Een rem zetten op gerichte arbeidsmigratie is geen goed idee
Transportondernemingen ondervinden grote moeilijkheden om openstaande vacatures voor chauffeurs ingevuld te krijgen. Veel beterschap is er niet meteen in het vooruitzicht. De chauffeurspopulatie vergrijst in snel tempo. Was 30 jaar geleden één op de vier vrachtwagenchauffeurs ouder dan 45 jaar, dan zijn er dat vandaag zomaar eventjes 57,2%.
De demografische vooruitzichten zijn niet bepaald bemoedigend. De bevolking op beroepsactieve leeftijd zal de komende 20 jaar niet toenemen in ons land. Voor elke 10 werknemers die met pensioen gaan, staan er maar 8 nieuwkomers klaar om hun job over te nemen. We mogen vooral niet blind zijn voor die demografische realiteit.
Geen wonderoplossing
Er bestaat geen mirakeloplossing om de krapte op de arbeidsmarkt op te lossen. Mocht die wel bestaan, dan was die uiteraard al lang geïmplementeerd. Zelfs als we er via langer werken en via de activering van werklozen, langdurig zieken en niet-actieven in slagen om de werkzaamheidsgraad naar 80% te tillen, dan nog zal dat niet volstaan om de krapte op de arbeidsmarkt op te vangen.
Een deel van het antwoord kan van verder doorgedreven digitalisering en automatisering komen. De ene (deel)activiteit leent zich daar beter toe dan de andere. In een warehouse is het zeker haalbaar om menselijke arbeid door machines en computerprogramma’s te vervangen. De zelfrijdende vrachtwagen daarentegen, zal in het beste geval maar in de verre toekomst soelaas brengen. De benodigde technologie vordert goed, maar het wettelijk kader moet nog zo goed als volledig uitgewerkt worden.
Talenten uit derde landen
Gerichte arbeidsmigratie van buiten de EU ligt politiek zeer gevoelig, zeker voor lage profielen. Dit mag geen reden zijn om arbeidsmigratie zomaar van tafel te vegen. Voor specifieke knelpuntprofielen, als vrachtwagenchauffeur, wordt economische migratie vanuit landen met een arbeidsoverschot een noodzaak om de structurele krapte op de arbeidsmarkt op te lossen. Om elke zweem van sociale dumping meteen de kop in te drukken, benadrukt FEBETRA dat de buitenlandse arbeidskrachten uiteraard eenzelfde arbeidscontract met dezelfde loon- en arbeidsvoorwaarden moeten genieten als hun Belgische collega’s.
Migratie is niet noodzakelijk een kost. Gerichte migratie kan wel degelijk een win-win-win oplossing zijn. Vlaamse/Belgische transporteurs kunnen meer omzet draaien, terwijl de arbeidsmigranten zich nuttig maken en een deftig loon (Belgische loonvoorwaarden!) verdienen. Bovendien profiteert de samenleving van de extra socialezekerheidsbijdragen, die er uiteraard niet zijn wanneer de buitenlandse werkkrachten hier via detachering of allerlei schimmige constructies aan de slag gaan.
Zuhal Demir