31.3.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 76/38

—

κρίνει ότι για να διατηρηθεί η ισχύς των εννοιών της ένταξης και της αλληλεγγύης, η πολιτική συνοχής πρέπει να συνεχίσει να αποσκοπεί στην οικονομική και κοινωνική ισορροπία χωρίς να υποκύψει στον πειρασμό να επιβαρύνει την πολιτική συνοχής με πάρα πολλούς αντιφατικούς στόχους·

—

θεωρεί ότι οι στόχοι της συνοχής και της ανάπτυξης μπορούν και πρέπει να είναι συμβατοί μεταξύ τους, εφόσον πρόκειται για δύο στενά συνδεμένους στόχους, υπογραμμίζει δε ότι πρέπει να προσδιοριστεί ο τρόπος με τον οποίο η ανάπτυξη θα βελτιώσει τη συνοχή και όχι ο τρόπος με τον οποίο η συνοχή μπορεί θα διευκολύνει την ανάπτυξη·

—

αμφιβάλλει εάν είναι ορθό να αποδοθούν στα μέσα της πολιτικής συνοχής στόχοι ανταγωνιστικότητας για τη στρατηγική ανάπτυξης και καλεί, στο πλαίσιο του προβληματισμού για τη μελλοντική μορφή των Διαρθρωτικών Ταμείων, να αναλυθεί ο αντίκτυπος της κατανομής κονδυλίων (earmarking) σύμφωνα με τη στρατηγική της Λισσαβώνας για τα αποτελέσματα της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής·

—

κρίνει απαραίτητο να μελετηθούν οι δυνατότητες και να αναπτυχθούν οι σημαντικότεροι και πληρέστεροι δείκτες ανάπτυξης και ευημερίας, που να αντικατοπτρίζουν, σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο, τις σημαντικές εισοδηματικές διαφορές, τις διαθέσιμες δημόσιες υπηρεσίες, την ποιότητα των φροντίδων υγείας και την προσφορά επαγγελματικής και πολιτιστικής κατάρτισης·

—

επισημαίνει ότι εάν η πολιτική συνοχής επιδιώκει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής επανεξισορρόπησης, θα πρέπει να διαθέτει τους κατάλληλους πόρους και μέσα, και εκτιμά ότι το σημερινό επίπεδο χρηματοδότησης είναι το ελάχιστο απαραίτητο για την άσκηση αυτής της λειτουργίας.

Εισηγήτρια

:

Marta Vincenzi (PES/IT), Δήμαρχος της Γένοβας

1.

Φρονεί ότι παράλληλα με την οικονομική και κοινωνική συνοχή καθίσταται, όλο και περισσότερο αναγκαίο, να δοθεί στην πολιτική και μια εδαφική διάσταση, διότι παρά τις προόδους και τις βελτιώσεις, όχι μόνο εξακολουθούν να υφίστανται οι διαφορετικοί ρυθμοί ανάπτυξης, αλλά και αυξάνονται τα διαρθρωτικά προβλήματα σε διαπεριφερειακό επίπεδο. Επιμένει ότι είναι σημαντικό να συνοδευτεί αυτή η εδαφική διάσταση από τον σεβασμό των αρχών της ισότητας και της αναλογικότητας.

2.

Συμφωνεί με το γεγονός ότι πολλές δράσεις που χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση παράγουν προστιθέμενη αξία. Η επιλεξιμότητα του σχεδίου συμβάλλει στην ευκολότερη προσέλκυση χρηματοδοτήσεων, ιδιωτικών και δημόσιων, καθώς και στην ταχύτερη ανάπτυξη της καινοτομίας κατά τη διαχείριση και την εφαρμογή.

3.

Εκφράζει τη λύπη της που η Επιτροπή εξακολουθεί να αγνοεί το αποτέλεσμα μόχλευσης των Διαρθρωτικών Ταμείων, υπενθυμίζοντας ότι, στη διερευνητική της γνωμοδότηση για το θέμα αυτό, είχε προτείνει ένα πλαίσιο αξιολόγησης των διαφόρων διαστάσεων της προστιθέμενης αξίας της πολιτικής συνοχής.

4.

Επικροτεί την εισαγωγή της έννοιας των περιφερειών μετάβασης με την οποία νοούνται οι σημερινές περιφέρειες σταδιακής ένταξης (phasing-in) και σταδιακής εξόδου (phasing-out), αλλά και οι περιφέρειες η ενίσχυση των οποίων θα τερματιστεί μετά τη λήξη της περιόδου 2007-2013, και υποστηρίζει την εξεύρεση λύσεων για τις ζώνες αυτές.

5.

Επικροτεί τη διαβούλευση, που προηγήθηκε της δημοσίευσης από την Επιτροπή της Πράσινης Βίβλου για την εδαφική συνοχή, με την οποία αποδεικνύεται ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη συνεχίζουν να αναγνωρίζουν και να υποστηρίζουν τον ρόλο της πολιτικής συνοχής στην οικοδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

6.

Επισημαίνει ότι η δυνατότητα εισαγωγής νέων και διαφορετικών κριτηρίων επιλεξιμότητας αναφέρθηκε στη συζήτηση. Παράλληλα με το ΑΕγχΠ και με το ΑΕΕ αναφέρθηκε και ο επιδιωκόμενος στόχος ότι θα πρέπει ακόμη να εξεταστούν π.χ. η δημογραφική πυραμίδα και η διάθρωση της εγκατάστασης του πληθυσμού (στοιχεία για τη διασπορά του πληθυσμού, τον βαθμό γήρανσης και τα ποσοστά εξάρτησης), η αγορά εργασίας, η προσφορά υπηρεσιών, η χωροταξία, οι διαστάσεις των πόλεων και της υπαίθρου, οι φυσικοί πόροι, η πολιτιστική κληρονομιά, οι περιβαλλοντικοί και κλιματικοί παράγοντες, κτλ. Όλοι αυτοί οι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Παράλληλα, οι κοινοτικοί δείκτες για την οριοθέτηση των επιλέξιμων περιοχών αποδείχτηκαν χρήσιμοι, αλλά χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν περισσότεροι δείκτες στη βάση μιας ευρύτερης δέσμης στοιχείων για την ουσιαστική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής συνοχής.

7.

Εκφράζει την ελπίδα ότι κατά την αξιολόγηση των διαφορών του ρυθμού ανάπτυξης και της προόδου ως προς τη συνοχή θα ληφθούν υπόψη, εκτός από το ΑΕγχΠ και το ΑΕΕ, η αγορά εργασίας (στοιχεία για την απασχόληση, την κινητικότητα, την κατάρτιση), η παροχή υπηρεσιών (στοιχεία για την πρόσβαση, την απόδοση, την διανομή), η χωροταξία (στοιχεία διάστασης, συνέχειας, πολυκεντρικότητας), η δημογραφική πυραμίδα και η διάθρωση της εγκατάστασης του πληθυσμού (στοιχεία για τη διασπορά του πληθυσμού, τον βαθμό γήρανσης και τα ποσοστά εξάρτησης), το επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσμού, οι επενδύσεις για ανάπτυξη και καινοτομία (στοιχεία για τους διατιθέμενους πόρους για Ε+Α+Κ ως μέρος του ΑΕγχΠ), καθώς και τα ειδικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά κάποιων περιφερειών όπως των εξόχως απόκεντρων, των νησιωτικών ή των ορεινών).

8.

Εκτιμά ότι οι προκλήσεις της αλλαγής του κλίματος και τα προβλήματα ενεργειακού εφοδιασμού θα συνεχίσουν να έχουν συνέπειες, με διαφορετικό τρόπο και ένταση, σε μια σειρά ζητημάτων σχετικά με την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, και να επηρεάζουν τις προσπάθειες που καταβάλλονται στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής και τα αποτελέσματά της.

9.

Υπογραμμίζει ότι οι εξόχως απόκεντρες περιοχές και οι νησιωτικές περιοχές, αφενός, είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε αυτές τις νέες κλιματικές και ενεργειακές προκλήσεις και, αφετέρου, αποτελούν ευκαιρία για την ΕΕ, αφού μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φυσικά εργαστήρια για την αξιολόγηση των προβλημάτων και την αναζήτηση λύσεων προς όφελος όλης της ΕΕ.

10.

Τονίζει ότι παρά το ότι οι περιφερειακές στατιστικές αποτελούν βασικό εργαλείο για τη βελτίωση των κριτηρίων επιλεξιμότητας ή για την μετατροπή των δεικτών ανάπτυξης, σε πολλά κράτη μέλη είναι δύσκολη η χρήση ή η επεξεργασία των ήδη διαθέσιμων στατιστικών στοιχείων, όταν δε τα στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα, είναι δύσκολο να συλλεχθούν και να μετρηθούν.

11.

Επισημαίνει ότι στόχος εξακολουθεί να είναι η προώθηση της ευρωπαϊκής συνοχής μέσω της μείωσης των διαφορών του ρυθμού ανάπτυξης. Οι ενισχύσεις θα πρέπει επομένως να δοθούν κυρίως στις ασθενέστερες περιφέρειες, όμως για να είναι επιτυχής και εξίσου σημαντική για όλους η πολιτική συνοχής, θα πρέπει να περιλαμβάνει ολόκληρη την ευρωπαϊκή επικράτεια.

12.

Θεωρεί ότι η βασική πρόκληση είναι η επιτάχυνση της σύγκλισης των περιφερειών που παρουσιάζουν καθυστέρηση στην ανάπτυξή τους, ιδιαίτερα δε η πρόκληση της ένταξης των περιφερειών των νέων κρατών μελών, όπως συχνά και σωστά αναφέρεται στις διάφορες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πολιτική συνοχής.

13.

Θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί υψηλή προτεραιότητα στον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των ελλείψεων στις υποδομές.

14.

Υπογραμμίζει ότι η πολιτική συνοχής αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, στόχοι με βάση τους οποίους συνεισφέρει σε τομεακές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή εθνικές πολιτικές των κρατών μελών.

15.

Εκτιμά ότι η ένταξη των τομεακών πολιτικών και της πολιτικής συνοχής είναι ακόμη ιδιαίτερα σπάνια και ότι η ενίσχυση της ολοκληρωμένης προσέγγισης θα απαιτήσει τον καθορισμό των οριζόντιων στόχων για την εναρμόνιση, πριν απ' όλα, της ανάπτυξης της γεωργίας, του περιβάλλοντος, της ενέργειας και των μεταφορών.

16.

Δεδομένης της σημερινής οικονομικοπολιτικής κατάστασης, θεωρεί επιτακτική την ανάγκη για δικτύωση και συνεργατικούς σχηματισμούς, που θα υπερβαίνουν τα περιφερειακά όρια.

17.

Θεωρεί ότι οι στόχοι της συνοχής και της ανάπτυξης μπορούν και πρέπει να είναι συμβατοί μεταξύ τους, εφόσον πρόκειται για δύο στενά συνδεμένους στόχους, υπογραμμίζει δε ότι πρέπει να προσδιοριστεί ο τρόπος με τον οποίο η ανάπτυξη θα βελτιώσει τη συνοχή και όχι ο τρόπος με τον οποίο η συνοχή μπορεί θα διευκολύνει την ανάπτυξη.

18.

Αμφιβάλλει εάν είναι ορθό να αποδοθούν στα μέσα της πολιτικής συνοχής στόχοι ανταγωνιστικότητας για τη στρατηγική ανάπτυξης και καλεί, στο πλαίσιο του προβληματισμού για τη μελλοντική μορφή των Διαρθρωτικών Ταμείων, να αναλυθεί ο αντίκτυπος της κατανομής κονδυλίων (earmarking) σύμφωνα με τη στρατηγική της Λισσαβώνας για τα αποτελέσματα της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής.

19.

Υπογραμμίζει την εκτίμηση όλων των μερών ότι μια ορθολογική οργάνωση των διαδικασιών θα διευκολύνει τη διαχείριση των ταμείων, αλλά προειδοποιεί ότι κατά τις μεταρρυθμίσεις πρέπει επιστηθεί προσοχή, ώστε να μην θυσιασθεί στο βωμό της κοινοτικής διακυβέρνησης η προστιθέμενη αξία της σε πολλαπλά επίπεδα συμμετοχής των τοπικών και περιφερειακών αρχών.

20.

Υποστηρίζει ότι το νομικό και διοικητικό περιβάλλον έχει καθοριστική σημασία για την επιτυχία της πολιτικής συνοχής, επισημαίνει δε ότι η ενίσχυση των θεσμών παρέχει στην υλοποίηση των παρεμβάσεων έναν από τους πολυτιμότερους και λιγότερο εμφανείς πόρους για τη λειτουργία της πολιτικής συνοχής.

21.

Υπενθυμίζει ότι ο αυξανόμενος ανταγωνισμός, όσον αφορά την παραγωγική και διοικητική αποτελεσματικότητα, μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών είναι ένας παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη σχετικά με την οικονομική και κοινωνική συνοχή, εφόσον επηρεάζει την προσέλκυση εξωτερικών επενδύσεων και την ένταξη στην παγκόσμια αγορά.

22.

Εκφράζει την ικανοποίησή της για την ανάπτυξη νεότερων και πιο καινοτόμων χρηματοοικονομικών εργαλείων στα πλαίσια της πολιτικής συνοχής (όπως π.χ. τα ταμεία ανανεούμενων πιστώσεων) και επισημαίνει, ταυτόχρονα, ότι η αρχή της συχρηματοδότησης αποτελεί ένα έγκυρο και αξιόπιστο μέσο για τη διασφάλιση της προστιθέμενης αξίας που αποφέρει η πολιτική συνοχής.

23.

Υπογραμμίζει την τεράστια συμβολή που μπορεί να έχει η πολιτική συνοχής στην προβολή του ευρωπαϊκού σχεδίου, και σημειώνει ότι η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, πρέπει να βρίσκει πιο αποτελεσματικούς τρόπους ενημέρωσης του ευρωπαϊκού κοινού σχετικά με τα οφέλη και τα αποτελέσματα της πολιτικής συνοχής.

24.

Επισημαίνει ότι οι αρχές που διέπουν τη σημερινή ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής, δηλαδή, η συγκέντρωση, ο προγραμματισμός, η συγχρηματοδότηση, η προσθετικότητα και η εταιρική σχέση έχουν αποδείξει της αξία τους και θεωρεί ότι πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν τον βασικό άξονα της κοινοτικής δράσης στο μέλλον.

25.

Τονίζει ότι η ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής πρέπει να συνεχίσει να βασίζεται σε μια ισχυρή εταιρική σχέση όλων των βαθμίδων διακυβέρνησης, με την ολοένα αυξανόμενη συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών σε όλα τα στάδια, από τον ορισμό των σχεδίων έως την αξιολόγηση των προγραμμάτων.

26.

Υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η εδαφική συνεργασία για όλες τις διαστάσεις της πολιτικής συνοχής, όσον αφορά την προστιθέμενη αξία και την προβολή ενός τόπου, και απευθύνει έκκληση για την πλήρη αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων που παρέχει το νέο μέσο ΕΟΕΣ (Ευρωπαϊκός Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας).

27.

Ζητεί την ενίσχυση της αστικής διάστασης της πολιτικής συνοχής, υπενθυμίζοντας ότι οι αστικές ζώνες είναι συχνά η κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης, κρύβουν ωστόσο επίσης σοβαρά φαινόμενα οικονομικών ανισοτήτων, κοινωνικών ανισοτήτων και πολιτιστικής απομόνωσης.

28.

Εφιστά την προσοχή στην ανάγκη μεγαλύτερου συντονισμού για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των αγροτικών ζωνών και των δυσκολιών των αστικών ζωνών, διότι η σχέση μεταξύ αστικής πραγματικότητας και αγροτικού περιβάλλοντος αποτελεί βασικό συστατικό μιας ολοκληρωμένης πολιτικής περιφερειακής ανάπτυξης.

29.

Προτείνει την εκ νέου ένταξη των μέσων της αγροτικής ανάπτυξης στη γενική πολιτική συνοχής, δεδομένου ότι τα Διαρθρωτικά Ταμεία χρηματοδοτούν ήδη πολλές δράσεις με στόχους παράλληλους και η επιλογή αυτή ενδέχεται να είναι η καλύτερη λύση για την αποφυγή αναπαραγωγής σχεδίων και παρεμβάσεων.

30.

Προτείνει τη συνεργασία των οργανισμών διαχείρισης και στατιστικής για την εξεύρεση νέων περιφερειακών στατιστικών μέσων, ώστε να αξιοποιηθεί καταλλήλως και στοχοθετημένα ο αντίκτυπος της πολιτικής συνοχής και να καθοριστούν καλύτερα οι δείκτες ανάπτυξης ή να βελτιωθούν περαιτέρω τα κριτήρια επιλεξιμότητας.

31.

Κρίνει απαραίτητο να μελετηθούν οι δυνατότητες και να αναπτυχθούν οι σημαντικότεροι και πληρέστεροι δείκτες ανάπτυξης και ευημερίας, που να αντικατοπτρίζουν, σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο, τις σημαντικές εισοδηματικές διαφορές, τις διαθέσιμες δημόσιες υπηρεσίες, την ποιότητα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και την προσφορά επαγγελματικής και πολιτιστικής κατάρτισης.

32.

Επισημαίνει ότι η δυνατότητα χρήσης ολοκληρωμένων μορφών χρηματοδότησης, όπως τα κεφάλαια κίνησης με κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου και τα δάνεια διευκόλυνσης ή τα εγγυημένα δάνεια, θα μπορούσε να έχει θετικό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, χωρίς να διαταράσσει το σύστημα επιδοτήσεων της πολιτικής συνοχής.

33.

Θεωρεί ότι οι δημόσιες αρχές, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και περιφερειακών αρχών, θα κληθούν στο μέλλον να προβούν σε μεγάλες επενδύσεις στον εφοδιασμό ή την υποστήριξη των υπηρεσιών κοινής ωφελείας, προκειμένου να καλυφθούν οι υπάρχουσες διαφορές, κυρίως στις υποδομές και στις μεταφορές.

34.

Υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιμετωπίζουν μια δημογραφική πρόκληση λόγω της σταδιακής γήρανσης του πληθυσμού τους και υπογραμμίζει ότι μια πτυχή αυτής της αλλαγής είναι κατά κύριο λόγο η αυξανόμενη ζήτηση δημόσιων υπηρεσιών —κυρίως υπηρεσιών και υπηρεσιών υγείας— που να εγγυώνται σε όλους την ίδια αποτελεσματικότητα και ποιότητα.

35.

Πιστεύει ότι η απλοποίηση της πολιτικής συνοχής πρέπει να βασίζεται στις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, καθώς και στην υποχρέωση απολογισμού και τις διαδικασίες ελέγχου όσον αφορά τις διαστάσεις των παρεμβάσεων και τον γεωγραφικό προσδιορισμό των σχεδίων ώστε να μειωθούν οι δαπάνες και να αποκεντρωθεί η διαχείριση.

36.

Θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αναγνωρίσει και να ενισχύσει την εδαφική διάσταση της πολιτικής συνοχής, προκειμένου να καταστεί δυνατή μια οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη που να είναι ισορροπημένη και βιώσιμη μεταξύ των διαφόρων περιφερειών αλλά και πολυκεντρική και αρμονική στο εσωτερικό των ίδιων των περιφερειών.

37.

Υπογραμμίζει ότι η συνοχή εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πρόκληση, επειδή οι μεγάλες ανισότητες σε θέματα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, μεταξύ διαφορετικών περιφερειών αλλά και στο εσωτερικό των ίδιων των περιφερειών, εξακολουθούν να υπάρχουν και μάλιστα να αμβλύνονται λόγω της τελευταίας διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

38.

Κρίνει ότι για να διατηρηθεί η ισχύς των εννοιών της ένταξης και της αλληλεγγύης, η πολιτική συνοχής πρέπει να συνεχίσει να αποσκοπεί στην οικονομική και κοινωνική ισορροπία χωρίς να υποκύψει στον πειρασμό να επιβαρύνει την πολιτική συνοχής με πάρα πολλούς αντιφατικούς στόχους.

39.

Επισημαίνει ότι εάν η πολιτική συνοχής επιδιώκει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής επανεξισορρόπησης, θα πρέπει να διαθέτει τους κατάλληλους πόρους και μέσα, και εκτιμά ότι το σημερινό επίπεδο χρηματοδότησης είναι το ελάχιστο απαραίτητο για την άσκηση αυτής της λειτουργίας και θα πρέπει να αντιμετωπίζει τις πιέσεις περιορισμού των δαπανών που πηγάζουν από την παγκόσμια συγκυρία της χρηματοπιστωτικής κρίσης, συγκυρία κατά την οποία αυξάνεται η ανάγκη εντονότερης εφαρμογής πολιτικών συνοχής.

40.

Παρατηρεί ότι η συνοχή πρέπει να διατηρήσει την ευρωπαϊκή διάσταση και αποκρούει οιαδήποτε προσπάθεια επανεθνικοποίησης της κοινοτικής προσπάθειας, η προστιθέμενη αξία της οποίας οφείλεται και στο γεγονός ότι είναι μια κοινή ευρεία πολιτική με σαφείς στρατηγικούς στόχους, ικανή να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες προκλήσεις και να προσαρμοστεί στις τοπικές και περιφερειακές απαιτήσεις.

41.

Υπογραμμίζει το αποτέλεσμα μόχλευσης της πολιτικής συνοχής, εφόσον οι επενδύσεις παράγουν μακροπρόθεσμα διαρθρωτικά αποτελέσματα στις τοπικές και περιφερειακές οικονομίες, προωθούν καινοτόμες προσεγγίσεις για την ανάπτυξη και την απασχόληση και επηρεάζουν σημαντικά την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού των διοικήσεων και των επιχειρήσεων.

42.

Ζητεί την εφαρμογή νέων χρηματοδοτικών μέσων που να μπορούν να συμβάλουν απλούστερα και αποτελεσματικότερα στις επενδύσεις, κυρίως στις περιφέρειες που χρειάζονται αναδιάρθρωση και καινοτομία προκειμένου να υποστηρίξουν τον ρόλο και την ανάπτυξη των ΜΜΕ.

43.

Υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, είναι απαραίτητη η συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών σε όλα τα στάδια, από τον σχεδιασμό έως την αξιολόγηση, διότι αποτελούν την πλησιέστερη προς τους τελικούς αποδέκτες βαθμίδα διακυβέρνησης και φέρουν την κύρια ευθύνη για την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής.