Stad
- Evit implijoù all, gwelet Stad (disheñvelout).
Iskevrennad eus | kumuniezh, juridical person, rann velestradurel, subject of international law, former or current state |
---|---|
Rann eus | nation state |
Anvet diwar | orb |
Perc'henn war | public treasury, state property |
Ar Stad (stad da lod) zo unan eus stummoù aozadur politikel ur vro.
Bevennet eo gant harzoù ar Stadoù all, ha lakaat a ra he lezennoù da dalvezout war he zachenn, war zouar ha war vor zoken (komz a reer neuze eus eus an domani war vor) .
Peurvuiañ e klasker disheñvelout:
- ar vro, a zo un dachenn douar
- ar Stad, hollad an aozadurioù politikel
- ar gouarnamant, a zo unan eus aozadurioù ar Stad
- ar vroad, an dud a zo er vro.
Gant Max Weber eo bet termenet evel an aozadur nemetañ a c'hall ober gant an nerzh hervez al lezenn en ur vro bennak, an nerzh o vezañ an arme, ar polis, ar velestradurezh, al lezioù-barn.
Stadoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]An holl vroioù zo rannet en un doare bennak, evit aesaat ar melestriñ . Darn e rannvroioù, darn e departamantoù, kemm a ra ar gerioù hervez ar broioù hag ar Stadoù.
Stadoù dizalc'h zo a zo rannet etre Stadoù all, ha n'int ket dizalc'h. Komz a reer neuze eus Stadoù emren, pe Stadoù kevredet, e diabarzh Stadoù kevredadel.
Setu ul listennad Stadoù kevredadel:
- Alamagn, rannet e "länder" emren ;
- gwelout Stadoù Alamagn
- Aostralia, rannet e Stadoù ;
- gwelout Stadoù Aostralia
- Aostria
- gwelout Stadoù Aostria
- Arc'hantina, rannet e proviñsoù;
- gwelout proviñsoù Arc'hantina
- Belgia, rannet e "kumuniezhioù" ha "rannvroioù" ;
- Brazil, rannet e Stadoù ;
- gwelout Stadoù Brazil ;
- an Emirelezhioù Arab Unanet, rannet en emirelezhioù ;
- India, rannet e Stadoù ;
- Mec'hiko, rannet e Stadoù ;
- gwelout Stadoù Mec'hiko
- Kanada, rannet e proviñsoù ;
- Spagn, rannet e "kumuniezhoù emren" ;
- Stadoù-Unanet Amerika, rannet e Stadoù ;
- Suis, rannet e kantonioù emren ;
- gwelout kantonioù Suis
- Yougoslavia gozh, rannet e republikoù emren.
E amzerioù ar gladdalc'helezh e veze dailoù a vode meur a stad, da lavared eo rummad tud hervez o stad sokial. E meur a riegezh europat e veze kavet anvadurioù evel États (galleg) pe States (saozneg) ou Staten (yezhoù germanek).
Lavaredoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- « Me eo ar Stad » (lavaredenn amwir lakaet war gont Loeiz XIV (Bro-C'hall))
- « Mard eo kreñv ar Stad e wask warnomp; mard eo gwan ar Stad e varvomp. » (Paul Valéry)
- « Pezh en deus graet eus ar Stad un Ifern war an douar eo o deus klasketan dud ober o faradoz anezhi dres » (Friedrich Hölderlin)
- « Me zo aet, met ar Stad a chomo. » (Loeiz XIV (Bro-C'hall))
- « Pep tra er Stad, netra e-maez ar Stad, netra enep ar Stad. » (Benito Mussolini)