Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62019CJ0330

Απόφαση του Δικαστηρίου (έβδομο τμήμα) της 8ης Οκτωβρίου 2020.
Staatssecretaris van Financiën κατά Exter BV.
Αίτηση του Hoge Raad der Nederlanden για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως.
Προδικαστική παραπομπή – Τελωνειακή ένωση – Κανονισμός (ΕΟΚ) 2913/92 – Κοινοτικός τελωνειακός κώδικας – Άρθρο 121, παράγραφος 1 – Καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή – Θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία – Γένεση τελωνειακής οφειλής – Καθορισμός της οφειλής – Έννοια των “στοιχείων δασμολόγησης” – Συνεκτίμηση προτιμησιακού δασμολογικού μέτρου.
Υπόθεση C-330/19.

Court reports – general

ECLI identifier: ECLI:EU:C:2020:809

 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έβδομο τμήμα)

της 8ης Οκτωβρίου 2020 ( *1 )

«Προδικαστική παραπομπή – Τελωνειακή ένωση – Κανονισμός (ΕΟΚ) 2913/92 – Κοινοτικός τελωνειακός κώδικας – Άρθρο 121, παράγραφος 1 – Καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή – Θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία – Γένεση τελωνειακής οφειλής – Καθορισμός της οφειλής – Έννοια των “στοιχείων δασμολόγησης” – Συνεκτίμηση προτιμησιακού δασμολογικού μέτρου»

Στην υπόθεση C‑330/19,

με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Hoge Raad der Nederlanden (Ανώτατο Δικαστήριο των Κάτω Χωρών) με απόφαση της 19ης Απριλίου 2019, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 23 Απριλίου 2019, στο πλαίσιο της δίκης

Staatssecretaris van Financiën

κατά

Exter BV,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (έβδομο τμήμα),

συγκείμενο από τους A. Kumin (εισηγητή), πρόεδρο τμήματος, T. von Danwitz και P. G. Xuereb, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: H. Saugmandsgaard Øe

γραμματέας: A. Calot Escobar

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:

η Exter BV, εκπροσωπούμενη από τον M. Boekhoud,

η Ολλανδική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τις M. Bulterman και M. H. S. Gijzen,

η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από την F. Clotuche-Duvieusart και τον P. Vanden Heede,

κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1

Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 121, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ 1992, L 302, σ. 1, στο εξής: τελωνειακός κώδικας).

2

Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ του Staatssecretaris van Financiën (Υφυπουργού Οικονομικών, Κάτω Χώρες) και της Exter BV, σχετικά με την εφαρμογή προτιμησιακού δασμολογικού μέτρου.

Το νομικό πλαίσιο

3

Ο τελωνειακός κώδικας καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε, από 1ης Μαΐου 2016, από τον κανονισμό (ΕΕ) 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Οκτωβρίου 2013, για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ 2013, L 269, σ. 1, και διορθωτικά ΕΕ 2013, L 287, σ. 90, και ΕΕ 2016, L 267, σ. 2). Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη του χρόνου των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης της κύριας δίκης, ο τελωνειακός κώδικας εξακολουθεί να έχει εφαρμογή στην υπόθεση αυτή.

4

Το άρθρο 20 του τελωνειακού κώδικα όριζε τα εξής:

«1.   Οι δασμοί που καθίστανται απαιτητοί σε περίπτωση γένεσης τελωνειακής οφειλής βασίζονται στο δασμολόγιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

[…]

3.   Το δασμολόγιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων περιλαμβάνει:

α)

τη συνδυασμένη ονοματολογία των εμπορευμάτων·

[…]

γ)

τους συντελεστές και τα άλλα στοιχεία είσπραξης που κανονικά εφαρμόζονται στα εμπορεύματα που καλύπτονται από τη συνδυασμένη ονοματολογία όσον αφορά:

τους δασμούς

[…]

δ)

τα προτιμησιακά δασμολογικά μέτρα που περιλαμβάνονται στις συμφωνίες που έχει συνάψει η Κοινότητα με ορισμένες χώρες ή ομάδες χωρών και που προβλέπουν τη χορήγηση προτιμησιακού δασμολογικού καθεστώτος·

ε)

τα προτιμησιακά δασμολογικά μέτρα που αποφασίζονται μονομερώς από την Κοινότητα υπέρ ορισμένων χωρών, ομάδων χωρών ή εδαφών·

στ)

τα αυτόνομα μέτρα αναστολής που προβλέπουν μειώσεις ή απαλλαγές από τους εισαγωγικούς δασμούς που επιβάλλονται σε ορισμένα εμπορεύματα·

ζ)

τα άλλα δασμολογικά μέτρα που προβλέπονται από άλλες κοινοτικές ρυθμίσεις.

[…]»

5

Ο τίτλος Δ του κώδικα αυτού, που επιγραφόταν «Τελειοποίηση προς επανεξαγωγή», περιελάμβανε το άρθρο 114, το οποίο όριζε τα ακόλουθα:

«1.   Με την επιφύλαξη του άρθρου 115, το καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή (“ενεργητικής τελειοποίησης”) επιτρέπει να χρησιμοποιούνται στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας, προκειμένου να υποβληθούν σε μία ή περισσότερες εργασίες τελειοποίησης:

α)

μη κοινοτικά εμπορεύματα που πρόκειται να επανεξαχθούν εκτός του τελωνειακού εδάφους της Κοινότητας υπό μορφή παράγωγων προϊόντων, χωρίς να υπόκεινται σε εισαγωγικούς δασμούς ή σε μέτρα εμπορικής πολιτικής·

β)

εμπορεύματα που τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία με επιστροφή ή διαγραφή των εισαγωγικών δασμών που αντιστοιχούν σε αυτά αν εξαχθούν από το τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας ως παράγωγα προϊόντα.

2.   Νοούνται ως:

α)

σύστημα αναστολής: το καθεστώς της τελειοποίησης προς επανεξαγωγή με τη μορφή την οποία προβλέπει η παράγραφος 1 στοιχείο α)·

[…]

γ)

εργασίες τελειοποίησης:

η κατεργασία εμπορευμάτων, στην οποία περιλαμβάνεται η συναρμολόγηση, η συνένωση και η προσαρμογή τους σε άλλα εμπορεύματα,

η μεταποίηση εμπορευμάτων,

η επιδιόρθωση εμπορευμάτων, στην οποία περιλαμβάνεται η αποκατάσταση και η θέση τους σε λειτουργία,

καθώς και

η χρησιμοποίηση ορισμένων εμπορευμάτων, που καθορίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία της επιτροπής και τα οποία δεν περιέχονται μεν στα παράγωγα προϊόντα, επιτρέπουν όμως ή διευκολύνουν την παραγωγή των προϊόντων αυτών, ακόμα και αν αναλίσκονται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει κατά τη χρησιμοποίησή τους·

δ)

παράγωγα προϊόντα: όλα τα προϊόντα που προκύπτουν από εργασίες τελειοποίησης·

[…]».

6

Το άρθρο 120 του εν λόγω κώδικα προέβλεπε τα ακόλουθα:

«Με τη διαδικασία της επιτροπής, μπορούν να καθοριστούν οι περιπτώσεις και οι όροι υπό τους οποίους τα αρχικά εμπορεύματα ή τα παράγωγα προϊόντα θεωρούνται ότι έχουν τεθεί σε ελεύθερη κυκλοφορία.»

7

Το άρθρο 121 του τελωνειακού κώδικα είχε ως εξής:

«1.   Με την επιφύλαξη του άρθρου 122, όταν δημιουργείται τελωνειακή οφειλή, το ποσό της οφειλής αυτής καθορίζεται βάσει των στοιχείων δασμολόγησης που ισχύουν για τα εμπορεύματα εισαγωγής κατά τη χρονική στιγμή της αποδοχής της διασάφησης για την υπαγωγή των εμπορευμάτων αυτών στο καθεστώς τελειοποίησης προς εξαγωγή.

2.   Εφόσον τα εμπορεύματα εισαγωγής, κατά τη χρονική στιγμή που ορίζει η παράγραφος 1, πληρούσαν τους όρους που απαιτούνται για την υπαγωγή τους στο προτιμησιακό δασμολογικό καθεστώς στα πλαίσια δασμολογικών ποσοστώσεων ή ανώτατων δασμολογικών ορίων, τότε τα εμπορεύματα αυτά μπορούν να επωφελούνται της προτιμησιακής δασμολογικής μεταχείρισης που προβλέπεται, ενδεχομένως, για όμοια εμπορεύματα κατά την αποδοχή της διασάφησης για τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία.»

Η διαφορά της κύριας δίκης και το προδικαστικό ερώτημα

8

Η Exter είναι επιχείρηση της βιομηχανίας τροφίμων, η οποία μετατρέπει προϊόντα υδρόλυσης πρωτεϊνών (στο εξής: προϊόντα υδρόλυσης) σε συστατικό στοιχείο που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως βάση για την παρασκευή ζωμών.

9

Στο πλαίσιο αυτό, διέθετε, από τις 23 Μαΐου 2012 έως τις 23 Μαΐου 2015, άδεια υπαγωγής στο τελωνειακό καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή με εφαρμογή του συστήματος αναστολής για τα προϊόντα υδρόλυσης. Κατά το χρονικό διάστημα από τις 12 Νοεμβρίου 2012 έως τις 17 Ιουνίου 2013, η επιχείρηση αυτή έθεσε πλείονες αποστολές προϊόντων υδρόλυσης, καταγωγής Ταϊλάνδης, υπό το τελωνειακό καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή (στο εξής: επίμαχα προϊόντα).

10

Κατά τον χρόνο αποδοχής των τελωνειακών διασαφήσεων, ο κανονικός δασμολογικός συντελεστής που αντιστοιχούσε στη δασμολογική διάκριση στην οποία κατατάχθηκαν τα προϊόντα αυτά ήταν 12,8 %. Ωστόσο, κατ’ εξαίρεση από τον κανονικό αυτό συντελεστή, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013 ίσχυε υπέρ των προϊόντων υδρόλυσης προτιμησιακό δασμολογικό μέτρο κατά το οποίο ο εν λόγω κανονικός συντελεστής για τα προϊόντα αυτά μειωνόταν στο 8,9 % εάν τα προϊόντα κατάγονταν από δικαιούχο χώρα, όπως η Ταϊλάνδη, δυνάμει του άρθρου 6, παράγραφος 3, και του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΚ) 732/2008 του Συμβουλίου, της 22ας Ιουλίου 2008, για την εφαρμογή συστήματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων από την 1η Ιανουαρίου 2009 και για τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 552/97, (ΕΚ) αριθ. 1933/2006 και των κανονισμών της Επιτροπής (ΕΚ) αριθ. 1100/2006 και (ΕΚ) αριθ. 964/2007 (ΕΕ 2008, L 211, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 512/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2011 (ΕΕ 2011, L 145, σ. 28).

11

Μετά την τελειοποίηση, η Exter αποφάσισε να μην επανεξαγάγει ένα μέρος των επίμαχων προϊόντων, αλλά να θέσει τέρμα στο τελωνειακό καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή. Μεταξύ της 4ης Φεβρουαρίου και της 26ης Αυγούστου 2014, υπέβαλε διασαφήσεις για τα προϊόντα αυτά, κατά παρτίδες, προκειμένου να τεθούν σε ελεύθερη κυκλοφορία.

12

Στις σχετικές διασαφήσεις, η Exter ανέφερε ότι τα επίμαχα προϊόντα υπάγονταν στο τελωνειακό καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή με εφαρμογή του συστήματος αναστολής, περιέγραψε τα προϊόντα αυτά ως «προϊόντα υδρόλυσης πρωτεϊνών» και δήλωσε τη δασμολογική διάκριση 21069092 της Συνδυασμένης Ονοματολογίας που περιλαμβάνεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΟΚ) 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ 1987, L 256, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε διαδοχικά με τον κανονισμό (ΕΕ) 1006/2011 της Επιτροπής, της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 (ΕΕ 2011, L 282, σ. 1), και τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 927/2012 της Επιτροπής, της 9ης Οκτωβρίου 2012 (ΕΕ 2012, L 304, σ. 1). Επιπλέον, η Exter ζήτησε από την αρμόδια ολλανδική τελωνειακή αρχή (στο εξής: τελωνειακή αρχή) να εφαρμόσει, για τον υπολογισμό της τελωνειακής οφειλής, τον προτιμησιακό συντελεστή 8,9 % που προέβλεπε ο κανονισμός 732/2008.

13

Το προτιμησιακό δασμολογικό μέτρο που μνημονεύθηκε στη σκέψη 10 της παρούσας απόφασης ανεστάλη για το χρονικό διάστημα από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016. Επομένως, η αναστολή αυτή ίσχυε όταν η Exter υπέβαλε διασαφήσεις για τη θέση των επίμαχων προϊόντων σε ελεύθερη κυκλοφορία. Λόγω της ως άνω αναστολής, η τελωνειακή αρχή δεν εφάρμοσε τον προτιμησιακό συντελεστή 8,9 %, αλλά καθόρισε τους οφειλόμενους δασμούς λαμβάνοντας υπόψη τον συντελεστή 12,8 %.

14

Το Gerechtshof Amsterdam (εφετείο Άμστερνταμ, Κάτω Χώρες) επιλήφθηκε διαφοράς σχετικά με το ζήτημα αν η τελωνειακή αρχή έπρεπε, κατά τον υπολογισμό του ποσού της τελωνειακής οφειλής που δημιουργήθηκε από τη θέση των επίμαχων προϊόντων σε ελεύθερη κυκλοφορία για το έτος 2014, να λάβει υπόψη το προτιμησιακό δασμολογικό μέτρο που ίσχυε για τα έτη 2012 και 2013. Το δικαστήριο αυτό έκρινε ότι, σε περίπτωση όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, το ποσό της τελωνειακής οφειλής έπρεπε να υπολογιστεί, σύμφωνα με το άρθρο 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα, βάσει των στοιχείων δασμολόγησης που ίσχυαν για τα εμπορεύματα εισαγωγής κατά τον χρόνο αποδοχής των διασαφήσεων για την υπαγωγή των εμπορευμάτων αυτών στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή. Το εν λόγω δικαστήριο επισήμανε ιδίως ότι οι διάδικοι δεν αμφισβητούσαν ότι, κατά τον χρόνο υπαγωγής των επίμαχων προϊόντων στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, η Exter πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις προκειμένου να τύχει του προτιμησιακού συντελεστή 8,9 %, στην περίπτωση που, κατά τον χρόνο εκείνο, είχε υποβάλει διασαφήσεις για τη θέση των προϊόντων αυτών σε ελεύθερη κυκλοφορία και είχε ζητήσει να εφαρμοστεί ο σχετικός προτιμησιακός δασμός. Το Gerechtshof Amsterdam (εφετείο Άμστερνταμ) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, στην περίπτωση αυτή, η τελωνειακή αρχή όφειλε να εφαρμόσει τον προτιμησιακό συντελεστή 8,9 % κατά τον υπολογισμό των τελωνειακών οφειλών που προέκυψαν από τις διασαφήσεις για τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία.

15

Επιληφθέν κατόπιν ενδίκου μέσου που άσκησε ο Υφυπουργός Οικονομικών, το Hoge Raad der Nederlanden (Ανώτατο Δικαστήριο των Κάτω Χωρών) εκθέτει στην απόφαση περί παραπομπής δύο πιθανές ερμηνείες του άρθρου 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα.

16

Το αιτούν δικαστήριο εξηγεί, πρώτον, ότι το άρθρο 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα θα μπορούσε να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ο όρος «στοιχεία δασμολόγησης», κατά την έννοια της διάταξης αυτής, περιλαμβάνει τους εισαγωγικούς δασμούς και τα προτιμησιακά δασμολογικά μέτρα που μνημονεύονται στο άρθρο 20, παράγραφος 3, του εν λόγω κώδικα. Κατά την ερμηνεία αυτή, το ζητούμενο ποσό, τόσο για τα αρχικά εμπορεύματα εισαγωγής όσο και για τα παράγωγα προϊόντα, είναι το ποσό που θα οφειλόταν εάν τα εμπορεύματα εισαγωγής δεν είχαν υπαχθεί στο τελωνειακό καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή με εφαρμογή του συστήματος αναστολής, αλλά είχαν τεθεί απευθείας σε ελεύθερη κυκλοφορία. Τούτο συνεπάγεται, εν προκειμένω, ότι τα επίμαχα προϊόντα υπόκεινται, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα, σε εισαγωγικούς δασμούς με τους συντελεστές οι οποίοι μνημονεύονται στο άρθρο 20, παράγραφος 3, στοιχείο γʹ, του κώδικα αυτού και οι οποίοι εφαρμόζονταν κανονικά στα προϊόντα υδρόλυσης κατά τον χρόνο αποδοχής των διασαφήσεων για την υπαγωγή των εμπορευμάτων αυτών στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, δηλαδή με τον προτιμησιακό συντελεστή 8,9 %, και ότι, επομένως, η Exter θα μπορούσε να τύχει της εφαρμογής του εν λόγω συντελεστή για το έτος 2014.

17

Δεύτερον, το αιτούν δικαστήριο εκθέτει την ερμηνεία κατά την οποία ο όρος «στοιχεία δασμολόγησης», κατά την έννοια του τελωνειακού κώδικα, δεν αφορά τους κανονικούς και τους προτιμησιακούς συντελεστές. Υπογραμμίζει ότι γίνεται ορολογική διάκριση, τουλάχιστον στις Κάτω Χώρες, κατά τον καθορισμό του ποσού των δασμών, των φόρων και των λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται νομίμως, μεταξύ, αφενός, των συντελεστών που εφαρμόζονται υπό μορφή ποσοστών ή ειδικών δασμών καθώς και τυχόν (προτιμησιακών) δασμολογικών μέτρων και, αφετέρου, των στοιχείων δασμολόγησης επί των οποίων πρέπει να εφαρμόζονται οι εν λόγω συντελεστές και τα εν λόγω δασμολογικά μέτρα, όπως είναι η αξία, το βάρος ή η ποσότητα των εμπορευμάτων. Το αιτούν δικαστήριο επισημαίνει ότι, με την ερμηνεία αυτή, διαφυλάσσεται η αρχή κατά την οποία οι δασμοί υπολογίζονται βάσει της νομικής και πραγματικής κατάστασης που υφίστατο κατά τον χρόνο γένεσης της τελωνειακής οφειλής. Μια τέτοια ερμηνεία συνεπάγεται, εν προκειμένω, ότι η Exter δεν θα μπορούσε να τύχει της εφαρμογής του προτιμησιακού δασμολογικού μέτρου για το έτος 2014, δεδομένου ότι, κατά τον χρόνο κατά τον οποίο έπρεπε να υπολογιστεί η τελωνειακή οφειλή, δηλαδή κατά την ημερομηνία αποδοχής της διασάφησης για τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία, το μέτρο αυτό είχε ανασταλεί και, επομένως, εφαρμοζόταν εκ νέου ο κανονικός συντελεστής.

18

Μολονότι το αιτούν δικαστήριο προκρίνει τη δεύτερη από τις ερμηνείες αυτές, εντούτοις εκτιμά ότι υφίσταται εύλογη αμφιβολία ως προς την ορθότητα της ανάλυσής του.

19

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Hoge Raad der Nederlanden (Ανώτατο Δικαστήριο των Κάτω Χωρών) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:

«Έχει το άρθρο 121, παράγραφος 1, του [τελωνειακού κώδικα] την έννοια ότι ένα προτιμησιακό δασμολογικό μέτρο, στο οποίο ενέπιπταν τα εμπορεύματα εισαγωγής κατά τη χρονική στιγμή υπαγωγής τους στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή με εφαρμογή του καθεστώτος αναστολής, μπορεί να ληφθεί υπόψη για τον καθορισμό του ποσού της τελωνειακής οφειλής που γεννάται κατά τη θέση των εμπορευμάτων αυτών, είτε στην αρχική τους κατάσταση είτε όχι, σε ελεύθερη κυκλοφορία ακόμη και στην περίπτωση που το εν λόγω μέτρο έχει ανασταλεί κατά τη χρονική στιγμή της αποδοχής της διασάφησης για τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία;»

Επί του προδικαστικού ερωτήματος

20

Με το προδικαστικό ερώτημα, το αιτούν δικαστήριο ερωτά, κατ’ ουσίαν, αν το άρθρο 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα έχει την έννοια ότι αντιτίθεται στην εφαρμογή προτιμησιακού δασμολογικού μέτρου συνεπαγόμενου μειωμένο δασμολογικό συντελεστή, το οποίο ίσχυε κατά τον χρόνο αποδοχής της διασάφησης για την υπαγωγή εμπορευμάτων στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, αλλά είχε ανασταλεί κατά την ημερομηνία αποδοχής της διασάφησης για τη θέση των εμπορευμάτων αυτών σε ελεύθερη κυκλοφορία.

21

Κατά το άρθρο 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα, στο πλαίσιο του καθεστώτος τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, όταν δημιουργείται τελωνειακή οφειλή, το ποσό της οφειλής αυτής καθορίζεται βάσει των στοιχείων δασμολόγησης που ισχύουν για τα εμπορεύματα εισαγωγής κατά τη χρονική στιγμή της αποδοχής της διασάφησης για την υπαγωγή των εμπορευμάτων αυτών στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή.

22

Επομένως, το αιτούν δικαστήριο διερωτάται αν ο όρος «στοιχεία δασμολόγησης», κατά τη διάταξη αυτή, έχει την έννοια ότι αφορά επίσης τους κανονικούς και τους προτιμησιακούς δασμολογικούς συντελεστές ή ότι αφορά μόνον τα στοιχεία δασμολόγησης επί των οποίων πρέπει να εφαρμόζονται οι εν λόγω συντελεστές, όπως είναι η δασμολογική κατάταξη, η δασμολογητέα αξία, η ποσότητα, η φύση ή η καταγωγή των εμπορευμάτων.

23

Καταρχάς, επισημαίνεται ότι ο τελωνειακός κώδικας δεν ορίζει την έννοια των «στοιχείων δασμολόγησης» ούτε παραπέμπει στο δίκαιο των κρατών μελών όσον αφορά τον προσδιορισμό της σημασίας και του περιεχομένου της έννοιας αυτής.

24

Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, από τις επιταγές τόσο της ενιαίας εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης όσο και της αρχής της ισότητας προκύπτει ότι το γράμμα διάταξης του δικαίου της Ένωσης που δεν περιέχει ρητή παραπομπή στο δίκαιο των κρατών μελών για τον προσδιορισμό της έννοιας και του περιεχομένου της πρέπει κανονικά να ερμηνεύεται, σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά τρόπο αυτοτελή και ενιαίο, με βάση το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η διάταξη αυτή και τον σκοπό που επιδιώκει η οικεία κανονιστική ρύθμιση. Ως εκ τούτου, ο όρος «στοιχεία δασμολόγησης» που περιλαμβάνεται στο άρθρο 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα πρέπει, αφενός, να θεωρείται ως αυτοτελής έννοια του δικαίου της Ένωσης και, αφετέρου, να ερμηνεύεται λαμβανομένων υπόψη του σκοπού που επιδιώκει η σχετική ρύθμιση καθώς και του πλαισίου στο οποίο εντάσσεται το άρθρο αυτό (πρβλ. απόφαση της 11ης Μαΐου 2017, The Shirtmakers, C‑59/16, EU:C:2017:362, σκέψεις 21 και 22).

25

Όσον αφορά τον σκοπό του καθεστώτος τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 114, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα ορίζει, μεταξύ άλλων, ότι το καθεστώς αυτό επιτρέπει να χρησιμοποιούνται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, προκειμένου να υποβληθούν σε μία ή περισσότερες εργασίες τελειοποίησης, μη κοινοτικά εμπορεύματα που πρόκειται να επανεξαχθούν εκτός του εν λόγω εδάφους υπό μορφή παράγωγων προϊόντων, χωρίς να υπόκεινται σε εισαγωγικούς δασμούς ή σε μέτρα εμπορικής πολιτικής. Κατά το άρθρο 114, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, του κώδικα αυτού, η ως άνω μορφή του καθεστώτος τελειοποίησης προς επανεξαγωγή αποκαλείται «σύστημα αναστολής». Κατά το άρθρο 114, παράγραφος 2, στοιχεία γʹ και δʹ, του εν λόγω κώδικα, παράγωγα προϊόντα είναι όλα τα προϊόντα που προκύπτουν από εργασίες τελειοποίησης, όπως είναι η κατεργασία ή η μεταποίηση εμπορευμάτων.

26

Η επανεξαγωγή των εμπορευμάτων υπό μορφή παράγωγων προϊόντων εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης αποτελεί προϋπόθεση εφαρμογής του καθεστώτος τελειοποίησης προς επανεξαγωγή. Επομένως, το καθεστώς αυτό μπορεί να εφαρμοστεί νομίμως μόνον εάν τα εμπορεύματα προορίζονται πράγματι για επανεξαγωγή εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης, όπως υπενθυμίζουν οι διατάξεις του άρθρου 537 του κανονισμού (ΕΟΚ) 2454/93 της Επιτροπής, της 2ας Ιουλίου 1993, για τον καθορισμό ορισμένων διατάξεων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2913/92 του Συμβουλίου περί θεσπίσεως του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ 1993, L 253, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 993/2001 της Επιτροπής, της 4ης Μαΐου 2001 (ΕΕ 2001, L 141, σ. 1), κατά τις οποίες ο αιτών την υπαγωγή στο ως άνω ευνοϊκό καθεστώς πρέπει να «προτίθεται να επανεξαγάγει» τα εν λόγω εμπορεύματα (πρβλ. απόφαση της 4ης Ιουνίου 2009, Pometon, C‑158/08, EU:C:2009:349, σκέψη 23).

27

Συναφώς, το Δικαστήριο έχει διευκρινίσει ότι το καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, το οποίο συνεπάγεται την αναστολή των τελωνειακών δασμών, αποτελεί εξαιρετικό μέτρο που σκοπεί να διευκολύνει την εξέλιξη ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων (πρβλ. απόφαση της 14ης Ιανουαρίου 2010, Terex Equipment κ.λπ., C‑430/08 και C‑431/08, EU:C:2010:15, σκέψη 42). Συγκεκριμένα, η τελειοποίηση προς επανεξαγωγή, όπως προκύπτει από το σύνολο των κανόνων που συνθέτουν το νομικό καθεστώς της, έχει ως σκοπό να απαλλάξει από τελωνειακούς δασμούς μόνον εκείνα τα εμπορεύματα που έχουν εισαχθεί στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης προσωρινά, προκειμένου να υποστούν επεξεργασία, επιδιόρθωση ή μεταποίηση και στη συνέχεια να επανεξαχθούν, αποφεύγοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την επιβολή δυσμενών μέτρων στην οικονομική δραστηριότητα των κρατών μελών της Ένωσης (απόφαση της 4ης Ιουνίου 2009, Pometon, C‑158/08, EU:C:2009:349, σκέψη 24).

28

Τούτου δοθέντος, από το άρθρο 120 του τελωνειακού κώδικα προκύπτει ότι τα αρχικά εμπορεύματα ή τα παράγωγα προϊόντα μπορούν να τεθούν σε ελεύθερη κυκλοφορία, πράγμα το οποίο συνεπάγεται τη γένεση τελωνειακής οφειλής, σύμφωνα με το άρθρο 121 του κώδικα αυτού.

29

Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι προτιμησιακά δασμολογικά μέτρα όπως τα επίμαχα στην υπόθεση της κύριας δίκης αποτελούν μέρος ενός συστήματος γενικευμένων δασμολογικών προτιμήσεων που έχει καθοριστεί από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω κανονισμού ο οποίος εφαρμόζεται για συγκεκριμένη περίοδο. Όπως όμως ορθώς επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εάν η έννοια των «στοιχείων δασμολόγησης», η οποία διαλαμβάνεται στο άρθρο 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα, περιελάμβανε τον εφαρμοστέο δασμολογικό συντελεστή, ένας οικονομικός φορέας θα μπορούσε να επιλέξει να υπαγάγει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα εμπορεύματα στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, προκειμένου να τα θέσει σε ελεύθερη κυκλοφορία μόνον αφού ανασταλεί ή αρθεί ο προτιμησιακός συντελεστής και, ως εκ τούτου, να επιτύχει να υπαχθούν τα εμπορεύματα αυτά σε μειωμένο δασμολογικό συντελεστή, ενώ το ίδιο προϊόν, εάν εισαγόταν από άλλο οικονομικό φορέα κατά τον χρόνο της εν λόγω θέσης σε ελεύθερη κυκλοφορία, θα υπαγόταν σε κανονικό συντελεστή. Η δυνατότητα πρόκλησης τέτοιας στρέβλωσης του ανταγωνισμού θα αντέβαινε στον σκοπό του καθεστώτος τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, όπως αυτός υπομνήσθηκε στη σκέψη 27 της παρούσας απόφασης.

30

Όσον αφορά το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται το άρθρο 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα, η διάταξη αυτή πρέπει να ερμηνευθεί υπό το πρίσμα του άρθρου 121, παράγραφος 2, του εν λόγω κώδικα. Η τελευταία αυτή διάταξη προβλέπει ότι, εφόσον τα εμπορεύματα εισαγωγής, κατά τον χρόνο αποδοχής της διασάφησης για την υπαγωγή των εμπορευμάτων αυτών στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, πληρούσαν τους όρους που απαιτούνται για την υπαγωγή τους στο προτιμησιακό δασμολογικό καθεστώς στο πλαίσιο δασμολογικών ποσοστώσεων ή ανώτατων δασμολογικών ορίων, τα εν λόγω εμπορεύματα μπορούν να επωφελούνται της προτιμησιακής δασμολογικής μεταχείρισης που προβλέπεται, ενδεχομένως, για όμοια εμπορεύματα κατά την αποδοχή της διασάφησης για τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία.

31

Η παράγραφος 2 του άρθρου 121 του τελωνειακού κώδικα θα ήταν, όμως, περιττή εάν ο όρος «στοιχεία δασμολόγησης», ο οποίος διαλαμβάνεται στην παράγραφο 1 του άρθρου αυτού, έπρεπε να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι περιλαμβάνει τους κανονικούς και τους προτιμησιακούς δασμολογικούς συντελεστές.

32

Κατά συνέπεια, ο όρος αυτός πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι δεν περιλαμβάνει τους κανονικούς και τους προτιμησιακούς δασμολογικούς συντελεστές, αλλά μόνον τα στοιχεία επί των οποίων εφαρμόζονται οι εν λόγω συντελεστές.

33

Όπως ορθώς επισημαίνει το αιτούν δικαστήριο, η ως άνω ερμηνεία του όρου «στοιχεία δασμολόγησης» συνάδει με την αρχή κατά την οποία οι δασμοί υπολογίζονται βάσει της κατάστασης που υφίστατο κατά τον χρόνο γένεσης της τελωνειακής οφειλής.

34

Κατόπιν όλων των ανωτέρω σκέψεων, στο υποβληθέν προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 121, παράγραφος 1, του τελωνειακού κώδικα έχει την έννοια ότι αντιτίθεται στην εφαρμογή προτιμησιακού δασμολογικού μέτρου συνεπαγόμενου μειωμένο δασμολογικό συντελεστή, το οποίο ίσχυε κατά τον χρόνο αποδοχής της διασάφησης για την υπαγωγή εμπορευμάτων στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, αλλά είχε ανασταλεί κατά την ημερομηνία αποδοχής της διασάφησης για τη θέση των εμπορευμάτων αυτών σε ελεύθερη κυκλοφορία.

Επί των δικαστικών εξόδων

35

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

 

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (έβδομο τμήμα) αποφαίνεται:

 

Το άρθρο 121, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται στην εφαρμογή προτιμησιακού δασμολογικού μέτρου συνεπαγόμενου μειωμένο δασμολογικό συντελεστή, το οποίο ίσχυε κατά τον χρόνο αποδοχής της διασάφησης για την υπαγωγή εμπορευμάτων στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, αλλά είχε ανασταλεί κατά την ημερομηνία αποδοχής της διασάφησης για τη θέση των εμπορευμάτων αυτών σε ελεύθερη κυκλοφορία.

 

(υπογραφές)


( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η ολλανδική.

Top
  翻译: