25.11.2005   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 294/4

1.1

Η πρόταση τροποποίησης των λογιστικών οδηγιών αποτελεί συνέχεια του προγράμματος δράσης που η Επιτροπή υιοθέτησε στις 21 Μαΐου 2003, με σκοπό τον «εκσυγχρονισμό του εταιρικού δικαίου και την ενίσχυση της εταιρικής διακυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση».

1.2

Στόχος των προτάσεων είναι η περαιτέρω ενίσχυση της εμπιστοσύνης του κοινού στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις και στις ετήσιες εκθέσεις που οι ευρωπαϊκές εταιρείες δημοσιεύουν προκειμένου να παράσχουν στους μετόχους τους και σε άλλους ενδιαφερόμενους (π.χ. σε εργαζόμενους και προμηθευτές) αξιόπιστες, πλήρεις και εύκολα προσπελάσιμες πληροφορίες.

1.3

Η ΕΟΚΕ διατύπωσε τις παρατηρήσεις της σε ό,τι αφορά ορισμένα συγκεκριμένα σημεία του εγγράφου αλλά σε γενικές γραμμές υποστηρίζει τον προαναφερθέντα στόχο και πιστεύει ότι η εν λόγω δράση είναι απαραίτητη για την προστασία όλων των ενδιαφερόμενων.

2.1

Η πρόταση ζητεί την τροποποίηση των λογιστικών οδηγιών (78/660/ΕΟΚ και 83/349/ΕΟΚ) με σκοπό:

2.2

Η Επιτροπή τονίζει ότι έχει υιοθετήσει μία προσέγγισή βάσει αρχών, με σκοπό να διασφαλίζεται η αναλογικότητα και να υπάρχει ευελιξία.

2.3

Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η πρόταση δεν υπάγεται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Κοινότητας, επισημαίνει ωστόσο ότι η κατάρτιση συγκρίσιμων χρηματοοικονομικών καταστάσεων σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ είναι απαραίτητη προκειμένου να αυξηθεί η εμπιστοσύνη του κοινού σε αυτές.

3.1

Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι είναι απαραίτητο να αυξηθεί η εμπιστοσύνη του κοινού στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις των ευρωπαϊκών εταιρειών μετά από τα πρόσφατα σκάνδαλα τόσο στην Ευρώπη όσο και αλλού. Συνεπώς, υποστηρίζει θερμά την εν λόγω πρωτοβουλία.

3.2

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την προσέγγιση βάσει αρχών που έχει υιοθετήσει η πρόταση καθώς συμφωνεί ότι ένας ειδικός κανόνας μπορεί να παρακαμφθεί ή να αποβεί ξεπερασμένος.

3.3

Δεδομένου ότι είναι απαραίτητο να ενθαρρύνονται η επιχειρηματικότητα και η απασχόληση στην ΕΕ, είναι σημαντικό οι απαιτήσεις που αφορούν την υποβολή δηλώσεων να μην είναι υπερβολικές. Η υποβολή εξαιρετικά λεπτομερών δηλώσεων θα μπορούσε να συνεπάγεται το επιπλέον μειονέκτημα να μην δίδεται η δέουσα έμφαση στα θέματα που πραγματικά χρήζουν προσοχής. Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει συνεπώς το γεγονός ότι στις προτάσεις γίνεται διάκριση μεταξύ ουσιωδών και μη ουσιωδών στοιχείων, και μάλιστα διερωτάται μήπως αυτό ακριβώς το κριτήριο θα πρέπει να αποτελέσει ένα από τα κύρια στοιχεία των οδηγιών.

3.4

Η ΕΟΚΕ εκφράζει επίσης την ανησυχία της ως προς το ότι οι απαιτήσεις για την υποβολή δηλώσεων εκ μέρους ΜΜΕ που δεν είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο δεν πρέπει να είναι υπερβολικά επαχθείς, δεδομένου ότι οι οντότητες αυτές αποτελούν παράγοντες ανάπτυξης στην ΕΕ. Η ΕΟΚΕ γνωρίζει ότι τα κράτη μέλη έχουν την διακριτική ευχέρεια να επιτρέπουν στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να κάνουν χρήση λιγότερων από τις πλήρεις απαιτήσεις υποβολής αναλυτικών δηλώσεων. Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι ενδείκνυται να αναληφθεί εκ βάθρων αναθεώρηση των κατωφλίων για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, εστιασμένη, συγκεκριμένα, στη μείωση του βάρους για τις πιο μικρές οντότητες (1).

3.5

Η ΕΟΚΕ γνωρίζει ότι το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων έχει αναλάβει αυτή τη στιγμή ένα σχέδιο για τον προσδιορισμό σειράς προτύπων ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την εξέλιξη αυτή.

4.1.1

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρόταση καθιέρωσης συλλογικής ευθύνης των μελών των συμβουλίων των εταιρειών σε ό,τι αφορά τις ετήσιες εκθέσεις και τους λογαριασμούς, πράγμα που έχει ήδη τύχει αποδοχής στην ΕΕ. Ωστόσο, εάν μία εταιρεία έχει δυαδική δομή, είναι σημαντικό η ευθύνη να ανατίθεται στα επιμέρους συμβούλιά της (δηλ. στα συμβούλια των διοικητικών, διαχειριστικών ή εποπτικών οργάνων της) σε συνάρτηση με τα αντίστοιχα καθήκοντά τους, και δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις αρμοδιότητες που τους ανατίθενται με βάση την εθνική νομοθεσία.

4.1.2

Η ΕΟΚΕ προτείνει να ζητείται από τα μέλη των συμβουλίων των εταιρειών να γνωστοποιούν, καλή τη πίστει, στους ελεγκτές τους όλες τις πληροφορίες που κρίνεται ότι έχουν άμεση σχέση με τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις και τους λογαριασμούς της εταιρείας, δίχως αυτό να χρειάζεται να τους ζητείται ρητά.

4.2.1

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για τον στόχο της Επιτροπής να ενισχυθεί η διαφάνεια στις πράξεις των συνδεόμενων μερών των μη εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη του κοινού στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις των εταιρειών. Οι πράξεις των συνδεόμενων μερών είναι συχνά ιδιαίτερα σημαντικές για τις ιδιωτικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ.

4.2.2

Το κείμενο του άρθρου 1, με το οποίο τροποποιείται το σημείο 7 β) του άρθρου 43 της τέταρτης οδηγίας, απαιτεί να δημοσιοποιείται «η φύση, ο επιχειρηματικός στόχος και το ποσό» των συναλλαγών με συνδεόμενα μέρη οι οποίες δεν διεξάγονται «υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς». Η κοινοποίηση αυτή υπερβαίνει τις απαιτήσεις του ΔΛΠ 24 δεδομένου κυρίως ότι ζητεί την δημοσιοποίηση «του επιχειρηματικού στόχου» των εν λόγω συναλλαγών.

4.2.3

Η ΕΟΚΕ διατυπώνει επιφυλάξεις για το λόγο ότι η πρόταση υπερβαίνει τις απαιτήσεις του ΔΛΠ 24, πράγμα που ενδέχεται να οδηγήσει σε σημαντικές πρόσθετες δαπάνες για πολλές εταιρείες που δεν είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο, με αποτέλεσμα τα πλεονεκτήματα για τους χρήστες των χρηματοοικονομικών καταστάσεών τους να είναι λιγότερα από τα μειονεκτήματα.

4.3.1

Η Επιτροπή προτείνει να βελτιωθεί το σύστημα της δημοσιοποίησης με την εισαγωγή ειδικής απαίτησης να κοινοποιούνται, στα προσαρτήματα των λογαριασμών, στοιχεία σχετικά με τους εκτός ισολογισμού διακανονισμούς, συμπεριλαμβανομένων των Οντοτήτων Ειδικού Σκοπού. Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ αυτής της απαίτησης, εκφράζει ωστόσο επιφυλάξεις διότι ο όρος «διακανονισμός» δεν προσδιορίζεται και ως εκ τούτου παραμένει αρκετά ασαφής έννοια. Η ΕΟΚΕ κρίνει, κατά συνέπεια, ότι απαιτούνται διευκρινίσεις και καθοδήγηση, ενδεχομένως με τη βοήθεια κατάλληλων παραδειγμάτων.

4.3.2

Για να περιοριστούν οι επιπτώσεις στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η ΕΟΚΕ συνιστά να παρασχεθεί στα κράτη μέλη η δυνατότητα να περιορίζουν τα προς δημοσιοποίηση στοιχεία στα απολύτως απαραίτητα για την εκτίμηση της χρηματοοικονομικής κατάστασης της επιχείρησης.

4.4.1

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την απαίτηση οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες να δημοσιοποιούν στοιχεία σχετικά με τις δομές διακυβέρνησής τους τα οποία έχουν μεγάλη σημασία για τους επενδυτές. Εάν η δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης περιλαμβάνεται στην ετήσια έκθεση, οι ελεγκτές θα πρέπει να εκφέρουν γνώμη κατά πόσον υπάρχει συνέπεια μεταξύ της ετήσιας έκθεσης και των ετήσιων λογαριασμών του ιδίου οικονομικού έτους, πράγμα που ήδη ισχύει για την ετήσια έκθεση με βάση το άρθρο 51.1 της τέταρτης οδηγίας.

4.4.2

Ωστόσο, υπάρχει το ενδεχόμενο να ανακύψουν προβλήματα δεδομένου ότι ορισμένα κράτη μέλη υπερέβησαν τις απαιτήσεις της τέταρτης και της έβδομης οδηγίας και κατέστησαν την ετήσια έκθεσή τους — η οποία στο μέλλον θα περιλαμβάνει και την δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης — αντικείμενο πλήρους ελέγχου. Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι δεν προσφέρονται όλα τα στοιχεία της δήλωσης εταιρικής διακυβέρνησης για πλήρη έλεγχο. Μία λύση θα ήταν να ζητείται από τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες να παρέχουν μία δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης «ταυτόχρονα με την ετήσια έκθεση και τους λογαριασμούς», ωστόσο η συνέπεια των στοιχείων της δήλωσης θα πρέπει να εξακολουθήσει να ελέγχεται όπως περιγράφεται στην πιο πάνω παράγραφο 4.4.1.

4.4.3

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι το άρθρο 46α. 3 είναι υπερβολικά ευρύ. Προτείνει την ακόλουθη διατύπωση: «περιγραφή των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου και διαχείρισης κινδύνων της εταιρείας σε σχέση με τη διαδικασία υποβολής της οικονομικής έκθεσης».

4.5.1

Η ορολογία που χρησιμοποιείται στο άρθρο 2 που τροποποιεί την έβδομη οδηγία, δηλαδή «άμεσο ενδιαφέρον και χρησιμότητα», είναι διαφορετική από αυτήν που χρησιμοποιείται για την τέταρτη οδηγία, δηλαδή «ουσιώδη και επιβοηθητικά». Δεν φαίνεται να υπάρχει λόγος για την εμφανή αυτή ανακολουθία. Η ΕΟΚΕ προτείνει και στις δύο περιπτώσεις να χρησιμοποιηθεί η δεύτερη διατύπωση η οποία περιλαμβάνει την σημαντική λέξη «ουσιώδη».

4.5.2

Στο άρθρο 1, με το οποίο τροποποιείται το εδάφιο 7 β) του άρθρου 43 της τέταρτης οδηγίας, περιλαμβάνεται η διατύπωση «δεν έχει πραγματοποιηθεί υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς». Ανάλογη διατύπωση χρησιμοποιείται και στο άρθρο 2, με το οποίο τροποποιείται το εδάφιο 7 β) του άρθρου 34 της έβδομης οδηγίας. Στην αιτιολογική έκθεση, η διατύπωση «δεν έχει πραγματοποιηθεί υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς» προσδιορίζεται με την προσθήκη «δηλαδή σε σύνηθες ανταγωνιστικό περιβάλλον». Δεδομένου ότι η τελευταία διατύπωση είναι ο ευρύτερα αναγνωρισμένος λογιστικός όρος, συνιστάται ως πλέον κατάλληλος προς χρήση στις τροποποιημένες οδηγίες.