52008PC0142

[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 11.3.2008

COM(2008) 142 τελικό

2006/0147 (COD)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

σύμφωνα με το άρθρο 251 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο της συνθήκης ΕΚ σχετικά με την κοινή θέση που υιοθέτησε το Συμβούλιο σχετικά με την έκδοση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα αρτύματα και ορισμένα συστατικά τροφίμων με αρτυματικές ιδιότητες που χρησιμοποιούνται εντός και επί των τροφίμων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1576/89 του Συμβουλίου, του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1601/91 του Συμβουλίου, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2232/96 και της οδηγίας 2000/13/ΕΚ

2006/0147 (COD)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

σύμφωνα με το άρθρο 251 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο της συνθήκης ΕΚ σχετικά με την κοινή θέση που υιοθέτησε το Συμβούλιο σχετικά με την έκδοση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα αρτύματα και ορισμένα συστατικά τροφίμων με αρτυματικές ιδιότητες που χρησιμοποιούνται εντός και επί των τροφίμων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1576/89 του Συμβουλίου, του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1601/91 του Συμβουλίου, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2232/96 και της οδηγίας 2000/13/ΕΚ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Ημερομηνία διαβίβασης της πρότασης στο ΕΚ και στο Συμβούλιο (έγγραφο COM(2006) 427 τελικό 2006/0147 COD): | 28 Ιουλίου 2006. |

Ημερομηνία γνωμοδότησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση: | 10 Ιουλίου 2007 |

Ημερομηνία διαβίβασης της τροποποιημένης πρότασης: | 24 Οκτωβρίου 2007 |

Ημερομηνία πολιτικής συμφωνίας στο Συμβούλιο: | 17 Δεκεμβρίου 2007 |

Ημερομηνία επίσημης έγκρισης της κοινής θέσης από το Συμβούλιο: | 10 Μαρτίου 2008 |

Ημερομηνία γνωμοδότησης της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής: | 25 Απριλίου 2007 |

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Η πρόταση κανονισμού αποσκοπεί στην αντικατάσταση της ισχύουσας οδηγίας 88/388/ΕΚ του Συμβουλίου ώστε να συνεκτιμηθούν οι τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις στον τομέα των αρτυμάτων καθώς και οι εξελίξεις στη νομοθεσία για τα τρόφιμα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

Οι κύριοι στόχοι είναι οι εξής:

( η διασαφήνιση του πεδίου της νομοθεσίας για τα αρτύματα·

( ο εκσυγχρονισμός και η προσαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τα αρτύματα στις τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις·

( η θέσπιση σαφών κανόνων για την αξιολόγηση και την έγκριση·

( η βελτιωμένη ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τη χρήση των φυσικών αρτυμάτων·

( η προσαρμογή στις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 882/2004 για τους επίσημους ελέγχους τροφίμων και ζωοτροφών.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ

Γενική παρατήρηση

Η Επιτροπή υποστηρίζει την κοινή θέση που εγκρίθηκε ομόφωνα από το Συμβούλιο. Η κοινή θέση συνάδει με τους στόχους που καθορίστηκαν και την προσέγγιση που υιοθετήθηκε στην αρχική πρόταση της Επιτροπής και αντικατοπτρίζει τις αρχές αρκετών τροπολογιών που προτάθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Αποτέλεσμα των τροπολογιών του Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση

Τροπολογίες του Κοινοβουλίου που έγιναν δεκτές από την Επιτροπή και συνάδουν με την κοινή θέση

Η κοινή θέση αντικατοπτρίζει το πνεύμα των 17 από τις 21 τροπολογίες που έγιναν δεκτές από την Επιτροπή εξ ολοκλήρου, εν μέρει, κατ’ αρχήν ή υπό τον όρο ότι θα γίνουν αλλαγές στη διατύπωση. Oι περισσότερες από αυτές τις τροπολογίες παρέχουν περαιτέρω διευκρινίσεις του κειμένου.

Όσον αφορά τα κριτήρια έγκρισης των αρτυμάτων, η κοινή θέση διευκρινίζει τι νοείται ως παραπλάνηση του καταναλωτή (αιτιολογική σκέψη 6) που μεταφέρει μερικές παρατηρήσεις της τροπολογίας 1 του ΕΚ.

Η τροπολογία 29 αφορά την επισήμανση των φυσικών αρτυμάτων . Το 95% τουλάχιστον του αρτυματικού στοιχείου πρέπει να προέρχεται από το αρχικό υλικό στο οποίο γίνεται αναφορά. Αυτή η αλλαγή αντιστοιχεί καλύτερα στις προσδοκίες των καταναλωτών και θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο στις τρέχουσες πρακτικές.

Οι τροπολογίες 12, 24, 34 και 35 εισάγουν την κανονιστική διαδικασία με έλεγχο για τα θεσπιζόμενα μέτρα, κατά τρόπον ώστε να συμπληρώνεται ο κανονισμός και να τροποποιούνται μη ουσιώδη στοιχεία του. Για τις τροπολογίες αυτές υπάρχει συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής· εντούτοις, το Συμβούλιο και η Επιτροπή εισήγαγαν την περίπτωση διαδικασίας επείγουσας ανάγκης.

Τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που έγιναν δεκτές από την Επιτροπή και δεν ενσωματώθηκαν στην κοινή θέση.

Στην κοινή θέση δεν έχουν ενσωματωθεί 4 τροπολογίες που έγιναν δεκτές από την Επιτροπή.

Οι τροπολογίες 27 και 28 αφορούν την περαιτέρω αποσαφήνιση της επισήμανσης των αρτυμάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1829/2003 .

Η τροπολογία 7 αφορά την αναδιατύπωση του άρθρου 1 ως προς το αντικείμενο. Στην τροπολογία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτείνει το υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας να αναφέρεται πριν από την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, με το σκεπτικό ότι ενδεχομένως δίνεται η εντύπωση ότι η προστασία της ανθρώπινης υγείας είναι δευτερεύον θέμα σε σχέση με τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Η τροπολογία 15 αφορά τον ορισμό της «κατάλληλης φυσικής διεργασίας» για την παρασκευή φυσικών αρτυματικών ουσιών ή αρτυματικών παρασκευασμάτων. Στην τροπολογία αυτή, το Κοινοβούλιο επιθυμεί να αποφευχθεί το ενδεχόμενο οι παραδοσιακές διεργασίες παρασκευής να θεωρούνται ως μη κατάλληλες φυσικές διεργασίες. Η Επιτροπή δέχθηκε αυτή την τροπολογία δεδομένου ότι αποσαφηνίζει την κατάσταση και, σε περίπτωση αμφιβολίας, μπορεί να εκδοθεί απόφαση επιτροπολογίας.

Σημεία διαφοράς μεταξύ της τροποποιημένης πρότασης της Επιτροπής και της κοινής θέσης του Συμβουλίου.

Με εξαίρεση τη θέση της Επιτροπής σχετικά με τις τροπολογίες 7, 15, 27 και 28 (βλ. ανωτέρω), δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ της Επιτροπής και του Συμβουλίου.

Θέση της Επιτροπής για τις νέες διατάξεις που εισήγαγε το Συμβούλιο

Το Συμβούλιο εισήγαγε αρκετές νέες διατάξεις. Οι περισσότερες έχουν σκοπό την περαιτέρω διευκρίνιση του κειμένου ή είναι σύμφωνες με το γενικό στόχο της αρχικής πρότασης της Επιτροπής. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή μπορεί να δεχθεί τις εν λόγω αλλαγές.

Η (νέα) αιτιολογική σκέψη 5α αποσαφηνίζει την έννοια των « ακατέργαστων τροφίμων» και των «μη σύνθετων τροφίμων» που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του προτεινόμενου κανονισμού.

Η (νέα) αιτιολογική σκέψη 8α αιτιολογεί τους ελέγχους βάσει κινδύνου για τον καθορισμό ανώτατων επιπέδων για τις ουσίες που παρουσιάζουν ανησυχίες ως προς την τοξικότητα, οι οποίες αναφέρονται στο άρθρο 5 και ενδέχεται να περιέχονται σε αρτύματα. Επίσης, δίνει έμφαση στις ευθύνες των παραγωγών όσον αφορά αυτές τις ουσίες.

Το άρθρο 1 αποσαφηνίζει την αρχή που ήδη περιλαμβάνεται στη γενική νομοθεσία για τα τρόφιμα (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002) βάσει της οποίας οι κανόνες περί αρτυμάτων συνεκτιμούν, ανάλογα με την περίπτωση, την προστασία του περιβάλλοντος . Με την αλλαγή αυτή διατηρείται επίσης η συνέχεια με την πρόταση κανονισμού για τα πρόσθετα τροφίμων και τα ένζυμα τροφίμων, καθώς και με τις σχετικές τροπολογίες του ΕΚ σχετικά με την πρόταση για τα πρόσθετα τροφίμων.

Στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο γ) προστίθεται στον ορισμό των φυσικών αρτυματικών ουσιών ότι αντιστοιχούν σε ουσίες που απαντώνται φυσικώς και έχουν εντοπιστεί στη φύση. Η προσθήκη αυτή έχει σκοπό να μη θεωρούνται ως φυσικές μερικές αρτυματικές ουσίες οι οποίες δεν απαντώνται σε υλικά φυτικής ή ζωικής προέλευσης αλλά παράγονται με τεχνητές ενζυματικές διεργασίες.

Στο άρθρο 3 παράγραφος 3, η κοινή θέση συμπληρώνει τον ορισμό των αρχικών υλικών που θεωρούνται τρόφιμα για την παρασκευή αρτυμάτων, όπως προτείνει η Επιτροπή, προσθέτοντας ότι ο ορισμός ισχύει μόνο για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού.

Το (νέο) άρθρο 4α διευκρινίζει ότι ένα άρτυμα ή τρόφιμο στο οποίο χρησιμοποιείται ένα άρτυμα δεν πρέπει να διατίθεται στην αγορά, όταν το άρτυμα ή η χρήση του δεν είναι σύμφωνα με τον προτεινόμενο κανονισμό.

Στο άρθρο 7 παράγραφος 2, στο άρθρο 18 παράγραφος 4 και στο άρθρο 19 εισάγεται η περίπτωση διαδικασίας επείγουσας ανάγκης στη διαδικασία κανονιστικής επιτροπής με έλεγχο.

Για λόγους σαφήνειας, οι ερμηνευτικές αποφάσεις μεταφέρθηκαν από τα άρθρα 2 και 3 σε ξεχωριστό νέο άρθρο 11α.

Τα άρθρα 12, 13 και 15 (νέο), αποσαφηνίζουν περαιτέρω τις απαιτήσεις επισήμανσης και προβλέπουν ευθυγράμμιση με τις προτάσεις για τα πρόσθετα τροφίμων και τα ένζυμα τροφίμων.

Το άρθρο 14 παράγραφος 4 αφορά την επισήμανση των φυσικών αρτυμάτων . Το μέγιστο ποσοστό 5% του αρτυματικού συστατικού που προέρχεται από άλλα αρχικά υλικά δεν πρέπει να αναπαράγει τη γεύση του αναφερόμενου αρχικού υλικού.

Στο παράρτημα ΙII μέρος A, η αλοΐνη και η κουμαρίνη εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στον κατάλογο των ουσιών που δεν πρέπει να προστίθενται ως έχουν σε τρόφιμα, όπως προβλέπεται ήδη από την ισχύουσα νομοθεσία. Η επιστημονική εξέταση της δυνητικής καρκινογένεσης της αλοΐνης δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, ενώ υπάρχουν ανησυχίες ότι η έκθεση στην κουμαρίνη μέσω της χρήσης συστατικών τροφίμων με αρτυματικές ιδιότητες (κανέλα) μπορεί να είναι ήδη υπερβολικά υψηλή.

Παράρτημα IIΙ Μέρος Β:

- Για λόγους αναλογικότητας, στον τίτλο έχει διευκρινιστεί ότι τα ανώτατα επίπεδα δεν ισχύουν για τα σύνθετα τρόφιμα που προετοιμάζονται και καταναλώνονται στον ίδιο χώρο (εστιατόρια) , δεν περιέχουν πρόσθετα αρτύματα και περιέχουν μόνον βότανα και καρυκεύματα ως συστατικά τροφίμων με αρτυματικές ιδιότητες.

- Σε ορισμένες κατηγορίες τροφίμων έχουν επιβληθεί ανώτατα όρια για την κουμαρίνη.

- Tο ανώτατο όριο για την τευκρίνη A στα αλκοολούχα ποτά αυξήθηκε από 2 σε 5 mg/kg στα πικρά αλκοολούχα ποτά ή bitter και στα λικέρ (ηδύποτα) με πικρή γεύση. Η αλλαγή αυτή έγινε κατόπιν αιτήματος της Ιταλίας, η οποία εξέφρασε ανησυχίες ως προς μερικά τοπικά παραδοσιακά ποτά της Ιταλίας τα οποία δεν θα ήταν δυνατό να παραμείνουν στην αγορά. Η Επιτροπή μπορεί να δεχθεί την αύξηση αυτή, δεδομένου ότι τα εν λόγω αλκοολούχα ποτά θα έχουν περιορισμένο αντίκτυπο στη συνολική έκθεση στην τευκρίνη Α.

Σημαντικά προβλήματα που προέκυψαν κατά την έγκριση της κοινής θέσης

Η οδηγία 88/388/EΟΚ θεσπίζει τα ανώτατα όρια κουμαρίνης στα τρόφιμα. Στο νέο προτεινόμενο κανονισμό, η Επιτροπή δεν διατήρησε τα ανώτατα επίπεδα για την κουμαρίνη επειδή η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ΕΑΑΤ), στη γνωμοδότησή της της 6ης Οκτωβρίου 2004, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ουσία αυτή δεν προκαλεί ανησυχίες σε σύγκριση με την ανεκτή ημερήσια πρόσληψη. Νέα αναλυτικά δεδομένα από τη Γερμανία κατέδειξαν ότι τα σημερινά επίπεδα σε ορισμένα τρόφιμα, στα οποία προστίθεται κανέλα, είναι πολύ υψηλότερα από τα ισχύοντα ανώτατα επίπεδα και ότι είναι πιθανή η υπέρβαση της ανεκτής ημερήσιας πρόσληψης (ΑΗΠ). Κατά συνέπεια, η Γερμανία ζήτησε τον εκ νέου καθορισμό ανώτατων επιπέδων.

Τα κράτη μέλη συμφώνησαν. Υπήρχαν, όμως, σοβαρές ανησυχίες για τα παραδοσιακά προϊόντα που περιέχουν κανέλα, τα οποία θα μπορούσαν να θιγούν από τον καθορισμό υπερβολικά αυστηρών επιπέδων. Η Επιτροπή οργάνωσε δύο τεχνικές συνεδριάσεις με εμπειρογνώμονες των κρατών μελών και τα ενδιαφερόμενα μέρη και, μετά από τις διαβουλεύσεις αυτές, προσδιορίστηκαν τα ενδεχόμενα ανώτατα επίπεδα.

Επιπροσθέτως, μετά την έκδοση της γνώμης της ΕΑΑΤ τον Οκτώβριο του 2004, προέκυψαν πρόσθετες επιστημονικές πληροφορίες που δείχνουν ότι η ΑΗΠ πρέπει να επανεξεταστεί. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή ζήτησε από την ΕΑΑΤ να αξιολογήσει τις εν λόγω πληροφορίες. Τα συμπεράσματα της πρόσθετης αξιολόγησης της ΕΑΑΤ αναμένονται το Μάιο του 2008. Στο μεταξύ, το Συμβούλιο έχει εγκρίνει ανώτατα επίπεδα τα οποία θα επανεξεταστούν με βάση τα εν λόγω συμπεράσματα, ενώ έχει προετοιμαστεί και σχετική κοινή δήλωση του Συμβουλίου και της Επιτροπής.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ / ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ

Η Επιτροπή κρίνει ότι η κοινή θέση αντικατοπτρίζει πλήρως τα βασικά στοιχεία της αρχικής της πρότασης και το πνεύμα πολλών από τις τροπολογίες που επέφερε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε πρώτη ανάγνωση.

Η Επιτροπή επομένως υποστηρίζει την κοινή θέση που ενέκρινε ομόφωνα το Συμβούλιο.

ΔΗΛΩΣΗ

Μετά τη συζήτηση για την κουμαρίνη (βλ. 3.4), στην κοινή θέση επισυνάπτεται η ακόλουθη κοινή δήλωση:

Tο Συμβούλιο και η Επιτροπή αναλαμβάνουν να αναθεωρήσουν τα ανώτατα επίπεδα για την κουμαρίνη που ορίζονται στο Παράρτημα III B μόλις καταστεί διαθέσιμη η γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (η οποία αναμένεται το πρώτο εξάμηνο του 2008).

Για το σκοπό αυτό, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να συγκαλέσει χωρίς καθυστέρηση συνεδρίαση εμπειρογνωμόνων, αφού εκδοθεί η γνωμοδότηση της Αρχής, ώστε να εξεταστούν οι τεχνικές πτυχές.