31.12.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

L 354/62

(1)

Il-volatilità tal-prezzijiet tal-ikel poġġiet lil bosta pajjiżi li qed jiżviluppaw u lill-popolazzjonijiet tagħhom f’qagħda drammatika. Din il-kriżi tal-ikel, akkumpanjata minn kriżi finanzjarja u tal-enerġija, u deterjorazzjoni ambjentali, tirriskja li tpoġġi lil mijiet ta' miljuni ta' nies oħra f'faqar estrem, u f'ċirkostanzi ta' ġuħ u malnutrizzjoni u għalhekk jeħtieġ li tiżdied is-solidarjetà ma' dawn il-popolazzjonijiet. Id-data kollha dwar il-prospetti għas-swieq tal-ikel wasslet għall-konkużjoni li l-volatilità għolja tal-prezzijiet tal-ikel tista' tkompli fis-snin li ġejjin.

(2)

Għaldaqstant, biex ikunu ikkumplimentati l-istrumenti attwali tal-politika ta' żvilupp tal-Unjoni Ewropea, dan ir-Regolament għandu jistabbilixxi faċilità ta’ finanzjament għal rispons rapidu għall-kriżi kkawżata mill-prezzijiet volatili tal-ikel fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw.

(3)

Il-Kunsens Ewropew dwar l-Iżvilupp (2), adottat mill-Kunsill u r-Rappreżentanti tal-Gvernijiet ta' l-Istati Membri mlaqqgħin fil-Kunsill, il-Parlament Ewropew u l-Kummissjoni fl-20 ta' Diċembru 2005, jiddikjara li l-Komunità Ewropea (minn hawn 'il quddiem “il-Komunità”) ser tibqa’ taħdem biex ittejjeb is-sigurtà tal-ikel fuq il-livelli internazzjonali, reġjonali u nazzjonali, għan li għalih dan ir-Regolament għandu jikkontribwixxi.

(4)

Fit-22 ta’ Mejju 2008, il-Parlament Ewropew adotta riżoluzzjoni dwar il-prezzijiet tal-ikel li qed jogħlew fl-UE u l-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw, u ħeġġeġ lill-Kunsill jiżgura l-koerenza tal-linji ta’ politika nazzjonali u internazzjonali marbuta mal-ikel li għandhom l-għan li jiġi implimentat id-dritt għall-ikel.

(5)

Matul il-laqgħa tiegħu tal-20 ta' Ġunju 2008, il-Kunsill Ewropew tenna bil-qawwa l-impenn tiegħu li jikseb mira ta' Għajnuna Uffiċjali għall-Iżvilupp (ODA) kollettiva ta' 0,56 % tad-Dħul Gross Nazzjonali (DGN) sal-2010 u 0,7 % tad-DGN sal-2015, kif imniżżel fil-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-24 ta' Mejju 2005, il-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tas-16 u s-17 ta' Ġunju 2005 u l-Kunsens Ewropew dwar l-Iżvilupp.

(6)

Filwaqt li jirrikonoxxi, fil-konklużjonijiet tiegħu tal-20 ta' Ġunju 2008, li l-prezzijiet għolja tal-ikel kienu qed jolqtu l-qagħda tal-popolazzjonijiet l-aktar foqra fid-dinja u kienu qed ipoġġu f'riskju l-progress lejn il-kisba tal-Għanijiet kollha ta' Żvilupp tal-Millennju (MDGs), il-Kunsill Ewropew adotta Aġenda għall-Azzjoni tal-UE dwar l-MDGs li tiddikjara li l-Unjoni Ewropea hija impenjata, skont id-Dikjarazzjoni tal-Konferenza tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Ikel u l-Agrikoltura (FAO) adottata mill-Konferenza ta' Livell Għoli tal-FAO dwar is-Sigurtà Dinjija tal-Ikel fil-5 ta' Ġunju 2008 (id-Dikjarazzjoni tal-Konferenza tal-FAO), li tippromwovi sħubija globali għall-ikel u l-agrikoltura u jesprimi x-xewqa li jkollu rwol sostanzjali billi jgħin sabiex jitnaqqas parti mid-defiċit finanzjarju sal-2010 fl-oqsma tal-agrikoltura, tas-sigurtà tal-ikel u tal-iżvilupp rurali.

(7)

Il-Kunsill Ewropew ikkonkluda wkoll li f'din il-ħidma l-Unjoni Ewropea tippromwovi tweġiba internazzjonali iktar ikkoordinata u fuq medda itwal ta’ żmien għall-kriżi attwali tal-ikel, b’mod partikolari fin-NU u fl-istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali, tilqa' l-ħolqien tat-Taskforce ta’ Livell Għoli għall-Kriżi Globali tas-Sigurtà tal-Ikel (HLTF) mwaqqfa mis-Segretarjat Ġenerali tan-NU u tinsab determinata li jkollha sehem sħiħ fl-implimentazzjoni tad-Dikjarazzjoni tal-Konferenza tal-FAO. F'dan ir-rigward ġie adottat Qafas ta’ Azzjoni Komprensiv (CFA) mill-HLTF, u l-organizzazzjonijiet internazzjonali u l-organizzazzjonijiet reġjonali niedu l-inizjattivi tagħhom stess. Il-Kunsill Ewropew ikkonkluda wkoll li l-Unjoni Ewropea ser tappoġġja rispons qawwi ta' forniment agrikolu fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw, waqt li b'mod partikolari jiġi pprovdut il-finanzjament meħtieġ għad-dħul agrikolu u l-assistenza fl-użu ta' strumenti ta' ġestjoni tar-riskju bbażati fuq is-suq, li l-Unjoni Ewropea ser issaħħaħ b'mod sinifikanti l-appoġġ tagħha għal investimenti pubbliċi u privati fl-agrikoltura u b'mod ġenerali tinkoraġġixxi lill-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw biex jiżviluppaw politika aħjar tal-agrikoltura, speċjalment għas-sostenn tas-sigurtà tal-ikel u r-rinforz tal-integrazzjoni reġjonali u li l-Unjoni Ewropea ser timmobilizza wkoll riżorsi sabiex tiffinanzja, lil hinn mill-għajnuna għall-ikel, xbieki ta' sikurezza għall-gruppi ta' popolazzjoni foqra u vulnerabbli.

(8)

Il-ħtiġijiet finanzjarji u materjali biex jiġu indirizzati b’mod sħiħ il-konsegwenzi u l-kawżi tal-prezzijiet għoljin tal-ikel huma għoljin ħafna. It-tweġiba għandha tiġi mill-komunità internazzjonali fit-totalità tagħha u l-Komunità għamlet ħilitha biex tikkontribwixxi s-sehem xieraq tagħha fil-finanzjament. Il-Kunsill Ewropew tal-20 ta' Ġunju 2008 laqa' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tressaq proposta għal fond ġdid biex jappoġġa l-agrikoltura fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw, fil-qafas tal-perspettivi finanzjarji attwali.

(9)

L-istrateġija tal-Komunità għar-rispons għandha b'mod partikolari timmira biex tinkoraġġixxi bil-qawwa lis-settur agrikolu fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw iwettaq rispons ta’ forniment fuq medda qasira għal medda medja ta’ żmien filwaqt li fl-istess ħin jitnaqqsu wkoll b’mod sinifikanti l-effetti negattivi tal-volatilità fil-prezzijiet tal-ikel fuq l-ifqar nies f’dawn il-pajjiżi. Tweġiba min-naħa ta’ forniment hija wkoll fl-interess tal-Komunità sabiex tittaffa l-pressjoni attwali fuq il-prezzijiet agrikoli.

(10)

Il-Komunità għandha għad-dispożizzjoni tagħha diversi strumenti ffukati fuq l-għajnuna għall-iżvilupp b'perspettiva għat-tul, b'mod partikolari r-Regolament (KE) Nru 1905/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Diċembru 2006 li jistabbilixxi strument ta' finanzjament tal-koperazzjoni għall-iżvilupp (3), u l-Fond Ewropew għall-Iżvilupp, li jipprovdi ODA lill-pajjiżi Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (ACP) u lill-Pajjiżi u Territorji extra-Ewropej (OCTs) (minn hawn ’il quddiem imsejjaħ “il-EDF”), li dan l-aħħar ġew ipprogrammati b’konformità mal-prijoritajiet tal-iżvilupp fuq medda medja ta’ żmien u għat-tul fil-pajjiżi eliġibbli. Il-programmazzjoni mill-ġdid fuq skala kbira ta’ dawn l-istrumenti maħsuba bħala tweġiba għal kriżi fuq medda qasira ta’ żmien tqiegħed fil-periklu l-bilanċ u l-koerenza tal-istrateġiji ta’ kooperazzjoni eżistenti ma’ dawk il-pajjiżi. Il-Komunità għandha wkoll għad-dispożizzjoni tagħha r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1257/96 tal-20 ta’ Ġunju 1996 rigward l-għajnuna umanitarja (4) għall-għoti ta’ għajnuna f’każi ta’ emerġenza u r-Regolament (KE) Nru 1717/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Novembru 2006 li jistabbilixxi Strument għall-Istabbiltà (5).

(11)

Madankollu, dawn l-istrumenti diġà ġew mobilizzati jew ipprogrammati mill-ġdid fl-2008 sa l-ibgħad limitu possibbli biex jiġu indirizzati l-effetti negattivi tas-sitwazzjoni fil-prezzijiet volatili tal-ikel fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw. Sa limitu ristrett ħafna, l-istess jista’ jsir fl-2009; madankollu, dan ikun ferm 'il bogħod mil-livell ta’ rispons meħtieġ biex jissodisfa l-ħtiġijiet.

(12)

Konsegwentement, huwa meħtieġ li tiġi adottata faċilità ta’ finanzjament speċifika, kumplimentari għall-istrumenti esterni ta' finanzjament eżistenti biex jiġu adottati miżuri urġenti u supplimentari li jindirizzaw b’mod rapidu l-konsegwenzi tas-sitwazzjoni tal-prezzijiet volatili tal-ikel fil-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw.

(13)

L-assistenza taħt dan ir-Regolament għandha tkun ġestita b'mod li jiżdied il-forniment tal-oġġetti tal-ikel lill-popolazzjonijiet lokali.

(14)

Il-miżuri adottati b’din il-faċilità ta' finanzjament għandhom jgħinu lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw jagħtu spinta lill-produttività agrikola fl-istaġuni li ġejjin, jagħtu rispons rapidu għall-ħtiġiet immedjati tal-pajjiżi u l-popolazzjonijiet tagħhom u jgħinuhom ukoll imiddu l-ewwel passi meħtieġa biex kemm jista’ jkun jipprevjenu kontra aktar sitwazzjonijiet ta’ nuqqas ta' sigurtà tal-ikel li jistgħu jinqalgħu, u kif ukoll biex jikkontribwixxu biex jittaffew l-effetti tal-prezzijiet volatili tal-ikel fuq livell globali, għall-benefiċċju tal-ifqar nies, ta' bdiewa b'azjendi agrikoli żgħar u wkoll tal-konsumaturi u l-bdiewa Ewropej.

(15)

L-istess natura tal-miżuri previsti skont dan ir-Regolament teżiġi l-istabbiliment ta’ proċeduri għal teħid ta' deċiżjonijiet effiċjenti, flessibbli, trasparenti u rapidi għall-finanzjament tagħhom, b’kooperazzjoni qawwija bejn l-Istituzzjonijiet kollha kkonċernati.

(16)

Il-koerenza u l-kontinwità għandhom ikunu żgurati bejn miżuri għal perijodu ta' żmien qasir li għandhom l-għan li jipprovdu serħan għall-popolazzjonijiet milquta bl-aktar mod dirett u serju miż-żieda u/jew mill-volatilità fil-prezzijiet tal-ikel, u miżuri aktar strutturali li għandhom l-għan li jkun evitat li l-kriżi attwali tal-ikel tirrepeti ruħha.

(17)

Huwa meħtieġ li tiġi prevista l-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Komunità skont ir-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 2988/95 tat-18 ta' Diċembru 1995 dwar il-protezzjoni ta' l-interessi finanzjarji tal-Komunitajiet Ewropej (6), ir-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2185/96 tal-11 ta' Novembru 1996 dwar il-verifiki u l-ispezzjonijiet fuq il-post imwettqa mill-Kummissjoni sabiex tipproteġi l-interessi finanzjarji tal-Komunitajiet Ewropej kontra l-frodi u irregolarijiet oħra (7) u r-Regolament (KE) Nru 1073/1999 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Mejju 1999 dwar investigazzjonijiet immexxija mill-Uffiċċju Ewropew ta' Kontra l-Frodi (OLAF) (8).

(18)

Billi l-objettivi ta' dan ir-Regolament ma jistgħux jinkisbu biżżejjed mill-Istati Membri u jistgħu għalhekk, minħabba l-iskala tal-azzjoni, jinkisbu aħjar fil-livell Komunitarju, il-Komunità tista' tadotta miżuri, skont il-prinċipju ta' sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat. Skont il-prinċipju ta' proporzjonalità kif stabbilit f'dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ biex jinkisbu dawn l-objettivi.

(19)

Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament għandhom jiġu adottati skont id-Deċiżjoni tal-Kunsill 1999/468/KE tat-28 ta' Ġunju 1999 li tipprovdi l-proċeduri għall-eżerċizzju tas-setgħat ta' l-implimentazzjoni konferiti fuq il-Kummissjoni (9).

(20)

L-strumenti ta’ żvilupp differenti u din il-faċilità ta' finanzjament għandhom jiġu applikati sabiex tiġi żgurata l-kontinwità fil-kooperazzjoni, b’mod partikolari fir-rigward tat-tranżitu minn tweġiba ta’ emerġenza għal tweġiba fuq perijodu ta' żmien medju u twil. Dan ir-Regolament għandu jkun parti minn strateġija għal perijodu twil għall-kontribut tas-sigurtà tal-ikel fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw, abbażi tal-ħtiġijiet u l-pjani tagħhom stess.

(21)

Biex jiġi żgurat li l-miżuri previsti f'dan ir-Regolament ikunu effettivi u minħabba l-urġenza tan-natura tagħhom, dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ fil-jum ta' wara dak tal-pubblikazzjoni tiegħu,

(a)

li jiġi inkoraġġit rispons pożittiv ta’ forniment mis-settur tal-agrikoltura f'pajjiżi u reġjuni ta' mira;

(b)

li jiġu appoġġati attivitajiet ta’ rispons rapidu u dirett biex jittaffew l-effetti negattivi tal-prezzijiet volatili tal-ikel fuq il-popolazzjonijiet lokali b’konformità mal-objettivi globali għas-sigurtà tal-ikel, inklużi l-istandards tan-NU għal ħtiġijiet nutrittivi;

(c)

li jissaħħu l-kapaċitajiet produttivi u l-governanza tas-settur agrikolu biex tissaħħaħ is-sostenibbiltà tal-interventi.

(a)

miżuri li jtejbu l-aċċess għad-dħul u s-servizzi agrikoli, inklużi fertilizzanti u żrieragħ, b'attenzjoni speċjali mogħtija għall-faċilitajiet lokali u d-disponibbiltà;

(b)

miżuri ta' xbieki ta' sigurtà li jimmiraw għaż-żamma jew it-titjib tal-kapaċità produttiva agrikola, u għall-indirizzar tal-ħtiġijiet bażiċi tal-ikel fil-każ tal-popolazzjonijiet l-aktar vulnerabbli, inklużi t-tfal;

(c)

miżuri oħrajn fuq skala żgħira li għandhom l-għan li jżidu l-produzzjoni abbażi tal-ħtiġijiet tal-pajjiż: mikrokreditu, investiment, tagħmir, infrastruttura u ħażna; kif ukoll taħriġ vokazzjonali u appoġġ għal gruppi ta' professjonisti fis-settur agrikolu.

(a)

pajjiżi u reġjuni msieħba, u l-istituzzjonijiet tagħhom;

(b)

korpi deċentralizzati fil-pajjiżi msieħba, bħal muniċipalitajiet, provinċji, dipartimenti u reġjuni;

(c)

korpi konġunti stabbiliti mill-pajjiżi u reġjuni msieħba mal-Komunità;

(d)

organizzazzjonijiet internazzjonali, inklużi organizzazzjonijiet reġjonali, korpi tan-NU, dipartimenti u missjonijiet, istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali u reġjonali u banek tal-iżvilupp;

(e)

istituzzjonijiet u korpi Komunitarji, iżda biss għall-finijiet ta' l-implimentazzjoni tal-miżuri ta' appoġġ imsemmija fl-Artikolu 3(4);

(f)

aġenziji tal-UE;

(g)

l-entitajiet u l-korpi tal-Istati Membri, tal-pajjiżi u r-reġjuni msieħba u ta' kwalunkwe pajjiż terz ieħor li jikkonforma mar-regoli dwar l-aċċess għall-assistenza esterna tal-Komunità kif imniżżel fir-Regolament (KE) Nru 1905/2006 li ġejjin, sa fejn dawn jgħinu sabiex jinkisbu l-objettivi ta' dan ir-Regolament:

(a)

proġetti u programmi;

(b)

appoġġ baġitarju, speċjalment appoġġ baġitarju settorjali, jekk il-ġestjoni tan-nefqa pubblika tal-pajjiż imsieħeb tkun trasparenti, affidabbli u effettiva biżżejjed, u jekk il-kondizzjonijiet għall-appoġġ baġitarju stabbiliti fl-istrument finanzjarju ġeografiku rilevanti jkunu ġew issodisfati;

(c)

kontribuzzjonijiet lill-organizzazzjonijiet internazzjonali jew reġjonali u fondi internazzjonali ġestiti minn organizzazzjonijiet bħal dawn;

(d)

kontribuzzjonijiet għal fondi nazzjonali stabbiliti minn pajjiżi u reġjuni msieħba sabiex jattiraw finanzjament konġunt minn għadd ta' donaturi, jew kontribuzzjonijiet għal fondi stabbiliti minn donatur wieħed jew aktar għall-fini tal-implimentazzjoni konġunta tal-proġetti;

(e)

il-kofinanzjament flimkien ma' entitajiet eliġibbli għall-fondi kif definit fl-Artikolu 4.

(f)

fondi mqiegħda għad-dispożizzjoni tal-Bank Ewropew ta' l-Investiment (BEI) jew ta’ intermedjarji finanzjarji oħra abbażi ta' programmi tal-Kummissjoni bil-għan li jiġi pprovdut self (b’mod partikolari bħala appoġġ għall-investiment u għall-iżvilupp tas-settur privat), kapital ta' riskju (fil-forma ta’ self subordinat jew kondizzjonali) jew investimenti minuri u temporanji oħrajn fil-kapital tan-negozju, u kontribuzzjonijiet għall-fondi ta’ garanzija skont l-Artikolu 32 tar-Regolament (KE) Nru 1905/2006, sal-punt li r-riskju finanzjarju tal-Komunità jkun limitat għal dawn il-fondi.