52001AE0519

Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την "Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση, για 24η φορά, της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τους περιορισμούς κυκλοφορίας στην αγορά και χρήσης μερικών επικίνδυνων ουσιών και παρασκευασμάτων (πενταβρωμοδιφαινυλαιθέρας)"

(2001/C 193/05)

Στις 12 Φεβρουαρίου 2001, και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 95 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το Συμβούλιο αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την ανωτέρω πρόταση.

Το τμήμα "Ενιαία αγορά, παραγωγή και κατανάλωση" στο οποίο ανατέθηκε η προετοιμασία των σχετικών εργασιών κατήρτισε τη γνωμοδότησή του στις 10 Απριλίου 2001 με βάση την εισηγητική έκθεση του κ. Colombo.

Κατά τη 381η σύνοδο ολομέλειας (συνεδρίαση της 25ης Απριλίου), η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 65 ψήφους υπέρ και μια αποχή, την ακόλουθη γνωμοδότηση.

1. Στόχος της πρότασης

1.1. Η παρούσα πρόταση τροποποίησης της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ(1) αποβλέπει στην καθιέρωση εναρμονισμένων διατάξεων όσον αφορά την εμπορία και τη χρήση των πενταβρωμοδιφαινυλαιθέρων (πενταΒΔΑ).

1.2. Η πρόταση αποβλέπει στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, μέσω της απαγόρευσης της χρήσης και της εμπορίας προϊόντων που περιέχουν πενταβρωμοδιφαινυλαιθέρες.

2. Εισαγωγή

2.1. Ο πενταΒΔΑ είναι ένα βρωμιομένο επιβραδυντικό φλόγας που χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά για την παρασκευή μαλακού αφρού πολυουρεθάνης που χρησιμοποιείται σε διάφορους τομείς παραγωγής καταναλωτικών αγαθών. Χρησιμοποιείται επίσης, αν και σε περιορισμένο βαθμό, ως προσθετικό επιβραδυντικό φλόγας και στις εποξικές και φαινολικές ρητίνες, τους ακόρεστους πολυεστέρες και την κλωστοϋφαντουργία.

2.2. Στην παραγωγή μαλακού αφρού πολυουρεθάνης χρησιμοποιούνται επίσης και άλλα επιβραδυντικά φλόγας - μεταξύ των οποίων χρησιμοποιείται το τρι(2-χλωρο-1-μεθυλαιθυλικό)φωσφορικό άλας, που συγκαταλέγεται στον τέταρτο κατάλογο προτεραιότητας για την αξιολόγηση των κινδύνων - που καθιερώθηκε στη συνέχεια των απαγορευτικών κανόνων της χρήσης του πενταΒΔΑ, και καταρτίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα επιμέρους κράτη μέλη.

2.3. Στοιχεία για τους κινδύνους του περιβάλλοντος αποδεικνύουν την παρουσία υψηλών συγκεντρώσεων πενταΒΔΑ στα ψάρια και τους γαιοσκώληκες, στους τόπους που βρίσκονται πλησίον στα μέρη παραγωγής αφρών πολυουρεθάνης.

2.4. Οι κίνδυνοι για τον άνθρωπο που εκτιμώνται βάσει του κανονισμού της Κοινότητας (EOK) αριθ. 793/93(2) είναι ασαφείς λόγω των ανεπαρκών στοιχείων για τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και ειδικότερα επί των εργαζομένων που είναι εκτεθειμένοι στον πενταΒΔΑ. Μολονότι για τους εργαζόμενους αυτούς διατίθενται ορισμένα στοιχεία (παρουσία "χλωροακμής") θα πρέπει να εξεταστούν σε βάθος οι επιπτώσεις που έχει ο πενταΒΔΑ όταν απορροφάται από το δέρμα.

2.5. Μελέτες τοξικότητας σε πειραματόζωα έχουν δείξει αντιθέτως σημαντικές διαταραχές του μεταβολισμού στο συκώτι, και άλλες μελέτες σε πειραματόζωα αποδεικνύουν ότι ο πενταΒΔΑ είναι βιοσυσσωρεύσιμος στους λιπαρούς ιστούς.

2.6. Επιπλέον έχει ανιχνευθεί η παρουσία πενταΒΔΑ στο μητρικό γάλα. Έως σήμερα δεν είναι γνωστή ακόμα η προέλευση αυτής της έκθεσης ούτε και η τοξικοκινητική σχετικά με αυτά τα επίπεδα έκθεσης. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να γίνουν περαιτέρω μελέτες της τοξικότητας.

3. Γενικές παρατηρήσεις

3.1. Βάσει της αξιολόγησης των κινδύνων, στον κανονισμό της Κοινότητας (ΕΟΚ) αριθ. 793/93 και βάσει της αρχής της προφύλαξης που υιοθετήθηκε από την Κοινότητα, η ΟΚΕ, λαμβάνοντας υπόψη τις διαβουλεύσεις και την ευνοϊκή γνώμη της βιομηχανίας και των λοιπών ενδιαφερομένων και έχοντας υπόψη τη σπουδαιότητα των ενδεχόμενων κινδύνων που παρουσιάζει ο πενταΒΔΑ για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, συμφωνεί με την πρόταση της Επιτροπής να περιοριστεί η εμπορία, η χρήση και η διάθεση στο εμπόριο προϊόντων που περιέχουν το προϊόν αυτό.

3.2. Η ΟΚΕ, λόγω των περιορισμένων γνώσεων που υπάρχουν ως προς τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, καλεί επιπλέον την Επιτροπή να προβεί σε επιδημιολογικές μελέτες υγειονομικής παρακολούθησης των εργαζομένων που έρχονται σε επαφή με τον πενταΒΔΑ, ειδικότερα για να επαληθευθούν οι επιπτώσεις βιοσυσσώρευσης στους λιπαρούς ιστούς, κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου.

3.3. Έχοντας υπόψη επίσης την ανησυχία που εκδηλώνεται από την Επιστημονική Επιτροπή Τοξικότητας, Οικοτοξικότητας και Περιβάλλοντος (CSTEA), η ΟΚΕ, βάσει των στοιχείων για την έκθεση στον πενταΒΔΑ των μωρών που θηλάζουν, ζητεί να υπάρξει σαφές πρόγραμμα επιστημονικής εμβάθυνσης προκειμένου να γίνουν γνωστά και να αξιολογηθούν ποια μέτρα προστασίας είναι αναγκαία.

3.4. Μολονότι η αξιολόγηση των κινδύνων των οκταβρωμοδιφαινυλαιθέρων (οκταΒΔΑ) για τους οποίους γίνεται λόγος στην 5η αιτιολογική σκέψη δεν είναι ακόμα οριστική, η ΟΚΕ ζητεί από την Επιτροπή να εκτιμήσει κατά πόσον υφίστανται οι συνθήκες για να εφαρμοστεί και στο προϊόν αυτό η αρχή της προφύλαξης.

Βρυξέλλες, 25 Απριλίου 2001.

Ο Πρόεδρος

της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Göke Frerichs

(1) ΕΕ L 262 της 27.9.1976, σ. 201-203.

(2) ΕΕ L 224 της 3.9.1993, σ. 34.