19.9.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 271/48

1.1

Η ΕΟΚΕ επιβεβαιώνει και επαναλαμβάνει όσα διατύπωσε στη γνωμοδότησή της (1) σχετικά με την Πράσινη Βίβλο για τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση στην εσωτερική αγορά (2) και εκφράζει τη λύπη της που η Επιτροπή έχει λάβει υπόψη της μόνον ορισμένα από τα συμπεράσματα της γνωμοδότησης. Ειδικότερα, τονίζει ότι η καταπολέμηση των παράνομων τυχερών παιχνιδιών, τα οποία αποτελούν την πρώτη απειλή σε όρους προστασίας των καταναλωτών, δεν αποτελούν την κατεξοχήν προτεραιότητα της ανακοίνωσης.

1.2

Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να εξετάσει –μεταξύ των προτεραιοτήτων που περιλαμβάνει η ανακοίνωση– τις δυνατότητες δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και προστασίας των υφιστάμενων θέσεων στον τομέα, την ποιότητα των θέσεων αυτών, καθώς και τις ενδεχόμενες απώλειες θέσεων εργασίας στον παραδοσιακό κλάδο των τυχερών παιχνιδιών προς όφελος του κλάδου των τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση.

1.3

Τα τυχερά παιχνίδια επιτρέπουν την αύξηση των φορολογικών εσόδων των κρατών μελών. Με την χρηματοδότηση κοινωφελών σκοπών, μέσω των εθνικών λαχείων και των καζίνο, υποστηρίζονται φιλανθρωπικές, κοινωνικές και αθλητικές δραστηριότητες, προωθείται ο τουρισμός και καθίσταται δυνατή η προστασία της πολιτιστικής, καλλιτεχνικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οποιαδήποτε δράση αναλαμβάνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο στον τομέα των παιχνιδιών πρέπει να συμμορφώνεται προς ένα ευρωπαϊκό κοινωνικό πρότυπο που επιτρέπει στους πολίτες να διασκεδάζουν με υγιεινό και ισορροπημένο τρόπο.

1.4

Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη βαθειά ανησυχία της σχετικά με τους σοβαρούς κινδύνους που συνεπάγονται τα τυχερά παιχνίδια για τη δημόσια υγεία. Επιβεβαιώνει, στο πλαίσιο αυτό, το αίτημα που υπέβαλε στην Επιτροπή να προβλεφθούν δράσεις έρευνας και παρακολούθηση σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ σχετικά με τους εθισμούς και τις ασθένειες που συνδέονται με τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση, και καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν μέρος των φόρων που επιβάλλονται σε αυτά για τη χρηματοδότηση εκστρατειών ευαισθητοποίησης, καθώς και προληπτικές και θεραπευτικές αγωγές για την αντιμετώπιση των παθολογιών του παίκτη.

1.5

Η ΕΟΚΕ επικροτεί την απόφαση της Επιτροπής να αναπτύξει μια καλύτερη διοικητική συνεργασία και να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών, εμπειριών και ορθών πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών και των ρυθμιστικών αρχών.

1.6

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την Επιτροπή ως προς τον στόχο κάθε κράτος μέλος να έχει τη δική του κανονιστική αρχή η οποία θα διαθέτει ειδικές δεξιότητες και θα εξασφαλίζει την στενή συνεργασία με τις αντίστοιχες αρχές σε άλλα κράτη.

1.7

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι είναι απαραίτητο να αναζητηθεί μία ισορροπία μεταξύ του προηγμένου τεχνολογικά –και κατ’ επέκταση διακρατικού– χαρακτήρα του τομέα και των συνακόλουθων κινδύνων που άπτονται της δημόσιας και της κοινωνικής τάξης, της νομιμότητας, της διαφάνειας και της υγείας των πολιτών, μέσω πιο δεσμευτικών πρωτοβουλιών από τις συστάσεις που προτείνει η Επιτροπή.

1.8

Η ΕΟΚΕ λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι σήμερα δεν κρίνεται σκόπιμο να υιοθετηθεί ειδική νομοθεσία της ΕΕ στον τομέα των τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση. Ενώ υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες που προτείνει η Επιτροπή για μία αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, η ΕΟΚΕ ευελπιστεί ότι σε ορισμένους τομείς στους οποίους η Επιτροπή διαθέτει συντρέχουσες αρμοδιότητες, θα παρέμβει με πιο αποτελεσματικές κανονιστικές πράξεις –κατά προτίμηση με τη μορφή οδηγιών– για την προστασία των καταναλωτών και των πλέον ευάλωτων ομάδων, την πάταξη των παράνομων επιχειρήσεων και την αποτροπή της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Με τον τρόπο αυτό, θα καθιερωθεί ένα ελάχιστο σύνολο κανόνων για την προστασία των καταναλωτών. Τα κράτη μέλη πρέπει να εξακολουθήσουν να έχουν το δικαίωμα να καθορίζουν –όποτε το επιθυμούν– υψηλότερα πρότυπα προστασίας των καταναλωτών για την εθνική αγορά τους ή να εξακολουθούν να εφαρμόζουν τα ήδη υπάρχοντα ευνοϊκότερα πρότυπα (3).

Η ΕΟΚΕ καλεί συνεπώς την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να λάβουν μέτρα, τηρώντας την αρχή της επικουρικότητας, ως προς τα ακόλουθα θέματα:

1.9

Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή αποδέχθηκε το αίτημά της να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ώστε να μπορέσουν να συμπεριληφθούν σε αυτό όλα τα είδη τυχερών παιχνιδιών (4).

1.10

Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόθεση της Επιτροπής να εξετάσει τις δυνατότητες που παρέχει ο κανονισμός IMI (5) και ελπίζει ότι με τον τρόπο αυτό θα βελτιωθεί η διοικητική συνεργασία μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών και η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των αρμόδιων εθνικών και ευρωπαϊκών αρχών.

1.11

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η εξέταση εκ μέρους της Επιτροπής των δυνατοτήτων ανταλλαγής δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ των κρατών μελών αποτελεί θετικό στοιχείο, καθώς η τεράστια ποσότητα δεδομένων που καταχωρίζουν οι φορείς θα μπορεί να κοινοποιείται, με αποτέλεσμα να είναι πλέον δυνατή η διασταύρωση των δεδομένων αυτών με άλλα δεδομένα, πράγμα που θα διευκολύνει την διεξαγωγή ελέγχων εκ μέρους των αρμοδίων αρχών.

1.12

Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι είναι απαραίτητο τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με τις ρυθμιστικές αρχές, να ξεκινήσουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των καταναλωτών, ώστε να προωθηθεί η ζήτηση νόμιμων παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση. Η δράση αυτή θα πρέπει να συμπληρωθεί με μέτρα για την πάταξη των παράνομων επιχειρήσεων, καθώς και με τη δημοσίευση «μαύρων» και/ή «λευκών λιστών» εκ μέρους των εθνικών ρυθμιστικών αρχών, ώστε να είναι πλέον σε θέση οι καταναλωτές να κάνουν ευκολότερα τη διάκριση –χάρη στη χρήση, στην αρχική ιστοσελίδα (homepage) της επιχείρησης τυχερών παιχνιδιών, του λογότυπου των εθνικών ρυθμιστικών αρχών– ανάμεσα στους εγκεκριμένους και στους παράνομους δικτυακούς τόπους.

1.13

Για να εξασφαλιστεί η προστασία των καταναλωτών, η ΕΟΚΕ ζητά τα λογισμικά που χρησιμοποιούνται για τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση να διαθέτουν μια ελάχιστη κοινή πιστοποίηση της ΕΕ από εξειδικευμένους εξωτερικούς φορείς που υιοθετούν τις ίδιες παραμέτρους και πρότυπα. Καλεί, αφενός, την Επιτροπή να θεσπίσει, από κοινού με τα κράτη μέλη, ένα ελάχιστο ευρωπαϊκό πρότυπο για τις πλατφόρμες υπολογιστών των τυχερών παιχνιδιών και, αφετέρου, τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα ώστε να προστατεύονται τα δεδομένα των παικτών και να γίνεται χρήση μόνον των μέσων πληρωμής εκείνων που προσφέρουν καλύτερες εγγυήσεις ασφαλείας και ανιχνευσιμότητας των συναλλαγών που συνδέονται με τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση.

1.14

Η ΕΟΚΕ κρίνει πολύ θετική την πρωτοβουλία της Επιτροπής να προβεί στη σύσταση ομάδας εμπειρογνωμόνων για τα παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση με σκοπό την ανταλλαγή εμπειριών και ορθών πρακτικών στον τομέα του ηλεκτρονικού εγκλήματος, διότι αποτελεί –αν και ακόμη σε εμβρυακό στάδιο– ένα χρήσιμο εργαλείο για την ανάπτυξη αποτελεσματικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών. Η ΕΟΚΕ ευελπιστεί ότι η ομάδα αυτή θα μετασχηματιστεί από ανεπίσημο όργανο σε όργανο με σαφείς αρμοδιότητες και καθήκοντα.

1.15

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την Επιτροπή ότι είναι αναγκαίο τα κράτη μέλη να προβλέψουν την κατάλληλη κατάρτιση των δικαστών επί θεμάτων που συνδέονται με την απάτη και τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

1.16

Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να προβεί σε επικαιροποίηση και αναθεώρηση των κανόνων στους τομείς δράσης που προσδιορίζονται στην ανακοίνωση, αφού λάβει υπόψη τα εξής: α) την επιτευχθείσα πρόοδο ως προς την εφαρμογή των κανόνων αυτών εκ μέρους των κρατών μελών, β) ποιους κανόνες και πώς τους έθεσαν σε εφαρμογή τα κράτη μέλη και γ) τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί σε εθνικό επίπεδο.

1.17

Η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη να δώσουν στην Επιτροπή την εντολή να διαπραγματευθεί και να υποστηρίξει ενεργά το σχέδιο διεθνούς σύμβασης για την προστασία και την προώθηση της ακεραιότητας των αθλητικών οργανώσεων, ζήτημα για το οποίο προβλέπεται να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης.

2.1

Η ανακοίνωση συνδυάζει την ανάγκη τήρησης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών με την προστασία συγκεκριμένων κατηγοριών.

2.2

Η χρήση τηλεματικών εργαλείων με άμεση πρόσβαση στο δίκτυο οδήγησε σε απότομη αύξηση της χρήσης των τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση, ενός τομέα που αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς. Στην ΕΕ, το 2011 το σύνολο των εσόδων των επιχειρήσεων τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση, στις 27 χώρες, ανερχόταν σε 9,3 δισ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμούσε με το 10,9 % της ευρωπαϊκής αγοράς τυχερών παιχνιδιών, το δε ποσό αυτό αναμένεται να ανέλθει το 2015 στα 13 δισ. ευρώ.

2.3

Χάρη στο διαδίκτυο, ένας Ευρωπαίος πολίτης μπορεί όντως να έχει πρόσβαση και να βρεθεί εκτεθειμένος, στο κράτος μόνιμης κατοικίας του, σε παράνομες υπηρεσίες που παρέχουν επιχειρήσεις με άδεια λειτουργίας σε άλλο κράτος, είτε αυτό είναι μέλος της ΕΕ είτε όχι. Η κατάσταση αυτή, που έχει εξωεδαφικό και διεθνή χαρακτήρα, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από τα μεμονωμένα κράτη, παρά απαιτείται μια ολοκληρωμένη παρέμβαση, καθώς και εντατικότερη συνεργασία. Είναι σημαντικό να υιοθετηθεί –ως εγγύηση για τους πολίτες και τους καταναλωτές– ένας κοινός ορισμός των παράνομων τυχερών παιχνιδιών. Υπενθυμίζεται ότι είναι παράνομη η μη εγκεκριμένη προσφορά υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών στη μόνιμη χώρα κατοικίας ενός παίκτη ή η προσφορά τους δίχως την κατοχή της απαιτούμενης εθνικής άδειας λειτουργίας, είτε οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται από φορέα με έδρα ή με άδεια λειτουργίας σε χώρα της ΕΕ είτε από φορέα τρίτης χώρας (6). Εξίσου παράνομος είναι ο φορέας παροχής υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών που δεν υπόκειται σε κανέναν έλεγχο ή ρύθμιση.

2.4

Όσον αφορά τη διάκριση μεταξύ «μη εγκεκριμένων» και «παράνομων» παρόχων υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών, η ΕΟΚΕ παραπέμπει στην υποσημείωση 15 της ανακοίνωσης.

2.5

Είναι θετική η πρόθεση της Επιτροπής να προβεί στη σύσταση ομάδας εμπειρογνωμόνων για τα τυχερά παιχνίδια με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών και πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, τη μελέτη των προβλημάτων της αθέμιτης και παράνομης χρήσης των τυχερών παιχνιδιών, την ειδική και επίκαιρη κατάρτιση του δικαστικού σώματος, την καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών και την αύξηση της προσφοράς νομίμων παιχνιδιών.

2.6

Αυτές οι ενέργειες αποτελούν ένα χρήσιμο πρώτο βήμα για την καταπολέμηση των παρόχων που λειτουργούν παράνομα και προωθούν την απάτη, την εγκληματικότητα και τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

3.1

Η ανακοίνωση αναδεικνύει την ποικιλομορφία των εθνικών νομοθεσιών και προτείνει δράσεις όπως εθνικά και ενωσιακά μέτρα προτεραιότητας και δράσεις συνεργασίας μεταξύ των κρατών, επισημαίνοντας δυνητικές λύσεις και συστάσεις, όπως ο συντονισμός και η διοικητική ολοκλήρωση των κρατών.

3.2

Πρωταρχικός στόχος είναι η εγγύηση της τήρησης και της εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στις εθνικές διατάξεις, με άμεσες δράσεις και συστάσεις προς τα κράτη μέλη. Προς τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή:

3.3

Η Επιτροπή τονίζει πως είναι προς το συμφέρον των κρατών μελών η υλοποίηση αποτελεσματικής πολιτικής καταπολέμησης της απάτης και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και προστασίας της ακεραιότητας του αθλητισμού απέναντι σε φαινόμενα στημένων αγώνων, μέσω της ανταλλαγής εμπειριών στον τομέα της εγκληματικότητας και των δικτύων πληροφορικής.

4.1.1

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την έντονη ανησυχία της για την αυξανόμενη διάδοση των τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση και τη γεωμετρική αύξηση των προσφερόμενων παιχνιδιών, με ολοένα ευρύτερο κοινό και βαρύτατες επιπτώσεις στα εισοδήματα των οικογενειών. Κρίνεται κατά συνέπεια αναγκαία η δημιουργία αποτελεσματικού αναχώματος απέναντι στα διάφορα είδη διαφήμισης, ιδίως όσον αφορά την τηλεόραση, το διαδίκτυο και τα μέσα μεταφοράς.

4.1.2

Η παροχή και χρήση διασυνοριακών υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών αποτελεί οικονομική δραστηριότητα που υπάγεται στις διατάξεις της ελεύθερης κυκλοφορίας που προβλέπεται στην εσωτερική αγορά (άρθρο 56 ΣλΕΕ). Ωστόσο, το άρθρο 52 παρ. 1 της ΣλΕΕ θέτει περιορισμούς στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών που εγγυάται το άρθρο 56 για λόγους δημόσιας τάξης, ασφάλειας ή υγείας.

4.1.3

Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει πως τα κράτη μέλη έχουν την κύρια αρμοδιότητα οργάνωσης και ρύθμισης των τυχερών παιχνιδιών στην επικράτειά τους. Τα παιχνίδια αποτελούν δυνητικά πολύ επικίνδυνη δραστηριότητα για τους καταναλωτές και ταυτόχρονα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για εγκληματικές δραστηριότητες, όπως η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, εάν δεν υπάρξει ικανή ρύθμιση ή εάν η τελευταία δεν εφαρμοστεί αυστηρά. Σε αυτό το πλαίσιο, παρά την ένταξη των τυχερών παιχνιδιών στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών με την έννοια του άρθρου 46 ΕΚ (7), οι διαφορές μεταξύ των εθνικών διατάξεων δεν καθιστούν εφικτή την κανονιστική παρέμβαση της ΕΕ στα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση. Η ΕΟΚΕ, παρότι στηρίζει τις πρωτοβουλίες που προτείνει η Επιτροπή όσον αφορά την αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, φρονεί ότι για συγκεκριμένα ζητήματα (πβλ. σημείο 1.8) απαιτείται η παρέμβαση με αποτελεσματικότερα μέσα, κατά προτίμηση οδηγίες, για την προστασία των καταναλωτών και των πιο ευπαθών κατηγοριών, την καταπολέμηση των παράνομων παρόχων τυχερών παιχνιδιών και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

4.1.4

Σύμφωνα με την πλούσια νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι περιορισμοί στις δραστηριότητες τυχερών παιχνιδιών επιτρέπονται για επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος, όπως π.χ. η προστασία των καταναλωτών, η πρόληψη της απάτης, η μη ενθάρρυνση της εκ μέρους των πολιτών σπατάλης χρημάτων που συνδέεται με τα παίγνια (8). Τα κράτη μέλη μπορούν να περιστείλουν ή να περιορίσουν την παροχή πέραν των εθνικών συνόρων υπηρεσιών του συνόλου ή ορισμένων τύπων τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση για λόγους που συνδέονται άμεσα με στόχους προάσπισης του δημόσιου συμφέροντος έναντι των τυχερών παιχνιδιών (9).

4.1.5

Οι υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών δεν υπόκεινται σε ενιαίους κανόνες στην ΕΕ, ενώ οι εθνικές νομοθεσίες διαφέρουν σημαντικά λόγω των πολιτιστικών, κοινωνικών και ιστορικών ιδιαιτεροτήτων κάθε χώρας. Ορισμένα κράτη μέλη απαγορεύουν τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση, άλλα επιτρέπουν ορισμένα μόνο παιχνίδια, άλλα έχουν μονοπωλιακό καθεστώς με ένα μόνο δημόσιο ή ιδιωτικό πάροχο. Ελλείψει επίκαιρων δεδομένων για τα διαφορετικά εθνικά καθεστώτα (10), η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να προβεί σε χαρτογράφηση (mapping exercise) των κρατών μελών.

4.1.6

Όπως έχει γίνει σαφές από τη νομολογία του Δικαστηρίου, τα κράτη μέλη που επιλέγουν την ελεγχόμενη απελευθέρωση του κλάδου μπορούν νόμιμα να εγκαθιδρύσουν σύστημα δικαιόχρησης –προηγούμενη διοικητική έγκριση– που θα βασίζεται σε αντικειμενικά, διαφανή κριτήρια χωρίς διακρίσεις βάσει της εθνικότητας (11).

4.1.7

Στα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση δεν υφίσταται άμεση σχέση μεταξύ καταναλωτή και παρόχου, πράγμα που ενισχύει τον κίνδυνο απάτης των παρόχων σε βάρος των καταναλωτών (12). Η διαθέσιμη προσφορά παρανόμων και άρα ανεξέλεγκτων παιχνιδιών αποτελεί σοβαρή απειλή για τους καταναλωτές. Κατά συνέπεια, η αυστηρή εφαρμογή των μέτρων καταπολέμησης των παρανόμων παρόχων από τα κράτη μέλη παρέχει τις κύριες εγγυήσεις και αποτελεί το καλύτερο μέσο προστασίας των καταναλωτών.

4.1.8

Τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να θέσουν τους στόχους της πολιτικής τους για τα τυχερά παιχνίδια και να καθορίσουν το επίπεδο προστασίας. Οι περιορισμοί που αυτά συνεπάγονται πρέπει ωστόσο να πληρούν τις προϋποθέσεις της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πρέπει να είναι αναλογικοί, μη διακριτικοί και να εντάσσονται στο πλαίσιο πολιτικής που θα εφαρμόζεται συστηματικά και με συνέπεια.

4.1.9

Δεδομένης της πολυμορφίας της νομοθεσίας των επιμέρους κρατών μελών και καθώς σήμερα είναι αδύνατη η ρύθμιση των παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση σε επίπεδο ΕΕ, είναι αναγκαία η σύγκλιση των διατάξεων και η παροχή στήριξης στα κράτη μέλη για να μπορούν να επιβάλλουν τους ισχύοντες νόμους, ώστε να διασφαλιστεί μεγαλύτερη νομική ασφάλεια στο πλαίσιο της προστασίας των καταναλωτών, των ανηλίκων και των ευάλωτων ομάδων, της διαφήμισης και της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να κληθούν να συμμετάσχουν στην ανταλλαγή ορθών πρακτικών καταπολέμησης των παρανόμων παρόχων.

4.1.10

Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η ΕΕ πρέπει να παρέμβει όταν η δράση της είναι βελτιωτική και προσδίδει αξία στα κανονιστικά συστήματα των κρατών μελών. Δεδομένων των ιδιαιτεροτήτων του τομέα και των αλλαγών στη χρήση του διαδικτύου, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι αυτή η δράση της ΕΕ θα πρέπει να επικεντρωθεί στη διαρκή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και στην προώθηση βέλτιστων πρακτικών καταπολέμησης των παρανόμων παρόχων, για την οποία απαιτείται δράση σε διεθνές επίπεδο.

4.2.1

Η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει τον έλεγχο, τη διοικητική συνεργασία και την πραγματική εφαρμογή του νόμου για τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση, ενώ τα κράτη πρέπει να συνεργαστούν προς τούτο.

4.2.2

Είναι σημαντική η επεξεργασία και η ανταλλαγή των προσωπικών δεδομένων που καταγράφουν οι πάροχοι προκειμένου να διευκολυνθούν οι έλεγχοι, με εγγύηση της προστασίας των δεδομένων. Πρέπει να προωθηθεί η διοικητική συνεργασία μεταξύ των κρατών ως προς την ανταλλαγή γενικών πληροφοριών και τη χρήση βέλτιστων πρακτικών, για να ενισχυθεί η ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών που θα δημιουργήσει αμοιβαία εμπιστοσύνη και ενδιαφέρον.

4.2.3

Η πιστοποίηση των δικτυακών τόπων τυχερών παιχνιδιών εξ αποστάσεως σε εθνικό επίπεδο εξασφαλίζει την εποπτεία της αγοράς τυχερών παιχνιδιών. Είναι σημαντική η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και η εγκαθίδρυση σε κάθε κράτος ρυθμιστικής αρχής για τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση, με συγκεκριμένες αρμοδιότητες και η οποία θα εγγυάται το στενό συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ.

4.2.4

Πρέπει επίσης να ενισχυθεί η συνοχή των εθνικών πολιτικών με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και νομολογία και η διαφάνεια και μη διακριτική μεταχείριση στα συστήματα αδειοδότησης. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, πρέπει να υπάρχει παρέμβαση με διαδικασίες επί παραβάσει.

4.2.5

Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι τα προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα που έχουν υιοθετήσει μέχρι σήμερα τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση του προβλήματος των τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση που παρέχουν φορείς χωρίς άδεια λειτουργίας, δηλ. από παράνομους παρόχους, δεν επαρκούν για την καταπολέμηση του φαινομένου. Για αυτό το λόγο συνιστά τον καθορισμό εθνικού κανονιστικού πλαισίου αρχών που θα εγγυάται τη νομιμότητα και τη διαφάνεια των δικτυακών τόπων, και το οποίο θα προβλέπει: τον εντοπισμό παρανόμων δικτυακών τόπων και την καταχώρισή τους σε «μαύρη λίστα»· τον εντοπισμό δικτυακών τόπων που κατέχουν άδεια δυνάμει της νομοθεσίας ενός κράτους μέλους και την καταχώρησή τους σε «λευκή λίστα»· την παρεμπόδιση της πρόσβασης, την παύση λειτουργίας, την κατάσχεση και την εξάλειψη των παρανόμων δικτυακών τόπων (13)· την παρεμπόδιση των χρηματικών ροών από και προς αυτούς τους δικτυακούς τόπους· την απαγόρευση της εμπορικής επικοινωνίας και της διαφήμισης των παράνομων παιχνιδιών.

4.3.1

Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η έκκλησή της προς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη για αποφασιστικά μέτρα προκειμένου να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά οι παράνομοι πάροχοι, που αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για τους καταναλωτές, δεν απαντήθηκε στην ανακοίνωση της Επιτροπής. Ζητά, κατά συνέπεια, να υιοθετηθούν το συντομότερο δυνατό αποφασιστικά μέτρα για την υλοποίηση των βέλτιστων πρακτικών πρόληψης και καταπολέμησης των παράνομων παιχνιδιών.

4.3.2

Η Επιτροπή προβλέπει την υιοθέτηση σύστασης για την προστασία των καταναλωτών και για την προώθηση των υπεύθυνων τυχερών παιχνιδιών το 2013 και εντοπίζει τέσσερεις τομείς παρέμβασης: απομάκρυνση των καταναλωτών από τα μη ρυθμισμένα και δυνητικά επιβλαβή παιχνίδια· προστασία των ανηλίκων από την πρόσβαση στους εν λόγω δικτυακούς τόπους· προστασία των άλλων ευπαθών ομάδων και πρόληψη της ανάπτυξης παθολογιών που σχετίζονται με τα τυχερά παιχνίδια. Όσον αφορά την εν λόγω σύσταση, η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει σε αυτήν τις βέλτιστες πρακτικές καταπολέμησης και πρόληψης των τυχερών παιχνιδιών μετά από αξιολόγηση σε επίπεδο κάθε κράτους μέλους των πιο βλαβερών για τους καταναλωτές παιχνιδιών.

4.3.3

Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την έμφαση που δίνει η ανακοίνωση στην προστασία των καταναλωτών και στις ευπαθείς ομάδες, συμπεριλαμβανομένων πτυχών όπως η διαφήμιση και ο εθισμός στα τυχερά παιχνίδια. Σε αυτό το πλαίσιο εμμένει στην ανάγκη υιοθέτησης μέτρων με αυξημένο επίπεδο προστασίας, ενώ διαπιστώνει ότι τα μέσα που προβλέπονται είναι υπερβολικά ισχνά και συνεπώς προτείνει την υιοθέτηση πιο δεσμευτικών μέτρων. Η προσφορά παράνομων παιχνιδιών, εκ φύσεως ανεξέλεγκτη και επικίνδυνη, αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τους καταναλωτές και απαιτεί την υιοθέτηση σε κάθε κράτος μέλος ικανών μέτρων για την καταπολέμηση των παράνομων παρόχων που δεν τηρούν την εθνική νομοθεσία, πράγμα που αποτελεί την πρώτη και κύρια εγγύηση της προστασίας των καταναλωτών.

4.3.4

Η δράση της Επιτροπής πρέπει να έχει ως βασικό στόχο την εγγύηση της πλήρους άσκησης των εξουσιών και αρμοδιοτήτων των κρατών μελών μέσω της θέσπισης σε όλη την ΕΕ και για όλους τους εξουσιοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών αυτού του είδους κανονιστικού πλαισίου το οποίο θα αποτρέπει τα προβληματικά τυχερά παιχνίδια και θα προβλέπει τη θέσπιση ορίων ηλικίας για την πρόσβαση σε οποιοδήποτε παιχνίδι, την απαγόρευση των παιχνιδιών επί πιστώσει για τα πιο επικίνδυνα είδη παιχνιδιών και στοιχημάτων – καζίνο σε απευθείας σύνδεση, στοιχήματα επί τιμών και δεικτών (spread betting) και «χρηματιστήρια στοιχημάτων» (betting exchange) – και των διαφημίσεων που απευθύνονται σε ανηλίκους και ευπαθείς ομάδες.

4.3.5

Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρέμβουν στην επικράτειά τους αποτελεσματικά και αποφασιστικά ενάντια στα παράνομα τυχερά παιχνίδια. Καλεί τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν μέτρα όπως η «μαύρη λίστα» και η παρεμπόδιση της πρόσβασης σε παράνομους δικτυακούς τόπους, ο καθορισμός ασφαλών και ανιχνεύσιμων τρόπων πληρωμής, μέτρα παρεμπόδισης χρηματοοικονομικών συναλλαγών, καθώς και η πλήρης απαγόρευση της παράνομης διαφήμισης. Προς τούτο πρέπει να επισημανθεί ότι η αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συντονισμένη δράση τους που ενισχύει την επίδρασή τους στην καταπολέμηση των παράνομων παρόχων.

4.3.6

Κρίνεται σκόπιμη η θέσπιση σε κάθε κράτος μέλος ρυθμιστικής αρχής που θα διαθέτει τις ειδικές αρμοδιότητες για τον έλεγχο και την εξασφάλιση της εφαρμογής των ευρωπαϊκών και εθνικών κανόνων για την προστασία των καταναλωτών και την καταπολέμηση των παράνομων παιχνιδιών. Η ύπαρξη εθνικών ρυθμιστικών αρχών αποτελεί προϋπόθεση για αποτελεσματικό συντονισμό και διοικητική συνεργασία. Τα κράτη μέλη πρέπει να μεριμνήσουν ώστε το ρυθμιστικό τους σύστημα, το οποίο θα διαμορφωθεί βάσει των εθνικών τους ιδιαιτεροτήτων και του κανονιστικού τους πλαισίου, να είναι σε θέση να εγγυηθεί την εφαρμογή των ρυθμίσεων. Η ΕΟΚΕ ευελπιστεί ότι κάθε κράτος μέλος θα εκχωρήσει στη ρυθμιστική του αρχή την αρμοδιότητα του καθορισμού κριτηρίων για την χορήγηση αδειών στο πλαίσιο της εν λόγω αγοράς.

4.3.7

Οι καταναλωτές της ΕΕ πρέπει να είναι σε θέση να διακρίνουν, σε κάθε κράτος μέλος, τους παράνομους από τους νόμιμους δικτυακούς τόπους και να μπορούν να προβαίνουν σε καταγγελία. Προς τούτο η ΕΟΚΕ συνιστά κάθε κράτος μέλος να απαιτεί από όλους τους φορείς που διαθέτουν άδεια παροχής υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών σε απευθείας σύνδεση να εισάγουν σε εμφανή θέση στον δικτυακό τόπο τους τον αριθμό έγκρισης και το λογότυπο της εθνικής ρυθμιστικής αρχής έτσι ώστε να καταδεικνύεται ότι ο πάροχος διαθέτει άδεια λειτουργίας στο εν λόγω κράτος μέλος.

4.3.8

Η ΕΟΚΕ ζητά την υιοθέτηση της ευρύτερης δυνατής κανονιστικής εγγύησης για την προστασία των ανηλίκων, η οποία θα προβλέπει κατάλληλα μέσα πιστοποίησης της ηλικίας και θα διασφαλίζει τον αποτελεσματικό έλεγχό της από τους παρόχους. Οι γονείς πρέπει να ευαισθητοποιηθούν για τους κινδύνους της χρήσης του διαδικτύου και για τα οικιακά φίλτρα προγραμμάτων. Πρέπει να θεσπιστούν ικανές εγγυήσεις για την προστασία των ευπαθών ατόμων που περνούν πολύ χρόνο στο σπίτι: συνταξιούχους, νοικοκυρές και ανέργους.

4.3.9

Η τρέχουσα κρίση ωθεί ολοένα περισσότερα άτομα στα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση με την αυταπάτη της επίλυσης των οικονομικών προβλημάτων μέσω του εύκολου κέρδους, πράγμα το οποίο ενέχει μείζονα κίνδυνο για την ψυχική ισορροπία καθώς οδηγεί στην εξάρτηση και σε ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές. Για την αντιμετώπιση αυτών των παθολογιών, η ΕΟΚΕ συνιστά τη χρήση μέρους των εσόδων από τη φορολόγηση των τυχερών παιχνιδιών σε εκστρατείες ευαισθητοποίησης και προληπτικές και θεραπευτικές δράσεις κατά της εξάρτησης από τα τυχερά παιχνίδια.

4.3.10

Είναι θετική η πρόθεση της Επιτροπής να εκπονήσει σύσταση, παρότι θα ήταν θεμιτή πιο αποφασιστική και δεσμευτική παρέμβαση, σχετικά με την υπεύθυνη διαφήμιση τυχερών παιχνιδιών που θα ενσωματωθεί στην οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές προκειμένου να παρέχεται ορθή ενημέρωση στους καταναλωτές. Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι στην εν λόγω δράση πρέπει να συμπεριληφθούν τα μέτρα κατά των παράνομων παρόχων, όπως η απαγόρευση της διαφήμισης παρόχων τυχερών παιχνιδιών που δεν διαθέτουν άδεια λειτουργίας εκδοθείσα από την εθνική ρυθμιστική αρχή της χώρας διαμονής του καταναλωτή.

4.3.11

Είναι ανάγκη να βρεθεί η ορθή ισορροπία μεταξύ της απαίτησης ελεγχόμενης επέκτασης των εξουσιοδοτημένων τυχερών παιχνιδιών –προκειμένου να καταστεί ελκυστικότερη στο κοινό η προσφορά τυχερών παιχνιδιών δια της νόμιμης οδού– και της ανάγκης για το μέγιστο δυνατό περιορισμό της εξάρτησης από αυτά τα παιχνίδια.

4.3.12

Η διαφήμιση πρέπει να καταστεί πιο υπεύθυνη και να ρυθμιστεί περαιτέρω, ιδίως όσον αφορά την προστασία των ανηλίκων, όχι μόνο γιατί είναι ιδιαίτερα βλαβερή για την υγεία και δη την ψυχική υγεία αλλά και επειδή λειτουργεί στρεβλωτικά και παραπλανητικά, καθότι δημιουργεί στο κοινό την εντύπωση ότι η ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση είναι «φυσιολογική» και άρα νομιμοποιεί μη υγιείς κοινωνικές συμπεριφορές.

4.3.13

Με την επιφύλαξη του προγράμματος Alice Rap (14), η ΕΟΚΕ διαπιστώνει ότι δεν υφίστανται ακόμη διασταυρωμένα δεδομένα για την έκταση και την ποικιλία των παθολογιών που σχετίζονται με τα τυχερά παιχνίδια. Καθίσταται εμφανής η ανάγκη διαρκούς και αδιάκοπης παρακολούθησης του φαινομένου της εξάρτησης και των συναφών παθολογιών προκειμένου να συγκεντρωθούν ικανοποιητικά στοιχεία που θα επιτρέψουν στον εθνικό ή Ενωσιακό νομοθέτη την υιοθέτηση αποτελεσματικών μέτρων για την καταπολέμηση και την πρόληψη αυτού του προβλήματος.

4.4.1

Τα προβλήματα που συνδέονται με την αναγνώριση των φορέων που δραστηριοποιούνται στα τυχερά παιχνίδια εξ αποστάσεως και εμφανίζουν σημαντικές απώλειες ή σημαντικά κέρδη, πράγμα που θα μπορούσε να αποκρύπτει δραστηριότητες νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω της προληπτικής ταυτοποίησης των ατόμων και της δημιουργίας ειδικού λογαριασμού για κάθε μεμονωμένο παίκτη.

4.4.2

Η κατάχρηση ταυτότητας αποτελεί ευρύ πρόβλημα που δε συνδέεται μόνο με τα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια, αλλά με ολόκληρο το σύστημα επεξεργασίας και ανταλλαγής δεδομένων που διέπει τον κόσμο του διαδικτύου και της τηλεματικής.

4.4.3

Οι μηχανισμοί απόδοσης τυχαίων αριθμών (Random Number Generator) πρέπει να υπόκεινται σε ενδελεχή πιστοποίηση προκειμένου να πληρούν την αρχή του αβέβαιου και παράλληλα να εγγυώνται ότι η πιστοποιημένη έκβαση είναι η μόνη δυνατή και δεν είναι δυνατή η χειραγώγησή τους. Αυτό επιτρέπει την προστασία του παίκτη και την τήρηση των προδιαγραφών που θεσπίζουν τα κράτη για τα κέρδη.

4.4.4

Για τη διασφάλιση μεγαλύτερης ασφάλειας του λογισμικού που χρησιμοποιείται στα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση, προτείνεται ελάχιστη κοινή πιστοποίηση σε επίπεδο ΕΕ από ειδικές εξωτερικές αρχές με την υιοθέτηση ίδιων παραμέτρων και προδιαγραφών, η οποία θα επιτρέψει επίσης τον εντοπισμό και την παρεμπόδιση των παράνομων υπεράκτιων τυχερών παιχνιδιών.

4.4.5

Ένας τρόπος προστασίας της πρόσβασης στα τυχερά παιχνίδια θα μπορούσε να είναι η αναγνώριση των διευθύνσεων IP (Internet Protocol Address). Πράγματι, είναι τεχνικά δυνατή η παρεμπόδιση της πρόσβασης των χρηστών σε υπηρεσία τυχερών παιχνιδιών ενός κράτους μέσω συστημάτων IP άλλων κρατών.

4.4.6

Δεδομένου ότι τα τυχερά παιχνίδια σε απευθείας σύνδεση είναι ευάλωτα απέναντι στη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την απάτη, είναι σκόπιμο το πλήθος των ροών και των δεδομένων που καταγράφονται από τους παρόχους να είναι στη διάθεση των θεματοφυλάκων της δημόσιας τάξης, προκειμένου να διασταυρωθούν με άλλα δεδομένα και να διευκολυνθούν οι έλεγχοι.

4.5.1

Τα στοιχήματα που σχετίζονται με στημένους αγώνες αποτελούν ειδική απάτη που αντιβαίνει τα συμφέροντα των αθλητικών συλλόγων, των φιλάθλων, των καταναλωτών και των παρόχων νόμιμων τυχερών παιχνιδιών.

4.5.2

Η Επιτροπή συμμερίζεται την πρόταση της ΕΟΚΕ που κρίνει απαραίτητο τον καθορισμό πλαισίου συντονισμού των προσπαθειών όλων των ενδιαφερομένων μερών για την συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος και την αποτροπή αλληλεπικαλυπτόμενων πόρων και τονίζει την ανάγκη μεγαλύτερης συνεργασίας μεταξύ των φορέων στοιχημάτων, των αθλητικών οργανισμών και των αρμοδίων αρχών, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών και διεθνών ρυθμιστικών αρχών των τυχερών παιχνιδιών.

4.5.3

Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει την πρόταση θέσπισης συστήματος που δε θα περιορίζεται στην απλή συλλογή των καταγγελιών για ύποπτους αθλητικούς αγώνες, αλλά θα περιλαμβάνει επίσης προληπτικά, εκπαιδευτικά και καταναγκαστικά μέτρα για την αποτελεσματική καταπολέμηση του φαινομένου.

4.5.4

Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να υιοθετήσει εντός του 2014 σύσταση για τις ορθές πρακτικές στην πρόληψη και καταπολέμηση των στοιχημάτων που σχετίζονται με στημένους αγώνες, παρότι δεν θεωρεί επαρκές το κανονιστικό μέσο που επελέγη. Οι στημένοι αγώνες παραβιάζουν την αρχή της ισότητας των αθλητικών αγώνων και αποτελούν αδίκημα σε όλα τα κράτη μέλη, ωστόσο παρατηρείται αύξηση των αθέμιτων ή ύποπτων δραστηριοτήτων. Κατά συνέπεια πρέπει να υπάρξει πιο αποφασιστική παρέμβαση στην καταπολέμηση των στημένων αγώνων με τη συνδρομή των μέσων, των αρμοδιοτήτων και των πόρων των κρατών μελών, μέσω της σύμπραξης των κρατών μελών και της ΕΕ.

4.5.5

Η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη που δεν το έχουν ήδη πράξη να αντιμετωπίζουν την διαφθορά στον αθλητισμό, τους στημένους αγώνες και τη χειραγώγηση των αποτελεσμάτων στον αθλητισμό ως αδικήματα, με τις ανάλογες κυρώσεις· καλεί δε την Επιτροπή να συμφωνήσει με τα κράτη μέλη κοινό ορισμό αυτών των ποινικών αδικημάτων.