29.12.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 350/1

(1)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1059/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) θεσπίζει μια κοινή στατιστική ονοματολογία των εδαφικών μονάδων (ονοματολογία εδαφικών στατιστικών μονάδων, εφεξής «NUTS»), ώστε να καταστεί δυνατή η συλλογή, κατάρτιση και διάδοση εναρμονισμένων περιφερειακών στατιστικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

(2)

Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, καθόρισε ορισμένες βασικές και πολύ σημαντικές εδαφικές τυπολογίες για την κατάταξη των στατιστικών μονάδων που θεσπίζει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1059/2003.

(3)

Το Ευρωπαϊκό Στατιστικό Σύστημα χρησιμοποιεί ήδη τις εν λόγω τυπολογίες, ιδίως τον βαθμό αστικοποίησης (DEGURBA), που περιλαμβάνει τον ορισμό των πόλεων.

(4)

Η κωδικοποίηση των τυπολογιών είναι απαραίτητη προκειμένου να καθοριστούν σαφείς ορισμοί εδαφικών τύπων και όροι σχετικοί με αυτούς, διασφαλίζοντας την εναρμονισμένη και διαφανή εφαρμογή τους και καθιστώντας σταθερές τις τυπολογίες ώστε να προωθηθεί η κατάρτιση και η διάδοση των ευρωπαϊκών στατιστικών. Αυτές οι στατιστικές τυπολογίες δεν πρέπει να θίγουν τον προσδιορισμό συγκεκριμένων τομέων για τις πολιτικές της Ένωσης.

(5)

Θα πρέπει να εφαρμόζεται ένα σύστημα στατιστικών καννάβων για τον υπολογισμό και την απόδοση των εδαφικών τύπων στις εν λόγω περιφέρειες και περιοχές, δεδομένου ότι οι εν λόγω τύποι εξαρτώνται από την κατανομή και την πυκνότητα του πληθυσμού σε φατνία καννάβου ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου.

(6)

Κάποια ζητήματα ήσσονος σημασίας σχετικά με τις Τοπικές Διοικητικές Μονάδες (LAU) τα οποία θα πρέπει να αποσαφηνιστούν, είναι η απλοποίηση της ορολογίας που χρησιμοποιείται αλλά και η διαδικασία παράδοσης των καταλόγων LAU από τα κράτη μέλη προς την Επιτροπή (Eurostat).

(7)

Με στόχο την προσαρμογή σε αντίστοιχες εξελίξεις στα κράτη μέλη, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων, σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την τροποποίηση, βάσει των πληροφοριών που κοινοποιούνται από τα κράτη μέλη, της ονοματολογίας NUTS στο παράρτημα I, του καταλόγου των υφιστάμενων διοικητικών μονάδων στο παράρτημα II και του καταλόγου των LAU στο παράρτημα III του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1059/2003. Έχει ιδιαίτερη σημασία η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, οι οποίες να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζει η διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (5). Ειδικότερα, για να εξασφαλιστεί ισότιμη συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ' εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα ταυτόχρονα με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι δικοί τους εμπειρογνώμονες έχουν συστηματική πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την κατάρτιση των κατ' εξουσιοδότηση πράξεων.

(8)

Για τη διασφάλιση ενιαίων προϋποθέσεων για την εκτέλεση του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες όσον αφορά την εφαρμογή των εδαφικών τυπολογιών και των χρονοσειρών που τα κράτη μέλη πρέπει να διαβιβάζουν στην Επιτροπή σε περίπτωση τυχόν τροποποιήσεων της ονοματολογίας NUTS. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6).

(9)

Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, και πιο συγκεκριμένα η εναρμόνιση της περιφερειακής ταξινόμησης, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου αυτού.

(10)

Συνεπώς, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1059/2003 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,

1)

Το άρθρο 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Άρθρο 1

Αντικείμενο

1.   Ο παρών κανονισμός θεσπίζει μια κοινή στατιστική ονοματολογία των εδαφικών μονάδων (NUTS), προκειμένου να καταστεί δυνατή η συλλογή, η κατάρτιση και η διάδοση των ευρωπαϊκών στατιστικών στα διάφορα εδαφικά επίπεδα της Ένωσης.

2.   Η ονοματολογία NUTS παρατίθεται στο παράρτημα I.

3.   Οι τοπικές διοικητικές μονάδες (LAU), όπως αναφέρονται στο άρθρο 4, συμπληρώνουν την ονοματολογία NUTS.

4.   Οι στατιστικοί κάνναβοι, όπως αναφέρονται στο άρθρο 4α, συμπληρώνουν την ονοματολογία NUTS. Οι εν λόγω στατιστικοί κάνναβοι χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των εδαφικών τυπολογιών με βάση τον πληθυσμό.

5.   Οι εδαφικές τυπολογίες της Ένωσης, όπως αναφέρονται στο άρθρο 4β, συμπληρώνουν την ονοματολογία NUTS αποδίδοντας τύπους στις εδαφικές μονάδες.».

2)

Στο άρθρο 2, η παράγραφος 5 διαγράφεται.

3)

Το άρθρο 3 τροποποιείται ως εξής:

4)

Το άρθρο 4 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Άρθρο 4

Τοπικές διοικητικές μονάδες

1.   Σε κάθε κράτος μέλος, οι τοπικές διοικητικές μονάδες (LAU) υποδιαιρούν το επίπεδο NUTS 3 σε ένα ή δύο περαιτέρω επίπεδα εδαφικών μονάδων. Τουλάχιστον ένα από τα επίπεδα LAU είναι διοικητική μονάδα, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 και σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο παράρτημα III. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 7α όσον αφορά την τροποποίηση του καταλόγου των LAU στο παράρτημα III με βάση τις αλλαγές στις διοικητικές μονάδες που της έχουν κοινοποιηθεί από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1.

2.   Εντός του πρώτου εξαμήνου κάθε έτους, τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή (Eurostat), με σημείο αναφοράς την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους, τον κατάλογο των LAU, αναφέροντας τυχόν τροποποιήσεις καθώς και την περιφέρεια NUTS 3 στην οποία ανήκουν. Προς τον σκοπό αυτό, ακολουθείται η ηλεκτρονική μορφή διαβίβασης στοιχείων που απαιτείται από την Επιτροπή (Eurostat).

3.   Η Επιτροπή (Eurostat) δημοσιεύει τον κατάλογο των LAU στο ειδικό τμήμα του δικτυακού της τόπου έως την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους.».

5)

Παρεμβάλλονται τα ακόλουθα άρθρα:

«Άρθρο 4α

Στατιστικοί κάνναβοι

Η Επιτροπή (Eurostat) τηρεί και δημοσιεύει ένα σύστημα στατιστικών καννάβων σε επίπεδο Ένωσης στο ειδικό τμήμα του δικτυακού της τόπου. Οι στατιστικοί κάνναβοι είναι σύμφωνοι με τις προδιαγραφές που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1089/2010 της Επιτροπής (*1).

Άρθρο 4β

Εδαφικές τυπολογίες της Ένωσης

1.   Η Επιτροπή (Eurostat) τηρεί και δημοσιεύει στο ειδικό τμήμα του δικτυακού της τόπου τυπολογίες της Ένωσης που αποτελούνται από εδαφικές μονάδες στα επίπεδα NUTS, LAU και φατνίων καννάβου.

2.   Η τυπολογία βάσει καννάβων θεσπίζεται στο επίπεδο ανάλυσης καννάβου 1 km2 ως εξής:

3.   Οι ακόλουθες τυπολογίες ορίζονται σε επίπεδο LAU:

Αν υπάρχουν περισσότερα από ένα διοικητικά επίπεδα LAU σε ένα κράτος μέλος, η Επιτροπή (Eurostat) πραγματοποιεί διαβούλευση με το εν λόγω κράτος μέλος για να καθοριστεί το διοικητικό επίπεδο LAU που θα χρησιμοποιείται για την απόδοση των τυπολογιών.

4.   Οι ακόλουθες τυπολογίες και ετικέτες ορίζονται σε επίπεδο NUTS 3:

5.   Η Επιτροπή, με εκτελεστικές πράξεις, καθορίζει ομοιόμορφες συνθήκες για την εναρμονισμένη εφαρμογή των τυπολογιών σε επίπεδο Ένωσης. Οι εν λόγω συνθήκες περιγράφουν τη μέθοδο απόδοσης των τυπολογιών στις διάφορες περιφέρειες στα επίπεδα LAU NUTS 3. Κατά την εφαρμογή των ομοιόμορφων συνθηκών, η Επιτροπή συνεκτιμά γεωγραφικές, κοινωνικοοικονομικές, ιστορικές, πολιτισμικές και περιβαλλοντικές περιστάσεις. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης η οποία προβλέπεται στο άρθρο 7.

(*1)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1089/2010 της Επιτροπής, της 23ης Νοεμβρίου 2010, για την εφαρμογή της οδηγίας 2007/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τη διαλειτουργικότητα των συνόλων και των υπηρεσιών χωρικών δεδομένων (ΕΕ L 323 της 8.12.2010, σ. 11).»."

6)

Το άρθρο 5 τροποποιείται ως εξής:

7)

Το άρθρο 7 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Άρθρο 7

Διαδικασία επιτροπής

1.   Η Επιτροπή επικουρείται από την επιτροπή του Ευρωπαϊκού Στατιστικού Συστήματος. Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.   Όταν γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.».

8)

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

«Άρθρο 7α

Άσκηση της εξουσιοδότησης

1.   Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

2.   Η προβλεπόμενη στο άρθρο 3 παράγραφος 4, στο άρθρο 4 παράγραφος 1 και στο άρθρο 5 παράγραφος 4 εξουσία έκδοσης κατ' εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή για χρονικό διάστημα πέντε ετών από τις 18 Ιανουαρίου 2018. Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με τις εξουσίες που της έχουν ανατεθεί το αργότερο εννέα μήνες πριν από τη λήξη της περιόδου των πέντε ετών. Η εξουσιοδότηση ανανεώνεται σιωπηρά για περιόδους ίδιας διάρκειας, εκτός αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο προβάλουν αντιρρήσεις το αργότερο εντός τριών μηνών πριν από τη λήξη της κάθε περιόδου.

3.   Η εξουσιοδότηση που προβλέπεται στο άρθρο 3 παράγραφος 4, στο άρθρο 4 παράγραφος 1 και στο άρθρο 5 παράγραφος 4 μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτήν. Δεν θίγει το κύρος των κατ' εξουσιοδότηση πράξεων που ισχύουν ήδη.

4.   Πριν από την έκδοση μιας κατ' εξουσιοδότηση πράξης, η Επιτροπή διεξάγει διαβουλεύσεις με εμπειρογνώμονες που ορίζουν τα κράτη μέλη σύμφωνα με τις αρχές της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου.

5.   Μόλις εκδώσει μια κατ' εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

6.   Η κατ' εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 3 παράγραφος 4, του άρθρου 4 παράγραφος 1 και του άρθρου 5 παράγραφος 4 τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από το Συμβούλιο εντός δύο μηνών από την ημέρα που η πράξη κοινοποιείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ή αν, πριν λήξει αυτή η περίοδος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν θα προβάλουν αντιρρήσεις. Η εν λόγω προθεσμία παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.».

9)

Το άρθρο 8 διαγράφεται.

10)

Ο τίτλος του παραρτήματος III αντικαθίσταται από τον ακόλουθο:

«ΤΟΠΙΚΈΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΈΣ ΜΟΝΆΔΕΣ».

29.12.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 350/7

(1)

Η 21η διάσκεψη των μερών της σύμβασης-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC), πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι, από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου 2015. Στη διάσκεψη επιτεύχθηκε διεθνής συμφωνία («συμφωνία των Παρισίων») σχετικά με την ενίσχυση της παγκόσμιας αντίδρασης απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Η συμφωνία των Παρισίων θέτει, μεταξύ άλλων, έναν μακροπρόθεσμο στόχο, ευθυγραμμιζόμενη με τον στόχο να συγκρατηθεί η αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας σαφώς κάτω των 2 °C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα και να συνεχιστούν οι προσπάθειες ώστε η αύξηση να διατηρηθεί στον 1,5 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Η συμφωνία των Παρισίων εγκρίθηκε εξ ονόματος της Ένωσης με την απόφαση (ΕΕ) 2016/1841 του Συμβουλίου (3). Η συμφωνία των Παρισίων άρχισε να ισχύει στις 4 Νοεμβρίου 2016. Για την επίτευξη του στόχου της συμφωνίας των Παρισίων, πρέπει να συνεισφέρουν όλοι οι τομείς και τα μέρη θα καταρτίσουν, θα κοινοποιήσουν και θα τηρήσουν διαδοχικές Εθνικά Καθορισμένες Προθέσεις Συνεισφοράς («ΕΚΠΣ»). Θα πρέπει συνεπώς να πραγματοποιηθούν επίσης ενέργειες μέσω του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας («ΔΟΠΑ») για να μειωθούν οι εκπομπές που οφείλονται στις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές.

(2)

Η προστασία του περιβάλλοντος αναδεικνύεται σε μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Ένωση. Οι περιβαλλοντικοί στόχοι της Ένωσης όπως αναφέρονται στο άρθρο 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η διατήρηση, η προστασία και η βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, η προστασία της υγείας του ανθρώπου, η συνετή και ορθολογική χρησιμοποίηση των φυσικών πόρων και η προώθηση, σε διεθνές επίπεδο, μέτρων για την αντιμετώπιση των περιφερειακών ή παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων, και ιδίως η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

(3)

Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε στις 23-24 Οκτωβρίου 2014 τέθηκε ο δεσμευτικός στόχος της μείωσης εντός της Ένωσης κατά τουλάχιστον 40 % των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990. Το Συμβούλιο της 6ης Μαρτίου 2015 ενέκρινε επίσημα αυτήν την πρόθεση συνεισφοράς της Ένωσης και των κρατών μελών της, ως την εθνικά καθορισμένη πρόθεση συνεισφοράς στο πλαίσιο της συμφωνίας των Παρισίων. Στα συμπεράσματά του τον Οκτώβριο 2014, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δήλωσε ότι ο στόχος έπρεπε να επιτευχθεί συλλογικά από την Ένωση με την καλύτερη δυνατή σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας, με τις μειώσεις στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΣΕΔΕ της ΕΕ») και στους τομείς εκτός ΣΕΔΕ να αγγίζουν το 43 % και το 30 % αντίστοιχα έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005. Όλοι οι τομείς της οικονομίας θα πρέπει να συμβάλουν στην επίτευξη των εν λόγω μειώσεων εκπομπών. Η Επιτροπή θα πρέπει να διευκολύνει τις ανταλλαγές ανάμεσα στα κράτη μέλη όσον αφορά τις βέλτιστες πρακτικές και τα αντληθέντα διδάγματα στον τομέα της κινητικότητας χαμηλών εκπομπών.

(4)

Ένα εύρυθμο, αναμορφωμένο ΣΕΔΕ της ΕΕ με ένα ενισχυμένο μέσο για τη σταθεροποίηση της αγοράς θα αποτελούν τα βασικά ευρωπαϊκά μέσα για την επίτευξη του στόχου μείωσης κατά 40 % όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Οκτώβριο 2014, με γραμμικό συντελεστή και δωρεάν κατανομή μετά το 2020. Οι εν λόγω διατάξεις θα πρέπει να συνάδουν με τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα και με τις δεσμεύσεις της βάσει της συμφωνίας των Παρισίων. Το μερίδιο πλειστηριασμών θα πρέπει να εκφράζεται ως ποσοστό επί τοις εκατό στην οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), για να ενισχυθεί η ασφάλεια προγραμματισμού όσον αφορά τις επενδυτικές αποφάσεις, να αυξηθεί η διαφάνεια, να ελαχιστοποιηθεί η διαρροή άνθρακα και να καταστεί το συνολικό σύστημα πιο απλό και πιο κατανοητό. Στο πλαίσιο της τακτικής υποβολής εκθέσεων δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να αξιολογήσει τα αποτελέσματα του διαλόγου διευκόλυνσης του 2018. Οι διατάξεις της οδηγίας 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να επανεξετάζονται τακτικά υπό το φως των διεθνών εξελίξεων και των προσπαθειών που καταβάλλονται για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας των Παρισίων, συμπεριλαμβανομένων της πρώτης παγκόσμιας αποτίμησης το 2023 και επόμενων αποτιμήσεων κάθε πέντε χρόνια στη συνέχεια, σκοπός των οποίων είναι να συμβάλουν στον καθορισμό των διαδοχικών ΕΚΠΣ.

(5)

Η Ένωση και τα κράτη μέλη της καταβάλλουν από το 1997 προσπάθειες για να παρουσιασθεί πρόοδος στην ταχύτερη επίτευξη διεθνούς συμφωνίας με σκοπό τη μείωση των επιπτώσεων από τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τις αερομεταφορές και από το 2008 έχουν θέσει σε εφαρμογή νομοθετικά μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων στο κλίμα από τις εκπομπές λόγω αεροπορικών δραστηριοτήτων μέσω της ΣΕΔΕ της ΕΕ που λειτουργεί από το 2005. Με την απόφασή του της 21ης Δεκεμβρίου 2011 (6), το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε ότι η συμπερίληψη αεροπορικών δραστηριοτήτων στο ΣΕΔΕ της ΕΕ σύμφωνα με την οδηγία 2008/101/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7) δεν παραβιάζει το διεθνές δίκαιο. Για να διευκολύνει τις εργασίες του ΔΟΠΑ, η Ένωση ενέκρινε δύο φορές χρονικά οριοθετημένες παρεκκλίσεις από το σύστημα ΣΕΔΕ της ΕΕ, ώστε να περιοριστούν οι υποχρεώσεις συμμόρφωσης για τις εκπομπές που οφείλονται σε πτήσεις μεταξύ αεροδρομίων που βρίσκονται στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό χώρο («ΕΟΧ»), με ίση μεταχείριση όσον αφορά τα δρομολόγια φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών, όπου κι αν βρίσκονται. Η πλέον πρόσφατη παρέκκλιση από το ΣΕΔΕ της ΕΕ, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 421/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8), περιόρισε τις υποχρεώσεις συμμόρφωσης στις πτήσεις εντός του ΕΟΧ μεταξύ 2013 και 2016 και προέβλεψε δυνητικές αλλαγές στο πεδίο εφαρμογής του συστήματος όσον αφορά τις δραστηριότητες προς και από αεροδρόμια που βρίσκονται εκτός του ΕΟΧ από την 1η Ιανουαρίου 2017 και μετά, ύστερα από την επανεξέταση που προβλέπεται από τον εν λόγω κανονισμό.

(6)

Το έργο του ΔΟΠΑ όσον αφορά το αγορακεντρικό μέτρο σχετικά με τις εκπομπές που οφείλονται στις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές είναι ένα από τα στοιχεία της δέσμης μέτρων για να επιτευχθεί ο φιλόδοξος στόχος της ανάπτυξης με ουδέτερο ισοζύγιο διοξειδίου του άνθρακα από το 2020 («CNG 2020»), και θα πρέπει να συμπληρωθεί με πρόοδο στις τεχνολογίες διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας και πρόωσης. Η συνεχιζόμενη ανάπτυξη στρατηγικών και προγραμμάτων έρευνας θα έχει ουσιαστική σημασία για την τεχνολογική καινοτομία και τις λειτουργικές βελτιώσεις που απαιτούνται προκειμένου να υπάρξει υπέρβαση του στόχου CNG 2020 και να επιτευχθούν απόλυτες μειώσεις εκπομπών σε ολόκληρο τον τομέα.

(7)

Έχουν εγκριθεί σε επίπεδο Ένωσης διάφορα μέτρα με στόχο την αποτροπή του κατακερματισμού του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου για να ενισχυθεί η ροή της εναέριας κυκλοφορίας και ο έλεγχος της χρήσης του εναέριου χώρου, ώστε με τον τρόπο αυτό να μειωθούν οι εκπομπές. Τα κράτη μέλη ανέλαβαν εκ νέου τη δέσμευση να υλοποιήσουν την έννοια του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού, λαμβάνοντας υπόψη την αναμενόμενη αύξηση της εναέριας κυκλοφορίας κατά τα προσεχή έτη. Προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος στη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας, πρέπει να επιταχυνθεί η υλοποίηση της Κοινής Επιχείρησης του ερευνητικού σχεδίου ΑΤΜ του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (SESAR). Άλλα μέτρα όπως η χρήση του GNSS στη δορυφορική πλοήγηση, κοινές τεχνολογικές πρωτοβουλίες όπως η Clean Sky Ι και η Clean Sky ΙΙ, και ενωσιακά ερευνητικά προγράμματα όπως το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» και οι διάδοχοί του, θα συμβάλουν επίσης στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και τη μείωση των εκπομπών των αεροπορικών μεταφορών.

(8)

Υπό το πρίσμα του ψηφίσματος που εγκρίθηκε στην 39η συνέλευση του ΔΟΠΑ, τον Οκτώβριο του 2016, για την εφαρμογή ενός παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου από το 2021 με σκοπό την αντιστάθμιση των εκπομπών που οφείλονται στις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές πάνω από τα επίπεδα του 2020, σχεδιάζεται για το 2018 η έγκριση προτύπων και συνιστώμενων πρακτικών («ΠΣΠ») από τον ΔΟΠΑ για να συμπληρωθεί το ψήφισμα και να καταστεί δυνατή η υλοποίηση του παγκόσμιου συστήματος. Ωστόσο, η θέση σε λειτουργία στην πράξη του συστήματος θα απαιτήσει ενέργειες από τα μέρη του ΔΟΠΑ σε εθνικό επίπεδο. Επίσης, ο ΔΟΠΑ πρέπει να αναπτύξει ρυθμίσεις διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου συστήματος μητρώου. Στο πλαίσιο αυτό, προκειμένου να διατηρηθεί η δυναμική στον ΔΟΠΑ και να διευκολυνθεί η λειτουργία του συστήματος του ΔΟΠΑ, η τρέχουσα παρέκκλιση από τις υποχρεώσεις του ΣΕΔΕ της ΕΕ για πτήσεις από και προς τρίτες χώρες θα πρέπει να παραταθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023, υπό την επιφύλαξη επανεξέτασης, ώστε να αποκτηθεί η απαραίτητη πείρα από την υλοποίηση του συστήματος του ΔΟΠΑ. Ως αποτέλεσμα της παράτασης της παρέκκλισης, η ποσότητα των δικαιωμάτων που τίθενται σε πλειστηριασμό και χορηγούνται δωρεάν, μεταξύ άλλων και από το ειδικό αποθεματικό, θα πρέπει να παραμείνει αναλογική προς τη μείωση της υποχρέωσης παράδοσης. Από την 1η Ιανουαρίου 2021 και στο εξής, ο αριθμός δικαιωμάτων που κατανέμονται στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα πρέπει να μειώνεται ετησίως σύμφωνα με τον συντελεστή γραμμικής μείωσης που είναι εφαρμοστέος σε όλους τους άλλους τομείς στο ΣΕΔΕ της ΕΕ, με την επιφύλαξη της επανεξέτασης με βάση την υλοποίηση του συστήματος του ΔΟΠΑ. Η επανεξέταση θα πραγματοποιείται σε πλήρη συμμόρφωση με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας με επαρκείς διαβουλεύσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών. Τα δικαιώματα που δεν κατανέμονται από το ειδικό αποθεματικό θα πρέπει να συνεχίσουν να ακυρώνονται.

(9)

Τα έσοδα που προέρχονται από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων, ή ποσόν ίσο με τις συγκεκριμένες εισπράξεις, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στην Ένωση και σε τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ένωση και σε τρίτες χώρες, ιδίως σε αναπτυσσόμενες χώρες, τη χρηματοδότηση έρευνας και ανάπτυξης για τον μετριασμό και την προσαρμογή, συμπεριλαμβανομένων των τομέων της αεροπλοΐας, των αεροπορικών μεταφορών και των βιώσιμων εναλλακτικών αεροπορικών καυσίμων, τη μείωση των εκπομπών μέσω μεταφορών με χαμηλές εκπομπές και την κάλυψη του κόστους διαχείρισης του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Ειδική μέριμνα θα πρέπει να δοθεί από τα κράτη μέλη τα οποία χρησιμοποιούν τα έσοδα αυτά για τη συγχρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας σε προγράμματα ή πρωτοβουλίες που εντάσσονται στο ένατο πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα («ΠΠ9»). Η εξασφάλιση της διαφάνειας κατά τη χρήση εσόδων που προέρχονται από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων βάσει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ μέσω της υποβολής εκθέσεων από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 έχει ουσιώδη σημασία για την τήρηση των δεσμεύσεων της Ένωσης.

(10)

Θα πρέπει να εξασφαλιστεί η περιβαλλοντική ακεραιότητα του ΣΕΔΕ της ΕΕ έναντι του κινδύνου ακύρωσης των υποχρεώσεων για φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και άλλους φορείς εκμετάλλευσης που ρυθμίζονται από κράτος μέλος. Συνεπώς, τα δικαιώματα που χορηγούνται από ένα τέτοιο κράτος μέλος θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο όταν δεν υπάρχει κίνδυνος ακύρωσης των υποχρεώσεων παράδοσης δικαιωμάτων εκπομπής με τρόπο που να υπονομεύει την περιβαλλοντική ακεραιότητα του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Η Επιτροπή θα πρέπει να έχει την εξουσία να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να προστατεύσει την περιβαλλοντική ακεραιότητα του ΣΕΔΕ της ΕΕ όπως κρίνεται σκόπιμο. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να εφαρμόζονται έως ότου παύσουν να είναι αναγκαία λόγω της μεταβολής των περιστάσεων.

(11)

Δεδομένου ότι δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί βασικά χαρακτηριστικά του παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου και ότι η εφαρμογή του εξαρτάται από την εσωτερική νομοθεσία όπως ορίζεται από τα κράτη και τις περιφέρειες που συμμετέχουν, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων στο επίπεδο του ΔΟΠΑ, ιδίως όσον αφορά σχετικά νομικά μέσα που θα εγκριθούν από τον ΔΟΠΑ, συμπεριλαμβανομένων ΠΣΠ, τις ενέργειες στις οποίες θα έχουν προβεί τρίτες χώρες για την εφαρμογή του παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου στις εκπομπές για την περίοδο 2021-2035, τις προσπάθειες για θέσπιση φιλόδοξων και δεσμευτικών μέτρων προκειμένου να επιτευχθεί στον κλάδο των αεροπορικών μεταφορών ο μακροπρόθεσμος στόχος της μείωσης κατά το ήμισυ των εκπομπών CO2 από τις αεροπορικές μεταφορές έως το 2050 σε σχέση με τα επίπεδα του 2005, και άλλες σχετικές διεθνείς εξελίξεις και εφαρμοστέα νομικά μέσα (όπως κανόνες στο πλαίσιο της UNFCCC και της συμφωνίας των Παρισίων για τις αγορές και τη λογιστική ανθρακούχων εκπομπών). Μόλις αποσαφηνιστεί ο χαρακτήρας και το περιεχόμενο των νομικών μέσων του ΔΟΠΑ και πριν από την έναρξη εφαρμογής του παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου του ΔΟΠΑ, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει έκθεση στην οποία θα πρέπει να εξεταστούν οι τρόποι ενσωμάτωσης των εν λόγω νομικών μέσων στην ενωσιακή νομοθεσία μέσω αναθεώρησης της οδηγίας 2008/87/ΕΚ. Η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει περαιτέρω τους κανόνες που θα εφαρμόζονται στις πτήσεις εντός του ΕΟΧ, ανάλογα με την περίπτωση. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να αποτυπώνει στην έκθεση της την ανάγκη να εξασφαλιστεί συνοχή με την ενωσιακή νομοθεσία, ιδίως να αποφευχθεί οποιαδήποτε στρέβλωση του ανταγωνισμού και να ελαχιστοποιηθεί ο περιττός διοικητικός φόρτος για τα κράτη μέλη και τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών. Η Επιτροπή θα πρέπει να συνοδεύει την έκθεση της από πρόταση, όπου κρίνεται σκόπιμο, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με στόχο να εξασφαλιστεί η συμβολή των αεροπορικών μεταφορών στη δέσμευση της Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας με ορίζοντα το 2030.

(12)

Προκειμένου να προετοιμαστεί η εφαρμογή του παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου του ΔΟΠΑ, είναι απαραίτητο να υπάρχουν σχετικά δεδομένα για τις εκπομπές από αεροπορικές δραστηριότητες όσο το δυνατόν συντομότερα. Οι εκπομπές αυτές θα πρέπει να παρακολουθούνται, να αποτελούν αντικείμενο υποβολής εκθέσεων και να εξακριβώνονται σύμφωνα με τις αρχές που ισχύουν για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την εξακρίβωση των εκπομπών από αεροπορικές δραστηριότητες βάσει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να εγκρίνει διατάξεις για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την εξακρίβωση με σκοπό την εφαρμογή αγορακεντρικών μέτρων του ΔΟΠΑ που αποφεύγουν κάθε στρέβλωση του ανταγωνισμού. Οι διατάξεις αυτές θα πρέπει να συνάδουν με τις αρχές που περιέχει ο κανονισμός ο οποίος αναφέρεται στο άρθρο 14 παράγραφος 1 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι υποβαλλόμενες εκθέσεις για τις εκπομπές ελέγχονται σύμφωνα με τις αρχές και τα κριτήρια εξακρίβωσης που αναφέρονται στο άρθρο 15 της εν λόγω οδηγίας. Οι διατάξεις αυτές θα πρέπει να εγκρίνονται σύμφωνα με τη διαδικασία που ισχύει για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την εξακρίβωση βάσει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

(13)

Οι αεροπορικές μεταφορές έχουν επίσης συνέπειες για το κλίμα μέσω της έκλυσης οξειδίων του αζώτου, υδρατμών και σωματιδίων θειικών ενώσεων και αιθάλης σε μεγάλο υψόμετρο, οι οποίες έχουν ενδεχομένως σημαντικό αντίκτυπο στο κλίμα σύμφωνα με τις επιστημονικές έρευνες. Η διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή υπολόγισε ότι η συνολική κλιματική επίδραση των αεροπορικών μεταφορών είναι σήμερα διπλάσια έως τετραπλάσια της επίδρασης που είχαν στο παρελθόν μόνο οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις αεροπορικές μεταφορές. Εν αναμονή της επιστημονικής προόδου, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά το δυνατόν όλες οι επιπτώσεις των αεροπορικών μεταφορών. Στην οδηγία 2008/101/ΕΚ προβλέφθηκε πρόταση της Επιτροπής για τα οξείδια του αζώτου το 2008. Παρά τις τεχνικές και πολιτικές δυσχέρειες, η Επιτροπή θα πρέπει να επιταχύνει τις σχετικές εργασίες της. Η έρευνα σχετικά με τον σχηματισμό των ιχνών συμπύκνωσης, γνωστών και ως «contrails», την εξέλιξή τους προς θυσανόμορφα νέφη, σχετικά με τις μικρότερες άμεσες επιπτώσεις των θειικών αερολυμάτων, της αιθάλης και των υδρατμών συμπύκνωσης, καθώς και σχετικά με αποτελεσματικά μέτρα μετριασμού, συμπεριλαμβανομένων επιχειρησιακών και τεχνικών μέτρων, θα πρέπει επίσης να προωθηθεί.

(14)

Μέσω της απλοποίησης και της ελάφρυνσης των διοικητικών καθηκόντων, οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών με εκπομπές χαμηλότερες των 3 000 τόνων CO2 ετησίως από πτήσεις εντός του ΕΟΧ θα πρέπει να επωφελούνται από τη χρήση του εργαλείου για μικρούς προξένους εκπομπών το οποίο έχει εγκριθεί σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 606/2010 της Επιτροπής (9) για την εξακρίβωση των εκπομπών τους. Οι μη εμπορικοί φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών με εκπομπές χαμηλότερες των 1 000 τόνων CO2 ετησίως θα πρέπει να θεωρείται ότι πληρούν τις απαιτήσεις της οδηγίας 2003/87/ΕΚ για άλλα 10 έτη, στη διάρκεια των οποίων θα πρέπει να θεσπισθούν μέτρα, έτσι ώστε στο μέλλον όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης να συμβάλλουν στις μειώσεις εκπομπών.

(15)

Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού, ήτοι να συνεχιστούν οι υφιστάμενοι περιορισμοί του πεδίου εφαρμογής για τις αεροπορικές δραστηριότητες μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023 και να προετοιμαστεί η εφαρμογή ενός παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου από το 2021, δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως, λόγω της κλίμακας ή των επιπτώσεων, να επιτευχθούν καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(16)

Είναι ουσιώδες να διασφαλιστεί ασφάλεια δικαίου για τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και τις εθνικές αρχές, έχοντας υπόψη την καταληκτική ημερομηνία παράδοσης της 30ής Απριλίου 2018, όπως αναφέρεται στην οδηγία 2003/87/ΕΚ. Κατά συνέπεια, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(17)

Επομένως, η οδηγία 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,

1)

Στο άρθρο 3γ παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος:

«3α.   Κάθε κατανομή δικαιωμάτων για αεροπορικές δραστηριότητες προς και από αεροδρόμια που βρίσκονται σε χώρες εκτός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου («ΕΟΧ») μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2023 υπόκειται στην επανεξέταση όπως αναφέρεται στο άρθρο 28β.».

2)

Στο άρθρο 3δ, η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«2.   Από 1ης Ιανουαρίου 2013, το 15 % των δικαιωμάτων τίθεται σε πλειστηριασμό. Η Επιτροπή εκπονεί μελέτη σχετικά με τη δυνατότητα του κλάδου των αεροπορικών μεταφορών να μετακυλήσει το κόστος του CO2 στους πελάτες του, σε σχέση με το ΣΕΔΕ της ΕΕ και το παγκόσμιο αγορακεντρικό μέτρο που αναπτύσσει το Συμβούλιο της Διεθνούς Οργάνωσης Πολιτικής Αεροπορίας («ΔΟΠΑ»). Η μελέτη αξιολογεί τη δυνατότητα του κλάδου των αεροπορικών μεταφορών να μετακυλήσει το κόστος των απαιτούμενων μονάδων εκπομπών, σε σύγκριση με κλάδους και τον τομέα της ενέργειας, με στόχο να υποβληθεί πρόταση για την αύξηση του ποσοστού πλειστηριασμού σύμφωνα με την επανεξέταση που αναφέρεται στο άρθρο 28β παράγραφος 2, λαμβάνοντας υπόψη την ανάλυση του μετακυλιόμενου κόστους και εξετάζοντας την ευθυγράμμιση με άλλους κλάδους και την ανταγωνιστικότητα ανάμεσα σε διαφορετικούς τρόπους μεταφοράς.».

3)

Στο άρθρο 3δ, η παράγραφος 4 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«4.   Όλα τα έσοδα που προέρχονται από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος στην Ένωση και σε τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, την προσαρμογή στις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στην Ένωση και σε τρίτες χώρες, ιδίως σε αναπτυσσόμενες χώρες, τη χρηματοδότηση έρευνας και ανάπτυξης για τον μετριασμό και την προσαρμογή, συμπεριλαμβανομένων ιδίως των τομέων της αεροπλοΐας και των αεροπορικών μεταφορών, τη μείωση των εκπομπών μέσω των μεταφορών με χαμηλές εκπομπές και την κάλυψη του κόστους διαχείρισης του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Τα έσοδα του πλειστηριασμού θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση κοινών έργων για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τον κλάδο των αεροπορικών μεταφορών, όπως η κοινή επιχείρηση του ερευνητικού σχεδίου ΑΤΜ του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (Single European Sky ATM Research - SESAR) και οι κοινές τεχνολογικές πρωτοβουλίες Clean Sky, καθώς και πρωτοβουλίες που επιτρέπουν την ευρεία χρήση του GNSS για δορυφορική πλοήγηση και διαλειτουργικές δυνατότητες σε όλα τα κράτη μέλη, ιδίως τις πρωτοβουλίες που βελτιώνουν τις υποδομές αεροναυτιλιακών υπηρεσιών, την παροχή αεροναυτιλιακών υπηρεσιών και τη χρήση του εναέριου χώρου. Με τα έσοδα από τον πλειστηριασμό μπορούν επίσης να χρηματοδοτούνται οι εισφορές στο Παγκόσμιο Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, καθώς και μέτρα για την αποτροπή της αποψίλωσης. Ειδική μέριμνα λαμβάνεται από τα κράτη μέλη τα οποία χρησιμοποιούν τα έσοδα αυτά για τη συγχρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας σε προγράμματα ή πρωτοβουλίες που εντάσσονται στο ένατο πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα («ΠΠ9»). Η διαφάνεια στη χρησιμοποίηση των εσόδων από τον πλειστηριασμό των δικαιωμάτων βάσει της παρούσας οδηγίας αποτελεί ουσιώδες στοιχείο για την τήρηση των δεσμεύσεων της Ένωσης.

Τα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τις δράσεις που αναλαμβάνουν κατ' εφαρμογή του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου.».

4)

Στο άρθρο 12, η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«3.   Για την περίοδο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε, το αργότερο στις 30 Απριλίου κάθε έτους, ο φορέας εκμετάλλευσης κάθε εγκατάστασης να παραδίδει αριθμό δικαιωμάτων, εκτός των δικαιωμάτων που έχουν χορηγηθεί δυνάμει του κεφαλαίου II, που αντιστοιχεί στις συνολικές εκπομπές από την εν λόγω εγκατάσταση κατά τη διάρκεια του προηγούμενου ημερολογιακού έτους, όπως έχουν εξακριβωθεί σύμφωνα με το άρθρο 15 και στη συνέχεια τα εν λόγω δικαιώματα να ακυρώνονται. Για την περίοδο που ξεκινά την 1η Ιανουαρίου 2021 τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε, το αργότερο στις 30 Απριλίου κάθε έτους, ο φορέας εκμετάλλευσης κάθε εγκατάστασης να παραδίδει αριθμό δικαιωμάτων που αντιστοιχεί στις συνολικές εκπομπές από την εν λόγω εγκατάσταση κατά τη διάρκεια του προηγούμενου ημερολογιακού έτους, όπως έχουν εξακριβωθεί σύμφωνα με το άρθρο 15, και στη συνέχεια τα εν λόγω δικαιώματα να ακυρώνονται, με την επιφύλαξη της επανεξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 28β.».

5)

Στο άρθρο 12 παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος πριν από την παράγραφο 3α:

«3-α.   Όπου είναι απαραίτητο και για όσο διάστημα απαιτείται ώστε να προστατευθεί η περιβαλλοντική ακεραιότητα του ΣΕΔΕ της ΕΕ, απαγορεύεται στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και σε άλλους φορείς εκμετάλλευσης του ΣΕΔΕ της ΕΕ να χρησιμοποιούν δικαιώματα που χορηγούνται από κράτος μέλος σε σχέση με το οποίο υπάρχουν ακυρωθείσες υποχρεώσεις για φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών και άλλους φορείς εκμετάλλευσης. Η νομική πράξη που αναφέρεται στο άρθρο 19 περιλαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για τις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παρούσα παράγραφο.».

6)

Το άρθρο 28α τροποποιείται ως εξής:

7)

Παρεμβάλλονται τα ακόλουθα άρθρα:

«Άρθρο 28β

Υποβολή και αξιολόγηση εκθέσεων από την Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή του παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου του ΔΟΠΑ

1.   Πριν την 1η Ιανουαρίου 2019 και στη συνέχεια σε τακτική βάση, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων στον ΔΟΠΑ για την εφαρμογή του παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου που θα εφαρμοστεί στις εκπομπές από το 2021, ιδίως όσον αφορά: i) τα σχετικά νομικά μέσα του ΔΟΠΑ, συμπεριλαμβανομένων προτύπων και συνιστώμενων πρακτικών, ii) τις συστάσεις που εγκρίνει το Συμβούλιο του ΔΟΠΑ σχετικά με το παγκόσμιο αγορακεντρικό μέτρο, iii) τη δημιουργία παγκόσμιου μητρώου, iv) τα εθνικά μέτρα που θα έχουν λάβει τρίτες χώρες για την εφαρμογή του παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου που θα εφαρμοστεί στις εκπομπές από το 2021, v) τις επιπτώσεις των επιφυλάξεων τρίτων χωρών, καθώς και vi) άλλες σχετικές διεθνείς εξελίξεις και ισχύοντα νομικά μέσα.

Η Επιτροπή, σύμφωνα με την παγκόσμια αποτίμηση της UNFCCC, υποβάλλει επίσης έκθεση σχετικά με τις προσπάθειες να επιτευχθεί ο φιλόδοξος μακροπρόθεσμος στόχος για τη μείωση των εκπομπών CO2 του κλάδου των αεροπορικών μεταφορών κατά το ήμισυ, σε σχέση με τα επίπεδα του 2005, έως το 2050.

2.   Εντός 12 μηνών από την έκδοση των σχετικών νομικών μέσων από τον ΔΟΠΑ, και προτού καταστεί επιχειρησιακό το παγκόσμιο αγορακεντρικό μέτρο, η Επιτροπή παρουσιάζει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στην οποία εξετάζονται τρόποι για την ενσωμάτωση αυτών των νομικών μέσων στην ενωσιακή νομοθεσία μέσω αναθεώρησης της παρούσας οδηγίας. Στην έκθεση αυτή η Επιτροπή επίσης εξετάζει τους κανόνες που ισχύουν στις πτήσεις εντός του ΕΟΧ, ανάλογα με την περίπτωση. Η έκθεση εξετάζει επίσης τη φιλοδοξία και τη συνολική περιβαλλοντική ακεραιότητα του παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου, συμπεριλαμβανομένης της γενικής φιλοδοξίας του σε σχέση με τους στόχους της συμφωνίας των Παρισίων, το επίπεδο συμμετοχής, την εκτελεστότητά του, τη διαφάνεια, τις κυρώσεις για μη συμμόρφωση, τις διαδικασίες για συμμετοχή του κοινού, την ποιότητα των πιστωτικών μορίων αντιστάθμισης, την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την εξακρίβωση των εκπομπών, τα μητρώα, τη λογοδοσία, καθώς και τους κανόνες σχετικά με τη χρήση βιοκαυσίμων. Επιπλέον, η έκθεση εξετάζει αν οι διατάξεις που εγκρίνονται δυνάμει του άρθρου 28γ παράγραφος 2 πρέπει να αναθεωρηθούν.

3.   Η Επιτροπή συνοδεύει την έκθεση που αναφέρεται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου ανάλογα με την περίπτωση, με προτάσεις προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την τροποποίηση, διαγραφή, παράταση ή αντικατάσταση των παρεκκλίσεων που προβλέπονται στο άρθρο 28α, όπως υπαγορεύει η δέσμευση της Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας με ορίζοντα το 2030 με στόχο να εξασφαλιστεί η περιβαλλοντική ακεραιότητα και η αποτελεσματικότητα της δράσης της Ένωσης για το κλίμα.

Άρθρο 28γ

Διατάξεις για την παρακολούθηση, υποβολή εκθέσεων και εξακρίβωση για τον σκοπό του παγκόσμιου αγορακεντρικού μέτρου

1.   Η Επιτροπή θεσπίζει διατάξεις για την κατάλληλη παρακολούθηση, υποβολή εκθέσεων και εξακρίβωση των εκπομπών για τον σκοπό της εφαρμογής του αγορακεντρικού μέτρου του ΔΟΠΑ σε όλα τα καλυπτόμενα δρομολόγια. Οι εν λόγω διατάξεις βασίζονται στα σχετικά νομικά μέσα που εκδίδει ο ΔΟΠΑ, αποφεύγουν κάθε στρέβλωση του ανταγωνισμού, συνάδουν με τις αρχές που περιέχει ο κανονισμός που αναφέρεται στο άρθρο 14 παράγραφος 1, και εξασφαλίζουν ότι οι υποβληθείσες εκθέσεις για τις εκπομπές ελέγχονται σύμφωνα με τις αρχές και τα κριτήρια εξακρίβωσης που αναφέρονται στο άρθρο 15.

2.   Οι διατάξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου θεσπίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στα άρθρα 14 και 15.».

8)

Στο άρθρο 30, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

«5.   Πριν την 1η Ιανουαρίου 2020, η Επιτροπή παρουσιάζει επικαιροποιημένη ανάλυση σχετικά με τις επιπτώσεις των αεροπορικών μεταφορών πλην των εκπομπών CO2, συνοδευόμενη, εφόσον κρίνεται σκόπιμο, από πρόταση για την καλύτερη αντιμετώπιση των εν λόγω επιπτώσεων.».

9)

Στο στοιχείο ια) του παραρτήματος I, το έτος «2020» αντικαθίσταται από το έτος «2030».

29.12.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 350/15

(1)

Για να εξασφαλίζονται η ασφάλεια δικαίου και η εναρμονισμένη και χωρίς διακρίσεις στήριξη νέων γεωργών, θα πρέπει να προβλέπεται ότι, στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης, η «ημερομηνία εγκατάστασης», που αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) και σε άλλους συναφείς κανόνες, είναι η ημερομηνία κατά την οποία ο αιτών πραγματοποιεί ή ολοκληρώνει πράξη σχετική με την αρχική εγκατάσταση και ότι η αίτηση για χορήγηση στήριξης πρέπει να υποβάλλεται το αργότερο 24 μήνες μετά την εν λόγω ημερομηνία. Επιπλέον, η πείρα από τις διαπραγματεύσεις των προγραμμάτων έχει δείξει ότι θα πρέπει να αποσαφηνιστούν οι κανόνες για την από κοινού εγκατάσταση νέων γεωργών και τα όρια που απαιτούνται βάσει του άρθρου 19 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 για την πρόσβαση σε στήριξη και ότι θα πρέπει να εξορθολογιστούν οι διατάξεις που αφορούν τη διάρκεια του επιχειρηματικού σχεδίου.

(2)

Προκειμένου να διευκολυνθεί η παροχή συμβουλών και κατάρτισης από τις διαχειριστικές αρχές των κρατών μελών, το καθεστώς δικαιούχου δυνάμει του εν λόγω μέτρου θα πρέπει να επεκταθεί και στις εν λόγω αρχές, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι ο πάροχος υπηρεσιών επιλέγεται από φορέα λειτουργικά ανεξάρτητο από τις εν λόγω αρχές και ότι ο φορέας παροχής συμβουλών ή κατάρτισης ελέγχεται.

(3)

Ως κίνητρο για τη συμμετοχή σε συστήματα ποιότητας, οι γεωργοί ή οι ομάδες γεωργών που συμμετέχουν στα εν λόγω συστήματα κατά τη διάρκεια των πέντε ετών που προηγούνται της αίτησης στήριξης θα πρέπει να είναι επιλέξιμοι για μέγιστη διάρκεια πέντε ετών, λαμβανομένης δεόντως υπόψη της στιγμής της αρχικής συμμετοχής στο σύστημα.

(4)

Είναι βασικό, τα χρηματοδοτικά μέσα να σχεδιάζονται και να εκτελούνται με ευελιξία και διαφάνεια για να μπορούν να προσελκύσουν επαρκώς τον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο, η πείρα έχει δείξει ότι ορισμένοι ειδικοί ανά μέτρο κανόνες επιλεξιμότητας περιορίζουν την αξιοποίηση των χρηματοδοτικών μέσων στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης και την ευέλικτη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων από τους διαχειριστές των κονδυλίων. Συνεπώς, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί ότι ορισμένοι ειδικοί ανά μέτρο κανόνες επιλεξιμότητας δεν εφαρμόζονται στα χρηματοδοτικά μέσα. Για τον ίδιο λόγο, κρίνεται σκόπιμο να προβλεφθεί ότι η ενίσχυση εκκίνησης σε νέους γεωργούς δυνάμει του άρθρου 19 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 μπορεί επίσης να παρέχεται υπό μορφή χρηματοδοτικών μέσων. Ενόψει των εν λόγω αλλαγών, θα πρέπει να προβλέπεται ότι, όταν χορηγείται στήριξη σε επενδύσεις δυνάμει του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 υπό μορφή χρηματοδοτικών μέσων, η επένδυση πρέπει να συμβάλλει σε μία ή περισσότερες προτεραιότητες της Ένωσης για την αγροτική ανάπτυξη.

(5)

Για να μειωθεί η διοικητική επιβάρυνση κατά την εφαρμογή της αρχής της αποφυγής της διπλής χρηματοδότησης σε σχέση με τον οικολογικό προσανατολισμό, θα πρέπει να δοθεί στα κράτη μέλη η δυνατότητα να επιβάλλουν περικοπή ενός σταθερού ποσού κατά μέσο όρο σε όλους τους ενδιαφερόμενους δικαιούχους που υλοποιούν τον σχετικό τύπο δράσης ή υπομέτρου.

(6)

Οι αγρότες είναι εκτεθειμένοι σε αυξανόμενους οικονομικούς κινδύνους λόγω των εξελίξεων στην αγορά. Ωστόσο, οι κίνδυνοι δεν επηρεάζουν εξίσου όλους τους γεωργικούς τομείς. Κατά συνέπεια, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, να βοηθούν τους αγρότες μέσω ενός ειδικού ανά τομέα εργαλείου σταθεροποίησης εισοδήματος, ιδίως σε κλάδους που πλήττονται από σοβαρές μειώσεις εισοδήματος με πιθανό σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο σε μια δεδομένη αγροτική περιοχή, εφόσον η μείωση εισοδήματος είναι 20 % τουλάχιστον. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι το ειδικό ανά τομέα εργαλείο σταθεροποίησης θα είναι αποτελεσματικό και προσαρμοσμένο στις ειδικές περιστάσεις των κρατών μελών, θα πρέπει αυτά να μπορούν να ορίζουν με ευελιξία στα εθνικά προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης το εισόδημα που θα ενεργοποιεί το εργαλείο. Παράλληλα, και για να ενισχυθεί η χρήση της ασφάλισης από τους γεωργούς, το κατώτατο όριο για τη μείωση της παραγωγής που ισχύει για την ασφάλιση θα πρέπει να μειωθεί στο 20 %. Επίσης, για την παρακολούθηση των δαπανών, τόσο στο πλαίσιο του ειδικού ανά τομέα εργαλείου σταθεροποίησης του εισοδήματος όσο και στο πλαίσιο της ασφάλισης, το περιεχόμενο του χρηματοδοτικού σχεδίου του προγράμματος θα πρέπει να προσαρμοστεί.

(7)

Η ειδική απαίτηση υποβολής έκθεσης το 2018 για το μέτρο διαχείρισης κινδύνου, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 36 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, καλύπτεται ήδη από την έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), η οποία προβλέπεται στο άρθρο 110 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6). Κατά συνέπεια, στο άρθρο 36 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, το δεύτερο εδάφιο θα πρέπει να διαγραφεί.

(8)

Όσον αφορά τα ταμεία αλληλοβοήθειας για γεωργούς όλων των τομέων, φαίνεται ότι η απαγόρευση οποιασδήποτε συνεισφοράς από δημόσιους πόρους στο αρχικό μετοχικό κεφάλαιο δυνάμει του άρθρου 38 παράγραφος 3 και του άρθρου 39 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 εμποδίζει την αποτελεσματική λειτουργία των εν λόγω ταμείων. Η απαγόρευση αυτή θα πρέπει συνεπώς να καταργηθεί. Είναι επίσης σκόπιμο να επεκταθούν οι τομείς που μπορούν να καλύπτονται από χρηματοδοτικές συνεισφορές στα ταμεία αλληλοβοήθειας, ώστε οι συνεισφορές να μπορούν να συμπληρώσουν τις ετήσιες πληρωμές στο ταμείο, καθώς και να αφορούν το αρχικό τους μετοχικό κεφάλαιο.

(9)

Η στήριξη επενδύσεων για την αποκατάσταση του παραγωγικού δυναμικού έπειτα από φυσικές καταστροφές και καταστροφικά συμβάντα δυνάμει του άρθρου 18 παράγραφος 1 στοιχείο β) και του άρθρου 24 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 χορηγείται συνήθως σε όλους τους επιλέξιμους αιτούντες. Κατά συνέπεια, τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να υποχρεούνται να καθορίζουν κριτήρια επιλογής για τις πράξεις αποκατάστασης. Επιπλέον, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, όταν δεν είναι δυνατός ο καθορισμός κριτηρίων επιλογής λόγω της φύσης των πράξεων, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να καθορίζουν εναλλακτικές μεθόδους επιλογής.

(10)

Το άρθρο 59 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 καθορίζει τα μέγιστα ποσοστά συνεισφοράς του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Για να μειωθεί η πίεση στον εθνικό προϋπολογισμό ορισμένων κρατών μελών και να επιταχυνθούν οι ιδιαίτερα αναγκαίες επενδύσεις στην Κύπρο, το μέγιστο ποσοστό συνεισφοράς του 100 % που αναφέρεται στο άρθρο 59 παράγραφος 4 στοιχείο στ) του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να παραταθεί έως το κλείσιμο του προγράμματος. Επιπροσθέτως, στο άρθρο 59 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 θα πρέπει να περιληφθεί αναφορά στο ειδικό ποσοστό συνεισφοράς που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7) για το νέο χρηματοδοτικό μέσο που αναφέρεται στο άρθρο 38 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013.

(11)

Σύμφωνα με το άρθρο 60 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, σε περιπτώσεις μέτρων έκτακτης ανάγκης λόγω φυσικών καταστροφών, η επιλεξιμότητα των δαπανών που σχετίζονται με τροποποιήσεις του προγράμματος μπορεί να αρχίσει από την ημερομηνία εκδήλωσης της φυσικής καταστροφής. Η δυνατότητα αυτή με την οποία καθίστανται επιλέξιμες δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν πριν από την υποβολή τροποποίησης προγράμματος θα πρέπει να επεκταθεί και σε άλλες συνθήκες, όπως είναι τα καταστροφικά συμβάντα ή μια σημαντική και αιφνίδια μεταβολή των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών του κράτους μέλους ή της περιφέρειας.

(12)

Σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 60 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, όσον αφορά τις επενδύσεις στον αγροτικό τομέα θεωρούνται επιλέξιμες μόνο οι δαπάνες που πραγματοποιούνται μετά την υποβολή αίτησης. Ωστόσο, σε περιπτώσεις, όπου η επένδυση σχετίζεται με μέτρα έκτακτης ανάγκης λόγω φυσικών καταστροφών, καταστροφικών συμβάντων, δυσμενών κλιματικών φαινομένων ή σημαντικής και αιφνίδιας μεταβολής των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών του κράτους μέλους ή της περιφέρειας, θα πρέπει να δοθεί στα κράτη μέλη η δυνατότητα να προβλέπουν στα προγράμματά τους ότι οι δαπάνες που πραγματοποιούνται μετά την εκδήλωση του συμβάντος είναι επιλέξιμες, με σκοπό να εξασφαλίσουν έγκαιρη και ευέλικτη αντίδραση στα συμβάντα. Η δυνατότητα αυτή θα πρέπει να ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2016 για να δοθεί αποτελεσματική στήριξη σε έκτακτες ενέργειες των κρατών μελών προς αντιμετώπιση συμβάντων παρελθόντων ετών.

(13)

Για να αυξηθεί η χρήση των απλουστευμένων επιλογών κόστους που αναφέρονται στο άρθρο 67 παράγραφος 1 στοιχεία β) έως δ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, είναι αναγκαίο να περιοριστούν οι ειδικοί κανόνες για το ΕΓΤΑΑ που καθορίζονται στο άρθρο 62 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 στις ενισχύσεις που χορηγούνται σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β), σχετικά με το διαφυγόν εισόδημα και το κόστος συντήρησης, και με τα άρθρα 28 έως 31, 33 και 34 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013.

(14)

Το άρθρο 74 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 υποχρεώνει τα κράτη μέλη να ζητούν τη γνώμη της επιτροπής παρακολούθησης του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης όσον αφορά τα κριτήρια επιλογής εντός τεσσάρων μηνών από την έγκριση του προγράμματος. Αυτό εμμέσως υποχρεώνει τα κράτη μέλη να έχουν καθορίσει όλα τα κριτήρια επιλογής έως την εν λόγω ημερομηνία, ακόμη και για τις προσκλήσεις υποβολής αιτήσεων που πρόκειται να δημοσιευθούν αργότερα. Για να μειωθεί η άσκοπη διοικητική επιβάρυνση και να εξασφαλιστεί ότι οι χρηματοδοτικοί πόροι αξιοποιούνται με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να καθορίζουν τα κριτήρια επιλογής και να ζητούν τη γνώμη της επιτροπής παρακολούθησης ανά πάσα στιγμή πριν από τη δημοσίευση της πρόσκλησης υποβολής αιτήσεων.

(15)

Με στόχο την αύξηση της χρήσης ασφαλίστρων καλλιεργειών, ζώων και φυτών, και των ταμείων αλληλοβοήθειας και του εργαλείου σταθεροποίησης του εισοδήματος, το μέγιστο ποσοστό της αρχικής δημόσιας στήριξης θα πρέπει να αυξηθεί ελαφρά από 65 % σε 70 %.

(16)

Η δημοσιονομική πειθαρχία χρησιμοποιείται για να διασφαλίζεται ότι ο προϋπολογισμός του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) τηρεί τα αντίστοιχα ετήσια ανώτατα όρια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και για να συσταθεί το αποθεματικό για τις κρίσεις στον αγροτικό τομέα. Λόγω του τεχνικού χαρακτήρα του καθορισμού του ποσοστού αναπροσαρμογής για άμεσες πληρωμές και των εγγενών δεσμών του με τις εκτιμήσεις δαπανών της Επιτροπής που περιλαμβάνονται στο ετήσιο σχέδιο προϋπολογισμού της, η διαδικασία καθορισμού του ποσοστού αναπροσαρμογής θα πρέπει να απλουστευθεί με την εξουσιοδότηση της Επιτροπής να το εγκρίνει σύμφωνα με τη συμβουλευτική διαδικασία.

(17)

Με στόχο την εναρμόνιση των κανόνων για την αυτόματη αποδέσμευση κατά το άρθρο 87 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 και το άρθρο 38 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013, θα πρέπει να προσαρμοστεί η ημερομηνία έως την οποία τα κράτη μέλη πρέπει να διαβιβάσουν στην Επιτροπή τις πληροφορίες σχετικά με τις εξαιρέσεις όσον αφορά την αποδέσμευση, όπως αναφέρεται στο άρθρο 38 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013.

(18)

Με στόχο τη νομική σαφήνεια όσον αφορά τη μεταχείριση των εισπράξεων που προκύπτουν από τις προσωρινές μειώσεις δυνάμει του άρθρου 41 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013, οι τελευταίες θα πρέπει να συμπεριληφθούν στον κατάλογο πηγών εσόδων με ειδικό προορισμό δυνάμει του άρθρου 43 του εν λόγω κανονισμού.

(19)

Για λόγους διοικητικής απλούστευσης, είναι σκόπιμο να αυξηθεί το κατώτατο όριο κάτω του οποίου τα κράτη μέλη μπορούν να τερματίσουν τη διαδικασία ανάκτησης των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών από 150 EUR σε 250 EUR, υπό τον όρο ότι το κράτος μέλος εφαρμόζει κατώτατο όριο ίσο ή υψηλότερο για τη μη κίνηση διαδικασίας ανάκτησης εθνικών οφειλών.

(20)

Είναι σκόπιμο να διασφαλιστεί ότι η άρνηση ή η ανάκτηση πληρωμών ως αποτέλεσμα μη συμμόρφωσης με τους κανόνες περί δημόσιων προμηθειών αντικατοπτρίζει τη σοβαρότητα της μη συμμόρφωσης και σέβεται την αρχή της αναλογικότητας, όπως αναφέρεται, για παράδειγμα, στις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές που έχει καταρτίσει η Επιτροπή για τις δημοσιονομικές διορθώσεις οι οποίες εφαρμόζονται στις δαπάνες που χρηματοδοτούνται από την Ένωση υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης λόγω μη συμμόρφωσης με τους εν λόγω κανόνες. Είναι επίσης σκόπιμο να διευκρινιστεί ότι αυτές οι περιπτώσεις μη συμμόρφωσης θίγουν τη νομιμότητα και την κανονικότητα των συναλλαγών μόνο μέχρι τι επίπεδο του μέρους εκείνου της ενίσχυσης που δεν καταβάλλεται ή ανακαλείται.

(21)

Προκειμένου να μειωθεί η διοικητική επιβάρυνση για τους μικροκαλλιεργητές, θα πρέπει να θεσπιστεί μια περαιτέρω παρέκκλιση με την οποία οι μικροκαλλιεργητές θα απαλλάσσονται από τη δήλωση αγροτεμαχίων για τα οποία δεν υποβάλλουν αίτηση πληρωμής.

(22)

Λόγω των πρακτικών και ειδικών δυσκολιών που έχει δημιουργήσει η εναρμόνιση των προθεσμιών πληρωμής για στρεμματικές ενισχύσεις μεταξύ του ΕΓΤΕ και του ΕΓΤΑΑ, η μεταβατική περίοδος θα πρέπει να παραταθεί κατά ένα έτος. Ωστόσο, όσον αφορά τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης με βάση την έκταση, προκειμένου να διατηρηθούν οι ταμειακές ροές των γεωργών θα πρέπει να εξακολουθήσουν να είναι δυνατές οι πληρωμές προκαταβολών πριν από τις 16 Οκτωβρίου.

(23)

Για να ληφθεί υπόψη η ποικιλομορφία των γεωργικών συστημάτων σε ολόκληρη την Ένωση, είναι θεμιτό να επιτρέπεται στα κράτη μέλη να θεωρούν το όργωμα, που είναι σημαντικό από γεωπονικής και περιβαλλοντικής άποψης, ως κριτήριο για τον χαρακτηρισμό των μόνιμων βοσκοτόπων.

(24)

Ορισμένοι θάμνοι ή δένδρα που δεν προσφέρονται άμεσα για βοσκή των ζώων, μπορούν εντούτοις να παράγουν ζωοτροφές. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να περιλαμβάνουν τέτοιους θάμνους ή δένδρα στους μόνιμους βοσκοτόπους όπου εξακολουθούν να επικρατούν τα αγρωστώδη και λοιπά ποώδη κτηνοτροφικά φυτά, στο σύνολο ή σε τμήμα της επικράτειάς τους.

(25)

Για να διευκρινισθεί ο χαρακτηρισμός πριν από το 2018 της γης υπό αγρανάπαυση ως αρόσιμης γης, όταν ήταν σε ισχύ επί πέντε έτη ή περισσότερο, και για να εξασφαλισθεί βεβαιότητα στους ενδιαφερόμενους γεωργούς, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να διατηρήσουν τον χαρακτηρισμό της ως αρόσιμης γης το 2018.

(26)

Η γη που προσφέρεται για βοσκή, όπου τα αγρωστώδη και λοιπά ποώδη κτηνοτροφικά φυτά δεν επικρατούν ή απουσιάζουν και όπου οι πρακτικές βόσκησης δεν είναι ούτε παραδοσιακού χαρακτήρα ούτε σημαντικές για τη διατήρηση των βιοτόπων και των οικοτόπων, μπορεί παρ' όλα αυτά να έχει σημαντική αξία για τη βόσκηση σε ορισμένους τομείς. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να θεωρούν τις εν λόγω εκτάσεις ως μόνιμους βοσκότοπους, στο σύνολο ή σε μέρος της επικράτειάς τους.

(27)

Η εμπειρία από τα πρώτα έτη εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8) έδειξε ότι ορισμένα κράτη μέλη που εφήρμοσαν το καθεστώς ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης δεν χρησιμοποίησαν ολόκληρο το ποσό των διαθέσιμων κονδυλίων βάσει των δημοσιονομικών ανώτατων ορίων που ορίζονται στον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2015/1089 της Επιτροπής (9). Τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν το καθεστώς βασικής ενίσχυσης έχουν ήδη τη δυνατότητα, εντός ορισμένων ορίων, να διανέμουν δικαιώματα ενίσχυσης για υψηλότερη αξία από το διαθέσιμο ποσό για το οικείο καθεστώς βασικής ενίσχυσης, ώστε να διασφαλίζουν αποδοτικότερη χρήση των πόρων. Τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν το καθεστώς ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης θα πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα, εντός των ιδίων κοινών ορίων και τηρουμένων των καθαρών ανώτατων ορίων για τις άμεσες ενισχύσεις, να υπολογίζουν το αναγκαίο ποσό κατά το οποίο μπορεί να αυξηθεί το ανώτατο όριο του οικείου καθεστώτος ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης.

(28)

Σε ορισμένα κράτη μέλη λειτουργούν εθνικά φορολογικά μητρώα ή μητρώα κοινωνικής ασφάλισης στα οποία είναι καταχωρισμένοι οι γεωργοί για τις γεωργικές τους δραστηριότητες. Αυτά τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να εξαιρούν από την επιλεξιμότητα για άμεσες ενισχύσεις τους μη καταχωρισμένους γεωργούς.

(29)

Καθώς η πείρα έδειξε ότι η ενίσχυση σε ορισμένες περιπτώσεις χορηγήθηκε σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα των οποίων ο επιχειρηματικός στόχος δεν ήταν ή ήταν οριακά μόνον η άσκηση γεωργικής δραστηριότητας, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 εισήγαγε τη ρήτρα ενεργού γεωργού. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να χορηγούν άμεσες ενισχύσεις σε ορισμένα φυσικά και νομικά πρόσωπα, εκτός εάν αυτά μπορούν να αποδείξουν ότι η γεωργική τους δραστηριότητα δεν είναι οριακή. Ωστόσο, η πείρα από τη μεταρρύθμιση δείχνει ότι η εφαρμογή των τριών κριτηρίων για να θεωρείται κάποιος ενεργός γεωργός, κατά το άρθρο 9 παράγραφος 2 τρίτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, αποδείχθηκε δύσκολη σε πολλά κράτη μέλη. Για να μειωθεί η διοικητική επιβάρυνση από την εφαρμογή των εν λόγω τριών κριτηρίων, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να αποφασίζουν ότι μόνο ένα ή δύο από αυτά διατίθενται για να αποδειχθεί ότι ένα πρόσωπο είναι ενεργός γεωργός.

(30)

Επιπλέον, η εμπειρία σε ορισμένα κράτη μέλη έδειξε ότι οι δυσχέρειες και οι διοικητικές δαπάνες για την εφαρμογή των στοιχείων που αφορούν τον κατάλογο των δραστηριοτήτων ή επιχειρήσεων, όπως προβλέπεται στο άρθρο 9 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, υπερέβησαν σε βαρύτητα το όφελος από την εξαίρεση ενός πολύ περιορισμένου αριθμού μη ενεργών δικαιούχων από τα συστήματα άμεσης ενίσχυσης. Όταν ένα κράτος μέλος θεωρεί ότι αυτό ισχύει στη δική του περίπτωση, θα πρέπει να είναι σε θέση να διακόψει την εφαρμογή του άρθρου 9 του εν λόγω κανονισμού ως προς τον κατάλογο δραστηριοτήτων ή επιχειρήσεων.

(31)

Είναι σκόπιμο να καταστεί σαφές ότι το άρθρο 11 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 επιτρέπει στα κράτη μέλη να αναθεωρούν σε ετήσια βάση τις αποφάσεις τους σχετικά με τη μείωση του τμήματος της βασικής ενίσχυσης που χορηγείται στους γεωργούς, το οποίο υπερβαίνει τα 150 000 EUR, με την προϋπόθεση ότι η αναθεώρηση αυτή δεν συνεπάγεται μείωση των διαθέσιμων ποσών για την αγροτική ανάπτυξη.

(32)

Για να μπορέσουν τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν στις ιδιαίτερες ανάγκες τους τη στήριξη στο πλαίσιο της ΚΓΠ, θα πρέπει να τους δοθούν κατάλληλες ευκαιρίες να αναθεωρήσουν την απόφασή τους περί μεταφοράς κονδυλίων από το ανώτατο όριο των άμεσων ενισχύσεών τους στα οικεία προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης και αντιστρόφως. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να τους δοθεί η δυνατότητα να αναθεωρήσουν επίσης την απόφασή τους με ισχύ από το ημερολογιακό έτος 2019, εφόσον η απόφαση αυτή δεν συνεπάγεται μείωση των ποσών που διατίθενται για την αγροτική ανάπτυξη.

(33)

Πέρα από τη γραμμική μείωση της αξίας των δικαιωμάτων ενίσχυσης υπό το καθεστώς βασικής ενίσχυσης για την ανατροφοδότηση εθνικών ή περιφερειακών αποθεματικών προς διευκόλυνση της συμμετοχής στο καθεστώς ενίσχυσης των νέων γεωργών και των γεωργών που ξεκινούν τη γεωργική τους δραστηριότητα, τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να μπορούν να χρησιμοποιούν τον ίδιο μηχανισμό για τη χρηματοδότηση μέτρων που λαμβάνονται προκειμένου να αποφεύγεται η εγκατάλειψη της γης και να αποζημιώνονται οι γεωργοί για συγκεκριμένα μειονεκτήματα.

(34)

Για να απλουστευθεί και να βελτιωθεί η συνοχή μεταξύ των κανόνων που εφαρμόζονται σε μέτρα οικολογικού προσανατολισμού, η απαλλαγή από την υποχρέωση περιοχής οικολογικής εστίασης, που εφαρμόζεται στις εκμεταλλεύσεις όπου καλλιεργούνται ψυχανθή ως αποκλειστική καλλιέργεια ή σε συνδυασμό με αγρωστώδη ή άλλα ποώδη κτηνοτροφικά φυτά ή γη υπό αγρανάπαυση σε ποσοστό μεγαλύτερο του 75 % αρόσιμης γης κατά το άρθρο 46 παράγραφος 4 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, θα πρέπει να επεκταθεί και στην υποχρέωση διαφοροποίησης των καλλιεργειών.

(35)

Για να διασφαλιστεί η συνοχή στον τρόπο με τον οποίο εξετάζονται αρκετά είδη καλλιεργειών, λόγω των σημαντικών εκτάσεων που καταλαμβάνουν, σε σχέση με την απαίτηση περί διαφοροποίησης των καλλιεργειών, η ευελιξία στην εφαρμογή των κανόνων περί διαφοροποίησης των καλλιεργειών δυνάμει του άρθρου 44 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 θα πρέπει να επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει τις καλλιέργειες κάτω από το νερό για σημαντικό μέρος του έτους ή για σημαντικό μέρος του κύκλου καλλιέργειας.

(36)

Προκειμένου να εξορθολογιστούν οι ισχύουσες εξαιρέσεις από την υποχρέωση διαφοροποίησης των καλλιεργειών που ορίζονται στο άρθρο 44 παράγραφος 3 στοιχεία α) και β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, οι οποίες ισχύουν για γη που χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή αγρωστωδών ή άλλων ποωδών κτηνοτροφικών φυτών, την καλλιέργεια ψυχανθών ή τις καλλιέργειες κάτω από το νερό ή είναι κυρίως γη υπό αγρανάπαυση ή μόνιμος βοσκότοπος και προκειμένου να παρέχεται ίση μεταχείριση σε όλους τους γεωργούς με τις ίδιες αναλογίες χρήσης γης, το ανώτατο όριο των 30 εκταρίων αρόσιμης γης δεν θα πρέπει πλέον να ισχύει.

(37)

Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η γεωπονική ιδιαιτερότητα της όλυρας, θα πρέπει να θεωρηθεί ως διαφορετική καλλιέργεια για τους σκοπούς του άρθρου 44 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.

(38)

Με σκοπό να ευθυγραμμιστούν οι ισχύουσες εξαιρέσεις από την υποχρέωση περιοχής οικολογικής εστίασης που ορίζονται στο άρθρο 46 παράγραφος 4 στοιχεία α) και β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, οι οποίες ισχύουν για γη που χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή αγρωστωδών ή άλλων ποωδών κτηνοτροφικών φυτών, την καλλιέργεια ψυχανθών ή τις καλλιέργειες κάτω από το νερό ή είναι κυρίως γη υπό αγρανάπαυση ή μόνιμος βοσκότοπος, το ανώτατο όριο των 30 εκταρίων αρόσιμης γης δεν θα πρέπει πλέον να ισχύει.

(39)

Δεδομένης της πιθανότητας έμμεσων περιβαλλοντικών οφελών για τη βιοποικιλότητα από ορισμένες μόνιμες καλλιέργειες, ο κατάλογος των τύπων περιοχών οικολογικής εστίασης που καθορίζονται στο άρθρο 46 του κανονισμού (EE) αριθ. 1307/2013 θα πρέπει να επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει και την ευλαλία και το σίλφιο το διατρητόφυλλο. Επειδή το είδος της καλύπτουσας βλάστησης μπορεί να επηρεάσει θετικά τη συμβολή της γης υπό αγρανάπαυση στη βιοποικιλότητα, οι περιοχές μελισσοκομικής αγρανάπαυσης θα πρέπει να αναγνωριστούν ως ξεχωριστός τύπος περιοχής οικολογικής εστίασης. Συνεπώς, θα πρέπει να καθοριστούν συντελεστές στάθμισης που αφορούν την ευλαλία, το σίλφιο το διατρητόφυλλο και τις περιοχές μελισσοκομικής αγρανάπαυσης. Οι συντελεστές στάθμισης θα πρέπει να καθοριστούν κατά τρόπο που να αντικατοπτρίζει τη διαφορετική τους σημασία για τη βιοποικιλότητα. Για την καθιέρωση πρόσθετων τύπων περιοχών οικολογικής εστίασης πρέπει να προσαρμοστούν οι υφιστάμενοι συντελεστές στάθμισης για εκτάσεις με καλλιέργειες που έχουν ικανότητες δέσμευσης του αζώτου και εκτάσεις με πρεμνοφυή δάση μικρού περίτροπου χρόνου, ώστε να αντικατοπτρίζουν τη νέα ισορροπία μεταξύ όλων των τύπων περιοχών οικολογικής εστίασης.

(40)

Η εμπειρία από την εφαρμογή του καθεστώτος στήριξης νέων γεωργών δυνάμει του άρθρου 50 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 έδειξε ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι νέοι γεωργοί δεν μπορούν να επωφεληθούν από την πλήρη πενταετία της στήριξης. Ενόσω στο επίκεντρο της εν λόγω στήριξης παραμένει η νέα οικονομική δραστηριότητα νέων ατόμων που ξεκινούν τις γεωργικές τους δραστηριότητες, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διευκολύνουν την πρόσβαση των νέων γεωργών στην πλήρη πενταετία της ενίσχυσης νέων γεωργών και για τις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι νέοι γεωργοί δεν έχουν ζητήσει στήριξη αμέσως μετά την εγκατάστασή τους.

(41)

Ορισμένα κράτη μέλη εκτιμούν ότι η ενίσχυση που παρέχεται στους νέους γεωργούς σύμφωνα με το άρθρο 50 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 είναι ανεπαρκής προκειμένου αυτοί να ανταποκριθούν στις οικονομικές προκλήσεις της αρχικής εγκατάστασης και στη διαρθρωτική προσαρμογή των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που συστήνονται από νέους γεωργούς. Για την περαιτέρω βελτίωση των προοπτικών συμμετοχής των νέων γεωργών στη γεωργία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν την αύξηση του ποσοστού που εφαρμόζεται για τον υπολογισμό του ποσού της ενίσχυσης για τους νέους γεωργούς σε επίπεδα από 25 % έως 50 % και ανεξάρτητα από την εφαρμοστέα μέθοδο υπολογισμού. Η εν λόγω απόφαση δεν θα πρέπει να θίγει το όριο του 2 % του εθνικού ανώτατου ορίου τους για άμεσες ενισχύσεις για τη χρηματοδότηση της ενίσχυσης των νέων γεωργών.

(42)

Για μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά τις αρμοδιότητες των κρατών μελών ως προς τον περιοριστικό της παραγωγής χαρακτήρα της προαιρετικής συνδεδεμένης στήριξης, ενδείκνυται η αναδιατύπωση του άρθρου 52 παράγραφοι 5 και 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013. Δεδομένου ότι αυτή η αναδιατύπωση απηχεί την τρέχουσα πρακτική από την 1η Ιανουαρίου 2015 όσον αφορά τις σχετικές διατάξεις, ενδείκνυται να ισχύσει από το έτος υποβολής αιτήσεων 2015.

(43)

Προκειμένου να διασφαλίζεται η μεγαλύτερη δυνατή συνοχή μεταξύ των ενωσιακών καθεστώτων που στοχεύουν τομείς οι οποίοι, ορισμένα έτη, πλήττονται από διαρθρωτικές ανισορροπίες της αγοράς, η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να εκδίδει κατ' εξουσιοδότηση πράξεις ώστε τα κράτη μέλη να μπορούν να αποφασίσουν ότι η προαιρετική συνδεδεμένη στήριξη θα συνεχίσει να καταβάλλεται έως το 2020 με βάση τις μονάδες παραγωγής για τις οποίες είχε χορηγηθεί στήριξη σε προηγούμενη περίοδο αναφοράς.

(44)

Για περισσότερη ευελιξία όσον αφορά την προαιρετική συνδεδεμένη στήριξη, θα πρέπει να επιτρέπεται στα κράτη μέλη να επανεξετάζουν κάθε χρόνο τις αποφάσεις τους περί στήριξης, με ισχύ από το έτος υποβολής αιτήσεων 2019.

(45)

Ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια στην ίδρυση οργανώσεων παραγωγών, κυρίως στα κράτη μέλη που υστερούν οργανωτικώς, φαίνεται να είναι η έλλειψη αμοιβαίας εμπιστοσύνης και εμπειρίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η παροχή καθοδήγησης, με την οποία οργανώσεις παραγωγών που ήδη λειτουργούν επιτυχώς δείχνουν τον δρόμο σε άλλες οργανώσεις παραγωγών, ομάδες παραγωγών ή μεμονωμένους παραγωγούς οπωροκηπευτικών, θα μπορούσε να ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο και, συνεπώς, θα πρέπει να συμπεριληφθεί στους στόχους των οργανώσεων παραγωγών οπωροκηπευτικών.

(46)

Εκτός από τις αποσύρσεις για δωρεάν διανομή, είναι επίσης σκόπιμο να επιδοτούνται ενέργειες καθοδήγησης που έχουν ως στόχο να ενθαρρύνουν τους παραγωγούς να συστήσουν οργανώσεις οι οποίες πληρούν τα κριτήρια αναγνώρισης προκειμένου να λαμβάνουν πλήρη χρηματοδότηση από την Ένωση στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων υφιστάμενων οργανώσεων παραγωγών.

(47)

Τα μέτρα πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων θα πρέπει να διευρυνθούν ώστε να καλύπτουν την επαναχρηματοδότηση των ταμείων αλληλοβοήθειας, τα οποία θα μπορούσαν, ως νέα μέσα, να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των κρίσεων, καθώς και την προβολή και την επικοινωνία με στόχο τη διαφοροποίηση και την ενοποίηση των αγορών οπωροκηπευτικών.

(48)

Για την απλοποίηση της τρέχουσας διαδικασίας, βάσει της οποίας πρώτα εξουσιοδοτούνται τα κράτη μέλη να χορηγούν πρόσθετη εθνική χρηματοδοτική συνδρομή σε οργανώσεις παραγωγών σε περιφέρειες της Ένωσης με ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο οργάνωσης και ύστερα επιστρέφεται μέρος της εθνικής χρηματοδοτικής συνδρομής εφόσον πληρούνται περαιτέρω όροι, θα πρέπει να καθιερωθεί ένα νέο σύστημα για τα κράτη μέλη στα οποία το επίπεδο οργάνωσης είναι πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο της Ένωσης. Με σκοπό να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση από την τρέχουσα διαδικασία στο νέο σύστημα, θα πρέπει να προβλεφθεί μεταβατική περίοδος ενός έτους. Το νέο σύστημα θα πρέπει επομένως να είναι διαθέσιμο από την 1η Ιανουαρίου 2019.

(49)

Για να διασφαλιστεί η προστασία των αποσταγμάτων οίνου με γεωγραφική ένδειξη από τους κινδύνους της καταχρηστικής εκμετάλλευσης της φήμης τους, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να εφαρμόζουν τους κανόνες αδειοδότησης αμπελοφυτεύσεων παραγωγής οίνου με γεωγραφική ένδειξη, καθώς και παραγωγής αποσταγμάτων οίνου με γεωγραφική ένδειξη.

(50)

Η χρήση συμβάσεων στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων θα μπορούσε να ενισχύσει την υπευθυνότητα των επιχειρήσεων και τη συνειδητοποίηση από αυτές της ανάγκης να λαμβάνουν καλύτερα υπόψη τα μηνύματα της αγοράς, να μεριμνούν για την καλύτερη μετακύλιση των τιμών και να προσαρμόζουν την προσφορά στη ζήτηση, ενώ θα μπορούσε να συμβάλει επίσης στην αποφυγή ορισμένων αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Προκειμένου να δοθούν κίνητρα για τη χρήση αυτών των συμβάσεων στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς και σε άλλους τομείς, οι παραγωγοί, οι οργανώσεις παραγωγών ή οι ενώσεις οργανώσεων παραγωγών θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να ζητούν γραπτή σύμβαση, ακόμη και εάν το οικείο κράτος μέλος δεν έχει καταστήσει υποχρεωτική τη χρήση αυτών των συμβάσεων.

(51)

Ενώ οι συμβαλλόμενοι μιας σύμβασης για την παράδοση νωπού γάλακτος είναι ελεύθεροι να διαπραγματευθούν τα στοιχεία της σύμβασης, στα κράτη μέλη που καθιστούν τη χρήση συμβάσεων υποχρεωτική έχει παρασχεθεί η δυνατότητα να επιβάλλουν ορισμένες συμβατικές ρήτρες, ιδίως περί ελάχιστης διάρκειας της σύμβασης. Προκειμένου να επιτυγχάνουν οι συμβαλλόμενοι συμβατική σαφήνεια ως προς τις παραδοθείσες ποσότητες και τις τιμές, τα κράτη μέλη θα πρέπει πλέον να έχουν επίσης τη δυνατότητα να τους υποχρεώσουν να συμφωνήσουν τη σχέση μεταξύ παραδοθείσας ποσότητας και της καταβαλλόμενης τιμής.

(52)

Οι οργανώσεις παραγωγών και οι ενώσεις τους μπορούν να είναι χρήσιμες για τη συγκέντρωση της προσφοράς, τη βελτίωση της εμπορίας, τον προγραμματισμό και την προσαρμογή της παραγωγής στη ζήτηση, τη βελτιστοποίηση του κόστους παραγωγής και τη σταθεροποίηση των τιμών παραγωγού, την έρευνα, την προώθηση βέλτιστων πρακτικών και την παροχή τεχνικής βοήθειας, τη διαχείριση υποπροϊόντων και την αξιοποίηση των εργαλείων διαχείρισης κινδύνων που τίθενται στη διάθεση των μελών τους, ενισχύοντας τη θέση των παραγωγών στην αλυσίδα τροφίμων. Ως εκ τούτου, οι δραστηριότητές τους, συμπεριλαμβανομένων των συμβατικών διαπραγματεύσεων για την προμήθεια γεωργικών προϊόντων από αυτές τις οργανώσεις παραγωγών και τις ενώσεις τους κατά τη συγκέντρωση της προσφοράς και τη διάθεση των προϊόντων των μελών τους στην αγορά, συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της ΚΓΠ που ορίζονται στο άρθρο 39 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), καθώς ενισχύουν τη θέση των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, της οποίας επίσης μπορούν να βελτιώσουν τη λειτουργία. Η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ το 2013 ενίσχυσε τον ρόλο των οργανώσεων παραγωγών. Κατά παρέκκλιση του άρθρου 101 ΣΛΕΕ, η δυνατότητα διεξαγωγής δραστηριοτήτων όπως ο προγραμματισμός της παραγωγής, η βελτιστοποίηση του κόστους, η διάθεση προϊόντων των παραγωγών-μελών στην αγορά και η διεξαγωγή συμβατικών διαπραγματεύσεων θα πρέπει να ρυθμίζεται ρητώς ως δικαίωμα των αναγνωρισμένων οργανώσεων παραγωγών σε όλους τους τομείς για τους οποίους ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (10) προβλέπει κοινή οργάνωση των αγορών. Η εν λόγω παρέκκλιση θα πρέπει να καλύπτει μόνο τις οργανώσεις παραγωγών που πράγματι ασκούν δραστηριότητα με στόχο την οικονομική ενσωμάτωση, συγκεντρώνουν την προσφορά και διαθέτουν στην αγορά προϊόντα των μελών τους. Ωστόσο, εκτός από την εφαρμογή του άρθρου 102 ΣΛΕΕ στις εν λόγω οργανώσεις παραγωγών, θα πρέπει να διασφαλισθεί ότι αυτές οι δραστηριότητες δεν αποκλείουν τον ανταγωνισμό ή δεν διακυβεύουν τους στόχους του άρθρου 39 ΣΛΕΕ. Οι αρχές ανταγωνισμού θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να παρεμβαίνουν σε τέτοιες περιπτώσεις στο μέλλον και να αποφασίζουν για την τροποποίηση, τη διακοπή ή τη μη πραγματοποίηση αυτών των δραστηριοτήτων. Μέχρι την απόφαση της αρχής ανταγωνισμού, οι δραστηριότητες των οργανώσεων παραγωγών θα πρέπει να θεωρούνται νόμιμες. Οι ενώσεις οργανώσεων παραγωγών που αναγνωρίζονται σύμφωνα με το άρθρο 156 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 θα πρέπει να μπορούν να επικαλούνται, για τις δραστηριότητες που πραγματοποιούν οι ίδιες, την παρέκκλιση αυτή στον ίδιο βαθμό και υπό τις ίδιες προϋποθέσεις με τις οργανώσεις παραγωγών.

(53)

Στον ειδικό τομέα που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 αναγνωρίζονται οργανώσεις παραγωγών. Ωστόσο, επειδή οι οργανώσεις παραγωγών μπορούν να δραστηριοποιούνται σε περισσότερους από έναν τομείς και προκειμένου να αποφευχθεί η διοικητική επιβάρυνση από την υποχρέωση δημιουργίας χωριστών οργανώσεων παραγωγών για σκοπούς αναγνώρισης, μια οργάνωση παραγωγών θα πρέπει να είναι δυνατόν να λάβει περισσότερες της μιας αναγνωρίσεις. Ωστόσο, στις περιπτώσεις αυτές, η οργάνωση θα πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις αναγνώρισης για κάθε επιμέρους τομέα.

(54)

Λόγω του ρόλου που μπορούν να διαδραματίσουν οι διεπαγγελματικές οργανώσεις στην καλύτερη λειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, ο κατάλογος των σκοπών που δύνανται να επιδιώκουν οι εν λόγω οργανώσεις θα πρέπει να διευρυνθεί, ώστε να καλύπτει επίσης τα μέτρα για την πρόληψη και τη διαχείριση των κινδύνων που συνδέονται με την υγεία των ζώων, τη φυτοϋγειονομική προστασία και το περιβάλλον.

(55)

Στον ειδικό τομέα που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 αναγνωρίζονται διεπαγγελματικές οργανώσεις. Ωστόσο, επειδή οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να δραστηριοποιούνται σε περισσότερους από έναν τομείς και προκειμένου να αποφευχθεί η διοικητική επιβάρυνση από την υποχρέωση δημιουργίας χωριστών διεπαγγελματικών οργανώσεων για σκοπούς αναγνώρισης, μια διεπαγγελματική οργάνωση θα πρέπει είναι δυνατόν να λάβει περισσότερες της μιας αναγνωρίσεις. Ωστόσο, στις περιπτώσεις αυτές, η οργάνωση θα πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις αναγνώρισης για κάθε οικείο τομέα.

(56)

Για να διευκολυνθεί η καλύτερη μετάδοση των μηνυμάτων της αγοράς και να ενισχυθούν οι σύνδεσμοι μεταξύ των τιμών παραγωγού και της προστιθέμενης αξίας σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού, οι γεωργοί και οι ενώσεις τους θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να συμφωνούν με τον πρώτο αγοραστή ρήτρες επιμερισμού της αξίας, συμπεριλαμβανομένων των προσαυξήσεων ή εκπτώσεων στις εμπορικές τιμές. Δεδομένου ότι οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο, διευκολύνοντας τον διάλογο μεταξύ των επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού και προωθώντας τις βέλτιστες πρακτικές και τη διαφάνεια της αγοράς, θα πρέπει να μπορούν να θεσπίζουν τυποποιημένες ρήτρες επιμερισμού της αξίας. Ωστόσο, η χρήση των ρητρών αυτών από γεωργούς, ενώσεις γεωργών και τους πρώτους αγοραστές τους θα πρέπει να παραμείνει εθελοντική.

(57)

Η πείρα από την εφαρμογή του άρθρου 188 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 έχει δείξει ότι η ανάγκη έκδοσης εκτελεστικών πράξεων για τη διαχείριση απλών, μαθηματικών πράξεων που σχετίζονται με τον τρόπο κατανομής των ποσοστώσεων είναι πολύπλοκη και απαιτητική ως προς τη χρήση πόρων, χωρίς να παρέχει κάποιο ιδιαίτερο πλεονέκτημα. Η Επιτροπή δεν διαθέτει στην πραγματικότητα κανένα περιθώριο διακριτικής ευχέρειας δεδομένου ότι ο σχετικός τύπος έχει ήδη καθοριστεί από το άρθρο 7 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1301/2006 της Επιτροπής (11). Με στόχο τη μείωση της σχετικής διοικητικής επιβάρυνσης και τον εξορθολογισμό της διαδικασίας, θα πρέπει να προβλεφθεί η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της κατανομής των δασμολογικών ποσοστώσεων από την Επιτροπή μέσω κατάλληλης δημοσίευσης στο Διαδίκτυο. Επιπροσθέτως, θα πρέπει να συμπεριληφθεί διάταξη στην οποία να προβλέπεται ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εκδίδουν πιστοποιητικά μόνο μετά τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων της κατανομής από την Επιτροπή.

(58)

Για την αποτελεσματική αξιοποίηση εκ μέρους οργανώσεων γεωργών ή παραγωγών ή ενώσεών τους του άρθρου 209 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, θα πρέπει να εισαχθεί η δυνατότητα να ζητηθεί η γνώμη της Επιτροπής όσον αφορά τη συμβατότητα των συμφωνιών, αποφάσεων και εναρμονισμένων πρακτικών των ανωτέρω οργανώσεων και ενώσεων με τους στόχους που ορίζονται στο άρθρο 39 ΣΛΕΕ.

(59)

Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 που επιτρέπουν τις συλλογικές συμβάσεις και αποφάσεις για την προσωρινή σταθεροποίηση των σχετικών τομέων σε περιόδους σοβαρών ανισορροπιών μπορούν να εφαρμοστούν εγκαίρως και αποτελεσματικά στις αγορές, οι δυνατότητες για τέτοιες συλλογικές δράσεις θα πρέπει να επεκταθούν και στους γεωργούς και στις ενώσεις γεωργών. Επιπλέον, αυτά τα προσωρινά μέτρα δεν θα πρέπει πλέον να επιτρέπονται ως έσχατο μέσο, αλλά θα μπορούσαν να συμπληρώνουν την ενωσιακή δράση στο πλαίσιο της δημόσιας παρέμβασης, της ιδιωτικής αποθεματοποίησης και των έκτακτων μέτρων που προβλέπονται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013.

(60)

Δεδομένου ότι κρίνεται σκόπιμο να συνεχιστεί η συνδρομή στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων κατά τη μετάβασή του λόγω της λήξης του συστήματος ποσοστώσεων και η ώθηση ώστε ο τομέας αυτός να ανταποκριθεί πιο αποτελεσματικά στις διακυμάνσεις της αγοράς και των τιμών, οι διατάξεις στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 που ενισχύουν τις συμβατικές ρυθμίσεις στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων δεν θα πρέπει πλέον να έχουν ημερομηνία λήξης.

(61)

Οι γεωργικές αγορές θα πρέπει να είναι διαφανείς και οι πληροφορίες για τις τιμές θα πρέπει να είναι προσβάσιμες και χρήσιμες για όλους τους συμμετέχοντες.

(62)

Η πείρα από την εφαρμογή του παραρτήματος VIII μέρος II τμήμα Β του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 έχει δείξει ότι η ανάγκη έκδοσης εκτελεστικών πράξεων για την έγκριση περιορισμένων αυξήσεων των ορίων εμπλουτισμού ορισμένων οίνων, τα οποία είναι τεχνικής φύσεως και δεν επιδέχονται αμφισβήτηση, είναι πολύπλοκη και απαιτητική ως προς τη χρήση πόρων, χωρίς να παρουσιάζει κάποιο ιδιαίτερο πλεονέκτημα. Προκειμένου να μειωθεί η διοικητική επιβάρυνση και να απλουστευθεί η διαδικασία, θα πρέπει να προβλεφθεί η υποχρέωση των κρατών μελών που αποφασίζουν να κάνουν χρήση της εν λόγω παρέκκλισης να ενημερώνουν την Επιτροπή για κάθε τέτοια απόφαση.

(63)

Στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 652/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12) προβλέπεται ότι οι δημοσιονομικές αναλήψεις υποχρεώσεων μπορούν να κατανεμηθούν σε ετήσιες δόσεις μόνο σε περίπτωση έγκρισης πολυετών προγραμμάτων καταπολέμησης, ελέγχου και επιτήρησης των νόσων των ζώων και των ζωοανθρωπονόσων, προγραμμάτων επισκοπήσεων για την παρουσία επιβλαβών οργανισμών και προγραμμάτων ελέγχου των επιβλαβών οργανισμών στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ένωσης. Για λόγους απλούστευσης και με στόχο τη μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης, η εν λόγω δυνατότητα θα πρέπει να επεκταθεί στις λοιπές ενέργειες που προβλέπονται δυνάμει του εν λόγω κανονισμού.

(64)

Ο παρών κανονισμός, για να μπορέσουν οι τροποποιήσεις που επιφέρει να εφαρμοστούν από την 1η Ιανουαρίου 2018, θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(65)

Οι κανονισμοί (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, (ΕΕ) αριθ. 1306/2013, (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 και (ΕΕ) αριθ. 652/2014 θα πρέπει επομένως να τροποποιηθούν αναλόγως,

1)

στο άρθρο 2 παράγραφος 1, το δεύτερο εδάφιο τροποποιείται ως εξής:

2)

στο άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο η), το σημείο ii) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

3)

στο άρθρο 14, η παράγραφος 4 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«4.   Ως επιλέξιμες δαπάνες στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου θεωρούνται οι δαπάνες διοργάνωσης και εκτέλεσης δράσεων μεταφοράς γνώσεων ή ενημέρωσης. Η υποδομή που εγκαθίσταται για λόγους επίδειξης μπορεί να χρησιμοποιείται μετά την ολοκλήρωση της πράξης. Στην περίπτωση των έργων επίδειξης, η στήριξη μπορεί επίσης να καλύπτει τις σχετικές επενδυτικές δαπάνες. Τα οδοιπορικά, οι δαπάνες διαμονής και οι ημερήσιες δαπάνες των συμμετεχόντων, καθώς και οι δαπάνες αντικατάστασης των γεωργών είναι επίσης επιλέξιμες. Όλες οι δαπάνες της παρούσας παραγράφου καταβάλλονται στον δικαιούχο.»·

4)

το άρθρο 15 τροποποιείται ως εξής:

5)

το άρθρο 16 τροποποιείται ως εξής:

6)

το άρθρο 17 τροποποιείται ως εξής:

7)

το άρθρο 19 τροποποιείται ως εξής:

8)

στο άρθρο 20 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

«4.   Οι παράγραφοι 2 και 3 δεν εφαρμόζονται στις περιπτώσεις που η στήριξη παρέχεται υπό τη μορφή χρηματοδοτικών μέσων.»·

9)

το άρθρο 23 τροποποιείται ως εξής:

10)

το άρθρο 28 τροποποιείται ως εξής:

11)

το άρθρο 29 τροποποιείται ως εξής:

12)

στο άρθρο 30 παράγραφος 1, το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Κατά τον υπολογισμό των ενισχύσεων σχετικά με τη στήριξη που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο, τα κράτη μέλη αφαιρούν το ποσό που είναι απαραίτητο για να αποτραπεί η διπλή χρηματοδότηση των πρακτικών που αναφέρονται στο άρθρο 43 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013. Τα κράτη μέλη μπορούν να υπολογίζουν την έκπτωση ως σταθερό, μέσο ποσό που εφαρμόζεται σε όλους τους σχετικούς δικαιούχους που εκτελούν τα εξεταζόμενα επιμέρους μέτρα.»·

13)

το άρθρο 31 τροποποιείται ως εξής:

14)

στο άρθρο 33, η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«1.   Οι ενισχύσεις καλής διαβίωσης των ζώων δυνάμει του παρόντος μέτρου χορηγούνται σε γεωργούς που αναλαμβάνουν, σε εθελοντική βάση, να εκτελούν πράξεις, οι οποίες συνίστανται στην ανάληψη μιας ή περισσοτέρων δεσμεύσεων για την καλή μεταχείριση των ζώων και οι οποίοι ανταποκρίνονται στον ορισμό των ενεργών γεωργών, στο πλαίσιο του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, όπως ισχύει στο οικείο κράτος μέλος.»·

15)

το άρθρο 36 τροποποιείται ως εξής:

16)

στο άρθρο 37 παράγραφος 1, το πρώτο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«1.   Η στήριξη δυνάμει του άρθρου 36 παράγραφος 1 στοιχείο α) χορηγείται μόνο για ασφαλιστικά συμβόλαια τα οποία καλύπτουν απώλειες που προκαλούνται από δυσμενές κλιματικό φαινόμενο ή ζωική ή φυτική ασθένεια ή προσβολή από παράσιτα ή περιβαλλοντικό συμβάν ή μέτρο που εγκρίθηκε σύμφωνα με την οδηγία 2000/29/ΕΚ για την εξάλειψη ή συγκράτηση φυτικής ασθένειας ή προσβολής από παράσιτα, με αποτέλεσμα την καταστροφή άνω του 20 % της μέσης ετήσιας παραγωγής του γεωργού κατά την προηγούμενη τριετία ή του μέσου όρου της τριετίας που υπολογίζεται με βάση την προηγούμενη πενταετία, ύστερα από αφαίρεση της υψηλότερης και της χαμηλότερης τιμής. Μπορούν να χρησιμοποιούνται δείκτες για τον υπολογισμό της ετήσιας παραγωγής του γεωργού. Η χρησιμοποιούμενη μέθοδος υπολογισμού οφείλει να επιτρέπει τον υπολογισμό της ετήσιας απώλειας ενός επιμέρους γεωργού σε ένα δεδομένο έτος»·

17)

το άρθρο 38 τροποποιείται ως εξής:

18)

το άρθρο 39 τροποποιείται ως εξής:

19)

παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

«Άρθρο 39α

Εργαλείο σταθεροποίησης εισοδήματος για γεωργούς συγκεκριμένου τομέα

“1.   Η στήριξη βάσει του άρθρου 36 παράγραφος 1 στοιχείο δ) χορηγείται μόνο σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις και όταν η μείωση του εισοδήματος υπερβαίνει ένα όριο που ισοδυναμεί τουλάχιστον με το 20 % του μέσου ετήσιου εισοδήματος εκάστου γεωργού κατά την προηγούμενη τριετία ή του μέσου όρου τριετίας που υπολογίζεται με βάση την προηγούμενη πενταετία, ύστερα από αφαίρεση της υψηλότερης και της χαμηλότερης τιμής. Μπορούν να χρησιμοποιούνται δείκτες για τον υπολογισμό της ετήσιας απώλειας εισοδήματος του γεωργού. Το εισόδημα για τους σκοπούς του άρθρου 36 παράγραφος 1 στοιχείο δ) αναφέρεται στο σύνολο των εσόδων που έχει ο γεωργός από την αγορά, συμπεριλαμβανομένης κάθε μορφής δημόσιας στήριξης, ύστερα από αφαίρεση του κόστους των εισροών. Οι ενισχύσεις από το ταμείο αλληλοβοήθειας στους γεωργούς αντισταθμίζουν την απώλεια εισοδήματος εντός του έτους κατά το οποίο ο παραγωγός καθίσταται επιλέξιμος για τη λήψη αυτής της ενίσχυσης, σε ποσοστό μικρότερο από 70 %.

2.   Το άρθρο 39 παράγραφοι 2 έως 5 εφαρμόζεται για τον σκοπό της στήριξης δυνάμει του άρθρου 36 παράγραφος 1 στοιχείο δ).»·

20)

το άρθρο 45 τροποποιείται ως εξής:

21)

το άρθρο 49 τροποποιείται ως εξής:

22)

στο άρθρο 59, η παράγραφος 4 τροποποιείται ως εξής:

23)

το άρθρο 60 τροποποιείται ως εξής:

24)

στο άρθρο 62, η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«2.   Όταν η ενίσχυση χορηγείται με βάση τις συνήθεις δαπάνες ή τις πρόσθετες δαπάνες και το απολεσθέν εισόδημα σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β) όσον αφορά το απολεσθέν εισόδημα και το κόστος συντήρησης και με τα άρθρα 28 έως 31, 33 και 34, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι σχετικοί υπολογισμοί είναι επαρκείς και ακριβείς και πραγματοποιούνται εκ των προτέρων βάσει σωστού, δίκαιου και επαληθεύσιμου υπολογισμού. Για τον σκοπό αυτό, ένας φορέας λειτουργικά ανεξάρτητος από τις αρχές που είναι αρμόδιες για την εφαρμογή του προγράμματος και ο οποίος διαθέτει την κατάλληλη τεχνογνωσία εκτελεί τους υπολογισμούς ή επιβεβαιώνει την ορθότητα και την ακρίβεια των υπολογισμών. Δήλωση που επιβεβαιώνει την ορθότητα και την ακρίβεια των υπολογισμών συμπεριλαμβάνεται στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης.»·

25)

στο άρθρο 66 παράγραφος 1, το στοιχείο β) απαλείφεται·

26)

στο άρθρο 74, το στοιχείο α) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

27)

το παράρτημα II, τροποποιείται σύμφωνα με το παράρτημα I του παρόντος κανονισμού

1)

Το άρθρο 26 τροποποιείται ως εξής:

2)

στο άρθρο 38, η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«3.   Σε περίπτωση δικαστικής διαδικασίας ή διοικητικής προσφυγής που έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, η προθεσμία που αναφέρεται στην παράγραφο 1 ή 2 και οδηγεί στην αυτόματη αποδέσμευση διακόπτεται ως προς το ποσό που αντιστοιχεί στις σχετικές πράξεις για τη διάρκεια της εν λόγω δικαστικής διαδικασίας ή διοικητικής προσφυγής, υπό τον όρο ότι η Επιτροπή λαμβάνει αιτιολογημένη κοινοποίηση από το κράτος μέλος το αργότερο στις 31 Ιανουαρίου του έτους N + 4.»·

3)

στο άρθρο 43 παράγραφος 1, το στοιχείο α) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

4)

στο άρθρο 54 παράγραφος 3, το στοιχείο α) σημείο ii) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

5)

στο άρθρο 63 παράγραφος 1 προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

«Σε περίπτωση που η μη συμμόρφωση αφορά εθνικούς ή ενωσιακούς κανόνες σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες, το μέρος της ενίσχυσης που δεν καταβάλλεται ή ανακαλείται προσδιορίζεται βάσει της σοβαρότητας της μη συμμόρφωσης και σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας. Η νομιμότητα και η κανονικότητα της συναλλαγής επηρεάζονται μόνον έως το επίπεδο του μέρους της ενίσχυσης που δεν καταβάλλεται ή ανακαλείται.»·

6)

στο άρθρο 72, η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«2.   Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1 στοιχείο α) του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίζουν ότι:

7)

το τρίτο και το τέταρτο εδάφιο στο άρθρο 75 παράγραφος 1 αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:

«Με την επιφύλαξη του πρώτου και του δεύτερου εδαφίου της παρούσας παραγράφου, τα κράτη μέλη μπορούν:

Όσον αφορά τη στήριξη που χορηγείται στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης κατά το άρθρο 67 παράγραφος 2, το πρώτο και το δεύτερο εδάφιο της παρούσας παραγράφου εφαρμόζονται για τις αιτήσεις ενίσχυσης ή τις αιτήσεις πληρωμής που υποβάλλονται από το έτος υποβολής αιτήσεων 2019.».

1)

το άρθρο 4 τροποποιείται ως εξής:

2)

Στο άρθρο 6 παράγραφος 2 προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

«Όταν ένα κράτος μέλος κάνει χρήση της εναλλακτικής δυνατότητας που προβλέπεται στο άρθρο 36 παράγραφος 4 δεύτερο εδάφιο, είναι δυνατή η υπέρβαση του εθνικού ανώτατου ορίου που ορίζεται στο παράρτημα II για αυτό το κράτος μέλος για το αντίστοιχο έτος κατά το ποσό που υπολογίζεται σύμφωνα με το εν λόγω εδάφιο.»·

3)

το άρθρο 9 τροποποιείται ως εξής:

4)

στο άρθρο 11, η παράγραφος 6 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«6.   Τα κράτη μέλη μπορούν να αναθεωρούν ετησίως τις αποφάσεις τους σχετικά με τη μείωση των ενισχύσεων κατ' εφαρμογή του παρόντος άρθρου, εφόσον η αναθεώρηση αυτή δεν οδηγεί σε μείωση των ποσών που διατίθενται για την αγροτική ανάπτυξη.

Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τις αποφάσεις που λαμβάνονται κατ' εφαρμογή του παρόντος άρθρου και το τυχόν εκτιμώμενο προϊόν των μειώσεων για τα έτη έως το 2019 μέχρι την 1η Αυγούστου του έτους που προηγείται της εφαρμογής των αποφάσεων αυτών, με τελευταία πιθανή ημερομηνία κοινοποίησης την 1η Αυγούστου 2018.»·

5)

το άρθρο 14 τροποποιείται ως εξής:

6)

στο άρθρο 31, η παράγραφος 1 στοιχείο ζ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

7)

στο άρθρο 36 παράγραφος 4 προστίθενται τα ακόλουθα εδάφια:

«Για κάθε κράτος μέλος, το ποσό που υπολογίζεται σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου μπορεί να αυξάνεται κατ' ανώτατο όριο μέχρι 3 % του οικείου ετήσιου εθνικού ανωτάτου ορίου, όπως ορίζεται στο παράρτημα II, μετά την αφαίρεση του ποσού που προκύπτει από την εφαρμογή του άρθρου 47 παράγραφος 1 για το αντίστοιχο έτος. Όταν ένα κράτος μέλος εφαρμόζει τέτοια αύξηση, η αύξηση αυτή λαμβάνεται υπόψη από την Επιτροπή κατά τον καθορισμό του ετήσιου εθνικού ανώτατου ορίου για το καθεστώς ενιαίας στρεμματικής ενίσχυσης σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2018 τα ετήσια ποσοστά κατά τα οποία πρέπει να αυξηθεί το ποσό που υπολογίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου για κάθε ημερολογιακό έτος από το 2018 και εφεξής.

Τα κράτη μέλη μπορούν να αναθεωρούν ετησίως την απόφασή τους που αναφέρεται στο δεύτερο εδάφιο της παρούσας παραγράφου και κοινοποιούν στην Επιτροπή κάθε απόφαση βασιζομένη σε σχετική αναθεώρηση μέχρι την 1η Αυγούστου του έτους που προηγείται της εφαρμογής της.»·

8)

το άρθρο 44 τροποποιείται ως εξής:

9)

το άρθρο 46 τροποποιείται ως εξής:

10)

το άρθρο 50 τροποποιείται ως εξής:

11)

το άρθρο 52 τροποποιείται ως εξής:

12)

στο άρθρο 53 η παράγραφος 6 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«6.   Τα κράτη μέλη μπορούν, έως την 1η Αυγούστου οποιουδήποτε δεδομένου έτους, να αναθεωρήσουν την απόφασή τους σύμφωνα με το παρόν κεφάλαιο και να αποφασίσουν, με ισχύ από το επόμενο έτος:

Τα κράτη μέλη κοινοποιούν την απόφασή τους στην Επιτροπή, έως την ημερομηνία που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο.»·

13)

το άρθρο 70 τροποποιείται ως εξής:

14)

το παράρτημα X τροποποιείται σύμφωνα με το παράρτημα II του παρόντος κανονισμού.

1)

Το άρθρο 33 τροποποιείται ως εξής:

2)

στο άρθρο 34, η παράγραφος 4 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«4.   Το όριο του 50 % που αναφέρεται στην παράγραφο 1 αυξάνεται σε 100 % στις ακόλουθες περιπτώσεις:

3)

το άρθρο 35 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Άρθρο 35

Εθνική χρηματοδοτική συνδρομή

1.   Στις περιφέρειες των κρατών μελών στις οποίες ο βαθμός οργάνωσης των παραγωγών οπωροκηπευτικών είναι σημαντικά χαμηλότερος από τον μέσο όρο της Ένωσης, τα κράτη μέλη δύνανται να χορηγούν σε οργανώσεις παραγωγών εθνική χρηματοδοτική συνδρομή ίση κατά μέγιστο με το 80 % των χρηματικών εισφορών που αναφέρονται στο άρθρο 32 παράγραφος 1 στοιχείο α) και έως το 10 % της αξίας της παραγωγής που διαθέτει στο εμπόριο οποιαδήποτε τέτοια οργάνωση παραγωγών. Η συνδρομή αυτή είναι επιπρόσθετη στο επιχειρησιακό ταμείο.

2.   Ο βαθμός οργάνωσης των παραγωγών σε περιφέρεια κράτους μέλους θεωρείται σημαντικά χαμηλότερος από τον μέσο όρο της Ένωσης στην περίπτωση που ο μέσος βαθμός οργάνωσης ισοδυναμεί με ποσοστό μικρότερο του 20 % για τρία συναπτά έτη πριν από την υλοποίηση του επιχειρησιακού προγράμματος. Ο βαθμός οργάνωσης υπολογίζεται ως η αξία της παραγωγής οπωροκηπευτικών που προέκυψε στη σχετική περιφέρεια και διατέθηκε στο εμπόριο από οργανώσεις παραγωγών, ενώσεις οργανώσεων παραγωγών και ομάδες παραγωγών που αναγνωρίζονται σύμφωνα με το άρθρο 125ε του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 ή με το άρθρο 27 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, διαιρούμενη με τη συνολική αξία της παραγωγής οπωροκηπευτικών που επιτεύχθηκε στην εν λόγω περιφέρεια.

3.   Τα κράτη μέλη που χορηγούν εθνική χρηματοδοτική συνδρομή σύμφωνα με την παράγραφο 1 ενημερώνουν την Επιτροπή για τις περιφέρειες που πληρούν τα κριτήρια που αναφέρονται στην παράγραφο 2 και για την εθνική χρηματοδοτική συνδρομή που χορηγείται σε οργανώσεις παραγωγών στις περιφέρειες αυτές.»·

4)

στο άρθρο 37, το στοιχείο δ) σημείο ii) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

5)

στο άρθρο 38 πρώτο εδάφιο, το στοιχείο θ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

6)

στο άρθρο 62 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

«5.   Τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν το παρόν κεφάλαιο σε περιοχές που παράγουν οίνο κατάλληλο για την παραγωγή αποσταγμάτων οίνου με γεωγραφική ένδειξη καταχωρημένη σύμφωνα με το παράρτημα III του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 110/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*1). Για τους σκοπούς του παρόντος κεφαλαίου, οι περιοχές αυτές μπορούν να θεωρούνται περιοχές όπου είναι δυνατή η παραγωγή οίνου με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη.

7)

το άρθρο 64 τροποποιείται ως εξής:

8)

το άρθρο 148 τροποποιείται ως εξής:

9)

στο άρθρο 149, η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«1.   Μια οργάνωση παραγωγών στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων αναγνωρισμένη δυνάμει του άρθρου 161 παράγραφος 1 μπορεί να διαπραγματεύεται εξ ονόματος των γεωργών που είναι μέλη της, όσον αφορά μέρος ή το σύνολο της κοινής παραγωγής τους, τις συμβάσεις παράδοσης νωπού γάλακτος από γεωργό σε μεταποιητή νωπού γάλακτος ή σε συλλέκτη σύμφωνα με το άρθρο 148 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο.»·

10)

το άρθρο 152 τροποποιείται ως εξής:

11)

το άρθρο 154 τροποποιείται ως εξής:

12)

το άρθρο 157 τροποποιείται ως εξής:

13)

στο άρθρο 159, ο τίτλος αντικαθίσταται από τον ακόλουθο:

«Υποχρεωτική αναγνώριση»·

14)

το άρθρο 161 τροποποιείται ως εξής:

15)

το άρθρο 168 τροποποιείται ως εξής:

16)

τα άρθρα 169, 170 και 171 απαλείφονται·

17)

Παρεμβάλλονται το ακόλουθο νέο τμήμα:

«Τμήμα 5α

Ρήτρες επιμερισμού της αξίας

Άρθρο 172α

Επιμερισμός της αξίας

Με την επιφύλαξη των τυχόν ειδικών ρητρών επιμερισμού της αξίας στον τομέα της ζάχαρης, οι γεωργοί, συμπεριλαμβανομένων των ενώσεων γεωργών και οι πρώτοι αγοραστές τους, μπορούν να συμφωνήσουν σχετικά με ρήτρες επιμερισμού της αξίας, συμπεριλαμβανομένων των προσαυξήσεων ή εκπτώσεων στις εμπορικές τιμές, που θα καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο οποιαδήποτε εξέλιξη των σχετικών τιμών στην αγορά για τα οικεία προϊόντα ή σε άλλες αγορές βασικών προϊόντων μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο επιμερισμού μεταξύ τους.»·

18)

στο άρθρο 184, η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«1.   Το άνοιγμα και η διαχείριση των δασμολογικών ποσοστώσεων για εισαγωγές γεωργικών προϊόντων με σκοπό τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία στην Ένωση ή σε τμήμα αυτής ή των δασμολογικών ποσοστώσεων για εισαγωγές ενωσιακών γεωργικών προϊόντων σε τρίτες χώρες τις οποίες διαχειρίζεται εν μέρει ή εξολοκλήρου η Ένωση και οι οποίες απορρέουν από διεθνείς συμφωνίες που συνάπτονται σύμφωνα με τη ΣΛΕΕ ή άλλη πράξη που εκδίδεται δυνάμει άρθρου 43 παράγραφος 2 ή του άρθρου 207 ΣΛΕΕ πραγματοποιούνται από την Επιτροπή με κατ' εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 186 του παρόντος κανονισμού και εκτελεστικές πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 187 του παρόντος κανονισμού.»·

19)

το άρθρο 188 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Άρθρο 188

Διαδικασία κατανομής δασμολογικών ποσοστώσεων

1.   Η Επιτροπή δημοσιοποιεί, μέσω κατάλληλης διαδικτυακής δημοσίευσης, τα αποτελέσματα της κατανομής των δασμολογικών πιστώσεων για τις αιτήσεις που κοινοποιήθηκαν, λαμβάνοντας υπόψη τις διαθέσιμες δασμολογικές ποσοστώσεις και τις αιτήσεις που κοινοποιήθηκαν.

2.   Η δημοσίευση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 αναφέρει επίσης, εάν κρίνεται σκόπιμο, την ανάγκη απόρριψης των εκκρεμουσών αιτήσεων, αναστολής της υποβολής αιτήσεων ή κατανομής των αχρησιμοποίητων ποσοτήτων.

3.   Τα κράτη μέλη εκδίδουν πιστοποιητικά εισαγωγής και πιστοποιητικά εξαγωγής για τις ποσότητες που περιλαμβάνονται στις αιτήσεις στο πλαίσιο των εισαγωγικών δασμολογικών ποσοστώσεων και των εξαγωγικών δασμολογικών ποσοστώσεων, βάσει των αντίστοιχων συντελεστών κατανομής και αφού δημοσιοποιηθούν από την Επιτροπή σύμφωνα με την παράγραφο 1.»·

20)

το άρθρο 209 τροποποιείται ως εξής:

21)

το άρθρο 222 τροποποιείται ως εξής:

22)

στο άρθρο 232, η παράγραφος 2 απαλείφεται·

23)

τα παραρτήματα VII και VIII τροποποιούνται σύμφωνα με το παράρτημα III του παρόντος κανονισμού.

1)

στο άρθρο 4 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

«4.   Σε περίπτωση έγκρισης πολυετών ενεργειών, οι δημοσιονομικές αναλήψεις υποχρεώσεων μπορούν να κατανεμηθούν σε ετήσιες δόσεις. Όταν οι δημοσιονομικές αναλήψεις υποχρεώσεων κατανέμονται κατ' αυτόν τον τρόπο, η Επιτροπή δεσμεύει τις ετήσιες δόσεις λαμβάνοντας υπόψη την πρόοδο των ενεργειών, τις προβλεπόμενες ανάγκες και τον διαθέσιμο προϋπολογισμό.»·

2)

στο άρθρο 13, η παράγραφος 5 απαλείφεται·

3)

στο άρθρο 22, η παράγραφος 5 απαλείφεται·

4)

στο άρθρο 27, η παράγραφος 5 απαλείφεται.

α)

τα στοιχεία α) και β) του άρθρου 3 παράγραφος 11 εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2015·

β)

το στοιχείο β) του άρθρου 1 παράγραφος 29 εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2016, και

γ)

το άρθρο 4 παράγραφος 3 εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2019.