Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego

Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego

Collegium Maximum

nr rej. 35 z 29 marca 1949 i 163 z 15 lutego 1962
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Adres	pl. Uniwersytecki 1 50-137 Wrocław
Rozpoczęcie budowy	1728
Ukończenie budowy	1739
Właściciel	Uniwersytet Wrocławski
Położenie na mapie Wrocławia Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego
Położenie na mapie Polski Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego
51°06′49″N 17°02′00″E

Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego – zabytkowy budynek administracyjny Uniwersytetu Wrocławskiego.

Kamień węgielny pod budowę uniwersytetu położono 6 grudnia 1728 w miejscu zburzonego dużo wcześniej średniowiecznego zamku piastowskiego przy obecnym placu Uniwersyteckim. Zgoda na utworzenie jezuickiej uczelni (Akademii Leopoldyńskiej), budowę nowego gmachu oraz pierwsze środki finansowe pochodziły od cesarza Leopolda I, a dalsza budowa finansowana była przez jego następców. Pierwotny projekt zakładał powstanie barokowego budynku długości ponad 200 metrów z 3 wieżami. Z planowanych wież powstała tylko niższa, tzw. Wieża Matematyczna, natomiast jej bliźniaczej odpowiedniczki oraz najwyższej wieży centralnej nie wybudowano z powodu kłopotów finansowych wynikłych po wybuchu wojny siedmioletniej. Również sam korpus ostatecznie pozostał ukończony tylko w około 2/3 (nie ukończono części wschodniego skrzydła) i ma długość 171 m. Gmach bywa nazywany Collegium Maximum.

Skrzydło zachodnie budynku w stanie surowym ukończono w 1730, a skrzydło wschodnie i wieżę matematyczną wzniesiono w latach 1734–1737, w 1737 ukończono także łącznik między gmachem uczelni a kościołem uniwersyteckim. Prace zdobnicze wnętrz rozpoczęto w 1732 i prowadzono aż do 1739. Najwcześniej rozpoczęto zdobienia skrzydła zachodniego, które było zaplanowane jako siedziba głównych reprezentacyjnych i wykładowych pomieszczeń uczelni. Natomiast wystrój skrzydła wschodniego był znacznie skromniejszy, gdyż przeznaczone było ono na cele dla zakonników, refektarz, bibliotekę. Dwa ostatnie obiekty nie zostały wybudowane.

W skrzydle zachodnim powstał ciąg reprezentacyjnych sal i audytoriów o bardzo bogatym wystroju barokowym, w tym Auditorium Comicum (sala teatralna; przebudowana na początku XX w.), Oratorium Muzyczne (częściowo zniszczone w 1945, restaurowane na przełomie XX i XXI wieku) oraz prawie niezmieniona do dziś Aula Leopoldina oraz paradna klatka schodowa. Bogatym wnętrzom towarzyszyły równie reprezentacyjne, zachowane do dziś fasady oraz główny portal wejściowy z nadległym balkonem na pierwszym piętrze.

Zachowała się też ozdobna brama wschodnia oraz dawna apteka z barokowym freskiem i bogatą sztukaterią.

We wschodnim skrzydle przetrwała także kuta, zabytkowa krata ozdobna zamykająca część pierwszego piętra.

Galeria

• 
  Uniwersytet Wrocławski
• 
  Balkon z rzeźbami Siegwitza
• 
  Aula Leopoldina
• 
  Oratorium Marianum
• 
  Reprezentacyjna klatka schodowa
• 
  Wejście główne, wnętrze
• 
  Fresk i stiuki sufitu apteki klasztornej
• 
  Drewniany portal do apteki
• 
  Kuta krata we wnętrzu uczelni
• 
  Portiernia ze szkła artystycznego
• 
  Drzwi z herbami
• 
  Herb Św. Cesarstwa Rzymskiego (rodzaj)

Bibliografia

• Sobota B. Uniwersytet Wrocławski. Wyd. Fundacji dla Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Strona Uniwersytetu Wrocławskiego poświęcona jego historii. uni.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-04)].