1.4.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 87/1

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης,

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας χώρος χωρίς εσωτερικά σύνορα δεν μπορεί να λειτουργεί χωρίς να υπάρχει επιμερισμένη ευθύνη και αλληλεγγύη κατά τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων του,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να δοθεί προσοχή στη συνεργασία με τις αρμόδιες για την ασφάλεια των συνόρων αρχές τρίτων χωρών σύμφωνα με τη γενική εξωτερική πολιτική της ΕΕ,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι 160 εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ διέρχονται κάθε χρόνο τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, ότι 60 εκατομμύρια υπήκοοι τρίτων χωρών δεν χρειάζονται θεώρηση και ότι 80 εκατομμύρια χρειάζονται θεώρηση,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων πρέπει να συνδυάζονται με τη διευκόλυνση των ροών των επιβατών και την προώθηση της κινητικότητας σε έναν ολοένα και περισσότερο,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων της ΕΕ πολλές πράξεις και προγράμματα έχουν ήδη θεσπιστεί, τελούν υπό εκπόνηση ή βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης πολιτικής,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δήλωσε ότι σκοπεύει να είναι έτοιμη το 2009-2010 να υποβάλει νομοθετικές προτάσεις για τη θέσπιση ενός συστήματος εισόδου/εξόδου, ενός προγράμματος καταχωρημένων ταξιδιωτών και ενός ηλεκτρονικού συστήματος άδειας ταξιδίου (ESTA),

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ανάλογα συστήματα είναι σε εφαρμογή στην Αυστραλία και εφαρμόζονται από τις ΗΠΑ στο πλαίσιο του προγράμματος US-VISIT,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται στρατηγικό σχέδιο που να καθορίζει τη γενική δομή της στρατηγικής συνόρων της ΕΕ καθώς και ενδελεχής αξιολόγηση και εκτίμηση των υπαρχόντων συστημάτων και των συστημάτων υπό εκπόνηση,

1.

γνωρίζει ότι τα άτομα που υπερβαίνουν την επιτρεπόμενη άδεια διαμονής, τα οποία κατέχουν κεντρική θέση στο προτεινόμενο σύστημα εισόδου/εξόδου, θεωρείται ότι αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη κατηγορία λαθρομεταναστών στην ΕΕ· ζητεί, συνεπώς, περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από εξωτερικό ανάδοχο τα οποία υπολογίζουν ότι υπήρχαν έως 8 εκατομμύρια παράνομοι μετανάστες στο εσωτερικό της ΕΕ των 25 το 2006 (6)· ζητεί πέραν τούτου να δοθεί σαφής ορισμός στον όρο «πρόσωπο που υπερβαίνει την επιτρεπόμενη άδεια διαμονής» συμπεριλαμβανομένων των δυνατών εξαιρέσεων υπό ορισμένες συνθήκες, και μια πιο ακριβής ποιοτική και ποσοτική ανάλυση σχετικά με τις απειλές/τους κινδύνους/το κόστος που προκύπτουν για την ευρωπαϊκή κοινωνία·

2.

επισημαίνει ότι παρότι το προτεινόμενο σύστημα και οι πληροφορίες που διαβιβάζονται με την ειδοποίηση θα μπορούσαν να αποτρέψουν την υπέρβαση της επιτρεπόμενης διάρκειας διαμονής των υπηκόων τρίτων χωρών, καθώς και να παράσχουν δεδομένα και πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά των υπερβάσεων, εξακολουθεί να απαιτείται άλλη επαφή με τις αρχές επιβολής του νόμου για να συλληφθεί το άτομο που υπερέβη τη διάρκεια διαμονής του, και επομένως, δεν πιστεύει ότι το προτεινόμενο σύστημα αυτό καθεαυτό θα αναχαιτίσει το φαινόμενο της υπέρβασης της επιτρεπόμενης διάρκειας διαμονής·

3.

δεν διαθέτει επαρκείς πληροφορίες σχετικά με το πώς το σύστημα αυτό θα ενσωματωθεί στο υπάρχον πλαίσιο και θα αλληλεπιδράσει με αυτό, σχετικά με τις αλλαγές που ενδέχεται να χρειαστεί να επέλθουν στα υπάρχοντα συστήματα και με το πραγματικό κόστος που θα προκύψει· είναι συνεπώς της άποψης ότι δεν έχει αποδειχθεί η απόλυτη ανάγκη υλοποίησης τέτοιου συστήματος·

4.

υπενθυμίζει ότι η εύρυθμη λειτουργία του συστήματος εισόδου/εξόδου εξαρτάται σε υλικό και επιχειρησιακό επίπεδο από την επιτυχία του συστήματος πληροφοριών για τις θεωρήσεις (VIS) και του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν (SIS)· επισημαίνει ότι τα δύο αυτά μέσα δεν είναι ακόμα πλήρως λειτουργικά και ότι ως εκ τούτου η ορθή αξιολόγησή τους δεν έχει ακόμη καταστεί δυνατή· τονίζει ότι η λειτουργικότητα και η αξιοπιστία του SIS II τίθενται υπό αμφισβήτηση·

5.

σημειώνει ότι αναμφίβολα, και σύμφωνα με τα διδάγματα που αποκομίσθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι πιο δύσκολο να αναπτυχθεί ικανότητα ελέγχου των εξόδων παρά ελέγχου των εισόδων, ιδίως όσον αφορά τις εξόδους από χερσαία και θαλάσσια σημεία διέλευσης· δηλώνει, εξάλλου, έχοντας υπόψη τα ίδια αυτά διδάγματα που αποκομίστηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, έντονα προβληματισμένο από τη σχέση κόστους-οφέλους του συγκεκριμένου συστήματος· καλεί επομένως την Επιτροπή να παράσχει επιπρόσθετες πληροφορίες για τις πραγματικές επενδύσεις που παράγει ένα τέτοιο σύστημα·

6.

υποστηρίζει καταρχήν την ιδέα ενός προγράμματος καταχωρισμένων ταξιδιωτών για τους υπηκόους τρίτων χωρών, με ή χωρίς απαιτήσεις θεώρησης, το οποίο θα επιτρέπει την επιτάχυνση των ροών των ταξιδιωτών και την αποφυγή φαινομένων συμφόρησης στα σημεία εισόδου και εξόδου της επικράτειας και την πιθανή χρήση αυτόματων θυρών από τους πολίτες της ΕΕ, καθώς η κοινοτική νομοθεσία ως έχει επί του παρόντος δεν επιτρέπει τον απλουστευμένο έλεγχο στα σύνορα παρά μόνο για υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν σε παραμεθόριες περιοχές·

7.

επικρίνει, κατά συνέπεια, την ορολογία που χρησιμοποιείται στην προαναφερθείσα ανακοίνωση με τίτλο «Προετοιμασία των επόμενων σταδίων όσον αφορά τη διαχείριση των συνόρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (ταξιδιώτες χαμηλού κινδύνου/καλόπιστοι), διότι υπονοεί ότι μεγάλος αριθμός ταξιδιωτών θεωρούνται εκ των προτέρων «υψηλού κινδύνου» ή «κακόπιστοι» και προτείνει να χρησιμοποιηθεί ο όρος «συχνοί ταξιδιώτες»·

8.

επισημαίνει ότι πολλά κράτη μέλη έχουν ήδη θεσπίσει ή εκπονούν τέτοιο πρόγραμμα καταχωρισμένων ταξιδιωτών για τους υπηκόους τρίτων χωρών και εφιστά την προσοχή στον κίνδυνο να καταλήξουμε σε συνονθύλευμα 27 συστημάτων βάσει διαφορετικών κριτηρίων, μεταξύ άλλων για την προστασία δεδομένων και τα τέλη· έχει επίγνωση του γεγονότος ότι οι Κάτω Χώρες, μαζί με τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον FRONTEX έχουν δρομολογήσει διεθνές πρόγραμμα ταχείας διεκπεραίωσης επιβατών (IET) ώστε να χρησιμοποιηθεί δυνητικά ως πρότυπο από τα άλλα κράτη μέλη·

9.

τάσσεται υπέρ εναρμονισμένης προσέγγισης και παροτρύνει την Επιτροπή να επιταχύνει τη διαδικασία, βασιζόμενη στις βέλτιστες πρακτικές των κρατών μελών, και να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη εξακολουθούν να ενεργούν σε συμμόρφωση με το κοινοτικό δίκαιο·

10.

σημειώνει ότι στην πραγματικότητα τα προγράμματα καταχωρισμένων ταξιδιωτών για τους υπηκόους τρίτων χωρών είναι διαφορετικά από τα προγράμματα τρίτων χωρών για τους πολίτες της ΕΕ· τονίζει επομένως ότι πρέπει να γίνεται πάντα σαφής διάκριση μεταξύ των δύο περιπτώσεων·

11.

αναγνωρίζει ότι δεν θα ήταν συνετό να επικεντρωθεί η προσοχή όσον αφορά τα μέτρα ασφάλειας μόνον σε υπηκόους τρίτων χωρών που ταξιδεύουν στην ΕΕ από χώρες με υποχρέωση θεώρησης· αμφισβητεί κατά πόσον το προτεινόμενο σύστημα είναι απολύτως αναγκαίο και θα ήθελε πλήρη αιτιολόγηση του σκεπτικού του· είναι πεπεισμένο ότι η στενή συνεργασία, ειδικότερα μεταξύ υπηρεσιών πληροφοριών, είναι ο κατάλληλος τρόπος για την επίτευξη του συγκεκριμένου σκοπού και όχι η μαζική συλλογή δεδομένων γενικά·

12.

επιθυμεί να ενημερωθεί σχετικά με το ακριβές χρονοδιάγραμμα και τις λεπτομέρειες της μελέτης όπως σχεδιάζεται από την Επιτροπή·

13.

θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν ζήτησε τη γνώμη ούτε του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, ο οποίος ωστόσο εξέφρασε αρκετές ανησυχίες, ούτε της ομάδας εργασίας του άρθρου 29 πριν από την έγκριση της ανακοίνωσης με τίτλο «Προετοιμασία των επόμενων σταδίων όσον αφορά τη διαχείριση των συνόρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση»· ζητεί επομένως από την Επιτροπή να διενεργήσει διαβουλεύσεις με αυτά τα όργανα για κάθε ενέργεια που θα αναληφθεί δυνάμει της εν λόγω ανακοίνωσης, διότι τα προτεινόμενα δομικά στοιχεία συνεπάγονται την επεξεργασία τεράστιας ποσότητας προσωπικών δεδομένων·

14.

γνωρίζει ότι τα βιομετρικά στοιχεία μπορούν θεωρητικά να χρησιμοποιηθούν για την αποτελεσματική εξακρίβωση στοιχείων ταυτότητας γιατί τα μετρούμενα χαρακτηριστικά θεωρείται ότι είναι μοναδικά για κάθε άτομο· υπογραμμίζει, ωστόσο, το γεγονός ότι η αξιοπιστία των βιομετρικών στοιχείων δεν είναι ποτέ απόλυτη ή/και τα βιομετρικά στοιχεία δεν είναι πάντα ακριβή· τονίζει λοιπόν ότι πρέπει να διατίθενται πάντα έκτακτες εναλλακτικές διαδικασίες και ότι τα χαρακτηριστικά κινδύνου πρέπει να υπόκεινται σε καλύτερη επεξεργασία·

15.

επιμένει στην υιοθέτηση πρότυπου πρωτοκόλλου για τη χρήση και την ανταλλαγή βιομετρικών στοιχείων και συμφωνιών ελέγχου διασύνδεσης για την περιγραφή της χρήσης του πρωτοκόλλου· είναι επίσης της γνώμης ότι η χρήση βιομετρικών στοιχείων πρέπει να υπόκειται σε ποιοτικές προδιαγραφές ώστε να αποφεύγονται οι αποκλίσεις στην αποδοχή μεταξύ των διαφορετικών συστημάτων που χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη·

16.

θεωρεί ότι η προσέγγιση για την προστασία των προσωπικών δεδομένων ήδη κατά το σχεδιασμό συστημάτων πληροφοριών (privacy by design) είναι απαραίτητο στοιχείο σε οποιαδήποτε εξέλιξη ενέχει κινδύνους για τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών και για την εμπιστοσύνη του κοινού στους φορείς που τηρούν αρχεία με τέτοιου είδους δεδομένα·

17.

θεωρεί ότι ο στόχος της πραγματικά ολοκληρωμένης διαχείρισης συνόρων στην ΕΕ είναι θεμιτός και συμφωνεί ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η ανάπτυξη και η ενίσχυση της κοινής πολιτικής της ΕΕ στη διαχείριση συνόρων·

18.

είναι, ωστόσο, της γνώμης ότι, στο πλαίσιο της διαχείρισης των συνόρων και της μετανάστευσης, παρατηρείται ταχύτατη συσσώρευση φιλόδοξων προτάσεων· ζητεί, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή να τις εξετάσει από την άποψη της αναγκαιότητας και του κόστους της υλικοτεχνικής υποδομής των συνόρων·

19.

εκφράζει πέραν τούτων τη λύπη του για το γεγονός ότι η πολιτική διαχείρισης των συνόρων της Ένωσης πρέπει να στηρίζεται στην ιδέα ότι κάθε ταξιδιώτης είναι εν δυνάμει ύποπτος και οφείλει επομένως να αποδεικνύει την καλή του πίστη·

20.

ασκεί κριτική στην απουσία στρατηγικού σχεδίου που να καθορίζει τους γενικούς στόχους και τη γενική δομή της στρατηγικής διαχείρισης συνόρων της ΕΕ καθώς και στην απουσία λεπτομερειών που δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο όλα τα συναφή προγράμματα και συστήματα (ήδη υφιστάμενα, υπό εκπόνηση ή στο στάδιο της ανάπτυξης πολιτικής) πρέπει να λειτουργήσουν σε συνδυασμό και πώς μπορούν να βελτιστοποιηθούν οι μεταξύ τους σχέσεις· είναι της άποψης ότι κατά την εξέταση της δομής της στρατηγικής διαχείρισης συνόρων της ΕΕ, η Επιτροπή θα πρέπει καταρχάς να αναλύσει την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων συστημάτων διαχείρισης συνόρων των κρατών μελών, προκειμένου να πετύχει τη βέλτιστη συνέργεια μεταξύ τους·

21.

τονίζει την ανάγκη για αξιολόγηση και εκτίμηση πρώτα απ’ όλα των υπαρχόντων συστημάτων και των συστημάτων υπό εκπόνηση και τονίζει ότι η ικανότητα της ΕΕ να επιτύχει τους στρατηγικούς της στόχους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το κατά πόσο θα καταφέρει να διαχειριστεί τις σχέσεις αλληλεξάρτησης μεταξύ συναφών προγραμμάτων, καθώς η αλληλοεπικάλυψη και η ασυνέχεια θα επιδράσουν αρνητικά στην οργανωσιακή απόδοση και τα αποτελέσματα· είναι της άποψης ότι δεν θα πρέπει να δρομολογηθούν νέα μέσα ή συστήματα έως ότου τα υφιστάμενα εργαλεία καταστούν πλήρως λειτουργικά, ασφαλή και αξιόπιστα·

22.

είναι της γνώμης ότι, πριν από τη διενέργεια οιωνδήποτε επενδύσεων, είναι υψίστης σημασίας να υπάρχει σαφώς προσδιορισμένο επιχειρησιακό πλαίσιο εντός του οποίου θα ευθυγραμμίζονται όλα τα μέτρα και οι αναδυόμενες πρωτοβουλίες· επισημαίνει πέραν τούτου ότι πρέπει να είναι απολύτως σαφές ποιες τροποποιήσεις απαιτούνται ώστε τα τεχνολογικά μέσα και οι διαδικασίες να λειτουργούν αρμονικά, και τονίζει ότι όλες οι επενδύσεις πρέπει να δικαιολογούνται από οικονομικής άποψης·

23.

εκφράζει αμφιβολίες όσον αφορά την αναγκαιότητα και την αναλογικότητα των προβλεπόμενων μέτρων, λόγω του μεγέθους του κόστους και των ενδεχόμενων κινδύνων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων που τα μέτρα αυτά συνεπάγονται· είναι επομένως της γνώμης ότι πρέπει να αξιολογηθούν συναρτήσει αυτών των κριτηρίων προτού εξετασθεί το ενδεχόμενο οιασδήποτε επίσημης πρότασης·

24.

αναγνωρίζει ότι η ισορροπία που πρέπει να επιτευχθεί μεταξύ της διασφάλισης της ελεύθερης μετακίνησης ενός ολοένα αυξανόμενου αριθμού ανθρώπων διασυνοριακά και η διασφάλιση μεγαλύτερης ασφάλειας για τους πολίτες της Ευρώπης είναι πολυσύνθετο έργο και δεν αρνείται ότι η χρήση των δεδομένων έχει σαφή πλεονεκτήματα· ταυτόχρονα, είναι της γνώμης ότι η εμπιστοσύνη του κοινού στα μέτρα της κρατικής διοίκησης θα διαφυλαχθεί μόνο με την πρόβλεψη ικανοποιητικών εγγυήσεων για την προστασία των δεδομένων και μηχανισμών προσφυγής στη δικαιοσύνη·

25.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων και στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Frontex).