Ammonium karbonat

Ammonium karbonat (NH₄)₂CO₃ — karbonat turşusunun ammonium duzudur.

Ammonium karbonat
Ümumi
Kimyəvi formulu	CH₈N₂O₃
Molyar kütlə	0 kq
Fiziki xassələri
Sıxlıq	1,6 q/sm³
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm.	506-87-6
PubChem	10480, 517111, 123132502
ChEBI	229630
ChemSpider	10048

Fiziki xassələri

Ammonium karbonat-ağ kristalik maddədir. Rəngsiz kristalları suda asanlıqla həll olunur. Ammonium karbonat həm havada, həm də məhlulda qeyri-sabitdir, çünki artıq otaq temperaturunda ammonium hidrokarbonata çevrilərək ammonyak buraxır.

Alınması

Müasir sintez, prosesin sadəliyini və aşağı qiymətini nəzərdə tutur. Bunu etmək üçün, NH₃ qazını, CO₂ qazını və su buxarını qarışdıraraq alırıq. Sürətli soyutma bu üsul üçün ilkin şərtdir.

Kimyəvi xassələr

• Zəif əsas və zəif turşudan əmələ gələn duz kimi kation və anionda hidrolizə məruz qalır:

${\mathsf {(NH_{4})_{2}CO_{3}+H_{2}O\rightleftarrows NH_{4}HCO_{3}+NH_{3}\cdot H_{2}O}}$

• Əsaslarla və duzlarla reaksiyaya daxil olur:

${\mathsf {(NH_{4})_{2}CO_{3}+CaSO_{4}\rightarrow (NH_{4})_{2}SO_{4}+CaCO_{3}\!\downarrow }}$

Tətbiqi

Ammonium karbonat müxtəlif sahələrdə istifadə olunur:

• qida sənayesində maya əvəzedicisi kimi;
• ammonium sulfatın istehsalı üçün xammal kimi;
• dəniz suyundan kalium çıxararkən maqnezium duzlarının çökməsi üçün;
• boyaların tərkibində kosmetika istehsalında;
• əczaçılıq sənayesində öskürək və ammonyak dərmanlarının istehsalında;
• şərab istehsalında fermentasiya prosesini sürətləndirmək üçün;
• yanğınsöndürmə üçün istifadə olunan maddələrin tərkib hissələrindən biri kimi tətbiq olunur.

İstinadlar

1. Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др. - 3-е изд., Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.
2. Лидин Р. А., Андреева Л. Л., Молочко В. А. Химические свойства неорганических веществ: Учеб.пособие для вузов - 3-e изд., М.: Химия, 2000. - 480 с.