20.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 347/289

(1)

Το άρθρο 176 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) προβλέπει ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) συμβάλλει στη διόρθωση των κυριότερων περιφερειακών ανισοτήτων στην Ένωση. Σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο και το άρθρο 174 δεύτερο και τρίτο εδάφιο ΣΛΕΕ, το ΕΤΠΑ πρέπει να συμβάλλει στη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διάφορων περιφερειών και της καθυστέρησης που εμφανίζουν οι πλέον μειονεκτούσες περιφέρειες, μεταξύ των οποίων χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής οι περιφέρειες που πάσχουν από σοβαρά και μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά μειονεκτήματα, όπως οι υπερβόρειες αραιοκατοικημένες περιφέρειες, καθώς και οι νησιωτικές, διασυνοριακές και ορεινές περιοχές.

(2)

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) θεσπίζει τις διατάξεις που είναι κοινές για το ΕΤΠΑ, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας.

(3)

Είναι σκόπιμο να καθοριστούν ειδικές διατάξεις σχετικά με το είδος των δραστηριοτήτων που είναι δυνατόν να στηριχθούν από το ΕΤΠΑ προκειμένου να συμβάλλουν στις επενδυτικές προτεραιότητες στο πλαίσιο των θεματικών στόχων που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να οριστούν και να αποσαφηνιστούν οι δράσεις εκτός του πεδίου εφαρμογής του ΕΤΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων για την επίτευξη μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τις δραστηριότητες που παρατίθενται στο Παράρτημα Ι της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4). Προς αποφυγή υπέρμετρης χρηματοδότησης, οι εν λόγω επενδύσεις δεν θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για στήριξη από το ΕΤΠΑ, καθώς ήδη επωφελούνται οικονομικά από την εφαρμογή της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Η εν λόγω εξαίρεση δεν θα πρέπει να περιορίζει τη δυνατότητα αξιοποίησης του ΕΤΠΑ για την στήριξη δραστηριοτήτων που δεν αναφέρονται στο Παράρτημα I της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, ακόμη και αν οι δράσεις αυτές υλοποιούνται από τους ίδιους οικονομικούς φορείς, και περιλαμβάνουν δράσεις όπως οι επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης στα δίκτυα τηλεθέρμανσης, τα έξυπνα συστήματα διανομής, αποθήκευσης και μεταφοράς ενέργειας και μέτρα μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ακόμη και αν στις έμμεσες επιπτώσεις των δραστηριοτήτων αυτών συμπεριλαμβάνεται και η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ή αν παρατίθενται στο εθνικό σχέδιο που στην οδηγία 2003/87/ΕΚ.

(4)

Είναι απαραίτητο να διευκρινισθεί ποιες επιπρόσθετες δραστηριότητες μπορεί να στηρίξει το ΕΤΠΑ στο πλαίσιο του στόχου της Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΕΣ).

(5)

Το ΕΤΠΑ θα πρέπει να συνεισφέρει στη στρατηγική της Ένωσης για μια έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη εξασφαλίζοντας έτσι μεγαλύτερη συγκέντρωση της στήριξης από το ΕΤΠΑ στις προτεραιότητες της Ένωσης. Ανάλογα με την κατηγορία των περιφερειών που στηρίζονται, η συνδρομή του ΕΤΠΑ βάσει του στόχου «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση» θα πρέπει να συγκεντρώνεται στην έρευνα και καινοτομία, στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ), στις μικρές και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και στην προώθηση μιας οικονομίας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η εν λόγω θεματική συγκέντρωση θα πρέπει να επιτυγχάνεται σε εθνικό επίπεδο αλλά και να παρέχει παράλληλα ευελιξία σε επίπεδο επιχειρησιακού προγράμματος και μεταξύ των διαφορετικών κατηγοριών περιφερειών. Η θεματική συγκέντρωση θα πρέπει, κατά το δέον, να αναπροσαρμόζεται προκειμένου να συνυπολογίζονται οι πόροι του Ταμείου Συνοχής που διατίθενται για τη στήριξη των επενδυτικών προτεραιοτήτων που σχετίζονται με τη στροφή προς μία οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και οι οποίες αναφέρονται στο άρθρο 3 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1300/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5). Ο βαθμός θεματικής συγκέντρωσης θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη το επίπεδο ανάπτυξης κάθε περιφέρειας, τη συνεισφορά των πόρων του Ταμείου Συνοχής κατά περίπτωση, καθώς και τις ιδιαίτερες ανάγκες των περιφερειών των οποίων το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ως κριτήριο επιλεξιμότητας για την προγραμματική περίοδο 2007-2013 ήταν λιγότερο από το 75 % του μέσου όρου του ΑΕΠ της ΕΕ-25 για την περίοδο αναφοράς, των περιφερειών που έχουν χαρακτηρισθεί περιφέρειες σταδιακής εξόδου κατά την προγραμματική περίοδο 2007-2013 και ορισμένων περιφερειών επιπέδου NUTS 2 που αποτελούνται αποκλειστικά από νησιωτικά κράτη μέλη ή από νησιά.

(6)

Η στήριξη από το ΕΤΠΑ θα πρέπει να δύναται να συμβάλλει, στο πλαίσιο της επενδυτικής προτεραιότητας «τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων», στην επίτευξη όλων των θεματικών στόχων που αναφέρονται στον παρόντα κανονισμό.

(7)

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ειδικές ανάγκες του ΕΤΠΑ και σε συμφωνία με τη στρατηγική της Ένωσης για μία έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, είναι αναγκαίο να οριστούν, στο πλαίσιο κάθε θεματικού στόχου σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του ΕΤΠΑ ειδικές δράσεις ως «επενδυτικές προτεραιότητες». Οι εν λόγω επενδυτικές προτεραιότητες θα πρέπει να καθορίζουν λεπτομερείς μη αλληλοαποκλειόμενους στόχους, στους οποίους πρέπει να συμβάλλει το ΕΤΠΑ. Αυτές οι επενδυτικές προτεραιότητες θα πρέπει να αποτελέσουν τη βάση για τον ορισμό ειδικών στόχων στο πλαίσιο των προγραμμάτων που θα λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά της περιοχής του προγράμματος.

(8)

Είναι ανάγκη να προαχθεί η καινοτομία και η ανάπτυξη των ΜΜΕ σε αναδυόμενους τομείς που συνδέονται με ευρωπαϊκές και περιφερειακές προκλήσεις, όπως οι δημιουργικοί κλάδοι και ο πολιτιστικός τομέας και οι καινοτόμες υπηρεσίες που αντικατοπτρίζουν τις νέες κοινωνικές απαιτήσεις, ή σε προϊόντα και υπηρεσίες που συνδέονται με τον γηράσκοντα πληθυσμό, την υγεία και περίθαλψη, την οικολογική καινοτομία, την οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την αποδοτική χρήση των πόρων.

(9)

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, προκειμένου να βελτιστοποιηθεί η προστιθέμενη αξία από τις επενδύσεις που χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει από τον προϋπολογισμό της Ένωσης στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, πρόκειται να επιδιωχθούν συνέργειες ιδίως μεταξύ του ΕΤΠΑ και του Ορίζοντα 2020 - το Πρόγραμμα Πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία- με παράλληλο σεβασμό των διακριτών τους στόχων.

(10)

Είναι σημαντικό να διασφαλίζεται ότι, κατά την προώθηση των επενδύσεων στον τομέα της διαχείρισης κινδύνων, θα λαμβάνονται υπόψη συγκεκριμένοι κίνδυνοι σε περιφερειακό, διασυνοριακό και διακρατικό επίπεδο.

(11)

Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η συμβολή τους στην επίτευξη του στόχου στήριξης της φιλικής προς την απασχόληση ανάπτυξης, δραστηριότητες που στηρίζουν τον βιώσιμο τουρισμό, τον πολιτισμό και τη φυσική κληρονομιά θα πρέπει να αποτελούν μέρος μιας χωρικής στρατηγικής για συγκεκριμένες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της μετατροπής των βιομηχανικών περιφερειών που παρακμάζουν. Η στήριξη τέτοιων δραστηριοτήτων θα πρέπει επίσης να συμβάλλει στην ενίσχυση της καινοτομίας και της αξιοποίησης των ΤΠΕ, των ΜΜΕ, του περιβάλλοντος, της αποδοτικότητας των πόρων ή της προαγωγής της κοινωνικής ένταξης.

(12)

Προκειμένου να προαχθεί η βιώσιμη περιφερειακή ή τοπική κινητικότητα ή να μειωθεί η ατμοσφαιρική ρύπανση και η ηχορρύπανση, είναι ανάγκη να προαχθούν υγιεινοί, βιώσιμοι και ασφαλείς τρόποι μεταφορών. Επενδύσεις σε υποδομές αερολιμένων που λαμβάνουν στήριξη από το ΕΤΠΑ, θα πρέπει να προωθούν περιβαλλοντικά βιώσιμες αεροπορικές μεταφορές, μεταξύ άλλων όταν στοχεύουν στην ενίσχυση της περιφερειακής κινητικότητας με τη σύνδεση δευτερευόντων και τριτευόντων κόμβων σε υποδομές των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), και διαμέσου πολυτροπικών κόμβων.

(13)

Προκειμένου να προαχθεί η επίτευξη των στόχων για την ενέργεια και το κλίμα που έχουν τεθεί από την Ένωση στο πλαίσιο της στρατηγικής της για μία έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, το ΕΤΠΑ θα πρέπει να στηρίξει επενδύσεις για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και της ασφάλειας εφοδιασμού στα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων μέσω της ανάπτυξης έξυπνων συστημάτων διανομής, αποθήκευσης και μεταφοράς ενέργειας, και μέσω της ενσωμάτωσης της διανομής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις τους όσον αφορά την ασφάλεια εφοδιασμού κατά τρόπο συμβατό με τους στόχους που απορρέουν από τη στρατηγική της Ένωσης για μία έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι σε θέση να επενδύουν σε ενεργειακές υποδομές συμβατές με το ενεργειακό μίγμα που έχουν επιλέξει.

(14)

Οι ΜΜΕ, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας, θα πρέπει να νοούνται, σύμφωνα με τον ορισμό που παρατίθεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, ότι περιλαμβάνουν τις πολύ μικρές, τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις υπό την έννοια της σύστασης 2003/361/ΕΚ (6) της Επιτροπής.

(15)

Προκειμένου να προωθηθεί η κοινωνική ένταξη και να καταπολεμηθεί η φτώχεια, ιδίως μεταξύ των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, είναι ανάγκη να βελτιωθεί η πρόσβαση σε κοινωνικές και πολιτιστικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αναψυχής, μέσω της παροχής υποδομών μικρής κλίμακας, λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων.

(16)

Οι υπηρεσίες σε επίπεδο κοινότητας θα πρέπει να καλύπτουν κάθε μορφή οικιακής υπηρεσίας, υπηρεσίας σε επίπεδο οικογένειας, υπηρεσίας στέγασης και κάθε άλλη κοινοτική υπηρεσία που στηρίζει το δικαίωμα όλων των ατόμων να ζουν στην κοινότητα, απολαμβάνοντας ίσες ευκαιρίες και που αποτρέπει την απομόνωση ή τον διαχωρισμό από την κοινότητα.

(17)

Προκειμένου να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία και να μειωθεί ο διαχειριστικός φόρτος διαμέσου της από κοινού υλοποίησης, θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν οι επενδυτικές προτεραιότητες του ΕΤΠΑ και του Ταμείου Συνοχής που υπάγονται στους αντίστοιχους θεματικούς στόχους.

(18)

Θα πρέπει να οριστεί σε Παράρτημα στον παρόντα κανονισμό ένα σύνολο κοινών δεικτών εκροών για την αξιολόγηση της σωρευτικής προόδου σε επίπεδο Ένωσης της υλοποίησης των προγραμμάτων. Οι εν λόγω δείκτες θα πρέπει να ανταποκρίνονται στην επενδυτική προτεραιότητα και στο είδος της δράσης που λαμβάνει στήριξη σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και τις σχετικές διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013. Οι κοινοί δείκτες εκροών θα πρέπει να συμπληρωθούν με ειδικούς δείκτες αποτελέσματος των προγραμμάτων και, κατά περίπτωση, με ειδικούς δείκτες εκροών των προγραμμάτων.

(19)

Στο πλαίσιο της αειφόρου αστικής ανάπτυξης, θεωρείται αναγκαία η στήριξη ολοκληρωμένων δράσεων για την αντιμετώπιση των οικονομικών, περιβαλλοντικών, κλιματικών, δημογραφικών και κοινωνικών προκλήσεων που επηρεάζουν τις αστικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των λειτουργικών αστικών περιοχών, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη και την αναγκαιότητα προώθησης των διασυνδέσεων μεταξύ αστικών περιοχών και περιοχών της υπαίθρου. Οι αρχές για την επιλογή των αστικών περιοχών όπου θα υλοποιηθούν ολοκληρωμένες δράσεις αειφόρου αστικής ανάπτυξης και τα ενδεικτικά ποσά για τις εν λόγω δράσεις θα πρέπει να οριστούν στο Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης, με τουλάχιστον 5 % των πόρων του ΕΤΠΑ να διατίθενται σε εθνικό επίπεδο για το σκοπό αυτό. Το πεδίο εφαρμογής κάθε μεταβίβασης αρμοδιοτήτων σε αστικές αρχές θα πρέπει να αποφασίζεται από τη διαχειριστική αρχή κατόπιν διαβούλευσης με την αστική αρχή.

(20)

Προκειμένου να εντοπιστούν ή να ελεγχθούν νέες λύσεις για την αντιμετώπιση των ζητημάτων που συνδέονται με την αειφόρο αστική ανάπτυξη, τα οποία είναι σημαντικά σε επίπεδο Ένωσης, το ΕΤΠΑ θα πρέπει να στηρίξει καινοτόμες δράσεις στον τομέα της αειφόρου αστικής ανάπτυξης

(21)

Προκειμένου να ενισχυθεί η δημιουργία ικανοτήτων, η δικτύωση και η ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ προγραμμάτων και φορέων που είναι αρμόδιοι για την υλοποίηση στρατηγικών αειφόρου αστικής ανάπτυξης και καινοτόμων δράσεων στον τομέα της αειφόρου αστικής ανάπτυξη, και για τη συμπλήρωση των υφιστάμενων προγραμμάτων και φορέων, είναι αναγκαίο να θεσπιστεί ένα δίκτυο αστικής ανάπτυξης σε επίπεδο Ένωσης.

(22)

Το ΕΤΠΑ θα πρέπει να ασχοληθεί με τα προβλήματα της πρόσβασης στις μεγάλες αγορές και της απόστασης από αυτές, τα οποία αντιμετωπίζουν οι ιδιαίτερα αραιοκατοικημένες περιοχές, όπως ορίζεται στο πρωτόκολλο αριθ. 6 για τις ειδικές διατάξεις του στόχου 6 στα πλαίσια των δραστηριοτήτων των διαρθρωτικών ταμείων στη Φινλανδία και τη Σουηδία της πράξης προσχώρησης του 1994. Το ΕΤΠΑ θα πρέπει επίσης να ασχοληθεί με τις συγκεκριμένες δυσχέρειες που αντιμετωπίζουν ορισμένα νησιά, οι παραμεθόριες περιοχές, οι ορεινές περιοχές και οι αραιοκατοικημένες περιοχές, η γεωγραφική θέση των οποίων επιβραδύνει την ανάπτυξή τους, προκειμένου να στηριχθεί η αειφόρος ανάπτυξή τους.

(23)

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες, ιδίως με την έγκριση μέτρων, σύμφωνα με το άρθρο 349 ΣΛΕΕ, τα οποία επεκτείνουν, κατ’ εξαίρεση, το πεδίο εφαρμογής του ΕΤΠΑ στη χρηματοδότηση της λειτουργικής ενίσχυσης που συνδέεται με την αντιστάθμιση του επιπλέον κόστους που προκύπτει από την ειδική οικονομική και κοινωνική κατάσταση των περιφερειών αυτών, η οποία επιτείνεται από τα μειονεκτήματα που προκύπτουν από τους παράγοντες που αναφέρονται στο άρθρο 349 ΣΛΕΕ, δηλαδή από τη γεωγραφικώς απόκεντρη θέση, τον νησιωτικό χαρακτήρα, το μικρό μέγεθος, τη δυσμενή μορφολογία και κλίμα και την οικονομική εξάρτηση από περιορισμένο αριθμό προϊόντων, τα μόνιμα και σωρευτικά προβλήματα τα οποία παρεμποδίζουν σημαντικά την ανάπτυξη των εν λόγω περιφερειών. Οι λειτουργικές ενισχύσεις που χορηγούνται από τα κράτη μέλη εν προκειμένω εξαιρούνται από την υποχρέωση γνωστοποίησης που προβλέπεται στο άρθρο 108 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ, αν, κατά την περίοδο χορήγησής τους, πληρούν τους όρους του κανονισμού που κηρύσσει ορισμένες κατηγορίες ενισχύσεων συμβατές με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 ΣΛΕΕ, και σύμφωνα με το άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 994/98 του Συμβουλίου (7).

(24)

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 7-8 Φεβρουαρίου 2013 και λαμβάνοντας υπόψη τους ειδικούς στόχους που αναφέρονται στη ΣΛΕΕ όσον αφορά τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες που αναφέρονται στο άρθρο 349 ΣΛΕΕ, το καθεστώς της Μαγιότ τροποποιήθηκε με την απόφαση 2012/419/ΕΕ (8) του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προκειμένου να καταστεί νέα εξόχως απόκεντρη περιφέρεια από την 1η Ιανουαρίου 2014. Προκειμένου να διευκολυνθεί και να προωθηθεί η εστιασμένη και ταχεία ανάπτυξη των υποδομών στη Μαγιότ, θα πρέπει να είναι κατ' εξαίρεση δυνατόν να καταβληθεί τουλάχιστον 50 % του μεριδίου που αντιστοιχεί στο ΕΤΠΑ από το συνολικό κονδύλιο που αναλογεί στη Μαγιότ σε πέντε από τους θεματικούς στόχους του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013.

(25)

Προκειμένου να συμπληρωθούν ορισμένα μη ουσιώδη στοιχεία στον παρόντα κανονισμό, πρέπει να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή να εκδίδει πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 290 ΣΛΕΕ,βάσει λεπτομερών κανόνων για τα κριτήρια επιλογής και διαχείρισης καινοτόμων δράσεων. Θα πρέπει επίσης να ανατεθεί στην Επιτροπή τέτοιου είδους αρμοδιότητα ώστε να μπορεί να τροποποιεί το Παράρτημα Ι στον παρόντα κανονισμό προκειμένου να επιφέρει προσαρμογές, όπου αυτό δικαιολογείται, για να εξασφαλίζει την αποτελεσματική αξιολόγηση της προόδου κατά την υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Έχει ιδιαίτερη σημασία η Επιτροπή να πραγματοποιήσει τις κατάλληλες διαβουλεύσεις κατά τη διάρκεια του προπαρασκευαστικού έργου της, και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων. Η Επιτροπή οφείλει, κατά την προετοιμασία και σύνταξη των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, να διασφαλίζει την ταυτόχρονη, έγκαιρη και απαραίτητη διαβίβαση των σχετικών εγγράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

(26)

Καθώς ο στόχος του παρόντος κανονισμού, δηλαδή η ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και χωρικής συνοχής για τη μείωση των κύριων περιφερειακών ανισορροπιών στην Ένωση, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη ενώ αντίθετα μπορεί, λόγω της έκτασης των ανισοτήτων μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διάφορων περιφερειών, της καθυστέρησης των πλέον μειονεκτικών περιοχών και των περιορισμένων οικονομικών πόρων των κρατών μελών και των περιφερειών, να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να εγκρίνει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει το μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

(27)

Ο παρών κανονισμός αντικαθιστά τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9). Για λόγους σαφήνειας, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 θα πρέπει, συνεπώς, να καταργηθεί. Εντούτοις, ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να επηρεάζει ούτε τη συνέχιση ούτε την τροποποίηση της συνδρομής την οποία έχει εγκρίνει η Επιτροπή βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 ή κάθε άλλης νομοθετικής πράξης που διέπει τη συνδρομή αυτή την 31η Δεκεμβρίου 2013. Ο εν λόγω κανονισμός ή η εν λόγω άλλη νομοθετική πράξη θα πρέπει κατά συνέπεια να εξακολουθεί να διέπει μετά την 31η Δεκεμβρίου 2013 τη συνδρομή αυτή ή τις σχετικές πράξεις έως την ολοκλήρωσή τους. Οι αιτήσεις για τη λήψη συνδρομής που υποβλήθηκαν ή εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 θα πρέπει να εξακολουθούν να είναι έγκυρες.

(28)

Προκειμένου να καταστεί δυνατή η άμεση εφαρμογή των προβλεπόμενων σε αυτόν μέτρων, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

α)

παραγωγικές επενδύσεις που συμβάλλουν στη δημιουργία και τη διατήρηση βιώσιμων θέσεων απασχόλησης μέσω άμεσης ενίσχυσης επενδύσεων σε ΜΜΕ·

β)

παραγωγικές επενδύσεις, ανεξαρτήτως του μεγέθους της επιχείρησης, που συμβάλλουν στις επενδυτικές προτεραιότητες που προβλέπονται στο άρθρο 5 σημεία 1 και 4, και, του εάν αυτές περιλαμβάνουν συνεργασία μεταξύ μεγάλων επιχειρήσεων και ΜΜΕ, στο άρθρο 5 σημείο 2·

γ)

επενδύσεις σε υποδομές που παρέχουν βασικές υπηρεσίες σε πολίτες στους τομείς της ενέργειας, του περιβάλλοντος, των μεταφορών και των ΤΠΕ·

δ)

επενδύσεις στις κοινωνικές υποδομές, τις υποδομές υγείας, έρευνας και καινοτομίας, τις επιχειρηματικές και τις εκπαιδευτικές υποδομές·

ε)

επενδύσεις στην ανάπτυξη ενδογενούς δυναμικού μέσω επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου σε εξοπλισμό και υποδομές μικρής κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών πολιτιστικού και βιώσιμου τουρισμού μικρής κλίμακας, αλλά και των υπηρεσιών που παρέχονται σε επιχειρήσεις, τη στήριξη σε οργανισμούς έρευνας και καινοτομίας και τις επενδύσεις σε τεχνολογία και στην εφαρμοσμένη έρευνα σε επιχειρήσεις·

στ)

δικτύωση, συνεργασία και ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ αρμόδιων περιφερειακών, τοπικών, αστικών και άλλων δημόσιων αρχών, οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και σχετικών φορέων που εκπροσωπούν την κοινωνία των πολιτών όπως αναφέρονται στο άρθρο 5 σημείο 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, μελέτες, προπαρασκευαστικές ενέργειες και ανάπτυξη ικανοτήτων.

α)

τον παροπλισμό ή την κατασκευή πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής·

β)

επενδύσεις για την επίτευξη της μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από δραστηριότητες που παρατίθενται στο πεδίο εφαρμογής του Παραρτήματος Ι της οδηγίας 2003/87/ΕΚ·

γ)

την παρασκευή, επεξεργασία και εμπορία καπνού και προϊόντων καπνού·

δ)

επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες, κατά την έννοια των ενωσιακών κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.

ε)

επενδύσεις σε υποδομές αερολιμένων, εκτός και εάν συνδέονται με την προστασία του περιβάλλοντος ή συνοδεύονται από επενδύσεις που είναι αναγκαίες για τον περιορισμό ή τη μείωση των αρνητικών περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων.

α)

σε πιο αναπτυγμένες περιφέρειες:

β)

στις περιφέρειες μετάβασης:

γ)

σε λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες:

1)

ενίσχυση έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας μέσω:

2)

ενίσχυση της πρόσβασης σε ΤΠΕ και της χρήσης και ποιότητάς τους μέσω:

3)

ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ μέσω:

4)

στήριξη της μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλους τους τομείς μέσω:

5)

προαγωγή της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, της πρόληψης και διαχείρισης κινδύνων μέσω:

6)

διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος και προαγωγή της αποδοτικής χρήσης των πόρων μέσω:

7)

προαγωγή των βιώσιμων μεταφορών και εξάλειψη των σημείων συμφόρησης σε υποδομές βασικών δικτύων μέσω:

8)

προαγωγή βιώσιμης και ποιοτικής απασχόλησης και στήριξη της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού μέσω:

9)

προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας και οποιωνδήποτε διακρίσεων, μέσω:

10)

επενδύσεις στην εκπαίδευση την κατάρτιση, και την επαγγελματική κατάρτιση για την απόκτηση δεξιοτήτων και διά βίου μάθηση με την ανάπτυξη υποδομών, κατάρτισης και εκπαίδευσης·

11)

ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας των δημόσιων αρχών και όλων των ενδιαφερομένων και αποδοτική δημόσια διοίκηση μέσω δράσεων ενίσχυσης της θεσμικής ικανότητας και της αποδοτικότητας των δημόσιων διοικήσεων και των δημόσιων υπηρεσιών που συνδέονται με την υλοποίηση του ΕΤΠΑ και για τη στήριξη δράσεων που στηρίζονται από το ΕΚΤ για την ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας και για την αποδοτικότητα της δημόσιας διοίκησης που στηρίζονται από το ΕΚΤ.

α)

των θεματικών στόχων που ορίζονται στο άρθρο 9 πρώτη παράγραφος του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013·

β)

των υπηρεσιών μεταφοράς εμπορευμάτων και την ενίσχυση νέων επιχειρήσεων στις υπηρεσίες μεταφορών·

γ)

πράξεων συνδεόμενων με προβλήματα αποθήκευσης, το υπερβολικό μέγεθος και τη συντήρηση των εργαλείων παραγωγής και την έλλειψη ανθρώπινου κεφαλαίου στην τοπική αγορά.

α)

πράξεων που αφορούν προϊόντα που απαριθμούνται του Παραρτήματος Ι της ΣΛΕΕ·

β)

ενισχύσεων για τη μεταφορά προσώπων εξουσιοδοτημένων δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 2 στοιχείο α) ΣΛΕΕ·

γ)

φοροαπαλλαγών και απαλλαγών από κοινωνικές επιβαρύνσεις.