30.12.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 324/37

1.1

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή επαναλαμβάνει, ακόμη μια φορά, τη μέγιστη σημασία που αποδίδει στην καλή έκβαση του προγράμματος δορυφορικής ραδιοπλοήγησης Galileo. Η ΕΟΚΕ έχει υπογραμμίσει, σε πολλές σχετικές γνωμοδοτήσεις (1) της, ότι το πρόγραμμα Galileo αποτελεί επιστημονικό και τεχνικό σχέδιο εμβληματικής αξίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως για την στρατηγική πρόκληση που το πολιτικής διαχείρισης ευρωπαϊκό σύστημα ραδιοπλοήγησης μέσω δορυφόρου αποτελεί όχι μόνο για το παγκόσμιο σύστημα πλοήγησης και προσδιορισμού στίγματος μέσω δορυφόρου, αλλά και για τις υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις, τους πολίτες, την κοινωνία και μια πιο ανταγωνιστική ευρωπαϊκή βιομηχανία σε παγκόσμιο επίπεδο.

1.2

Κατά την EOKE, έχει ουσιαστική σημασία να αναγνωρισθεί παγκοσμίως η στρατηγική αξία του προγράμματος Galileo, αφ' ης στιγμής αποτελεί το μεγαλύτερο πρόγραμμα δημόσιας- ιδιωτικής σύμπραξης που πραγματοποιήθηκε μέχρι σήμερα σε ευρωπαϊκή κλίμακα, και την πρώτη δημόσια υποδομή που διαθέτει έναν αστερισμό τριάντα δορυφόρων, τοποθετημένων σε τρεις διαφορετικές τροχιές, που ανήκουν στα ευρωπαϊκά όργανα και είναι σε θέση να προσφέρουν μια νέα δημόσια παγκόσμια υπηρεσία σε μια αγορά που χαρακτηρίζεται από εκθετική (2) αύξηση και μάλιστα με ακρίβεια προσδιορισμού στίγματος στο χώρο και στον χρόνο, εφ' όλου του πλανήτη.

1.3

Η EOKE δεν αποκρύβει τις ανησυχίες της για τις συσσωρευμένες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της φάσης ανάπτυξης και επικύρωσης σε τροχιά των δορυφόρων και των επίγειων συνιστωσών του συστήματος, που θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί υπ' ευθύνη της κοινής επιχείρησης Galileo κατά τη διάρκεια του 2006 και η οποία, αντιθέτως, θα διαρκέσει μέχρι τις αρχές του 2009. Οι επόμενες φάσεις της τοποθετήσεως του αστερισμού των δορυφόρων και της πλήρους εγκατάστασης των επίγειων συνιστωσών καθώς και της εμπορικής κυρίως εκμετάλλευσης, δεν θα μπορέσουν συνεπώς να ολοκληρωθούν πριν από το τέλος του 2010.

1.4

Η EOKE συμφωνεί απολύτως ότι είναι ανάγκη να αποφευχθεί η σπατάλη πόρων και ικανοτήτων, που θα προέκυπτε από την παράταση της δραστηριότητας της κοινής επιχείρησης Galileo, που είχε αναλάβει να καλύψει ολόκληρη τη φάση της ανάπτυξης και επικύρωσης σε τροχιά, μετά τη σύσταση της ευρωπαϊκής εποπτικής αρχής του παγκόσμιου δορυφορικού συστήματος πλοήγησης (GNSS), που άρχισε ήδη να λειτουργεί στα μέσα του 2006, βάσει του κανονισμού του Συμβουλίου τις 12ης Ιουλίου 2004 (3).

1.5

Il EOKE, ωστόσο: «… υπογραμμίζει ότι πρέπει να διασφαλισθεί η ομαλή μετάβαση από την κοινή επιχείρηση GALILEO (GJU) στην Εποπτική Αρχή του GALILEO (GSA)», όπως τονίζει σε πρόσφατη γνωμοδότησή της, εξασφαλίζοντας:

1.6

Η ΕΟΚΕ, η οποία συμφωνεί με τις αρχές επί των οποίων βασίζεται η πρόταση τροποποίησης του καταστατικού της GJU (5), θέμα για το οποίο ζητείται υποχρεωτικά η γνωμοδότησή της, σύμφωνα με το άρθρο 171 της Συνθήκης, προβαίνει στις ακόλουθες παρατηρήσεις και συστάσεις.

1.6.1

Σε ό,τι αφορά την τροποποίηση του προαναφερθέντος κανονισμού η ΕΟΚΕ κρίνει ανεπαρκές να προταθούν τροπολογίες, τις οποίες άλλωστε συνυπογράφει, μόνο επί του καταστατικού και του παραρτήματός του. Κατά τη γνώμη της θα πρέπει να προβλεφθεί:

1.6.2

Σε ό,τι αφορά την εποπτική αρχή Galileo (GSA), η ΕΟΚΕ θεωρεί απαραίτητη την «τροποποίηση του κανονισμού της GSA για την προσθήκη των καθηκόντων που μεταβιβάζονται από την GJU στην GSA όπως η διαχείριση της φάσης ανάπτυξης και επικύρωσης σε κατάσταση τροχιάς, η διαχείριση των δραστηριοτήτων που προκύπτουν από τα ευρωπαϊκά προγράμματα-πλαίσια έρευνας και ανάπτυξης ή ακόμη η παρακολούθηση και η διαχείριση των τεχνικών εξελίξεων του λειτουργικού συστήματος».

1.6.2.1

Πράγματι, η GSA συστάθηκε με τον κανονισμό του Συμβουλίου (EΚ) αριθ.1321/2004, της 12ης Ιουλίου 2004 και λειτουργεί από τα μέσα του 2006, για να διασφαλίσει τη διαχείριση των δημοσίων συμφερόντων που συνδέονται με τα ευρωπαϊκά προγράμματα δορυφορικής ραδιοπλοήγησης, EGNOS και GALILEO, και να διαδραματίσει το ρόλο της αναθέτουσας αρχής έναντι του μελλοντικού αναδόχου υπηρεσιών δορυφορικής ραδιοπλοήγησης· όχι όμως για τη διαχείριση της φάσης ανάπτυξης ούτε για τις δραστηριότητες ή εργασίες έρευνας, που περιλαμβάνονται στη φάση αυτή ή στις επόμενες και χωρίς να της έχουν χορηγηθεί οι ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι απαιτούνται για την εκτέλεση αυτών των καθηκόντων.

1.6.2.2

Η ΕΟΚΕ δεν έλαβε αίτηση γνωμοδότησης για την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου, COM(2006) 261 τελικό της 2ας Ιουνίου 2006, που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1321/2004 του Συμβουλίου, σχετικά με τη δημιουργία δομών διαχείρισης για τα ευρωπαϊκά προγράμματα δορυφορικής ραδιοπλοήγησης. Για το λόγο αυτό η εξέταση αυτής της διατάξεως εκφεύγει, τυπικώς, της παρούσας γνωμοδότησης.

1.7

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ωστόσο απαραίτητο να επέλθουν τροποποιήσεις στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1321/2004, για να διασφαλιστεί η συνέχεια του προγράμματος Galileo και η κατάλληλη μεταβίβαση των δραστηριοτήτων από την κοινή επιχείρηση Galileo στην εποπτική αρχή και προκειμένου να διασφαλιστεί, κατά τον καλύτερο τρόπο, η ολοκλήρωση της φάσης ανάπτυξης του προγράμματος, μετά την παύση λειτουργίας της κοινής επιχείρησης. Ταυτόχρονα, πρέπει να καθοριστούν σαφώς οι λεπτομέρειες και τα νομικά, τεχνικά και χρηματοπιστωτικά θέματα μετά την 31η Δεκεμβρίου 2006, για να διευκολυνθεί η ολοκλήρωση των διαφόρων φάσεων και να εξασφαλισθεί η μέγιστη λειτουργικότητα του συστήματος.

1.8

Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι έχει μεγάλη σημασία όπως «η Επιτροπή, η Κοινή Επιχείρηση Galileo, η Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή του Παγκόσμιου Δορυφορικού Συστήματος Πλοήγησης (GNSS ) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να διασφαλίσουν ότι το σύστημα Galileo θα λειτουργεί πλήρως στα τέλη του 2010», όπως ορίζεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου Μεταφορών και Τηλεπικοινωνιών της 12ης Οκτωβρίου 2006. Εξάλλου το Συμβούλιο αποδέχτηκε τις νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής για την μεταβίβαση, εντός του 2006, όσων δραστηριοτήτων εναπομένουν από την Κοινή Επιχείρηση στην Εποπτική Αρχή.

1.9

Η ΕΟΚΕ ζητά να ενημερώνεται για τις εξελίξεις του προγράμματος Galileo και για το ζωτικό ρόλο που διαδραματίζει ο ESA στην κατάστρωση και ανάπτυξη των ευρωπαϊκών προγραμμάτων GNSS. Ακόμη, η ΕΟΚΕ θα επιθυμούσε να ζητήσει η Επιτροπή τη γνώμη της για το Πράσινο Βιβλίο που αναφέρεται στις εφαρμογές του προγράμματος Galileo, το οποίο η Επιτροπή έχει την πρόθεση να δημοσιεύσει πριν από το τέλος του 2006 (6).

2.1

Η ΕΟΚΕ παρακολούθησε εξαρχής την κατάστρωση και την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού προγράμματος ραδιοπλοήγησης και προσδιορισμού στίγματος μέσω δορυφόρου Galileo και αναγνώρισε τον στρατηγικό και ουσιαστικό του ρόλο για την ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού συστήματος, τόσο λόγω των καινοτόμων και κοινωνικών επιπτώσεών του όσο και λόγω των επιπτώσεών του στην απασχόληση, καθώς και λόγω του ότι συμβάλει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.

2.2

Το πρόγραμμα Galileo προβλέπει τέσσερις διαδοχικές φάσεις:

2.3

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την έντονη ανησυχία της για τις καθυστερήσεις που συσσωρεύτηκαν κατά τη φάση της ανάπτυξης και επικύρωσης σε τροχιά και συνεπώς κατά την επόμενη φάση της εμπορικής εκμετάλλευσης. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί μια διολίσθηση που θέτει σε κίνδυνο το γενικό χρονοδιάγραμμα που καθορίστηκε για το σχέδιο και μεταθέτει την πραγματοποίηση ενός εξαιρετικού μέσου που συγκεντρώνει τις ικανότητες και τα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής έρευνας, και είναι σε θέση να εξασφαλίσει νικηφόρο συμμετοχή στην παγκόσμιο αγορά προϊόντων και υπηρεσιών που συνδέονται με την ραδιοπλοήγηση μέσω δορυφόρου. Το 2005, η αγορά αυτή σημείωσε κύκλο εργασιών αξίας 60 δισ. ευρώ, με ετήσιο ποσοστό αύξησης 25 % και τη δημιουργία, μόνο στην Ε.Ε., 150 000 θέσεων εργασίας, κυρίως στους τομείς της υψηλής τεχνολογίας, της έρευνας και των υπηρεσιών.

2.4

Η ΕΟΚΕ καταλαμβάνεται από ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία λόγω της σημερινής κατάστασης που χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα όσον αφορά τις λεπτομέρειες, τα νομικά, τεχνικά και χρηματοδοτικά θέματα, όπως υπογραμμίζει σε πρόσφατη γνωμοδότησή της (7). Η αβεβαιότητα, που συνδέεται τόσο με την κοινή επιχείρηση Galileo/GJU όσο και με την εποπτική αρχή/GSA μπορεί, αν δεν αντιμετωπισθεί εντός του 2006, να θέσει σε κίνδυνο την ορθή ολοκλήρωση των διαφόρων φάσεων, που προβλέπονται για την μέγιστη λειτουργικότητα του συστήματος, που μπορεί να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην υλοποίηση μιας ευρωπαϊκής οικονομίας που να βασίζεται στην πιο ανταγωνιστική γνώση σε παγκόσμιο επίπεδο.

2.5

Η ΕΟΚΕ έχει ήδη τονίσει τη σκοπιμότητα να συνδεθούν, από την εκκίνηση της κοινής επιχείρησης Galileo, οι ιδιωτικοί φορείς με την ανάπτυξη και την εκμετάλλευση του συστήματος, διασφαλίζοντας συνεχή υποστήριξη κατά τη φάση της υλοποίησης εφόσον το Galileo αντιπροσωπεύει το πιο μεγάλο ευρωπαϊκό σχέδιο δημόσιας-ιδιωτικής σύμπραξης.

2.6

Μετά τη φάση καθορισμού, το Μάιο του 2002 συστάθηκε σύμφωνα με το άρθρο 171 της συνθήκης ΕΚ η κοινή επιχείρηση Galileo σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) 876/2002 και ορίστηκαν ως ιδρυτικά μέλη η Ε.Ε. και ο ASE (8), για περίοδο τεσσάρων ετών με στόχο να εξασφαλίσει «την ενότητα της διοίκησης και του δημοσιονομικού ελέγχου του σχεδίου όσον αφορά τη φάση έρευνας, ανάπτυξης και επίδειξης του προγράμματος Galileo και, προς το σκοπό αυτόν, να χρησιμοποιήσει τα κονδύλια που διατίθενται για το πρόγραμμα αυτό».

2.7

Η κοινή επιχείρηση Galileo συστάθηκε για να φέρει σε αίσιο πέρας τη φάση της ανάπτυξης και να προετοιμάσει τις επόμενες φάσεις του προγράμματος Galileo, με δύο κύριους στόχους:

2.8

Στο ψήφισμα, σχετικά με το σχέδιο δράσης για την εφαρμογή Ευρωπαϊκής Διαστημικής Πολιτικής (9), της 29ης Ιανουαρίου 2004, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τόνισε άλλωστε την τεράστια σημασία που έχει το πρόγραμμα Galileo για την ανάπτυξη της βιομηχανίας, των μεταφορών, την προστασία του περιβάλλοντος και την υλοποίηση των στόχων που έθεσε η στρατηγική της Λισσαβώνας, και ζήτησε από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να διαθέσουν στο πρόγραμμα αποτελεσματικές διαρθρώσεις, καθώς και τη σύσταση εποπτικής αρχής, που θα διασφαλίσει εκτός από τη διαφάνεια των επιχειρήσεων και την ασφάλεια του συστήματος (10).

2.9

Η εποπτική αρχή (GSA) συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 1321/2004 του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2004, και άρχισε να λειτουργεί κατά τα μέσα του 2006, με στόχο να διασφαλίσει τη διαχείριση των δημόσιων συμφερόντων που συνδέονται με τα ευρωπαϊκά προγράμματα ραδιοπλοήγησης μέσω δορυφόρου, EGNOS και Galileo, και να αναλάβει καθήκοντα αναθέτουσας αρχής έναντι του μελλοντικού αναδόχου των υπηρεσιών δορυφορικής ραδιοπλοήγησης.

2.10

Συνεπώς, ο σημερινός κανονισμός της εποπτικής αρχής δεν επιτρέπει παρεμβάσεις στη διαχείριση κατά τη φάση της ανάπτυξης, ούτε για δράσεις ή εργασίες έρευνας, που περιλαμβάνονται στη φάση αυτή καθώς και στις επόμενες, ούτε διατέθηκαν οι απαραίτητοι ανθρώπινοι και χρηματοδοτικοί πόροι για την αντιμετώπιση αυτών των καθηκόντων.

2.11

Εξάλλου ο κανονισμός της GJU (11), προβλέπει διάρκεια τεσσάρων ετών που έληξαν στα μέσα του 2006. Συνεπώς ο κανονισμός αυτός έπρεπε να παραταθεί προκειμένου να ολοκληρωθούν όχι μόνο οι διαπραγματεύσεις για την επιλογή του νέου αναδόχου του συστήματος αλλά και ολόκληρη η φάση ανάπτυξης των δορυφόρων και των επίγειων συνιστωσών καθώς και η επικύρωση «σε τροχιά» του συστήματος.

2.12

Για να αποφευχθούν περαιτέρω καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του σχεδίου και να μην δημιουργηθούν αβεβαιότητες στις σχέσεις μεταξύ των διαφόρων συνιστωσών, θα πρέπει κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, να αναθεωρηθούν με ταχύτητα και διαφάνεια αμφότεροι οι κανονισμοί της κοινής επιχείρησης και της εποπτικής αρχής, για να διασφαλιστεί σαφήνεια κατά τη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων και στις σχέσεις μεταξύ των δύο οργανισμών.

2.13

Η ΕΟΚΕ προσυπογράφει τους στόχους της πρότασης που αποτελεί αντικείμενο της παρούσας γνωμοδότησης, που αποβλέπει στην αποφυγή σπατάλης πόρων και ικανοτήτων, που θα λάμβαναν χώρα, εάν παρατεινόταν η δραστηριότητα της κοινής επιχείρησης Galileo, μετά την σύσταση της ευρωπαϊκής εποπτικής αρχής GSA που ήδη λειτουργεί από τα μέσα του 2006.

2.14

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ωστόσο ανεπαρκή την πρόταση, τόσο διότι περιορίζεται στο καταστατικό της GJU, που προσαρτάται στον κανονισμό (ΕΚ) 876/2002, όσο και διότι η πρόταση αυτή θα έπρεπε να συνδέεται με την αναθεώρηση του κανονισμού GSA, επί της οποίας προτάσεως αναθεώρησης η ΕΟΚΕ δεν έχει ακόμη γνωμοδοτήσει.

2.15

Με τα σημερινά δεδομένα του προγράμματος, η φάση ανάπτυξης του Galileo δεν θα ολοκληρωθεί πριν από τα τέλη του 2008. Μόνον τότε θα είναι λειτουργικοί οι τέσσερις δορυφόροι που θα κατασκευαστούν και θα εκτοξευθούν από τον ευρωπαϊκό οργανισμό διαστήματος στα πλαίσια της φάσης «επικύρωση σε τροχιά». Για το λόγο αυτό, σύμφωνα με το ισχύον καταστατικό, η κοινή επιχείρηση Galileo δεν θα πρέπει να παύσει να λειτουργεί πριν από τα τέλη του 2008 με συνολική διάρκεια τρία επιπλέον έτη περίπου από την αρχικά προβλεπόμενη.

2.16

Άλλωστε η εποπτική αρχή συστάθηκε για να διασφαλίσει τη διαχείριση των δημόσιων συμφερόντων που συνδέονται με τα ευρωπαϊκά προγράμματα δορυφορικής ραδιοπλοήγησης EGNOS και Galileo, και για να αποτελέσει την αναθέτουσα αρχή έναντι του μελλοντικού αναδόχου των υπηρεσιών δορυφορικής ραδιοπλοήγησης, και όχι για την διαχείριση της φάσης ανάπτυξης ούτε για δραστηριότητες ή εργασίες έρευνας που περιλαμβάνει η φάση αυτή. Σημειώνεται δε ότι δεν της έχουν χορηγηθεί οι ανθρώπινοι και χρηματοδοτικοί πόροι που απαιτούνται για την αντιμετώπιση αυτών των καθηκόντων.

2.17

Η ΕΟΚΕ προσυπογράφει τις υποδείξεις του Συμβουλίου που αναφέρονται «στη σημασία της προώθησης του συστήματος δορυφορικής πλοήγησης προκειμένου να επιτευχθεί εμπορική επιτυχία, ιδιαίτερα μέσω των δραστηριοτήτων έρευνας». Τα περισσότερα οικονομικά οφέλη του συστήματος Galileo, προέρχονται, κατά το Συμβούλιο από τις «μεταγενέστερες εφαρμογές» (12).