ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 847/2004 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 29ης Απριλίου 2004

για τη διαπραγμάτευση και εφαρμογή των συμφωνιών περί αεροπορικών μεταφορών μεταξύ των κρατών μελών και τρίτων χωρών

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 80 παράγραφος 2,

την πρόταση της Επιτροπής,

την γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 251 της συνθήκης (2),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Οι σχέσεις στον τομέα των διεθνών αερομεταφορών μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών διέπονται παραδοσιακά από διμερείς συμφωνίες περί αεροπορικών μεταφορών μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών, τα παραρτήματά τους και άλλες διμερείς και πολυμερείς διευθετήσεις.

(2)	Σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις υποθέσεις C-466/98, C-467/98, C-468/98, C-469/98, C-471/98, C-472/98, C-475/98 και C-476/98 η Κοινότητα έχει αποκλειστική αρμοδιότητα ως προς ορισμένες πτυχές των εν λόγω συμφωνιών.

(3)	Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διασαφήνισε επίσης το δικαίωμα των κοινοτικών αερομεταφορέων να επωφελούνται από το δικαίωμα εγκατάστασης εντός της Κοινότητας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος πρόσβασης στην αγορά χωρίς διακρίσεις.

(4)

Όταν είναι προφανές ότι το αντικείμενο μιας συμφωνίας εμπίπτει εν μέρει στην αρμοδιότητα της Κοινότητας και εν μέρει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών, είναι ουσιαστικό να διασφαλίζεται η στενή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και των κοινοτικών θεσμικών οργάνων, τόσο κατά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης και σύναψής τους, όσο και κατά την εκπλήρωση των δεσμεύσεων που αναλαμβάνονται. Η εν λόγω υποχρέωση συνεργασίας απορρέει από την απαίτηση ενότητας κατά την διεθνή εκπροσώπηση της Κοινότητας. Τα κοινοτικά όργανα και τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσουν εν προκειμένω τη βέλτιστη δυνατή συνεργασία.

(5)	Η διαδικασία συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών και Επιτροπής η οποία θεσπίζεται με τον παρόντα κανονισμό δεν θα πρέπει να θίγει την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Κοινότητας και των κρατών μελών, σύμφωνα με το κοινοτικό δίκαιο, όπως ερμηνεύεται από το Δικαστήριο.

(6)	Όλες οι υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών, οι οποίες περιλαμβάνουν διατάξεις αντίθετες προς το κοινοτικό δίκαιο, θα πρέπει να τροποποιηθούν ή να αντικατασταθούν από νέες συμφωνίες οι οποίες συνάδουν πλήρως με το κοινοτικό δίκαιο.

(7)	Χωρίς να θίγονται οι διατάξεις της συνθήκης, και ειδικότερα το άρθρο 300, τα κράτη μέλη μπορούν, ενδεχομένως, να θελήσουν να τροποποιήσουν υφιστάμενες συμφωνίες και να λάβουν μέτρα για την διασφάλιση της εφαρμογής τους, έως ότου τεθεί σε ισχύ συμφωνία συναφθείσα από την Κοινότητα.

(8)	Είναι ουσιαστικό να διασφαλιστεί ότι το κράτος μέλος το οποίο διεξάγει διαπραγματεύσεις λαμβάνει υπόψη το κοινοτικό δίκαιο, τα ευρύτερα κοινοτικά συμφέροντα και τις εν εξελίξει κοινοτικές διαπραγματεύσεις.

(9)	Εάν κράτος μέλος επιθυμεί να εμπλέξει τους αερομεταφορείς στη διαπραγματευτική διαδικασία, όλοι οι αερομεταφορείς που είναι εγκατεστημένοι στην επικράτεια του συγκεκριμένου κράτους μέλους πρέπει να τύχουν ίσης μεταχείρισης.

(10)

Η εγκατάσταση στην επικράτεια ενός κράτους μέλους υποδηλώνει την αποτελεσματική και πραγματική άσκηση της δραστηριότητας του αερομεταφορέα μέσω σταθερών διακανονισμών. Η νομική μορφή της εν λόγω εγκατάστασης, είτε πρόκειται για υποκατάστημα είτε για θυγατρική με νομική προσωπικότητα δεν θα πρέπει να αποτελεί εν προκειμένω τον καθοριστικό παράγοντα. Όταν επιχείρηση εγκαθίσταται στην επικράτεια πλειόνων κρατών μελών, όπως ορίζεται από τη συνθήκη, θα πρέπει να διασφαλίζει ότι, προκειμένου να αποφεύγεται η καταστρατήγηση του εθνικού δικαίου, εκάστη των εγκαταστάσεων αυτών πληροί τις προϋποθέσεις που μπορεί, σύμφωνα με το κοινοτικό δίκαιο, να επιβάλλει το εθνικό δίκαιο που διέπει τις δραστηριότητές της.

(11)

Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα δικαιώματα των κοινοτικών αερομεταφορέων δεν περιορίζονται αδικαιολόγητα, δεν θα πρέπει να εισάγονται στις διμερείς αεροπορικές συμφωνίες νέες ρυθμίσεις που να μειώνουν τον αριθμό των κοινοτικών αερομεταφορέων που μπορούν να ορισθούν για την παροχή αεροπορικών υπηρεσιών σε δεδομένη αγορά.

(12)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν διαφανείς διαδικασίες μη εισάγουσες δυσμενείς διακρίσεις για την κατανομή των μεταφορικών δικαιωμάτων μεταξύ κοινοτικών αερομεταφορέων. Κατά την εφαρμογή των διαδικασιών αυτών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη την ανάγκη να διατηρηθεί η συνέχεια των αεροπορικών μεταφορών.

(13)	Τα απαιτούμενα μέτρα για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού θεσπίζονται σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (3).

(14)	Κάθε κράτος μέλος μπορεί να επικαλεστεί το απόρρητο των διατάξεων των διμερών συμφωνιών που έχει διαπραγματευθεί και να ζητήσει από την Επιτροπή να μη δώσει τις πληροφορίες σε άλλα κράτη μέλη.

(15)	Στις 2 Δεκεμβρίου 1987, το Βασίλειο της Ισπανίας και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησαν στο Λονδίνο σε κοινή δήλωση των υπουργών εξωτερικών των δύο χωρών ρυθμίσεις για την τόνωση της συνεργασίας ως προς τη χρήση του αεροδρομίου του Γιβραλτάρ. Οι εν λόγω ρυθμίσεις δεν έχουν ακόμη τεθεί σε εφαρμογή.

(16)

Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού, κυρίως ο συντονισμός των διαπραγματεύσεων με τρίτες χώρες με σκοπό τη σύναψη συμφωνιών περί αεροπορικών μεταφορών, η αναγκαιότητα διασφάλισης εναρμονισμένης προσέγγισης κατά την υλοποίηση και εφαρμογή των εν λόγω συμφωνιών καθώς και η εξακρίβωση της συμμόρφωσής τους προς το κοινοτικό δίκαιο δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, και κατά συνέπεια, λόγω του ότι το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού καλύπτει ολόκληρη την Κοινότητα, μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα, σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα δύναται να θεσπίζει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 της συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως αυτή θεσπίζεται στο προαναφερθέν άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν προχωρεί πέραν των αναγκαίων για την επίτευξη των εν λόγω στόχων,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Κοινοποίηση στην Επιτροπή

1.   Ένα κράτος μέλος δύναται, με την επιφύλαξη των σχετικών αρμοδιοτήτων της Κοινότητας και των κρατών μελών, να αρχίσει διαπραγματεύσεις με τρίτη χώρα για τη σύναψη νέας συμφωνίας ή την τροποποίηση υφιστάμενης συμφωνίας περί αεροπορικών μεταφορών, των παραρτημάτων της ή άλλου σχετικού διμερούς ή πολυμερούς διακανονισμού, το αντικείμενό των οποίων εμπίπτει εν μέρει στην αρμοδιότητα της Κοινότητας, υπό τον όρο ότι:

—	στις διαπραγματεύσεις περιλαμβάνονται και τυχόν συναφείς τυποποιημένες ρήτρες, τις οποίες έχουν εκπονήσει και θεσπίσει από κοινού η Κοινότητα και τα κράτη μέλη και

—	τηρείται η διαδικασία κοινοποίησης των παραγράφων 2, 3 και 4.

Κατά περίπτωση, η Επιτροπή καλείται να συμμετάσχει ως παρατηρητής στις διαπραγματεύσεις αυτές.

2.   Όταν κράτος μέλος προτίθεται να αρχίσει διαπραγματεύσεις, γνωστοποιεί γραπτώς την πρόθεσή του στην Επιτροπή. Η γνωστοποίηση αυτή περιλαμβάνει αντίγραφο της υφιστάμενης συμφωνίας, εφόσον είναι διαθέσιμο, τυχόν άλλα συναφή έγγραφα, αναφορά των διατάξεων που θα συζητηθούν στις διαπραγματεύσεις, τους στόχους των διαπραγματεύσεων, καθώς και οποιεσδήποτε άλλες σχετικές πληροφορίες. Η Επιτροπή διαβιβάζει την εν λόγω γνωστοποίηση στα κράτη μέλη και, μετά από αίτησή τους, τα συνοδευτικά έγγραφα, εφόσον τηρούνται οι απαιτήσεις του απορρήτου.

Η πληροφορία διαβιβάζεται τουλάχιστον ένα ημερολογιακό μήνα πριν από την προβλεπόμενη ημερομηνία για την έναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων με την τρίτη χώρα. Εάν, λόγω εξαιρετικών περιστάσεων, οι επίσημες διαπραγματεύσεις πρόκειται να αρχίσουν νωρίτερα από την προθεσμία του ενός μηνός, το κράτος μέλος διαβιβάζει τη σχετική πληροφορία το ταχύτερο δυνατό.

3.   Τα κράτη μέλη δύνανται να διαβιβάσουν τις παρατηρήσεις τους στο κράτος μέλος το οποίο γνωστοποίησε την πρόθεσή του να αρχίσει διαπραγματεύσεις σύμφωνα με την παράγραφο 2. Κατά τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων, το εν λόγω κράτος μέλος λαμβάνει υπόψη του, στο μέτρο του δυνατού, τις συγκεκριμένες παρατηρήσεις.

4.   Αν, μέσα σε δεκαπέντε εργάσιμες ημέρες από την παραλαβή της γνωστοποίησης της παραγράφου 2, η Επιτροπή καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι διαπραγματεύσεις ενδέχεται:

—	να υπονομεύσουν τους στόχους των διαπραγματεύσεων που έχει αναλάβει η Κοινότητα με την εν λόγω τρίτη χώρα, ή/και

—	να οδηγήσουν σε συμφωνία μη συμβατή με το κοινοτικό δίκαιο,

ενημερώνει σχετικά το κράτος μέλος.

Άρθρο 2

Διαβουλεύσεις με τους άμεσα ενδιαφερομένους και συμμετοχή στις διαπραγματεύσεις

Καθόσον οι αερομεταφορείς και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη πρόκειται να εμπλακούν στις διαπραγματεύσεις του άρθρου 1, τα κράτη μέλη μεταχειρίζονται ισότιμα όλους τους κοινοτικούς αερομεταφορείς που είναι εγκατεστημένοι στα εδάφη τους, στα οποία ισχύει συνθήκη.

Άρθρο 3

Απαγόρευση εισαγωγής πλέον περιοριστικών ρυθμίσεων

Κανένα κράτος μέλος δεν συμφωνεί με τρίτη χώρα νέες ρυθμίσεις που να μειώνουν, είτε ως προς το σύνολο της αγοράς αερομεταφορών μεταξύ των δύο μερών είτε ως προς συγκεκριμένα ζεύγη πόλεων, τον αριθμό των κοινοτικών μεταφορέων οι οποίοι μπορούν, σύμφωνα με τις ισχύουσες ρυθμίσεις, να διοριστούν για την παροχή υπηρεσιών μεταξύ της επικράτειάς τους και της εν λόγω τρίτης χώρας.

Άρθρο 4

Σύναψη συμφωνιών

1.   Μόλις υπογραφεί η συμφωνία, το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος γνωστοποιεί στην Επιτροπή το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μαζί με τα τυχόν συναφή έγγραφα.

2.   Εφόσον οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν σε συμφωνία περιλαμβάνουσα τις τυποποιημένες συναφείς ρήτρες του άρθρου 1 παράγραφος 1, το κράτος μέλος είναι εξουσιοδοτημένο να συνάψει τη συμφωνία.

3.   Εάν οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν σε συμφωνία μη περιλαμβάνουσα τις οικείες τυποποιημένες ρήτρες του άρθρου 1 παράγραφος 1, το κράτος μέλος εξουσιοδοτείται, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 7 παράγραφος 2, να συνάψει τη συμφωνία εφόσον αυτό δεν θίγει το αντικείμενο και το σκοπό της κοινής πολιτικής μεταφορών της Κοινότητας. Το κράτος μέλος μπορεί να εφαρμόσει προσωρινά τη συμφωνία, μέχρις ότου περατωθεί η διαδικασία.

4.   Ανεξαρτήτως των παραγράφων 2 και 3, εάν η Επιτροπή διαπραγματεύεται ενεργά με την εν λόγω τρίτη χώρα βάσει ειδικής εντολής ως προς τη χώρα, ή βάσει απόφασης του Συμβουλίου, με την οποία εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις με τρίτες χώρες για την αντικατάσταση ορισμένων διατάξεων σε υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες από συμφωνία της Κοινότητας, το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος μπορεί να εξουσιοδοτηθεί, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 7 παράγραφος 2, να εφαρμόσει προσωρινά, ή/και να συνάψει τη συμφωνία.

Άρθρο 5

Κατανομή μεταφορικών δικαιωμάτων

Όταν κράτος μέλος συνάπτει συμφωνία ή τροποποιεί συμφωνία ή τα παραρτήματά της, με τα οποία προβλέπονται περιορισμοί στη χρήση των μεταφορικών δικαιωμάτων ή στον αριθμό των κοινοτικών αερομεταφορέων που είναι επιλέξιμοι για να μπορούν να επωφεληθούν από τα μεταφορικά δικαιώματα, το εν λόγω κράτος μέλος διασφαλίζει την κατανομή των μεταφορικών δικαιωμάτων μεταξύ των επιλέξιμων κοινοτικών αερομεταφορέων βάσει διαφανούς διαδικασίας που δεν εισάγει δυσμενείς διακρίσεις.

Άρθρο 6

Δημοσίευση των διαδικασιών

Τα κράτη μέλη ενημερώνουν αμελλητί την Επιτροπή σχετικά με τις διαδικασίες που θα εφαρμόζουν για τους σκοπούς του άρθρου 5 και, κατά περίπτωση, του άρθρου 2. Για λόγους ενημέρωσης, η Επιτροπή διασφαλίζει ότι οι διαδικασίες αυτές δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εντός οκτώ εβδομάδων από τη γνωστοποίησή τους. Τυχόν νέες διαδικασίες και μεταγενέστερες αλλαγές των διαδικασιών γνωστοποιούνται στην Επιτροπή οκτώ τουλάχιστον εβδομάδες πριν τεθούν σε ισχύ, ώστε να μπορέσει η Επιτροπή να εξασφαλίσει τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα στο εν λόγω διάστημα.

Άρθρο 7

Διαδικασία επιτροπής

1.   Η Επιτροπή επικουρείται από την επιτροπή που συγκροτείται βάσει του άρθρου 11 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2408/92 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1992, για την πρόσβαση των κοινοτικών αερομεταφορικών σε δρομολόγια ενδοκοινοτικών αεροπορικών γραμμών (4).

2.   Στις περιπτώσεις που γίνεται μνεία της παρούσας παραγράφου, εφαρμόζονται τα άρθρα 3 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 8 της ιδίας απόφασης.

3.   Η επιτροπή θεσπίζει τον εσωτερικό κανονισμό της.

Άρθρο 8

Απόρρητο

Κατά την κοινοποίηση στην Επιτροπή των διαπραγματεύσεων και της έκβασής τους, όπως προβλέπεται στα άρθρα 1 και 4, τα κράτη μέλη ενημερώνουν σαφώς την Επιτροπή εάν κάποιες πληροφορίες που περιέχονται στις κοινοποιήσεις πρέπει να θεωρηθούν απόρρητες και εάν μπορούν να ανακοινωθούν στα άλλα κράτη μέλη. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι πληροφορίες που χαρακτηρίζονται απόρρητες να αντιμετωπίζονται σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (5).

Άρθρο 9

Γιβραλτάρ

1.   Η εφαρμογή του παρόντος κανονισμού στο αεροδρόμιο του Γιβραλτάρ νοείται ως μη θίγουσα τις αμοιβαίες νομικές θέσεις του Βασιλείου της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου όσον αφορά τις διαφορές τους στο θέμα της κυριαρχίας επί του εδάφους στο οποίο βρίσκεται το αεροδρόμιο.

2.   Η εφαρμογή του παρόντος κανονισμού στο αεροδρόμιο του Γιβραλτάρ αναστέλλεται μέχρις ότου τεθούν σε εφαρμογή οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στην κοινή δήλωση των υπουργών εξωτερικών του Βασιλείου της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου της 2ας Δεκεμβρίου 1987. Οι κυβερνήσεις της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου θα ενημερώσουν το Συμβούλιο για την ημερομηνία έναρξης της εν λόγω εφαρμογής.

Άρθρο 10

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την τριακοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.