11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/1

(1)

H αρχή του τεκμηρίου αθωότητας και το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη κατοχυρώνονται στα άρθρα 47 και 48 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ο Χάρτης), στο άρθρο 6 της ευρωπαϊκής σύμβασης για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (ΕΣΔΑ), στο άρθρο 14 του διεθνούς συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα (ΔΣΑΠΔ) και στο άρθρο 11 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

(2)

Η Ένωση έχει θέσει ως στόχο τη διατήρηση και την ανάπτυξη ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Τάμπερε της 15ης και 16ης Οκτωβρίου 1999, ιδίως σύμφωνα με το σημείο 33, η ενισχυμένη αμοιβαία αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων και διαταγών και η αναγκαία προσέγγιση των νομοθεσιών θα διευκολύνουν τη συνεργασία μεταξύ αρμόδιων αρχών και τη δικαστική προστασία των δικαιωμάτων των προσώπων. Η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης θα πρέπει συνεπώς να αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές και ποινικές υποθέσεις εντός της Ένωσης.

(3)

Σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), η δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις στην Ένωση θεμελιώνεται στην αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης των δικαστικών αποφάσεων και διαταγών.

(4)

Η εφαρμογή της εν λόγω αρχής βασίζεται στην αποδοχή ότι τα κράτη μέλη έχουν αμοιβαία εμπιστοσύνη στα συστήματα απονομής ποινικής δικαιοσύνης καθενός από αυτά. Η έκταση της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης εξαρτάται από διάφορες παραμέτρους και περιλαμβάνει μηχανισμούς προστασίας των δικαιωμάτων των υπόπτων και των κατηγορούμενων προσώπων και τον καθορισμό ελάχιστων κοινών κανόνων, αναγκαίων για τη διευκόλυνση της εφαρμογής της εν λόγω αρχής.

(5)

Μολονότι τα κράτη μέλη είναι συμβαλλόμενο μέρος της ΕΣΔΑ και του ΔΣΑΠΔ, η εμπειρία έχει δείξει ότι το γεγονός αυτό από μόνο του δεν εξασφαλίζει πάντοτε επαρκή βαθμό εμπιστοσύνης στα συστήματα απονομής ποινικής δικαιοσύνης των άλλων κρατών μελών.

(6)

Στις 30 Νοεμβρίου 2009 το Συμβούλιο εξέδωσε ψήφισμα για έναν οδικό χάρτη για την ενίσχυση των δικονομικών δικαιωμάτων των υπόπτων ή κατηγορουμένων σε ποινικές διαδικασίες (3) («οδικός χάρτης»). Με τον οδικό χάρτη ζητείται, βάσει σταδιακής προσέγγισης, η έγκριση μέτρων όσον αφορά το δικαίωμα μετάφρασης και διερμηνείας (μέτρο Α), το δικαίωμα ενημέρωσης για τα δικαιώματα και τις κατηγορίες (μέτρο Β), το δικαίωμα σε νομικές συμβουλές και σε δικαστική αρωγή (μέτρο Γ), το δικαίωμα επικοινωνίας με συγγενείς, εργοδότες και προξενικές αρχές (μέτρο Δ) και τις ειδικές διασφαλίσεις για ευάλωτους υπόπτους ή κατηγορουμένους (μέτρο Ε).

(7)

Στις 11 Δεκεμβρίου 2009 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για τον οδικό χάρτη και τον κατέστησε μέρος του «Προγράμματος της Στοκχόλμης — Μια ανοικτή και ασφαλής Ευρώπη που εξυπηρετεί και προστατεύει τους πολίτες» (4) (σημείο 2.4). Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογράμμισε τον μη εξαντλητικό χαρακτήρα του οδικού χάρτη, καλώντας την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω στοιχεία των ελάχιστων δικονομικών δικαιωμάτων των υπόπτων και κατηγορουμένων και να εκτιμήσει κατά πόσον πρέπει να εξεταστούν άλλα ζητήματα, όπως το τεκμήριο της αθωότητας, για την προώθηση της βελτίωσης της συνεργασίας στον τομέα αυτό.

(8)

Σχετικά με τα δικονομικά δικαιώματα κατά τις ποινικές διαδικασίες έχουν εκδοθεί τρία μέτρα σύμφωνα με τον οδικό χάρτη, δηλαδή οι οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2010/64/ΕΕ (5), 2012/13/ΕΕ (6) και 2013/48/ΕΕ (7).

(9)

Σκοπός της παρούσας οδηγίας είναι να ενισχυθεί το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών, με τη θέσπιση κοινών ελάχιστων κανόνων για ορισμένες πτυχές του τεκμηρίου αθωότητας και του δικαιώματος παράστασης του κατηγορουμένου στη δίκη.

(10)

Με τη θέσπιση κοινών ελάχιστων κανόνων για την προστασία των δικονομικών δικαιωμάτων των υπόπτων και κατηγορουμένων η παρούσα οδηγία έχει σκοπό να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των κρατών μελών στα συστήματα απονομής ποινικής δικαιοσύνης των άλλων κρατών μελών και, ως εκ τούτου, να συμβάλει στη διευκόλυνση της αμοιβαίας αναγνώρισης των αποφάσεων σε ποινικές υποθέσεις. Οι κοινοί αυτοί ελάχιστοι κανόνες δύνανται να άρουν επίσης τα εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών στην επικράτεια όλων των κρατών μελών.

(11)

Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να ισχύει μόνο για τις ποινικές διαδικασίες σύμφωνα με την ερμηνεία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Δικαστήριο), με την επιφύλαξη της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να ισχύει για διοικητικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που μπορούν να επισύρουν κυρώσεις, όπως είναι οι διαδικασίες που αφορούν τον ανταγωνισμό, εμπορικά ζητήματα, χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οδική κυκλοφορία, φορολογικά ζητήματα ή πρόσθετους φόρους, ούτε για έρευνες που διεξάγονται από διοικητικές αρχές σε σχέση με τέτοιου είδους διαδικασίες.

(12)

Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να εφαρμόζεται στα φυσικά πρόσωπα που είναι ύποπτα ή κατηγορούμενα σε ποινικές διαδικασίες. Θα πρέπει να εφαρμόζεται από τη στιγμή που ένα πρόσωπο είναι ύποπτο ή κατηγορείται για τέλεση αξιόποινης πράξης ή εικαζόμενης αξιόποινης πράξης και, κατά συνέπεια, ακόμα και πριν το εν λόγω πρόσωπο ενημερωθεί από τις αρμόδιες αρχές ενός κράτους μέλους, μέσω επίσημης ειδοποίησης ή με άλλο τρόπο, ότι θεωρείται ύποπτο ή ότι κατηγορείται. Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλα τα στάδια της ποινικής διαδικασίας μέχρι να εκδοθεί η τελική απόφαση ως προς το αν ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος διέπραξε τη σχετική αξιόποινη πράξη και να καταστεί η εν λόγω απόφαση οριστική. Οι νομικές ενέργειες και τα ένδικα μέσα που διατίθενται αφού η εν λόγω απόφαση έχει καταστεί οριστική, συμπεριλαμβανομένης της προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δεν θα πρέπει να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας.

(13)

Η παρούσα οδηγία αναγνωρίζει τις διαφορετικές ανάγκες και τα διαφορετικά επίπεδα προστασίας ορισμένων πτυχών του τεκμηρίου αθωότητας όσον αφορά φυσικά πρόσωπα και νομικά πρόσωπα. Όσον αφορά φυσικά πρόσωπα, η εν λόγω προστασία αντικατοπτρίζεται στην πάγια νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το Δικαστήριο ωστόσο έχει αναγνωρίσει ότι τα νομικά πρόσωπα δεν καθίστανται υποκείμενα των δικαιωμάτων που απορρέουν από το τεκμήριο αθωότητας με τον ίδιο τρόπο όπως τα φυσικά πρόσωπα.

(14)

Επειδή στο παρόν στάδιο είναι πρόωρη η θέσπιση νομοθεσίας σε επίπεδο Ένωσης για το δικαίωμα του τεκμηρίου αθωότητας των νομικών προσώπων. Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε νομικά πρόσωπα. Με την επιφύλαξη της εφαρμογής στα νομικά πρόσωπα του δικαιώματος στο τεκμήριο αθωότητας, όπως ορίζεται ειδικότερα στην ΕΣΔΑ και σύμφωνα με την ερμηνεία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Δικαστηρίου.

(15)

Το τεκμήριο αθωότητας όσον αφορά τα νομικά πρόσωπα θα πρέπει να διασφαλίζεται από τις υφιστάμενες νομοθετικές εγγυήσεις και τη νομολογία, η μελλοντική εξέλιξη των οποίων θα καθορίσει εάν υφίσταται ανάγκη για ανάληψη δράσης εκ μέρους της Ένωσης.

(16)

Το τεκμήριο αθωότητας παραβιάζεται σε περίπτωση που δημόσιες δηλώσεις δημόσιων αρχών ή δικαστικές αποφάσεις, με εξαίρεση τις αποφάσεις περί ενοχής, αναφέρονται στον ύποπτο ή στον κατηγορούμενο ως να είναι ένοχος κατά το χρονικό διάστημα που το πρόσωπο αυτό δεν έχει αποδειχτεί ένοχο κατά τον νόμο. Οι εν λόγω δηλώσεις και δικαστικές αποφάσεις δεν θα πρέπει να δημιουργούν την αίσθηση ότι το πρόσωπο αυτό είναι ένοχο. Η διάταξη αυτή δεν θα πρέπει να θίγει τις πράξεις της εισαγγελικής αρχής που αποσκοπούν να αποδείξουν την ενοχή του υπόπτου ή του κατηγορουμένου, όπως η απαγγελία κατηγορίας, ούτε να θίγει τις δικαστικές αποφάσεις ως αποτέλεσμα των οποίων μια καταδικαστική απόφαση που είχε ανασταλεί τίθεται σε εφαρμογή, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται τα δικαιώματα της υπεράσπισης. Δεν θα πρέπει να θίγει επίσης τις προκαταρκτικές αποφάσεις δικονομικής φύσης, που λαμβάνονται από δικαστικές ή άλλες αρμόδιες αρχές και βασίζονται σε υπόνοιες ή ενοχοποιητικά στοιχεία, όπως αποφάσεις προφυλάκισης, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω αποφάσεις δεν αναφέρονται στον ύποπτο ή στον κατηγορούμενο ως να είναι ένοχος. Προτού λάβει προκαταρκτική απόφαση, η αρμόδια αρχή ενδεχομένως να οφείλει να διαπιστώσει πρώτα ότι υφίστανται επαρκή ενοχοποιητικά στοιχεία σε σχέση με τον ύποπτο ή τον κατηγορούμενο τα οποία να δικαιολογούν τη σχετική απόφαση, η οποία μπορεί και να περιέχει αναφορά στα εν λόγω στοιχεία.

(17)

Με τον όρο «δημόσιες δηλώσεις δημόσιων αρχών» θα πρέπει να νοείται κάθε δήλωση που αναφέρεται σε αξιόποινη πράξη η οποία προέρχεται είτε από αρχή που συμμετέχει σε ποινική διαδικασία σχετική με την εν λόγω αξιόποινη πράξη, π.χ. δικαστικές αρχές, αστυνομία και άλλες αρχές επιβολής του νόμου, είτε από άλλη δημόσια αρχή, π.χ. υπουργούς και άλλους δημόσιους λειτουργούς ή αξιωματούχους, υπό τον όρο ότι δεν θίγεται τυχόν ασυλία που ισχύει σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο.

(18)

Η υποχρέωση να μην αναφέρονται ως ένοχοι οι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι δεν θα πρέπει να εμποδίζει τις δημόσιες αρχές να προβαίνουν σε δημόσια μετάδοση πληροφοριών σχετικά με την ποινική διαδικασία, όταν αυτό είναι απολύτως απαραίτητο για λόγους σχετικούς με την ποινική έρευνα, π.χ. δημοσιοποίηση βιντεοσκοπημένου υλικού συνοδευόμενη από έκκληση προς τους πολίτες να βοηθήσουν στην ταυτοποίηση του φερόμενου ως δράστη της αξιόποινης πράξης, ή για λόγους δημοσίου συμφέροντος, π.χ. όταν οι κάτοικοι συγκεκριμένης περιοχής ενημερώνονται για λόγους ασφάλειας σχετικά με εικαζόμενο περιβαλλοντικό έγκλημα, ή όταν η εισαγγελική ή άλλη αρμόδια αρχή παρέχει αντικειμενικές πληροφορίες σχετικά με την πορεία της ποινικής διαδικασίας ώστε να αποφευχθεί η διατάραξη της δημόσιας τάξης. Η επίκληση των προαναφερόμενων λόγων θα πρέπει να περιορίζεται σε καταστάσεις όπου αυτό κρίνεται εύλογο και αναλογικό, λαμβανομένων υπόψη όλων των σχετικών συμφερόντων. Σε κάθε περίπτωση, ο τρόπος και το πλαίσιο διάδοσης των σχετικών πληροφοριών δεν θα πρέπει να δημιουργεί την εντύπωση ότι το πρόσωπο είναι ένοχο όσο η ενοχή του δεν έχει αποδειχτεί σύμφωνα με τον νόμο.

(19)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι κατά την παροχή πληροφοριών στα μέσα ενημέρωσης οι δημόσιες αρχές δεν αναφέρονται στους υπόπτους ή στους κατηγορουμένους ως να είναι ένοχοι όσο δεν έχει αποδειχτεί η ενοχή των προσώπων αυτών κατά τον νόμο. Προς τούτο, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενημερώνουν τις δημόσιες αρχές πόσο σημαντικό είναι να λαμβάνουν δεόντως υπόψη την αρχή του τεκμηρίου αθωότητας όταν παρέχουν ή διαδίδουν πληροφορίες στα μέσα ενημέρωσης. Η απαίτηση αυτή δεν θα πρέπει να θίγει το εθνικό δίκαιο που προστατεύει την ελευθερία του Τύπου και των λοιπών μέσων ενημέρωσης.

(20)

Οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να αποφεύγουν να εμφανίζουν τους υπόπτους ή τους κατηγορουμένους ως ενόχους, είτε στο δικαστήριο είτε δημόσια, μέσω της εφαρμογής μέτρων σωματικού περιορισμού, όπως χειροπέδων, γυάλινων κουβούκλιων, κλωβών και πέδων ποδιών, εκτός εάν η εφαρμογή των μέτρων αυτών επιβάλλεται για συγκεκριμένους λόγους που αφορούν είτε την ασφάλεια, μεταξύ άλλων προκειμένου να εμποδιστούν οι ύποπτοι ή οι κατηγορούμενοι να βλάψουν τους εαυτούς τους ή άλλους ή να καταστρέψουν κάποιο αντικείμενο, είτε την παρεμπόδιση των υπόπτων ή των κατηγορουμένων να φυγοδικήσουν ή να έλθουν σε επαφή με τρίτα πρόσωπα, όπως μάρτυρες ή θύματα. Η δυνατότητα εφαρμογής μέτρων σωματικού περιορισμού δεν συνεπάγεται ότι οι αρμόδιες αρχές πρέπει να λαμβάνουν επίσημη απόφαση σχετικά με τη χρήση των μέτρων αυτών.

(21)

Όπου είναι εφικτό, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει επίσης να αποφεύγουν να εμφανίζουν τους υπόπτους ή τους κατηγορουμένους, σε δικαστήριο ή δημόσια, με στολή φυλακισμένου, ώστε να αποφεύγεται να δημιουργείται η εντύπωση ότι τα πρόσωπα αυτά είναι ένοχα.

(22)

Η εισαγγελική αρχή φέρει το βάρος της απόδειξης της ενοχής των υπόπτων και κατηγορουμένων και οποιαδήποτε αμφιβολία θα πρέπει να είναι προς όφελος του υπόπτου ή του κατηγορουμένου. Το τεκμήριο αθωότητας παραβιάζεται όταν το βάρος της αποδείξεως μετατίθεται από την εισαγγελική αρχή στην υπεράσπιση, υπό την επιφύλαξη ενδεχόμενων αυτεπάγγελτων εξουσιών έρευνας του δικαστηρίου, της ανεξαρτησίας του δικαστικού σώματος κατά την εκτίμηση της ενοχής του υπόπτου ή κατηγορουμένου και της χρήσης πραγματικών ή νομικών τεκμηρίων σχετικά με την ποινική ευθύνη προσώπου που είναι ύποπτο ή κατηγορείται για τη τέλεση αξιόποινης πράξης. Τα τεκμήρια αυτά θα πρέπει να περιορίζονται σε λογικά όρια, με συνεκτίμηση της σοβαρότητας του διακυβεύματος και διαφύλαξη των δικαιωμάτων της υπεράσπισης, ενώ τα χρησιμοποιούμενα μέσα θα πρέπει να είναι ευλόγως αναλογικά με τον επιδιωκόμενο θεμιτό στόχο. Τέτοια τεκμήρια θα πρέπει να είναι μαχητά και εν πάση περιπτώσει θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο υπό τον όρο ότι τηρούνται τα δικαιώματα της υπεράσπισης.

(23)

Σε διάφορα κράτη μέλη αρμόδιοι για την εξεύρεση τόσο ενοχοποιητικών όσο και απαλλακτικών στοιχείων είναι όχι μόνον οι εισαγγελείς, αλλά και οι δικαστές και τα αρμόδια δικαστήρια. Τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν κατηγορητικό σύστημα θα πρέπει να μπορούν να διατηρήσουν το ισχύον σύστημά τους εφόσον συνάδει με την παρούσα οδηγία και με άλλες συναφείς διατάξεις του ενωσιακού και διεθνούς δικαίου.

(24)

Το δικαίωμα σιωπής είναι μια σημαντική πτυχή του τεκμηρίου αθωότητας και θα πρέπει να χρησιμεύει ως προστασία από την αυτοενοχοποίηση.

(25)

Το δικαίωμα της μη αυτοενοχοποίησης είναι επίσης μια σημαντική πτυχή του τεκμηρίου αθωότητας. Οι ύποπτοι και οι κατηγορούμενοι, όταν καλούνται να προβούν σε δήλωση ή να απαντήσουν σε ερωτήσεις, δεν θα πρέπει να εξαναγκάζονται να προσκομίσουν αποδεικτικά στοιχεία ή έγγραφα ή να παράσχουν πληροφορίες που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτοενοχοποίησή τους.

(26)

Το δικαίωμα σιωπής και το δικαίωμα μη αυτοενοχοποίησης θα πρέπει να εφαρμόζονται σε θέματα που αφορούν την αξιόποινη πράξη για την οποία ένα πρόσωπο θεωρείται ύποπτο ή την οποία κατηγορείται ότι έχει διαπράξει και όχι, για παράδειγμα, σε θέματα που σχετίζονται με την ταυτοποίηση ενός υπόπτου ή κατηγορουμένου.

(27)

Το δικαίωμα σιωπής και το δικαίωμα μη αυτοενοχοποίησης συνεπάγονται ότι οι αρμόδιες αρχές δεν θα πρέπει να εξαναγκάζουν τους υπόπτους ή τους κατηγορουμένους να παράσχουν πληροφορίες εάν τα εν λόγω πρόσωπα δεν επιθυμούν να το πράξουν. Προκειμένου να διαπιστωθεί εάν έχει παραβιαστεί το δικαίωμα σιωπής ή το δικαίωμα μη αυτοενοχοποίησης, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ερμηνεία του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δυνάμει της ΕΣΔΑ.

(28)

Η άσκηση του δικαιώματος σιωπής ή του δικαιώματος μη αυτοενοχοποίησης δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται εναντίον του υπόπτου ή κατηγορουμένου και δεν θα πρέπει να θεωρείται από μόνη της απόδειξη ότι το εν λόγω πρόσωπο έχει διαπράξει τη συγκεκριμένη αξιόποινη πράξη. Η απαίτηση αυτή δεν θα πρέπει να θίγει τους εθνικούς κανόνες που αφορούν την εκτίμηση των αποδεικτικών στοιχείων από τα δικαστήρια ή τους δικαστές, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται τα δικαιώματα της υπεράσπισης.

(29)

Η άσκηση του δικαιώματος μη αυτοενοχοποίησης δεν θα πρέπει να παρεμποδίζει τις αρμόδιες αρχές από τη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων τα οποία μπορούν να ληφθούν νόμιμα από τον ύποπτο ή κατηγορούμενο μέσω άσκησης εξουσιών νόμιμου καταναγκασμού και έχουν ύπαρξη ανεξάρτητη από τη βούληση του υπόπτου ή του κατηγορουμένου, π.χ. το υλικό που αποκτάται δυνάμει εντάλματος, το υλικό για το οποίο υπάρχει νομική υποχρέωση διατήρησης και προσκόμισης εφόσον ζητηθεί, τα δείγματα αναπνοής, αίματος και ούρων και οι ιστοί ανθρώπινου σώματος για την ανάλυση DNA.

(30)

Σε περιπτώσεις αξιόποινων πράξεων ήσσονος σημασίας, όπως οι ήσσονος σημασίας παραβάσεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, το δικαίωμα σιωπής και το δικαίωμα μη αυτοενοχοποίησης δεν θα πρέπει να εμποδίζουν τα κράτη μέλη να αποφασίζουν ότι η σχετική διαδικασία ή ορισμένα στάδια αυτής μπορούν να διεξάγονται γραπτώς ή χωρίς ανάκριση του υπόπτου ή κατηγορουμένου από τις αρμόδιες αρχές σε σχέση με την εν λόγω αξιόποινη πράξη, εφόσον δεν θίγεται το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.

(31)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μεριμνούν ώστε να διασφαλίζεται ότι, στις περιπτώσεις που παρέχονται στους υπόπτους ή στους κατηγορουμένους πληροφορίες σχετικά με δικαιώματα σύμφωνα με το άρθρο 3 της οδηγίας 2012/13/ΕΕ, τους παρέχονται επίσης πληροφορίες σχετικά με το δικαίωμα της μη αυτοενοχοποίησης, όπως ισχύει στο πλαίσιο του εθνικού δικαίου σύμφωνα με την παρούσα οδηγία.

(32)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μεριμνούν ώστε να διασφαλίζεται ότι, στις περιπτώσεις που παρέχεται στους υπόπτους ή στους κατηγορουμένους έγγραφο/έντυπο δικαιωμάτων σύμφωνα με το άρθρο 4 της οδηγίας 2012/13/ΕΕ, το εν λόγω έγγραφο περιέχει επίσης πληροφορίες σχετικά με το δικαίωμα της μη αυτοενοχοποίησης, όπως ισχύει στο πλαίσιο του εθνικού δικαίου σύμφωνα με την παρούσα οδηγία.

(33)

Το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη αποτελεί μια από τις βασικές αρχές σε μια δημοκρατική κοινωνία. Το δικαίωμα των υπόπτων και των κατηγορουμένων να παρίστανται στη δίκη τους βασίζεται σε αυτό το δικαίωμα και θα πρέπει να κατοχυρώνεται σε όλη την Ένωση.

(34)

Εάν, για λόγους πέραν του ελέγχου τους, οι ύποπτοι ή οι κατηγορούμενοι δεν δύνανται να παραστούν στη δίκη τους, θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν εντός των χρονικών ορίων που προβλέπει η εθνική νομοθεσία νέα ημερομηνία διεξαγωγής της δίκης.

(35)

Το δικαίωμα παράστασης των υπόπτων και των κατηγορουμένων στη δίκη τους δεν είναι απόλυτο. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις οι ύποπτοι και οι κατηγορούμενοι θα πρέπει να μπορούν, ρητώς ή σιωπηρώς αλλά κατά τρόπο μη επιδεχόμενο αμφισβήτηση, να παραιτηθούν από το δικαίωμα αυτό.

(36)

Υπό ορισμένες συνθήκες η απόφαση για την ενοχή ή την αθωότητα του υπόπτου ή του κατηγορουμένου θα πρέπει να μπορεί να εκδοθεί παρά την απουσία του. Αυτό ενδέχεται να ισχύει όταν ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος έχει ενημερωθεί εγκαίρως σχετικά με τη δίκη και τις συνέπειες της μη παράστασης, αλλά εντούτοις δεν εμφανίζεται. Η ενημέρωση του υπόπτου ή του κατηγορουμένου σχετικά με τη δίκη θα πρέπει να σημαίνει ότι το εν λόγω πρόσωπο κλητεύθηκε αυτοπροσώπως ή ότι με άλλα μέσα του παρασχέθηκαν επισήμως πληροφορίες για την προγραμματισμένη ημερομηνία και τον τόπο διεξαγωγής της δίκης κατά τρόπο ώστε να είναι σε θέση να γνωρίζει για την δίκη. Η πληροφόρηση του υπόπτου ή του κατηγορουμένου σχετικά με τις συνέπειες της μη παράστασης θα πρέπει ιδίως να σημαίνει πως το πρόσωπο έχει ενημερωθεί ότι η απόφαση μπορεί να εκδοθεί ακόμη και αν δεν εμφανιστεί στη δίκη.

(37)

Θα πρέπει επίσης να είναι δυνατό να διεξαχθεί μια δίκη που μπορεί να οδηγήσει σε καταδικαστική ή αθωωτική απόφαση ερήμην του υπόπτου ή κατηγορουμένου εφόσον έχει ενημερωθεί για τη δίκη του και έχει δώσει εντολή σε δικηγόρο, ο οποίος διορίστηκε είτε από το εν λόγω πρόσωπο είτε από το κράτος, να το εκπροσωπήσει στη δίκη και ο δικηγόρος πράγματι εκπροσώπησε τον ύποπτο ή κατηγορούμενο.

(38)

Όταν εξετάζεται κατά πόσον ο τρόπος με τον οποίο παρέχονται οι πληροφορίες επαρκεί ώστε να εξασφαλίζεται η επίγνωση του προσώπου όσον αφορά τη δίκη, ιδιαίτερη προσοχή, εφόσον κρίνεται σκόπιμο, θα πρέπει να αποδίδεται και στη δέουσα προσπάθεια που καταβάλλουν οι δημόσιες αρχές για να ενημερώσουν το ενδιαφερόμενο πρόσωπο και στη δέουσα προσπάθεια που καταβάλλει το ενδιαφερόμενο πρόσωπο προκειμένου να λάβει πληροφορίες που απευθύνονται σε αυτό.

(39)

Στις περιπτώσεις που τα κράτη μέλη προβλέπουν τη δυνατότητα διεξαγωγής δίκης ερήμην του υπόπτου ή κατηγορουμένου, αλλά δεν μπορούν να εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις για τη λήψη απόφασης ερήμην του, επειδή ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος δεν κατέστη δυνατό να εντοπιστεί παρ' όλο που καταβλήθηκαν οι δέουσες προσπάθειες, για παράδειγμα, επειδή το εν λόγω πρόσωπο διέφυγε ή φυγοδίκησε, θα πρέπει να είναι εντούτοις δυνατό να ληφθεί απόφαση ερήμην του υπόπτου ή κατηγορουμένου και να εκτελεστεί η απόφαση αυτή. Σε αυτή την περίπτωση τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι, όταν οι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι λαμβάνουν γνώση της απόφασης, ειδικότερα όταν συλλαμβάνονται, θα πρέπει να λαμβάνουν επίσης γνώση της δυνατότητας να προσβάλουν την απόφαση και του δικαιώματος να ζητήσουν νέα δίκη ή να ασκήσουν άλλο ένδικο μέσο προστασίας. Οι εν λόγω πληροφορίες θα πρέπει να παρέχονται γραπτώς. Οι πληροφορίες μπορούν ωστόσο να παρέχονται προφορικώς, υπό τον όρο ότι σημειώνεται το γεγονός ότι παρασχέθηκαν οι πληροφορίες σύμφωνα με τη διαδικασία καταχώρισης που προβλέπει η εθνική νομοθεσία.

(40)

Οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να απομακρύνουν προσωρινά έναν ύποπτο ή κατηγορούμενο από το ακροατήριο όταν αυτό είναι προς το συμφέρον της ομαλής εξέλιξης της ποινικής διαδικασίας. Αυτό μπορεί, για παράδειγμα, να συμβεί όταν ο ύποπτος ή κατηγορούμενος διαταράσσει την ακροαματική διαδικασία, και πρέπει να οδηγηθεί εκτός της δικαστικής αίθουσας με εντολή του δικαστή, ή όταν φαίνεται ότι η παρουσία του υπόπτου ή κατηγορουμένου εμποδίζει την ορθή εξέταση μάρτυρα.

(41)

Το δικαίωμα παράστασης του κατηγορουμένου στη δίκη του μπορεί να ασκηθεί μόνον εάν διεξάγεται ακροαματική διαδικασία και αυτό σημαίνει ότι το δικαίωμα παράστασης του κατηγορουμένου στη δίκη του δεν μπορεί να ισχύει αν δεν προβλέπεται ακροαματική διαδικασία σύμφωνα με τους εθνικούς δικονομικούς κανόνες. Οι εν λόγω κανόνες θα πρέπει να είναι σύμφωνοι με τα πρότυπα του Χάρτη και της ΕΣΔΑ, όπως αυτά έχουν ερμηνευτεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ιδίως με το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, όταν η διαδικασία διεξάγεται με απλουστευμένο τρόπο σύμφωνα με μία, αποκλειστικά ή εν μέρει, γραπτή διαδικασία ή διαδικασία κατά την οποία δεν προβλέπεται ακρόαση.

(42)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι κατά την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα του κατηγορουμένου να παρίσταται στη δίκη του και το δικαίωμα σε νέα δίκη, λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές ανάγκες των ευάλωτων προσώπων. Σύμφωνα με τη σύσταση της Επιτροπής, της 27ης Νοεμβρίου 2013, σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για ευάλωτα πρόσωπα που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών (8), ως ευάλωτοι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι θα πρέπει να θεωρούνται όλοι οι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι που δεν είναι σε θέση να κατανοούν ή να συμμετέχουν ουσιαστικά στη ποινική διαδικασία λόγω της ηλικίας, της διανοητικής ή σωματικής τους κατάστασης ή λόγω αναπηριών.

(43)

Τα παιδιά είναι ευάλωτα και θα πρέπει να απολαύουν συγκεκριμένου βαθμού προστασίας. Συνεπώς, σε σχέση με ορισμένα από τα δικαιώματα που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία, θα πρέπει να θεσπίζονται ειδικές δικονομικές εγγυήσεις.

(44)

Σύμφωνα με την αρχή της αποτελεσματικότητας του ενωσιακού δικαίου, τα κράτη μέλη οφείλουν να θεσπίζουν επαρκή και αποτελεσματικά μέσα ένδικης προστασίας σε περίπτωση παραβίασης δικαιώματος που παρέχεται στους πολίτες βάσει του δικαίου της Ένωσης. Ένα αποτελεσματικό μέσο ένδικης προστασίας, που είναι διαθέσιμο σε περίπτωση παραβίασης οποιουδήποτε από τα δικαιώματα που ορίζονται στην παρούσα οδηγία, θα πρέπει στο μέτρο του δυνατού να έχει ως αποτέλεσμα την επαναφορά του υπόπτου ή κατηγορουμένου στη θέση που θα είχε εάν δεν είχαν παραβιαστεί τα δικαιώματά του, προκειμένου να διαφυλαχτεί το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και τα δικαιώματα της υπεράσπισης.

(45)

Κατά την αξιολόγηση των καταθέσεων των υπόπτων ή κατηγορουμένων ή των αποδεικτικών στοιχείων που συγκεντρώνονται κατά παραβίαση του δικαιώματος σιωπής ή του δικαιώματος μη αυτοενοχοποίησης, τα δικαστήρια και οι δικαστές θα πρέπει να σέβονται τα δικαιώματα της υπεράσπισης και να μην θίγουν την αμεροληψία της διαδικασίας. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, σύμφωνα με την οποία η χρησιμοποίηση καταθέσεων που έχουν ληφθεί κατόπιν βασανιστηρίων ή άλλης μορφής κακομεταχείρισης κατά παράβαση του άρθρου 3 ΕΣΔΑ ως αποδεικτικών στοιχείων για τη στοιχειοθέτηση των σχετικών πραγματικών περιστατικών στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας καθιστά τη διαδικασία εξολοκλήρου άδικη. Σύμφωνα με τη σύμβαση του ΟΗΕ κατά των βασανιστηρίων και άλλης σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, δεν θα πρέπει να γίνεται αποδεκτή ως αποδεικτικό στοιχείο σε οποιαδήποτε διαδικασία κατάθεση η οποία αποδεδειγμένα έχει ληφθεί κατόπιν βασανιστηρίων, παρά μόνον στο πλαίσιο δίκης εναντίον προσώπου που κατηγορείται ότι διέπραξε βασανιστήρια ως αποδεικτικό στοιχείο για τον τρόπο που αποσπάστηκε η κατάθεση.

(46)

Στο πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποστέλλουν στην Επιτροπή τα διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με την εφαρμογή των δικαιωμάτων που θεσπίζονται στην παρούσα οδηγία. Στα εν λόγω στοιχεία μπορούν να περιλαμβάνονται στοιχεία που καταγράφονται από τις αρχές επιβολής του νόμου και από τις δικαστικές αρχές όσον αφορά το μέσο ένδικης προστασίας το οποίο εφαρμόζεται κάθε φορά που παραβιάζεται οποιαδήποτε πτυχή του τεκμηρίου αθωότητας που καλύπτεται από την παρούσα οδηγία ή κάθε φορά που παραβιάζεται το δικαίωμα του κατηγορουμένου να παρίσταται στη δίκη του.

(47)

Η παρούσα οδηγία συνάδει με τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις αρχές που αναγνωρίζονται από τον Χάρτη και την ΕΣΔΑ, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης, του δικαιώματος στην ελευθερία και την ασφάλεια, του σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, του δικαιώματος στην ακεραιότητα του προσώπου, των δικαιωμάτων του παιδιού, της κοινωνικής ένταξης των ατόμων με αναπηρίες, του δικαιώματος αποτελεσματικού μέσου ένδικης προστασίας και του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη, του τεκμηρίου αθωότητας και των δικαιωμάτων της υπεράσπισης. Ειδικότερα θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το άρθρο 6 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), σύμφωνα με το οποίο η Ένωση αναγνωρίζει τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τις αρχές που περιέχονται στον Χάρτη και σύμφωνα με το οποίο τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως κατοχυρώνονται από την ΕΣΔΑ και όπως απορρέουν από τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών, αποτελούν μέρος των γενικών αρχών του δικαίου της Ένωσης.

(48)

Δεδομένου ότι η οδηγία ορίζει ελάχιστους κανόνες, τα κράτη μέλη μπορούν να διευρύνουν τα δικαιώματα που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία με σκοπό την παροχή μεγαλύτερης προστασίας. Το επίπεδο προστασίας που παρέχουν τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει ποτέ να υπολείπεται των προτύπων του Χάρτη ή της ΕΣΔΑ, όπως αυτά έχουν ερμηνευτεί από τη νομολογία του Δικαστηρίου και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

(49)

Δεδομένου ότι οι στόχοι της παρούσας οδηγίας, δηλαδή ο καθορισμός κοινών ελάχιστων κανόνων για ορισμένες πτυχές του δικαιώματος του τεκμηρίου αθωότητας και για το δικαίωμα παράστασης του κατηγορουμένου στην ποινική δίκη του, ενδεχομένως να μην είναι δυνατόν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως λόγω της κλίμακας του μέτρου και των αποτελεσμάτων να επιτευχθούν καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να θεσπίζει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας που αναφέρεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία προς επίτευξη των στόχων αυτών.

(50)

Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 21 για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, το οποίο προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ, και με την επιφύλαξη του άρθρου 4 του εν λόγω πρωτοκόλλου, τα συγκεκριμένα κράτη μέλη δεν συμμετέχουν στην έκδοση της παρούσας οδηγίας και δεν δεσμεύονται από αυτήν ούτε υπόκεινται στην εφαρμογή της.

(51)

Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 για τη θέση της Δανίας, που προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ, η Δανία δεν συμμετέχει στην έκδοση της παρούσας οδηγίας και δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της,

α)

ορισμένες πτυχές του δικαιώματος στο τεκμήριο αθωότητας κατά την ποινική διαδικασία·

β)

το δικαίωμα παράστασης του κατηγορουμένου στη δίκη του κατά την ποινική διαδικασία.

α)

ο ύποπτος ή κατηγορούμενος έχει ενημερωθεί εγκαίρως σχετικά με τη δίκη και τις συνέπειες της μη παράστασης· ή

β)

ο ύποπτος ή κατηγορούμενος, αφού ενημερώθηκε για τη δίκη, εκπροσωπείται από εξουσιοδοτημένο δικηγόρο ο οποίος διορίστηκε είτε από τον ύποπτο ή κατηγορούμενο είτε από το κράτος.

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/12

(1)

Η Επιτροπή, στην ανακοίνωση που εξέδωσε στις 18 Απριλίου 2012 με τίτλο «Στοχεύοντας σε μια ανάπτυξη με άφθονες θέσεις απασχόλησης», επισήμανε την ανάγκη να βελτιωθεί η συνεργασία των κρατών μελών και ανήγγειλε την έναρξη διαβουλεύσεων για τη δημιουργία πλατφόρμας σε ενωσιακό επίπεδο μεταξύ των επιθεωρήσεων εργασίας και άλλων φορέων επιβολής του νόμου με σκοπό την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, τη βελτίωση της συνεργασίας, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τον καθορισμό κοινών αρχών για τις επιθεωρήσεις.

(2)

Σύμφωνα με το άρθρο 148 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το Συμβούλιο, με την απόφαση (ΕΕ) 2015/1848 (4), εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις πολιτικές των κρατών μελών για την απασχόληση. Αυτές οι γραμμές παρέχουν κατευθύνσεις στα κράτη μέλη για την κατάρτιση και υλοποίηση των εθνικών τους μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων. Οι κατευθυντήριες γραμμές αποτελούν τη βάση για τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις τις οποίες απευθύνει το Συμβούλιο στα κράτη μέλη, σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο. Τα τελευταία έτη, αυτές οι ειδικές συστάσεις έχουν συμπεριλάβει και συστάσεις για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας.

(3)

Το άρθρο 151 ΣΛΕΕ θέτει ως στόχους στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής την προώθηση της απασχόλησης και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας. Για την επίτευξη των στόχων, η Ένωση μπορεί να υποστηρίζει και να συμπληρώνει τις δραστηριότητες των κρατών μελών στον τομέα της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, τους όρους εργασίας, την αφομοίωση των αποκλειομένων από την αγορά εργασίας προσώπων και την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού. Σύμφωνα με το άρθρο 153 παράγραφος 2 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα για την ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών, αποκλειομένης οποιασδήποτε εναρμόνισης των νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων των κρατών μελών.

(4)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του της 14ης Ιανουαρίου 2014 σχετικά με τις αποτελεσματικές επιθεωρήσεις εργασίας ως στρατηγική βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στην Ευρώπη, εκφράζει ικανοποίηση για την πρωτοβουλία της Επιτροπής να δημιουργήσει μια ευρωπαϊκή πλατφόρμα και ζήτησε μεγαλύτερη συνεργασία σε επίπεδο Ένωσης για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας, η οποία, σύμφωνα με το ψήφισμα αυτό, βλάπτει την οικονομία της Ένωσης και προκαλεί αθέμιτο ανταγωνισμό, με αποτέλεσμα να διακυβεύεται η χρηματοοικονομική βιωσιμότητα του ενωσιακού κοινωνικού προτύπου και οι εργαζόμενοι να τυγχάνουν διαρκώς μικρότερης προστασίας στον τομέα των κοινωνικών δικαιωμάτων και της απασχόλησης.

(5)

H αδήλωτη εργασία έχει οριστεί στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 24ης Οκτωβρίου 2007 με τίτλο «Ενίσχυση της καταπολέμησης της αδήλωτης εργασίας» ως «όλες οι αμειβόμενες δραστηριότητες που είναι νόμιμες ως προς τη φύση τους αλλά δεν δηλώνονται στις δημόσιες αρχές, λαμβανομένων υπόψη των διαφορετικών κανονιστικών ρυθμίσεων που εφαρμόζονται στα διάφορα κράτη μέλη». Ο εν λόγω ορισμός αποκλείει όλες τις παράνομες δραστηριότητες.

(6)

Η αδήλωτη εργασία έχει συχνά διασυνοριακή διάσταση, ενώ η φύση της μπορεί να ποικίλλει από χώρα σε χώρα, ανάλογα με το οικονομικό, διοικητικό και κοινωνικό πλαίσιο. Οι εθνικές νομοθετικές ρυθμίσεις όσον αφορά την αδήλωτη εργασία και οι ορισμοί που χρησιμοποιούνται σε εθνικό επίπεδο διαφέρουν. Τα μέτρα για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας θα πρέπει συνεπώς να είναι εξατομικευμένα προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορές αυτές.

(7)

Εκτιμάται ότι η αδήλωτη εργασία αποτελεί σημαντικό τμήμα της οικονομίας της Ένωσης. Το γεγονός ότι η αδήλωτη εργασία ορίζεται με διαφορετικό τρόπο στην εθνική νομοθεσία των κρατών μελών δυσκολεύει τη συλλογή αξιόπιστων στοιχείων σχετικά με την έκτασή της.

(8)

Η κατάχρηση του καθεστώτος του αυτοαπασχολουμένου, όπως αυτό ορίζεται στο εθνικό δίκαιο, είτε σε εθνικό είτε σε διασυνοριακό επίπεδο, αποτελεί μορφή ψευδώς δηλωμένης εργασίας που συνδέεται συχνά με την αδήλωτη εργασία. Το καθεστώς της αυτοαπασχόλησης είναι ψευδές όταν ένα πρόσωπο έχει δηλωθεί ως αυτοαπασχολούμενος ενώ πληροί τις προϋποθέσεις που χαρακτηρίζουν μια σχέση μισθωτής απασχόλησης, προκειμένου να αποφευχθούν ορισμένες νομικές ή φορολογικές υποχρεώσεις. Η πλατφόρμα που ιδρύει η παρούσα απόφαση (η «πλατφόρμα») θα πρέπει να αντιμετωπίσει την αδήλωτη εργασία στις διάφορες μορφές της και την ψευδώς δηλωμένη εργασία που συνδέεται με την αδήλωτη εργασία, συμπεριλαμβανομένης της ψευδούς αυτοαπασχόλησης.

(9)

Η αδήλωτη εργασία έχει σοβαρές επιπτώσεις στους εργαζομένους, οι οποίοι αναγκάζονται να δεχτούν επισφαλείς και συχνά επικίνδυνες συνθήκες εργασίας, πολύ χαμηλότερες αποδοχές, σοβαρές παραβιάσεις των εργασιακών δικαιωμάτων και προστασία σημαντικά υποδεέστερη εκείνης που ορίζει η νομοθεσία περί εργασίας και κοινωνικής προστασίας, χάνοντας τις δέουσες κοινωνικές παροχές, τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα και την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, καθώς και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων και τις ευκαιρίες διά βίου μάθησης.

(10)

Ενώ οι αρνητικές συνέπειες της αδήλωτης εργασίας για την οικονομία και την κοινωνία έχουν διάφορες μορφές, η πλατφόρμα αποσκοπεί στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και στην προώθηση της ένταξης στην αγορά εργασίας και την κοινωνία. Η αδήλωτη εργασία έχει σοβαρές δημοσιονομικές επιπτώσεις, επειδή μειώνει τα έσοδα από τη φορολογία και την κοινωνική ασφάλιση, υπονομεύοντας την οικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων κοινωνικής προστασίας. Επηρεάζει αρνητικά την απασχόληση και την παραγωγικότητα και στρεβλώνει τον ισότιμο ανταγωνισμό.

(11)

Η αδήλωτη εργασία επηρεάζει ποικιλοτρόπως τις διάφορες κοινωνικές ομάδες, μεταξύ άλλων τις γυναίκες, τους μετανάστες και τους εγχώριους εργαζομένους, δεδομένου ότι ορισμένοι αδήλωτοι εργαζόμενοι βρίσκονται σε ιδιαίτερα ευάλωτη κατάσταση.

(12)

Σε όλα τα κράτη μέλη υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις και μέτρα πολιτικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος της αδήλωτης εργασίας. Τα κράτη μέλη έχουν επίσης συνάψει διμερείς συμφωνίες και έχουν εκτελέσει πολυμερή σχέδια σχετικά με ορισμένες πτυχές της αδήλωτης εργασίας. Για την αντιμετώπιση του σύνθετου προβλήματος της αδήλωτης εργασίας, απαιτείται λήψη περαιτέρω μέτρων και μια ολιστική προσέγγιση. Η πλατφόρμα δεν θα πρέπει να εμποδίζει την εφαρμογή διμερών και πολυμερών συμφωνιών ή διακανονισμών διοικητικής συνεργασίας.

(13)

Η συμμετοχή στις δραστηριότητες της πλατφόρμας δεν θα πρέπει να θίγει τις αρμοδιότητες και/ή τις υποχρεώσεις των κρατών μελών όσον αφορά την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών ή διεθνών τους υποχρεώσεων βάσει, μεταξύ άλλων, των σχετικών και εφαρμοστέων συμβάσεων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), όπως η σύμβαση αριθ. 81 σχετικά με την επιθεώρηση εργασίας στις επιχειρήσεις και το εμπόριο.

(14)

Η συνεργασία μεταξύ κρατών μελών σε επίπεδο Ένωσης παραμένει αποσπασματική, τόσο ως προς τα συμμετέχοντα κράτη μέλη όσο και ως προς τα καλυπτόμενα θέματα. Δεν υπάρχει επίσημος μηχανισμός διασυνοριακής συνεργασίας των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών για την ολοκληρωμένη εξέταση θεμάτων αδήλωτης εργασίας.

(15)

Η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών σε επίπεδο Ένωσης είναι απαραίτητη για να μπορέσουν τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν αποδοτικότερα και αποτελεσματικότερα την αδήλωτη εργασία. Σε αυτό το πλαίσιο, η πλατφόρμα θα πρέπει να στοχεύει στη διευκόλυνση και υποστήριξη της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και πληροφοριών και στην παροχή ενός πλαισίου σε επίπεδο Ένωσης με στόχο την ανάπτυξη της αμοιβαίας κατανόησης, της τεχνογνωσίας και της ανάλυσης για την αδήλωτη εργασία. Οι κοινοί ορισμοί και οι κοινές αντιλήψεις για την αδήλωτη εργασία θα πρέπει να αποτυπώνουν τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Η πλατφόρμα θα πρέπει επίσης να ενθαρρύνει τη συνεργασία των διαφόρων αρχών επιβολής του νόμου των κρατών μελών που συμμετέχουν στις διασυνοριακές δράσεις εθελοντικώς.

(16)

Η παρούσα απόφαση αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών σε ενωσιακό επίπεδο. Η κατάσταση περί την αδήλωτη εργασία διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών και, ως εκ τούτου, οι ανάγκες των αρμόδιων αρχών τους και των υπόλοιπων φορέων όσον αφορά τους τομείς συνεργασίας είναι διαφορετικές. Τα κράτη μέλη παραμένουν αρμόδια να αποφασίζουν το επίπεδο συμμετοχής τους στις δραστηριότητες που εγκρίνονται από την ολομέλεια της πλατφόρμας.

(17)

Θα πρέπει να ενθαρρυνθεί σε επίπεδο Ένωσης η στενή και αποτελεσματική συνεργασία των κρατών μελών προκειμένου να υποστηριχθούν και να συμπληρωθούν οι δραστηριότητές τους προς αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας. Η λήψη εθνικών μέτρων εξαρτάται από τις συνθήκες στα επιμέρους κράτη μέλη και οι δραστηριότητες της πλατφόρμας δεν μπορούν να υποκαταστήσουν μια εκτίμηση σε εθνικό επίπεδο όσον αφορά τα ληπτέα μέτρα.

(18)

Τα κράτη μέλη και οι αρμόδιες αρχές τους διατηρούν την αρμοδιότητα όσον αφορά τον εντοπισμό, την ανάλυση και την επίλυση των πρακτικών προβλημάτων που συνδέονται με την επιβολή της νομοθεσίας της Ένωσης σχετικά με τις συνθήκες εργασίας και την κοινωνική προστασία των εργαζομένων καθώς και για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τα εθνικά μέτρα προκειμένου να υλοποιηθούν τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων της πλατφόρμας.

(19)

Η πλατφόρμα θα πρέπει να χρησιμοποιεί όλες τις κατάλληλες πηγές πληροφοριών —ιδίως μελέτες, διμερείς συμφωνίες μεταξύ των κρατών μελών και πολυμερή έργα συνεργασίας— και να δημιουργεί συνέργειες μεταξύ των υφιστάμενων μέσων και δομών σε επίπεδο Ένωσης, ώστε να μεγιστοποιείται η επίδραση των μέτρων στην αποτροπή ή πρόληψη της αδήλωτης εργασίας. Οι δράσεις της πλατφόρμας μπορεί να έχουν τη μορφή πλαισίου κοινών κύκλων κατάρτισης, αξιολογήσεων από ομοτίμους, δημιουργία μέσων, όπως μια διαδραστική τράπεζα γνώσης, λαμβανομένων υπόψη των υφισταμένων μελετών εφικτότητας, μεταξύ άλλων των εργασιών του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound) και λύσεων για την ανταλλαγή πληροφοριών, χωρίς να παραγνωρίζεται η σπουδαιότητα της προστασίας δεδομένων. Οι ευρωπαϊκές εκστρατείες ή οι κοινές στρατηγικές θα μπορούσαν να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με την αδήλωτη εργασία, με βάση τις πολιτικές και στρατηγικές για τη συνειδητοποίηση του προβλήματος της αδήλωτης εργασίας που ήδη υφίστανται σε διαφορετική έκταση στα κράτη μέλη. Στην πλατφόρμα θα πρέπει να συμμετέχουν και μη κυβερνητικοί φορείς ως σημαντική πηγή πληροφοριών.

(20)

Η πλατφόρμα θα πρέπει να συμβάλλει στην ενίσχυση της συνεργασίας των κρατών μελών, μεταξύ άλλων με την προώθηση καινοτόμων προσεγγίσεων διασυνοριακής συνεργασίας και επιβολής του νόμου, καθώς και με την αξιολόγηση των εμπειριών τους από τη συνεργασία. Η έγκαιρη ανταλλαγή πληροφοριών είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας.

(21)

Όταν ένα μέλος της πλατφόρμας θεωρεί ότι πρέπει, χάριν της ανταλλαγής πληροφοριών και της βέλτιστης πρακτικής στο πλαίσιο της πλατφόρμας, να αναφέρει συγκεκριμένα περιστατικά, θα πρέπει να έχει τη βεβαιότητα ότι τα περιστατικά αυτά έχουν, εφόσον απαιτείται, ανώνυμο χαρακτήρα. Η πλατφόρμα μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά μόνο μέσα σε ένα περιβάλλον στο οποίο οι αναφέροντες κρούσματα αδήλωτης εργασίας προστατεύονται έναντι δυσμενούς μεταχείρισης. Η πλατφόρμα θα πρέπει συνεπώς να αποτελεί ένα βήμα για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών προς αυτή την κατεύθυνση.

(22)

Η ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών θα πρέπει να δίνει στην πλατφόρμα τη δυνατότητα να παρέχει χρήσιμα στοιχεία για τυχόν λήψη μέτρων σε επίπεδο Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής, για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας. Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, οι δραστηριότητες της πλατφόρμας μπορούν να αποτελέσουν ένα χρήσιμο περιβάλλον εντός του οποίου θα εξετάζονται μέτρα σχετικά με την αδήλωτη εργασία.

(23)

Με την αδήλωτη εργασία ασχολούνται διάφοροι εθνικοί φορείς επιβολής του νόμου, όπως, για παράδειγμα, οι επιθεωρήσεις εργασίας, άλλες αρχές επιφορτισμένες με ζητήματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία, οι επιθεωρήσεις κοινωνικής ασφάλισης και οι φορολογικές αρχές. Σε ορισμένες περιπτώσεις ασχολούνται με το θέμα οι μεταναστευτικές αρχές, οι υπηρεσίες απασχόλησης, καθώς επίσης οι τελωνειακές αρχές και οι αρχές που είναι υπεύθυνες για την εφαρμογή της κοινής πολιτικής μεταφορών, η αστυνομία, η εισαγγελία και οι κοινωνικοί εταίροι.

(24)

Για τη συνολική και επιτυχή αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας επιβάλλεται να εφαρμοστεί ένα μείγμα πολιτικής στα κράτη μέλη. Τούτο θα πρέπει να διευκολυνθεί με την ενθάρρυνση της οργανωμένης συνεργασίας μεταξύ αρμόδιων αρχών και άλλων φορέων. Η πλατφόρμα θα πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις αρμόδιες εθνικές αρχές, ιδίως τις αρχές επιβολής του νόμου, που έχουν ηγετικό ρόλο και/ή δραστηριοποιούνται στην αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας. Τα κράτη μέλη διατηρούν την αρμοδιότητα να αποφασίζουν τις αρχές που θα τα εκπροσωπούν στις διάφορες δραστηριότητες της πλατφόρμας. Κατά τη συνεργασία μεταξύ αρμόδιων αρχών των κρατών μελών θα πρέπει να τηρείται η εφαρμοστέα εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.

(25)

Η πλατφόρμα, για να επιτύχει τους στόχους της, θα πρέπει να υποστηρίζεται από έναν ανώτερο εκπρόσωπο ανά κράτος μέλος, ο οποίος θα συντονίζει και θα λειτουργεί ως σύνδεσμος με τις αρχές των κρατών μελών, και ενδεχομένως με άλλους φορείς, όπως είναι οι κοινωνικοί εταίροι, που ασχολούνται με τις πολύπλευρες πτυχές της αδήλωτης εργασίας.

(26)

Η πλατφόρμα θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει τους κοινωνικούς εταίρους σε ενωσιακό επίπεδο, τόσο σε διατομεακό επίπεδο όσο και στους τομείς που είτε πλήττονται σοβαρά από την αδήλωτη εργασία είτε διαδραματίζουν ιδιαίτερο ρόλο στην αντιμετώπισή της, και θα πρέπει να συνεργάζεται με τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, όπως η ΔΟΕ, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και οι αποκεντρωμένοι οργανισμοί της Ένωσης, ιδιαίτερα το Eurofound και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA). Η συμμετοχή του Eurofound και του EU-OSHA ως παρατηρητών στις εργασίες της πλατφόρμας δεν θα πρέπει να συνεπάγεται διεύρυνση της εντολής τους.

(27)

Η πλατφόρμα θα πρέπει να εγκρίνει τον εσωτερικό κανονισμό της, τα προγράμματα εργασίας και τις περιοδικές εκθέσεις.

(28)

Η πλατφόρμα θα πρέπει να μπορεί να συγκροτήσει ομάδες εργασίας για την εξέταση ειδικών θεμάτων και να αξιοποιήσει την εμπειρογνωμοσύνη των επαγγελματιών ειδικών προσόντων.

(29)

Η πλατφόρμα θα πρέπει να συνεργάζεται με τις αρμόδιες ομάδες εμπειρογνωμόνων και επιτροπές σε επίπεδο Ένωσης οι δραστηριότητες των οποίων συνδέονται με την αδήλωτη εργασία.

(30)

Η πλατφόρμα και οι δραστηριότητές της θα πρέπει να χρηματοδοτούνται μέσω του άξονα PROGRESS του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία (EaSI) στο πλαίσιο των πιστώσεων που καθορίζονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι σχετικοί χρηματοδοτικοί πόροι χρησιμοποιούνται με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα για το έργο της πλατφόρμας.

(31)

Λόγω της σημασίας που έχει η διαφάνεια και η πρόσβαση σε έγγραφα, η οποία αποτυπώνεται στις αρχές που θεσπίζονται στο άρθρο 15 ΣΛΕΕ, η πλατφόρμα θα πρέπει να εργάζεται με διαφάνεια και σύμφωνα με τις εν λόγω αρχές.

(32)

Η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει τα απαραίτητα διοικητικά μέτρα για τη δημιουργία της πλατφόρμας.

(33)

Η πλατφόρμα θα πρέπει να σέβεται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα και να τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(34)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 45/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) και η οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6) καθώς και τα συναφή εθνικά μέτρα ισχύουν για την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που πραγματοποιείται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης.

(35)

Ζητήθηκε η γνώμη του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων σύμφωνα με το άρθρο 28 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001,

α)

έναν ανώτερο εκπρόσωπο που ορίζεται από κάθε κράτος μέλος για να το εκπροσωπεί·

β)

εκπρόσωπο της Επιτροπής·

γ)

μέχρι τέσσερις εκπροσώπους διακλαδικών κοινωνικών εταίρων σε επίπεδο Ένωσης, οριζομένους από τους εταίρους, οι οποίοι εκπροσωπούν ισότιμα εργοδότες και εργαζομένους.

α)

δεκατέσσερις εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων κατ' ανώτατο όριο σε τομείς με υψηλή συχνότητα αδήλωτης εργασίας, διοριζόμενοι από τους ίδιους τους κοινωνικούς εταίρους, οι οποίοι εκπροσωπούν ισότιμα εργοδότες και εργαζομένους·

β)

εκπρόσωπος του Eurofound·

γ)

εκπρόσωπος του EU-OSΗΑ·

δ)

εκπρόσωπος της ΔΟΕ·

ε)

εκπρόσωπος από κάθε τρίτη χώρα που συμμετέχει στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.

α)

την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων αρχών επιβολής του νόμου των κρατών μελών και άλλων εμπλεκόμενων φορέων με σκοπό την αποδοτικότερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των ποικίλλων μορφών αδήλωτης εργασίας και της ψευδώς δηλωμένης εργασίας που συνδέεται με την αδήλωτη εργασία, συμπεριλαμβανομένης της ψευδούς αυτοαπασχόλησης·

β)

τη βελτίωση της επάρκειας των διαφόρων αρχών επιβολής του νόμου των κρατών μελών όσον αφορά την αντιμετώπιση και την επίλυση διασυνοριακών πτυχών της αδήλωτης εργασίας συμβάλλοντας στη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού·

γ)

την αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με ζητήματα αδήλωτης εργασίας και την επείγουσα ανάγκη κατάλληλης δράσης καθώς και την ενθάρρυνση των κρατών μελών να εντείνουν τις προσπάθειές τους κατά της αδήλωτης εργασίας.

α)

ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και πληροφοριών·

β)

ανάπτυξης εμπειρογνωμοσύνης και ανάλυσης·

γ)

ενθάρρυνσης και προώθησης καινοτόμων προσεγγίσεων για την αποτελεσματική και αποδοτική διασυνοριακή συνεργασία και αξιολόγηση εμπειριών·

δ)

συμβολής σε μία οριζόντια κατανόηση των ζητημάτων που αφορούν την αδήλωτη εργασία.

α)

βελτίωση της συνειδητοποίησης της αδήλωτης εργασίας, λαμβανομένων υπόψη των αιτιών και των περιφερειακών διαφορών, με την κατάρτιση κοινών ορισμών και εννοιών, τεκμηριωμένων εργαλείων μέτρησης και την προώθηση συγκριτικών αναλύσεων και συναφών μεθοδολογικών μέσων, βάσει των εργασιών άλλων φορέων, μεταξύ άλλων της Επιτροπής για την Απασχόληση (EMCO) και της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας (SPC)·

β)

βελτίωση της γνώσης και της αμοιβαίας κατανόησης των επιμέρους συστημάτων και των πρακτικών για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών της πτυχών·

γ)

ανάλυση της αποτελεσματικότητας των διαφόρων μέτρων πολιτικής για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων πρόληψης και καταστολής·

δ)

δημιουργία εργαλείων για την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών, π.χ. τράπεζα γνώσεων σχετικά με τις διάφορες πρακτικές, και μέτρων, συμπεριλαμβανομένων των διμερών ή πολυμερών συμφωνιών που χρησιμοποιήθηκαν στα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας·

ε)

ανάπτυξη εργαλείων, όπως κατευθυντήριων γραμμών για την επιβολή του νόμου, εγχειριδίων ορθής πρακτικής και κοινών αρχών για τις επιθεωρήσεις, με σκοπό την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας και την αξιολόγηση της εμπειρίας που αποκομίζεται από τα εργαλεία αυτά·

στ)

διευκόλυνση και υποστήριξη μορφών συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών αυξάνοντας την ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν τις διασυνοριακές πτυχές της αδήλωτης εργασίας, μέσω της ανάπτυξης και της διευκόλυνσης καινοτόμων προσεγγίσεων, όπως ανταλλαγές προσωπικού, χρησιμοποίηση βάσεων δεδομένων, σύμφωνα με τις ισχύουσες εθνικές νομοθετικές διατάξεις περί προστασίας δεδομένων και κοινών δραστηριοτήτων, καθώς και μέσω της αξιολόγησης των εμπειριών αυτής της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών που συμμετέχουν σε αυτή·

ζ)

διερεύνηση του κατά πόσον είναι εφικτό ένα σύστημα ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών και βελτίωση της ανταλλαγής δεδομένων, τηρουμένων των ενωσιακών κανόνων για την προστασία των δεδομένων, και εξέταση της δυνατότητας χρήσης του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (IMI) που καθιερώθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7) και της ηλεκτρονικής ανταλλαγής πληροφοριών για την κοινωνική ασφάλιση (EESSI)·

η)

ανταλλαγή εμπειριών των εθνικών αρχών στο πλαίσιο της εφαρμογής της ενωσιακής νομοθεσίας για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας·

θ)

ανάπτυξη και ενδεχομένως βελτίωση της ικανότητας για την κατάρτιση των αρμόδιων αρχών και ανάπτυξη πλαισίου για την πραγματοποίηση κοινών κύκλων κατάρτισης·

ι)

οργάνωση αξιολογήσεων από ομοτίμους προκειμένου να παρακολουθείται η πρόοδος στην αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας στα κράτη μέλη που έχουν επιλέξει να συμμετάσχουν στις αξιολογήσεις αυτές·

ια)

ανταλλαγή εμπειριών και ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τη συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών και, κατά περίπτωση, τρίτων χωρών, προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της συνεργασίας αυτής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που σχετίζονται με την αδήλωτη εργασία που αφορά τις εν λόγω χώρες·

ιβ)

αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με το πρόβλημα της αδήλωτης εργασίας, με την πραγματοποίηση κοινών δραστηριοτήτων, όπως ευρωπαϊκών εκστρατειών, και συντονισμού περιφερειακών ή ενωσιακών στρατηγικών, συμπεριλαμβανομένων τομεακών προσεγγίσεων·

ιγ)

ανταλλαγή εμπειριών όσον αφορά την παροχή συμβουλών και πληροφοριών σε εργαζομένους που πλήττονται από την αδήλωτη εργασία.

α)

τον εσωτερικό κανονισμό της·

β)

τα διετή προγράμματα εργασίας της, που ορίζουν, μεταξύ άλλων, τις προτεραιότητές της και συγκεκριμένη περιγραφή των δραστηριοτήτων της κατά το άρθρο 6·

γ)

τις ανά διετία εκθέσεις της·

δ)

τη σύσταση ομάδων εργασίας για την εξέταση θεμάτων που καθορίζονται στα προγράμματα εργασίας της, συμπεριλαμβανομένων οργανωτικών ρυθμίσεων για τις εν λόγω ομάδες εργασίας, οι οποίες διαλύονται αμέσως μετά την εκπλήρωση της εντολής τους.

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/21

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/22

1)

Ο κανονισμός ορίζει ότι, για να εκπληρώσει την αποστολή της, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο, εφεξής η «Υπηρεσία Υποστήριξης», θα πρέπει να επιτρέπει τη συμμετοχή των χωρών που έχουν συνάψει με την ΕΕ συμφωνίες βάσει των οποίων έχουν υιοθετήσει και εφαρμόζουν το ενωσιακό δίκαιο στον τομέα τον οποίο διέπει ο παρών κανονισμός, ιδίως η Ελβετία, η Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και η Νορβηγία, που στο εξής αναφέρονται ως «συνδεδεμένες χώρες»,

2)

Η Ελβετία έχει συνάψει συμφωνίες με την ΕΕ, βάσει των οποίων υιοθέτησε και εφαρμόζει το δίκαιο της ΕΕ στον τομέα που καλύπτει ο κανονισμός, ιδίως τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τα κριτήρια και τους μηχανισμούς για τον προσδιορισμό του κράτους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος ή στην Ελβετία (2),

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/38

(1)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 515/97 προβλέπει ότι οι μεταφορείς πρέπει να υποβάλλουν δεδομένα σχετικά με τη διακίνηση των εμπορευματοκιβωτίων για τα περιστατικά που αναφέρονται στο άρθρο 18α παράγραφος 6 του εν λόγω κανονισμού στο ευρετήριο CSM που διαχειρίζεται η Επιτροπή, αλλά μόνον εφόσον αυτά είναι γνωστά στον υποβάλλοντα μεταφορέα και εφόσον τα δεδομένα που αφορούν τα περιστατικά αυτά έχουν παραχθεί, συγκεντρωθεί ή διατηρηθεί στα ηλεκτρονικά αρχεία των μεταφορέων.

(2)

Προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη ανάλυση των δεδομένων σχετικά με τη διακίνηση των εμπορευματοκιβωτίων, να επιτευχθεί η απρόσκοπτη διαβίβαση των δεδομένων αυτών από τους θαλάσσιους μεταφορείς στο ευρετήριο CSM και να εξασφαλιστεί διαχειρίσιμο επίπεδο ποικιλομορφίας όσον αφορά τους πιθανούς τρόπους κωδικοποίησης των δεδομένων, πρέπει να καθοριστούν η συχνότητα υποβολής των μηνυμάτων κατάστασης εμπορευματοκιβωτίων, το μορφότυπό τους και η μέθοδος διαβίβασης.

(3)

Λόγω του όγκου και των τακτικών αλλαγών στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων, ο αποτελεσματικός εντοπισμός των κρουσμάτων απάτης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον έγκαιρο εντοπισμό των ύποπτων κινήσεων των εμπορευματοκιβωτίων. Για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική χρήση των δεδομένων που λαμβάνονται και να περιοριστεί ο κίνδυνος τα ύποπτα φορτία να μεταφερθούν σε απροσδιόριστη τοποθεσία προτού καταστεί δυνατός ο επιτυχής εντοπισμός των ύποπτων αποστολών, οι μεταφορείς πρέπει να υποχρεούνται να διαβιβάζουν τα CSM στο ευρετήριο CSM το αργότερο 24 ώρες μετά την παραγωγή, συγκέντρωση ή διατήρηση των CSM στα ηλεκτρονικά αρχεία του μεταφορέα.

(4)

Για να μειωθεί η οικονομική επιβάρυνση του κλάδου και να διευκολυνθεί η διαβίβαση των CSM, οι μεταφορείς πρέπει να υποχρεούνται να χρησιμοποιούν ένα από τα κύρια πρότυπα ANSI ASC X 12 ή UN/EDIFACT. Το ANSI ASC X12 είναι πρωτόκολλο για την ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων (EDI) του αμερικανικού εθνικού ινστιτούτου προτύπων (ANSI), ενώ το UN/EDIFACT είναι το πρότυπο EDI που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών (UN). Η χρήση ενός τέτοιου προτύπου αναμένεται να μειώσει το κόστος εφαρμογής για τους μεταφορείς διότι τα πρότυπα αυτά θεωρούνται οικουμενικής χρήσης από τον ναυτιλιακό κλάδο για τους σκοπούς της ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων.

(5)

Για να εξασφαλιστεί η ασφαλής διαβίβαση των δεδομένων και να διασφαλιστεί το κατάλληλο επίπεδο εμπιστευτικότητας και ακεραιότητας των δεδομένων που διαβιβάζονται, τα CSM πρέπει να διαβιβάζονται με χρήση του πρωτοκόλλου μεταφοράς αρχείων ασφαλούς κελύφους («Secure Shell File Transfer Protocol» — SFTP) που έχει σχεδιαστεί από τη μονάδα μελέτης του διαδικτύου (IETF). Η εν λόγω μέθοδος διαβίβασης εγγυάται το επίπεδο απαιτούμενης ασφάλειας και γίνεται δεκτή από τον κλάδο ως προς τη σκοπιμότητα εφαρμογής. Προκειμένου να μειωθεί το κόστος εφαρμογής, πρέπει να επιτρέπεται στους μεταφορείς να χρησιμοποιούν και άλλες μεθόδους διαβίβασης υπό τον όρο ότι εγγυώνται το ίδιο επίπεδο προστασίας των δεδομένων σε σύγκριση με το SFTP.

(6)

Για να μειωθεί η χρηματοοικονομική επιβάρυνση που συνδέεται με τη διαβίβαση CSM, οι μεταφορείς πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διαβιβάζουν όλα τα CSM που παράγονται, συγκεντρώνονται ή διατηρούνται στα ηλεκτρονικά τους αρχεία χωρίς να επιλέγουν μεμονωμένα CSM. Στις περιπτώσεις αυτές, η Επιτροπή και οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών πρέπει να έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης και χρήσης των δεδομένων αυτών σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97.

(7)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής που έχει συσταθεί με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 515/97.

α)

επιλεκτική υποβολή μεμονωμένων CSM, όπως ορίζεται στο άρθρο 18α παράγραφος 6 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97· είτε με

β)

διαβίβαση όλων των CSM που παράγονται, συγκεντρώνονται ή διατηρούνται στα ηλεκτρονικά αρχεία του μεταφορέα χωρίς να επιλέγονται μεμονωμένα CSM.

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/40

(1)

Σκοπός του τελωνειακού συστήματος πληροφοριών (ΤΣΠ) είναι να επικουρεί τις αρμόδιες αρχές κατά την πρόληψη, τη διερεύνηση και τη δίωξη πράξεων που αντιβαίνουν στην τελωνειακή και γεωργική νομοθεσία. Για τον σκοπό αυτό, οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών καταχωρίζουν στοιχεία σχετικά με συναφή περιστατικά, όπως η κατάσχεση ή δέσμευση των εμπορευμάτων στο ΤΣΠ. Προκειμένου το ΤΣΠ να εξακολουθήσει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των αρμόδιων αρχών, είναι απαραίτητο να επικαιροποιηθεί ο κατάλογος των στοιχείων που πρέπει να περιλαμβάνονται στο ΤΣΠ.

(2)

Κάθε περιστατικό που υποβάλλεται στο ΤΣΠ περιλαμβάνει ορισμένα βασικά στοιχεία που απαιτούνται για την ουσιαστική ερμηνεία της υπόθεσης. Προκειμένου να δοθεί στις αρμόδιες αρχές η δυνατότητα να εντοπίζουν εύκολα συγκεκριμένες υποθέσεις ή περιστατικά στο ΤΣΠ, πρέπει να είναι δυνατή η αναζήτηση των στοιχείων αναφοράς των υποθέσεων στο ΤΣΠ και πρέπει συνεπώς να συμπεριλαμβάνονται τα στοιχεία αναφοράς της υπόθεσης ως στοιχείο στο ΤΣΠ.

(3)

Η δόλια δραστηριότητα συνεπάγεται κατά κανόνα την ενεργό συμμετοχή ενός ή περισσότερων ατόμων. Η ορθή και αδιαμφισβήτητη ταυτοποίηση των προσώπων που συμμετέχουν σε δυνητικά δόλιες δραστηριότητες είναι ύψιστης σημασίας για την επιτυχή διερεύνηση των περιστατικών. Τα δεδομένα που αφορούν τις επιχειρήσεις και τα πρόσωπα που ενέχονται σε δόλια ή δυνητικά δόλια δραστηριότητα πρέπει, επομένως, να υποβάλλονται στο ΤΣΠ.

(4)

Λόγω του γεγονότος ότι ο τρόπος λειτουργίας της εμπορικής απάτης, καθώς και η μέθοδος απόκρυψης, εξαρτώνται από τα μέσα μεταφοράς, πρέπει να περιλαμβάνονται συγκεκριμένες πληροφορίες για τα μέσα μεταφοράς ως ένα από τα απαιτούμενα στοιχεία στο ΤΣΠ.

(5)

Οι μορφές μεταφοράς που δεν δικαιολογούνται από οικονομική άποψη θεωρούνται κατάλληλοι δείκτες για ορισμένα είδη απάτης, όπως, για παράδειγμα, την ψευδή δήλωση καταγωγής. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να καθίστανται γνωστές οι λεπτομέρειες σχετικά με τα δρομολόγια που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά εμπορευμάτων, διότι αυτές μπορεί να είναι σημαντικές για τον εντοπισμό δόλιων δραστηριοτήτων. Ως εκ τούτου, οι πληροφορίες σχετικά με τα στάδια του δρομολογίου θεωρούνται απαραίτητες για την ορθή διερεύνηση της τελωνειακής απάτης και πρέπει να συμπεριλαμβάνονται ως ένα από τα στοιχεία του ΤΣΠ.

(6)

Οι δασμοί και άλλες επιβαρύνσεις ποικίλλουν ανάλογα με τα ειδικά χαρακτηριστικά του εμπορεύματος. Για να εξασφαλιστεί η ορθή παρακολούθηση των υποθέσεων ή περιστατικών που υποβάλλονται στο ΤΣΠ πρέπει, επομένως, να καταχωρίζονται στο ΤΣΠ προδιαγραφές που αφορούν τα εμπορεύματα τα οποία αφορά η υπόθεση.

(7)

Η ανάλυση της συγκεκριμένης κατάσχεσης, της δήμευσης ή της δέσμευσης των εμπορευμάτων συμβάλλει στην ανάπτυξη προληπτικών μέτρων κατά της μελλοντικής εμφάνισης του ίδιου τύπου τελωνειακής απάτης. Ως εκ τούτου, κρίνεται σημαντικό να συμπεριλαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με την κατάσχεση, τη δέσμευση ή τη δήμευση στο ΤΣΠ.

(8)

Κάθε μέτρο που λαμβάνεται από τις αρμόδιες αρχές πρέπει να δικαιολογείται και, ως εκ τούτου, να βασίζεται σε κατάλληλους δείκτες κινδύνου. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν πληροφορίες για την αξιολόγηση κινδύνου ως ένα από τα στοιχεία του ΤΣΠ.

(9)

Ανάλογα με την υπόθεση, τα σχετικά έγγραφα που πρέπει να επισυναφθούν στην καταχώριση της υπόθεσης στο ΤΣΠ μπορεί να διαφέρουν σημαντικά. Μπορεί να περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται σε, εμπορικά έγγραφα που λαμβάνονται από τις αρμόδιες αρχές.

(10)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής που έχει συσταθεί με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 515/97,

α)

Τα στοιχεία που είναι κοινά για όλες τις κατηγορίες του άρθρου 24 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97:

β)

Πρόσθετα στοιχεία για την κατηγορία του άρθρου 24 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97:

γ)

Πρόσθετα στοιχεία για την κατηγορία του άρθρου 24 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97:

δ)

Πρόσθετα στοιχεία για την κατηγορία του άρθρου 24 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97:

ε)

Πρόσθετα στοιχεία για την κατηγορία του άρθρου 24 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97:

στ)

Πρόσθετα στοιχεία για την κατηγορία του άρθρου 24 στοιχείο ε) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97:

ζ)

Πρόσθετα στοιχεία για την κατηγορία του άρθρου 24 στοιχείο στ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97:

η)

Πρόσθετα στοιχεία για την κατηγορία του άρθρου 24 στοιχείο ζ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97:

θ)

Πρόσθετα στοιχεία για την κατηγορία του άρθρου 24 στοιχείο η) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97:

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/49

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 18 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 596/2014, οι εκδότες, οι συμμετέχοντες σε αγορά δικαιωμάτων εκπομπής, οι χώροι πλειστηριασμών, οι εκπλειστηριαστές και ο επιτηρητής πλειστηριασμών ή οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο ενεργεί εξ ονόματός τους ή για λογαριασμό τους οφείλουν να καταρτίζουν καταλόγους προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες και να τους επικαιροποιούν σύμφωνα με συγκεκριμένο μορφότυπο.

(2)

Ο καθορισμός συγκεκριμένου μορφότυπου, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης τυποποιημένων υποδειγμάτων, αναμένεται να διευκολύνει την ενιαία εφαρμογή της απαίτησης κατάρτισης και επικαιροποίησης των καταλόγων προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες, η οποία προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 596/2014. Αναμένεται επίσης να διασφαλίζει ότι οι αρμόδιες αρχές διαθέτουν τις αναγκαίες πληροφορίες για την εκπλήρωση της αποστολής τους, που συνίσταται στην προστασία της ακεραιότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών και στη διερεύνηση ενδεχόμενης κατάχρησης της αγοράς.

(3)

Δεδομένου ότι είναι δυνατόν να υπάρχουν ταυτόχρονα πολλές προνομιακές πληροφορίες στους κόλπους μιας οντότητας, οι κατάλογοι προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες θα πρέπει να προσδιορίζουν επακριβώς τις συγκεκριμένες προνομιακές πληροφορίες στις οποίες είχαν πρόσβαση πρόσωπα που εργάζονται για εκδότες, συμμετέχοντες στην αγορά δικαιωμάτων εκπομπής, χώρους πλειστηριασμών, εκπλειστηριαστές και επιτηρητή πλειστηριασμών (είτε πρόκειται για, μεταξύ άλλων, συμφωνία, σχέδιο, εταιρικό ή οικονομικό γεγονός, δημοσίευση οικονομικών καταστάσεων ή προαγγελίες μειωμένων εταιρικών κερδών). Προς τον σκοπό αυτόν, ο κατάλογος προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες πρέπει να διαιρεθεί σε τμήματα με ένα διακριτό τμήμα για κάθε δεδομένη προνομιακή πληροφορία. Σε κάθε τμήμα θα πρέπει να απαριθμούνται όλα τα πρόσωπα που έχουν πρόσβαση στην ίδια συγκεκριμένη προνομιακή πληροφορία.

(4)

Για να αποφευχθούν οι πολλαπλές καταχωρίσεις με τα ίδια πρόσωπα σε διαφορετικά τμήματα των καταλόγων προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες, οι εκδότες, οι συμμετέχοντες στην αγορά δικαιωμάτων εκπομπής, οι χώροι πλειστηριασμών, οι εκπλειστηριαστές και ο επιτηρητής πλειστηριασμών, ή τα πρόσωπα που ενεργούν εξ ονόματός τους ή για λογαριασμό τους, μπορούν να αποφασίσουν να καταρτίζουν και να τηρούν επικαιροποιημένο ένα συμπληρωματικό τμήμα του καταλόγου προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες, το οποίο αποκαλείται τμήμα των μόνιμων κατόχων προνομιακών πληροφοριών και είναι διαφορετικής φύσης από τα υπόλοιπα τμήματα του καταλόγου, δεδομένου ότι δεν δημιουργείται σε σχέση με την ύπαρξη συγκεκριμένης προνομιακής πληροφορίας. Στην περίπτωση αυτή, το τμήμα των μόνιμων κατόχων προνομιακών πληροφοριών θα πρέπει να περιλαμβάνει μόνο τα πρόσωπα τα οποία, λόγω της φύσης των καθηκόντων τους ή της θέσης τους, έχουν ανά πάσα στιγμή πρόσβαση σε όλες τις προνομιακές πληροφορίες που κατέχει ο εκδότης, ο συμμετέχων σε αγορά δικαιωμάτων εκπομπής, ο χώρος πλειστηριασμών, ο εκπλειστηριαστής ή ο επιτηρητής πλειστηριασμών.

(5)

Ο κατάλογος προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες θα πρέπει, καταρχήν, να περιέχει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που διευκολύνουν την ταυτοποίηση των κατόχων προνομιακών πληροφοριών. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν την ημερομηνία γέννησης, την προσωπική διεύθυνση και, κατά περίπτωση, τον εθνικό αριθμό ταυτοποίησης των εν λόγω προσώπων.

(6)

Ο κατάλογος προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει στοιχεία ικανά να βοηθήσουν τις αρμόδιες αρχές στη διεξαγωγή των ερευνών, την ταχεία ανάλυση της συμπεριφοράς διαπραγμάτευσης των κατόχων προνομιακών πληροφοριών, τη διαπίστωση συνδέσεων μεταξύ κατόχων προνομιακών πληροφοριών και προσώπων που εμπλέκονται σε ύποπτες συναλλαγές, και στον εντοπισμό επαφών μεταξύ τους σε κρίσιμες στιγμές. Εν προκειμένω, οι αριθμοί τηλεφώνου είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς επιτρέπουν στην αρμόδια αρχή να ενεργήσει γρήγορα και να ζητήσει τα υπάρχοντα αρχεία κίνησης δεδομένων, εφόσον απαιτείται. Επιπλέον, τα δεδομένα αυτά θα πρέπει να παρέχονται ευθύς εξαρχής, ούτως ώστε να μην υπονομεύεται η ακεραιότητα της έρευνας από το γεγονός ότι η αρμόδια αρχή αναγκάζεται να απευθύνει κατά τη διάρκεια έρευνας περαιτέρω αιτήματα παροχής πληροφοριών στον εκδότη, τον συμμετέχοντα σε αγορά δικαιωμάτων εκπομπής, τον χώρο πλειστηριασμών, τον εκπλειστηριαστή, τον επιτηρητή πλειστηριασμών ή τον κάτοχο προνομιακών πληροφοριών.

(7)

Για να εξασφαλιστεί ότι ο κατάλογος προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες μπορεί να τεθεί στη διάθεση των αρμόδιων αρχών το συντομότερο δυνατόν κατόπιν αιτήματος και προκειμένου να μην υπονομευτεί η έρευνα από την ανάγκη ανάκρισης ατόμων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες, ο εν λόγω κατάλογος θα πρέπει να καταρτίζεται σε ηλεκτρονικό μορφότυπο και να επικαιροποιείται ανά πάσα στιγμή και χωρίς καθυστέρηση, όποτε συντρέχει κάποια από τις περιστάσεις που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 596/2014 για την επικαιροποίηση του καταλόγου προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες.

(8)

Η χρήση συγκεκριμένων ηλεκτρονικών μορφότυπων για την υποβολή των καταλόγων προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες, όπως καθορίζονται από τις αρμόδιες αρχές, αναμένεται επίσης να μειώσει τον διοικητικό φόρτο για τις αρμόδιες αρχές, τους εκδότες, τους συμμετέχοντες στην αγορά δικαιωμάτων εκπομπής, τους χώρους πλειστηριασμών, τους εκπλειστηριαστές και τον επιτηρητή πλειστηριασμών, καθώς και για τα πρόσωπα που ενεργούν εξ ονόματός τους ή για λογαριασμό τους. Αναμένεται ότι η χρήση ηλεκτρονικών μορφότυπων θα επιτρέψει να παραμείνουν εμπιστευτικές οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στον κατάλογο προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες και να τηρηθούν οι κανόνες που ορίζονται στη νομοθεσία της Ένωσης σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και τη διαβίβαση των δεδομένων αυτών.

(9)

Δεδομένου ότι οι εκδότες σε αγορά ανάπτυξης ΜΜΕ απαλλάσσονται από την κατάρτιση και την επικαιροποίηση καταλόγων προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες και, επομένως, μπορούν να παράγουν και να τηρούν τις εν λόγω πληροφορίες σε μορφότυπο διαφορετικό από τον ηλεκτρονικό μορφότυπο, όπως απαιτείται από τον κανονισμό για τους λοιπούς εκδότες, είναι απαραίτητο να μην επιβάλλεται στους εκδότες σε αγορά ανάπτυξης ΜΜΕ η απαίτηση να χρησιμοποιείται ηλεκτρονικός μορφότυπος για την υποβολή των καταλόγων προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες στις αρμόδιες αρχές. Ομοίως, είναι επίσης σκόπιμο να μην απαιτείται η υποβολή ορισμένων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όταν οι εκδότες δεν έχουν στη διάθεσή τους τα εν λόγω δεδομένα τη στιγμή που ζητείται ο κατάλογος προσώπων που κατέχουν προνομιακή πληροφορία. Οι κατάλογοι προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να υποβάλλονται κατά τρόπο που να διασφαλίζει την πληρότητα, την εμπιστευτικότητα και την ακεραιότητα των πληροφοριών.

(10)

Ο παρών κανονισμός βασίζεται στα σχέδια εκτελεστικών τεχνικών προτύπων που υποβλήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών στην Επιτροπή.

(11)

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών διεξήγαγε ανοικτές δημόσιες διαβουλεύσεις όσον αφορά τα σχέδια εκτελεστικών τεχνικών προτύπων στα οποία βασίζεται ο παρών κανονισμός, προέβη σε ανάλυση του δυνητικού σχετικού κόστους/οφέλους και ζήτησε τη γνώμη της ομάδας συμφεροντούχων κινητών αξιών και αγορών, που συστάθηκε σύμφωνα με το άρθρο 37 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2).

(12)

Προκειμένου να εξασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία των χρηματοπιστωτικών αγορών, είναι αναγκαίο ο παρών κανονισμός να τεθεί σε ισχύ επειγόντως και οι διατάξεις που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό να εφαρμόζονται από την ίδια ημερομηνία με εκείνη που προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 596/2014,

α)

η εμπιστευτικότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στον κατάλογο προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες, με τη διασφάλιση ότι η πρόσβαση στον εν λόγω κατάλογο περιορίζεται σε σαφώς προσδιορισμένα πρόσωπα που εργάζονται για τον εκδότη, τον συμμετέχοντα σε αγορά δικαιωμάτων εκπομπής, τον χώρο πλειστηριασμών, τον εκπλειστηριαστή και τον επιτηρητή πλειστηριασμών ή οποιοδήποτε πρόσωπο ενεργεί εξ ονόματός τους ή για λογαριασμό τους, τα οποία χρειάζονται την πρόσβαση αυτή λόγω της φύσης των καθηκόντων ή της θέση τους·

β)

η ακρίβεια των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στον κατάλογο προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες·

γ)

η πρόσβαση στις προηγούμενες εκδόσεις του καταλόγου προσώπων που κατέχουν προνομιακές πληροφορίες και η δυνατότητα ανάκτησής τους.

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/56

(1)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 προβλέπει τη χορήγηση άδειας για πρόσθετες ύλες που χρησιμοποιούνται στη διατροφή των ζώων, καθώς και τους όρους και τις διαδικασίες για τη χορήγηση της εν λόγω άδειας.

(2)

Η χρήση του παρασκευάσματος 6-φυτάσης (EC 3.1.3.26) που παράγεται από τον μύκητα Komagataella pastoris (DSM 23036), παλαιότερα γνωστού ως Pichia pastoris, έχει εγκριθεί με άδεια, η οποία ισχύει έως τις 28 Φεβρουαρίου 2022, για τα κοτόπουλα και τις γαλοπούλες προς πάχυνση, τα κοτόπουλα που εκτρέφονται για ωοπαραγωγή, τις γαλοπούλες που εκτρέφονται για αναπαραγωγή, τις ωοτόκες όρνιθες, άλλα είδη πτηνών προς πάχυνση και ωοπαραγωγή, τα απογαλακτισμένα χοιρίδια, τους χοίρους προς πάχυνση και τις χοιρομητέρες δυνάμει του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 98/2012 της Επιτροπής (2), έπειτα από σχετικό αίτημα σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(3)

Σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003, ο κάτοχος της άδειας πρότεινε την αλλαγή των όρων της άδειας για το εν λόγω παρασκεύασμα ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για τους χοίρους προς πάχυνση με μείωση της συνιστώμενης ελάχιστης περιεκτικότητας από 250 OTU/kg σε 125 OTU/kg. Η αίτηση συνοδευόταν από τα σχετικά στοιχεία που τεκμηριώνουν το αίτημά του. Η Επιτροπή διαβίβασε την εν λόγω αίτηση στην Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (στο εξής «η Αρχή»).

(4)

Η Αρχή στη γνωμοδότησή της στις 9 Ιουλίου 2015 (3) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, με τους προτεινόμενους νέους όρους χρήσης, το παρασκεύασμα 6-φυτάσης (EC 3.1.3.26) που παράγεται από τον μύκητα Komagataella pastoris (DSM 23036) μπορεί να είναι αποτελεσματικό στο αιτούμενο επίπεδο συνιστώμενης ελάχιστης δόσης των 125 OTU/kg πλήρους ζωοτροφής όσον αφορά τους χοίρους προς πάχυνση. Η Αρχή κρίνει ότι δεν υπάρχει ανάγκη για ειδικές απαιτήσεις παρακολούθησης μετά τη διάθεση στην αγορά. Η Αρχή επαλήθευσε, επίσης, την έκθεση όσον αφορά τη μέθοδο ανάλυσης της πρόσθετης ύλης ζωοτροφών στις ζωοτροφές, η οποία υποβλήθηκε από το εργαστήριο αναφοράς το οποίο έχει συσταθεί βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(5)

Από την αξιολόγηση του παρασκευάσματος 6-φυτάσης (EC 3.1.3.26) που παράγεται από τον μύκητα Komagataella pastoris (DSM 23036) διαπιστώνεται ότι πληρούνται οι όροι για τη χορήγηση άδειας που προβλέπονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(6)

Συνεπώς, ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 98/2012 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(7)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών,

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/59

(1)

Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2011 προβλέπει, κατ' εφαρμογή των αποτελεσμάτων των πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων του Γύρου της Ουρουγουάης, τα κριτήρια για τον καθορισμό από την Επιτροπή των κατ' αποκοπή τιμών εισαγωγής από τρίτες χώρες, για τα προϊόντα και τις περιόδους που ορίζονται στο παράρτημα XVI μέρος A του εν λόγω κανονισμού.

(2)

Η κατ' αποκοπή τιμή εισαγωγής υπολογίζεται κάθε εργάσιμη ημέρα, σύμφωνα με το άρθρο 136 παράγραφος 1 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, λαμβανομένων υπόψη των ημερήσιων μεταβλητών στοιχείων. Συνεπώς, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/61

(1)

Σύμφωνα με την απόφαση αριθ. 2014/185/ΕΕ του Συμβουλίου (1), η ρύθμιση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τις λεπτομέρειες της συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο («ρύθμιση») υπεγράφη στις 11 Φεβρουαρίου 2014, με την επιφύλαξη της σύναψής της.

(2)

Η ρύθμιση θα πρέπει να εγκριθεί.

(3)

Όπως προσδιορίζεται στην αιτιολογική σκέψη 21 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 439/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2), το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία συμμετέχουν και δεσμεύονται από τον εν λόγω κανονισμό. Επομένως, θα πρέπει να θέσουν σε ισχύ το άρθρο 49 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 439/2010 συμμετέχοντας στην παρούσα απόφαση. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία συμμετέχουν συνεπώς στην παρούσα απόφαση.

(4)

Όπως προσδιορίζεται στην αιτιολογική σκέψη 22 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 439/2010, η Δανία δεν συμμετέχει και δεν δεσμεύεται από τον εν λόγω κανονισμό. Η Δανία δεν συμμετέχει, συνεπώς, στην παρούσα απόφαση,

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/63

(1)

Οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου IX της συμφωνίας του Μαρακές για την ίδρυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου («συμφωνία ΠΟΕ») θεσπίζουν διαδικασίες για την παραχώρηση απαλλαγών σχετικά με τις πολυμερείς εμπορικές συμφωνίες που περιλαμβάνονται στο παράρτημα 1Α ή 1B ή 1Γ της συμφωνίας ΠΟΕ και τα παραρτήματά τους.

(2)

Στις 27 Ιουλίου 2007 η Ιορδανία έλαβε παράταση της προθεσμίας της μεταβατικής περιόδου που προβλέπεται στη συμφωνία για τις επιδοτήσεις και τα αντισταθμιστικά μέτρα («συμφωνία ΕΑΜ»), με σκοπό την εξάλειψη του προγράμματος επιδοτήσεων εξαγωγών της που λαμβάνει τη μορφή μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος για τα κέρδη που προέρχονται από ορισμένες εξαγωγές. Η εν λόγω παράταση συνεχίστηκε έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013 με περίοδο σταδιακής κατάργησης που λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2015, σύμφωνα με τις διαδικασίες για τη συνέχιση των παρατάσεων, βάσει του άρθρου 27.4 της συμφωνίας ΕΑΜ (συμφωνίας για τις επιδοτήσεις και τα αντισταθμιστικά μέτρα), της μεταβατικής περιόδου σύμφωνα με το άρθρο 27.2(β) της συμφωνίας ΕΑΜ για ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες.

(3)

Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου ΙΧ της συμφωνίας του ΠΟΕ, η Ιορδανία υπέβαλε αίτηση για παρέκκλιση από την υποχρέωση σταδιακής εξάλειψης σύμφωνα με το άρθρο 27.4 της συμφωνίας ΕΑΜ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 όσον αφορά το πρόγραμμα επιδοτήσεων εξαγωγών.

(4)

Η χορήγηση της παρέκκλισης δεν θα επηρέαζε αρνητικά την οικονομία ή τα εμπορικά συμφέροντα της Ένωσης, και θα υποστήριζε την Ιορδανία στις προσπάθειές της να αντιμετωπίσει τις οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ως αποτέλεσμα της δύσκολης και ασταθούς πολιτικής κατάστασης στην περιοχή.

(5)

Είναι σκόπιμο, επομένως, να καθοριστεί η θέση που θα εκφραστεί εξ ονόματος της Ένωσης στο γενικό συμβούλιο του ΠΟΕ για την υποστήριξη της αίτησης παρέκκλισης της Ιορδανίας,

11.3.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 65/64

(1)

Σύμφωνα με την απόφαση 97/836/ΕΚ του Συμβουλίου (1), η Ένωση προσχώρησε στη συμφωνία της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (ΟΕΕ/ΗΕ) σχετικά με την υιοθέτηση ομοιόμορφων τεχνικών προδιαγραφών για τροχοφόρα οχήματα, εξοπλισμό και εξαρτήματα, τα οποία δύνανται να τοποθετηθούν ή/και να χρησιμοποιηθούν σε τροχοφόρα οχήματα και τις συνθήκες για την αμοιβαία αναγνώριση των εγκρίσεων που χορηγούνται με βάση τις προδιαγραφές αυτές («αναθεωρημένη συμφωνία του 1958»).

(2)

Σύμφωνα με την απόφαση 2000/125/ΕΚ του Συμβουλίου (2), η Ένωση προσχώρησε στη συμφωνία για την κατάρτιση παγκόσμιων τεχνικών κανονισμών για τα τροχοφόρα οχήματα, τον εξοπλισμό και τα εξαρτήματα που μπορούν να τοποθετούνται ή/και να χρησιμοποιούνται σε τροχοφόρα οχήματα («παράλληλη συμφωνία»).

(3)

Η οδηγία 2007/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) αντικατέστησε τα συστήματα έγκρισης των κρατών μελών με ενωσιακή διαδικασία έγκρισης, θεσπίζοντας εναρμονισμένο πλαίσιο που περιέχει τις διοικητικές διατάξεις και τις γενικές τεχνικές απαιτήσεις για όλα τα νέα οχήματα, τα συστήματα, τα κατασκευαστικά στοιχεία και τις χωριστές τεχνικές μονάδες. Η εν λόγω οδηγία ενσωμάτωσε τους κανονισμούς του ΟΗΕ στο σύστημα έγκρισης τύπου της ΕΕ, είτε ως απαιτήσεις για την έγκριση τύπου είτε ως εναλλακτικές προς την ενωσιακή νομοθεσία απαιτήσεις. Μετά την έκδοση της εν λόγω οδηγίας, οι κανονισμοί των ΗΕ ενσωματώνονται όλο και περισσότερο στην ενωσιακή νομοθεσία στο πλαίσιο της έγκρισης τύπου ΕΕ.

(4)

Υπό το φως της εμπειρίας και των τεχνικών εξελίξεων, οι απαιτήσεις σχετικά με ορισμένα στοιχεία ή χαρακτηριστικά που καλύπτονται από τους κανονισμούς αριθ. 10, 34, 41, 46, 48, 50, 51, 53, 55, 60, 73, 83, 94, 107, 110, 113, 118, 125, 128, 130 και 131 της ΟΕΕ/ΗΕ πρέπει να προσαρμοστούν στην τεχνική πρόοδο.

(5)

Προκειμένου να διασφαλιστούν ενιαίες διατάξεις σχετικά με την έγκριση οχημάτων (αθόρυβα οχήματα οδικών μεταφορών) όσον αφορά τη μειωμένη ακουστότητά τους, θα πρέπει να εκδοθεί νέος κανονισμός των ΗΕ για αθόρυβα οχήματα οδικών μεταφορών.

(6)

Επομένως, είναι αναγκαίο να καθοριστεί η θέση που θα υιοθετηθεί εξ ονόματος της Ένωσης στο πλαίσιο της διοικητικής επιτροπής της αναθεωρημένης συμφωνίας του 1958 και της εκτελεστικής επιτροπής της παράλληλης συμφωνίας, όσον αφορά την έγκριση των εν λόγω πράξεων των ΗΕ,