Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την "Πρόταση oδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί τροποποιήσεως της οδηγίας 95/2/ΕΚ για τα πρόσθετα τροφίμων πλην των χρωστικών και των γλυκαντικών"

(COM(2002) 662 τελικό - 2002/0274 (COD))

(2003/C 208/07)

Στις 16 Δεκεμβρίου 2002, και σύμφωνα με το άρθρο 251 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, το Συμβούλιο απεφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την ανωτέρω πρόταση.

Το τμήμα "Γεωργία, ανάπτυξη της υπαίθρου, περιβάλλον", στο οποίο ανατέθηκε η προετοιμασία των σχετικών εργασιών, επεξεργάστηκε τη γνωμοδότησή του την 1η Απριλίου 2003 με βάση την εισηγητική έκθεση του κ. Donnelly.

Κατά την 399η σύνοδο ολομέλειας της 14ης και 15ης Μαΐου 2003 (συνεδρίαση της 14ης Μαΐου), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 111 ψήφους υπέρ, μία κατά και 5 αποχές την ακόλουθη γνωμοδότηση.

1. Εισαγωγή

1.1. Η Οδηγία 95/2/ΕΚ για τα γλυκαντικά που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν στα τρόφιμα περιλαμβάνει κατάλογο με τα εγκεκριμένα γλυκαντικά, τα τρόφιμα στα οποία επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται και τις συνθήκες χρήσης τους. Στόχος της εν λόγω οδηγίας είναι η εναρμόνιση της κοινοτικής νομοθεσίας για τα πρόσθετα τροφίμων, έτσι ώστε να εξασφαλισθεί υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Η οδηγία για τα πρόσθετα τροφίμων τροποποιήθηκε ήδη τρεις φορές κατά το 1996, 1998 και 2001.

1.2. Επί του παρόντος, η νομοθεσία για τα πρόσθετα τροφίμων είναι πλήρως εναρμονισμένη σε κοινοτικό επίπεδο. Προτείνεται τώρα να προσαρμοστεί με βάση τις πρόσφατες τεχνικές και επιστημονικές εξελίξεις. Οι τροποποιήσεις στην οδηγία για τα πρόσθετα τροφίμων αφορούν τις εξής κατηγορίες: (α) έγκριση ενός νέου πρόσθετου τροφίμων, (β) ανάκληση της έγκρισης της χρήσης ορισμένων πρόσθετων τροφίμων, (γ) έγκριση για την επέκταση της χρήσης πρόσθετων τροφίμων που έχουν ήδη εγκριθεί, (δ) αναθεώρηση των εγκρίσεων που ισχύουν, (ε) διασαφήνιση του πεδίου της κατηγορίας "σταθεροποιητές", (στ) πρόσθετα τροφίμων σε αρωματικές ουσίες. Μετά την υιοθέτηση του Κανονισμού αριθ. 178/2002 σχετικά με τις γενικές αρχές της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, οι αρωματικές ύλες περιλαμβάνονται στην έννοια των "τροφίμων" και σήμερα προτείνεται να ενσωματωθούν στην οδηγία για τα πρόσθετα τροφίμων. Έτσι θα επιτευχθεί εναρμόνιση σε κοινοτικό επίπεδο των "αρωματικών υλών στα πρόσθετα τροφίμων", που σήμερα διέπονται από τη νομοθεσία εκάστου κράτους μέλους.

2. Γενικές παρατηρήσεις

2.1. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει, όπως και σε προηγούμενες γνωμοδοτήσεις, την πρόταση της Επιτροπής. Επικροτεί ειδικότερα την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει σε αυστηρή ρύθμιση τα πρόσθετα τροφίμων στις αρωματικές ουσίες και να προβεί στην εναρμόνισή τους σε κοινοτικό επίπεδο.

3. Ειδικές παρατηρήσεις

3.1. Σε ό,τι αφορά την έγκριση του νέου πρόσθετου τροφίμων Ε 907, (υδρογονωμένο πολυ-1-δεκένιο), η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για τη χρήση του ως στιλβωτικού στη ζαχαροπλαστική και σε αποξηραμένα φρούτα. Το πρόσθετο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική λύση στη χρήση προϊόντων με βάση φυτικά έλαια ορισμένα εκ των οποίων περιέχουν υπέρ-λιπαρά οξέα που πρέπει να αποφεύγονται.

3.2. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για ανάκληση της έγκρισης χρήσης ορισμένων εγκεκριμένων πρόσθετων τροφίμων, δεδομένου ότι δεν χρησιμοποιούνται πλέον από τη βιομηχανία τροφίμων.

3.3. Σε ό,τι αφορά την πρόταση της Επιτροπής για την επέκταση της χρήσης ορισμένων πρόσθετων τροφίμων για τα οποία δεν είναι "προσδιορισμένη" ή Αποδεκτή Ημερήσια Δόση (ΑΗΔ), η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η πρόταση φαίνεται τεχνολογικώς αιτιολογημένη και δεν θα προκύψουν προβλήματα υγείας ή άλλες παρανοήσεις, δεδομένου ότι τα εν λόγω πρόσθετα τροφίμων δεν παρουσιάζουν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.

3.4. Σε ό,τι αφορά την πρόταση της Επιτροπής για την επέκταση της χρήσης προσθέτων τροφίμων με "προσδιοριζόμενη" αριθμητική ΑΗΔ, η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η προτεινόμενη επέκταση της χρήσης του σορβικού οξέως Ε200 ως συντηρητικού "σε γαλακτοκομικές και λιπαρές ουσίες για επάλειψη" και για μερικώς ψημένα και προψημένα προϊόντα αρτοποιΐας που προορίζονται για λιανική πώληση (συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και των εστιατορίων) ενδέχεται να αποτελέσει κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Η ποσότητα ΑΗΔ που επιτρέπεται σήμερα είναι μάλλον χαμηλή ενώ το εν λόγω πρόσθετο χρησιμοποιείται ευρέως στα τρόφιμα. Η περαιτέρω επέκταση της έγκρισής της θα μπορούσε να ωθήσει τον καταναλωτή να υπερβεί την ΑΗΔ που συνιστάται. Η ΕΟΚΕ προτείνει να προσδιορισθούν οι όροι "γαλακτοκομικές και λιπαρές ουσίες για επάλειψη" σε συνάρτηση με τη περιεκτικότητά τους σε νερό, προκειμένου να εγκριθεί το πρόσθετο τροφίμου μόνο για επαλείψεις με υψηλή περιεκτικότητα νερού. Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι δεν πρέπει να επιτραπεί η επέκταση της χρήσης του σε επιχειρήσεις μαζικής εστίασης και σε εστιατόρια.

3.5. Σε ό,τι αφορά την αναθεώρηση των εγκρίσεων που ισχύουν, η ΕΟΚΕ προτείνει, μεταξύ άλλων, την επέκταση της χρήσεως του Ε 541, όξινου φωσφορικού αργυλονατρίου. Σήμερα το εν λόγω πρόσθετο χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο μόνο στο ΗΒ ως ουσία για το φούσκωμα της ζύμης. Η προτεινόμενη τροποποίηση πρέπει να δώσει τη δυνατότητα και στους αρτοποιούς των άλλων κρατών μελών να χρησιμοποιούν την ουσία αυτή. Ωστόσο, δεδομένου ότι η αποδεκτή εβδομαδιαία δόση (ΑΕΔ) για το αλουμίνιο είναι 7-mg/kg σωματικού βάρους, η επέκταση του ορίου χρήσεως, ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο υπερβάσεως της ΑΕΔ.

3.6. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει πλήρως την εναρμόνιση των "πρόσθετων τροφίμων στις αρωματικές ουσίες" η χρήση των οποίων επιτρέπεται ήδη από τα κράτη μέλη βάσει διαφορετικών εθνικών ρυθμίσεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις εν τούτοις, ίσως είναι δύσκολο να αξιολογηθεί κατά πόσο ένα μεταφερόμενο πρόσθετο τροφίμων έχει τεχνολογική λειτουργία στο τρόφιμο ή όχι. Στις εν λόγω περιπτώσεις το ανώτατο επίπεδο χρήσεως του πρόσθετου ορίζεται στο τρόφιμο στο οποίο έχει προστεθεί μια αρωματική ουσία. Για τις περιπτώσεις αυτές, η ΕΟΚΕ προτείνει την επισήμανση των πρόσθετων αυτών για την ενημέρωση των καταναλωτών.

3.7. Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι το όριο για ορισμένα "πρόσθετα σε αρωματικές ουσίες" όπως τα Ε1505, E1517, E1518, E1520 ορίζεται σε 3g/kg. Η ΕΟΚΕ πληροφορείται ότι το όριο αυτό είναι χαμηλότερο σε ορισμένα κράτη μέλη όπως η Δανία, η οποία ορίζει ως όριο 1g/kg.

3.8. Η ΕΟΚΕ ανησυχεί σχετικά με την προτεινόμενη χρήση του "πρόσθετου τροφίμων σε αρωματικές ουσίες" E1519-βενζιλική αλκοόλη σε μη αλκοολούχα αρωματισμένα ποτά, δεδομένου ότι το πρόσθετο αυτό δεν χρειάζεται να φέρει σήμανση ενώ πρέπει να εξασφαλισθεί η πληροφόρηση των καταναλωτών.

Βρυξέλλες, 14 Μαΐου 2003.

Ο Πρόεδρος

της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Roger Briesch