4.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 81/16

1.

Η ανακοίνωση της Επιτροπής πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο της συνολικής ευρωπαϊκής στρατηγικής «Ανάπτυξη μέσω της γνώσης». Η παιδεία, η εκπαίδευση και η έρευνα συνιστούν τα θεμέλια κοινωνιών ικανών να καινοτομούν. Οι στόχοι που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισσαβόνας μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω του παγκόσμιου ανταγωνισμού, στον οποίο η έρευνα, η εκπαίδευση και η κατάρτιση διαδραματίζουν βασικό ρόλο. Αυτό αποδίδει στα πανεπιστήμια κεντρικό ρόλο στη διαδικασία της Λισσαβόνας.

2.

Σε 20 χρόνια στην Ευρώπη θα ζει και θα εργάζεται το 5 % μόνο του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ στην Ασία το ποσοστό αυτό θα είναι 52 %. Αυτά τα ποσοστά υπογραμμίζουν πόσο επείγει η λήψη ριζικών μέτρων ώστε να ενισχυθεί η ελκυστικότητα των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών συστημάτων και της έρευνας. Η ελκυστικότητα των πανεπιστημίων αποτελεί βασικό παράγοντα στον ανταγωνισμό για την προσέλκυση των «καλύτερων μυαλών» προκειμένου να διασφαλίσει το μέλλον της.

3.

Η πρόσβαση σε όσο το δυνατόν πιο ευρεία παιδεία δεν συνιστά απλώς πόρο για το μέλλον της Ευρώπης της γνώσης, αλλά ταυτοχρόνως και τη βάση για τη συνοχή των ευρωπαϊκών κοινωνιών και της Ευρώπης ως συνόλου. Η κατάργηση των εμποδίων πρόσβασης στην εκπαίδευση, η δημιουργία δυνατοτήτων δια βίου εκπαίδευσης για όλους και η βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού συστήματος αποτελούν βασικές προκλήσεις για την ανάληψη δράσης σε όλα τα επίπεδα.

4.

Στο πλαίσιο της ενεργοποίησης της στρατηγικής της Λισσαβόνας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μια συνολική δέσμη μέτρων για την δραστική αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών. Σημαντική συνιστώσα στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων που υπάγονται στην αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελεί το 7ο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα. Προκειμένου να ενσωματωθούν οι δυνατότητες που προσδιορίζονται στο εν λόγω πρόγραμμα πλαίσιο στη διαδικασία καινοτομίας, είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθούν μεταρρυθμίσεις στους τομείς της παιδείας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

5.

Οι περιφέρειες της Ευρώπης φέρουν ιδιαίτερη ευθύνη στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, και, ταυτόχρονα, διαθέτουν σημαντικές αρμοδιότητες στους τομείς της επιστημονικής εκπαίδευσης και της έρευνας. Η Επιτροπή των Περιφερειών αναγνωρίζει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν να διαδραματίσουν ιδιαίτερο ρόλο κυρίως ως δίαυλος επικοινωνίας με όλους τους πολίτες. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν επίσης να συμβάλουν στη συνεργασία των δικτύων, προκειμένου να δημιουργηθούν συνέργιες μεταξύ των διαφόρων φορέων. Η ανάπτυξη των περιφερειών της Ευρώπης συνδέεται άρρηκτα με την αξιοποίηση του δυναμικού στους τομείς της επιστήμης, της έρευνας και της καινοτομίας. Ως εκ τούτου, η διαδικασία για την ενίσχυση αυτού του δυναμικού στην Ευρώπη μπορεί να διαμορφωθεί μόνο σε συνεργασία με τις περιφέρειες.

1.1

επικροτεί την Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Κινητοποίηση του πνευματικού δυναμικού της Ευρώπης: ενδυνάμωση των πανεπιστημίων ώστε να εξασφαλισθεί η πλήρης συμβολή τους στη στρατηγική της Λισσαβόνας» και τη θεωρεί σημαντική ώθηση για την προώθηση της απαραίτητης συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με τη βελτίωση του συστήματος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·

1.2

τονίζει εκ νέου την πολυμορφία που χαρακτηρίζει το σύνολο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και το πανεπιστημιακό τοπίο στην Ευρώπη, η οποία στην ανακοίνωση προσδιορίζεται με τον όρο «πανεπιστήμια». Ο όρος τριτοβάθμια εκπαίδευση χρησιμοποιείται στην παρούσα γνωμοδότηση με αυτήν την ευρύτερη έννοια·

1.3

συμμερίζεται τη θέση της Επιτροπής ότι η μελλοντική ανάπτυξη και η κοινωνική ευημερία θα βασίζονται όλο και περισσότερο σε βιομηχανίες και υπηρεσίες έντασης γνώσης, ενώ για όλο και περισσότερες θέσεις απασχόλησης θα απαιτείται τίτλος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·

1.4

αναγνωρίζει ότι πρέπει να εφαρμοστούν ριζικές αλλαγές στον τομέα της πολιτικής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι οποίες αφενός να προσανατολίζονται προς τις ανάγκες των τοπικών και περιφερειακών κοινοτήτων, αφετέρου να διασφαλίζουν την ανταγωνιστικότητα της έρευνας και της διδασκαλίας σε παγκόσμιο επίπεδο·

1.5

υπογραμμίζει στο πλαίσιο αυτό ότι, στην Ευρώπη, υπάρχουν εξαιρετικά πανεπιστήμια, τα οποία παρέχουν ακόμη και σε παγκόσμια κλίμακα άριστες επιδόσεις στον τομέα της κατάρτισης νέων επιστημόνων και της έρευνας. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που δεν έχουν τη δυνατότητα να ενεργοποιήσουν το σύνολο του δυναμικού τους, όπως επισημαίνεται εξάλλου και στην ανακοίνωση της Επιτροπής·

1.6

χαιρετίζει τη σαφή δήλωση για τήρηση της αρχής της επικουρικότητας, υπογραμμίζει ωστόσο πέραν αυτού την ευθύνη των περιφερειών, όπως αυτή ορίζεται στη Λευκή Βίβλο «Ευρωπαϊκή Διακυβέρνηση 2001», καθώς και στο Σχέδιο Συνθήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης·

1.7

τονίζει με έμφαση ότι η πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν μπορεί να εξεταστεί μόνο με οικονομικά κριτήρια αλλά ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση προσδίδει επίσης κοινωνική και πολιτιστική προστιθέμενη αξία, η οποία μολονότι είναι ανεξάρτητη από οποιαδήποτε οικονομική αξιολόγηση, συνιστά ωστόσο τη βάση μιας ανεπτυγμένης κοινωνίας·

1.8

τονίζει ότι οι φιλόδοξοι στόχοι που διατυπώνονται στην ανακοίνωση μπορούν να υλοποιηθούν μόνον εφόσον δημιουργηθούν κατάλληλες προϋποθέσεις στο επίπεδο της γενικής σχολικής και προσχολικής εκπαίδευσης· αναγνωρίζει στο πλαίσιο αυτό την ιδιαίτερη ευθύνη του περιφερειακού επιπέδου·

1.9

είναι της άποψης ότι τα πανεπιστήμια και τα ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα πρέπει να εμπλακούν περισσότερο στο σχέδιο για δια βίου μάθηση, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής της Λισσαβόνας·

1.10

θεωρεί ότι οι ευέλικτες δομές συνιστούν την αποτελεσματικότερη απόκριση στις ταχέως μεταβαλλόμενες κοινωνικές απαιτήσεις, όσον αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η δημιουργία αυτών των δομών αποτελεί κατ' αρχάς καθήκον των πανεπιστημίων. Ωστόσο, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι υπεύθυνες για τη δημιουργία κατάλληλων προϋποθέσεων για την ευελιξία, μέσω της κατάργησης νομικών εμποδίων και την διάθεση των αναγκαίων πόρων·

1.11

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ήταν σε θέση να καταρτίσει μια ανακοίνωση, η οποία να έχει συμφωνηθεί με τις επιμέρους υπηρεσίες της όσον αφορά όλες τις πτυχές της ευρωπαϊκής πολιτικής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, και η οποία να συμπεριλαμβάνει και τον τομέα της έρευνας. Ο Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας και η πρόταση της Επιτροπής για το 7ο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα που εστιάζεται στην αρχή «περιφέρειες της γνώσης» αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την ευρωπαϊκή τριτοβάθμια εκπαίδευση, ειδικά σε ό,τι αφορά την επίτευξη των στόχων της Λισσαβόνας·

1.12

διαπιστώνει ότι λόγω του διαχωρισμού του τομέα της έρευνας, χάνεται η συνεκτική σχέση μεταξύ της έρευνας, της κατάρτισης νέων επιστημόνων και της απόκτησης ακαδημαϊκών προσόντων για την επαγγελματική σταδιοδρομία, καθώς και η συνάφεια μεταξύ της πανεπιστημιακής και εξωπανεπιστημιακής έρευνας.

2.1

συμμερίζεται τους προβληματισμούς της Επιτροπής ότι οι πόροι των ευρωπαϊκών κοινωνιών στον εκπαιδευτικό τομέα δεν είναι επαρκώς ανεπτυγμένοι και διαπιστώνει στην ανάλυση της Επιτροπής βασικά σημεία αναφοράς σε πεδία στα οποία απαιτείται η υιοθέτηση αλλαγών·

2.2

πιστεύει, ωστόσο, ότι τα στατιστικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση απεικονίζουν την πραγματική κατάσταση σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες κατά στρεβλωμένο τρόπο. Ειδικά το χαμηλό ποσοστό πτυχιούχων και φοιτητών πανεπιστημίων δεν συνυπολογίζει τον υψηλό αριθμό των ευρωπαίων φοιτητών στις τεχνικές σχολές ή στα ιδρύματα επαγγελματικής κατάρτισης καθώς και το γεγονός ότι στην Βόρεια Αμερική και στην Ασία συγκρίσιμοι κύκλοι κατάρτισης προσφέρονται σε πανεπιστημιακό επίπεδο ·

2.3

συμφωνεί με την ανάλυση των παραγόντων που αναστέλλουν τη δυναμική ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, κυρίως όσον αφορά τη σαφή τάση για απομόνωση των πανεπιστημίων από την οικονομία και την κοινωνία, την υπέρμετρη ρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος μέσω κρατικών εκ των προτέρων ελέγχων και η σχετική ένδεια της ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης λόγω της εξάρτησής της από κρατικούς πόρους·

2.4

υπογραμμίζει ωστόσο ότι, κατά κανόνα, η ποιότητα των ευρωπαϊκών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων είναι καλή και ότι μια σειρά πανεπιστημίων έχουν προχωρήσει εδώ και πολλά χρόνια στην υιοθέτηση των απαραίτητων αλλαγών, όπως αυτές διατυπώνονται στην παρούσα ανακοίνωση ή ετοιμάζονται να τις εφαρμόσουν, συχνά όμως χωρίς να προσανατολίζονται προς την υλοποίηση των στόχων της Λισσαβόνας. Επιπλέον, το γεγονός ότι για πολλά πανεπιστήμια, η διαδικασία της Μπολόνια αποτελεί ακόμη ξένο όρο, δεν πρέπει να οδηγήσει σε γενικευμένη αρνητική αξιολόγηση των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων·

2.5

υποστηρίζει την προσπάθεια της διαδικασίας της Μπολόνια για τη δημιουργία ενός κοινού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εφιστά ωστόσο την προσοχή στην πολυμορφία των εθνικών και περιφερειακών προσεγγίσεων στον τομέα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, οι οποίες πρέπει επίσης να συνεκτιμηθούν στο πλαίσιο ενός κοινού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η Επιτροπή των Περιφερειών δεν συμμερίζεται την κριτική που εκφράζεται στην ανακοίνωση σχετικά με τη γλωσσική πολυμορφία.

3.1

επαναλαμβάνει τη θέση της ότι η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τον οποίο οραματίζεται η διαδικασία της Μπολόνια μέχρι το 2010, ορίζει συγκεκριμένους και επίκαιρους στόχους για την ανάπτυξη της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην ΕΕ. Οι στόχοι αυτοί αφορούν κυρίως την καθιέρωση ενός συστήματος συγκρίσιμων τίτλων, το οποίο θα βασίζεται σε δύο βασικούς κύκλους σπουδών, σ'ένα σύστημα μεταφοράς πιστωτικών μονάδων, στην κινητικότητα, τη διασφάλιση της ποιότητας και την προαγωγή της ευρωπαϊκής διάστασης. Διαπιστώνει ότι τα αναγκαία μέτρα δεν έχουν ληφθεί ακόμη στο απαιτούμενο εύρος ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί και ότι τα πανεπιστήμια, αλλά επίσης οι περιφέρειες, τα κράτη μέλη και η Ένωση πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες για την υλοποίησή τους·

3.2

συμφωνεί με την άποψη της Επιτροπής ότι τα πανεπιστήμια χρειάζονται υποστήριξη από το περιβάλλον τους, προκειμένου να πραγματοποιήσουν τις απαραίτητες αλλαγές. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές συνεργάζονται από πολύ καιρό στενά με πανεπιστήμια και άλλα ιδρύματα επιτόπου, πλαισιώνοντας τις αναγκαίες δράσεις·

3.3

επικροτεί το αίτημα για ένα πεδίο όπου θα δεσπόζει η «παιδεία της αριστείας». Στο πλαίσιο αυτό, κρίνει ότι οι σχολές και τα δίκτυα καινοτόμων επιστημόνων αποτελούν βασικούς συντελεστές στη διαδικασία αυτή, όσον αφορά την υποστήριξη και την προαγωγή της αριστείας. Τα κίνητρα για την απόκτηση αριστείας στη διδασκαλία και στην έρευνα πρέπει να ενισχύονται και να υποστηρίζονται ανελλιπώς·

3.4

λαμβάνει θετικά υπόψη την ανάλυση της Επιτροπής σχετικά με τους παράγοντες ενίσχυσης της ελκυστικότητας των πανεπιστημίων. Ειδικά όσον αφορά τους «ανθρώπινους πόρους» υφίστανται πολλές δυνατότητες ενίσχυσης του ευρωπαϊκού προσανατολισμού των πανεπιστημίων·

3.5

κρίνει ευπρόσδεκτη τη φιλοδοξία του προγράμματος Erasmus να συμπεριλάβει τρία εκατομμύρια σπουδαστές·

3.6

στηρίζει την άποψη της Επιτροπής, ότι η εταιρική σχέση μεταξύ των πανεπιστημίων και της βιομηχανίας είναι ιδιαίτερα σημαντική. Θεωρεί, ωστόσο, και άλλους παράγοντες της οικονομίας, της διοίκησης, του πολιτισμού και των κοινωνικών οργανώσεων εξίσου σημαντικούς εταίρους. Ειδικά αν ληφθεί υπόψη η σημασία της επιστήμης για την περιφερειακή ανάπτυξη, η δημιουργία εταιρικών σχέσεων αποκλειστικά με τη βιομηχανία είναι πολύ περιοριστική·

3.7

εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι το άνοιγμα για νέες ομάδες μαθητευομένων, ο προσανατολισμός προς τη δια βίου μάθηση και η διεύρυνση της πρόσβασης στην ακαδημαϊκή εκπαίδευση ως προϋπόθεσης για την αντιμετώπιση των δημογραφικών και διαρθρωτικών προκλήσεων της επόμενης δεκαετίας δεν έχουν υιοθετηθεί ακόμη από τα πανεπιστήμια στον απαιτούμενο βαθμό. Ως εκ τούτου, τάσσεται υπέρ της προσέγγισης της Επιτροπής, να τεθεί αυτό το ζήτημα στο κέντρο του ενδιαφέροντος στο πλαίσιο μιας συζήτησης ευρωπαϊκού επιπέδου και εκφράζει τη δέσμευσή της να την υποστηρίξει σε αυτό·

3.8

υπογραμμίζει ότι ο ανταγωνισμός και η βελτίωση της ποιότητας στα πανεπιστήμια δεν πρέπει να οδηγήσουν σε επιστημονική ανισορροπία μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών: Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της Ευρώπης είναι η ευρεία εκπαιδευτική βάση, η οποία πρέπει να διατηρηθεί. Σε κάθε ευρωπαϊκή περιφέρεια πρέπει να προσφέρονται δυνατότητες για τη διασφάλιση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που να ανταποκρίνεται στα ευρωπαϊκά πρότυπα ποιότητας·

3.9

τονίζει ότι η απαίτηση της Επιτροπής για την ενίσχυση και τη βελτίωση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων είναι αφενός κατανοητή, αφετέρου όμως, δεν αντικατοπτρίζεται σωστά η πραγματικότητα που επικρατεί σε πολλές περιφέρειες της Ευρώπης: σε πολλές περιφέρειες η εκπαίδευση και η κατάρτιση συνιστούν βασική προτεραιότητα κατά την κατάρτιση των προϋπολογισμών·

3.10

υπογραμμίζει ότι, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές που εκπροσωπούνται στην Επιτροπή των Περιφερειών είναι διατεθειμένες να ανοίξουν κοινό διάλογο με τα πανεπιστήμια για την χάραξη θεσμικών στρατηγικών εκσυγχρονισμού και την εφαρμογή τους, όπου αυτό είναι δυνατόν. Για το σκοπό αυτό, είναι απαραίτητη η θέσπιση πολυετών συμβάσεων, η υποστήριξη της καινοτόμου διαχείρισης στα πανεπιστήμια και ένα μεγαλύτερο άνοιγμα των πανεπιστημίων σε ό,τι αφορά τη σύναψη εταιρικών σχέσεων με τη βιομηχανία.

4.1

συνιστά τη συνοπτική περιγραφή των προτεραιοτήτων στους τομείς της παιδείας, της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας, προκειμένου να τεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος οι συσχετισμοί και οι σχετικές συνάφειες, καθώς και οι συνεπαγόμενες δυνατότητες ανάληψης δράσης για την εφαρμογή της στρατηγικής της Λισσαβόνας·

4.2

υπογραμμίζει ότι βασική προϋπόθεση για την αποτελεσματική εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταβολών στα πανεπιστήμια είναι η γενική αναγνώριση των διπλωμάτων σε όλη την Ευρώπη. Στόχο της διαδικασίας της Μπολόνια αποτελεί η ποσοτική συγκρισιμότητα των κύκλων σπουδών, θέτοντας κατ' αυτόν τον τρόπο μια σημαντική βάση για την εν λόγω αναγνώριση. Ωστόσο, προκειμένου να διασφαλιστεί για όλες τις περιφέρειες μια δίκαιη και αποδοτική πρόσβαση στον ευρωπαϊκό χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, κρίνεται απαραίτητη η προώθηση αυτής της διαδικασίας και η έναρξη ευρείας συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά τα πρότυπα ποιότητας·

4.3

επισημαίνει σχετικά, ότι, σε ό,τι αφορά τον τομέα της κινητικότητας των επιστημόνων, έχει δοκιμαστεί με επιτυχία το πρόγραμμα «Μαρία Κιουρί», ως τμήμα των ευρωπαϊκών προγραμμάτων πλαισίου για την έρευνα. Δεν κρίνεται σκόπιμος ο κατακερματισμός της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω της αύξησης της προσφοράς, όπως διατυπώνεται στην εν λόγω ανακοίνωση. Ενθαρρύνει την Επιτροπή να ενισχύσει περαιτέρω το πρόγραμμα «Μαρία Κιουρί» για την προώθηση της κινητικότητας των ερευνητών και να εργασθεί για τη βελτίωση των βασικών συνθηκών για την κινητικότητα των ερευνητών, όπως αυτές εκτίθενται στον ευρωπαϊκό χάρτη των ερευνητών ·

4.4

τονίζει ότι η συζήτηση σχετικά με τα δίδακτρα στα πανεπιστήμια μπορεί να διεξαχθεί μόνο σε εθνικό ή περιφερειακό πλαίσιο·

4.5

απορρίπτει την πρόταση της Επιτροπής για διαβάθμιση των διδάκτρων και των οικονομικών βοηθημάτων με στόχο τον κατευθυνόμενο έλεγχο των επιλογών σχετικά με τη φοίτηση. Η ελευθερία της ατομικής επιλογής της εκπαίδευσης δεν πρέπει να περιορίζεται από προσπάθειες του κράτους να κατευθύνει τις επιλογές αυτές

4.6

στηρίζει την άποψη της Επιτροπής σχετικά με την αξιοποίηση όλων των πηγών χρηματοδότησης της ΕΕ για τον εκσυγχρονισμό των πανεπιστημίων. Ζητεί, ωστόσο, από την Επιτροπή να δημιουργήσει κατάλληλες βάσεις στο πλαίσιο των κανονισμών των διαρθρωτικών ταμείων, προκειμένου να ενισχυθεί η θέση του επιστημονικού τομέα κατά την κατανομή των πόρων του εθνικού προϋπολογισμού και να υπογραμμισθεί η σημασία της ανάπτυξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·

4.7

τονίζει την ανάγκη να διασφαλισθεί η μέγιστη δυνατή ελευθερία για τα πανεπιστήμια σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση της διδασκαλίας και της έρευνας, στο πλαίσιο της συνολικής ευθύνης του εθνικού και περιφερειακού τομέα αρμοδιοτήτων. Η σχέση μεταξύ ελευθερίας και ευθύνης πρέπει να οικοδομηθεί υπό τη μορφή στρατηγικών πολυετών συμφωνιών-πλαίσιο, οι οποίες να καθιστούν δυνατό το διαφανή και αποτελεσματικό εκ των υστέρων έλεγχο της υλοποίησης των στόχων. Σχετικά με αυτό, η Επιτροπή των Περιφερειών υπογραμμίζει την ευθύνη των περιφερειών για την ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τον καθοριστικό ρόλο των πανεπιστημίων για την περιφερειακή ανάπτυξη.

4.8

προτείνει η Επιτροπή να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την ορατή αναγνώριση της συμβολής των περιφερειών, των κοινοτήτων και των πόλεων στη βελτίωση της ένταξης των πανεπιστημίων και των ερευνητικών ιδρυμάτων σε περιφερειακό επίπεδο, την καλύτερη δικτύωση της επιστήμης, της οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης και την ενίσχυση του αντίκτυπου επιστημονικών ιδρυμάτων στην κοινωνία. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με τη μορφή διοργάνωσης ενός διαγωνισμού.