(1)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1393/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) έχει τροποποιηθεί στο παρελθόν. Δεδομένου ότι πρέπει να γίνουν περαιτέρω ουσιαστικές τροποποιήσεις, ο εν λόγω κανονισμός θα πρέπει να αναδιατυπωθεί για λόγους σαφήνειας.

(2)

Η Ένωση έθεσε ως στόχο να διατηρήσει και να αναπτύξει ένα χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, στον οποίο διασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. Για να δημιουργήσει έναν τέτοιο χώρο, η Ένωση θεσπίζει, μεταξύ άλλων μέτρων, στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές υποθέσεις, τα μέτρα τα οποία είναι αναγκαία για την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

(3)

Για τους σκοπούς της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και την ανάπτυξη ενός χώρου αστικής δικαιοσύνης στην Ένωση, είναι αναγκαίο να βελτιωθεί περαιτέρω και να επιταχυνθεί η διαβίβαση και η επίδοση ή κοινοποίηση δικαστικών και εξώδικων πράξεων μεταξύ των κρατών μελών σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ενώ παράλληλα θα κατοχυρώνεται υψηλό επίπεδο ασφάλειας και προστασίας κατά τη διαβίβαση των πράξεων αυτών και θα διασφαλίζονται τα δικαιώματα των παραληπτών και η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Ο παρών κανονισμός αποσκοπεί στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ταχύτητας των δικαστικών διαδικασιών μέσω της απλούστευσης και του εξορθολογισμού των διαδικασιών επίδοσης ή κοινοποίησης δικαστικών και εξώδικων πράξεων στην Ένωση, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στη μείωση των καθυστερήσεων και του κόστους για τα άτομα και τις επιχειρήσεις. Η μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου και οι απλούστερες, εξορθολογισμένες και ψηφιοποιημένες διαδικασίες, θα ενθαρρύνουν τα άτομα και τις επιχειρήσεις να συμμετέχουν σε διασυνοριακές συναλλαγές, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό το εμπόριο εντός της Ένωσης και, ως εκ τούτου, τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

(4)

Ο παρών κανονισμός θεσπίζει κανόνες σχετικά με την επίδοση και κοινοποίηση δικαστικών και εξώδικων πράξεων στα κράτη μέλη σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις. Ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται στην επίδοση και κοινοποίηση δικαστικών και εξώδικων πράξεων σε άλλες υποθέσεις όπως φορολογικές, τελωνειακές ή διοικητικές υποθέσεις.

(5)

Η διασυνοριακή επίδοση ή κοινοποίηση θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως υπηρεσία μεταξύ κρατών μελών.

(6)

Ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται στην επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων στον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο του διαδίκου στο κράτος μέλος του δικάζοντος δικαστηρίου, αλλά θα πρέπει να εφαρμόζεται στην επίδοση ή κοινοποίηση οποιασδήποτε πράξης στον διάδικο σε άλλο κράτος μέλος, εφόσον η επίδοση ή κοινοποίηση αυτή απαιτείται βάσει του δικαίου του κράτους μέλους του δικάζοντος δικαστηρίου, ανεξάρτητα από το αν το έγγραφο επιδόθηκε ή κοινοποιήθηκε στον αντιπρόσωπο του διαδίκου.

(7)

Όταν ένας αποδέκτης δεν έχει γνωστή διεύθυνση για επίδοση ή κοινοποίηση στο κράτος μέλος του δικάζοντος δικαστηρίου, αλλά μία ή περισσότερες γνωστές διευθύνσεις για επίδοση ή κοινοποίηση σε ένα ή περισσότερα άλλα κράτη μέλη, η πράξη θα πρέπει να διαβιβάζεται στο εν λόγω άλλο κράτος μέλος για επίδοση ή κοινοποίηση δυνάμει του παρόντος κανονισμού. Το γεγονός αυτό δεν θα πρέπει να θεωρείται επίδοση ή κοινοποίηση στο εσωτερικό του κράτους μέλους του δικάζοντος δικαστηρίου. Ειδικότερα, η πράξη δεν θα πρέπει να επιδίδεται ή να κοινοποιείται στον παραλήπτη με πλασματική μέθοδο επίδοσης ή κοινοποίησης, όπως η επίδοση ή κοινοποίηση με ανακοίνωση στον πίνακα ανακοινώσεων του δικαστηρίου ή με κατάθεση της πράξης στη δικογραφία.

(8)

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, με τον όρο «εξώδικες πράξεις» θα πρέπει να νοείται ότι περιλαμβάνονται πράξεις που έχουν συνταχτεί ή επικυρωθεί από δημόσια αρχή ή δημόσιο λειτουργό, και άλλες πράξεις, των οποίων η επίσημη διαβίβαση προς παραλήπτη που διαμένει σε άλλο κράτος μέλος είναι απαραίτητη για την άσκηση, την απόδειξη ή την προστασία δικαιώματος ή αξίωσης σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις. Με τον όρο «εξώδικες πράξεις» δεν θα πρέπει να νοείται ότι περιλαμβάνονται πράξεις τις οποίες εκδίδουν διοικητικές αρχές για τους σκοπούς διοικητικών διαδικασιών.

(9)

Η αποτελεσματικότητα και η ταχύτητα των δικαστικών διαδικασιών σε αστικές υποθέσεις προϋποθέτει την άμεση και ταχεία διαβίβαση δικαστικών και εξώδικων πράξεων μεταξύ τοπικών υπηρεσιών οριζομένων από τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να ορίσουν ξεχωριστές υπηρεσίες διαβίβασης ή υπηρεσίες παραλαβής ή να ορίσουν μία ή περισσότερες υπηρεσίες που αναλαμβάνουν και τα δύο αυτά καθήκοντα για μια περίοδο πέντε ετών. Θα πρέπει, ωστόσο, να είναι δυνατή η ανανέωση του εν λόγω ορισμού υπηρεσίας κάθε πέντε χρόνια.

(10)

Για να εξασφαλιστεί η ταχεία διαβίβαση των πράξεων μεταξύ των κρατών μελών προκειμένου να επιδοθούν ή να κοινοποιηθούν εκεί, θα πρέπει να χρησιμοποιείται κάθε κατάλληλη σύγχρονη τεχνολογία επικοινωνιών, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται ορισμένοι όροι ως προς την ακεραιότητα και την αξιοπιστία της πράξης που παραλαμβάνεται. Συνεπώς, κατά κανόνα, όλες οι επικοινωνίες και οι ανταλλαγές πράξεων μεταξύ των υπηρεσιών και των φορέων που ορίζονται από τα κράτη μέλη, θα πρέπει να γίνονται μέσω ασφαλούς και αξιόπιστου αποκεντρωμένου συστήματος τεχνολογίας πληροφοριών (ΤΠ) που θα περιλαμβάνει τα εθνικά συστήματα ΤΠ και θα είναι διασυνδεδεμένο και τεχνικά διαλειτουργικό, για παράδειγμα, και με την επιφύλαξη της περαιτέρω τεχνολογικής προόδου, με βάση το e-CODEX. Αναλόγως, θα πρέπει να θεσπιστεί ένα αποκεντρωμένο σύστημα ΤΠ για την ανταλλαγή δεδομένων σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό. Ο αποκεντρωμένος χαρακτήρας του εν λόγω συστήματος ΤΠ θα καταστήσει δυνατή την ανταλλαγή δεδομένων αποκλειστικά μεταξύ ενός κράτους μέλους με άλλο, χωρίς τη συμμετοχή οποιουδήποτε οργάνου της Ένωσης σε αυτές τις ανταλλαγές.

(11)

Με την επιφύλαξη της πιθανής μελλοντικής τεχνολογικής προόδου, το ασφαλές αποκεντρωμένο σύστημα ΤΠ και τα στοιχεία του δεν θα πρέπει να νοούνται αναγκαστικά ως «εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπηρεσία συστημένης παράδοσης», όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 910/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4).

(12)

Η Επιτροπή θα πρέπει να έχει την ευθύνη για τη δημιουργία, τη συντήρηση και τη μελλοντική ανάπτυξη λογισμικού εφαρμογής αναφοράς, το οποίο τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν αντί του εθνικού συστήματος ΤΠ, σύμφωνα με τις αρχές της προστασίας των δεδομένων ήδη εκ σχεδιασμού και εξ ορισμού. Η Επιτροπή θα πρέπει να σχεδιάσει, να αναπτύξει και να συντηρήσει το λογισμικό εφαρμογής αναφοράς σύμφωνα με τις απαιτήσεις και τις αρχές περί προστασίας των δεδομένων που ορίζονται στους κανονισμούς (ΕΕ) 2018/1725 (5) και (ΕΕ) 2016/679 (6) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ιδίως τις αρχές περί προστασίας των δεδομένων ήδη εκ σχεδιασμού και εξ ορισμού. Το λογισμικό εφαρμογής αναφοράς θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει κατάλληλα τεχνικά μέτρα και να διευκολύνει τα αναγκαία οργανωτικά μέτρα ώστε να εξασφαλίζεται ένα επίπεδο ασφάλειας και διαλειτουργικότητας κατάλληλο για την ανταλλαγή πληροφοριών στο πλαίσιο της επίδοσης ή κοινοποίησης πράξεων.

(13)

Σε σχέση με τα στοιχεία του αποκεντρωμένου συστήματος ΤΠ που είναι υπό την ευθύνη της Ένωσης, ο φορέας διαχείρισης θα πρέπει να διαθέτει επαρκείς πόρους προκειμένου να διασφαλίσει την ορθή λειτουργία του συστήματος.

(14)

Η αρμόδια αρχή ή αρχές σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο, υπό την ιδιότητά τους ως υπευθύνων επεξεργασίας, κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 θα πρέπει να έχουν την ευθύνη σε σχέση με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που πραγματοποιούν δυνάμει του παρόντος κανονισμού για τη διαβίβαση πράξεων μεταξύ κρατών μελών.

(15)

Η διαβίβαση μέσω του αποκεντρωμένου συστήματος ΤΠ θα μπορούσε να καταστεί αδύνατη λόγω διακοπής λειτουργίας του συστήματος. Άλλα μέσα επικοινωνίας θα μπορούσαν να είναι καταλληλότερα, μεταξύ άλλων σε εξαιρετικές περιστάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν περιπτώσεις στις οποίες η μετατροπή ογκώδους δικογραφίας σε ηλεκτρονική μορφή θα συνεπαγόταν δυσανάλογο διοικητικό φόρτο για την υπηρεσία διαβίβασης ή όπου η έντυπη μορφή της πρωτότυπης πράξης είναι απαραίτητη για την αξιολόγηση της γνησιότητάς της. Όταν δεν θα χρησιμοποιείται το αποκεντρωμένο σύστημα ΤΠ, η διαβίβαση θα πρέπει να πραγματοποιείται με τα πλέον κατάλληλα εναλλακτικά μέσα. Τα εναλλακτικά αυτά μέτρα θα πρέπει να συνεπάγονται, μεταξύ άλλων, ότι η διαβίβαση πραγματοποιείται το ταχύτερο δυνατό και με ασφαλή τρόπο με άλλα ασφαλή ηλεκτρονικά μέσα ή ταχυδρομικώς.

(16)

Για να ενισχυθούν οι ηλεκτρονικές διασυνοριακές διαβιβάσεις πράξεων μέσω του αποκεντρωμένου συστήματος ΤΠ, οι πράξεις αυτές δεν θα πρέπει να αποστερούνται νομικής ισχύος και παραδεκτού ως αποδεικτικών στοιχείων σε διαδικασίες, αποκλειστικά και μόνο λόγω του ότι βρίσκονται σε ηλεκτρονική μορφή. Ωστόσο, η εν λόγω αρχή δεν θα πρέπει να θίγει κατ’ άλλο τρόπο την εκτίμηση των νομικών αποτελεσμάτων ή του παραδεκτού των εν λόγω πράξεων ως αποδεικτικών στοιχείων σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο. Επίσης, δεν θα πρέπει να θίγει το εθνικό δίκαιο όσον αφορά τη μετατροπή εγγράφων.

(17)

Για να διευκολυνθεί η διαβίβαση και η επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων μεταξύ κρατών μελών, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται τα έντυπα που περιλαμβάνονται στο παράρτημα I. Η προς διαβίβαση πράξη θα πρέπει να συνοδεύεται από αίτηση που συντάσσεται επί του εντύπου Α του παραρτήματος I. Το έντυπο θα πρέπει να συμπληρώνεται στην επίσημη γλώσσα του κράτους μέλους παραλαβής ή, εφόσον οι επίσημες γλώσσες του εν λόγω κράτους μέλους είναι πλείονες, στην επίσημη ή σε μία από τις επίσημες γλώσσες του τόπου όπου πρόκειται να επιδοθεί ή να κοινοποιηθεί η πράξη ή σε άλλη γλώσσα την οποία το εν λόγω κράτος μέλος έχει δηλώσει ότι μπορεί να δεχθεί. Κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να δηλώνει την ή τις επίσημες γλώσσες της Ένωσης, πέραν της δικής του γλώσσας, τις οποίες αποδέχεται.

(18)

Η απόδειξη παραλαβής σύμφωνα με το έντυπο Δ του παραρτήματος I θα πρέπει να αποστέλλεται στην υπηρεσία διαβίβασης αυτόματα μέσω του αποκεντρωμένου συστήματος ΤΠ ή με άλλα μέσα το συντομότερο δυνατό και, σε κάθε περίπτωση, εντός επτά ημερών από την παραλαβή της πράξης.

(19)

Κατά την παραλαβή της βεβαίωσης μη επίδοσης ή μη κοινοποίησης πράξεων, είναι σημαντικό για την υπηρεσία διαβίβασης να γνωρίζει εάν οι αρχές του κράτους μέλους παραλαβής έχουν υποβάλει αιτήσεις σε μητρώα κατοικίας ή σε άλλες βάσεις δεδομένων, εφόσον υπάρχουν τέτοια μητρώα ή βάσεις δεδομένων, για την εξεύρεση νέας διεύθυνσης του προσώπου στο οποίο πρέπει να επιδοθεί ή να κοινοποιηθεί η πράξη. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενημερώνουν την Επιτροπή εάν οι αρχές τους υποβάλλουν τέτοιες αιτήσεις με δική τους πρωτοβουλία σε περιπτώσεις στις οποίες η διεύθυνση που αναφέρεται στην αίτηση επίδοσης ή κοινοποίησης δεν είναι ορθή. Ωστόσο, ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να επιβάλλει στις αρχές των κρατών μελών την υποχρέωση να υποβάλλουν τέτοιες αιτήσεις.

(20)

Όταν μία αίτηση επίδοσης ή κοινοποίησης δεν μπορεί να εκτελεστεί με βάση τις διαβιβασθείσες πληροφορίες ή πράξεις, όταν δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, όταν η μη συμμόρφωση με τις απαιτούμενες τυπικές προϋποθέσεις καθιστά αδύνατη την επίδοση ή κοινοποίηση, ή όταν απεστάλη σε υπηρεσία παραλαβής η οποία δεν έχει κατά τόπο αρμοδιότητα, η υπηρεσία παραλαβής θα πρέπει να λάβει τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό χωρίς αδικαιολόγητη, αναίτια και μη αναγκαία καθυστέρηση, λαμβανομένων υπόψη των ειδικών περιστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των μέσων επικοινωνίας που διαθέτει η υπηρεσία παραλαβής.

(21)

Η ταχύτητα διαβίβασης απαιτεί την επίδοση ή κοινοποίηση της πράξης εντός των ημερών που έπονται της παραλαβής της. Η επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων θα πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατό και σε κάθε περίπτωση εντός μηνός αφού παραληφθούν από την υπηρεσία παραλαβής.

(22)

Η υπηρεσία παραλαβής θα πρέπει να εξακολουθεί να προβαίνει σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για την επίδοση ή κοινοποίηση της πράξης ακόμη και αν αυτή δεν μπόρεσε να γίνει εντός ενός μηνός από την παραλαβή της πράξης, επειδήγια παράδειγμα ο εναγόμενος απουσίαζε για διακοπές από την κατοικία του ή από τον τόπο εργασίας του λόγω επαγγελματικών υποθέσεων. Ωστόσο, προκειμένου να αποφευχθεί μια χωρίς τέλος υποχρέωση της υπηρεσίας παραλαβής να μεριμνά για την επίδοση ή κοινοποίηση της πράξης, η υπηρεσία διαβίβασης θα πρέπει να μπορεί να ορίζει προθεσμία, μετά την πάροδο της οποίας δεν θα είναι πλέον αναγκαία η επίδοση ή η κοινοποίηση του εντύπου Α του Παραρτήματος I.

(23)

Για να διασφαλιστεί ότι ο παρών κανονισμός είναι αποτελεσματικός, οι συνθήκες υπό τις οποίες είναι δυνατόν να μη γίνει δεκτή επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων θα πρέπει να περιορίζονται σε εξαιρετικές περιστάσεις.

(24)

Σε κάθε περίπτωση που η προς επίδοση ή κοινοποίηση πράξη δεν έχει συνταχθεί στην επίσημη γλώσσα, ή σε μία από τις επίσημες γλώσσες του τόπου επίδοσης ή κοινοποίησης, η υπηρεσία παραλαβής θα πρέπει να ενημερώνει εγγράφως τον παραλήπτη με το έντυπο IB του παραρτήματος I ότι ο παραλήπτης μπορεί να αρνηθεί να παραλάβει την προς επίδοση ή κοινοποίηση πράξη, εάν αυτή δεν έχει συνταχθεί σε γλώσσα που κατανοεί ή στην επίσημη γλώσσα ή σε μία από τις επίσημες γλώσσες του τόπου επίδοσης ή κοινοποίησης. Ο κανόνας αυτός θα πρέπει να ισχύει και για κάθε επόμενη επίδοση ή κοινοποίηση, εάν ο παραλήπτης ασκήσει το δικαίωμά του να αρνηθεί την παραλαβή. Το δικαίωμα άρνησης θα πρέπει επίσης να ισχύει για την επίδοση ή κοινοποίηση από διπλωματικούς ή προξενικούς πράκτορες, την επίδοση ή κοινοποίηση ταχυδρομικώς, την ηλεκτρονική επίδοση ή κοινοποίηση και την απευθείας επίδοση ή κοινοποίηση. Θα πρέπει να είναι δυνατό να εξασφαλιστεί εναλλακτικά η επίδοση ή κοινοποίηση της πράξης για την οποία προβλήθηκε άρνηση παραλαβής με την επίδοση ή κοινοποίηση μετάφρασης της πράξης στον παραλήπτη.

(25)

Εάν η μετάφραση είναι συνημμένη σε μια προς επίδοση ή κοινοποίηση πράξη, θα πρέπει να πιστοποιείται ή να κρίνεται κατάλληλη για διαδικασίες σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους προέλευσης. Η μετάφραση θα πρέπει να τίθεται στη διάθεση του κράτους μέλους στο οποίο πρόκειται να γίνει η επίδοση ή κοινοποίηση. Η μετάφραση των πράξεων σε άλλη γλώσσα για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με τον παρόντα κανονισμό δεν θίγει τη δυνατότητα του αποδέκτη να αμφισβητήσει την ορθότητα της μετάφρασης σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους του δικάζοντος δικαστηρίου.

(26)

Εάν ο παραλήπτης αρνηθεί να παραλάβει την πράξη και το δικαστήριο ή η αρχή που έχει επιληφθεί της δικαστικής διαδικασίας, αποφασίζουν κατόπιν ελέγχου ότι η άρνηση δεν είναι δικαιολογημένη, το εν λόγω δικαστήριο ή η αρχή θα πρέπει να εξετάσουν κατάλληλο τρόπο ενημέρωσης του παραλήπτη για την εν λόγω απόφαση σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία. Για τους σκοπούς εξακρίβωσης εάν η άρνηση ήταν δικαιολογημένη, το δικαστήριο ή αρχή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλες τις σχετικές πληροφορίες που υπάρχουν στον φάκελο για να προσδιορίσει τις γλωσσικές δεξιότητες του παραλήπτη. Κατά περίπτωση, κατά την εκτίμηση των γλωσσικών δεξιοτήτων του παραλήπτη, το δικαστήριο ή η αρχή μπορεί να λαμβάνει υπόψη αποδεικτικά στοιχεία, για παράδειγμα πράξεις που συνέταξε ο παραλήπτης στην οικεία γλώσσα, εάν το επάγγελμα του παραλήπτη συνεπάγεται συγκεκριμένες γλωσσικές δεξιότητες, εάν ο παραλήπτης είναι πολίτης του κράτους μέλους του δικάζοντος δικαστηρίου ή εάν ο παραλήπτης είχε διαμείνει για παρατεταμένο διάστημα στο εν λόγω κράτος μέλος.

(27)

Λόγω των δικονομικών διαφορών που υπάρχουν στα διάφορα κράτη μέλη, η ημερομηνία που λαμβάνεται υπόψη για την επίδοση ή κοινοποίηση διαφέρει ανά κράτος μέλος. Λαμβάνοντας υπόψη τούτο και τις δυσκολίες που δημιουργεί, ο παρών κανονισμός προβλέπει ένα σύστημα όπου η ημερομηνία επίδοσης ή κοινοποίησης καθορίζεται από τη νομοθεσία του κράτους μέλους παραλαβής. Όταν ωστόσο, σύμφωνα με το δίκαιο κράτους μέλους, μια πράξη πρέπει να επιδοθεί ή να κοινοποιηθεί εντός τακτής προθεσμίας, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τον αιτούντα η ημερομηνία που καθορίζεται από το δίκαιο του κράτους αυτού. Αυτό το σύστημα διπλής ημερομηνίας υπάρχει μόνο σε περιορισμένο αριθμό κρατών μελών. Εφόσον τα κράτη μέλη εφαρμόζουν το σύστημα αυτό, θα πρέπει να ενημερώνουν την Επιτροπή, η οποία θα πρέπει να καθιστά τις εν λόγω πληροφορίες διαθέσιμες ηλεκτρονικά μέσω του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου για αστικές και εμπορικές υποθέσεις που θεσπίστηκε με την απόφαση 2001/470/ΕΚ του Συμβουλίου (7) και στη διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης.

(28)

Για να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη δικαιοσύνη, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καθορίσουν ένα ενιαίο πάγιο τέλος για την παρέμβαση δικαστικού λειτουργού ή προσώπου αρμόδιου σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους παραλαβής. Το εν λόγω τέλος θα πρέπει να τηρεί τις αρχές της αναλογικότητας και της μη εισαγωγής διακρίσεων. Η απαίτηση για ενιαίο πάγιο τέλος δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να προβλέπουν διαφορετικά τέλη για διαφορετικούς τύπους επίδοσης ή κοινοποίησης, εφόσον τηρούνται οι εν λόγω αρχές.

(29)

Κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να μπορεί να επιδίδει ή να κοινοποιεί πράξεις σε κατοίκους άλλου κράτους μέλους, απευθείας ταχυδρομικώς, με συστημένη επιστολή με απόδειξη παραλαβής ή ισοδύναμο έγγραφο. Θα πρέπει να είναι δυνατή ή χρήση ταχυδρομικών υπηρεσιών, ιδιωτικών ή δημόσιων, για την επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων σε διάφορες μορφές επιστολών, συμπεριλαμβανομένων των δεσμών επιστολών.

(30)

Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (8), η απευθείας επίδοση ή κοινοποίηση ταχυδρομικώς βάσει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να θεωρείται ότι πραγματοποιήθηκε έγκυρα, ακόμη και αν η πράξη δεν έχει παραδοθεί στον παραλήπτη αυτοπροσώπως, όταν αυτή έχει επιδοθεί ή κοινοποιηθεί στον παραλήπτη στη διεύθυνση κατοικίας του σε ενήλικο άτομο που ζει στο ίδιο νοικοκυριό με τον παραλήπτη ή απασχολείται εκεί από τον παραλήπτη και το οποίο έχει την ικανότητα και είναι πρόθυμο να παραλάβει την πράξη, εκτός εάν το δίκαιο του κράτους μέλους του δικάζοντος δικαστηρίου επιτρέπει μόνο την επίδοση ή κοινοποίηση της εν λόγω πράξης στον παραλήπτη αυτοπροσώπως.

(31)

Η αποτελεσματικότητα και η ταχύτητα των διασυνοριακών δικαστικών διαδικασιών απαιτεί να υπάρχουν δίαυλοι που να επιτρέπουν την απευθείας, ταχεία και ασφαλή επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων σε πρόσωπα σε άλλα κράτη μέλη. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να είναι δυνατό να επιδίδεται ή να κοινοποιείται πράξη απευθείας με ηλεκτρονικά μέσα σε παραλήπτη που έχει γνωστή διεύθυνση για επίδοση ή κοινοποίηση σε άλλο κράτος μέλος. Οι όροι χρήσης αυτού του είδους απευθείας ηλεκτρονικής επίδοσης ή κοινοποίησης θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η ηλεκτρονική επίδοση ή κοινοποίηση χρησιμοποιείται μόνο μέσω ηλεκτρονικών μέσων που είναι διαθέσιμα βάσει του δικαίου του κράτους μέλους του δικάζοντος δικαστηρίου για την επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων στο εσωτερικό της χώρας, και θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι υπάρχουν κατάλληλες εγγυήσεις για την προστασία των συμφερόντων των παραληπτών, συμπεριλαμβανομένων υψηλών τεχνικών προτύπων και της απαίτησης για ρητή συναίνεση του παραλήπτη.

(32)

Θα πρέπει να μπορεί να γίνεται ηλεκτρονικά επίδοση ή κοινοποίηση στον παραλήπτη με χρήση εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών συστημένης παράδοσης κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 910/2014, υπό την προϋπόθεση ότι ο παραλήπτης έχει δώσει εκ των προτέρων τη ρητή συναίνεσή του για τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων για τους σκοπούς της επίδοσης ή κοινοποίησης πράξεων κατά τη διάρκεια δικαστικών διαδικασιών. Στις περιπτώσεις αυτές, η προηγούμενη ρητή συναίνεση θα μπορεί να δοθεί για συγκεκριμένες διαδικασίες ή ως γενική συγκατάθεση για την επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων στο πλαίσιο δικαστικών διαδικασιών με τον συγκεκριμένο τρόπο επίδοσης ή κοινοποίησης. Η εν λόγω συναίνεση θα μπορούσε επίσης να παρέχεται όταν, σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους του δικάζοντος δικαστηρίου, οι διαδικαστικές πράξεις του κράτους μέλους μπορούν να επιδίδονται ή να κοινοποιούνται μέσω ηλεκτρονικού συστήματος και ο παραλήπτης έχει συναινέσει στη χρήση αυτού του συστήματος σε σχέση με την επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων πριν από την επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων στον παραλήπτη μέσω του εν λόγω συστήματος.

(33)

Θα πρέπει να μπορεί να γίνεται ηλεκτρονικά επίδοση ή κοινοποίηση στον παραλήπτη χωρίς χρήση εγκεκριμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών συστημένης παράδοσης κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 910/2014, υπό την προϋπόθεση ότι ο παραλήπτης έχει δώσει εκ των προτέρων τη ρητή συναίνεσή του στο δικαστήριο ή στην αρχή που επιλήφθηκε της διαδικασίας ή στον υπεύθυνο επίδοσης ή κοινοποίησης στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, να αποστείλει ηλεκτρονική επιστολή σε συγκεκριμένη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κατά τη διάρκεια της εν λόγω διαδικασίας υπό την προϋπόθεση ότι παραλαμβάνεται απόδειξη παραλαβής της πράξης από τον παραλήπτη. Ο παραλήπτης θα πρέπει να βεβαιώνει την παραλαβή της πράξης υπογράφοντας και επιστρέφοντας απόδειξη παραλαβής ή αποστέλλοντας ηλεκτρονική επιστολή από τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που παρέσχε ο παραλήπτης για την επίδοση ή κοινοποίηση. Η απόδειξη παραλαβής θα πρέπει να μπορεί να υπογράφεται ηλεκτρονικά. Για να εγγυηθούν την ασφάλεια της διαβίβασης, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να καθορίσουν τους πρόσθετους όρους υπό τους οποίους θα αποδεχθούν την ηλεκτρονική επίδοση ή κοινοποίηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, όταν το δίκαιό τους ορίζει αυστηρότερους όρους όσον αφορά την επίδοση ή κοινοποίηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή όταν το δίκαιό τους δεν επιτρέπει την εν λόγω επίδοση ή κοινοποίηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οι εν λόγω όροι θα μπορούν να αφορούν ζητήματα όπως η ταυτοποίηση του αποστολέα και του παραλήπτη, η ακεραιότητα των αποστελλόμενων πράξεων και η προστασία της μετάδοσης από εξωτερικές παρεμβολές.

(34)

Οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον σε συγκεκριμένη δίκη θα πρέπει να μπορεί να επιδώσει ή να κοινοποιήσει απευθείας τις πράξεις μέσω δικαστικών επιμελητών, υπαλλήλων ή άλλων αρμόδιων προσώπων του κράτους μέλους παραλαβής, υπό τον όρο ότι αυτό επιτρέπεται από το δίκαιο του συγκεκριμένου κράτους μέλους.

(35)

Όταν το εθνικό δίκαιο και ο παρών κανονισμός επιτρέπουν στο δικαστήριο να εκδώσει απόφαση ακόμη και αν δεν έχει παραληφθεί βεβαίωση επίδοσης ή κοινοποίησης ή παράδοσης της εισαγωγικού δικογράφου ή ισοδύναμου εγγράφου, θα πρέπει να καταβάλλεται κάθε εύλογη προσπάθεια για την παραλαβή της βεβαίωσης μέσω των αρμόδιων αρχών ή φορέων του κράτους μέλους παραλαβής πριν από την έκδοση απόφασης σύμφωνα με οποιεσδήποτε άλλες απαιτήσεις που διασφαλίζουν τα συμφέροντα του εναγομένου. Εφόσον συνάδει προς το εθνικό δίκαιο, θα πρέπει να καταβάλλεται κάθε εύλογη προσπάθεια να ενημερώνεται ο εναγόμενος, η διεύθυνση ή ο λογαριασμός του οποίου είναι γνωστά στο επιληφθέν δικαστήριο, ότι έχει κινηθεί δικαστική διαδικασία σε βάρος του, μέσω όλων των διαθέσιμων διαύλων επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των μέσων της σύγχρονης τεχνολογίας επικοινωνιών.

(36)

Η Επιτροπή θα πρέπει να συντάξει εγχειρίδιο με τις πληροφορίες που αφορούν τη δέουσα εφαρμογή του παρόντος κανονισμού. Το εγχειρίδιο θα πρέπει να είναι διαθέσιμο στο Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο για Αστικές και Εμπορικές Υποθέσεις. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε οι πληροφορίες στο εγχειρίδιο να είναι πλήρεις και επίκαιρες, κυρίως όσον αφορά τα στοιχεία των υπηρεσιών παραλαβής και διαβίβασης.

(37)

Για τον υπολογισμό των προθεσμιών και διοριών που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, εφαρμόζεται ο κανονισμός (ΕΟΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1182/71 του Συμβουλίου (9).

(38)

Προκειμένου να ενημερωθούν τα έντυπα στο παράρτημα I του παρόντος κανονισμού ή να πραγματοποιηθούν τεχνικές αλλαγές στα εν λόγω έντυπα, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά τις τροποποιήσεις του εν λόγω παραρτήματος. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διεξαγάγει η Επιτροπή κατάλληλες διαβουλεύσεις κατά τη διάρκεια των προπαρασκευαστικών εργασιών της, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, και οι διαβουλεύσεις αυτές να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (10). Ειδικότερα, για να εξασφαλιστεί η ισότιμη συμμετοχή στην εκπόνηση των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα ταυτόχρονα με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την εκπόνηση των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(39)

Προκειμένου να διασφαλιστούν ομοιόμορφες συνθήκες για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (11).

(40)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να υπερισχύει των διατάξεων διμερών ή πολυμερών συμφωνιών ή διακανονισμών που συνάπτονται από τα κράτη μέλη και έχουν το ίδιο πεδίο εφαρμογής με τον παρόντα κανονισμό, ιδίως της σύμβασης της Χάγης, της 15ης Νοεμβρίου 1965 για την επίδοση και κοινοποίηση στο εξωτερικό δικαστικών και εξωδίκων πράξεων σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ των κρατών μελών που αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη. Ο παρών κανονισμός δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να διατηρούν ή να συνάπτουν συμφωνίες ή διακανονισμούς, προκειμένου να επιταχύνεται ή να απλουστεύεται η διαβίβαση των πράξεων, εφόσον οι εν λόγω συμφωνίες ή διακανονισμοί συνάδουν με τις διατάξεις του.

(41)

Τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι ελευθερίες όλων των ενδιαφερόμενων προσώπων τηρούνται πλήρως και γίνονται σεβαστά σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο, ιδίως τα δικαιώματα για ισότιμη πρόσβαση στη δικαιοσύνη, μη διακριτική μεταχείριση και για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της ιδιωτικής ζωής.

(42)

Τα δεδομένα που διαβιβάζονται κατ’ εφαρμογή του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να υπόκεινται σε καθεστώς προστασίας. Τέτοια προστασία εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 και της οδηγίας 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12). Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα τα οποία δεν σχετίζονται με τον χειρισμό μιας συγκεκριμένης υπόθεσης θα πρέπει να διαγράφονται αμέσως.

(43)

Σύμφωνα με τα σημεία 22 και 23 της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τον παρόντα κανονισμό βάσει πληροφοριών που συλλέγονται μέσω ειδικών ρυθμίσεων παρακολούθησης, προκειμένου να εκτιμηθούν τα πραγματικά αποτελέσματα του παρόντος κανονισμού και η ανάγκη για τυχόν περαιτέρω δράση. Όταν τα κράτη μέλη συλλέγουν δεδομένα για την επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού, ειδικότερα πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό των αιτήσεων που έχουν διαβιβαστεί και των αιτήσεων που έχουν παραληφθεί, τον αριθμό των περιπτώσεων στις οποίες η διαβίβαση πραγματοποιήθηκε με άλλα μέσα εκτός από το αποκεντρωμένο σύστημα ΤΠ, τον αριθμό των παραληφθεισών βεβαιώσεων μη επίδοσης ή μη κοινοποίησης πράξεων και τον αριθμό των αρνήσεων πράξεων για γλωσσικούς λόγους που έλαβαν οι υπηρεσίες διαβίβασης, θα πρέπει να παρέχουν στην Επιτροπή τα εν λόγω δεδομένα για τους σκοπούς της παρακολούθησης. Το λογισμικό εφαρμογής αναφοράς που έχει αναπτυχθεί από την Επιτροπή ως σύστημα υποστηρικτικών λειτουργιών (back-end system) θα πρέπει να να συλλέγει με προγραμματισμένο τρόπο τα δεδομένα που είναι απαραίτητα για τους σκοπούς παρακολούθησης και τα δεδομένα αυτά θα πρέπει να διαβιβάζονται στην Επιτροπή. Όταν τα κράτη μέλη επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν εθνικό σύστημα ΤΠ αντί του λογισμικού εφαρμογής αναφοράς που έχει αναπτύξει η Επιτροπή, το εν λόγω σύστημα δύναται να έχει εξοπλισθεί να συλλέγει με προγραμματισμένο τρόπο τα εν λόγω δεδομένα και, σε αυτήν την περίπτωση, τα εν λόγω δεδομένα θα πρέπει να διαβιβάζονται στην Επιτροπή.

(44)

Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, λόγω των διαφορών μεταξύ των εθνικών κανόνων που διέπουν τη δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων, μπορούν όμως, λόγω της άμεσης εφαρμογής και του δεσμευτικού χαρακτήρα του παρόντος κανονισμού, να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(45)

Ζητήθηκε η γνώμη του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1725 ο οποίος και γνωμοδότησε στις 13 Σεπτεμβρίου 2019 (13).

(46)

Για να καταστούν οι διατάξεις του πιο ευπρόσιτες και ευανάγνωστες, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1393/2007 θα πρέπει να καταργηθεί και να αντικατασταθεί από τον παρόντα κανονισμό.

(47)

Σύμφωνα με το άρθρο 3 και το άρθρο 4α παράγραφος 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία γνωστοποίησαν την επιθυμία τους να συμμετάσχουν στη θέσπιση και την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

(48)

Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 για τη θέση της Δανίας, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Δανία δεν συμμετέχει στη θέσπιση του παρόντος κανονισμού και δεν δεσμεύεται από αυτόν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή του,