15.10.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 247/41

Α.

εκτιμώντας ότι, σύμφωνα με την συμβολή της Ομάδας Εργασίας ΙΙ στην τέταρτη έκθεση αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Ομάδας για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), όλες σχεδόν οι ευρωπαϊκές περιφέρειες προβλέπεται να επηρεαστούν αρνητικά από τις μελλοντικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος· εκτιμώντας ότι οι επιπτώσεις αυτές όχι μόνο θα φέρουν πολλούς τομείς της οικονομίας αντιμέτωπους με προκλήσεις αλλά ότι επίσης συνιστούν πρόσθετη απειλή για την ευρωπαϊκή βιοποικιλότητα και εμποδίζουν την κοινωνική ανάπτυξη,

Β.

εκτιμώντας ότι η περιφερειακή επιστημονική παρατήρηση σε όλες τις ηπείρους και σε πολλούς ωκεανούς καταδεικνύει ότι η φύση επηρεάζεται από την αλλαγή του κλίματος, κυρίως λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας αλλά και λόγω άλλων επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος· εκτιμώντας ότι αυτή η παρατηρούμενη αύξηση της θερμοκρασίας οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα και επηρεάζει τα φυσικά και βιολογικά συστήματα,

Γ.

εκτιμώντας ότι η ΕΕ θα πρέπει να εξετάσει έως ποιό βαθμό η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος μπορεί να προλειάνει το έδαφος για την υιοθέτηση νέου μοντέλου οικονομικής μεγέθυνσης και ανάπτυξης που να προστατεύει το περιβάλλον, να αυξάνει την απασχόληση και να δίνει νέα διάσταση στις κοινωνικές πολιτικές,

Δ.

εκτιμώντας ότι η αλλαγή του κλίματος είναι πρόβλημα που αφορά τις σύγχρονες κοινωνίες στο σύνολό τους και, επομένως, όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, από το επίπεδο της ΕΕ και τις δημόσιες αρχές έως τους επιμέρους πολίτες, μπορούν και πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο στα μέτρα προσαρμογής,

Ε.

εκτιμώντας ότι τα μέτρα προσαρμογής για την αποτροπή των ζημιών όχι μόνο είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση των μελλοντικών κλιματικών επιπτώσεων εντός και εκτός της Ευρώπης, αλλά και ότι η ανάπτυξη και η εφαρμογή τους είναι ήδη σήμερα απαραίτητες για την αντιμετώπιση σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο των επιπτώσεων των σημερινών επιπέδων της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη που οφείλονται στις μακροχρόνιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου· εκτιμώντας ότι η εν λόγω προσαρμογή απαιτεί μια πραγματικά εγκάρσια προσέγγιση και γενικότερη συνεκτίμηση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών πτυχών,

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι υπάρχουν πολυάριθμες μελέτες και υποδείγματα σε περιφερειακή και τοπική κλίμακα που αφορούν τις πιθανές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος· εκτιμώντας ότι από πολλές από αυτές τις μελέτες απουσιάζει αντίστοιχη διερεύνηση της κοινωνικοοικονομικής διάστασης και των προβλέψιμων συνεπειών στους ενδιαφερόμενους πληθυσμούς,

Ζ.

εκτιμώντας ότι, σε επίπεδο ΕΕ, θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα η παρακολούθηση της αλλαγής του κλίματος και ο συντονισμός των μέτρων για την αντιμετώπισή της, προκειμένου να διευκολυνθεί η υιοθέτηση κοινής στρατηγικής για το πρόβλημα αυτό,

H.

εκτιμώντας ότι τόσο οι δημόσιες όσο και οι ιδιωτικές επενδύσεις σε δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης που σχετίζονται με την αλλαγή του κλίματος έχουν κεφαλαιώδη σημασία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι προσπάθειες προσαρμογής και μετριασμού θα περιορίσουν με όσο το δυνατό αποτελεσματικότερο τρόπο τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος,

Θ.

εκτιμώντας ότι η έρευνα για την αλλαγή του κλίματος που διενεργείται σε εθνικό επίπεδο θα πρέπει να συντονίζεται με την έρευνα που διεξάγεται στο πλαίσιο του εβδόμου προγράμματος πλαισίου,

Ι.

εκτιμώντας ότι ο δημόσιος προβληματισμός έχει εστιασθεί λιγότερο στην αλλαγή του κλίματος μετά από την απόδοση σαφούς έμφασης στα αναγκαία μέτρα μετριασμού για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη,

ΙΑ.

εκτιμώντας ότι ο στόχος διατήρησης της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη σε 2 °C που έθεσε η ΕΕ θα εξακολουθούσε να σημαίνει για την Ευρώπη αύξηση της θερμοκρασίας, χαρακτηριζόμενη από ακραίες αλλαγές του περιφερειακού κλίματος, ποικίλες επιπτώσεις στους ενδιαφερόμενους πληθυσμούς, στην τοπική και περιφερειακή οικονομία και στο περιβάλλον που θα εντείνουν περαιτέρω τις υπάρχουσες ανισότητες και τις περιφερειακές διαφορές όσον αφορά τους πόρους και τα περιουσιακά στοιχεία στην Ευρώπη,

ΙΒ.

εκτιμώντας ότι η έρευνα γύρω από τις προϋποθέσεις εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων και την κατανόησή τους θα πρέπει να εντατικοποιηθεί ως αναγκαία βάση για την θέσπιση προληπτικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, και μελλοντικών δράσεων με στόχο την αποφυγή θυμάτων και ζημιών για τους ανθρώπους, τις περιουσίες, τη βιοποικιλότητα και το περιβάλλον και εκτιμώντας ότι πρέπει να αναπτυχθούν εργαλεία αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας αυτών των μέτρων,

ΙΓ.

εκτιμώντας ότι δεν δείχνει ενδεδειγμένη μια προσέγγιση προσανατολισμένη προς την θέσπιση μηχανισμών προσαρμογής που θα βασίζεται αποκλειστικά και μόνο σε μια ανάλυση κόστους — οφέλους, δεδομένου ότι μπορεί να προβλεφθεί ότι και στην Ευρώπη αυτοί που θα πληγούν περισσότερο θα είναι τα φτωχότερα τμήματα του πληθυσμού, επειδή σε γενικές γραμμές στερούνται επαρκούς ασφάλισης, πληροφόρησης και κινητικότητας, ώστε να αντεπεξέλθουν σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον,

ΙΔ.

εκτιμώντας ότι μια προσέγγιση «bottom-up» (εκ των κάτω προς τα άνω), στο πλαίσιο της οποίας οι κοινότητες που υφίστανται τις αρνητικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος θα κληθούν να παρουσιάσουν τις τεχνικές που έχουν αποδειχθεί επιτυχείς για την αντιμετώπιση αυτών των επιπτώσεων, θα μπορούσε να αποτελέσει χρήσιμο δείκτη για την ΕΕ, ώστε να μπορέσει να παίξει συντονιστικό ρόλο στην προώθηση στρατηγικών, στην ανάπτυξη συναφών προγραμμάτων στήριξης και στην καθοδήγηση του συντονισμού των πολιτικών μέσω επιστημονικών, περιφερειακών ή τοπικών δικτύων και εταιρικών σχέσεων,

ΙΕ.

εκτιμώντας ότι βασική συνιστώσα στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος είναι η αύξηση και βελτίωση της επαγγελματικής και δημόσιας κατάρτισης όσον αφορά τις δράσεις προσαρμογής,

ΙΣΤ.

εκτιμώντας ότι, αν και είναι προφανές ότι η αλλαγή του κλίματος έχει επιπτώσεις στα αναπτυξιακά επιτεύγματα και απειλεί την επιτυχή ανάπτυξη στο εσωτερικό της Ευρώπης, έχει ακόμα ισχυρότερο αντίκτυπο στις αναπτυσσόμενες χώρες· εκτιμώντας ότι το ζήτημα της χρηματοδότησης των μέτρων προσαρμογής πρέπει να αξιολογηθεί περαιτέρω τόσο εντός της ΕΕ όσο και υπό το πρίσμα της παροχής στήριξης στις αναπτυσσόμενες χώρες,

ΙΖ.

εκτιμώντας ότι, σύμφωνα με την αρχή της ένταξης στον κύριο κορμό δραστηριοτήτων, η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος πρέπει να συμπεριληφθεί στην διαδικασία λήψης αποφάσεων που αφορά ζητήματα όπως το πώς και το πού πρέπει να πραγματοποιηθούν επενδύσεις· εκτιμώντας ότι στις ανταλλαγές απόψεων κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας λήψης αποφάσεων πρέπει να συμμετάσχουν στον ίδιο βαθμό οι τοπικοί και περιφερειακοί παράγοντες και οι φορείς λήψης αποφάσεων,

ΙΗ.

εκτιμώντας ότι στην Πράσινη Βίβλο δεν αναγνωρίζονται συγκεκριμένα οι γεωγραφικές, κλιματικές και αναπτυξιακές εξαιρέσεις των εξόχως απομακρυσμένων περιοχών της ΕΕ, οι οποίες παρουσιάζουν ενδεχομένως διαφορετικά τρωτά σημεία από αυτά που αναμένονται στην ευρωπαϊκή ήπειρο ούτε εξετάζονται συγκεκριμένα οι κλιματικές συνθήκες των αστικών περιοχών ή των πυκνοκατοικημένων περιοχών της Ευρώπης,

ΙΘ.

εκτιμώντας ότι η αλλαγή του κλίματος είναι πιθανό να επηρεάσει εκείνες τις περιοχές που, δεδομένων των τοπογραφικών χαρακτηριστικών τους, εξαρτώνται ιδιαιτέρως από τη δυναμική της φύσης (μεταξύ των οποίων περιοχές παγετώνων και ορεινές περιφέρειες), με αποτέλεσμα να εκτεθεί η τοπική οικονομία, ο πολιτισμός και ο πληθυσμός στο σύνολό του σε υψηλές πιέσεις και υψηλές δαπάνες προσαρμογής, ενώ συγχρόνως ενδέχεται να αυξηθούν περαιτέρω οι περιφερειακές ανισότητες,

Κ.

εκτιμώντας ότι η Νότια Ευρώπη και η Λεκάνη της Μεσογείου είναι δυο από τις πιο ευπαθείς περιοχές στην Ευρώπη, που ήδη αντιμετωπίζουν λειψυδρία, ξηρασίες και δασικές πυρκαγιές,

ΚΑ.

εκτιμώντας ότι, για την επιτυχία των στρατηγικών προσαρμογής στην προσπάθεια αντιμετώπισης των αναπόδραστων κλιματικών αλλαγών, θα χρειασθεί η υποστήριξη της παιδείας και της επικοινωνίας με την ανάμιξη των μέσων μαζικής ενημέρωσης και τη συμμετοχή των πολιτών στα περιβαλλοντικά θέματα,

ΚΒ.

εκτιμώντας ότι η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας υπολογίζει ότι ήδη 60 000 θάνατοι ετησίως οφείλονται σε φυσικές καταστροφές που συνδέονται με το κλίμα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πιο πρόσφατη έκθεση της IPCC τονίζει τον αντίκτυπο των κλιματικών αλλαγών στη δημόσια υγεία· εκτιμώντας ότι υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά την εξάπλωση τροπικών ασθενειών και των φορέων τους στις εύκρατες περιοχές· εκτιμώντας ότι, ως χαρακτηριστική συνέπεια αυτού του γεγονότος, τα μέσα υγειονομικής περίθαλψης που απευθύνονται στα πιο ευπαθή τμήματα της κοινωνίας θα πρέπει πιθανότατα να προσαρμοσθούν περισσότερο από κάθε άλλον στην αλλαγή του κλίματος,

ΚΓ.

εκτιμώντας ότι η αλλαγή του κλίματος θα προκαλέσει και νέα σοβαρή ζημιά στα ήδη ευπαθή και απειλούμενα οικοσυστήματα και θα έχει επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα της Ευρώπης· εκτιμώντας ότι η ζημιά αυτή θα γίνει δριμύτατα αισθητή εμμέσως, με την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων που είναι βασικά για την ευημερία των ανθρώπων· εκτιμώντας ότι η προστασία των οικοσυστημάτων θα καταστεί επομένως θεμελιώδες στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ στον τομέα της προσαρμογής· εκτιμώντας ότι το έδαφος αποτελεί το μεγαλύτερο χερσαίο απόθεμα οργανικού άνθρακα και ότι οι μη κατάλληλες πρακτικές διαχείρισης του εδάφους συντελούν στη μείωση του αποθέματος αυτού· εκτιμώντας ότι είναι αναγκαίο να αντιστραφεί αυτή η τάση και να διασφαλιστεί ότι τα κατάλληλα μέτρα για τη διατήρηση και, όπου είναι δυνατόν, την αύξηση του οργανικού άνθρακα του εδάφους θα αποτελέσουν αναπόσπαστο τμήμα της στρατηγικής προσαρμογής της ΕΕ,

1.

χαιρετίζει την Πράσινη Βίβλο και την διαδικασία διαβούλευσης των ενδιαφερομένων μερών·

2.

υπογραμμίζει την σπουδαιότητα της στενής διασύνδεσης των προσπαθειών προσαρμογής και των προσπαθειών μετριασμού για την χρησιμοποίηση συνεργειών για τον περιορισμό των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει με ποιο τρόπο είναι δυνατό να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ των προσπαθειών στους δύο αυτούς τομείς, ώστε να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητά τους σε αμοιβαία βάση και να αναπτυχθεί σαφής ολιστική στρατηγική·

3.

αναγνωρίζει ότι, παρά το γεγονός ότι στην Πράσινη Βίβλο τα θέματα παρουσιάζονται κατά τομείς, πολλοί από αυτούς εμφανίζουν μεγάλη αλληλεξάρτηση· θεωρεί ότι οι συνέπειες για ένα τομέα και οι αποφάσεις προσαρμογής που τον αφορούν θα έχουν συχνά επιπτώσεις και σε άλλους τομείς, και καλεί επομένως την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις αλληλεξαρτήσεις αυτές κατά την εφαρμογή των μέτρων προσαρμογής·

4.

επιβεβαιώνει την ανάγκη περαιτέρω ανάπτυξης επιστημονικών μοντέλων και μελετών με βάση μια επικεντρωμένη στους κινδύνους προσέγγιση για την καλύτερη ανάλυση, κατανόηση και πρόβλεψη των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος στον άνθρωπο και την κοινωνία σε συνάρτηση με τον στόχο περιορισμού των 2 °C της ΕΕ και την διάσταση της αναγκαίας τοπικής ή περιφερειακής προσαρμογής·

5.

ζητεί από την Επιτροπή να διενεργήσει μελέτη σχετικά με τις οικονομικές πτυχές της προσαρμογής, να αναπτύξει σενάρια κατάρτισης ισολογισμού του κόστους και των ωφελειών της προσαρμογής και να παράσχει κίνητρα και προβλέψεις για μελλοντικές δράσεις οικονομικού χαρακτήρα· τονίζει τη σημασία να χρησιμοποιηθεί τομεακή και εκ των κάτω προς τα άνω προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές στους φυσικούς βιότοπους της Ευρώπης, όπως π.χ. στις ορεινές ή τις νησιωτικές περιοχές· καλεί την Επιτροπή να χαρτογραφήσει τις μετατοπίσεις θέσεων απασχόλησης τόσο στους τομείς που χαρακτηρίζονται από μεγέθυνση όσο και στους τομείς που χαρακτηρίζονται από συρρίκνωση·

6.

καλεί την Επιτροπή να συντονίσει και να υποστηρίξει την επιστημονική προετοιμασία μιας κοινής ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων σχετικά με τα τρωτά σημεία, ούτως ώστε να κατανοηθεί με ποιο τρόπο θα επηρεαστούν οι κοινωνικές ομάδες και η ευρωπαϊκή πολιτιστική και εθνική κληρονομιά και με ποιο τρόπο θα μπορούσαν να αντιδράσουν οι κοινωνίες στις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στο μέλλον· πιστεύει ότι θα πρέπει επίσης να δημιουργηθούν βάσεις δεδομένων που θα περιέχουν και άλλες σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες και τις πολιτικές προσαρμογής (π.χ. δείκτες, πολιτικές και μέτρα, κ.λπ.)·

7.

καλεί την Επιτροπή να συντονίσει τα υπάρχοντα δίκτυα παρακολούθησης περιβαλλοντικών δεδομένων και, εάν κριθεί σκόπιμο, να τα συνδυάσει με νέες διαρθρώσεις, με στόχο την κατάρτιση βάσεων δεδομένων που θα περιέχουν ομοιογενείς μετρήσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία προτύπων που θα επιτρέπουν να προσδιορίζονται οι πιο επιτακτικές παρεμβάσεις σε ευρωπαϊκό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο·

8.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τον τρόπο περαιτέρω ανάπτυξης και υποστήριξης ενός πανευρωπαϊκού δικτύου πανεπιστημίων, κοινωνικών εταίρων, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, επιχειρησιακών φορέων, και ιδίως των εθνικών μετεωρολογικών υπηρεσιών που διαθέτουν πάμπολλα δεδομένα, και τοπικών ή περιφερειακών φορέων λήψης αποφάσεων, προκειμένου να προαχθεί η σύναψη διατομεακών εταιρικών σχέσεων σχετικά με την προσαρμογή, με στόχο την ανταλλαγή γνώσεων και πολιτικών, την ανάπτυξη εργαλείων μέτρησης της επιτυχίας των θεσπισθέντων μέτρων και την γνωστοποίηση ή την διάδοση στο κοινό επιστημονικών πορισμάτων και σεναρίων σχετικά με την αναγκαία προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος·

9.

θεωρεί ότι, προκειμένου να γίνει αποτελεσματικότερη η έρευνα για τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, η έρευνα που διενεργείται στο πλαίσιο του έβδομου προγράμματος πλαισίου θα πρέπει να συντονίζεται με την έρευνα που διεξάγεται σε εθνικό επίπεδο (ιδίως με τα προγράμματα παρατήρησης της γης από το διάστημα)·

10.

θεωρεί ότι η ΕΕ οφείλει να καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για την αύξηση της τεχνολογικής ανάπτυξης στο θέμα της προσαρμογής, για τη στήριξη της δικής μας οικονομίας και τη μεταφορά των τεχνολογιών αυτών προς τον αναπτυσσόμενο κόσμο· πιστεύει ότι η ανάπτυξη αποδοτικών, ασφαλών και ολιγοδάπανων τεχνολογιών είναι μια από τις βασικές μορφές προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος και θεωρεί ότι η νέα Διάσκεψη/Σύνοδος των Συμβαλλομένων Μερών στο Πόζναν (COP 14) θα πρέπει να εστιασθεί σε αυτό το θέμα·

11.

ζητεί από την Επιτροπή να συνυπολογίζει τα μέτρα προσαρμογής όταν καταρτίζει και τροποποιεί την υπάρχουσα και κάθε επικείμενη νομοθεσία, τις στρατηγικές και τα χρηματοδοτικά σχέδια με χωρικό αντίκτυπο, ώστε να περιορίζονται οι επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει εκτεταμένη ανάλυση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών μέσων και της χρήσης τους για την θέσπιση μέτρων προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος στο πλαίσιο των αρχικών πεδίων εφαρμογής τους και να διευκρινίσει σε ποιους τομείς θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση·

12.

παροτρύνει θερμά το Συμβούλιο να καταλήξει σε απόφαση χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση σχετικά με τον προτεινόμενο κανονισμό του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του ήδη στις 18 Μαΐου 2006 (6)· πιστεύει ότι ο προτεινόμενος κανονισμός που —μαζί με άλλα μέτρα— μειώνει τα κατώτατα όρια για την κινητοποίηση του Ταμείου, θα επιτρέψει να αντιμετωπίζονται οι ζημίες που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές ή από ανθρώπινη δραστηριότητα με πιο αποτελεσματικό, ευέλικτο και έγκαιρο τρόπο· επιμένει ότι ένα τέτοιο χρηματοδοτικό μέσο είναι πολύ σημαντικό, ιδίως καθώς αναμένεται αύξηση των φυσικών καταστροφών στο μέλλον, οφειλόμενη και στην αλλαγή του κλίματος·

13.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα συμπερίληψης χρηματοοικονομικών μέτρων προσαρμογής στο επόμενο μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο για τις περιφερειακές πολιτικές και τα διαρθρωτικά ταμεία καθώς και να προτείνει τη χορήγηση συμπληρωματικών μέσων με στόχο την εξεύρεση καινοτόμων λύσεων για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος·

14.

υπενθυμίζει ότι οι στρατηγικές κατευθύνσεις για την πολιτική συνοχής της ΕΕ τονίζουν ρητά την ανάγκη ενίσχυσης των συνεργειών μεταξύ περιβάλλοντος και μεγέθυνσης· δηλώνει ότι τα προγράμματα περιφερειακής πολιτικής επενδύουν σε έργα υποδομής στους τομείς των υδάτινων πόρων, των αποβλήτων και του αέρα, της βιοποικιλότητας, της προώθησης του σχεδιασμού της χρήσης του εδάφους και των δημόσιων συγκοινωνιών· τονίζει ότι συμβάλλουν στην εκπλήρωση των σχετικών με το κλίμα δεσμεύσεων και προωθούν μέτρα πρόληψης των κινδύνων μέσω καινοτόμων πολιτικών κρατικής διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένης, π.χ., της προληπτικής παρακολούθησης· παραπέμπει επίσης στην ανάγκη για την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την ανάγκη συντονισμού της οργάνωσης αστικής προστασίας και του σχεδιασμού αντιμετώπισης απρόβλεπτων συμβάντων· παραπέμπει επ' αυτού στο πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τη διεθνή στρατηγική για την περιστολή των καταστροφών·

15.

τονίζει την ανάγκη χρήσης εκ μέρους των κρατών μελών των πιστώσεων για την αγροτική ανάπτυξη για την ενίσχυση της προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας· υπενθυμίζει το ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανικές ύλες του εδάφους όσον αφορά τη γονιμότητα του εδάφους, την ικανότητα κατακράτησης νερού και ως φρεάτια άνθρακα και καλεί την Κοινότητα να εγκρίνει και να στηρίξει κατάλληλες πρακτικές διαχείρισης του εδάφους, οι οποίες να διατηρούν τα επίπεδα οργανικών υλών των ευρωπαϊκών εδαφών ως αποτελεσματικό μέσο προσαρμογής στις αυξανόμενες θερμοκρασίες και στις αλλαγές στο σχήμα των βροχοπτώσεων· υπογραμμίζει την ανάγκη θέσπισης κατάλληλων μέτρων πρόληψης και διαχείρισης του κινδύνου τόσο σε κοινοτικό όσο και σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, δεδομένου ότι ο αριθμός των κρίσεων θα παρουσιάσει στο μέλλον σαφή αύξηση, με ιδιαίτερη αναφορά στην συστηματική προσπάθεια διαχείρισης των γαιών που εγγυάται πιο παρατεταμένες περιόδους κατακράτησης του ύδατος και μείωση της επιβάρυνσης λόγω κινδύνου πυρκαγιάς στα δάση· πιστεύει ότι η διαχείριση του κινδύνου πρέπει να αποτελέσει αναπόσπαστο και απερίφραστο μέρος της πολιτικής της ΕΕ για τη συνοχή·

16.

καλεί την Επιτροπή να προτείνει πλαίσιο σχεδιασμού της προσαρμογής και προετοιμασίας σε επίπεδο ΕΕ· τονίζει την ανάγκη συνεκτίμησης της αρχής της επικουρικότητας ως την πιο πολλά υποσχόμενη προσέγγιση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος μέσω συγκεκριμένων μέτρων προσαρμογής, δεδομένου ότι οι περιφέρειες και οι τοπικοί φορείς στην Ευρώπη θα έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να ανταποκριθούν με πολιτικές λύσεις στις ατομικές τους εμπειρίες, υπογραμμίζει, ωστόσο, την ανάγκη συνοχής και συντονισμού των σχεδίων προσαρμογής σε επίπεδο ΕΕ·

17.

υπογραμμίζει τον κεντρικό ρόλο που παίζουν οι τοπικές κοινότητες στην καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος και ζητεί ως εκ τούτου να εφαρμοστούν ολοκληρωμένες βιώσιμες στρατηγικές αστικής, περιφερειακής και αγροτικής ανάπτυξης που να λαμβάνουν πλήρως υπόψη τους τα μέτρα μετριασμού και προσαρμογής και να διενεργηθούν επιστημονικές μελέτες προκειμένου να αναλυθεί ποιος τύπος υποδομών μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος·

18.

ζητεί στενότερη συνεργασία και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών με και μεταξύ των περιφερειακών και τοπικών αρχών στην ανάπτυξη κτηρίων, επιχειρήσεων κοινής ωφελείας και υπηρεσιών με σκοπό να επιτύχουν ουδέτερο καθεστώς όσον αφορά τις εκλύσεις διοξειδίου του άνθρακα στις αντίστοιχες περιοχές τους, όπως π.χ. περιφερειακά συστήματα θέρμανσης, βελτιωμένες υπηρεσίες ανακύκλωσης, ολοκληρωμένες δημόσιες μεταφορές, κτήρια αποδοτικά ως προς την ενέργεια και το νερό, αυξημένη παραγωγή και χρήση εναλλακτικής ενέργειας και καλύτερη ενημέρωση του κοινού σχετικά με την ενεργειακή κατανάλωση·

19.

υπογραμμίζει ότι ο γεωργικός τομέας είναι ένας από τους πιο ευπαθείς στην αλλαγή του κλίματος, αλλά έχει συγχρόνως κατηγορηθεί για πρόκληση περιβαλλοντικής ζημίας· πιστεύει ότι τα μέτρα προσαρμογής στον τομέα αυτό πρέπει να στοχεύουν στη μείωση της ευπάθειας και στην αύξηση της αειφορίας τόσο από περιβαλλοντική όσο και από οικονομική άποψη·

20.

υπογραμμίζει ότι η σταδιακή προσαρμογή του γεωργικού τομέα στις νέες ανάγκες που ανακύπτουν λόγω της αλλαγής του κλίματος πρέπει να εξετασθεί στο πλαίσιο του «υγειονομικού ελέγχου»·

21.

τονίζει ότι ο γεωργικός τομέας μπορεί να προσαρμοστεί στην αλλαγή του κλίματος και να μετριάσει τις επιπτώσεις της μέσω της εφαρμογής των νομοθετικών ρυθμίσεων που ενισχύουν την αειφορία και προωθούν νέους τρόπους χρήσης και διαχείρισης των υδάτινων και των λοιπών φυσικών πόρων·

22.

τονίζει την σπουδαιότητα των κρατών μελών και της Επιτροπής για τον εντοπισμό των μεταφορικών υποδομών που ενδεχομένως θα επηρεαστούν περισσότερο από τις μεταβαλλόμενες συνθήκες αλλαγής του κλίματος και για τις οποίες χρειάζονται πρόσθετες προσπάθειες και επενδύσεις για την διασφάλιση συνεχούς και ασφαλούς λειτουργίας·

23.

επικροτεί το σημαντικό αποτέλεσμα της ΔΣΜ 13 στο Μπαλί για την κινητοποίηση του ταμείου προσαρμογής, προβλέποντας χρηματοδοτικά μέσα για συγκεκριμένα έργα προσαρμογής με την επιβολή εισφοράς σε σχέδια ΜΚΑ που αναλαμβάνονται στις αναπτυσσόμενες χώρες οι οποίες συμμετέχουν στο πρωτόκολλο του Κιότο· τονίζει ότι η επαναστατική αυτή απόφαση για τη χρηματοδότηση της προσαρμογής στις αναπτυσσόμενες χώρες ανεξάρτητα από χορηγούς ελήφθη πριν από την έγκριση του Σχεδίου Δράσης του Μπαλί·

24.

τονίζει την ανάγκη να διασφαλισθεί ότι, ως μέρος της αξιολόγησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, όλες οι κτηριακές άδειες και τα πολεοδομικά σχέδια θα λαμβάνουν υπόψη τα διάφορα σενάρια προσαρμογής ώστε να αποτρέπονται οι επενδύσεις σε μη συμβατά έργα υποδομής· τονίζει ότι, σε πολλές περιπτώσεις, θα ήταν πιο σκόπιμο οι ευπαθείς περιοχές να μην αναπτύσσονται, ή στις ήδη ανεπτυγμένες να αποκαθίστανται οι οικολογικές λειτουργίες, παρά να κατασκευάζονται αμυντικά έργα προετοιμασίας για την αντιμετώπιση δυσμενών κλιματικών συνεπειών·

25.

θεωρεί επιτακτική την συνεργασία για την υποστήριξη των φτωχότερων τμημάτων της Ευρώπης και του αναπτυσσόμενου κόσμου, λαμβανομένου υπόψη ότι αυτές οι περιοχές είναι πιθανό να πληγούν περισσότερο από την αλλαγή του κλίματος, ενώ θα είναι λιγότερο ικανές να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της· λυπάται που η Πράσινη Βίβλος δεν πραγματεύεται επαρκώς την ανάγκη για συνεργασία στον τομέα της προσαρμογής μεταξύ της ΕΕ και των αναπτυσσομένων χωρών· επισημαίνει ιδίως την ανάγκη για μεταφορά τεχνολογίας και δημιουργία ικανοτήτων· στο πλαίσιο αυτό χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη δημιουργία παγκόσμιας συμμαχίας για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος, αλλά τονίζει ότι, επί του παρόντος, η χρηματοδότησή της είναι ανεπαρκέστατη·

26.

αναγνωρίζει την υπό όρους διασύνδεση των αναπτυξιακών στόχων και των μέτρων μετριασμού και προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος· τονίζει ότι η αλλαγή του κλίματος πρέπει να ενταχθεί σε όλες τις δράσεις αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των υφισταμένων προγραμμάτων εταιρικής σχέσης όπως του ευρω-μεσογειακού διαλόγου ή της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αφρικής στον τομέα της ενέργειας· τονίζει επίσης τη μεγάλη σημασία της ισχυροποίησης των εταιρικών σχέσεων με αναπτυσσόμενες χώρες ώστε να ενταθούν οι προσπάθειες αποτροπής της αποψίλωσης, αποκομίζοντας οφέλη τόσο ως προς τον μετριασμό όσο και την προσαρμογή·

27.

ζητεί να αναπτυχθούν σημαντικοί και προβλέψιμοι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί στο πλαίσιο των πολιτικών της ΕΕ, όπως το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών, ώστε να βοηθηθούν οι αναπτυσσόμενες χώρες να προσαρμοστούν στις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος και να προβλεφθούν κονδύλια για τις πολιτικές προσαρμογής στα κράτη μέλη·

28.

τονίζει ότι η αλλαγή του κλίματος θα μπορούσε να επιταχύνει τον ρυθμό μείωσης της πρόσβασης σε φυσικούς πόρους· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω μέτρα για την προσαρμογή σε νέες προκλήσεις για την εξασφάλιση του ανεφοδιασμού σε τρόφιμα και ενέργεια·

29.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, με ποιο τρόπο μπορεί να ενσωματωθεί η αναγκαία προσαρμογή για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος στα αναπτυξιακά σχέδια και στις διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει με ποιο τρόπο είναι δυνατή η εφαρμογή των μέτρων αυτών στις τομεακές πολιτικές για την καθοδήγηση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης και των επενδύσεων· υπογραμμίζει ότι αυτή η ενσωμάτωση πρέπει να καλύπτει τους τομείς της επιστήμης, της ένταξης στον κύριο κορμό δραστηριοτήτων, της αύξησης της ευαισθητοποίησης, της πληροφόρησης, της συνεργασίας και της επιτήρησης, με βάση σαφή κριτήρια, η εκπλήρωση των οποίων πρέπει να ελέγχεται τακτικά, προκειμένου να αιτιολογείται η παροχή περαιτέρω στήριξης και ότι πρέπει να ενημερώνονται σχετικά το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο·

30.

τονίζει την σημασία της αυξημένης ανάγκης για ορθολογική χρήση των υδάτινων πόρων, μέσα από την «διαχείριση της ζήτησης του νερού», καθώς το νερό εξελίσσεται σε πόρο εν ανεπαρκεία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν συνδυαστικά μέτρα για να εξασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα, προσπελασιμότητα, χρήση και διατήρηση του νερού και να προωθήσουν καινοτόμες τεχνολογίες και πρακτικές, περιλαμβανομένων των πιλοτικών σχεδίων, που θα συμβάλουν στη μείωση των καταστροφών λόγω ξηρασίας και στη μείωση των κινδύνων πλημμύρας· στο πλαίσιο αυτό, αναγνωρίζει τη σημασία να υιοθετηθεί προσέγγιση οικοσυστήματος για την πρόληψη και την απορρόφηση των επιπτώσεων της διάβρωσης του εδάφους, της πλημμύρας, της εξερήμωσης, της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και των χωροκατακτητικών ξένων ειδών, και για την αύξηση της ικανότητας αντίστασης στις πυρκαγιές των δασών·

31.

αναγνωρίζει ότι η αλλαγή του κλίματος συντείνει με αρνητικό τρόπο στους επιβαρυντικούς παράγοντες ασθενειών και πρώιμων θανάτων, επηρεάζοντας ιδίως τις πιο ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες· καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν τη δυνατότητα μέτρων για την ενίσχυση της ικανότητας των υγειονομικών συστημάτων να προσαρμόζονται στις δυσμενείς συνέπειες της αλλαγής του κλίματος· καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει πανενωσιακό σύστημα παρακολούθησης και επιτήρησης των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος στην υγεία· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι οι απειλές για την ανθρώπινη υγεία λόγω αλλαγής του κλίματος βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής της ΕΕ για την προσαρμογή και τον μετριασμό·

32.

τονίζει την ανάγκη διαφοροποιημένης κλιματικής και αναπτυξιακής προσέγγισης όσον αφορά περιοχές και περιφέρειες ιδιαίτερα ευπαθείς στην αλλαγή του κλίματος, όπως οι ορεινές ή οι παράκτιες περιοχές, τα νησιά ή, π.χ. οι επτά άκρως απόκεντρες περιφέρειες της ΕΕ οι οποίες, δεδομένων των τοπογραφικών χαρακτηριστικών τους και των διαρθρωτικών μειονεκτημάτων τους, εξαρτώνται όλως ιδιαιτέρως από τη δυναμική των φυσικών φαινομένων· καλεί στο πλαίσιο αυτό την Επιτροπή να επεκτείνει τον κατάλογο των πλέον ευπαθών περιοχών και να συνεργασθεί με τις υπάρχουσες περιφερειακές πρωτοβουλίες, όπως η Σύμβαση των Άλπεων και η Σύμβαση των Καρπαθίων, προκειμένου να αξιοποιηθούν καλύτερα οι γνώσεις που έχουν συσσωρευτεί στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών αυτών·

33.

καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τον καίριο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τα υγιή οικοσυστήματα στην πολιτική προσαρμογής· τονίζει το γεγονός ότι η ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ (όπως οι οδηγίες για τα πουλιά (7) και τους βιοτόπους (8), η Natura 2000 και η οδηγία πλαίσιο για το νερό (9)) μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού στην Ευρώπη· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν στην εφαρμογή των πολιτικών αυτών υψίστη προτεραιότητα, ώστε να διασφαλισθεί ταχεία και αποτελεσματική προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος·

34.

χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να συστήσει ευρωπαϊκή συμβουλευτική ομάδα για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος και τονίζει ότι η εν λόγω ομάδα εμπειρογνωμόνων πρέπει να παράσχει δυνατότητες για την υλοποίηση συνεκτικών διατομεακών στρατηγικών σε επίπεδο ΕΕ καθώς και για την ενίσχυση πλαισίων πολιτικής που θα μπορούσαν να προσφέρουν κίνητρα επενδύσεων σε δραστηριότητες προσαρμογής και μετριασμού των συνεπειών της αλλαγής του κλίματος·

35.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, ως συμβολή του Κοινοβουλίου στην διαδικασία διαβούλευσης των ενδιαφερομένων μερών με αντικείμενο την Πράσινη Βίβλο που έχει εκδώσει η Επιτροπή.