Tá sé mar chuspóir léi sábháilteacht iarnród a fheabhsú ar fud an Aontais Eorpaigh (AE) trí ról na n-údarás náisiúnta a athbhreithniú agus freagrachtaí a athdháileadh eatarthu agus Gníomhaireacht Iarnróid an Aontais Eorpaigh (an ghníomhaireacht).
Tá an treoir ar cheann de thrí ghníomh reachtacha ina gcuimsítear na gnéithe teicniúla den cheathrú pacáiste iarnróid, a bhfuil sé mar chuspóir leis an earnáil iarnróid a athbheochan agus caighdeán seirbhíse níos fearr agus tuilleadh roghanna a thabhairt do phaisinéirí. Feidhmítear í i dteannta le Rialachán (AE) 2016/796 maidir le Gníomhaireacht Iarnróid an Aontais Eorpaigh agus Treoir (AE) 2016/797 maidir le hidir–inoibritheacht chóras iarnróid AE.

PRÍOMHPHOINTÍ

Leagtar síos roinnt beart sa treoir chun sábháilteacht a fhorbairt agus a fheabhsú agus chun rochtain a fheabhsú ar an margadh do sheirbhísí iompair ar iarnród, lena n–áirítear:

an ghníomhaireacht a bhunú mar chomhlacht a eisíonn deimhnithe sábháilteachta chuig gnóthais iarnróid a fheidhmíonn i níos mó ná Ballstát amháin den Aontas Eorpach;
na freagrachtaí atá idir na comhlachtaí difriúla a bhfuil baint acu le córas iarnróid AE a shainiú;
spriocanna comhchoiteanna sábháilteachta agus modhanna comhchoiteanna sábháilteachta a fhorbairt, d’fhonn deireadh a chur le rialacha náisiúnta agus dá bhrí sin le bacainní ar fhorbairt limistéir Eorpaigh aonair iarnróid;
na prionsabail a leagan síos maidir le deimhnithe agus údaruithe sábháilteachta a eisiúint, a athnuachan, a leasú agus a shrianadh;
a cheangal ar gach Ballstát údarás náisiúnta sábháilteachta agus comhlacht imscrúdaithe a bhunú maidir le timpistí agus teagmhais iarnróid;
prionsabail choiteanna a shainiú i gcomhair bhainistiú agus mhaoirseacht na sábháilteachta iarnród.

Raon feidhme

Tá feidhm ag an treoir maidir leis an gcóras iarnróid i mBallstáit den Aontas Eorpach, ach níl feidhm aici maidir le:

mearchórais iarnród cathrach;
feithicil ar ráillí agus feithiclí iarnród éadroma, agus bonneagar a bhíonn in úsáid go heisiach ag na feithiclí sin;
líonraí nach cuid de chóras iarnróid AE iad agus nach bhfeidhmeoidh ach amháin seirbhísí áitiúla, seirbhísí uirbeacha nó seirbhísí fo–uirbeacha do phaisinéirí, mar aon le cuideachtaí nach bhfeidhmíonn ach ar na líonraí sin amháin.

Sábháilteacht a fhorbairt agus a bhainistiú

Laistigh dá n–inniúlachtaí faoi seach faoi dhlí AE, tá an Ghníomhaireacht agus Ballstáit den Aontas Eorpach freagrach as a áirithiú go gcothaítear agus go bhfeabhsaítear go ginearálta sábháilteacht iarnród agus go dtugtar tús áite do chosc timpistí.
Tá Ballstáit freagrach freisin as a áirithiú:
- go leanfaidh bearta chun sábháilteacht a fhorbairt agus a fheabhsú cur chuige córas–bhunaithe;
- tá bainisteoirí bonneagair agus cuideachtaí iarnróid freagrach as oibriú sábháilte córas iarnróid AE agus as aon rioscaí gaolmhara a rialú.

Modhanna agus spriocanna comhchoiteanna sábháilteachta

Leagtar síos measúnú ar leibhéil sábháilteachta, baint amach spriocanna sábháilteachta agus comhlíonadh ceanglas sábháilteachta eile ag úsáid modhanna comhchoiteanna sábháilteachta go háirithe maidir leis seo a leanas:
- measúnú riosca agus meastóireachta;
- measúnú ar chomhréireacht maidir le deimhnithe sábháilteachta agus údaruithe sábháilteachta a eisiúint;
- maoirseacht a dhéanann údaráis náisiúnta sábháilteachta agus i gcomhair faireachán a dhéanann cuideachtaí iarnróid, bainisteoirí bonneagair agus comhlachtaí cothabhála iarnród;
- measúnú ar bhaint amach spriocanna sábháilteachta ar leibhéal AE agus ar leibhéal náisiúnta.
Tá na híos–spriocanna sábháilteachta atá le baint amach ag córas iarnróid AE ar an iomlán leagtha síos i spriocanna comhchoiteanna sábháilteachta. Is féidir leo sin a bheith ina gcritéir ghlactha riosca nó ina spriocleibhéil sábháilteachta.

Deimhniú sábháilteachta aonair

Ní dheonófar rochtain ar bhonneagar iarnróid AE ach amháin ar chuideachtaí a bhfuil deimhniú sábháilteachta aonair acu arna eisiúint ag an ngníomhaireacht nó ag na húdaráis náisiúnta sábháilteachta ábhartha.
Is é is cuspóir leis an deimhniú fianaise a thabhairt go bhfuil a chóras bainistíochta sábháilteachta bunaithe ag an gcuideachta lena mbaineann agus go bhfuil sí in ann feidhmiú go sábháilteacht ina réimse oibríochta beartaithe.

Leasú maidir le cur i bhfeidhm rialacha sábháilteachta agus idir-inoibritheachta iarnród laistigh den Tollán um Nasc Feistithe

Le Rialachán (AE) 2020/1530 leathnaítear an sainmhíniú atá ar údarás náisiúnta sábháilteachta maidir le haon chomhlacht a gcuireann tír AE agus tír nach tír den Aontas Eorpach í na cúraimí sin orthu agus a leagann socruithe chuige sin amach.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME NA RIALACHA?

B’éigean an treoir a thrasuí sa dlí náisiúnta an 16 Meitheamh 2020. Mar sin féin, chun deimhneacht dhlíthiúil agus solúbthacht bhreise a thabhairt don earnáil iarnróid chun dul i ngleic leis na himthosca eisceachtúla a eascraíonn as paindéim COVID-19, leasaíodh Treoir (AE) 2020/700 chun síneadh a chur leis go dtí an 31 Deireadh Fómhair 2020.

CÚLRA

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

Iompar ar iarnród: Le margadh suntasach soláthrófar seirbhísí iarnróid níos fearr do phaisinéirí — preaseisiúint (An Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Treoir (AE) 2016/798 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Bealtaine 2016 maidir le sábháilteacht iarnróid (IO L 138, 26.5.2016, lgh. 102–149).

Corpraíodh leasuithe comhleanúnacha ar Threoir (AE) 2016/798 sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2020/698 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 25 Bealtaine 2020 lena leagtar síos bearta sonracha agus sealadacha i bhfianaise ráig COVID‐19 agus i dtaca le deimhnithe, ceadúnais agus údaruithe áirithe a athnuachan nó síneadh a chur leo agus le cur ar athlá seiceálacha tréimhsiúla áirithe agus oiliúint thréimhsiúil áirithe i réimsí áirithe den reachtaíocht iompair (IO L 165, 27.5.2020, lgh. 10–24).

Rialachán (AE) 2016/796 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Bealtaine 2016 maidir le Gníomhaireacht Iarnróid an Aontais Eorpaigh agus lena n–aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 881/2004 (IO L 138, 26.5.2016, lgh. 1–43).

Treoir (AE) 2016/797 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Bealtaine 2016 maidir le hidir–inoibritheacht an chórais iarnróid laistigh den Aontas Eorpach (IO L 138, 26.5.2016, lgh. 44–101).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 22.12.2023

Top