(1)

Ir-Regolament (UE) Nru 531/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3) ġie emendat b’mod sostanzjali diversi drabi (4). Peress li għandhom isiru iżjed emendi, jenħtieġ li dak ir-Regolament jiġi riformulat fl-interess taċ-ċarezza.

(2)

B’mod partikolari, ir-Regolament (UE) 2015/2120 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5) li jemenda r-Regolament (UE) Nru 531/2012 u eżiġa li t-tariffi supplimentari tar-roaming bl-imnut jitneħħew fl-Unjoni mill-15 ta’ Ġunju 2017, soġġetti għall-użu ġust tas-servizzi tar-roaming u għall-possibbiltà li jiġi applikat mekkaniżmu tad-deroga għas-sostenibbiltà tat-tneħħija tat-tariffi supplimentari tar-roaming bl-imnut, imsejħa wkoll “roaming daqslikieku f’pajjiżek” (RLAH). Barra minn hekk, il-Kummissjoni għamlet rieżami tas-suq tar-roaming bl-ingrossa biex tivvaluta l-miżuri meħtieġa għat-tneħħija tat-tariffi supplimentari għar-roaming bl-imnut f’konformità mal-Artikolu 19 tar-Regolament (UE) Nru 531/2012. Wara dak ir-rieżami, ir-Regolament (UE) 2017/920 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) ġie adottat bil-għan li jirregola s-swieq tar-roaming bl-ingrossa nazzjonali sabiex jitneħħew it-tariffi supplimentari tar-roaming bl-imnut sal-15 ta’ Ġunju 2017 mingħajr distorsjoni tas-swieq domestiċi jew miżjura.

(3)

Fid-29 ta’ Novembru 2019, il-Kummissjoni ppubblikat l-ewwel rieżami sħiħ tagħha tas-suq tar-roaming (ir-“Rapport tal-Kummissjoni”) u dan juri li l-vjaġġaturi fl-UE bbenefikaw ferm bit-tneħħija tat-tariffi tar-roaming bl-imnut. L-użu tas-servizzi mobbli, pereżempju servizzi tar-roaming regolati bil-vuċi, tal-messaġġi SMS jew tad-data, waqt l-ivvjaġġar fl-Unjoni żdied malajr u bil-qawwa, u dan jixhed l-impatt pożittiv tar-regoli tal-Unjoni dwar ir-roaming. Ir-Rapport tal-Kummissjoni kkonkluda li, minkejja sinjali ta’ xi dinamiki tal-kompetizzjoni fis-swieq tar-roaming bl-imnut u bl-ingrossa, il-kundizzjonijiet bażiċi sottostanti tal-kompetizzjoni ma nbidlux u aktarx li fil-futur qrib mhux se jinbidlu. Ir-regolamentazzjoni tas-swieq bl-imnut u bl-ingrossa għalhekk tibqa’ meħtieġa u jenħtieġ li ma tiġix abbandunata. B’mod partikolari, ir-Rapport tal-Kummissjoni sab li, fil-livell bl-ingrossa, it-tnaqqis drastiku fil-limiti tal-prezzijiet ikkontribwixxa għal tnaqqis ulterjuri fil-prezzijiet tar-roaming bl-ingrossa, li kien ta’ benefiċċju għall-operaturi esterni netti, jiġifieri, operaturi b’bażi ta’ klijenti li tikkonsma aktar servizzi mobbli fuq in-networks ta’ operaturi sħab fi Stati Membri oħra minn dawk ikkonsmati mill-klijenti tal-operaturi sħab fuq in-network tagħhom stess.

Ir-Rapport tal-Kummissjoni ħa nota tar-rakkomandazzjoni tal-Korp ta’ Regolaturi Ewropej tal-Komunikazzjonijiet Elettroniċi (il-BEREC) biex ikomplu jitnaqqsu l-limiti massimi tal-prezzijiet tar-roaming bl-ingrossa. Il-Kummissjoni analizzat u ddokumentat ukoll il-ħtieġa għal aktar tnaqqis fil-limiti massimi tal-prezzijiet tar-roaming bl-ingrossa u vvalutat il-livell ta’ tnaqqis li jippermetti lill-operaturi miżjura jirkupraw il-kostijiet tal-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-ingrossa. Ir-Rapport tal-Kummissjoni rrefera għar-rekwiżit tar-Regolament (UE) Nru 531/2012 li l-klijenti tar-roaming għandhom aċċess għall-istess servizzi fi Stati Membri oħra, għall-istess prezz, sakemm dawk is-servizzi jkunu jistgħu jingħataw fuq in-network miżjur. Ir-Rapport tal-Kummissjoni ħa nota tal-aħħar żvilupp ta’ modi ġodda ta’ negozjar tat-traffiku tar-roaming bl-ingrossa, bħall-pjattaformi tan-negozjar online li għandhom il-potenzjal irawmu l-kompetizzjoni fis-suq tar-roaming bl-ingrossa u jiffaċilitaw in-negozjar bejn l-operaturi. Fl-aħħar nett, osserva li l-bejgħ separat ta’ servizzi tar-roaming tad-data ma tteħidx mis-suq.

(4)

Ir-Regolament (UE) Nru 531/2012 jiskadi fit-30 ta’ Ġunju 2022 u r-Regolament għandu l-għan li jagħmel riformulazzjoni tiegħu filwaqt li jintroduċi miżuri ġodda li jżidu t-trasparenza, inkluża t-trasparenza fir-rigward tal-użu tas-servizzi ta’ valur miżjud waqt ir-roaming u l-użu tar-roaming f’networks ta’ komunikazzjoni mobbli pubbliċi mhux terrestri, u biex jiżgura esperjenza RLAH ġenwina f’termini ta’ kwalità tas-servizz u aċċess għas-servizzi tal-emerġenza waqt ir-roaming. Il-validità ta’ dan ir-Regolament hija stabbilita għal 10 snin, sal-2032, sabiex jipprovdi ċertezza fis-suq u jimminimizza l-piżijiet regolatorji. Dan ir-Regolament jintroduċi rekwiżit li l-Kummissjoni twettaq rieżamijiet u tippreżenta rapporti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill fl-2025 u fl-2029, segwiti, jekk ikun xieraq, minn proposta leġiżlattiva biex jiġi emendat dan ir-Regolament, fejn l-iżviluppi tas-suq jirrikjedu dan. Minħabba l-iżviluppi mgħaġġla tas-suq u l-introduzzjoni rapida ta’ teknoloġiji ġodda, il-Kummissjoni jenħtieġ li tivvaluta, b’mod partikolari, jekk huwiex xieraq li tagħmel proposta leġiżlattiva biex temenda dan ir-Regolament meta toħroġ l-ewwel rapport tagħha fl-2025.

(5)

L-awtoritajiet regolatorji nazzjonali jew awtoritajiet kompetenti oħra li huma inkarigati mis-salvagwardja u l-promozzjoni tal-interessi tal-klijenti ta’ servizzi mobbli li normalment jirrisjedu fit-territorju tagħhom ma jistgħux jikkontrollaw l-imġiba tal-operaturi tan-network miżjur li jinsabu fi Stati Membri oħra u li fuqhom jiddependu dawk il-klijenti meta jużaw is-servizzi tar-roaming internazzjonali. Dan in-nuqqas ta’ kontroll jista’ jnaqqas l-effikaċja tal-miżuri meħuda mill-Istati Membri abbażi tal-kompetenza residwa tagħhom biex jadottaw regoli dwar il-protezzjoni tal-konsumaturi.

(6)

Is-suq tal-komunikazzjoni mobbli għadu frammentat fl-Unjoni, mingħajr network mobbli li jkopri l-Istati Membri kollha. Minħabba f’hekk, biex jipprovdu servizzi tal-komunikazzjoni mobbli lill-klijenti domestiċi tagħhom li jivvjaġġaw fi Stati Membri oħra, il-fornituri tar-roaming jixtru servizzi tar-roaming bl-ingrossa mingħand operaturi fi Stati Membri miżjura, jew jiskambjaw servizzi tar-roaming bl-ingrossa magħhom.

(7)

Ma jistax jingħad li jeżisti suq intern tat-telekomunikazzjoni jekk jibqgħu jeżistu differenzi bejn il-prezzijiet domestiċi u l-prezzijiet tar-roaming. Għalhekk, id-differenzi bejn it-tariffi domestiċi u t-tariffi tar-roaming jenħtieġ li jitneħħew b’tali mod li jiġi stabbilit suq intern għas-servizzi tal-komunikazzjoni mobbli.

(8)

Jenħtieġ li jitħaddem approċċ armonizzat komuni li jiżgura li l-utenti tan-networks pubbliċi tal-komunikazzjonijiet mobbli terrestri li jivvjaġġaw fl-Unjoni ma jħallsux prezzijiet eċċessivi għas-servizzi tar-roaming madwar l-Unjoni, u b’hekk tissaħħaħ il-kompetizzjoni fir-rigward tas-servizzi tar-roaming bejn il-fornituri tar-roaming, jinkiseb livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumaturi, u jitħarsu l-inċentivi għall-innovazzjoni u l-għażla tal-konsumaturi. Fid-dawl tan-natura transfruntiera tas-servizzi kkonċernati, approċċ komuni bħal dan hu meħtieġ biex jiġi żgurat li l-fornituri tar-roaming jkunu jistgħu joperaw f’qafas regolatorju koerenti, imsejjes fuq kriterji stabbiliti oġġettivament.

(9)

L-użu mifrux tal-apparati mobbli li kapaċi jirċievu l-Internet ifisser li r-roaming tad-data għandu sinifikat ekonomiku qawwi. Dan huwa rilevanti kemm għall-utenti kif ukoll għall-fornituri tal-applikazzjonijiet u l-kontenut. Biex jiġi stimulat l-iżvilupp ta’ dan is-suq, it-tariffi għat-trasport tad-data jenħtieġ li ma jxekklux it-tkabbir, b’mod partikolari meta jitqies li l-iżvilupp u l-iskjerament tan-networks u tas-servizzi tal-ġenerazzjoni li jmiss b’veloċità għolja huma mistennija jaċċelleraw gradwalment.

(10)

Id-Direttivi 2002/19/KE (7), 2002/20/KE (8), 2002/21/KE (9), 2002/22/KE (10) u 2002/58/KE (11) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li għandhom l-għan li joħolqu suq intern għall-komunikazzjonijiet elettroniċi fl-Unjoni, filwaqt li jiżguraw livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumaturi permezz ta’ tisħiħ fil-kompetizzjoni. Bl-eċċezzjoni tad-Direttiva 2002/58/KE, dawk id-Direttivi ġew revokati bid-Direttiva (UE) 2018/1972 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12).

Id-Direttiva (UE) 2018/1972 għandha l-għan li tistimula l-investiment f’networks b’kapaċità għolja ħafna fl-Unjoni, u l-adozzjoni tagħhom, kif ukoll li tintroduċi regoli ġodda dwar l-ispettru għall-konnettività mobbli u l-5G. Id-Direttiva (UE) 2018/1972 tipprevedi wkoll għall-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u oħrajn kompetenti, kif ukoll il-BEREC, il-Kummissjoni u l-Istati Membri, biex isegwu, fost l-oħrajn, l-objettivi li jikkontribwixxu għall-iżvilupp tas-suq intern u l-promozzjoni tal-interessi taċ-ċittadini tal-Unjoni. Dik id-Direttiva tiżgura, inter alia, li l-utenti aħħarin kollha jkollhom aċċess għal komunikazzjoni raġonevoli, inkluż l-Internet. Iżżid il-protezzjoni tal-konsumaturi u s-sigurtà għall-utenti, u tiffaċilita l-intervent regolatorju.

(11)

Is-swieq tar-roaming bl-imnut u bl-ingrossa għandhom karatteristiċi uniċi li jiġġustifikaw miżuri eċċezzjonali li jmorru lil hinn mill-mekkaniżmi li kienu jkunu disponibbli permezz tad-Direttiva (UE) 2018/1972.

(12)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament jippermetti distakk mir-regoli li normalment ikunu applikabbli skont id-Direttiva (UE) 2018/1972, jiġifieri li l-prezzijiet għal offerti ta’ servizz għandhom jiġu ddeterminati permezz ta’ ftehim kummerċjali fin-nuqqas ta’ setgħa sinifikanti fis-suq, u biex b’hekk tiġi akkomodata l-introduzzjoni ta’ obbligi regolatorji komplementari li jirriflettu l-karatteristiċi speċifiċi tas-servizzi tar-roaming madwar l-Unjoni.

(13)

Bħala protezzjoni tal-klijenti minn żidiet fil-prezzijiet bl-imnut għal servizzi tar-roaming regolati, jiġifieri servizzi regolati bil-vuċi, tal-messaġġi SMS, jew tad-data, minħabba ċaqliq fir-rata tal-kambju ta’ referenza ta’ muniti għajr l-euro, Stat Membru li l-munita tiegħu mhix l-euro jenħtieġ li juża medja ta’ diversi rati tal-kambju ta’ referenza tul perjodu ta’ żmien biex jiddetermina t-tariffi supplimentari massimi applikabbli bil-munita tiegħu. Meta t-tariffi massimi ma jkunux denominati bl-euro, il-valuri applikabbli jenħtieġ li jiġu ddeterminati bil-munita rilevanti billi tiġi applikata l-medja tad-diversi rati tal-kambju ta’ referenza tul iż-żmien ippubblikati f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea (il-Ġurnal Uffiċjali) fid-data speċifikata f’dan ir-Regolament. Meta ma jkun hemm l-ebda pubblikazzjoni fid-data speċifikata, ir-rati tal-kambju ta’ referenza applikabbli jenħtieġ li jkunu dawk ippubblikati fl-ewwel pubblikazzjoni tal-Ġurnal Uffiċjali wara dik id-data li jkun fiha dawn ir-rati tal-kambju ta’ referenza. Biex id-determinazzjoni tal-valuri ta’ muniti oħra għajr l-euro tiġi allinjata mar-regola applikata għall-komunikazzjonijiet intra-UE f’konformità mar-Regolament (UE) 2015/2120, it-tariffi massimi b’muniti għajr l-euro jenħtieġ li jiġu ddeterminati billi tiġi applikata l-medja tar-rati tal-kambju ta’ referenza ppubblikati mill-Bank Ċentrali Ewropew fil-15 ta’ Jannar, fil-15 ta’ Frar u fil-15 ta’ Marzu fis-sena kalendarja rilevanti fil-Ġurnal Uffiċjali. Jenħtieġ li t-tariffi massimi kkalkulati b’dan il-mod għall-2022 japplikaw mid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament sal-15 ta’ Mejju 2023.

(14)

Biex ikun jista’ jiġi żviluppat suq aktar effiċjenti, integrat u kompetittiv għas-servizzi tar-roaming, jenħtieġ li ma jkun hemm l-ebda restrizzjoni li tipprevjeni lill-impriżi milli jinnegozjaw b’mod effettiv aċċess bl-ingrossa bil-għan li jiġu pprovduti servizzi tar-roaming, inkluż għal komunikazzjonijiet bejn magna u oħra. L-ostakli tal-aċċess għal servizzi tar-roaming bl-ingrossa bħal dawn, minħabba differenzi fis-saħħa tan-negozjar u fil-livell ta’ sjieda tal-infrastruttura tal-impriżi jenħtieġ li jitneħħew. Għal dak il-għan, il-ftehimiet għar-roaming bl-ingrossa jenħtieġ li jirrispettaw il-prinċipju tan-newtralità teknoloġika u jiżguraw li l-operaturi kollha jkollhom opportunità ekwa u ġusta biex jaċċessaw in-networks u t-teknoloġiji kollha disponibbli u jenħtieġ li jirrispettaw il-prinċipju li dawn il-ftehimiet jiġu negozjati in bone fide b’mod li jippermetti lill-fornituri tar-roaming joffru servizzi ta’ roaming bl-ingrossa ekwivalenti għas-servizzi li joffru domestikament. Dan ir-Regolament ma jimponix obbligu fuq il-fornituri tar-roaming biex jikkonkludu ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa biss ma’ dawk l-operaturi li għandhom l-aktar networks avvanzati, soġġett għall-konformità mar-rekwiżiti tal-kwalità tas-servizzi bl-imnut stabbiliti f’dan ir-Regolament. L-operaturi li jfittxu aċċess għar-roaming bl-ingrossa jenħtieġ li jkollhom il-libertà li jinnegozjaw il-ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa tagħhom skont il-ħtiġijiet kummerċjali tagħhom stess u l-aħjar interessi tal-utenti finali tagħhom. Għalhekk, matul it-tranżizzjoni lejn networks u teknoloġiji tal-komunikazzjonijiet mobbli tal-ġenerazzjoni li jmiss, gradwalment il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jiżguraw aċċess għar-roaming bl-ingrossa li jippermetti l-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut fi Stati Membri oħra taħt kundizzjonijiet kuntrattwali ekwivalenti bħal fl-Istat Membru tad-domiċilju tagħhom, f’konformità mal-objettivi tal-RLAH. Il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li joffru servizzi tar-roaming bl-imnut li huma ekwivalenti għas-servizzi tal-komunikazzjoni mobbli li joffru domestikament fejn ikun hemm kopertura mifruxa jew meta jkun hemm offerti kompetittivi għall-aċċess għal tali networks u teknoloġiji tal-komunikazzjonijiet mobbli tal-ġenerazzjoni li jmiss fl-Istat Membru miżjur, skont il-linji gwida tal-BEREC għall-aċċess għar-roaming bl-ingrossa.

L-operaturi tan-networks mobbli virtwali (MVNOs) u l-bejjiegħa mill-ġdid tas-servizzi tal-komunikazzjoni mobbli mingħajr infrastruttura tan-network tagħhom, tipikament ikunu jipprovdu servizzi tar-roaming ibbażati fuq ftehimiet kummerċjali tar-roaming bl-ingrossa mal-operaturi ospitanti tan-network mobbli tagħhom fl-istess Stat Membru. Madankollu, in-negozjati kummerċjali jistgħu ma jipprovdux marġini biżżejjed lill-MVNOs u lill-bejjiegħa mill-ġdid biex jistimulaw il-kompetizzjoni bi prezzijiet orħos. It-tneħħija ta’ dawk l-ostakli u l-kisba ta’ bilanċ fis-setgħa ta’ negozjar bejn l-MVNOs jew il-bejjiegħa mill-ġdid u l-operaturi tan-networks mobbli b’obbligu ta’ aċċess u b’limiti fuq l-ingrossa jenħtieġ li jiffaċilitaw l-iżvilupp ta’ servizzi u offerti tar-roaming alternattivi, innovattivi u madwar l-Unjoni għall-klijenti. Id-Direttiva (UE) 2018/1972 ma tipprovdix soluzzjoni għal din il-problema bl-impożizzjoni ta’ obbligi fuq l-operaturi li għandhom setgħa sinifikanti fis-suq.

(15)

Għalhekk jenħtieġ li jiġi previst obbligu li jintlaqgħu talbiet raġonevoli ta’ aċċess bl-ingrossa għal networks pubbliċi tal-komunikazzjoni mobbli, bil-għan li jiġu pprovduti servizzi tar-roaming. Aċċess bħal dan jenħtieġ li jkun konformi mal-ħtiġijiet ta’ dawk li qed ifittxu aċċess. L-utenti finali tas-servizzi li jeħtieġu teknoloġiji moderni u servizzi tar-roaming bl-imnut jenħtieġ li jkunu jistgħu jgawdu l-istess kwalità tas-servizz waqt ir-roaming hekk kif jagħmlu f’pajjiżhom. Għalhekk, aċċess tar-roaming bl-ingrossa jenħtieġ li jiżgura li dawk li jitolbu aċċess ikunu jistgħu jirreplikaw is-servizzi bl-imnut offruti domestikament, sakemm l-operaturi tan-networks miżjura li huma mitluba jipprovdu aċċess jistgħu jippruvaw li huwa teknikament fattibbli biex jagħmlu dan. Il-parametri li taħthom is-servizzi mobbli huma offruti mill-operatur tan-network miżjur lill-klijenti domestiċi tiegħu huma mifhuma li huma teknikament fattibbli. Soġġett għall-ftehim rilevanti tar-roaming bl-ingrossa u mingħajr preġudizzju għall-obbligi bl-imnut stabbiliti f’dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-operatur tan-network miżjur jiżgura li l-klijenti tar-roaming fuq in-network tiegħu ma jkunux soġġetti għal kundizzjonijiet li huma inqas vantaġġużi minn dawk li joffri lill-klijenti domestiċi tiegħu, pereżempju f’termini ta’ kwalità tas-servizz, bħall-veloċità disponibbli. Jenħtieġ li l-aċċess jiġi rifjutat biss abbażi ta’ kriterji oġġettivi, bħall-fattibbiltà teknika u l-ħtieġa li tinżamm l-integrità tan-network.

Jenħtieġ li l-operatur tan-network miżjur ma jirrifjutax jew jillimita l-aċċess abbażi ta’ kunsiderazzjonijiet kummerċjali b’tali mod li l-forniment ta’ servizzi tar-roaming kompetituri jkun ristrett. Meta l-aċċess jiġi rifjutat, il-parti offiża jenħtieġ li tkun tista’ tressaq il-każ għas-soluzzjoni tat-tilwim skont il-proċedura stabbilita f’dan ir-Regolament. Biex jiġu żgurati kundizzjonijiet ugwali għal kulħadd, jenħtieġ li jingħata aċċess bl-ingrossa bil-għan li jiġu pprovduti servizzi tar-roaming skont l-obbligi regolatorji stabbiliti f’dan ir-Regolament applikabbli fil-livell bl-ingrossa, u jenħtieġ li jqis l-elementi differenti tal-kost meħtieġa għall-forniment ta’ dan l-aċċess. Approċċ regolatorju konsistenti għall-aċċess bl-ingrossa għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming jenħtieġ li jikkontribwixxi biex jiġu evitati distorsjonijiet bejn l-Istati Membri. Jenħtieġ li l-BEREC, b’koordinazzjoni mal-Kummissjoni u b’kollaborazzjoni mal-partijiet ikkonċernati rilevanti, joħroġ linji gwida għal aċċess bl-ingrossa bil-għan li jiġu pprovduti servizzi tar-roaming.

(16)

L-obbligu ta’ aċċess għar-roaming bl-ingrossa jenħtieġ li jkun jinkludi l-forniment ta’ servizzi diretti tar-roaming bl-ingrossa u l-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-ingrossa għal bejgħ mill-ġdid minn partijiet terzi. L-obbligu ta’ aċċess għar-roaming bl-ingrossa jenħtieġ li jkopri wkoll l-obbligu li l-operatur tan-networks mobbli jippermetti lill-MVNOs u lill-bejjiegħa mill-ġdid jixtru servizzi tar-roaming bl-ingrossa regolati mingħand aggregaturi tal-ingrossa li jipprovdu punt ta’ aċċess uniku u pjattaforma standardizzata għal ftehimiet tar-roaming fl-Unjoni kollha. Biex jiġi żgurat li l-operaturi kollha jipprovdu aċċess għall-faċilitajiet kollha meħtieġa għal aċċess dirett għar-roaming bl-ingrossa u aċċess għal bejgħ mill-ġdid tar-roaming bl-ingrossa lil fornituri tar-roaming f’perjodu raġonevoli ta’ żmien, jenħtieġ li tiġi ppubblikata offerta ta’ referenza li jkun fiha l-kundizzjonijiet standard għal aċċess dirett għar-roaming bl-ingrossa u għal aċċess għal bejgħ mill-ġdid tar-roaming bl-ingrossa. Jenħtieġ li l-pubblikazzjoni tal-offerta ta’ referenza ma twaqqafx in-negozjati kummerċjali bejn dawk li qed jitolbu aċċess u l-fornituri tal-aċċess dwar il-livell tal-prezz tal-ftehim finali bl-ingrossa jew dwar servizzi ta’ aċċess addizzjonali bl-ingrossa li jmorru lil hinn minn dawk meħtieġa għall-aċċess dirett għar-roaming bl-ingrossa u għall-aċċess għal bejgħ mill-ġdid tar-roaming bl-ingrossa.

(17)

Obbligu ta’ aċċess għar-roaming bl-ingrossa jenħtieġ li jkopri l-aċċess għal kull komponent meħtieġ għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming, bħal elementi tan-network u faċilitajiet assoċjati; is-sistemi tas-software rilevanti, inkluż is-sistemi ta’ appoġġ operazzjonali; is-sistemi tal-informazzjoni jew il-bażijiet tad-data għal ordnijiet minn qabel, forniment, ordnijiet, talbiet ta’ manutenzjoni u tiswija, u fatturar; it-traduzzjoni tan-numri jew sistemi li joffru funzjonalità ekwivalenti; servizzi tan-networks mobbli u tan-networks virtwali.

(18)

Jekk dawk li qed jitolbu aċċess għal bejgħ mill-ġdid tar-roaming bl-ingrossa jitolbu aċċess għal faċilitajiet jew servizzi addizzjonali għal dawk meħtieġa għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut, l-operaturi tan-networks mobbli jistgħu jitolbu tariffi ġusti u raġonevoli għal dawk il-faċilitajiet jew is-servizzi. Fost l-oħrajn, dawk il-faċilitajiet jew is-servizzi addizzjonali jistgħu jkunu servizzi ta’ valur miżjud, software u sistemi tal-informazzjoni addizzjonali, jew arranġamenti għall-fatturar.

(19)

L-Artikolu 109 tad-Direttiva (UE) 2018/1972 jeħtieġ lill-Istati Membri jiżguraw li l-utenti aħħarin kollha jkollhom aċċess mingħajr ħlas għas-servizzi ta’ emerġenza, permezz ta’ komunikazzjonijiet ta’ emerġenza mal-aktar ċentru xieraq li jirċievi t-telefonati ta’ emerġenza (PSAP). Dik id-Direttiva teħtieġ ukoll li l-Istati Membri jiżguraw li l-aċċess mill-utenti aħħarin b’diżabbiltà għas-servizzi ta’ emerġenza huwa disponibbli permezz ta’ komunikazzjonijiet ta’ emerġenza, inkluż meta jivvjaġġaw fl-Unjoni, u li tali aċċess huwa ekwivalenti għal dawk li jgawdu utenti aħħarin oħra. Dawk il-mezzi ta’ aċċess jistgħu jinkludu servizz ta’ test f’ħin reali jew servizz ta’ konverżazzjoni globali kif previst fid-Direttiva (UE) 2019/882 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13) jew servizzi oħra ta’ komunikazzjoni mhux bil-vuċi, pereżempju servizzi ta’ SMS, messaġġi jew vidjo permezz ta’ applikazzjonijiet ta’ emerġenza, jew servizzi ta’ trażmissjoni, li l-Istati Membri jużaw b’kunsiderazzjoni tar-rekwiżiti stabbiliti fil-liġi tal-Unjoni u l-kapaċitajiet u t-tagħmir tekniku tas-sistema nazzjonali PSAP. L-implimentazzjoni tal-mezzi ta’ aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza disponibbli għall-klijenti tar-roaming b’diżabbiltà u t-twassil tal-informazzjoni dwar il-post minn fejn toriġina t-telefonata jenħtieġ li jkunu bbażati kemm jista’ jkun fuq standards jew speċifikazzjonijiet Ewropej. Standards bħal dawn jenħtieġ li jiġu promossi mill-Kummissjoni u l-Istati Membri f’kooperazzjoni mal-korpi Ewropej tal-istandardizzazzjoni u korpi rilevanti oħra.

Huwa f’idejn l-Istati Membri li jiddeterminaw it-tip ta’ komunikazzjonijiet ta’ emerġenza li huma fattibbli teknikament biex jiżguraw li l-klijenti tar-roaming ikollhom aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza. Biex jiġi żgurat li l-klijenti tar-roaming ikollhom aċċess għal komunikazzjonijiet ta’ emerġenza skont il-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 109 tad-Direttiva (UE) 2018/1972, l-operaturi tan-network miżjur jenħtieġ li fl-offerta ta’ referenza jinkludu informazzjoni dwar liema tip ta’ komunikazzjonijiet ta’ emerġenza huma obbligatorji u teknikament fattibbli biex jiżguraw aċċess għall-klijenti tar-roaming skont il-miżuri nazzjonali fl-Istat Membru miżjur. Barra minn hekk, il-ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa jenħtieġ li jinkludu informazzjoni dwar il-parametri tekniċi biex jiġi żgurat l-aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza, inkluż għall-klijenti tar-roaming b’diżabbiltà, u biex tiġi żgurata t-trażmissjoni tal-informazzjoni dwar il-lokalizzazzjoni ta’ min jagħmel it-telefonata, inkluża informazzjoni dderivata mill-handset, lill-aktar PSAP xieraq fl-Istat Membru miżjur. Jenħtieġ li, b’din l-informazzjoni, il-fornitur tar-roaming ikun jista’ jidentifika u jipprovdi mingħajr ħlas, il-komunikazzjoni ta’ emerġenza u t-trażmissjoni tal-lokalizzazzjoni ta’ min jagħmel it-telefonata.

(20)

Ċerti kundizzjonijiet li jistgħu jiġu inklużi fl-offerti ta’ referenza biex operaturi tan-networks mobbli jkunu jistgħu jipprevjenu r-roaming permanenti jew l-użu anomalu jew abbużiv tal-aċċess għar-roaming bl-ingrossa. B’mod partikolari, meta l-operatur tan-network miżjur ikollu raġunijiet motivati biex iqis li qed isir roaming permanenti minn porzjon sinifikanti tal-klijenti tal-fornitur tar-roaming jew użu anomalu jew abbużiv tal-aċċess għar-roaming bl-ingrossa, jenħtieġ li dan ikun jista’ jitlob lill-fornitur tar-roaming biex jipprovdi informazzjoni, b’mod aggregat u f’konformità sħiħa mar-rekwiżiti tal-Unjoni u nazzjonali dwar il-protezzjoni tad-data, li permezz tagħha jkun jista’ jiġi ddeterminat jekk hemmx xi porzjon sinifikanti tal-klijenti tal-fornitur tar-roaming li qed jużaw ir-roaming b’mod permanenti jew jekk hemmx użu anomalu jew abbużiv tal-aċċess għar-roaming bl-ingrossa, bħal informazzjoni dwar il-porzjon ta’ klijenti b’konsum domestiku insinifikanti meta mqabbel mal-konsum tar-roaming. Barra minn hekk, it-terminazzjoni ta’ ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa bil-għan li tipprevjeni roaming permanenti jew użu anomalu jew abbużiv tal-aċċess għar-roaming bl-ingrossa, jenħtieġ li ssir biss wara li jkunu ttieħdu miżuri anqas stretti li ma rnexxilhomx jindirizzaw is-sitwazzjoni.

Din it-terminazzjoni jenħtieġ li tkun soġġetta għal awtorizzazzjoni minn qabel mill-awtorità regolatorja nazzjonali tal-operatur tan-network miżjur, filwaqt li tittieħed konsiderazzjoni sħiħa tal-opinjoni tal-BEREC meta dan ikun ġie kkonsultat. Fost il-miżuri inqas stretti li jistgħu jittieħdu hemm l-iffissar ta’ tariffi ogħla massimi bl-ingrossa li ma jaqbżux it-tariffi bl-ingrossa previsti f’dan ir-Regolament għal volumi li jaqbżu volum aggregat speċifikat fil-ftehim. Dawn it-tariffi ogħla bl-ingrossa jenħtieġ li jiġu stabbiliti minn qabel, jew mill-mument meta l-operatur tan-network miżjur ikun stabbilixxa u informa lill-operatur tan-network tal-pajjiż tal-oriġini li, abbażi ta’ kriterji oġġettivi, qed isir roaming permanenti minn porzjon sinifikanti ta’ klijenti tal-fornitur tar-roaming jew użu anomalu jew abbużiv tal-aċċess għar-roaming bl-ingrossa. Il-miżuri inqas stretti jistgħu jikkonsistu wkoll fl-impenn tal-operatur tan-network tal-pajjiż tal-oriġini biex jadotta jew jirrevedi l-politiki tiegħu ta’ użu ġust applikabbli għall-klijenti tiegħu f’konformità mal-atti ta’ implimentazzjoni adottati skont dan ir-Regolament, jew il-possibbiltà li l-operatur tan-network miżjur jitlob reviżjoni tal-ftehim tar-roaming bl-ingrossa. Fl-interessi tat-trasparenza, jenħtieġ li l-awtorità regolatorja nazzjonali tagħmel disponibbli għall-pubbliku l-informazzjoni dwar it-talbiet għall-awtorizzazzjoni biex jiġu tterminati l-ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa, b’rispett għall-kunfidenzjalità kummerċjali.

(21)

Biex ikunu jistgħu jiġu żviluppati swieq aktar effiċjenti, integrati u kompetittivi għas-servizzi tar-roaming, meta jinnegozjaw l-aċċess għar-roaming bl-ingrossa għall-iskop li jipprovdu servizzi tar-roaming bl-imnut, jenħtieġ li l-operaturi jingħataw il-possibbiltà li jinnegozjaw skemi innovattivi tal-ipprezzar bl-ingrossa li ma jkunux marbuta direttament mal-volumi effettivament ikkonsmati, bħal pagamenti fissi, impenji bil-quddiem jew ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa bbażati fuq il-kapaċità, jew skemi tal-ipprezzar li jirriflettu l-varjazzjonijiet tad-domanda matul is-sena. Soġġett għal-limitazzjonijiet fuq roaming permanenti inklużi f’dan ir-Regolament, il-komunikazzjonijiet bejn magna u oħra, jiġifieri servizzi li jinvolvu trasferiment awtomatizzat ta’ data u informazzjoni bejn apparati jew applikazzjonijiet ibbażati fuq software b’interazzjoni limitata jew l-ebda interazzjoni umana, mhumiex esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament jew mill-obbligi rilevanti ta’ aċċess għar-roaming bl-ingrossa stabbiliti f’dan ir-Regolament, inklużi d-dispożizzjonijiet dwar l-użu ġust tas-servizzi tar-roaming u l-possibbiltà għall-operaturi tan-networks mobbli li jinkludu kundizzjonijiet fl-offerti ta’ referenza tagħhom biex jipprevjenu l-użu permanenti ta’ servizzi tar-roaming regolati jew l-użu anomalu jew abbużiv tal-aċċess għar-roaming bl-ingrossa. Madankollu, ir-roaming permanenti huwa soġġett għan-negozjati kummerċjali u jista’ jintlaħaq qbil dwarhom minn żewġ sħab ta’ ftehim tar-roaming bl-ingrossa. Biex ikun jista’ jsir l-iżvilupp ta’ swieq aktar effiċjenti u kompetittivi għal komunikazzjonijiet minn magna għal magna, huwa mistenni li l-operaturi tan-network mobbli jwieġbu dejjem aktar u jaċċettaw it-talbiet raġonevoli kollha għal ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa b’termini raġonevoli u li jippermettu b’mod espliċitu r-roaming permanenti għal komunikazzjonijiet minn magna għal magna.

Jenħtieġ li dawn ikunu jistgħu jistabbilixxu ftehimiet flessibbli tar-roaming bl-ingrossa li jippermettu servizzi tar-roaming bl-ingrossa u japplikaw skemi ta’ tariffi li mhumiex ibbażati fuq il-volum tad-data kkonsmata iżda minflok huma bbażati fuq skemi alternattivi, pereżempju, l-għadd ta’ magni konnessi kull xahar. F’dak il-kuntest, fil-każ ta’ tilwim transfruntier, il-partijiet involuti jenħtieġ li jkollhom rikors għall-proċedura għas-soluzzjoni tat-tilwim stabbilita fl-Artikolu 27 tad-Direttiva (UE) 2018/1972. Jenħtieġ li l-partijiet fin-negozjati jkollhom l-għażla li jaqblu li ma japplikawx tariffi tar-roaming bl-ingrossa regolati massimi tul il-ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa. Dak jeskludi l-possibbiltà għal kwalunkwe parti li sussegwentement titlob l-applikazzjoni ta’ tariffi massimi bl-ingrossa abbażi tal-volum għall-konsum proprju, kif stabbilit f’dan ir-Regolament. Jenħtieġ li din tkun mingħajr preġudizzju għall-obbligi fir-rigward tal-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut regolati. Barra minn hekk, ir-Rapport tal-Kummissjoni jieħu nota tal-aħħar żvilupp b’rabta ma’ modi ġodda ta’ negozjar tat-traffiku tar-roaming bl-ingrossa, bħall-pjattaformi tan-negozjar online, li għandhom il-potenzjal jiffaċilitaw il-proċess tan-negozjar bejn l-operaturi. L-użu ta’ strumenti simili jista’ jikkontribwixxi biex tissaħħaħ il-kompetizzjoni fis-suq tar-roaming bl-ingrossa u jkomplu jorħsu r-rati attwali bl-ingrossa mitluba.

(22)

Ir-Regolament (UE) Nru 531/2012 jipprevedi li l-operaturi ma jistgħux jipprevjenu lill-utenti finali milli jaċċessaw is-servizzi tar-roaming regolati tad-data fuq network miżjur offruti minn fornitur alternattiv tar-roaming. Iżda din il-miżura strutturali, introdotta permezz tal-obbligu għall-bejgħ separat ta’ servizzi tar-roaming tad-data, saret ineffettiva wara l-introduzzjoni tal-RLAH. Barra minn hekk, minħabba n-nuqqas ta’ adozzjoni fis-suq, dan l-obbligu ma jidhirx li għadu rilevanti. Għalhekk, id-dispożizzjonijiet li jirrikjedu lill-operaturi jipprovdu bejgħ separat ta’ servizzi roaming tad-data fil-livell bl-imnut jenħtieġ li ma jibqgħux japplikaw.

(23)

Sabiex ikunu żgurati kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li jingħataw setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni b’rabta mal-istabbiliment ta’ regoli dettaljati dwar l-applikazzjoni tal-politiki ta’ użu ġust u dwar il-metodoloġija għall-valutazzjoni tas-sostenibbiltà tal-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut bi prezzijiet domestiċi, kif ukoll dwar l-applikazzjoni li jrid jippreżenta l-fornitur tar-roaming għall-finijiet ta’ dik il-valutazzjoni. Jenħtieġ li dawk is-setgħat ikunu eżerċitati f’konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (14). Sakemm jiġu adottati dawk il-miżuri ta’ implimentazzjoni, jenħtieġ li r-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2016/2286 (15) jibqa’ japplika.

(24)

Jenħtieġ li jiġu imposti obbligi regolatorji kemm fil-livell bl-imnut kif ukoll fil-livell bl-ingrossa biex jitħarsu l-interessi tal-klijenti tar-roaming, peress li l-esperjenza wriet li t-tnaqqis fil-prezzijiet bl-ingrossa għas-servizzi tar-roaming madwar l-Unjoni jista’ ma jkunx rifless fi tnaqqis fil-prezzijiet bl-imnut għar-roaming, għax ma jkunx hemm inċentivi biex dan iseħħ. Min-naħa l-oħra, l-azzjoni biex jitnaqqas il-livell tal-prezzijiet bl-imnut mingħajr ma jiġi indirizzat il-livell tal-kostijiet bl-ingrossa marbuta mal-forniment ta’ dawk is-servizzi jista’ jissogra li jfixkel il-funzjonament tajjeb tas-suq intern għas-servizzi tar-roaming u ma jippermettix grad ogħla ta’ kompetizzjoni.

(25)

It-tneħħija tat-tariffi supplimentari tar-roaming bl-imnut f’konformità mar-Regolament (UE) 2015/2120 kienet meħtieġa biex tistabbilixxi u tiffaċilita l-funzjonament ta’ suq uniku diġitali fl-Unjoni kollha. Madankollu, dak ir-Regolament waħdu ma kienx biżżejjed biex jiżgura l-funzjonament tajjeb tas-suq tar-roaming. Jenħtieġ li dan ir-Regolament jikkontribwixxi biex il-mudelli tal-prezzijiet fis-swieq domestiċi ma jiġux affettwati bit-tneħħija tat-tariffi supplimentari tar-roaming bl-imnut.

(26)

Jenħtieġ li l-prezz bl-imnut domestiku rilevanti jkun daqs it-tariffa bl-imnut domestika għal kull unità. Madankollu, meta ma jkunx hemm prezzijiet bl-imnut domestiċi speċifiċi li jistgħu jintużaw bħala bażi għal servizz tar-roaming bl-imnut regolat (pereżempju, fil-każ ta’ pjanijiet ta’ tariffar domestiċi mingħajr limiti, ġabriet ta’ servizzi jew tariffi domestiċi li ma jinkludux id-data), il-prezz bl-imnut domestiku jenħtieġ li jitqies li hu l-istess mekkaniżmu ta’ tariffar daqslikieku l-klijenti kienu qed jikkonsmaw il-pjan ta’ tariffar domestiku fl-Istat Membru ta’ dawk il-klijenti.

(27)

Meta jsir roaming fi ħdan l-Unjoni, il-klijenti tar-roaming jenħtieġ li jkunu jistgħu jużaw is-servizzi bl-imnut li jabbonaw għalihom u jibbenefikaw mill-istess livell ta’ kwalità tas-servizz daqslikieku f’pajjiżhom. Għal dak il-għan, u f’konformità mal-obbligi għal aċċess bl-ingrossa stabbiliti f’dan ir-Regolament, il-fornituri tar-roaming u l-operaturi tan-network mobbli jenħtieġ li jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li s-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati jiġu pprovduti bl-istess kundizzjonijiet daqslikieku dawn is-servizzi kienu kkonsmati domestikament. Pereżempju, jekk il-veloċità massima disponibbli tad-data tan-network miżjur tkun daqs, jew ogħla mill-veloċità massima disponibbli offruta domestikament mill-fornitur tar-roaming, jenħtieġ li l-fornitur tar-roaming ma joffrix veloċità aktar baxxa mill-veloċità massima disponibbli pprovduta domestikament. Jekk il-veloċità massima disponibbli tad-data tan-network miżjur tkun aktar baxxa mill-veloċità massima disponibbli offruta domestikament mill-fornitur tar-roaming, jenħtieġ li l-fornitur tar-roaming ma joffrix veloċità aktar baxxa minn dik il-veloċità massima disponibbli tan-network miżjur. Fejn ġenerazzjoni jew teknoloġija aktar ġdida tan-network tkun disponibbli fuq in-network miżjur, jenħtieġ li l-fornitur tar-roaming ma jirrestrinġix is-servizz tar-roaming għal ġenerazzjoni ta’ network jew teknoloġija eqdem minn dik offruta domestikament. Barra minn hekk, b’mod partikolari matul it-tranżizzjoni lejn networks u teknoloġiji tal-komunikazzjonijiet mobbli tal-ġenerazzjoni li jmiss, fejn l-implimentazzjoni ta’ dawk in-networks u t-teknoloġiji mill-fornitur tar-roaming u l-operatur tan-network miżjur ma jkunux komparabbli, il-fornitur tar-roaming jista’ joffri s-servizz tar-roaming bl-imnut regolat bit-teknoloġija eżistenti tal-komunikazzjoni mobbli. Kunsiderazzjonijiet kummerċjali li jirriżultaw fi tnaqqis fil-kwalità tas-servizzi regolati tar-roaming bl-imnut, bħat-tnaqqis tal-wisa’ tal-banda biex jitnaqqsu l-volumi tar-roaming, jenħtieġ li jiġu pprojbiti. Jenħtieġ li l-operaturi jieħdu miżuri raġonevoli biex jimminimizzaw kwalunkwe dewmien żejjed fit-trasferimenti bejn in-networks tal-komunikazzjonijiet mobbli, mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 28 tad-Direttiva (UE) 2018/1972. L-amministrazzjonijiet u l-operaturi nazzjonali jistgħu jikkonkludu ftehimiet ta’ koordinazzjoni tal-ispettru u jiżguraw kopertura, tal-inqas tul il-kurituri 5G u r-rotot tat-trasport terrestri.

(28)

Il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jkunu jistgħu japplikaw politiki ta’ użu ġust għall-konsum tas-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati mogħtija bil-prezz bl-imnut domestiku applikabbli. Jenħtieġ li l-politiki ta’ użu ġust jindirizzaw biss l-użu abbużiv jew anomalu tas-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati minn klijenti tar-roaming, bħall-użu ta’ servizzi bħal dawn minn klijenti tar-roaming fi Stat Membru ieħor li mhux dak tal-fornitur domestiku tagħhom għal finijiet oħra għajr l-ivvjaġġar perjodiku. Il-miżuri ta’ implimentazzjoni dwar l-applikazzjoni tal-politiki tal-użu ġust jenħtieġ li jiżguraw li dan l-objettiv ma jiġix evitat mill-fornituri tar-roaming għal finijiet oħra għad-detriment tal-klijenti tar-roaming impenjati fi kwalunkwe forma ta’ vjaġġar perjodiku. F’każijiet ta’ force majeure ikkawżati minn ċirkostanzi bħal pandemiji, għeluq tal-fruntieri temporanju jew diżastri naturali, li jestendu involontarjament il-perjodu ta’ soġġorn temporanju tal-klijent tar-roaming fi Stat Membru ieħor, jenħtieġ li l-fornituri tar-roaming jestendu t-tolleranza applikabbli għal użu ġust għal perjodu xieraq meta ssir talba ġustifikata mill-klijent tar-roaming. Kwalunkwe politika ta’ użu ġust jenħtieġ li tagħti l-possibbiltà lill-klijenti tal-fornitur tar-roaming li jikkonsmaw volumi ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut regolati bil-prezz bl-imnut domestiku applikabbli, li huma konsistenti mal-pjanijiet ta’ tariffar rispettivi tagħhom. Il-miżuri ta’ implimentazzjoni dwar l-applikazzjoni ta’ politiki ta’ użu ġust jenħtieġ li jqisu l-ħafna xejriet varjati ta’ vvjaġġar perjodiku mill-klijenti tar-roaming, sabiex jiġi żgurat li l-politiki ta’ użu ġust ma jaġixxux bħala ostaklu għal esperjenza ġenwina tal-RLAH min-naħa ta’ dawn il-klijenti.

(29)

Meta tirrevedi l-atti ta’ implimentazzjoni tagħha, il-Kummissjoni, wara li tikkonsulta mal-BEREC, jenħtieġ li tivvaluta l-punt sa fejn il-kundizzjonijiet tas-suq, ix-xejriet tal-konsum u tal-ivvjaġġar, l-evoluzzjoni u l-konverġenza tal-prezzijiet u r-riskju osservabbli ta’ distorsjoni tal-kompetizzjoni jippermettu forniment sostenibbli ta’ servizzi tar-roaming bi prezzijiet domestiċi għall-ivvjaġġar perjodiku u l-possibbiltà li jiġu limitati l-applikazzjoni u l-effetti tal-miżuri skont politika ta’ użu ġust għal każijiet eċċezzjonali.

(30)

F’ċirkostanzi speċifiċi u eċċezzjonali, meta fornitur tar-roaming ma jkunx jista’ jirkupra l-kostijiet ġenerali effettivi u mbassra tiegħu għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut regolati mid-dħul ġenerali effettiv u mbassar tiegħu mill-forniment ta’ servizzi bħal dawn, dak il-fornitur tar-roaming jenħtieġ li jkun jista’ japplika għal awtorizzazzjoni biex japplika tariffa supplimentari biex jiżgura s-sostenibbiltà tal-mudell ta’ tariffar domestiku tiegħu. Il-valutazzjoni tas-sostenibbiltà tal-mudell ta’ tariffar domestiku jenħtieġ li tkun ibbażata fuq fatturi oġġettivi rilevanti speċifiċi għall-fornitur tar-roaming, fosthom varjazzjonijiet oġġettivi bejn il-fornituri tar-roaming fl-Istat Membru kkonċernat u l-livell tal-prezzijiet u tad-dħul domestiċi. Dak jista’, pereżempju, ikun il-każ għal mudelli ta’ tariffar b’rata fissa domestiċi bl-imnut ta’ operaturi li jkollhom żbilanċi negattivi sinifikanti fit-traffiku, meta l-prezz impliċitu tal-unità domestika jkun baxx u anki d-dħul ġenerali tal-operatur ikun baxx meta mqabbel mal-piż tal-kost tar-roaming, jew meta il-prezz impliċitu tal-unità jkun baxx u l-konsum effettiv jew imbassar tas-servizzi tar-roaming ikun għoli. Biex jiġi evitat li l-mudell ta’ tariffar domestiku tal-fornituri tar-roaming isir insostenibbli minħabba dawn il-problemi fl-irkupru tal-kostijiet, u li jiġġenera riskju ta’ effett sinifikanti fuq l-evoluzzjoni tal-prezzijiet domestiċi jew l-hekk imsejjaħ “effett waterbed”, il-fornituri tar-roaming li jkunu f’dawn iċ-ċirkostanzi, bl-awtorizzazzjoni tal-awtorità regolatorja nazzjonali, jenħtieġ li jkunu jistgħu japplikaw tariffa supplimentari għas-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati biss sa kemm meħtieġ biex jirkupraw il-kostijiet rilevanti kollha tal-forniment ta’ dawn is-servizzi.

(31)

Għal dak il-għan, il-kostijiet imġarrba biex jiġu pprovduti servizzi tar-roaming bl-imnut regolati jenħtieġ li jiġu ddeterminati b’referenza għat-tariffi effettivi tar-roaming bl-ingrossa applikati għat-traffiku tar-roaming outbound tal-fornitur tar-roaming ikkonċernat li jaqbeż it-traffiku tar-roaming inbound, kif ukoll b’referenza għal dispożizzjoni raġonevoli għall-kostijiet konġunti u komuni. Id-dħul mis-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati jenħtieġ li jiġi ddeterminat b’referenza għad-dħul bil-livelli tal-prezzijiet domestiċi attribwibbli għall-konsum tas-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati, kemm abbażi ta’ prezz għal kull unità jew bħala proporzjon ta’ tariffa fissa, li tirrifletti l-proporzjonijiet effettivi jew imbassra tal-konsum tas-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati mill-klijenti fl-Unjoni u l-konsum domestiku. Jenħtieġ li jitqiesu wkoll il-konsum tas-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati u l-konsum domestiku mill-klijenti tal-fornitur tar-roaming, u l-livell tal-kompetizzjoni, tal-prezzijiet u tad-dħul fis-suq domestiku, u kwalunkwe riskju ċar li r-roaming bil-prezzijiet bl-imnut domestiċi jaffettwa b’mod sinifikanti l-evoluzzjoni ta’ dawn il-prezzijiet.

(32)

Ir-Regolament (UE) Nru 531/2012 jipprevedi li, meta fornitur tar-roaming japplika tariffa supplimentari għall-konsum tas-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati li taqbeż kwalunkwe limitu skont kwalunkwe politika ta’ użu ġust, is-somma tal-prezz bl-imnut domestiku u kwalunkwe tariffa supplimentari applikata għal telefonati tar-roaming regolati magħmula, messaġġi SMS tar-roaming regolati mibgħuta jew servizzi tar-roaming regolati tad-data ma għandhiex taqbeż id-EUR 0,19 kull minuta, is-EUR 0,06 għal kull messaġġ SMS u l-EUR 0,20 għal kull megabyte użat, rispettivament. Meta wieħed iqis il-funzjonament effettiv tar-regoli RLAH mill-15 ta’ Ġunju 2017, dik id-dispożizzjoni ma għadhiex meħtieġa.

(33)

F’konformità mal-prinċipju li ‘min iċempel iħallas’, il-klijenti ta’ servizzi mobbli ma jħallsux għat-telefonati mobbli domestiċi li jirċievu u l-kost tat-terminazzjoni ta’ telefonata fin-network ta’ min jirċievi t-telefonata hija koperta fit-tariffa bl-imnut ta’ min jagħmel it-telefonata. Jenħtieġ li l-konverġenza tar-rati tat-terminazzjoni mobbli madwar l-Istati Membri tippermetti l-applikazzjoni tal-istess prinċipju għat-telefonati tar-roaming bl-imnut regolati. F’konformità mal-Artikolu 75(1) tad-Direttiva (UE) 2018/1972, il-Kummissjoni stabbiliet, permezz tar-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2021/654 (16), rata massima unika għat-terminazzjoni ta’ telefonati madwar l-Unjoni għal servizzi tal-mobile biex tnaqqas il-piż regolatorju fl-indirizzar tal-problemi ta’ kompetizzjoni relatati mat-terminazzjoni tat-telefonati bl-ingrossa b’mod konsistenti fl-Unjoni kollha. Ir-Regolament Delegat (UE) 2021/654 jinkludi tnaqqas gradwali (glide path) mifrux fuq tliet snin: ir-rata massima unika għat-terminazzjoni ta’ telefonati bil-mobile madwar l-Unjoni trid tkun EUR 0,7 fl-2021, EUR 0,55 fl-2022, EUR 0,4 fl-2023, li tilħaq ir-rata massima unika għat-terminazzjoni ta’ telefonati bil-mobile madwar l-Unjoni ta’ EUR 0,2 mill-2024 ’il quddiem. Fis-sitwazzjonijiet stabbiliti f’dan ir-Regolament meta l-fornituri tar-roaming jistgħu japplikaw tariffa supplimentari lis-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati, it-tariffa supplimentari applikata lit-telefonati tar-roaming regolati riċevuti jenħtieġ ma tkunx aktar mir-rata massima unika għat-terminazzjoni ta’ telefonati bil-mobile madwar l-Unjoni stabbilita mill-Kummissjoni għas-sena rilevanti fir-Regolament Delegat (UE) 2021/654. Jekk il-Kummissjoni sussegwentement tikkonkludi li m’għadx hemm bżonn tiġi stabbilita rata massima unika għat-terminazzjoni ta’ telefonati bil-mobile madwar l-Unjoni, kwalunkwe tariffa supplimentari applikata lit-telefonati tar-roaming regolati riċevuti jenħtieġ li ma tkunx aktar mir-rata stabbilita fl-aħħar att delegat adottat skont l-Artikolu 75 tad-Direttiva (UE) 2018/1972.

(34)

Meta l-fornituri tas-servizzi tar-roaming regolati fl-Unjoni kollha jibdlu t-tariffi tar-roaming bl-imnut tagħhom u l-politiki annessi dwar l-użu tar-roaming biex jikkonformaw mar-rekwiżiti ta’ dan ir-Regolament, dawn il-bidliet jenħtieġ li ma jirriżultaw fl-ebda dritt għall-klijenti mobbli, skont il-liġijiet nazzjonali li jittrasponu d-Direttiva (UE) 2018/1972, li jirtiraw mill-kuntratti bl-imnut tagħhom.

(35)

Kuntratt bl-imnut li jinkludi xi tip ta’ servizz tar-roaming bl-imnut regolat jenħtieġ li, b’mod ċar u komprensibbli, jispeċifika l-karatteristiċi ta’ dak is-servizz tar-roaming bl-imnut regolat, inkluż il-livell mistenni ta’ kwalità tas-servizz. Għalkemm il-fornituri tar-roaming ma jeżerċitawx kontroll fuq in-networks miżjura, is-servizzi tar-roaming ipprovduti huma soġġetti għall-ftehim tar-roaming bl-ingrossa mal-operatur tan-network miżjur. Għalhekk, sabiex il-klijenti tar-roaming jingħataw is-setgħa, jenħtieġ li l-fornituri tar-roaming jinfurmaw lill-klijenti tagħhom fil-kuntratt bl-imnut, b’mod ċar, dwar kif il-kwalità tas-servizzi tar-roaming tista’ tvarja fil-prattika mis-servizzi kkonsmati domestikament. Jenħtieġ li l-fornituri tar-roaming jispjegaw ukoll, sa fejn ikun possibbli, kif fatturi rilevanti oħra jistgħu jaffettwaw il-kwalità tas-servizz, bħall-veloċità, il-latenza u d-disponibbiltà tas-servizzi tar-roaming jew servizzi oħra waqt ir-roaming, minħabba d-disponibbiltà ta’ ċerti teknoloġiji, il-kopertura jew il-varjazzjoni minħabba fatturi esterni bħat-topografija. Jenħtieġ li kuntratt bl-imnut bħal dan jinkludi wkoll informazzjoni ċara u komprensibbli dwar il-proċedura għall-ilmenti li hija disponibbli fejn il-kwalità tas-servizz ma tikkorrispondix mat-termini tal-kuntratt bl-imnut. Il-fornitur tar-roaming jenħtieġ li jittratta kwalunkwe lment fil-ħin u b’mod effettiv.

(36)

Sabiex jiġi żgurat li l-klijenti tar-roaming ikunu infurmati b’mod adegwat dwar il-kwalità tas-servizz tar-roaming tagħhom, jenħtieġ li l-fornituri tar-roaming jippubblikaw l-informazzjoni rilevanti fuq il-paġni web tagħhom. Għal dak il-għan, jenħtieġ li jinkludu informazzjoni dwar ir-raġunijiet għaliex servizz tar-roaming jista’ jiġi offrut taħt kundizzjonijiet li huma inqas vantaġġużi minn dawk offruti domestikament. Dik l-informazzjoni jenħtieġ li jkun fiha, b’mod partikolari, spjegazzjoni ċara u komprensibbli ta’ devjazzjonijiet sinifikanti possibbli mill-veloċitajiet reklamati jew stmati massimi ta’ upload u download li jiġu offruti domestikament, u kif tali devjazzjonijiet jista’ jkollhom impatt fuq is-servizz tar-roaming li l-klijenti jabbonaw għalih. L-informazzjoni tista’ tinkludi wkoll spjegazzjoni ċara u li tinftiehem dwar kif kwalunkwe limitazzjoni fil-volum, il-veloċità, il-ġenerazzjonijiet u t-teknoloġiji disponibbli tan-network u parametri oħra tal-kwalità tas-servizz jista’ fil-prattika jkollhom impatt fuq is-servizz tar-roaming tad-data, u b’mod partikolari fuq l-użu tal-kontenut, l-applikazzjonijiet u s-servizzi waqt ir-roaming.

(37)

Il-klijenti tar-roaming u l-operaturi tal-pajjiż tal-oriġini xi drabi bla ma jkunu jafu jġarrbu kontijiet kbar minħabba n-nuqqas ta’ trasparenza fuq in-numri użati għas-servizzi ta’ valur miżjud fl-Unjoni kollha u fuq il-prezzijiet bl-ingrossa mitluba għas-servizzi ta’ valur miżjud, mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 97 tad-Direttiva (UE) 2018/1972. Il-komunikazzjonijiet lejn ċerti numri li jintużaw biex jipprovdu servizzi ta’ valur miżjud, pereżempju, numri b’rati primjum, numri mingħajr ħlas jew numri b’kostijiet kondiviżi, huma soġġetti għal kundizzjonijiet partikolari tal-ipprezzar fil-livell nazzjonali. Dan ir-Regolament jenħtieġ li ma japplikax għall-parti tat-tariffa li tintalab għall-forniment ta’ servizzi ta’ valur miżjud, iżda biss għat-tariffi għall-konnessjoni ma’ dawk is-servizzi. Il-prinċipju tal-RLAH jista’ joħloq aspettattiva fost il-klijenti tar-roaming li l-komunikazzjonijiet lejn numri bħal dawn waqt ir-roaming ma jżidux il-kostijiet meta mqabbla mas-sitwazzjoni domestika. Iżda dan mhux dejjem ikun il-każ waqt ir-roaming. Il-klijenti tar-roaming iġarrbu aktar kostijiet, anke meta jċemplu numri li domestikament huma mingħajr ħlas. Dan jista’ jdgħajjef il-kunfidenza tal-klijenti fl-użu tal-apparat telefoniku tagħhom waqt ir-roaming, u jista’ joħloq ħasdiet bil-kont, u b’hekk iħalli impatt negattiv fuq esperjenza ġenwina tal-RLAH. Fil-livell tal-bejgħ bl-imnut, dan huwa prinċipalment ikkawżat mil-livell insuffiċjenti ta’ trasparenza fir-rigward tat-tariffi ogħla li jistgħu jiġġarrbu għall-komunikazzjonijiet għan-numri użati għal servizzi b’valur miżjud. Għalhekk, jenħtieġ li jiġu introdotti miżuri biex titqajjem kuxjenza dwar ir-riskju ta’ kontijiet għoljin u biex tiżdied it-trasparenza fir-rigward tat-termini relatati mal-komunikazzjonijiet għan-numri għal servizzi b’valur miżjud. Għal dak il-għan, il-klijenti tar-roaming jenħtieġ li jiġu infurmati fil-kuntratt bl-imnut tagħhom, u jenħtieġ li jiġu notifikati u mwissija, b’mod faċli għall-utent, fil-ħin u mingħajr ħlas, li l-komunikazzjonijiet lejn in-numri ta’ servizzi ta’ valur miżjud waqt ir-roaming jistgħu jinvolvu tariffi addizzjonali. Il-faċilità li jiġu diżattivati l-kontijiet ta’ partijiet terzi fl-Anness VI tad-Direttiva (UE) 2018/1972, jekk disponibbli, tista’ tiġi applikata għal sitwazzjonijiet tar-roaming.

(38)

Il-funzjonament tas-swieq tar-roaming bl-ingrossa jenħtieġ li jippermetti lill-operaturi jirkupraw il-kostijiet kollha għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-ingrossa regolati, inkluż il-kostijiet konġunti u komuni. Il-mudell tal-kost li kien jiddependi fuqu għall-finijiet tal-proċess ta’ rieżami qies kemm jista’ jkun l-investimenti li saru mill-operaturi sabiex jipprovdu servizzi tar-roaming mobbli, bħall-ispiża tal-ispettru, il-kost tal-investimenti fit-tagħmir u l-infrastruttura, kif ukoll l-infrastruttura użata mill-operaturi u t-teknoloġija li mistennija tiddomina l-konsum sar-rieżami li jmiss. Ir-rieżami ppjanat għall-2025 se jserraħ fuq mudell ġdid tal-ispejjeż, filwaqt li tqis bl-akbar reqqa l-iżviluppi teknoloġiċi osservati fil-perjodu interim. Jenħtieġ li dan iħares l-inċentivi għal investiment fin-networks miżjura u jevita kwalunkwe distorsjoni tal-kompetizzjoni domestika fis-swieq miżjura kkawżata minn arbitraġġ regolatorju mill-operaturi li jużaw rimedji ta’ aċċess għar-roaming bl-ingrossa biex jikkompetu fi swieq miżjura domestiċi.

(39)

Fid-dawl tal-għanijiet ta’ dan ir-Regolament li tiġi żgurata kompetizzjoni kontinwa u l-protezzjoni tal-utenti finali, jenħtieġ li dan ir-Regolament jistabbilixxi limiti fuq il-prezzijiet tar-roaming bl-ingrossa li jirriflettu l-iżviluppi fl-ispejjeż tal-operaturi għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-ingrossa. Il-mudell tal-kostijiet użat għall-finijiet tal-proċess ta’ rieżami u msemmi fil-valutazzjoni tal-impatt imwettqa għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament juri li l-kostijiet tal-operaturi kienu qed jonqsu gradwalment u qed ikomplu jonqsu. Meta wieħed iqis l-iskeda ta’ żmien mistennija għar-rieżami ppjanata tal-limiti massimi bl-ingrossa abbażi taż-żewġ rapporti li għandhom jiġu ppreżentati mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill sal-30 ta’ Ġunju 2025 u t-30 ta’ Ġunju 2029, it-tariffi massimi bl-ingrossa jenħtieġ li jonqsu abbażi ta’ perkors ta’ tnaqqis, filwaqt li jitqiesu l-istimi tal-kostijiet rilevanti u l-iżviluppi probabbli tas-suq fil-perjodu bejn l-2022 u l-2027.

(40)

L-istimi tal-ispejjeż għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-ingrossa, inklużi spejjeż konġunti u komuni, ġew ivvalutati abbażi ta’ diversi sorsi. Sors wieħed kien mudell tal-kost ġenerali għas-servizzi tar-roaming bl-ingrossa użat għall-finijiet tal-proċess ta’ rieżami, li stima l-kostijiet ta’ operatur effiċjenti meta jipprovdi servizzi tar-roaming bl-ingrossa. Ir-riżultat tal-mudell tal-kostijiet jippermetti l-analiżi tal-kostijiet, għal kull sena f’kull Stat Membru, skont xenarji u suppożizzjonijiet differenti fis-snin li fihom jistma l-kostijiet. Il-mudell tal-kostijiet ġie ppopolat bid-data ppreżentata mill-operaturi u sussegwentement ġie kkonfermat mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali rilevanti. L-istaġjonalità tqieset ukoll għall-Istati Membri li setgħu juru li din affettwat id-dimensjonament tan-network tal-operaturi. Matul il-perjodu li fih ġie żviluppat il-mudell tal-kost, ġew ikkonsultati l-operaturi, il-BEREC u l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali. Il-valutazzjoni tal-kostijiet ibbażat ukoll fuq it-tariffi tar-roaming bl-ingrossa attwali fl-Unjoni u qieset l-adozzjoni futura antiċipata ta’ teknoloġiji tan-network aġġornati, f’konformità mal-indikazzjonijiet riċevuti mill-BEREC fl-opinjonijiet tiegħu.

(41)

Fir-rigward tar-regoli dwar it-tariffi bl-ingrossa, l-obbligi regolatorji fil-livell tal-Unjoni jenħtieġ li jibqgħu japplikaw għax kwalunkwe miżura li tippermetti l-RLAH fl-Unjoni kollha mingħajr ma tindirizza l-livell tal-kostijiet bl-ingrossa assoċjati mal-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-ingrossa, tista’ tissogra li tħarbat is-suq intern għas-servizzi tar-roaming u b’hekk ma tħeġġiġx aktar kompetizzjoni. Jenħtieġ li tariffi bl-ingrossa f’livell xieraq jiffaċilitaw il-kompetizzjoni sostenibbli, anke min-naħa ta’ parteċipanti ġodda, intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju, u negozji ġodda.

(42)

Jenħtieġ li t-tariffi massimi bl-ingrossa jaġixxu bħala livell ta’ salvagwardja u jenħtieġ li jiżguraw li l-operaturi jkunu jistgħu jirkupraw il-kostijiet tagħhom, inkluż il-kostijiet konġunti u komuni. Jenħtieġ li jippermettu wkoll il-forniment sostenibbli u mifrux tal-RLAH, u fl-istess ħin iħallu marġini għal negozjati kummerċjali bejn l-operaturi.

(43)

Il-prattika minn xi operaturi tan-networks mobbli li jiffatturaw għall-forniment tat-telefonati tar-roaming bl-ingrossa abbażi ta’ perjodi minimi ta’ tariffar sa 60 sekonda, minflok abbażi ta’ kull sekonda kif normalment japplikaw għal tariffi tal-interkonnessjoni bl-ingrossa oħra, toħloq distorsjoni tal-kompetizzjoni bejn dawk l-operaturi u dawk li japplikaw metodi differenti ta’ tariffar, u ddgħajjef l-applikazzjoni konsistenti tat-tariffi massimi bl-ingrossa stabbiliti f’dan ir-Regolament. Barra minn hekk, din tirrappreżenta tariffa addizzjonali żżid il-kostijiet bl-ingrossa u għalhekk tħalli konsegwenzi negattivi fuq l-ipprezzar tas-servizzi tar-roaming tat-telefonati bil-vuċi fil-livell bl-imnut. Għalhekk, l-operaturi tan-networks mobbli jenħtieġ li jintalbu jiffatturaw għall-forniment bl-ingrossa ta’ telefonati tar-roaming regolati abbażi ta’ kull sekonda.

(44)

Biex jiġi żgurat li l-klijenti tar-roaming ikollhom aċċess effettiv u mingħajr interruzzjoni għas-servizzi ta’ emerġenza, mingħajr ħlas, in-networks miżjura jenħtieġ li ma jimponu l-ebda tariffa bl-ingrossa relatata ma’ kwalunkwe tip ta’ komunikazzjonijiet ta’ emerġenza fuq il-fornituri tar-roaming.

(45)

Biex titjieb it-trasparenza tal-prezzijiet bl-imnut għas-servizzi tar-roaming u biex il-klijenti tar-roaming ikunu megħjuna jieħdu deċiżjonijiet dwar l-użu tal-apparat mobbli tagħhom waqt l-ivvjaġġar, il-fornituri tas-servizzi tal-komunikazzjoni mobbli jenħtieġ li jagħtu informazzjoni mingħajr ħlas lill-klijenti tar-roaming tagħhom dwar it-tariffi tar-roaming applikabbli għalihom meta jużaw is-servizzi tar-roaming fi Stat Membru miżjur. Ċerti gruppi ta’ klijenti jaf ikunu diġà informati tajjeb dwar it-tariffi tar-roaming, u għalhekk il-fornituri tar-roaming jenħtieġ jipprovdu l-possibbiltà ta’ opt-out faċli minn dak il-messaġġ awtomatiku. Barra minn hekk, il-klijenti tar-roaming jenħtieġ li jirċievu messaġġ testwali li jinkludi link li tipprovdi aċċess mingħajr ħlas għal paġna web stabbilita mill-fornitur tar-roaming, b’informazzjoni dettaljata dwar it-tipi ta’ servizzi, jiġifieri telefonati u messaġġi SMS, li jistgħu jkunu soġġetti għal żieda fil-kostijiet, mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 97 tad-Direttiva (UE) 2018/1972. Il-klijenti tar-roaming jenħtieġ li jkunu infurmati bis-sħiħ, b’mod ċar, dwar kwalunkwe tariffa applikabbli għan-numri tat-telefown bla ħlas waqt ir-roaming. Barra minn hekk, il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jagħtu attivament informazzjoni addizzjonali lill-klijenti tagħhom, meta jintalbu u mingħajr ħlas, u meta l-klijenti jkunu fl-Unjoni, dwar it-tariffi għal kull minuta, kull messaġġ SMS jew kull megabyte ta’ data, inkluża l-VAT, meta jagħmlu jew jirċievu telefonati bil-vuċi u meta jibagħtu u jirċievu messaġġi SMS jew messaġġi MMS u servizzi oħra tal-komunikazzjoni tad-data fl-Istat Membru miżjur.

(46)

Klijenti tar-roaming jistgħu jikkonnettjaw ma’ networks pubbliċi ta’ komunikazzjoni mobbli mhux terrestri, bħal abbord bastimenti tal-baħar (servizzi MCV) kif definit fid-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2010/166/UE (17) jew fuq inġenji tal-ajru (servizzi MCA) kif definit fid-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2008/294/KE (18), li huma pprovduti permezz ta’ tipi ta’ networks tar-radju għajr networks terrestri, permezz ta’ tagħmir speċifiku mmuntat abbord. Dawk is-servizzi spiss ikunu aċċessibbli fl-ilmijiet internazzjonali jew abbord l-inġenji tal-ajru. Tariffi mġarrbin minn klijenti tar-roaming meta jaqbdu, b’mod intenzjonali jew involontarjament, ma’ networks mhux terrestri huma ħafna ogħla mit-tariffi għal servizzi ta’ roaming regolati. Il-klijenti tar-roaming huma mdorrija jibbenefikaw mir-RLAH u mill-użu ta’ servizzi tar-roaming bi prezzijiet domestiċi. Minħabba n-nuqqas ta’ approċċ konsistenti rigward il-miżuri ta’ trasparenza u ta’ salvagwardja għall-konnessjonijiet man-networks mhux terrestri, il-klijenti tar-roaming huma aktar esposti għar-riskju ta’ spejjeż imprevisti fil-kontijiet. Għalhekk, jenħtieġ li jiġu introdotti miżuri ta’ trasparenza u ta’ salvagwardja addizzjonali biex japplikaw għal konnessjonijiet ma’ networks mhux terrestri bħal fuq bastimenti u inġenji tal-ajru.

Il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jieħdu passi raġonevoli biex japplikaw tali miżuri ta’ trasparenza u ta’ salvagwardja. Passi bħal dawn jistgħu jinkludu miżuri operattivi tan-network, limiti finanzjarji, mekkaniżmu ta’ rinunzja fakultattiva jew miżuri ekwivalenti. Dawn, b’mod partikolari, jenħtieġ li jinkludu miżuri biex jiżguraw li tiġi pprovduta informazzjoni adegwata b’mod ċar u li jinftiehem, sabiex il-klijenti tar-roaming jingħataw is-setgħa li jipprevjenu b’mod attiv każijiet bħal dawn ta’ roaming involontarju. Il-fornituri tar-roaming li joffru mekkaniżmu ta’ rinunzja jenħtieġ li jinfurmaw lill-klijenti tar-roaming dwar il-limitazzjonijiet tal-adeżjoni istantanja jew tal-attivazzjoni mill-ġdid tas-servizz, bħar-riskju li mingħajr il-konnessjoni tagħhom man-network ma jkunux jistgħu jattivaw mill-ġdid il-konnessjoni ma’ network mhux terrestri. Il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jinfurmaw lill-klijenti tar-roaming tagħhom dwar il-possibbiltà li jirrinunzjaw b’mod manwali u istantanju għar-roaming fuq l-apparat telefoniku tagħhom, jew permezz tas-settings jew inkella bl-attivazzjoni tal-modalità tat-titjira. Sa fejn ikun possibbli, meta jkunu qed jippjanaw u jħaddmu n-networks tagħhom, il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jkollhom l-għan li jagħtu prijorità lill-konnessjonijiet man-networks terrestri biex jimminimizzaw ir-riskju ta’ konnessjoni involontarja ma’ networks mhux terrestri. Sabiex jiġi żgurat livell għoli ta’ protezzjoni għall-klijenti tar-roaming, meta jikkonnettjaw ma’ networks pubbliċi ta’ komunikazzjoni mobbli mhux terrestri, il-fornituri ta’ servizzi ta’ komunikazzjoni mobbli jenħtieġ li jipprovdu lill-klijenti tar-roaming tagħhom b’informazzjoni dwar kwalunkwe tariffa addizzjonali li tapplika, permezz ta’ messaġġ SMS mingħajr ħlas kull darba li tiġi stabbilita konnessjoni ma’ network bħal dan.

(47)

Dan ir-Regolament jenħtieġ li, fir-rigward tas-servizzi tar-roaming bl-imnut regolati, jistabbilixxi rekwiżiti speċifiċi ta’ trasparenza allinjati mal-kundizzjonijiet speċifiċi tat-tariffi u l-volum applikabbli wara t-tneħħija tat-tariffi supplimentari tar-roaming bl-imnut. B’mod partikolari, jenħtieġ li jkun hemm dispożizzjonijiet biex il-klijenti tar-roaming jiġu notifikati fil-ħin u b’mod faċli għall-utent u mingħajr ħlas dwar il-politika ta’ użu ġust applikabbli, meta jiġi kkonsmat il-volum kollu ta’ użu ġust applikabbli għas-servizzi tar-roaming regolati tat-telefonati bil-vuċi, tal-messaġġi SMS jew tad-data, dwar kwalunkwe tariffa supplimentari, u dwar il-konsum akkumulat tas-servizzi tar-roaming regolati tad-data..

(48)

Il-klijenti li jgħixu fir-reġjuni tal-fruntieri jenħtieġ li ma jirċevux kontijiet għaljin bla bżonn minħabba tariffi ta’ roaming involontarju. Għalhekk, il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jieħdu passi raġonevoli kollha biex jimminimizzaw ir-riskju tar-roaming involontarju u jipproteġu lill-klijenti minn tariffi tar-roaming imġarrba meta jkunu jinsabu fl-Istat Membru tagħhom. Passi bħal dawn jenħtieġ li jinkludu limiti finanzjarji, mekkaniżmi ta’ rinunzja għar-roaming fuq network barra mill-Unjoni fejn ikun teknikament fattibbli, jew miżuri ekwivalenti. Passi bħal dawn jenħtieġ b’mod partikolari li jinkludu miżuri xierqa għall-għoti ta’ informazzjoni b’mod ċar u li jinftiehem biex il-klijenti jkollhom is-setgħa jipprevjenu attivament dawn il-każijiet ta’ roaming involontarju. L-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u awtoritajiet kompetenti oħra responsabbli għas-salvagwardja u l-promozzjoni tal-interessi tal-klijenti li normalment jirrisjedu fit-territorju tagħhom jenħtieġ li jkunu attenti għal sitwazzjonijiet ta’ klijenti li jġarrbu problemi fil-ħlas tat-tariffi tar-roaming waqt li jkunu jinsabu fl-Istat Membru tagħhom u jenħtieġ li jieħdu passi xierqa biex itaffu l-problema.

(49)

Barra minn hekk, jenħtieġ li jiġu stabbiliti miżuri li jiżguraw it-trasparenza tat-tariffi bl-imnut għas-servizzi kollha tar-roaming tad-data, inkluż għall-konnessjoni ma’ networks pubbliċi ta’ komunikazzjoni mobbli mhux terrestri, b’mod partikolari biex jeliminaw il-problema ta’ “ħasdiet bil-kont” li toħloq ostaklu għall-funzjonament tajjeb tas-suq intern, u biex jipprovdu l-għodod meħtieġa lill-klijenti tar-roaming għal monitoraġġ u kontroll tal-infiq tagħhom fuq servizzi tar-roaming tad-data. Bl-istess mod, jenħtieġ li ma jkun hemm l-ebda ostaklu għall-introduzzjoni ta’ applikazzjonijiet jew teknoloġiji li jistgħu jkunu sostitut jew alternattiva għas-servizzi tar-roaming, inkluż iżda mhux limitati għal Wi-Fi

(50)

Barra minn hekk, biex jiġu evitati ħasdiet bil-kont, il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jistabbilixxu limiti finanzjarji jew tal-volum massimi, wieħed jew aktar, għat-tariffi pendenti tagħhom għas-servizzi kollha tar-roaming tad-data, espressi bil-munita tal-fatturar tal-klijent tar-roaming, u jenħtieġ joffru notifika xierqa lill-klijenti tar-roaming tagħhom kollha mingħajr ħlas u b’format li jista’ jerġa’ jiġi kkonsultat sussegwentement, meta dak il-limitu jkun wasal biex jintlaħaq. Meta dak il-limitu massimu jintlaħaq, il-klijenti jenħtieġ li ma jibqgħux jirċievu jew jintalbu jħallsu għal dawk is-servizzi, sakemm dawn ma jitolbux b’mod speċifiku li dawk is-servizzi jibqgħu jiġu pprovduti f’konformità mat-termini u l-kundizzjonijiet stipulati fin-notifika. F’dan il-każ, dawn jenħtieġ li jirċievu konferma mingħajr ħlas u b’format li jista’ jerġa’ jiġi kkonsultat sussegwentement. Il-klijenti tar-roaming jenħtieġ li jingħataw l-opportunità li jagħżlu l-opt-out minn dawk il-limiti finanzjarji jew tal-volum massimi fi żmien raġonevoli jew li jagħżlu li ma jkollhomx limitu bħal dan. Sakemm il-klijenti ma jiddikjarawx mod ieħor, dawn jenħtieġ li jitqiegħdu f’sistema ta’ limitazzjoni awtomatika.

(51)

Dawn il-miżuri ta’ trasparenza jenħtieġ li jitqiesu bħala salvagwardji minimi għall-klijenti tar-roaming, u jenħtieġ ma jwaqqfux lill-fornituri tar-roaming milli joffru lill-klijenti tagħhom firxa ta’ faċilitajiet oħra li jgħinuhom ibassru u jikkontrollaw l-infiq tagħhom fuq is-servizzi tar-roaming tad-data.

(52)

Il-klijenti b’tariffi mħallsin minn qabel jista’ jkollhom ħasdiet bil-kont ukoll talli jużaw servizzi tar-roaming tad-data. Għal dik ir-raġuni, id-dispożizzjonijiet dwar il-limitu tal-interruzzjoni tas-servizz jenħtieġ li japplikaw ukoll għal dawk il-klijenti.

(53)

Il-konsumaturi mhux dejjem jiddistingwu bejn l-aċċess għas-servizzi tal-komunikazzjonijiet elettroniċi waqt ir-roaming, jiġifieri meta l-utenti finali jaċċessaw tali servizzi fl-Istati Membri miżjura, u l-komunikazzjonijiet intra-UE, jiġifieri fejn il-konsumaturi li jinsabu fl-Istat Membru tad-domiċilju tagħhom jagħmlu telefonati jew jibagħtu messaġġi SMS lil Stat Membru ieħor. Filwaqt li r-roaming u l-komunikazzjonijiet intra-UE jikkostitwixxu żewġ swieq distinti u separati, ċerti paralleli jistgħu jinsiltu bejniethom minn perspettiva tal-konsumatur. Mill-15 ta’ Mejju 2019, il-prezz bl-imnut, eskluż l-VAT, li jista’ jkun impost fuq il-konsumaturi għal komunikazzjonijiet intra-UE regolati tqiegħed limitu massimu fuqu ta’ EUR 0,19 għal kull minuta għal telefonati u EUR 0,06 għal kull messaġġ SMS. Bl-estensjoni tal-miżuri tal-RLAH introdotti minn dan ir-Regolament, li jindirizzaw ir-riskju li tiġi skoraġġuta l-komunikazzjoni transfruntiera u li jippermettu l-istabbiliment ta’ suq intern, jenħtieġ li jitqies xieraq li jiġi eżaminat l-iżvilupp tas-suq tal-komunikazzjonijiet intra-UE. Għal dak il-għan, il-miżuri eżistenti jenħtieġ li jiġu evalwati fid-dawl tal-applikazzjoni tad-Direttiva (UE) 2018/1972 u, b’mod partikolari, tar-regoli dwar is-servizzi ta’ komunikazzjoni interpersonali, u l-introduzzjoni ta’ rati massimi uniċi għat- terminazzjoni ta’ telefonati bil-vuċi madwar l-Unjoni, li hija komponent tal-istruttura tal-kostijiet tal-komunikazzjonijiet intra-UE. Il-Kummissjoni, bl-appoġġ tal-BEREC, jenħtieġ li tivvaluta l-effetti tal-miżuri eżistenti introdotti bir-Regolament (UE) 2018/1971 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19) u tiddetermina jekk għadx hemm il-ħtieġa, u jekk iva sa liema punt li jitnaqqsu l-limiti massimi sabiex jiġu protetti l-konsumaturi. Dik il-valutazzjoni jenħtieġ li ssir mill-inqas sena qabel l-iskadenza ta’ dawk il-miżuri fl-14 ta’ Mejju 2024.

(54)

Hemm diskrepanzi konsiderevoli bejn it-tariffi tar-roaming regolati fi ħdan l-Unjoni u t-tariffi tar-roaming imħallsa mill-klijenti waqt ivvjaġġar barra mill-Unjoni, li huma ferm ogħla mill-prezzijiet fl-Unjoni, fejn it-tariffi supplimentari tar-roaming jiġu applikati biss b’mod eċċezzjonali, issa li tneħħew it-tariffi tar-roaming bl-imnut. Minħabba n-nuqqas ta’ approċċ konsistenti dwar il-miżuri ta’ trasparenza u ta’ salvagwardja rigward ir-roaming barra mill-Unjoni, il-konsumaturi mhumiex kunfidenti dwar id-drittijiet tagħhom u għalhekk ħafna drabi jaqtgħu qalbhom milli jużaw is-servizzi mobbli waqt l-ivvjaġġar. Informazzjoni trasparenti pprovduta lill-konsumaturi tista’ mhux biss tgħinhom fid-deċiżjoni dwar kif jużaw l-apparat mobbli tagħhom waqt l-ivvjaġġar (fi ħdan l-Unjoni u barra mill-Unjoni), iżda tista’ tgħinhom ukoll fl-għażla bejn il-fornituri tar-roaming. Għalhekk, jeħtieġ li tiġi indirizzata l-problema tan-nuqqas ta’ trasparenza u ta’ protezzjoni tal-konsumaturi billi jiġu applikati ċerti miżuri ta’ trasparenza u ta’ salvagwardja anke għas-servizzi tar-roaming ipprovduti barra mill-Unjoni. Dawk il-miżuri jenħtieġ li jiffaċilitaw il-kompetizzjoni u jtejbu l-funzjonament tas-suq intern.

(55)

Iċ-ċittadini tal-Unjoni jħabbtu wiċċhom ma’ tariffi tar-roaming għoljin meta jużaw servizzi tar-roaming bl-imnut f’pajjiżi terzi. Għalhekk, jenħtieġ li jiġu mħeġġa inizjattivi li għandhom l-għan li jbaxxu t-tariffi tar-roaming għas-servizzi tar-roaming bejn l-Unjoni u pajjiżi terzi fuq bażi reċiproka. B’mod partikolari, l-utenti finali fir-reġjuni tal-fruntieri esterni tal-Unjoni jibbenefikaw ħafna minn tariffi tar-roaming aktar baxxi mal-pajjiżi terzi ġirien.

(56)

Jekk l-operatur tan-network miżjur fil-pajjiż terz miżjur ma jippermettix li l-fornitur tar-roaming jimmonitorja l-użu tal-klijenti f’ħin reali, il-fornitur tar-roaming jenħtieġ li ma jkunx obbligat jipprovdi l-limiti finanzjarji jew tal-volum massimi għas-salvagwardja tal-klijenti.

(57)

Il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jinfurmaw lill-klijenti tar-roaming bil-possibbiltà li jaċċessaw servizzi ta’ emerġenza mingħajr ħlas billi jċemplu n-numru uniku Ewropew ta’ emerġenza “112” u l-klijenti tar-roaming jenħtieġ li jiġu infurmati dwar mezzi alternattivi ta’ aċċess permezz tal-komunikazzjonijiet ta’ emerġenza li huma teknikament fattibbli għall-użu mill-klijenti tar-roaming, b’mod partikolari mill-klijenti tar-roaming b’diżabbiltà. Mezzi alternattivi ta’ aċċess permezz tal-komunikazzjonijiet ta’ emerġenza jippermettu lill-klijenti tar-roaming, b’mod partikolari lill-klijenti tar-roaming b’diżabbiltà, li jkollhom aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza permezz ta’ mezzi oħra minbarra telefonati. Pereżempju, mezzi alternattivi ta’ aċċess jistgħu jiġu żgurati b’applikazzjonijiet ta’ emerġenza, messaġġar, servizzi ta’ trażmissjoni jew konverżazzjoni testwali jew sħiħa f’ħin reali implimentati skont l-Artikolu 4 tad-Direttiva (UE) 2019/882. L-informazzjoni dwar il-mezzi ta’ aċċess jenħtieġ li tiġi pprovduta permezz ta’ messaġġ SMS li jinforma lill-klijenti tar-roaming dwar il-possibbiltà li jaċċessaw servizzi ta’ emerġenza mingħajr ħlas billi jċemplu n-numru uniku Ewropew ta’ emerġenza “112” u li jipprovdi link għal paġna web speċifika, li tista’ tiġi aċċessata mingħajr ħlas u li tikkonforma mad-Direttiva (UE) 2016/2102 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (20), li tiddeskrivi, b’mod li jinftiehem faċilment, il-mezzi alternattivi ta’ aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza fl-Istat Membru miżjur u li tindika biss dawk il-mezzi ta’ aċċess li huma teknikament fattibbli għall-użu mill-klijenti tar-roaming. Il-paġna web speċifika jenħtieġ li jkun fiha informazzjoni fil-lingwa li biha l-fornitur tar-roaming jikkomunika mal-klijent tar-roaming.

(58)

L-Artikolu 110 tad-Direttiva (UE) 2018/1972 jirrikjedi li l-Istati Membri jiżguraw li s-sistemi ta’ twissija pubblika tagħhom jittrażmettu twissijiet pubbliċi lill-utenti finali kkonċernati, jiġifieri lill-utenti finali li jinsabu fiż-żoni ġeografiċi li potenzjalment jiġu affettwati minn emerġenzi u diżastri fuq skala kbira li huma imminenti jew li qed jiżviluppaw matul il-perjodu ta’ twissija, inklużi l-utenti finali tar-roaming. It-teknoloġiji disponibbli bħalissa jippermettu lill-awtoritajiet nazzjonali jibagħtu twissijiet pubbliċi lill-klijenti tar-roaming ikkonċernati mingħajr il-ħtieġa ta’ azzjoni minn qabel mill-klijenti tar-roaming, bħat-tniżżil ta’ applikazzjoni. Madankollu, f’xi Stati Membri, jintużaw applikazzjonijiet mobbli ta’ twissija pubblika li jippermettu li tintbagħat informazzjoni rikka lill-utenti aħħarin, xi drabi flimkien mat-teknoloġiji msemmija qabel. Fl-Istati Membri fejn il-konnessjoni ma’ tali applikazzjoni mobbli nazzjonali ta’ twissija pubblika hija pprovduta fil-bażi tad-data tal-mezzi ta’ aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza li huma obbligatorji f’kull Stat Membru stabbilita skont dan ir-Regolament, il-fornituri tar-roaming jenħtieġ li jinfurmaw lill-klijenti tar-roaming dwar il-link għal dik l-applikazzjoni. L-informazzjoni jenħtieġ li tingħata fil-lingwa li biha l-fornitur tar-roaming jikkomunika mal-klijent tar-roaming. B’referenza għall-preambolu tad-Direttiva (UE) 2018/1972, il-Kummissjoni ser tivvaluta l-possibbiltajiet li jippermettu lill-klijenti tar-roaming ikkonċernati jirċievu twissijiet pubbliċi maħruġa mill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti, inkluż permezz ta’ applikazzjoni mobbli meta jivvjaġġaw fl-Unjoni, permezz ta’ sistema ta’ twissija pubblika fil-livell tal-Unjoni kollha li tikkomplementa s-sistemi nazzjonali ta’ twissija pubblika.

(59)

Il-meded tan-numri, inkluż dawk użati għas-servizzi ta’ valur miżjud, huma stabbiliti fil-pjanijiet nazzjonali tan-numri u mhumiex armonizzati fil-livell tal-Unjoni. Għalhekk, l-operaturi jistgħu ma jkunux jistgħu jirrikonoxxu l-meded tan-numri għas-servizzi ta’ valur miżjud fil-pajjiżi kollha minn qabel. Il-meded tan-numri użati għas-servizzi ta’ valur miżjud huma soġġetti għal kundizzjonijiet tal-ipprezzar partikolari fil-livell nazzjonali, u ħafna drabi r-rati tat-terminazzjoni tagħhom mhumiex regolati. Filwaqt li dan huwa mifhum mill-fornituri tar-roaming, il-livell tat-tariffi bl-ingrossa li dawn se jġarrbu xorta jista’ jkun għali ferm aktar milli mistenni. F’xenarju tar-roaming, l-operaturi ma jistgħux jindirizzaw din il-kwistjoni għax ma jkollhomx informazzjoni dwar il-meded tan-numri użati għas-servizzi ta’ valur miżjud fl-Unjoni kollha. Biex jindirizza din il-problema, il-BEREC jenħtieġ li jistabbilixxi u jżomm bażi tad-data ċentralizzata u sigura madwar l-Unjoni għall-meded tan-numri għas-servizzi ta’ valur miżjud. Il-bażi tad-data hija maħsuba biex issaħħaħ it-trasparenza, u b’hekk tagħti aċċess dirett lill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u, fejn applikabbli, lil awtoritajiet kompetenti oħra, kif ukoll lill-operaturi għal informazzjoni dwar il-meded tan-numri li jistgħu jiġġeneraw kostijiet (rati tat-terminazzjoni) ogħla fl-Istati Membri kollha. Din tirrappreżenta pass intermedju meħtieġ biex tiżdied it-trasparenza fil-livell bl-imnut għax tista’ tintuża biex tinforma lill-klijenti tar-roaming dwar it-tipi ta’ servizzi li jistgħu jkunu soġġetti għal żieda fit-tariffi waqt ir-roaming. Bil-ħsieb li jiġu pprovduti protezzjoni aħjar tal-konsumatur u trasparenza, jenħtieġ li jkun possibbli li l-bażi tad-data jkun fiha informazzjoni addizzjonali, pereżempju dwar it-tariffi assoċjati mal-meded tan-numri għal servizzi b’valur miżjud, bħal tariffi għal kull minuta jew għal kull att. Tali informazzjoni dwar it-tariffi tista’ tkun disponibbli fuq il-paġna web speċifika li tipprovdi informazzjoni dwar servizzi b’valur miżjud. Il-BEREC jenħtieġ li jistabbilixxi l-proċeduri li skonthom l-awtoritajiet kompetenti jeħtiġilhom jipprovdu u jaġġornaw l-informazzjoni fil-bażijiet tad-data tal-meded tan-numri għas-servizzi ta’ valur miżjud stabbiliti skont dan ir-Regolament.

(60)

Jenħtieġ li l-BEREC jistabbilixxi u jżomm bażi tad-data unika għall-Unjoni kollha tal-mezzi ta’ aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza li jkollhom mandat u li jkunu fattibbli teknikament biex jintużaw minn utenti aħħarin tar-roaming f’kull Stat Membru. Il-bażi tad-data hija maħsuba biex tgħin lill-operaturi nazzjonali, lill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u, fejn applikabbli, lil awtoritajiet kompetenti oħra biex jiġu infurmati b’dawn il-mezzi kollha ta’ aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza skjerati fl-Unjoni. Jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jaġġornaw il-bażi tad-data bil-link għall-applikazzjoni mobbli ta’ twissija pubblika nazzjonali, jekk applikabbli. Il-BEREC jenħtieġ li jistabbilixxi l-proċeduri li skonthom l-awtoritajiet kompetenti jeħtiġilhom jipprovdu u jaġġornaw l-informazzjoni mitluba skont dan ir-Regolament.

(61)

Meta l-Istati Membri jassenjaw lill-awtoritajiet kompetenti għajr l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali xi wħud mill-kompiti relatati mal-protezzjoni tal-utent finali, pereżempju fir-rigward tar-rekwiżiti ta’ informazzjoni għall-kuntratti bl-imnut, it-trasparenza, jew it-terminazzjoni tal-kuntratt, il-kompetenza ta’ dawk l-awtoritajiet kompetenti għal dawk il-kompiti tkopri l-partijiet kollha tal-kuntratt bl-imnut, inklużi d-drittijiet u l-obbligi relatati mar-roaming. Mingħajr preġudizzju għall-allokazzjoni ta’ kompiti skont id-Direttiva (UE) 2018/1972, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u, fejn applikabbli, awtoritajiet kompetenti oħra li jkunu responsabbli għat-twettiq tal-kompiti skont dik id-Direttiva jenħtieġ li jkollhom is-setgħat meħtieġa biex jimmonitorjaw, jissorveljaw u jinfurzaw l-obbligi skont dan ir-Regolament fit-territorju tagħhom. Jenħtieġ ukoll li jimmonitorjaw l-iżviluppi fl-ipprezzar tas-servizzi bil-vuċi, tal-messaġġi SMS u tad-data għall-klijenti tar-roaming fi ħdan l-Unjoni inkluż, meta xieraq, il-kostijiet speċifiċi marbuta mat-telefonati tar-roaming magħmula u riċevuti fl-aktar reġjuni periferiċi tal-Unjoni u l-ħtieġa li jiġi żgurat li dawn il-kostijiet jistgħu jiġu rkuprati kif xieraq fis-suq bl-ingrossa, u li t-tekniki tad-direzzjoni tat-traffiku ma jintużawx b’mod li jillimita l-għażla għad-detriment tal-klijenti. Jenħtieġ li jiżguraw li l-partijiet interessati jkollhom informazzjoni aġġornata dwar l-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament u jippubblikaw ir-riżultati ta’ tali monitoraġġ. Jenħtieġ li tingħata informazzjoni separata dwar il-klijenti korporattivi, dawk li jħallsu wara u dawk li jħallsu minn qabel.

(62)

Ir-roaming fil-pajjiż fl-aktar reġjuni periferiċi tal-Unjoni, fejn il-liċenzji għat-telefonija mobbli jkunu distinti minn dawk maħruġa għall-bqija tat-territorju nazzjonali, jistgħu jibbenefikaw minn tnaqqis fir-rati ekwivalenti għal dawk prattikati fis-suq intern għas-servizzi tar-roaming. L-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament jenħtieġ li ma twassalx għal prezzijiet inqas favorevoli għall-klijenti li jużaw is-servizzi tar-roaming fil-pajjiż meta mqabbla mal-klijenti li jużaw is-servizzi tar-roaming madwar l-Unjoni. Għal dak il-għan, l-awtoritajiet nazzjonali jistgħu jieħdu miżuri addizzjonali konsistenti mal-liġi tal-Unjoni.

(63)

Filwaqt li jiżguraw il-kunfidenzjalità tan-negozju u biex isiru l-monitoraġġ u s-superviżjoni tal-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament u l-iżviluppi fis-swieq tar-roaming bl-ingrossa, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali jenħtieġ li jkunu intitolati li jitolbu informazzjoni dwar ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa li ma jipprevedux l-applikazzjoni tat-tariffi tar-roaming bl-ingrossa massimi. Dawk l-awtoritajiet jenħtieġ li jitħallew ukoll jitolbu informazzjoni dwar l-adozzjoni u l-applikazzjoni tal-kundizzjonijiet fil-ftehimiet tar-roaming bl-ingrossa mmirati biex jipprevjenu roaming permanenti u kwalunkwe użu anomalu jew abbużiv tal-aċċess għar-roaming bl-ingrossa għal skopijiet oħra għajr il-forniment ta’ servizzi tar-roaming regolati lill-klijenti tal-fornituri tar-roaming li jivvjaġġaw fl-Unjoni.

(64)

Meta l-fornituri tal-Unjoni tas-servizzi mobbli jsibu li l-benefiċċji tal-interoperabbiltà u tal-konnettività end-to-end għall-klijenti tagħhom huma pperikolati bit-terminazzjoni, jew bit-theddida ta’ terminazzjoni, tal-arranġamenti tar-roaming tagħhom ma’ operaturi tan-networks mobbli fi Stat Membru ieħor, jew meta ma jkunux jistgħu jipprovdu lill-klijenti tagħhom servizzi fi Stat Membru ieħor minħabba nuqqas ta’ ftehim ma’ mill-inqas fornitur wieħed ta’ network bl-ingrossa, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali jew awtoritajiet kompetenti oħra fis-sitwazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 61(2), il-punti (b) u (c) tad-Direttiva (UE) 2018/1972, jenħtieġ li jużaw, meta meħtieġ, is-setgħat skont l-Artikolu 61 ta’ dik id-Direttiva biex jiżguraw aċċess u interkonnettività adegwati, filwaqt jqisu l-objettivi stabbiliti fl-Artikolu 3 ta’ dik id-Direttiva, b’mod partikolari l-iżvilupp tas-suq intern billi jiġu abilitati l-forniment, id-disponibbiltà u l-interoperabbiltà ta’ servizzi pan-Ewropej, u l-konnettività end-to-end.

(65)

Ir-regolamentazzjoni speċifika tal-ipprezzar applikabbli għas-servizzi tar-roaming bl-ingrossa tinvolvi l-applikazzjoni ta’ limitu massimu ġenerali tal-Unjoni għal prodott kompost li jista’ jinkludi wkoll inputs oħra tal-aċċess u l-interkonnessjoni għar-roaming bl-ingrossa, inkluż b’mod partikolari dawk soġġetti għal regolamentazzjoni nazzjonali jew, potenzjalment, transfruntiera. F’dan ir-rigward, id-diverġenzi fir-regolamentazzjoni fl-Unjoni kollha ta’ dawk l-inputs huma previsti li jonqsu, b’mod partikolari minħabba miżuri addizzjonali f’konformità mad-Direttiva (UE) 2018/1972 immirati biex jiżguraw konsistenza akbar tal-approċċi regolatorji. Sadattant, jenħtieġ li tiġi indirizzata kwalunkwe tilwima bejn l-operaturi tan-networks miżjura u operaturi oħra fuq ir-rati applikati għal dawk l-inputs regolati meħtieġa għall-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-ingrossa, wara li tiġi kkunsidrata l-opinjoni tal-BEREC, meta dan jiġi kkonsultat, f’konformità mal-obbligi regolatorji speċifiċi applikabbli għar-roaming kif ukoll mad-Direttiva (UE) 2018/1972.

(66)

Jenħtieġ li jiġu mmonitorjati u rieżaminati regolarment il-funzjonament tas-swieq tar-roaming bl-ingrossa u l-interrelazzjoni tagħhom mas-suq tar-roaming bl-imnut, filwaqt li jitqiesu l-iżviluppi kompetittivi u teknoloġiċi u l-flussi tat-traffiku. Il-Kummissjoni jenħtieġ li tippreżenta żewġ rapporti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill, segwiti, jekk adatt, minn proposti leġiżlattivi. Jenħtieġ li, f’dawk ir-rapporti tagħha, il-Kummissjoni b’mod partikolari tivvaluta jekk ir-RLAH għandux xi impatt fuq l-evoluzzjoni tal-pjanijiet ta’ tariffar disponibbli fis-suq bl-imnut. Dak jenħtieġ li jinkludi, min-naħa waħda, valutazzjoni ta’ ħruġ ta’ kwalunkwe pjan ta’ tariffar li jinkludi biss servizzi domestiċi u li jeskludi għalkollox is-servizzi tar-roaming bl-imnut, u b’hekk jimmina l-objettiv stess tal-RLAH u, min-naħa l-oħra, valutazzjoni ta’ kwalunkwe tnaqqis fid-disponibbiltà ta’ pjanijiet ta’ tariffar b’rata fissa, li jista’ jirrappreżenta wkoll telf għall-klijenti u jimmina l-objettivi tas-suq uniku diġitali.

Jenħtieġ li r-rapporti tal-Kummissjoni, b’mod partikolari, janalizzaw sa liema punt it-tariffi supplimentari tar-roaming bl-imnut ġew awtorizzati mill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali, l-abbiltà tal-operaturi tan-networks tal-pajjiż tal-oriġini li jsostnu l-mudelli ta’ tariffar domestiċi tagħhom u l-abbiltà tal-operaturi tan-networks miżjura li jirkupraw il-kostijiet imġarrba b’mod effiċjenti talli jipprovdu servizzi tar-roaming bl-ingrossa regolati. Barra minn hekk, ir-rapporti tal-Kummissjoni jenħtieġ li jivvalutaw: kif inhu żgurat, fil-livell bl-ingrossa, l-aċċess għal teknoloġiji u ġenerazzjonijiet differenti tan-network; l-informazzjoni dwar l-ipprezzar bl-ingrossa għas-servizzi tad-data; il-livell tal-użu tal-pjattaformi tan-negozjar u ta’ strumenti simili għall-kummerċ tat-traffiku fil-livell bl-ingrossa; l-evoluzzjoni tar-roaming bejn magna u oħra; problemi persistenti fil-livell bl-imnut fir-rigward tas-servizzi ta’ valur miżjud; l-applikazzjoni tal-miżuri dwar il-komunikazzjonijiet ta’ emerġenza; il-miżuri ta’ trasparenza dwar ir-roaming f’pajjiżi terzi u networks mobbli pubbliċi mhux terrestri li għandhom l-għan li jipprevjenu r-roaming involontarju; l-effettività tal-obbligi tal-kwalità tas-servizz stabbilita f’dan ir-Regolament; u sa liema punt il-klijenti huma infurmati kif xieraq fil-kuntratti bl-imnut tagħhom dwar dawk l-obbligi u sa liema punt jistgħu jibbenefikaw minn esperjenza ġenwina ta’ RLAH. Barra minn hekk, ir-rapporti tal-Kummissjoni jenħtieġ li jivvalutaw x’impatt għandhom l-introduzzjoni u l-implimentazzjoni ta’ teknoloġiji ġodda, kif ukoll il-pandemija u d-diżastri naturali, fuq is-suq tar-roaming. Biex jiġi ffaċilitat dan ir-rappurtar ħalli jiġi vvalutat kif is-swieq tar-roaming jadattaw għar-regoli dwar l-RLAH, jenħtieġ li tinġabar biżżejjed data dwar il-funzjonament ta’ dawk is-swieq wara l-implimentazzjoni ta’ dawk ir-regoli.

(67)

Biex jivvaluta l-iżviluppi kompetittivi fis-swieq tar-roaming madwar l-Unjoni u jirrapporta regolarment dwar il-bidliet fit-tariffi effettivi tar-roaming bl-ingrossa għat-traffiku żbilanċjat bejn il-fornituri tas-servizzi tar-roaming, il-BEREC jenħtieġ li jibqa’ jiġbor data mingħand l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali. Fejn applikabbli, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali jenħtieġ li jkunu jistgħu jikkoordinaw ma’ awtoritajiet kompetenti oħra. Tali data jenħtieġ li tinkludi t-tariffi effettivi applikati għat-traffiku bilanċjat u żbilanċjat rispettivament, flimkien mal-volumi attwali tat-traffiku għas-servizzi tar-roaming rilevanti. Il-ġbir ta’ data li jippermetti l-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-impatt tal-bidliet fl-imġiba tal-ivvjaġġar u fix-xejriet tal-konsum, bħal bidliet ikkawżati minn pandemiji, huwa vitali għall-analiżi meħtieġa fir-rapporti previsti minn dan ir-Regolament. Il-BEREC jenħtieġ li jiġbor data wkoll meta l-partijiet għal ftehim tar-roaming bl-ingrossa jkunu għażlu opt-out mill-applikazzjoni tat-tariffi tar-roaming bl-ingrossa massimi jew ikunu implimentaw miżuri fil-livell bl-ingrossa mmirati biex jipprevjenu r-roaming permanenti jew l-użu anomalu jew abbużiv tal-aċċess għar-roaming bl-ingrossa għal skopijiet għajr il-forniment ta’ servizzi tar-roaming regolati lill-klijenti tal-fornituri tar-roaming waqt ivvjaġġar perjodiku fl-Unjoni. Abbażi tad-data miġbura b’livell biżżejjed ta’ granularità, jenħtieġ li l-BEREC jirrapporta regolarment dwar ir-rabta bejn il-prezzijiet bl-imnut, it-tariffi bl-ingrossa u l-kostijiet bl-ingrossa għas-servizzi tar-roaming. Sat-30 ta’ Ġunju 2027, il-Kummissjoni jenħtieġ li tippreżenta rapport lill-Parlament Ewropew u l-Kunsill, abbażi tar-rapporti regolari tal-BEREC, segwit jekk ikun xieraq minn proposta leġiżlattiva. Il-BEREC jenħtieġ li jiġbor ukoll id-data meħtieġa biex jippermetti l-monitoraġġ tal-elementi li jridu jiġu vvalutati mill-Kummissjoni fir-rapporti pprovduti f’dan ir-Regolament.

(68)

Fuq perjodu medju, l-iffaċilitar tar-roaming minn magna għal magna u r-roaming tal-Internet tal-oġġetti (IoT) jenħtieġ li jiġu rikonoxxuti bħala xprunatur importanti għad-diġitalizzazzjoni tal-industrija tal-Unjoni u jenħtieġ li jibnu fuq politiki relatati tal-Unjoni f’setturi bħas-saħħa, l-enerġija, l-ambjent u t-trasport. Il-Kummissjoni jenħtieġ li tivvaluta regolarment ir-rwol tar-roaming fis-suq għall-konnettività bejn magna u oħra u fis-suq tal-IoT. Jekk ikun xieraq, il-Kummissjoni jenħtieġ li tipprovdi wkoll rakkomandazzjonijiet, wara li tikkonsulta mal-BEREC. Il-BEREC jenħtieġ li jiġbor ukoll id-data meħtieġa biex jippermetti l-monitoraġġ tal-elementi li għandhom jiġu vvalutati fir-rapporti tal-Kummissjoni dwar l-iżvilupp ta’ roaming bejn magna u oħra u ta’ apparati tal-IoT previsti f’dan ir-Regolament, filwaqt li jitqiesu soluzzjonijiet ta’ konnettività ċellulari bbażati fuq spettru mhux liċenzjat.

(69)

Il-Kummissjoni, il-BEREC, l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u, fejn applikabbli, awtoritajiet kompetenti oħrajn ikkonċernati jenħtieġ li jiżguraw bis-sħiħ il-kunfidenzjalità kummerċjali meta jikkondividu l-informazzjoni għall-finijiet ta’ rieżami, monitoraġġ u superviżjoni tal-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament. Għalhekk, il-konformità mar-rekwiżiti ta’ kunfidenzjalità kummerċjali jenħtieġ li ma tipprevjenix lill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali milli jkunu jistgħu jikkondividu l-informazzjoni kunfidenzjali fil-ħin għal dawn il-finijiet.

(70)

Minħabba li l-objettivi ta’ dan ir-Regolament, jiġifieri li jipprevedi approċċ komuni li jiżgura li l-utenti tan-networks pubbliċi tal-komunikazzjoni mobbli, waqt l-ivvjaġġar fl-Unjoni, ma jħallsux prezzijiet eċċessivi għas-servizzi tar-roaming madwar l-Unjoni meta mqabbla ma’ prezzijiet nazzjonali kompetittivi, u jżid it-trasparenza u l-protezzjoni tal-konsumaturi, kif ukoll jiżgura s-sostenibbiltà tal-forniment ta’ servizzi tar-roaming bl-imnut bi prezzijiet domestiċi kif ukoll esperjenza ġenwina tal-RLAH mil-lat ta’ kwalità tas-servizz u aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza waqt ir-roaming, ma jistgħux jinkisbu b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda jistgħu pjuttost jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, f’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. F’konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkisbu dawk l-objettivi.

(71)

Dan ir-Regolament jirrispetta d-drittijiet fundamentali u josserva l-prinċipji rikonoxxuti b’mod partikolari mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea.

(72)

Il-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data ġie kkonsultat skont l-Artikolu 42 tar-Regolament (UE) 2018/1725 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (21), u ta l-opinjoni tiegħu fl-20 ta’ April 2021,

(a)

bażi tad-data unika madwar l-Unjoni ta’ meded tan-numri għal servizzi ta’ valur miżjud f’kull Stat Membru, li għandha tkun aċċessibbli għall-operaturi, għall-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u, fejn applikabbli, għal awtoritajiet kompetenti oħra; u

(b)

bażi tad-data unika madwar l-Unjoni ta’ mezzi ta’ aċċess għas-servizzi ta’ emerġenza li huma obbligatorji f’kull Stat Membru u li huma teknikament fattibbli biex jintużaw mill-klijenti tar-roaming, li għandha tkun aċċessibbli għall-operaturi u għall-awtoritajiet regolatorji nazzjonali u, fejn applikabbli, għal awtoritajiet kompetenti oħra.