Santa Vincent e Grenadini
| Santa Vincent e Grenadini | ||
| Saint Vincent and the Grenadines | ||
|
| |
| Standardo di Santa Vincent e Grenadini | Blazono di Santa Vincent e Grenadini | |
| Nacionala himno: | ||
| St Vincent Land So Beautiful | ||
| ||
Urbi:
| ||
| Chefurbo: | Kingstown | |
| · Habitanti: | 15.900 (1999) | |
| Precipua urbo: | Kingstown | |
Lingui:
| ||
| Oficala lingui: | Angla | |
| Tipo: | Monarkio | |
| · Rejo: | Charles la 3ma | |
| · Chefministro: | Ralph Gonsalves | |
Surfaco: (198ma maxim granda)
| ||
| · Totala: | 389 km² | |
| · Aquo: | neglijebla % | |
Habitanti: (195ma maxim granda)
| ||
Plusa informi:
| ||
| Valuto: | Dolaro di Estal Karibia | |
| Veho-latero: | sinistre | |
| ISO: | VC
| |
VCT
| ||
670
| ||
| Reto-domeno: | .vc | |
Santa Vincent e Grenadini (Angle, Saint Vincent and the Grenadines) esas arkipelago e stato en Karibia.
Bazala fakti pri Santa Vincent e Grenadini
Historio
redaktar| Precipua artiklo: Historio di Santa Vincent e Grenadini |
Santa Vincent probable nomesis da Cristoforo Colombo qua supozeble deskovris ol ye la 22ma di januaro (Dio di Santa Vincentius) 1498 e nomizis ol pro la santo. L'indijeni Karib impedis Europana koloniigo til la 18ma yarcento. Dum ta tempo, negra sklavi, qui naufrajis an l'insulo o fugis de Barbados o de altra kolonii e serchis refujeyo en Santa Vincent, mixis su kun Indijeni Karib e formacis mestici konocita kom populo Garifuna, o "nigra Karibi".
Francia okupis la teritorio de 1719 til 1763 e komencis kultivar kafeo, indigiero, tabako e sukrokano en granda plantacerii, uzanta Afrikana sklavi kom laboro-povo. En 1763, Francia cedis la dominaco dil insulo ad Unionita Rejio. Tamen, Francia itere invadis l'insulo en 1779, pos desembarkar proxim Fort Duvernette. Unionita Rejio rikaptis la teritorio definitive erste en 1783, per la kontrato di Versailles.
De 1783 til 1796 eventis konflikti inter Britaniani e le Garifuna, komandita da Joseph Chatoyer. La revolto fine represesis en 1796, e Britaniani deportis preske 5.000 Garifuna a l'insulo Roatán, proxim Honduras.
En 1834 sklaveso abolisesis en Santa Vincent. Dum la fino dil yari 1840a Portugalani de Madeira komencis enmigrar al insulo, e de 1861 til 1888 personi de Estal Indii komencis arivar. La laborala stando esis severa sive por ex-sklavi sive por l'enmigranti, pro la basa preci di sukro en extera merkati til la komenco dil 20ma yarcento.
L'universala votado adoptesis en la kolonio en 1951. La lando nedependanteskis de Unionita Rejio ye la 27ma di oktobro 1979. Robert Milton Cato esis l'unesma chefministro pos la nedependo.
Politiko
redaktar.jpg)
Santa Vincent e Grenadini esas konstitucala monarkio. Charles la 3ma di Unionita Rejio reprezentesas da Frederick Ballantyne, generala guvernisto. La chefo di guvernerio esas la chefministro, qua elektesas dal generala guvernisto.
Legifala povo konsistas ek la Domo dil Asemblitaro, qua havas 21 membri, di qui 15 esas deputati qui elektesas dal populo por 5-yara periodo e 6 esas Senatani indikata dal generala guvernisto. Segun l'artiklo 28 de la konstituco, 4 ek la senatani mustas esar de la partiso qua guvernas la lando, kontre ke 2 mustas esar del opozanta partiso.[1] La konstituco di Santa Vincent e Grenadini adoptesis en 1979, e havas entote 105 artikli.[1]
Santa Vincent e Grenadini aceptas la Judiciala Korto di Estal Karibia kom lua maxim alta apelo-korto, sive por civila, sive por kriminala aferi. Un ek la judiciisti de la Judiciala Korto di Estal Karibia rezidas en Santa Vincent. La fundamenti de la legaro di Santa Vincent e Grenadini esas la komuna legaro di Anglia.
Segun l'artiklo 148 de la Kriminala kodexo di Santa Vincent, homeosexualeso esas nelegala en la lando. Irga persono flagrata en homeosexuala relati povas kondamnesar til 5-yara enkarcerigo.[2]
Geografio
redaktar
Santa Vincent e Grenadini jacas inter Santa Lucia norde, Barbados este, e Grenada sude. La lando konsistas ek 32 insuli, di qui 9 habitesas. La maxim granda e populizita insulo esas Santa Vincent, kun 344 km², qua esas montoza e havas volkanal origino. La cetera 45 km² konsistas ek du triimi del arkipelago Grenadini. La volkano La Soufrière ("sulfo-ekireyo") kun 1.234 metri di altitudo, esas maxim alta monto dil arkipelago e konstanta minaco. Ol eruptis violentoze en 1902 poka hori ante monto Pelée en Martinik, e produktis 1.680 morti. Lua lasta erupto eventis en 1979.
Pro la mikreso di la lando, ne existas importanta fluvii o lagi. Tamen, existas tri diferanta ekosistemi: humida foresti dil insuli ad-vente, sika foresti dil insuli ad-venti, e sika foresti dil insuli kunvente.
La klimato dil arkipelago esas tropikala. La pluvoza sezono eventas de mayo til novembro.[3] Kelkafoye, forta uragani frapas l'insuli, exemple l'uragani Dean (2007), Omar (2008) e Tomas (2010).[4]
Cirkume 36% de la lando kovresas da foresti, 10% esas sulo kultivebla, 18% kovresas da permananta plantacaji, 5% esas pastureyi e 31% havas altra uzi. Ne existas importanta fluvii en la lando.
Ekonomio
redaktar| Precipua artiklo: Ekonomio di Santa Vincent e Grenadini |
L'agrokultivo, nome banano, e la turismo esas la precipua ekonomial agadi de la lando.
Demografio
redaktar
Segun statistiki de The World Factbook por 2023, Santa Vincent e Grenadini havis 100 804 habitanti.[3] La maxim multa (66%) esas negri. Mestici de blanki e negri esas 19%, Estal Indiani esas 6%, Europani esas 4%, indijeni esas 2%, e 3% apartenas ad altra etnii.[3]
L'oficala linguo di la lando esas Angla. La Franca dialekto de Santa Vincent parolesas ordinare en familial aferi.[3]
La religio kun maxim granda nombro di adepti esas por 75% de la habitantaro esas protestantismo, esanta 47% Anglikani e 28% Metodisti. Katoliki esas 13%, e 12% praktikas altra religii (Hinduismo, 7-Dia Adventisti, od altra protestanta religii).[3]
L'urbo maxim populoza esas la chef-urbo, Kingstown.
Kulturo
redaktarPri muziko, la ritmi maxim populara en la insuli esas calypso, soca, "chutney-muziko", "steelpan" e reggae. La kantisto di soca Kevin Lyttle esas la maxim konocata artisto de la lando.
Pri literaturo, on povas mencionar skriptisti Edgar Adams e Shake Keane (ca lasta anke kompozisto e muzikisto), e la skriptistini Peggy Carr e Phyllis Joyce McClean Punnett, ca lasta esis autoro dil nacionala himno di la lando, Saint Vincent, Land so beautiful.
Kriketo, rugbio* e futbalo esas la maxim populara sporti en la lando. Santa Vincent e Grenadini konstante partoprenas en la championkonkurso Karibiana pri basketbalo, sive kun maskula, sive kun homina esquadi.
Referi
redaktar- ↑ 1,0 1,1 Saint Vincent and the Grenadines's Constitution of 1979 -
- ↑ Saint Vincent and the Grenadines: Situation and treatment of homosexuals; legislation; availability of state protection and support services (2007 - September 2009) -
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 The World Factbook - St. Vincent and The Grenadines - Publikigita da CIA. URL vidita ye 14ma di novembro 2023. Idiomo: Angla.
- ↑ "San Vicente y las Granadinas" - PAHO - URL vidita ye 12ma di mayo 2017. Idiomo: Hispana.
| Suverena stati e Nesuverena teritorii che Karibia |
|---|
| Antigua e Barbuda | Bahama | Barbados | Dominika | Dominikana Republiko | Grenada | Haiti | Jamaika | Kuba | Santa Kitts e Nevis | Santa Lucia | Santa Vincent e Grenadini | Trinidad e Tobago |
| Nesuverena teritorii: Anguila | Aruba | Virgin Insuli Britaniana | Guadelupa | Insuli Kaiman | Kuracao | Martinik | Montserrat | Navassa | Porto-Riko | Sint Maarten | Insuli Turks e Kaikos | Virgin Insuli Usana |
| Anciena Nederlandan Antili, nun parto de Nederlando: Bonaire | Saba | Sint Eustatius |