8.1.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 4/89

(1)

Στις 28 Σεπτεμβρίου 2009 η Πολωνία υπέβαλε στο Συμβούλιο αίτηση για απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 2 τρίτο εδάφιο της Συνθήκης, δηλώνοντας ότι η πρόθεση της Δημοκρατίας της Πολωνίας να χορηγήσει εθνική ενίσχυση σε πολωνούς γεωργούς για την αγορά γεωργικών γαιών είναι συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά.

(2)

Η δυσμενής διάρθρωση της επιφάνειας των πολωνικών γεωργικών εκμεταλλεύσεων, το χαμηλό επίπεδο άμεσων πληρωμών τις οποίες λαμβάνει η Πολωνία στο πλαίσιο ενός μηχανισμού σταδιακής εισαγωγής που προβλέπεται στην πράξη προσχώρησης του 2003 καθώς και η δυσανάλογα υψηλή εισροή εργασίας στη γεωργία, εν συγκρίσει με τις επιστροφές, οδήγησαν σε χαμηλά γεωργικά εισοδήματα, τα οποία μειώθηκαν περαιτέρω το 2008 λόγω της πτώσεως της αξίας των πληρωμών στους γεωργούς κατόπιν της κατά 10 % μειώσεως της συναλλαγματικής ισοτιμίας με το ευρώ.

(3)

Το 2009 η επιδεινούμενη ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας, η οποία προκλήθηκε από την παγκόσμια κρίση, επηρέασε αρνητικά τις πολωνικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, τόσο λόγω της έλλειψης ζήτησης όσο και λόγω της κατακόρυφης πτώσης των τιμών αγοράς: οι τιμές του σίτου είναι κατά 45 % και της σίκαλης περίπου κατά 60 % χαμηλότερες από τα επίπεδα του Μαρτίου 2008, ενώ τον Ιούλιο του 2009, η τιμή του γάλακτος ήταν κατά 9,5 % χαμηλότερη από την τιμή του Ιουλίου 2008.

(4)

Οι τιμές των συντελεστών παραγωγής, όπως είναι τα λιπάσματα, τα παρασιτοκτόνα, οι ζωοτροφές και τα καύσιμα, εξακολούθησαν να αυξάνονται το 2009, γεγονός το οποίο είχε καταστροφικές επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο των γεωργών. Είναι πιθανόν ότι οι συνθήκες θα συνεχίσουν να επιδεινώνονται για πολλούς πολωνούς γεωργούς, με συνέπεια να αυξηθεί ο αριθμός των οικογενειών γεωργών που διατρέχουν τον κίνδυνο της φτώχειας.

(5)

Η κατάσταση του εισοδήματος των γεωργών στην Πολωνία επιδεινώθηκε περαιτέρω το 2009, με απώλειες που εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 240 εκατ. PLN σε 130 000 εκτάρια γεωργικών γαιών λόγω πλημμυρών σε 11 βοϊβοδάτα (από ένα σύνολο 16 βοϊβοδάτων).

(6)

Το πρώτο τετράμηνο του 2009 η ανεργία στην ύπαιθρο αυξήθηκε σε σχέση με το περασμένο έτος και υπάρχει κίνδυνος να αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Η εθνική ενίσχυση θα βοηθήσει τους ανέργους να απασχοληθούν σε γεωργικές δραστηριότητες, επιτρέποντάς τους να αγοράσουν γεωργικές γαίες. Θα δώσει επίσης τη δυνατότητα στους γεωργούς ημιεπιβίωσης, οι οποίοι δεν εργάζονται πλέον ως υπάλληλοι σε τομείς εκτός της γεωργίας, να βελτιώσουν τη διάρθρωση της επιφάνειας της εκμετάλλευσής τους με στόχο να εξασφαλίσουν εισόδημα το οποίο θα τους εγγυάται ένα βασικό βιοτικό επίπεδο από την καλλιέργεια της γης. Θα διευκολύνει επίσης την πώληση γεωργικών γαιών που κατέχουν άνεργοι οι οποίοι χρειάζονται κεφάλαια για να αποκτήσουν το καθεστώς του αυτοαπασχολουμένου.

(7)

Οι τιμές των γεωργικών γαιών στην Πολωνία αυξάνονται συνεχώς και σημαντικά από το 2007.

(8)

Λόγω της ελλείψεως κεφαλαίου των γεωργών, των υψηλών επιτοκίων για εμπορικά δάνεια για την αγορά ακίνητης ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων των γεωργικών γαιών και των αγροτεμαχίων προς οικοδόμηση, καθώς και της αυστηρότητας των κριτηρίων των τραπεζών για τη χορήγηση δανείων στους γεωργούς στο πλαίσιο της παρούσας κρίσης, οι γεωργοί, ιδίως όσοι έχουν μικρές εκμεταλλεύσεις, δεν έχουν μεγάλες προσδοκίες να τους χορηγηθούν εμπορικά δάνεια για επενδύσεις όπως η αγορά γεωργικών γαιών. Τον Αύγουστο του 2009 τα επιτόκια για εμπορικά πιστωτικά κονδύλια για την αγορά ακίνητης περιουσίας κυμαίνονταν από 6,26 % έως 8,17 % το χρόνο.

(9)

Η κρατική ενίσχυση που θα δοθεί ανέρχεται σε 400 εκατ. PLN και θα δώσει τη δυνατότητα πώλησης 600 000 εκταρίων γεωργικών γαιών, κατά την περίοδο από 2010 έως 2013, με σκοπό τη δημιουργία ή την επέκταση γεωργικών εκμεταλλεύσεων που πληρούν τα κριτήρια των οικογενειακών εκμεταλλεύσεων, δηλαδή έως 300 εκταρίων. Το σύστημα θα πρέπει να επιτρέψει τη δημιουργία περίπου 24 000 γεωργικών εκμεταλλεύσεων με έκταση τουλάχιστον το μέσο όρο του σχετικού βοϊβοδάτου. Το μέσο ποσό ενίσχυσης ανά εκμετάλλευση θα πρέπει να είναι γύρω στα 4 500. Η τιμή των επιλέξιμων γαιών δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τη μέση αγοραία τιμή στο σχετικό βοϊβοδάτο. Όσον αφορά τις γαίες του αποθέματος γεωργικής ιδιοκτησίας του Υπουργείου Οικονομικών, θα πρέπει να εφαρμοσθεί διαδικασία υποβολής προσφορών.

(10)

Η ενίσχυση θα λάβει τη μορφή επιδότησης των τόκων επί δανείων, δηλαδή καταβολής της διαφοράς μεταξύ του ετήσιου επιτοκίου της τράπεζας, το οποίο ισούται με 1,5 φορά το αναπροεξοφλητικό επιτόκιο των συναλλαγματικών που αναπροεξοφλεί η Εθνική Τράπεζα της Πολωνίας, και του πραγματικού επιτοκίου που ισχύει για τον δανειστή και ανέρχεται σε 2 % τουλάχιστον.

(11)

Η Επιτροπή δεν έχει στην παρούσα φάση αρχίσει καμία διαδικασία ούτε έχει λάβει θέση για τη φύση και τη συμβατότητα της ενίσχυσης.

(12)

Συντρέχουν, επομένως, εξαιρετικές περιστάσεις λόγω των οποίων μπορεί η εν λόγω ενίσχυση, κατά παρέκκλιση και κατά το απολύτως αναγκαίο μέτρο για τον περιορισμό της έκτασης της φτώχειας στις αγροτικές περιοχές της Πολωνίας, να θεωρηθεί συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά,