28.9.2004   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 241/41

1.1

Il-proposta mill-Kummissjoni hija bbażata fuq l-Artikolu 13(1) tat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea, li diġà kien il-bażi għad-Direttivi kontra d-diskriminazzjoni fl-impjiegi jew fl-okkupazzjoni għal raġunijiet ta' reliġjon jew twemmin, diżabilità, età jew orjentament sesswali (1) u, b'relazzjoni kemm għall-impjiegi u okkupazzjoni u aċċess għal u l-provvista tal-prodotti u s-servizzi, għal raġunijiet ta' oriġini ta' razza jew etniċi (2).

1.2

Id-Direttiva proposta tistabbilixxi qafas għall-ġlieda kontra d-diskriminazzjoni bbażata fuq sess fl-aċċess għal u l-provvista tal-prodotti u s-servizzi, bi skop li jingħata effett fl-Istati Membri l-prinċijpu ta' trattament indaqs bejn in-nisa u l-irġiel. M' għandhiex effett retrospettiv.

1.2.1

Id-diskriminazzjoni diretta u indiretta bbażata fuq is-sess hija pprojbita, u dan jinkludi trattament inqas favorevoli tan-nisa minħabba tqala u maternità. Il-fastidju u l-fastidju sesswali, kif definiti fil-proposta, huma meqjusa bħala diskriminazzjoni minħabba s-sess, u għalhekk huma projbiti. Ċaħda ta' persuna ta', jew sottomissjoni għal, tali mġieba ma jistgħux jintużaw bħala bażi għal deċiżjoni li taffettwa 'l dik il-persuna. It-tħeġġiġ tad-diskriminazzjoni jitqies ukoll bħala diskrminazzjoni fis-sens tad-Direttiva.

1.3

L-iskop tal-proposta huwa wiesa' minkejja li hemm xi limitazzjonijiet sinifikanti. Hija tkopri ġeneralment l-aċċess għal u l-provvista tal-prodotti u s-servizzi disponibbli għall-pubbliku, inklużi d-djar. Tkopri kemm is-settur pubbliku kif ukol dak privat, inklużi l-korpijiet pubbliċi. It-transazzjonijiet ta' natura għal kollox privata huma esklużi, per eżempju l-kirja ta' dar għall-vaganzi lil membru tal-familja jew il-kirja ta' kamra f'dar privata.

1.3.1

Il-Kummissjoni tagħti eżempji dwar prodotti u servizzi disponibbli għall-pubbliku:

1.3.2

L-iskala ta' servizzi involuti hija wiesa'. Oqsma importanti jinkludu l-pensjonijiet, assikurazzjoni tal-ħajja u tas-saħħa, assikurazzjoni ġenerali u aċċess għall-finanzi u d-djar.

1.3.3

L-użu tas-sess bħala fattur fil-kalkolu ta' premji u benefiċċji għall-iskop ta' assikurazzjoni u servizzi finanzjarji relatati jiġi pprojbit mid-data meta tidħol fis-seħħ id-Direttiva. L-iStati Membri huma permessi, pero', illi jiddifferixxu l-implimentazzjoni ta' din id-disposizzjoni sa sitt snin oħra. Jekk jagħmlu dan, għandhom jinfurmaw lill-Kummissjoni minnufih u huma meħtieġa jiġbru, jippubblikaw u jaġġornaw b'mod regolari tabelli komprensivi dwar il-mortalità u l-mistennija tal-ħajja tan-nisa u ta' l-irġiel.

1.4

Hemm xi esklużjonijiet. Id-Direttiva proposta ma tipprekludix differenzi relatati ma' prodotti jew servizzi li għalihom l-irġiel u n-nisa mhumiex f'sitwazzjoni komparabbli għaliex il-prodotti jew is-servizzi huma maħsubin esklussivament għall-membri ta' sess wieħed jew għal għarfien li jiġi ppratikat b'mod diffferenti għal kull sess. L-eżempji jinkludu sessjonijiet għal sess uniku f'pixxina u klabbijiet bi sħubija privata.

1.5

L-edukazzjoni u l-kontenut tal-media u tar-riklami huma speċifikament esklużi mill-kontenut tad-Diretiva, b'mod partikolari r-reklamar u r-reklamar fuq it-televiżjoni, kif definiti fl-Artikolu 1(b) tad-Direttiva tal-Kunsill 89/552/KEE.

1.6

L-azzjoni pożittiva hija permessa taħt id-Direttiva.

1.7

Id-Direttiva fiha disposizzjonijiet dwar drittijiet u rimedji minimi, inforzar u sorveljament komuni għaż-żewġ direttivi msemmijin fil-paragrafu 1.1.

2.1

Il-Kumitat jenfasizza l-importanza tal-prinċipju tal-projbizzjoni tad-diskriminazzjoni minħabba s-sessi rigward l-aċċess għal l-provvista tal-prodotti u s-servizzi għall-irġiel u għan-nisa.

2.2

Il-Kumitat jilqa' l-konsistenza tal-kitba u d-definizzjoni f'din il-proposta maż-żewġ Direttivi ta' qabel u dik dwar l-oneru tal-provi fil-każijiet ta' l-ugwaljanza.

2.2.1

Il-Kumitat jinsab konċernat li d-definizzjoni ta' “servizzi” tinsab biss fl-Artikolu 10 tal-Preambolu ta' l-abbozz tad-Direttiva. Sabiex tiġi evitata l-ambigwità, minħabba l-iskala wiesa' ta' servizzi pubbliċi u oħrajn disponibbli għall-pubbliku (per eżempju, dawk provduti mill-NGOs), il-kelma “servizzi” għandha tiġi definita b'mod ċar fit-test. Il-Kumitat huwa favur definizzjoni wiesa'.

2.3

L-esklużjoni ta' l-edukazzjoni mill-għanijiet tad-Direttiva hija lmentata. Iżda, huwa magħruf illi jista' jkun hemm problemi ta' kompetenza Komunitarja f'dan il-qasam. Madankollu l-edukazzjoni hija fattur ewlieni fl-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel u tista' tirriżulta f'kemm subien kif ukoll bniet li jsegwu toroq ta' karrieri tradizzjonali, u b'hekk taffettwa 'l-futur tagħhom b'mod sinifikanti. F'xi Stati Membri hemm tħassib rigward limitazzjonijiet ta' għażliet u nuqqas ta' gwida xierqa fl-edukazzjoni, li għandhom implikazzjonijiet kontinwi u sinifikanti kemm għall-individwi in kwistjoni kif ukoll għall-ksib ta' miri ta' l-inklużjoni soċjali u għall-kompetittività ta' l-UE stess.

2.3.1

Il-Kummissjoni ddikjarat illi l-edukazzjoni mogħtija privatament biss taqa' taħt l-ambitu ta' servizzi, kieku dan is-settur ma ġiex eskkluż mill-iskop tad-Direttiva. Dan kien jirriżulta fl-applikazzjoni ta' standards differenti fl-implimentazzjoni tal-prinċipju tat-trattament indaqs.

2.3.2

L-iStati Membri diġà bdew jieħdu azzjoni fil-qasam ta' l-edukazzjoni taħt l-aġenda ta' Lisbona. Għalhekk il-Kumitat iħeġġeġ lill-Kummissjoni tagħmel dak kollu fil-poter tagħha sabiex tħeġġeġ lill-iStati Membri jaċċertaw illi hemm ugwaljanza ta' aċċess għal u provvediment ta' opportunitajiet edukazzjonali kemm għas-subien kif ukoll għall-bniet.

2.3.3

Id-Direttiva eżistenti dwar it-trattament ugwali tkopri l-aċċess għat-taħriġ vokazzjonali, li jinkludi edukazzjoni tat-tielet livell ta' natura vokazzjonali. Iżda dan mhuwiex biżżejjed. Il-mezzi li bihom wieħed jibbenefika mill-edukazzjoni tat-tielet livell, kemm f'università kif ukoll f'istituzzjoni vokazzjonali, huma miksuba f'livell primarju u sekondarju.

2.4

Il-Kumitat jifhem illi l-proposta tkopri biss il-media u r-reklamar fir-rwoli tagħhom bħala industriji tas-servizz. Hija taċċetta li l-proposta kurrenti mhix il-mezz korrett għall-azzjoni dwar il-kontenut tal-media u tar-reklamar. Madankollu, minħabba li l-media u r-reklamar għandhom influwenza fuq l-attitudnijiet u l-opinjonijiet pubbliċi, ma jistgħux jiġu injorati fl-isforzi ta' l-UE biex titneħħa d-diskriminazzjoni mill-impjieg u mill-ħajja ta' kuljum. Madankollu, hemm linja li mhix ċara bejn l-azzjoni xierqa u ċ-ċensura. Għalhekk il-Kummissjoni għandha tkompli l-konsultazzjonijiet fuq dawn il-kwistjonijiet, filwaqt li tiftakar dawn il-fatti u tieħu azzjoni xierqa, fi żmien raġjonevoli. Il-Kumitat huwa ħerqan biex jieħu sehem f'dan il-proċess.

2.5

Il-Kumitat jilqa' l-fatt li n-nisa u l-irġiel jkollhom aċċess indaqs għall-finanzi – partikolarment importanti għalihom it-tnejn, kemm bħala imprendituri jew bħala persuni li jfittxu l-finanzi tad-djar.

2.6

Minħabba li l-edukazzjoni, il-media u r-reklamar huma esklużi mid-Direttiva, il-Kumitat iħoss li n-nuqqas ta' diskriminazzjoni bbażata fuq is-sessi fl-aċċess għall-assikurazzjoni huwa l-aspett l-aktar delikat tal-proposta. M' għandhom jinħalqu l-ebda kriterji diskriminatorji fl-ebda qasam kopert mill-proposta, inkluża l-assikurazzjoni.

2.6.1

Il-Kumitat għandu dubji serji rigward l-allegazzjoni li r-rati l-istess għaż-żewġ sessi – li attwalment jiġu applikati f'xi pajjiżi ta' l-Unjoni – dejjem iżidu l-premji ta' l-assikurazzjoni in ġenerali u li t-tixrid tar-riskji b'mod aktar indaqs bejn in-nisa u l-irġiel donnu jgħolli l-ispejjeż ta' l-assikurazzjoni. Mhuwiex għaqli, u huwa inkonsistenti ma' l-iskop tal-proposta, li l-iStati Membri jiġu permessi li jiddifferixxu l-implimentazzjoni tat-trattament indaqs għal sitt snin fil-kuntest ġenerali tal-provvediment ħieles tas-servizzi u tal-libertà ta' l-istabbiliment fil-kamp ta' l-assikurazzjoni.

2.6.2

Dwar il-kwistjoni ta' l-aċċess universali għad-drittijiet għall-assikurazzjoni li jikkomplementaw il-ħarsien soċjali, il-Kumitat jagħmel sejħa għat-tneħħija tad-diskriminazzjoni diretta u indiretta. Din it-talba hija speċjalment urġenti minħabba li t-tieni u t-tielet kolonni tal-protezzjoni soċjali (assikurazzjoni supplementari) huma bħalissa l-komponenti li qed jikbru l-aktar tal-ħarsien soċjali fl-Unjoni. F'dan ir-rigward il-Kumitat jirreferi għall-proposti stabbiliti fl-Opinjoni tiegħu dwwar l-assikurazzjoni tas-saħħa Supplementari (4).

3.1

Il-Kumitat jappoġġja l-proċess lejn l-ugwaljanza fl-aċċess għas-servizzi finanzjarji, li ħafna minnhom huma essenzjali għall-ħajja ta' kuljum u l-ugwaljanza fil-benefiċċji u l-premji kemm għall-irġiel kif ukoll għan-nisa. Madankollu d-Direttiva tkopri skala wiesa' ta' servizzi finanzjari li għandhom natura differenti ħafna – eż., assikurazzjoni tal-muturi, assikurazzjoni ta-saħħa u diżabilità u pensjonijiet u annwitajiet. Dan iqajjem kwistjonijiet kumpessi u diffiċli, li jvarjaw minn Stat Membru għall-ieħor.

3.1.1

Madankollu, għandu jintgħaraf illi jkun hemm xi effetti avversi kif ukoll pożittivi fl-ekwalizzazzjoni tal-benefiċċji u l-premji għall-konsumaturi ta' dawn is-servizzi, l-effetti għall-irġiel u għan-nisa differenti, skond is-servizz finanzjarju involut. Fil-każ ta' l-assikurazzjoni tal-vetturi, il-bonuses tan-“no-claim” għall-individwi jqumu biss wara diversi snin ta' esperjenza fl-assikurazzjoni. Hemm possibilità distinta illi, sabiex jiġu koperti n-nuqqasijiet taċ-ċertezza li jistgħu jqumu, l-ispejjeż ta' l-assikurazzjoni jiżdiedu għal kulħadd.

3.1.2

Il-Qorti tal-Ġustizzja Ewropea, fis-sentenza ta' Colorell (5) aċċettat li l-użu ta' l-istatistiċi attwarili bbażati fuq is-sess kien validu biss għall-iskopijiet ta' kontribuzzjonijiet u benefiċċji tal-penzjonijiet. Madankollu hija irrikjediet li l-kontribuzzjonijiet li jsiru mill-impjegati u l-benefiċċji rċevuti jkunu ndaqs. Instabu validi l-kontribuzzjonijiet ogħla min-naħa tal-persuna li timpjega. Il-Qorti effettivament għarfet li l-ekwalizzazzjoni tal-benefiċċju hija ta' spiża akbar. Fl-iskemi tal-pensjonijiet okkupazzjonali, il-persuna li timpjega ħallset l-ogħla kontribuzzjoni. Fil-provvediment ta' pensjoni u assikurazzjoni privata, m' hemm ebda persuna li timpjega biex tassorbi xi premju jew kontribuzzjoni: dawn jaqgħu kollha fuq il-konsumaturi tas-servizz. Madankollu dan ma japplikax għal pensjonijiet fejn l-irġiel iridu jħallsu għat-tul tal-ħajja tan-nisa, iżda għat-tipi kollha ta' l-assikurazzjoni. Per eżempju n-nisa jridu jħallsu għar-riskju akbar ta' inċidenti ta' l-irġiel, eċċ.

3.1.3

Fl-Istima dwar l-Impatt Estiż tagħha, il-Kummissjoni tagħraf illi jkun hemm spejjeż speċifiċi għall-provdituri ta' l-assikurazzjoni, li fl-aħħar mill-aħħar jingħadu lill-konsumaturi iżda tqis li dan itemm ladarba jgħaddi l-perjodu ta' l-aġġustament. Il-KESE jieħu l-istess perspettiva.

3.1.4

Il-Kumitat jirreferi hawn ukoll għall-prinċipju tat-trattat dwar it-trattament indaqs għan-nisa u l-irġiel. Jekk dan il-prinċipju jintuża bħala bażi, l-industrija għandha – naturalment fuq perjodu ta' żmien – temenda s-sistemi tal-kalkolu tagħha sabiex is-sess ma jibqax fattur fil-kalkolazzjoni tal-premju ta' l-assikurazzjoni tal-karozzi, per eżempju. Minħabba li l-frekwenza ta' l-inċidenti u t-tul tal-ħajja huma bla dubbju mhux affettwati mill-metodi tal-kalkolazzjoni, il-ħlasijiet totali tal-premji tal-konsumaturi għandhom, teoretikament, ma jinbidlux.

3.1.5

Il-Kumitat iqis li hija meħtieġa stima aktar speċifika (li tinkludi sitwazzjonijiet indipendenti dwar l-effetti ta' bażijiet alternattivi) ta' l-industrija ta' l-assikurazzjoni/pensjonijiet sabiex issir stima ta' l-impatt fit-tul tal-proposti. Il-Kumitat jemmen li huwa importanti li jiġu sorveljati l-ġrajjiet – b'mod partikolari fl-industrija ta' l-assikurazzjojni – wara li d-direttiva tkun daħlet fis-seħħ. L-iskop ġenerali tad-direttiva għandu jkun li d-dritt tal-persuni li ma jbatux mid-diskriminazzjoni jiġi mħares.

3.2

Rigward il-provvista ta' l-akkomodazzjoni, il-Kumitat huwa ta' l-opinjoni li d-Direttiva m'għandhiex tapplika għall-arranġamenti privati, i.e., kera, bejgħ, jew donazzjoni magħmula bejn il-membri tal-familja.

3.3

Il- Kumitat huwa ta' l-opinjoni li l-esklużjonijiet għandhom jiġu definiti b'mod ċar. M'għandhomx iqiegħdu fil-perikolu l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel.

3.4

Il-Kumitat jilqa' l-Artikolu 5, li jippermetti l-azzjoni pożittiva. Din id-dispożizzjoni m' għandhiex madankollu tqiegħed fil-perikolu s-servizzi essenzjali provduti kemm mill-pubbliku kif ukoll mill-NGOs għan-nisa u l-irġiel, bħal djar għal sess partikolari għal persuni żvantaġġjati u kenn għan-nisa li kienu s-suġġett tal-vjolenza domestika jew forom oħra ta' vjolenza.

3.5

Il-Kumitat japprova d-dispożizzjoni dwar id-djalogu ma' organizzazzjonijiet mhux governattivi. Madankollu din id-dispożizzjoni għandha tiggarantixxi kuntatt regolari mas-soċjetà ċivili organiżżata.

3.6

L-informazzjoni dwar u l-promozzjoni tad-Direttiva meta adottata jkunu essenzjali biex jiġi assigurat illi l-konsumaturi huma għal kollox konxji mid-drittijiet tagħhom u li min jipprovdi l-prodotti u s-servizzi jifhmu l-obbligi tagħhom taħtha.