Υπόθεση C-138/10

DP grup EOOD

κατά

Direktor na Agentsia «Mitnitsi»

(αίτηση του Administrativen sad Sofia-grad
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Τελωνειακή ένωση – Τελωνειακή διασάφηση – Αποδοχή της διασαφήσεως από την τελωνειακή αρχή – Ακύρωση διασαφήσεως που είχε γίνει δεκτή – Συνέπειες όσον αφορά τα κατασταλτικά μέτρα»

Περίληψη της αποφάσεως

Τελωνειακή ένωση – Τελωνειακές διασαφήσεις – Εκ των υστέρων έλεγχος

(Κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρο 66, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 1791/2006 του Συμβουλίου)

Οι διατάξεις της τελωνειακής νομοθεσίας της Ένωσης έχουν την έννοια ότι ο διασαφητής δεν μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο να κηρύξει άκυρη τη διασάφηση την οποία συνέταξε στην περίπτωση που αυτή έχει γίνει δεκτή από τις τελωνειακές αρχές. Αντιθέτως, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 66 του κανονισμού 2913/92, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 1791/2006, ο ως άνω διασαφητής μπορεί να ζητήσει από τις αρχές αυτές να ακυρώσουν την ως άνω διασάφηση, ακόμη και αφού έχουν χορηγήσει άδεια παραλαβής του εμπορεύματος. Αναλόγως της εκτιμήσεώς τους, οι εν λόγω αρχές οφείλουν, υπό την επιφύλαξη της ασκήσεως ενδίκου βοηθήματος, είτε να απορρίψουν την αίτηση του διασαφητή με αιτιολογημένη απόφαση είτε να προβούν στην αιτούμενη ακύρωση.

(βλ. σκέψη 48 και διατακτ.)

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα)

της 15ης Σεπτεμβρίου 2011 (*)

«Τελωνειακή ένωση – Τελωνειακή διασάφηση – Αποδοχή της διασαφήσεως από την τελωνειακή αρχή – Ακύρωση διασαφήσεως που είχε γίνει δεκτή – Συνέπειες όσον αφορά τα κατασταλτικά μέτρα»

Στην υπόθεση C‑138/10,

με αντικείμενο αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Administrativen sad Sofia-grad (Βουλγαρία) με απόφαση της 8ης Μαρτίου 2010, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 15 Μαρτίου 2010, στο πλαίσιο της δίκης

DP grup EOOD

κατά

Direktor na Agentsia «Mitnitsi»,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πρώτο τμήμα),

συγκείμενο από τους A. Tizzano, πρόεδρο τμήματος, J.-J. Kasel, A. Borg Barthet, M. Ilešič (εισηγητή) και M. Berger, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: P. Cruz Villalón

γραμματέας: C. Strömholm, υπάλληλος διοικήσεως

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 17ης Μαρτίου 2011,

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που κατέθεσαν:

–        ο Direktor na Agentsia «Mitnitsi», εκπροσωπούμενος από τον V. Tanov και τις S. Valkova, N. Yotsova και S. Yordanova,

–        η Βουλγαρική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από την E. Petranova και τον T. Ivanov,

–        η Τσεχική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τους M. Smolek και V. Štencel,

–        η Ισπανική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον M. Muñoz Pérez,

–        η Ολλανδική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τις C. Wissels και M. Noort,

–        η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από την P. Mihaylova και τον B.-R. Killmann,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 9ης Ιουνίου 2011,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1        Η αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία των άρθρων 4, σημείο 5, 8, παράγραφος 1, πρώτη περίπτωση, 62, 63 και 68 του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ L 302, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) 1791/2006 του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2006 (ΕΕ L 363, σ. 1, στο εξής: τελωνειακός κώδικας).

2        Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο δίκης μεταξύ της DP grup EOOD (στο εξής: DP grup) και του Direktor na Agentsia «Mitnitsi» (διευθυντή της υπηρεσίας τελωνείων) αντικείμενο της οποίας ήταν προσφυγή που είχε ασκήσει η ως άνω εταιρία για να κηρυχθεί άκυρη τελωνειακή διασάφηση που είχε καταρτισθεί για λογαριασμό της.

 Το νομικό πλαίσιο

 Ο τελωνειακός κώδικας

3        Η έκτη αιτιολογική σκέψη του τελωνειακού κώδικα έχει ως εξής:

«[Εκτιμώντας] ότι, λαμβάνοντας υπόψη την εξέχουσα σημασία του εξωτερικού εμπορίου για την Κοινότητα, θα πρέπει να καταργηθούν ή, τουλάχιστον, να περιοριστούν όσον το δυνατόν περισσότερο οι διατυπώσεις και οι τελωνειακοί έλεγχοι».

4        Το άρθρο 4 του τελωνειακού κώδικα ορίζει τα εξής:

«Κατά την έννοια του παρόντος κώδικα, νοούνται ως:

[…]

5)      Απόφαση: κάθε διοικητική πράξη που ανήκει στην τελωνειακή νομοθεσία και λαμβάνεται από τελωνειακή αρχή, ρυθμίζει μια συγκεκριμένη περίπτωση και παράγει έννομα αποτελέσματα για ένα ή περισσότερα καθορισμένα ή δυνάμενα να καθοριστούν πρόσωπα. Ο όρος αυτός καλύπτει, μεταξύ άλλων, μια δεσμευτική πληροφορία κατά την έννοια του άρθρου 12.

[…]

17)      Διασάφηση: πράξη με την οποία ένα πρόσωπο δηλώνει, με τους απαιτούμενους τύπους και διαδικασίες, τη βούλησή του να υπαγάγει ένα εμπόρευμα σε συγκεκριμένο τελωνειακό καθεστώς.

[…]»

5        Το άρθρο 59, παράγραφος 1, του ως άνω κώδικα ορίζει τα ακόλουθα:

«Κάθε εμπόρευμα που προορίζεται να υπαχθεί σε τελωνειακό καθεστώς πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διασάφησης για το τελωνειακό αυτό καθεστώς.»

6        Το άρθρο 62 του εν λόγω κώδικα προβλέπει τα εξής:

«1.      Οι γραπτές διασαφήσεις πρέπει να συντάσσονται σε έντυπο σύμφωνα με τον προβλεπόμενο επίσημο τύπο εντύπου. Πρέπει [να είναι ενυπόγραφες και] να περιέχουν όλα τα στοιχεία που είναι αναγκαία για την εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν το τελωνειακό καθεστώς για το οποίο γίνεται η διασάφηση των εμπορευμάτων.

2.      Στη διασάφηση πρέπει να επισυνάπτονται όλα τα έγγραφα των οποίων η προσκόμιση είναι απαραίτητη για την εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν το τελωνειακό καθεστώς για το οποίο γίνεται η διασάφηση των εμπορευμάτων.»

7        Το άρθρο 63 του τελωνειακού κώδικα ορίζει τα εξής:

«Οι διασαφήσεις που πληρούν τους όρους του άρθρου 62 γίνονται αμέσως αποδεκτές από τις τελωνειακές αρχές, αν επιπλέον τα εμπορεύματα τα οποία αφορούν προσκομίζονται στο τελωνείο.»

8        Το άρθρο 66 του ως άνω κώδικα έχει ως εξής:

«1.      Κατόπιν αιτήσεως του διασαφ[ητή], οι τελωνειακές αρχές ακυρώνουν διασάφηση που έχει ήδη γίνει αποδεκτή, εφόσον ο διασαφ[ητή]ς αποδείξει ότι το εμπόρευμα διασαφήθηκε κατά λάθος για το τελωνειακό καθεστώς που αντιστοιχεί στη διασάφηση ή ότι, λόγω ειδικών περιστάσεων, η υπαγωγή του εμπορεύματος στο τελωνειακό καθεστώς για το οποίο διασαφήθηκε δεν αιτιολογείται πλέον.

Ωστόσο, αν οι τελωνειακές αρχές έχουν πληροφορήσει τον διασαφ[ητή] ότι προτίθενται να εξετάσουν τα εμπορεύματα, η αίτηση ακύρωσης της διασάφησης είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτή μόνο μετά την πραγματοποίηση της εξέτασης αυτής.

2.      Η διασάφηση δεν μπορεί να ακυρωθεί μετά τη χορήγηση της άδειας παραλαβής των εμπορευμάτων, εκτός από τις περιπτώσεις που καθορίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία της επιτροπής.

3.      Η ακύρωση της διασάφησης δεν επιδρά στην εφαρμογή των ισχυουσών κατασταλτικών διατάξεων.»

9        Το άρθρο 68 του τελωνειακού κώδικα ορίζει τα ακόλουθα:

«Οι τελωνειακές αρχές για να επαληθεύσουν την ακρίβεια των διασαφήσεων που έχουν αποδεχθεί είναι δυνατόν να προβούν:

α)      σε έλεγχο των εγγράφων ο οποίος αφορά τη διασάφηση και τα συνημμένα έγγραφα. Οι τελωνειακές αρχές μπορούν ενδεχομένως να απαιτήσουν από το διασαφ[ητή] να τους προσκομίσει άλλα έγγραφα για τη διαπίστωση της ακρίβειας των στοιχείων της διασάφησης·

β)      σε εξέταση των εμπορευμάτων και, ενδεχομένως, σε δειγματοληψία για ανάλυση και λεπτομερή έλεγχο.»

10      Το άρθρο 71 του εν λόγω κώδικα προβλέπει τα εξής:

«1.      Τα αποτελέσματα της επαλήθευσης της διασάφησης αποτελούν τη βάση για την εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν το τελωνειακό καθεστώς στο οποίο έχουν υπαχθεί τα εμπορεύματα.

2.      Όταν δεν πραγματοποιείται η επαλήθευση της διασάφησης, η εφαρμογή των διατάξεων που αναφέρει η παράγραφος 1 βασίζεται στα στοιχεία της διασάφησης.»

 Ο κανονισμός εφαρμογής

11      Ο κανονισμός (ΕΟΚ) 2454/93 της Επιτροπής, της 2ας Ιουλίου 1993, για τον καθορισμό ορισμένων διατάξεων εφαρμογής του κανονισμού 2913/92 (ΕΕ L 253, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) 214/2007 της Επιτροπής, της 28ης Φεβρουαρίου 2007 (ΕΕ L 62, σ. 6, στο εξής: κανονισμός εφαρμογής), προβλέπει στο άρθρο 199, παράγραφος 1, τα εξής:

«Με την επιφύλαξη της ενδεχόμενης εφαρμογής κατασταλτικών διατάξεων, η κατάθεση σε τελωνείο διασάφησης, την οποία έχει υπογράψει ο διασαφ[ητή]ς ή ο αντιπρόσωπός του, ισοδυναμεί με δέσμευση σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν όσον αφορά:

–        την ακρίβεια των στοιχείων της διασάφησης,

–        τη γνησιότητα των επισυναπτόμενων εγγράφων

και

–        την τήρηση του συνόλου των υποχρεώσεων τις οποίες συνεπάγεται η υπαγωγή των σχετικών εμπορευμάτων στο συγκεκριμένο καθεστώς.»

12      Το άρθρο 251 του ως άνω κανονισμού ορίζει τα ακόλουθα:

«Κατά παρέκκλιση του άρθρου 66, παράγραφος 2, του [τελωνειακού] κώδικα, η διασάφηση είναι δυνατόν να ακυρωθεί μετά τη χορήγηση της άδειας παραλαβής υπό τους ακόλουθους όρους:

[…]».

 Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα

13      Στις 13 Μαρτίου 2007, η DP grup, μέσω του εκπροσώπου της, υπέβαλε στο Mitnichesko byuro Kremikovtsi (τελωνείο του Kremikovtsi) στη Σόφια (Βουλγαρία) διασάφηση για την εισαγωγή από τη Βραζιλία «κατεψυγμένων μπουτιών γαλοπούλας, χωρίς κόκαλο, που έχουν υποστεί επεξεργασία με άσπρο πιπέρι», προκειμένου να τεθούν σε ελεύθερη κυκλοφορία.

14      Η ως άνω διασάφηση έγινε αυθημερόν δεκτή από τις τελωνειακές αρχές. Ένας τελωνειακός υπάλληλος έθεσε την υπογραφή του στη διασάφηση και σημείωσε στην οπίσθια όψη της τα εξής:

«Έγινε έλεγχος των δικαιολογητικών για τη θέση 44 σύμφωνα με το άρθρο 218 του [κανονισμού εφαρμογής]. Ο κωδικός εμπορεύματος στη θέση 33 ανταποκρίνεται στην περιγραφή του εμπορεύματος στη θέση 31 και στο [ολοκληρωμένο δασμολόγιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων που θεσπίζεται στο άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ L 256, σ. 1)]. Η δασμολογητέα αξία καθορίστηκε σύμφωνα με το άρθρο 29 του τελωνειακού κώδικα. Το εμπόρευμα δεν τυγχάνει προτιμησιακού δασμολογικού καθεστώτος. Συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη “θέση του σε ανάλωση”. Έκθεση αριθ. 120/13.3.2007 για λεπτομερή τελωνειακό έλεγχο στον αερολιμένα της Σόφιας. Λόγω υπονοιών για μη ορθή δασμολογική κατάταξη, ελήφθησαν δείγματα για εργαστηριακή ανάλυση στο Κεντρικό Χημείο […]».

15      Η έκθεση ελέγχου του εμπορεύματος 120/13.3.2007 διευκρινίζει στο σημείο 13 αυτής ότι το προσκομισθέν εμπόρευμα ανταποκρίνεται, κατ’ είδος και κατά ποσότητα, στη δήλωση που περιέχεται στη διασάφηση και ότι ελήφθησαν δείγματα για εργαστηριακή ανάλυση.

16      Το ποσό των εισαγωγικών δασμών που υπολογίστηκε με βάση τη δασμολογική κλάση που είχε δηλωθεί από την DP grup, ήτοι 22 646,88 BGN, αναγράφηκε στη σχετική θέση της διασαφήσεως.

17      Στις 25 Μαρτίου 2007, οι τελωνειακές αρχές χορήγησαν άδεια παραλαβής του εισαγομένου εμπορεύματος.

18      Βάσει των πορισμάτων της πραγματογνωμοσύνης, οι τελωνειακές αρχές, με έγγραφο της 17ης Απριλίου 2007, γνωστοποίησαν στην DP grup ότι θεωρούσαν μη ορθή τη δασμολογική κατάταξη του ως άνω εμπορεύματος, πράγμα που στοιχειοθετούσε παράβαση της τελωνειακής νομοθεσίας.

19      Κατά συνέπεια, οι τελωνειακές αρχές βεβαίωσαν επιπλέον ποσά, ήτοι δασμό ύψους 49 754,31 BGN και φόρο προστιθέμενης αξίας ύψους 11 293,75 BGN, καθώς και τόκους υπερημερίας επ’ αυτών, και κάλεσαν την DP grup σε καταβολή τους.

20      Η DP grup άσκησε προσφυγή ενώπιον του Administrativen sad Sofia-grad, ζητώντας να κηρυχθεί άκυρη η διασάφηση της 13ης Μαρτίου 2007 λόγω εσφαλμένου υπολογισμού των αναγραφόμενων σε αυτήν εισαγωγικών δασμών συνολικού ύψους 22 646,88 BGN.

21      Από την απόφαση περί παραπομπής προκύπτει ότι, ενώπιον του ως άνω δικαστηρίου, η DP grup ισχυρίστηκε ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη διασάφηση αποτελεί διοικητική πράξη υποκείμενη σε προσφυγή. Ειδικότερα, η ως άνω εταιρία, μολονότι αναγνωρίζει ότι δεν ανέγραψε την ορθή δασμολογική κλάση, φρονεί ότι η κλάση αυτή, εφόσον έγινε δεκτή από τις τελωνειακές αρχές με την υπογραφή που έθεσε ο τελωνειακός υπάλληλος κατά την αποδοχή της ως άνω διασαφήσεως, «επιβεβαιώθηκε» από τις αρχές αυτές. Έτσι, η διασάφηση αποτελεί ρητή δήλωση βουλήσεως των τελωνειακών αρχών και γεννά δικαιώματα και υποχρεώσεις για τον διασαφητή, πράγμα που της προσδίδει τον χαρακτήρα υποκείμενης σε προσφυγή πράξεως.

22      Προς στήριξη της προσφυγής της, η DP grup υποστήριξε ότι η μη ορθή δασμολογική κλάση που αναγραφόταν στην επίμαχη στην κύρια δίκη διασάφηση συνεπάγεται ακυρότητα αυτής. Ισχυρίστηκε επίσης ότι οι δασμοί που υπολογίστηκαν με βάση την παράνομη διασάφηση αντέβαιναν στους σκοπούς της βουλγαρικής τελωνειακής νομοθεσίας και της προκαλούσαν έτσι ζημία.

23      Το Administrativen sad Sofia-grad εξέδωσε στις 21 Ιουλίου 2008 διάταξη με την οποία κήρυσσε απαράδεκτο το εν λόγω ένδικο βοήθημα για τον λόγο ότι δεν υπήρχε διοικητική πράξη υποκείμενη σε προσφυγή, καθόσον, κατά το ως άνω δικαστήριο, η διασάφηση που συμπληρώθηκε από τον διασαφητή και έγινε δεκτή από τις τελωνειακές αρχές δεν αποτελούσε τέτοια πράξη.

24      H DP grup άσκησε ένδικο μέσο κατά της διατάξεως αυτής ενώπιον του Varhoven administrativen sad (Ανωτάτου Διοικητικού Δικαστηρίου), το οποίο έκρινε ότι η επίμαχη στην κύρια δίκη διασάφηση, έστω και αν συμπληρώθηκε από τον διασαφητή, αποτελεί, για τους λόγους που εκτέθηκαν στη σκέψη 21 της παρούσας αποφάσεως, ατομική διοικητική πράξη που αναμφισβήτητα επιδρά στα συμφέροντα του διασαφητή. Το Varhoven administrativen sad, οι υποδείξεις του οποίου όσον αφορά την ερμηνεία και την εφαρμογή των νόμων είναι, κατά το βουλγαρικό δίκαιο, δεσμευτικές στο πλαίσιο της μεταγενέστερης εξετάσεως της υποθέσεως, ανέπεμψε αυτήν προς περαιτέρω εκδίκαση ενώπιον του ίδιου τμήματος του Administrativen sad Sofia-grad.

25      Το αιτούν δικαστήριο κρίνει ότι η επίλυση της διαφοράς της κύριας δίκης εξαρτάται από την ερμηνεία των εφαρμοστέων διατάξεων της τελωνειακής νομοθεσίας της Ένωσης και ότι η εν λόγω υπόθεση εγείρει, μεταξύ άλλων, το ζήτημα ποια είναι η έκταση και το περιεχόμενο του ελέγχου της συμμορφώσεως των τελωνειακών διασαφήσεων προς τις προϋποθέσεις του άρθρου 62 του τελωνειακού κώδικα και, πιο συγκεκριμένα, το ζήτημα αν, στο πλαίσιο του ελέγχου αυτού, οι τελωνειακές αρχές οφείλουν να επαληθεύουν αν είναι ορθή η δασμολογική κλάση την οποία δήλωσε ο διασαφητής.

26      Διευκρινίζει επιπλέον ότι, στην περίπτωση που η αναγραφείσα κλάση δεν είναι ορθή και δεν έγινε εν συνεχεία διόρθωσή της σύμφωνα με το άρθρο 65 του τελωνειακού κώδικα, οι τελωνειακές αρχές έχουν το δικαίωμα να επιβάλουν κυρώσεις στον διασαφητή για την τελωνειακή παράβαση που διέπραξε, και ιδίως να κατάσχουν το εμπόρευμα και να προβούν σε διάθεσή του κατ’ εφαρμογή της διαδικασίας που προβλέπει η εθνική νομοθεσία. Είναι προφανές, κατά το ως άνω δικαστήριο, ότι ο σκοπός της ασκηθείσας ενώπιόν του προσφυγής είναι να αποφευχθούν δυσμενείς έννομες συνέπειες για τη DP grup, όπως αυτές που προαναφέρθηκαν.

27      Υπ’ αυτές τις συνθήκες, το Administrativen sad Sofia-grad αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

«1)      Έχει το άρθρο 63 του [τελωνειακού κώδικα], υπό τις περιστάσεις της υποθέσεως της κύριας δίκης, την έννοια ότι υποχρεώνει την τελωνειακή αρχή να εξακριβώσει μόνον αν η τελωνειακή διασάφηση ανταποκρίνεται στις προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 62 του [κώδικα] αυτού, ελέγχοντας απλώς τα σχετικά έγγραφα στον βαθμό μόνο που προβλέπει το άρθρο 68 του [κώδικα], και να λάβει απόφαση σχετικά με την αποδοχή της τελωνειακής διασαφήσεως με βάση τα υποβληθέντα έγγραφα και μόνο, εφόσον έχουν ανακύψει αμφιβολίες ως προς την ορθότητα του δασμολογικού κωδικού του εμπορεύματος και είναι αναγκαία η κατάρτιση εκθέσεως πραγματογνωμοσύνης για τον προσδιορισμό του κωδικού αυτού;

2)      Πρέπει η απόφαση της τελωνειακής αρχής για την άμεση αποδοχή της τελωνειακής διασαφήσεως σύμφωνα με το άρθρο 63 του [τελωνειακού κώδικα] να θεωρηθεί, υπό τις περιστάσεις της υποθέσεως της κύριας δίκης, ως απόφαση τελωνειακής αρχής κατά το άρθρο 4, σημείο 5, του τελωνειακού κώδικα, σε συνδυασμό με το άρθρο 8, παράγραφος 1, πρώτη περίπτωση, του κώδικα αυτού, και μάλιστα σε σχέση με ολόκληρο το περιεχόμενο της υποβληθείσας τελωνειακής διασαφήσεως, εφόσον συντρέχουν ταυτόχρονα οι ακόλουθες περιστάσεις:

α)      η απόφαση της τελωνειακής αρχής για την αποδοχή της τελωνειακής διασαφήσεως ελήφθη βάσει μόνο των εγγράφων που υποβλήθηκαν μαζί με την τελωνειακή διασάφηση,

β)      κατά τη διεξαγωγή των αναγκαίων ελέγχων πριν από την αποδοχή της τελωνειακής διασαφήσεως, υπήρχε η υποψία ότι ο αναγραφόμενος δασμολογικός κωδικός του εμπορεύματος δεν ήταν ορθός,

γ)      κατά τη διεξαγωγή των αναγκαίων ελέγχων πριν από την αποδοχή της τελωνειακής διασαφήσεως, τα στοιχεία για τα συστατικά του διασαφηθέντος εμπορεύματος που είχαν σημασία για τον ορθό προσδιορισμό του δασμολογικού κωδικού ήταν ελλιπή,

δ)      κατά τον έλεγχο πριν από την αποδοχή της διασαφήσεως πραγματοποιήθηκε δειγματοληψία ενόψει της καταρτίσεως εκθέσεως πραγματογνωμοσύνης με σκοπό τον ορθό προσδιορισμό του δασμολογικού κωδικού του εμπορεύματος;

3)      Έχει το άρθρο 63 του [τελωνειακού κώδικα], υπό τις περιστάσεις της υποθέσεως της κύριας δίκης, την έννοια

α)      ότι επιτρέπει να προσβληθεί ενώπιον δικαστηρίου η νομιμότητα της αποδοχής της τελωνειακής διασαφήσεως μετά την [παράδοση των εμπορευμάτων] ή

β)      ότι η αποδοχή της τελωνειακής διασαφήσεως είναι απρόσβλητη, διότι απλώς πιστοποιεί τη διασάφηση του εμπορεύματος ενώπιον των τελωνειακών αρχών, προσδιορίζει το χρονικό σημείο της γενέσεως της τελωνειακής οφειλής κατά την εισαγωγή και δεν συνιστά απόφαση της τελωνειακής αρχής επί των ζητημάτων της ορθής δασμολογικής κατατάξεως ή του ύψους των δασμών που οφείλονται βάσει της διασαφήσεως αυτής;»

 Επί των προδικαστικών ερωτημάτων

28      Υπενθυμίζεται ότι, στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, εναπόκειται αποκλειστικώς στο εθνικό δικαστήριο, που έχει επιληφθεί της διαφοράς και φέρει την ευθύνη της δικαστικής αποφάσεως που πρόκειται να εκδοθεί, να εκτιμήσει, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιομορφίες της υποθέσεως, τόσο την αναγκαιότητα μιας προδικαστικής αποφάσεως για την έκδοση της δικής του αποφάσεως όσο και το λυσιτελές των ερωτημάτων που υποβάλλει στο Δικαστήριο (βλ., μεταξύ άλλων, αποφάσεις της 2ας Απριλίου 2009, C‑459/07, Elshani, Συλλογή 2009, σ. I‑2759, σκέψη 40, και της 16ης Δεκεμβρίου 2010, C‑339/09, Skoma-Lux, που δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στη Συλλογή, σκέψη 21).

29      Εντούτοις, στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, εναπόκειται στο Δικαστήριο να δώσει στο εθνικό δικαστήριο χρήσιμη απάντηση που να του παρέχει τη δυνατότητα να επιλύσει τη διαφορά της οποίας έχει επιληφθεί. Υπό το πρίσμα αυτό, το Δικαστήριο μπορεί να αναδιατυπώσει, εφόσον είναι αναγκαίο, τα ερωτήματα που του έχουν υποβληθεί. Επιπλέον, αποστολή του Δικαστηρίου είναι να ερμηνεύει όλες τις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης που έχουν ανάγκη τα εθνικά δικαστήρια προκειμένου να αποφανθούν επί των διαφορών των οποίων έχουν επιληφθεί, ακόμη και όταν δεν γίνεται ρητή μνεία των διατάξεων αυτών στα ερωτήματα που του υποβάλλουν τα ως άνω δικαστήρια (βλ. επ’ αυτού, μεταξύ άλλων, αποφάσεις της 8ης Μαρτίου 2007, C‑45/06, Campina, Συλλογή 2007, σ. I‑2089, σκέψεις 30 και 31· της 26ης Ιουνίου 2008, C‑329/06 και C‑343/06, Wiedemann και Funk, Συλλογή 2008, σ. I‑4635, σκέψη 45, και της 14ης Οκτωβρίου 2010, C‑243/09, Fuß, που δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στη Συλλογή, σκέψη 39).

30      Συναφώς, αφενός, από την απόφαση του αιτούντος δικαστηρίου προκύπτει ότι με την ασκηθείσα ενώπιόν του προσφυγή ζητείται να κηρυχθεί άκυρη η επίμαχη στην κύρια δίκη διασάφηση και όχι αυτή καθεαυτή η αποδοχή της ως άνω διασαφήσεως. Αφετέρου, από τη δικογραφία προκύπτει ότι η DP grup ζήτησε την κήρυξη της ακυρότητας της εν λόγω διασαφήσεως αφού οι τελωνειακές αρχές είχαν χορηγήσει άδεια για την παραλαβή του επίμαχου στην κύρια δίκη εμπορεύματος.

31      Υπ’ αυτές τις συνθήκες, με τα υποβληθέντα ερωτήματα, το αιτούν δικαστήριο ζητεί να διευκρινιστεί αν οι διατάξεις της τελωνειακής νομοθεσίας της Ένωσης έχουν την έννοια ότι ο διασαφητής δύναται να ζητήσει από το δικαστήριο να κηρύξει άκυρη τη διασάφηση ενός εμπορεύματος μετά τη χορήγηση από τις τελωνειακές αρχές της άδειας παραλαβής του εμπορεύματος αυτού.

32      Για να δοθεί απάντηση στα ερωτήματα όπως αναδιατυπώθηκαν, πρέπει να εξεταστεί το ζήτημα της φύσεως και του περιεχομένου της διασαφήσεως.

33      Όπως προκύπτει από το άρθρο 59, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα, το τελωνειακό δίκαιο της Ένωσης καθιερώνει την αρχή ότι κάθε εμπόρευμα που προορίζεται να υπαχθεί σε τελωνειακό καθεστώς πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διασαφήσεως.

34      Κατά συνέπεια, ο καθορισμός των αναγκαίων στοιχείων για την εφαρμογή της τελωνειακής νομοθεσίας στα εμπορεύματα δεν πραγματοποιείται βάσει των διαπιστώσεων των τελωνειακών αρχών, αλλά βάσει των στοιχείων που παρέχει ο διασαφητής.

35      Η διασάφηση αποτελεί ως εκ τούτου, όπως προκύπτει από το άρθρο 4, σημείο 17, του τελωνειακού κώδικα, πράξη με την οποία ο διασαφητής δηλώνει, με τους απαιτούμενους τύπους και διαδικασίες, τη βούλησή του να υπαγάγει ένα εμπόρευμα σε συγκεκριμένο τελωνειακό καθεστώς. Συνεπώς, η διασάφηση, λόγω του χαρακτήρα της ως μονομερούς πράξεως, δεν συνιστά «απόφαση» κατά την έννοια του άρθρου 4, σημείο 5, του εν λόγω κώδικα.

36      Όσον αφορά τις τελωνειακές διασαφήσεις που υποβάλλονται εγγράφως, το άρθρο 68 του ως άνω κώδικα παρέχει στις τελωνειακές αρχές την ευχέρεια να επαληθεύσουν τα στοιχεία που παρέχει ο διασαφητής.

37      Αποβλέποντας στον σκοπό, ο οποίος εκφράζεται στην έκτη αιτιολογική σκέψη του τελωνειακού κώδικα, να περιοριστούν όσον το δυνατόν περισσότερο οι διατυπώσεις και οι τελωνειακοί έλεγχοι, ο ως άνω κώδικας δεν υποχρεώνει τις τελωνειακές αρχές να πραγματοποιούν συστηματικά τέτοιες επαληθεύσεις. Έτσι, κατά το άρθρο 71, παράγραφος 2, του εν λόγω κώδικα, όταν δεν πραγματοποιείται η επαλήθευση της διασάφησης, η εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν το τελωνειακό καθεστώς στο οποίο έχουν υπαχθεί τα εμπορεύματα γίνεται βάσει των στοιχείων της διασαφήσεως.

38      Το σύστημα που περιγράφεται ανωτέρω, το οποίο δεν προβλέπει συστηματική επαλήθευση των διασαφήσεων, προϋποθέτει ότι ο διασαφητής παρέχει στις τελωνειακές αρχές ακριβή και πλήρη στοιχεία. Ειδικότερα, το άρθρο 199, παράγραφος 1, πρώτη περίπτωση, του κανονισμού εφαρμογής προβλέπει ότι η κατάθεση σε τελωνείο διασαφήσεως την οποία έχει υπογράψει ο διασαφητής ή ο εκπρόσωπός του ισοδυναμεί με ανάληψη δεσμεύσεως που υπόκειται στις διατάξεις που ισχύουν για την ακρίβεια των στοιχείων της διασαφήσεως.

39      Συναφώς, τονίζεται ότι, όπως διευκρίνισε ο γενικός εισαγγελέας στο σημείο 29 των προτάσεών του και αντιθέτως προς ό,τι υποστηρίζει η DP grup ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, όταν οι τελωνειακές αρχές αποδέχονται διασάφηση υπογεγραμμένη από τον διασαφητή ή τον εκπρόσωπό του, το άρθρο 63 του τελωνειακού κώδικα τις υποχρεώνει να προβούν αποκλειστικώς σε έλεγχο της τηρήσεως των προϋποθέσεων που προβλέπονται στη διάταξη αυτή και στο άρθρο 62 του ως άνω κώδικα. Ως εκ τούτου, κατά την αποδοχή της διασαφήσεως, οι ως άνω αρχές δεν αποφαίνονται για την ακρίβεια των στοιχείων που παρέχει ο διασαφητής, την ευθύνη της οποίας αναλαμβάνει ο ίδιος. Ειδικότερα, από το γράμμα του άρθρου 68 του εν λόγω κώδικα προκύπτει ότι η αποδοχή της διασαφήσεως δεν στερεί από τις εν λόγω αρχές τη δυνατότητα να επαληθεύσουν εν συνεχεία, και, εφόσον είναι αναγκαίο, ακόμη και μετά την παράδοση των εμπορευμάτων, την ακρίβεια των στοιχείων αυτών.

40      Η υποχρέωση την οποία υπέχει ο διασαφητής να παράσχει ακριβή στοιχεία περιλαμβάνει και τον καθορισμό της ορθής διακρίσεως κατά τη δασμολογική κατάταξη του εμπορεύματος (βλ., κατ’ αναλογία, απόφαση της 23ης Μαΐου 1989, 378/87, Top Hit Holzvertrieb κατά Επιτροπής, Συλλογή 1989, σ. 1359, σκέψη 26), ενώ ο εν λόγω διασαφητής μπορεί, σε περίπτωση αμφιβολίας, να ζητήσει προηγουμένως από τις τελωνειακές αρχές μια δεσμευτική δασμολογική πληροφορία κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 12 του τελωνειακού κώδικα.

41      Απόρροια της προαναφερθείσας υποχρεώσεως αποτελεί η αρχή του ανεκκλήτου της διασαφήσεως αφ’ ης στιγμής έχει γίνει δεκτή, ενώ οι εξαιρέσεις από την αρχή αυτή ρυθμίζονται αυστηρά από τη σχετική νομοθεσία της Ένωσης.

42      Έτσι, ενώ ο τελωνειακός κώδικας δεν προβλέπει δυνατότητα του διασαφητή να ζητήσει να κηρυχθεί άκυρη η διασάφηση την οποία συνέταξε, το άρθρο 66, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, του ως άνω κώδικα επιτρέπει στον διασαφητή να ζητήσει από τις τελωνειακές αρχές να ακυρώσουν διασάφηση που έχει ήδη γίνει αποδεκτή, υπό την προϋπόθεση ότι αποδεικνύει ότι το εμπόρευμα διασαφήθηκε κατά λάθος για το τελωνειακό καθεστώς που αντιστοιχεί στη διασάφηση ή ότι, λόγω ειδικών περιστάσεων, η υπαγωγή του εμπορεύματος στο τελωνειακό καθεστώς για το οποίο διασαφήθηκε δεν δικαιολογείται πλέον.

43      Το άρθρο 66, παράγραφος 2, του τελωνειακού κώδικα προβλέπει ότι η διασάφηση δεν μπορεί να ακυρωθεί μετά τη χορήγηση της άδειας παραλαβής, πλην ορισμένων περιπτώσεων. Τις περιπτώσεις αυτές καθορίζει το άρθρο 251 του κανονισμού εφαρμογής.

44      Από το γράμμα του εν λόγω άρθρου 66 προκύπτει ότι, στην περίπτωση που ο διασαφητής ζητεί με δική του πρωτοβουλία την ακύρωση της διασαφήσεως, η αίτησή του πρέπει να απευθύνεται στις τελωνειακές αρχές και όχι στα δικαστήρια.

45      Αναλόγως της εκτιμήσεώς τους, οι εν λόγω αρχές οφείλουν ως εκ τούτου, υπό την επιφύλαξη της ασκήσεως ενδίκου βοηθήματος, είτε να απορρίψουν την αίτηση του διασαφητή με αιτιολογημένη απόφαση είτε να προβούν στην αιτούμενη ακύρωση (βλ., κατ’ αναλογία, απόφαση της 20ής Οκτωβρίου 2005, C‑468/03, Overland Footwear, Συλλογή 2005, σ. I‑8937, σκέψη 50).

46      Όσον αφορά το γεγονός ότι, κατά το αιτούν δικαστήριο, σκοπός της ασκηθείσας ενώπιόν του προσφυγής της DP grup είναι η αποφυγή της επιβολής τυχόν κυρώσεων στην ως άνω εταιρία λόγω της παραβάσεως που αφορούσε τη μη ορθή δασμολογική κατάταξη του εισαγομένου εμπορεύματος κατά την κατάρτιση της επίμαχης στην κύρια δίκη διασαφήσεως, αρκεί να επισημανθεί ότι, κατά το άρθρο 66, παράγραφος 3, του τελωνειακού κώδικα, η ακύρωση της διασαφήσεως δεν επιδρά στην εφαρμογή των ισχυουσών κατασταλτικών διατάξεων.

47      Επιπλέον, όσον αφορά τις υποδείξεις του Varhoven administrativen sad προς το αιτούν δικαστήριο, υπενθυμίζεται ότι το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι αντιβαίνει στο δίκαιο της Ένωσης το να δεσμεύεται από τις νομικές εκτιμήσεις ανώτερου δικαστηρίου, κατά το εθνικό δικονομικό δίκαιο, το εθνικό δικαστήριο που καλείται να αποφανθεί επί της υποθέσεως κατόπιν αναπομπής της ενώπιόν του από το εν λόγω επιληφθέν κατ’ αναίρεση ανώτερο δικαστήριο, εφόσον το κατώτερο αυτό δικαστήριο κρίνει, λαμβάνοντας υπόψη την ερμηνεία την οποία ζήτησε από το Δικαστήριο, ότι οι εκτιμήσεις αυτές δεν είναι σύμφωνες προς το δίκαιο της Ένωσης (απόφαση της 5ης Οκτωβρίου 2010, C‑173/09, Elchinov, που δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στη Συλλογή, σκέψη 32).

48      Κατόπιν των ανωτέρω, στα υποβληθέντα ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι οι διατάξεις της τελωνειακής νομοθεσίας της Ένωσης έχουν την έννοια ότι ο διασαφητής δεν μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο να κηρύξει άκυρη τη διασάφηση την οποία συνέταξε στην περίπτωση που αυτή έχει γίνει δεκτή από τις τελωνειακές αρχές. Αντιθέτως, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 66 του τελωνειακού κώδικα, ο ως άνω διασαφητής μπορεί να ζητήσει από τις αρχές αυτές να ακυρώσουν την ως άνω διασάφηση, ακόμη και αφού έχουν χορηγήσει άδεια παραλαβής του εμπορεύματος. Αναλόγως της εκτιμήσεώς τους, οι εν λόγω αρχές οφείλουν, υπό την επιφύλαξη της ασκήσεως ενδίκου βοηθήματος, είτε να απορρίψουν την αίτηση του διασαφητή με αιτιολογημένη απόφαση είτε να προβούν στην αιτούμενη ακύρωση.

 Επί των δικαστικών εξόδων

49      Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (πρώτο τμήμα) αποφαίνεται:

Οι διατάξεις της τελωνειακής νομοθεσίας της Ένωσης έχουν την έννοια ότι ο διασαφητής δεν μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο να κηρύξει άκυρη τη διασάφηση την οποία συνέταξε στην περίπτωση που αυτή έχει γίνει δεκτή από τις τελωνειακές αρχές. Αντιθέτως, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 66 του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) 1791/2006 του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2006, ο ως άνω διασαφητής μπορεί να ζητήσει από τις αρχές αυτές να ακυρώσουν την ως άνω διασάφηση, ακόμη και αφού έχουν χορηγήσει άδεια παραλαβής του εμπορεύματος. Αναλόγως της εκτιμήσεώς τους, οι εν λόγω αρχές οφείλουν, υπό την επιφύλαξη της ασκήσεως ενδίκου βοηθήματος, είτε να απορρίψουν την αίτηση του διασαφητή με αιτιολογημένη απόφαση είτε να προβούν στην αιτούμενη ακύρωση.

(υπογραφές)

---

* Γλώσσα διαδικασίας: η βουλγαρική.