Misean AE sa Chosaiv* — an smacht reachta a chur i bhfeidhm

 

ACHOIMRE AR:

Gníomhaíocht Chomhpháirteach 2008/124/CBES — misean smachta reachta AE — EULEX Cosaiv

CAD IS AIDHM LEIS AN NGNÍOMHAÍOCHT CHOMHPHÁIRTEACH?

Cuirtear ar bun léi misean smachta reachta an Aontais Eorpaigh, ar a dtugtar EULEX KOSOVO chomh maith, agus is é an misean leis cuidiú le hinstitiúidí, údaráis bhreithiúnacha, póilíní na Cosaive agus gníomhaireachtaí forfheidhmiúcháin dlí eile de chuid na Cosaive ina ndul chun cinn i dtreo a bheith inbhuanaithe agus cuntasach. Leagtar amach inti chomh maith cuid de na tascanna chun é sin a bhaint amach.

PRÍOMHPHOINTÍ

Chun an aidhm sin a bhaint amach, tá EULEX KOSOVO ceaptha chun slabhra il–eitneach neamhspleách an cheartais choiriúil (lena n–áirítear seirbhís chustaim) a fhorbairt agus a neartú tuilleadh, saor ó chur isteach polaitiúil agus i gcomhréir le caighdeáin a aithnítear go hidirnáisiúnta. Áirítear leis sin:

• monatóireacht a dhéanamh ar institiúidí na Cosaive agus meantóireacht agus comhairle a chur ar fáil dóibh;
• an smacht reachta agus ord poiblí a áirithiú trí chinntí a rinne údaráis na Cosaive roimhe seo a athchinneadh, más gá;
• a áirithiú go ndéileálfar mar is cuí le coireanna cogaidh, sceimhlitheoireacht, coireacht eagraithe, éillitheacht, coireanna idir–eitneacha, coireanna airgeadais/eacnamaíocha, le cuidiú idirnáisiúnta, más gá, agus trí struchtúir chomhair agus chomhordúcháin a chruthú idir na póilíní agus ionchúisitheoirí;
• cur leis an gcomhrac in aghaidh na héillitheachta, na calaoise agus na coireachta airgeadais;
• cuidiú a thabhairt i gcomhair straitéis fhrith–éillitheachta na Cosaive;
• a áirithiú go ndéanfar cearta an duine agus príomhshruthú inscne a urramú sna gníomhaíochtaí; agus
• comhoibriú le gníomhaireachtaí AE, le húdaráis bhreithiúnacha agus le húdaráis forghníomhaithe dlí de chuid an AE agus thíortha neamh-AE agus cabhrú le húdaráis forghníomhaithe dlí na Cosaive a n-inniúlachtaí a fhorbairt chun faisnéis a mhalartú le contrapháirtithe réigiúnacha agus idirnáisiúnta i réimse an chúnaimh dhlíthiúil agus an chomhair in ábhair choiriúla.

Imeachta breithiúnacha athlonnaithe

Mar chuid den sainordú sin, tacóidh EULEX KOSOVO le himeachtaí a athlonnaítear go tír AE agus a thagann as líomhaintí i dtuarascáil Chomhairle na Eorpa dar teideal Inhuman treatment of people and illicit trafficking in human organs in Kosovo an 12 Nollaig 2010. Beidh na breithiúna agus na hionchúisitheoirí iomlán neamhspleách.

Struchtúr

Mar mhisean comhbheartais slándála agus cosanta, tá príomh–cheanncheathrú EULEX KOSOVO i Pristine, agus tá oifigí aige ar fud na Cosaive, chomh maith le gné thacaíochta sa Bhruiséil. Cuireadh tús le hoibríochtaí i ndiaidh aistriú an údaráis ó Mhisean na Náisiún Aontaithe sa Chosaiv.

Tá ceannasaí oibríochtaí sibhialtacha, faoi threoir pholaitiúil agus straitéiseach an Choiste Pholaitiúil agus Slándála agus údarás foriomlán Ardionadaí an Aontais do Ghnóthaí Eachtracha agus don Bheartas Slándála, i gceannas ar an leibhéal straitéiseach, agus tá ceann misin freagrach ar an leibhéal míleata áitiúil.

Cuimsítear in EULEX KOSOVO den chuid is mó foireann ar iasacht ó thíortha nó institiúidí AE a íocfaidh as an gcostas ar imlonnú. Tagann foireann ar iasacht faoi cheannas iomlán na n–údarás náisiúnta nó institiúid AE lena mbaineann, ach tagann siad faoi rialú oibriúcháin an cheannasaí oibríochtaí sibhialtacha a rachaidh i gcomhairle le hionadaí speisialta an Aontais Eorpaigh, de réir mar is gá.

Slándáil

Treoraíonn an ceannasaí oibríochtaí sibhialtacha phleanáil beart slándála cheann an mhisin i gcomhréir le beartas AE faoi Theideal V den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh. Cuirtear oiliúint éigeantach ar shlándáil ar an bhfoireann sula dtosaíonn siad a ndualgais agus tugtar a n–eolas ar an spás míleata cothrom le dáta go rialta.

Údarás

Mar a éilítear chun an ghníomhaíocht chomhpháirteach seo a chur chun feidhme, tá EULEX KOSOVO údaraithe chun:

• seirbhísí agus soláthairtí a sholáthar;
• dul isteach i gconarthaí agus socruithe riaracháin;
• foireann a fhostú;
• cuntais bhainc a bheith ina seilbh;
• sócmhainní a éadáil agus a dhiúscairt; agus
• bheith ina páirtí in imeachtaí dlíthiúla.

Maoiniú

Leagtar amach socruithe sa ghníomhaíocht chomhpháirteach maidir le maoiniú bliain ar bhliain um EULEX KOVOSO. Déanann aonad tionscadail tionscadail a shainaithint agus a chur chun feidhme, agus comhordaíonn agus soláthraíonn sé comhairle maidir le tionscadail ábhartha thíortha AE agus thíortha neamh–AE, nuair is cuí. Is féidir leis ranníocaíochtaí airgeadais a iarraidh ar na tíortha sin chomh maith chun na tionscadail sin a chur chun feidhme sna cúinsí céanna, faoi réir aontú an Choiste Pholaitiúil agus Slándála.

Faisnéis agus doiciméid

Tá an t–údarás ag an Ard–Ionadaí faisnéis rúnaicmithe a eisiúint chuig na Náisiúin Aontaithe, ECAT/Fórsa na Cosaive, Frontex agus tríú páirtithe eile a bhaineann leis an ngníomhaíocht chomhpháirteach seo, i gcomhréir le Cinneadh 2013/488/AE.

Athbhreithniú

Déanann an Chomhairle meastóireacht, 6 mhí ar a laghad roimh éag na gníomhaíochta comhpháirtí, cibé acu ar cheart EULEX KOSOVO a shíneadh nó nár cheart.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME NA GNÍOMHAÍOCHTA COMHPHÁIRTÍ?

Tá sé i bhfeidhm ón 04 Feabhra 2008. Rachaidh sé in éag ar an 14 Meitheamh 2025.

CÚLRA

Le haghaidh breis faisnéise, féach:

• EULEX Cosaiv (An tSeirbhís Eorpach Gníomhaíochta Seachtraí).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Gníomhaíocht Chomhpháirteach 2008/124/CBES ón gComhairle an 4 Feabhra 2008 maidir le misean smachta reachta an Aontais Eorpaigh sa Chosaiv*, EULEX KOSOVO (OJ L 42, 16.2.2008, lgh. 92–98).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Ghníomhaíocht Chomhpháirteach 2008/124/CBES ón gComhairle a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Cinneadh (CBES) 2020/792 ón gComhairle an 11 Meitheamh 2020 ag leasú Gníomhaíocht Chomhpháirteach 2008/124/CBES maidir le Misean Smachta Reachta an Aontais Eorpaigh sa Chosaiv* (OJ L 193, 17.6.2020, lgh. 9–10).

Nuashonraithe 17.11.2023