(1)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 377/2004 του Συμβουλίου (2) έχει τροποποιηθεί ουσιωδώς. Με την ευκαιρία νέων τροποποιήσεων, ο εν λόγω κανονισμός θα πρέπει να αναδιατυπωθεί για λόγους σαφήνειας.

(2)

Η κατακόρυφη αύξηση μικτών μεταναστευτικών ροών το 2015 και 2016 έχει θέσει υπό πίεση τα συστήματα μετανάστευσης, ασύλου και διαχείρισης των συνόρων. Τούτο αποτέλεσε πρόκληση για την Ένωση και τα κράτη μέλη, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης της πολιτικής της Ένωσης στον τομέα της μετανάστευσης με σκοπό την επίτευξη συντονισμένης και αποτελεσματικής ευρωπαϊκής απάντησης.

(3)

Στόχος της πολιτικής της Ένωσης στον τομέα της μετανάστευσης είναι η αντικατάσταση των αντικανονικών και ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών ροών με ασφαλέστερες και υπό ορθή διαχείριση οδούς, μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης που αποσκοπεί να διασφαλίζει, σε όλα τα στάδια, την αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών σύμφωνα με τον τίτλο V κεφάλαιο 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

(4)

Ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι θεμελιώδης αρχή της Ένωσης. Η Ένωση έχει αναλάβει δέσμευση όσον αφορά την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών όλων των μεταναστών, ανεξάρτητα από το μεταναστευτικό καθεστώς τους, σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο. Ως εκ τούτου, τα μέτρα που λαμβάνονται από τους αξιωματικούς συνδέσμους μετανάστευσης κατά την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, ιδίως όταν πρόκειται για ευάλωτα άτομα, θα πρέπει να σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα σύμφωνα με το σχετικό διεθνές και ενωσιακό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων των άρθρων 2 και 6 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(5)

Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή όλων των πτυχών των πολιτικών της Ένωσης στον τομέα της μετανάστευσης, θα πρέπει να συνεχιστεί ο διάλογος και η συνεργασία με βασικές τρίτες χώρες καταγωγής και διέλευσης των μεταναστών και των αιτούντων διεθνή προστασία. Η συνεργασία αυτή, σύμφωνα με την ολοκληρωμένη προσέγγιση που καθορίζεται στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για τη Μετανάστευση, θα πρέπει να οδηγεί σε καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων των αναχωρήσεων και των επιστροφών, να υποστηρίζει την ικανότητα συγκέντρωσης και ανταλλαγής πληροφοριών, μεταξύ άλλων για την πρόσβαση των αιτούντων σε διεθνή προστασία και, εάν είναι εφικτό και ενδεδειγμένο, για την επανένταξη, και να προλαμβάνει και να καταπολεμά την παράνομη μετανάστευση, τη διακίνηση μεταναστών και την εμπορία ανθρώπων.

(6)

Τα εργαλεία προστασίας περιλαμβάνουν μέτρα που περιέχονται στη Συνολική Προσέγγιση της Μετανάστευσης και της Κινητικότητας (ΣΠΜΚ). Οι στρατηγικές και οι δίαυλοι νόμιμης μετανάστευσης μεταξύ της Ένωσης και τρίτων χωρών θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν τη μετανάστευση του εργατικού δυναμικού, τις θεωρήσεις για τους σπουδαστές και την οικογενειακή επανένωση, χωρίς να θίγονται οι εθνικές αρμοδιότητες των κρατών μελών.

(7)

Εν όψει της αυξανόμενης ζήτησης αναλύσεων και πληροφοριών για την υποστήριξη της τεκμηριωμένης χάραξης πολιτικής και επιχειρησιακής αντίδρασης, υφίσταται ανάγκη οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης να διασφαλίζουν ότι η εκ των ένδον εικόνα και οι γνώσεις που έχουν συμβάλλουν πλήρως στη διαμόρφωση συνολικής εικόνας της κατάστασης στις τρίτες χώρες.

(8)

Οι πληροφορίες για τη σύνθεση των μεταναστευτικών ροών θα πρέπει, εάν είναι εφικτό και ενδεδειγμένο, να περιλαμβάνουν στοιχεία για τη δηλωθείσα ηλικία, το προφίλ φύλου και την οικογένεια των μεταναστών και για τους ασυνόδευτους ανηλίκους.

(9)

Η τοποθέτηση των σημερινών ευρωπαίων αξιωματικών-συνδέσμων μετανάστευσης σε βασικές τρίτες χώρες καταγωγής και διέλευσης, όπως είχε ζητηθεί στα συμπεράσματα της έκτακτης συνόδου των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στις 23 Απριλίου 2015, ήταν ένα πρώτο βήμα προς την ενίσχυση της συνεργασίας με τρίτες χώρες σε ζητήματα μετανάστευσης και της συνεργασίας με αξιωματικούς συνδέσμους μετανάστευσης που έχουν τοποθετηθεί από τα κράτη μέλη. Με βάση αυτήν την εμπειρία, θα πρέπει να προβλεφθούν πιο μακροπρόθεσμες τοποθετήσεις αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης από την Επιτροπή σε τρίτες χώρες, για την υποστήριξη της ανάπτυξης και της υλοποίησης, καθώς και για τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου της ενωσιακής δράσης στον τομέα της μετανάστευσης.

(10)

Στόχος του παρόντος κανονισμού είναι να διασφαλίσει καλύτερο συντονισμό και βέλτιστη αξιοποίηση του δικτύου των αξιωματικών συνδέσμων που τοποθετούνται σε τρίτες χώρες από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, μεταξύ άλλων, κατά περίπτωση, από τις αρχές επιβολής του νόμου, καθώς και από την Επιτροπή και τους οργανισμούς της Ένωσης, προκειμένου να ανταποκρίνονται πιο αποτελεσματικά στις προτεραιότητες της Ένωσης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και της συναφούς διασυνοριακής εγκληματικότητας, όπως είναι η λαθραία διακίνηση μεταναστών και η εμπορία ανθρώπων, για τη διευκόλυνση της αξιοπρεπούς και πραγματικής επιστροφής, της επανεισδοχής και της επανένταξης, για τη συμβολή στην ολοκληρωμένη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης, καθώς και για τη στήριξη της διαχείρισης της νόμιμης μετανάστευσης, μεταξύ άλλων στον τομέα της διεθνούς προστασίας, της επανεγκατάστασης και των μέτρων ένταξης που λαμβάνουν τα κράτη μέλη και η Ένωση πριν από την αναχώρηση. Ο συντονισμός αυτός θα πρέπει να σέβεται πλήρως την υφιστάμενη δομή διοίκησης και τους διαύλους αναφοράς μεταξύ των αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης και των αρχών που τους τοποθετούν, καθώς και μεταξύ των ίδιων των αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης.

(11)

Με βάση τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 377/2004, ο παρών κανονισμός έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης θα συμβάλουν στη λειτουργία του ευρωπαϊκού δικτύου αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης, κυρίως μέσω της δημιουργίας μηχανισμού με τον οποίο τα κράτη μέλη, η Επιτροπή και οι οργανισμοί της Ένωσης θα μπορούν να συντονίζουν με πιο συστηματικό τρόπο τα καθήκοντα και τους ρόλους των αξιωματικών-συνδέσμων τους που τοποθετούνται σε τρίτες χώρες.

(12)

Δεδομένου ότι οι αξιωματικοί σύνδεσμοι που ασχολούνται με ζητήματα μετανάστευσης τοποθετούνται από διαφορετικές αρμόδιες αρχές και ότι οι εντολές και τα καθήκοντά τους ενδέχεται να αλληλεπικαλύπτονται, θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ αξιωματικών που επιχειρούν στην ίδια τρίτη χώρα ή περιοχή. Όταν οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης τοποθετούνται από την Επιτροπή ή τους οργανισμούς της Ένωσης στις διπλωματικές αποστολές της Ένωσης σε τρίτη χώρα, θα πρέπει να διευκολύνουν και να υποστηρίζουν το δίκτυο αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης στην εν λόγω τρίτη χώρα. Κατά περίπτωση, τα δίκτυα αυτά μπορούν να επεκτείνονται και σε αξιωματικούς συνδέσμους που τοποθετούνται από χώρες άλλες από τα κράτη μέλη.

(13)

Η δημιουργία ισχυρού μηχανισμού που να διασφαλίζει καλύτερο συντονισμό και συνεργασία μεταξύ όλων των αξιωματικών συνδέσμων που ασχολούνται με θέματα μετανάστευσης ως μέρος των καθηκόντων τους είναι ουσιώδους σημασίας προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν τα κενά πληροφόρησης και η αλληλεπικάλυψη δραστηριοτήτων, αλλά και να μεγιστοποιηθούν οι επιχειρησιακές δυνατότητες και αποτελεσματικότητα. Συντονιστικό Συμβούλιο θα πρέπει να παρέχει οδηγίες, σύμφωνα με τις πολιτικές προτεραιότητες της Ένωσης, με παράλληλη συνεκτίμηση των εξωτερικών σχέσεων της Ένωσης, και θα πρέπει να του δοθούν οι απαιτούμενες αρμοδιότητες, ώστε, ιδίως, να εγκρίνει διετή προγράμματα εργασίας για τις δραστηριότητες των δικτύων αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης, να συμφωνεί επί ειδικά προσαρμοσμένων ad hoc δράσεων για τους αξιωματικούς συνδέσμους μετανάστευσης σε σχέση με προτεραιότητες και νεοεμφανιζόμενες ανάγκες που δεν καλύπτονται ήδη από το διετές πρόγραμμα εργασίας, να κατανέμει πόρους για τις συμφωνηθείσες δραστηριότητες και να είναι υπόλογο για την εκτέλεσή τους. Ούτε τα καθήκοντα του Συντονιστικού Συμβουλίου ούτε αυτά των υπευθύνων διευκόλυνσης των δικτύων αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης δεν θα πρέπει να θίγουν την αρμοδιότητα των αρχών τοποθέτησης όσον αφορά την ανάθεση καθηκόντων στους αντίστοιχους οικείους αξιωματικούς συνδέσμους μετανάστευσης. Κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, το Συντονιστικό Συμβούλιο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ποικιλομορφία των δικτύων αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης, καθώς και τις απόψεις των πλέον ενδιαφερόμενων κρατών μελών όσον αφορά τις σχέσεις με συγκεκριμένες τρίτες χώρες.

(14)

Το Συντονιστικό Συμβούλιο θα πρέπει να καταρτίζει και να ενημερώνει τακτικά κατάλογο αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης που τοποθετούνται σε τρίτες χώρες. Ο κατάλογος θα πρέπει να περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τον τόπο, τη σύνθεση και τις δραστηριότητες των διάφορων δικτύων, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων για την επικοινωνία μαζί τους και συνοπτική περιγραφή των καθηκόντων των αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης που έχουν τοποθετηθεί.

(15)

Θα πρέπει να προωθηθεί η από κοινού τοποθέτηση αξιωματικών συνδέσμων, με στόχο την ενίσχυση της επιχειρησιακής συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ κρατών μελών, καθώς και την κάλυψη των αναγκών σε επίπεδο Ένωσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα από το Συντονιστικό Συμβούλιο. Η από κοινού τοποθέτηση από δύο τουλάχιστον κράτη μέλη θα πρέπει να στηρίζεται από ταμεία της Ένωσης, ώστε να ενθαρρύνεται η συμμετοχή και να παρέχεται προστιθέμενη αξία σε όλα τα κράτη μέλη.

(16)

Θα πρέπει να υπάρξει ειδική πρόβλεψη ευρύτερης δράσης ανάπτυξης ικανοτήτων για τους αξιωματικούς συνδέσμους μετανάστευσης. Αυτή η ανάπτυξη ικανοτήτων θα πρέπει να περιλαμβάνει την ανάπτυξη κοινών βασικών κορμών μαθημάτων και μαθημάτων κατάρτισης πριν από την τοποθέτηση, μεταξύ άλλων σε σχέση με τα θεμελιώδη δικαιώματα, σε συνεργασία με τους σχετικούς οργανισμούς της Ένωσης, καθώς επίσης και την ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας των δικτύων αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης. Τα εν λόγω προγράμματα σπουδών θα πρέπει να είναι μη δεσμευτικά και συμπληρωματικά προς τα εθνικά προγράμματα σπουδών που θεσπίζονται από τις αρχές τοποθέτησης.

(17)

Τα δίκτυα αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης θα πρέπει να αποφεύγουν την αλληλεπικάλυψη με τις εργασίες των οργανισμών της Ένωσης και άλλων ενωσιακών μέσων ή δομών, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών των τοπικών ομάδων συνεργασίας Σένγκεν, και θα πρέπει να προσφέρουν προστιθέμενη αξία σε όσα έχουν ήδη επιτευχθεί όσον αφορά τη συλλογή και την ανταλλαγή πληροφοριών στον τομέα της μετανάστευσης, ιδίως με την εστίαση σε επιχειρησιακά θέματα. Τα εν λόγω δίκτυα θα πρέπει να ενεργούν ως υπεύθυνοι διευκόλυνσης και πάροχοι πληροφοριών από τρίτες χώρες προς υποστήριξη των λειτουργιών και των καθηκόντων των οργανισμών της Ένωσης, ιδίως εκεί όπου οι αρμόδιοι οργανισμοί της Ένωσης δεν έχουν ακόμη δημιουργήσει σχέσεις συνεργασίας με τρίτες χώρες. Προς τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να καθιερωθεί στενότερη συνεργασία μεταξύ των δικτύων αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης και των σχετικών οργανισμών της Ένωσης. Οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης θα πρέπει να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή ότι οι ενέργειές τους ενδέχεται να έχουν επιχειρησιακές επιπτώσεις ή επιπτώσεις στη φήμη των τοπικών και περιφερειακών δικτύων αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης. Θα πρέπει να ενεργούν αναλόγως κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

(18)

Οι αρχές των κρατών μελών θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι, κατά περίπτωση και σύμφωνα με το ενωσιακό και εθνικό δίκαιο, οι πληροφορίες που λαμβάνονται από τους αξιωματικούς συνδέσμους που τοποθετούνται σε άλλα κράτη μέλη και τα στρατηγικά και επιχειρησιακά αναλυτικά προϊόντα των οργανισμών της Ένωσης σε σχέση με την παράνομη μετανάστευση, την αξιοπρεπή και πραγματική επιστροφή και επανένταξη, τη διασυνοριακή εγκληματικότητα ή τη διεθνή προστασία και την επανεγκατάσταση φτάνουν όντως στους αξιωματικούς συνδέσμους μετανάστευσης σε τρίτες χώρες και ότι οι πληροφορίες που συλλέγονται από αξιωματικούς συνδέσμους μετανάστευσης ανταλλάσσονται με τους σχετικούς οργανισμούς της Ένωσης, ιδίως τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) εντός του πεδίου των αντίστοιχων νομικών πλαισίων τους.

(19)

Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότερη δυνατή χρήση των πληροφοριών που συγκεντρώνονται από τα δίκτυα των αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης, οι εν λόγω πληροφορίες θα πρέπει να διατίθενται μέσω ασφαλούς διαδικτυακής πλατφόρμας ανταλλαγής πληροφοριών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για την προστασία δεδομένων.

(20)

Οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται από τους αξιωματικούς συνδέσμους μετανάστευσης θα πρέπει να υποστηρίζουν την υλοποίηση των τεχνικών και επιχειρησιακών μέτρων ευρωπαϊκής ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων που αναφέρονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2016/1624 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη και τη συντήρηση των εθνικών συστημάτων επιτήρησης των συνόρων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1052/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4).

(21)

Θα πρέπει να είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν οι διαθέσιμοι πόροι του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 515/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) για τη στήριξη των δραστηριοτήτων του ευρωπαϊκού δικτύου αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης, καθώς και για τη συνέχιση της από κοινού τοποθέτησης αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης από τα κράτη μέλη.

(22)

Κάθε επεξεργασία, συμπεριλαμβανομένης της διαβίβασης, δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6). Η Επιτροπή και οι οργανισμοί της Ένωσης θα πρέπει να εφαρμόζουν τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7) κατά την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

(23)

Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να γίνεται μόνο προς συνδρομή στην επιστροφή υπηκόων τρίτων χωρών, προς διευκόλυνση της επανεγκατάστασης των προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας και προς εφαρμογή ενωσιακών και εθνικών μέτρων όσον αφορά την εισδοχή με σκοπό τη νόμιμη μετανάστευση και για την πρόληψη και την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, της λαθραίας διακίνησης μεταναστών και της εμπορίας ανθρώπων. Είναι, ως εκ τούτου, αναγκαίο ένα νομικό πλαίσιο που θα αναγνωρίζει τον ρόλο των αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης στο πλαίσιο αυτό.

(24)

Οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης χρειάζεται να επεξεργάζονται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα για να διευκολύνουν την ορθή εφαρμογή των διαδικασιών επιστροφής, την επιτυχή εκτέλεση των αποφάσεων επιστροφής και την επανένταξη κατά περίπτωση και εφόσον είναι εφικτό. Οι τρίτες χώρες επιστροφής δεν αποτελούν συχνά αντικείμενο αποφάσεων επάρκειας που εκδίδει η Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 45 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και συχνά δεν έχουν συνάψει ή δεν προτίθενται να συνάψουν συμφωνία επανεισδοχής με την Ένωση ή δεν παρέχουν άλλως κατάλληλες εγγυήσεις κατά την έννοια του άρθρου 46 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679. Παρά τις σημαντικές προσπάθειες της Ένωσης για συνεργασία με τις κύριες χώρες καταγωγής των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών που υπόκεινται σε υποχρέωση επιστροφής, δεν είναι πάντα εφικτό να διασφαλιστεί ότι οι εν λόγω τρίτες χώρες εκπληρώνουν συστηματικά την υποχρέωση που υπέχουν βάσει του διεθνούς δικαίου να δέχονται την επιστροφή των υπηκόων τους. Επομένως, οι συμφωνίες επανεισδοχής, που έχουν συναφθεί ή είναι υπό διαπραγμάτευση από την Ένωση ή από τα κράτη μέλη και οι οποίες παρέχουν τις κατάλληλες εγγυήσεις για τη διαβίβαση δεδομένων προς τρίτες χώρες, σύμφωνα με το άρθρο 46 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679, καλύπτουν έναν περιορισμένο αριθμό τέτοιων τρίτων χωρών. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν τέτοιες συμφωνίες, τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θα πρέπει να διαβιβάζονται από αξιωματικούς συνδέσμους μετανάστευσης προς υλοποίηση των επιχειρήσεων επιστροφής της Ένωσης σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στο άρθρο 49 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679.

(25)

Ως εξαίρεση από την απαίτηση για απόφαση επάρκειας ή κατάλληλες εγγυήσεις, η διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε αρχές τρίτης χώρας δυνάμει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να επιτρέπεται προκειμένου να εφαρμοστεί η ενωσιακή πολιτική επιστροφής. Θα πρέπει, συνεπώς, οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης να μπορούν να κάνουν χρήση της παρέκκλισης που προβλέπεται στο άρθρο 49 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679, με την επιφύλαξη των όρων του εν λόγω άρθρου για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ήτοι για την αξιοπρεπή και πραγματική επιστροφή των υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι δεν πληρούν ή δεν πληρούν πλέον τις προϋποθέσεις εισόδου, παραμονής ή διαμονής στα κράτη μέλη σύμφωνα με την οδηγία 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8).

(26)

Προς το συμφέρον των ενδιαφερομένων, οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης θα πρέπει να είναι σε θέση να επεξεργάζονται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας και υπόκεινται σε διαδικασία επανεγκατάστασης και των προσώπων που επιθυμούν να μεταναστεύσουν νόμιμα στην Ένωση, προκειμένου να επιβεβαιώσουν την ταυτότητα και την ιθαγένειά τους. Οι αξιωματικοί σύνδεσμοι μετανάστευσης λειτουργούν σε ένα πλαίσιο στο οποίο είναι πιθανό να αποκτούν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες των εγκληματικών οργανώσεων που εμπλέκονται στην παράνομη διακίνηση μεταναστών και στην εμπορία ανθρώπων. Συνεπώς, θα πρέπει επίσης να είναι σε θέση να ανταλλάσσουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα τα οποία επεξεργάζονται κατά τη διάρκεια των καθηκόντων τους με αρχές επιβολής του νόμου και εντός δικτύων αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης, υπό την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα είναι απαραίτητα είτε για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της αντικανονικής μετανάστευσης, είτε για την πρόληψη, τη διερεύνηση, την ανίχνευση και τη δίωξη της λαθραίας διακίνησης μεταναστών ή της εμπορίας ανθρώπων.

(27)

Ο στόχος του παρόντος κανονισμού είναι η βέλτιστη χρησιμοποίηση του δικτύου των αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης που τοποθετούνται από τα κράτη μέλη, την Επιτροπή και τους οργανισμούς της Ένωσης σε τρίτες χώρες για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των προτεραιοτήτων της Ένωσης, με παράλληλο σεβασμό των εθνικών αρμοδιοτήτων των κρατών μελών. Αυτές οι αρμοδιότητες της Ένωσης περιλαμβάνουν τη διασφάλιση καλύτερης διαχείρισης της μετανάστευσης, με στόχο την αντικατάσταση των αντικανονικών ροών με ασφαλείς και υπό ορθή διαχείριση διαύλους μέσω μιας συνολικής προσέγγισης που καλύπτει όλες τις πτυχές της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης και της καταπολέμησης της διακίνησης μεταναστών και της εμπορίας ανθρώπων και της παράνομης μετανάστευσης. Περαιτέρω προτεραιότητες της Ένωσης είναι η διευκόλυνση της αξιοπρεπούς και πραγματικής επιστροφής, της επανεισδοχής και της επανένταξης, η συμβολή στην ολοκληρωμένη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης και η υποστήριξη της διαχείρισης της νόμιμης μετανάστευσης ή διεθνών συστημάτων προστασίας. Δεδομένου ότι ο στόχος δεν μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη μεμονωμένα, μπορεί όμως, εξαιτίας της μεγάλης κλίμακας και των επιπτώσεών του σε όλη την Ένωση, να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου αυτού.

(28)

Όσον αφορά την Ισλανδία και τη Νορβηγία, ο παρών κανονισμός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν, κατά την έννοια της συμφωνίας η οποία συνήφθη από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από τη Δημοκρατία της Ισλανδίας και το Βασίλειο της Νορβηγίας σχετικά με τη σύνδεση των εν λόγω χωρών προς τη θέση σε ισχύ, την εφαρμογή και την περαιτέρω ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν (9), οι οποίες διατάξεις εμπίπτουν στον τομέα στον οποίο αναφέρεται το άρθρο 1 σημεία Α και Ε της απόφασης 1999/437/ΕΚ του Συμβουλίου (10).

(29)

Όσον αφορά την Ελβετία, ο παρών κανονισμός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν, κατά την έννοια της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τη σύνδεση της Ελβετικής Συνομοσπονδίας προς τη θέση σε ισχύ, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν (11), οι οποίες διατάξεις εμπίπτουν στον τομέα στον οποίο αναφέρεται το άρθρο 1 σημεία Α και Ε της απόφασης 1999/437/ΕΚ, σε συνδυασμό με το άρθρο 3 της απόφασης 2008/149/ΔΕΥ του Συμβουλίου (12).

(30)

Όσον αφορά το Λιχτενστάιν, ο παρών κανονισμός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν, κατά την έννοια του πρωτοκόλλου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της Ελβετικής Συνομοσπονδίας και του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν για την προσχώρηση του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν στη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τη σύνδεση της Ελβετικής Συνομοσπονδίας προς τη θέση σε ισχύ, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν (13), οι οποίες διατάξεις εμπίπτουν στον τομέα στον οποίο αναφέρεται το άρθρο 1 σημεία Α και Ε της απόφασης 1999/437/ΕΚ, σε συνδυασμό με το άρθρο 3 της απόφασης 2011/350/ΕΕ του Συμβουλίου (14).

(31)

Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 σχετικά με τη θέση της Δανίας, το οποίο προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ, η Δανία δεν συμμετέχει στη θέσπιση του παρόντος κανονισμού και δεν δεσμεύεται από αυτόν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή του. Δεδομένου ότι ο παρών κανονισμός αναπτύσσει περαιτέρω το κεκτημένο του Σένγκεν, η Δανία πρέπει να αποφασίσει, σύμφωνα με το άρθρο 4 του εν λόγω πρωτοκόλλου, εντός έξι μηνών αφότου το Συμβούλιο αποφασίσει επί του παρόντος κανονισμού, σχετικά με τη μεταφορά του στο εθνικό της δίκαιο.

(32)

Την 1η Οκτωβρίου 2018, σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 19 σχετικά με το κεκτημένο του Σένγκεν το οποίο έχει ενσωματωθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο γνωστοποίησε στο Συμβούλιο ότι δεν θα συμμετάσχει στην έκδοση του παρόντος κανονισμού. Σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 3 του εν λόγω πρωτοκόλλου, η Επιτροπή υπέβαλε στις 31 Ιανουαρίου 2019 πρόταση απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη γνωστοποίηση του Ηνωμένου Βασιλείου ότι δεν επιθυμεί πλέον να συμμετέχει σε ορισμένες από τις διατάξεις του κεκτημένου του Σένγκεν οι οποίες περιέχονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 377/2004. Σε αυτήν τη βάση, το Συμβούλιο αποφάσισε στις 18 Φεβρουαρίου 2019 (15) ότι, από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού, η απόφαση 2000/365/ΕΚ του Συμβουλίου (16) και το σημείο 6 του παραρτήματος Ι της απόφασης 2004/926/ΕΚ του Συμβουλίου (17) παύουν να εφαρμόζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο όσον αφορά τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 377/2004 και τυχόν περαιτέρω τροποποιήσεις του.

(33)

Η Ιρλανδία συμμετέχει στον παρόντα κανονισμό σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 19 και με το άρθρο 6 παράγραφος 2 της απόφασης 2002/192/ΕΚ του Συμβουλίου (18).

(34)

Η συμμετοχή της Ιρλανδίας στον παρόντα κανονισμό σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 της απόφασης 2002/192/ΕΚ του Συμβουλίου αφορά τις αρμοδιότητες της Ένωσης για τη λήψη μέτρων ανάπτυξης των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν για την καταπολέμηση της οργάνωσης παράνομης μετανάστευσης στις οποίες η Ιρλανδία συμμετέχει.

(35)

Ο παρών κανονισμός συνιστά πράξη που βασίζεται στο κεκτημένο του Σένγκεν ή που συνδέεται με αυτό κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 1 της πράξης προσχώρησης του 2003, του άρθρου 4 παράγραφος 1 της πράξης προσχώρησης του 2005 και του άρθρου 4 παράγραφος 1 της πράξης προσχώρησης του 2011 αντίστοιχα,