БРІКС (англ.: BRICS, вымаўляецца па-беларуску як «БРЫКС») — група з десяці краін: Бразілія, Расія, Індыя, Кітай, Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка, Егіпет, Эфіопія, Іран, Саудаўская Аравія і ААЭ[1][2].

Краіны члены BRICS
Манмахан Сінгх, Дзмітрый Мядзведзеў, Ху Цзіньтаа і Луіс Інасіу Лула да Сілва
ВУП БРIКС i G7 у сусветнай эканоміцы.

Першапачатковымі членамі былі Бразілія, Расія, Індыя, Кітай і ПАР. З 1 студзеня 2024 года членства атрымалі яшчэ пяць краін. У БРІКС таксама хацела ўступіць Аргенціна[3], але ўрэшце адмовілася[4].

На думку Goldman Sachs, да 2050 года сумарна эканомікі краін групы па памеры перавысяць сумарны памер эканомік самых багатых краін свету (G7).

Назва арганізацыі

правіць

Скарачэнне BRIC (Brazil, Russia, India, China) было ўпершыню прапанавана Джымам О’Нейлам, аналітыкам Goldman Sachs, у лістападзе 2001 года ў аналітычнай запісцы банка і выкарыстоўвалася да 2011 года. У сувязі з далучэннем Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікі (South Africa) да БРІК 18 лютага 2011 года, па заяве індыйскага міністра фінансаў з гэтага часу група пачала насіць назву BRICS.

Паслядоўнасць літар у слове вызначаецца не толькі мілагучнасцю, але і тым, што само слова ў англійскай транскрыпцыі BRICS падобна да англійскага слова bricks — «цагліны», такім чынам, дадзены тэрмін выкарыстоўваецца ў якасці абазначэння групы краін, за кошт росту якіх будзе забяспечвацца будучы рост сусветнай эканомікі і фондавых рынкаў у прыватнасці.

Структура арганізацыі

правіць

БРІКС існуе як нефармальнае аб’яднанне, у блока няма статусу міжнароднай арганізацыі — у адрозненне, напрыклад, ад ААН ці НАТА. Таму і дакладнай структуры таксама няма. Няма ні статута, ні штаб-кватэры, ні сталага кіраўніка. На час саміту функцыі «кіраўніка БРІКС» выконвае прэзідэнт краіны, дзе праводзяць чарговую сустрэчу.

У якасці нарматыўна-прававых дакументаў БРІКС выкарыстоўваюцца пратаколы самітаў і міжнародныя пагадненні па розных пытаннях[5].

Задачы арганізацыі

правіць

На саміце БРІКС 2023 года былі сфармуляваны наступныя асноўныя кірункі міжнароднага супрацоўніцтва:

  • Супрацоўніцтва ў сферы палітыкі і бяспекі. Размова пра агульныя падыходы ў пытаннях барацьбы з тэрарызмам, наркотыкамі і карупцыяй. Іх фармулююць, як правіла, на сустрэчах кіраўнікоў МЗС і дарадцаў па пытаннях бяспекі з краін БРІКС. Тамсама вызначаюць агульную пазіцыю па геапалітычных пытаннях.
  • Фінансавае і эканамічнае супрацоўніцтва. Гэта сустрэчы прадстаўнікоў эканамічных і каляэканамічных міністэрстваў: сельскай гаспадаркі, энергетыкі, фінансаў ды іншых. У гэтай сферы БРІКС дабіўся найбольш істотных поспехаў, калі стварыў свой банк. Таксама ўдзельнікі блока неаднаразова заяўлялі, што імкнуцца больш выкарыстоўваць нацыянальныя валюты ва ўзаемных разліках.
  • Культурнае супрацоўніцтва і супраца паміж народамі. Гэта сувязі ў сферы навукі і культуры. Напрыклад, касмічныя агенцтвы краін БРІКС дамовіліся дзяліцца дадзенымі са спадарожнікаў у рамках пагаднення ад 2021 года. А з 2022 года краіны БРІКС маюць віртуальны цэнтр распрацоўкі і даследаванняў у сферы вакцын[6] — на выпадак новых пандэмій. Ёсць кінафестывалі краін БРІКС і сваё тэлебачанне[7]. Таксама краіны-ўдзельніцы рэалізуюць розныя сумесныя праекты ў адукацыі — у 2015 годзе яны заснавалі сеткавы універсітэт[8][5].

Крыніцы

правіць

Спасылкі

правіць
  翻译: