1.1.

Il-mekkaniżmu ta’ Kumpens lil Operaturi tas-Sistemi ta’ Inter-Trażmissjoni (ITC) se jipprovdi għall-kumpens għall-ispejjeż relatati mal-ospitar ta’ flussi transkonfinali tal-elettriku inkluż il-forniment ta’ aċċess transkonfinali għas-sistema interkonnessa.

1.2.

In-Netwerk Ewropew ta’ Operaturi tas-Sistema ta’ Trażmissjoni għall-Enerġija Elettrika (ENTSO for Electricity) stabbilit skont l-Artikolu 5 tar-Regolament (KE) Nru 714/2009 se jistabbilixxi fond tal-ITC biex jikkumpensa l-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni għall-ispejjeż relatati mal-ospitar ta’ flussi transkonfinali tal-elettriku.

Il-fond tal-ITC se jipprovdi kumpens għal:

1.3.

Il-kontribuzzjonijiet għall-Fond tal-ITC għandhom jiġu kkakulati skont il-punti 6 u 7.

Il-pagamenti mill-Fond tal-ITC għandhom jiġu kkalkulati skont il-punti 4 u 5.

L-ENTSO for Electricity se jkun responsabbli biex jistabbilixxi ftehimiet għall-ġbir u t-tqassim tal-pagamenti kollha relatati mal-Fond tal-ITC, u se jkun responsabbli wkoll biex jiddeċiedi meta jsiru l-pagamenti. Il-kontribuzzjonijiet u l-pagamenti kollha għandhom isiru malajr kemm jista’ jkun, u mhux aktar tard minn sitt xhur minn tmiem il-perjodu li huma applikabbli għalih.

1.4.

L-Aġenzija għandha tissorvelja l-implimentazzjoni tal-mekkanizmu ITC u għandha tibgħat rapport lill-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni tal-Mekkaniżmu ITC u l-ġestjoni tal-fond tal-ITC.

F’dan ix-xogħol, l-ENTSO for Electricity għandu jikkoopera mal-Kummissjoni u mal-Aġenzija u jipprovdi lill-Aġenzija bl-informazzjoni kollha meħtieġa.

Kull operatur tas-sistemi ta’ trażmissjoni għandu jipprovdi lill-ENTSO for Electricity u lill-Aġenzija bl-informazzjoni kollha meħtieġa għall-implimentazzjoni tal-Mekkaniżmu ITC.

1.5.

Sakemm jiġi stabbilit l-ENTSO for Electricity, l-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni għandhom jikkooperaw bejniethom biex iwettqu x-xogħol li jingħata lill-ENTSO for Electricity fir-rigward tal-mekkaniżmu ITC.

1.6.

It-tranżitu tal-elettriku għandu jiġi kkalkulat, normalment fuq bażi ta’ kull siegħa, billi jittieħed il-valur l-aktar baxx mill-valuri tal-ammont assolut tal-elettriku importat u tal-ammont assolut tal-elettriku esportat fl-interkonnessjonijiet bejn sistemi tat-trażmissjoni nazzjonali.

Biex jiġu kkalkulati t-tranżiti tal-elettriku, l-ammont tal-elettriku importat u l-ammont tal-elettriku esportat f’kull interkonnessjoni bejn sistemi tat-trażmissjoni nazzjonali għandhom jitnaqqsu b’mod proporzjonali mas-sehem tal-kapaċità allokata li ma jkunx kompatibbli mal-Punt 2 tal-linji gwida għall-ġestjoni tal-konġestjoni stipulati fl-Anness I għar-Regolament (KE) Nru 714/2009.

Minkejja d-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu ta’ dan il-punt, l-elettriku importat u dak esportat fl-interkonnessjonijiet ma’ pajjiżi terzi li għalihom japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-punt 7.1 għandhom jitqiesu fil-kalkolu tat-tranżitu tal-elettriku.

1.7.

Għall-finijiet ta’ din il-parti tal-Anness, il-fluss nett ta’ elettriku għandu jfisser il-valur assolut tad-differenza bejn it-total tal-elettriku esportat minn sistema ta’ trażmissjoni nazzjonali speċifika lejn pajjiżi fejn l-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni (TSOs) jipparteċipaw fil-Mekkaniżmu ITC u t-total ta’ elettriku importat minn pajjiżi fejn it-TSOs jipparteċipaw fil-Mekkaniżmu ITC lejn l-istess sistema ta’ trażmissjoni.

Għall-partijiet tal-mekkaniżmu ITC li jkollhom konfini komuni ma’ mill-anqas terz tal-pajjiż li għalih japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-Punt 7.1, għandhom isiru dawn l-aġġustamenti fil-kalkolu tal-fluss nett:

1.8.

Għall-finijiet ta’ dan l-Anness, it-tagħbija għandha tfisser l-ammont totali ta’ elettriku li s-sistema ta’ trażmissjoni nazzjonali tagħti lis-sistemi ta’ distribuzzjoni konnessi magħha, lill-konsumaturi aħħarin konnessi mas-sistema ta’ trażmissjoni u lill-produtturi tal-elettriku għall-konsum fil-ġenerazzjoni tal-elettriku.

2.1.

Kull awtorità regolatorja għandha tiżgura li l-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni fl-ambitu ta’ kompetenza tagħha jipparteċipaw fil-mekkaniżmu ITC u li ebda ħlas addizzjonali għall-ospitar ta’ flussi transkonfinali tal-elettriku ma jiġi inkluż fil-ħlasijiet applikati mill-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni għall-aċċess għan-netwerks.

2.2.

L-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni minn pajjiżi terzi li ffirmaw ftehimiet mal-Unjoni li permezz tagħhom adottaw u qed japplikaw il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni fil-qasam tal-elettriku għandhom jitħallew jipparteċipaw fil-mekkaniżmu ITC.

B’mod partikolari, l-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni li jaħdmu fit-territorji msemmija fl-Artikolu 9 tat-Trattat tal-Komunità tal-Enerġija (1) għandhom jitħallew jipparteċipaw fil-mekkaniżmu ITC.

Kull operatur tas-sistemi ta’ trażmissjoni minn pajjiż terz parteċipanti fil-mekkaniżmu ITC għandu jiġi ttrattat fuq l-istess bażi bħal operatur tas-sistemi ta’ trażmissjoni minn Stat Membru.

3.1.

L-ENTSO for Electricity għandu jiffaċilita l-iffirmar ta’ ftehimiet multilaterali li huma relatati mal-kumpens għall-ispejjeż relatati mal-ospitar ta’ flussi transkonfinali tal-elettriku bejn operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni parteċipanti fil-mekkaniżmu ITC u operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni minn pajjiżi terzi li ma ffirmawx ftehimiet mal-Unjoni li permezz tagħhom adottaw u qed japplikaw il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni fil-qasam tal-elettriku, u li, fis-16 ta’ Diċembru 2009, iffirmaw il-ftehim dwar mekkaniżmi volontarji bejn l-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni dwar il-kumpens lil operaturi tas-sistemi ta’ inter-trażmissjoni.

3.2.

Dawn il-ftehimiet multilaterali għandhom ikunu maħsuba biex jiżguraw li l-operatur tas-sistemi ta’ trażmissjoni mill-pajjiż terz jiġi ttrattat fuq l-istess bażi bħal operatur tas-sistemi ta’ trażmissjoni minn pajjiż parteċipant fil-Mekkaniżmu ITC.

3.3.

Fejn ikun meħtieġ, dawn il-ftehimiet multilaterali jistgħu jirrakkomandaw aġġustament xieraq tal-kumpens totali għall-kumpens għall-ispejjeż relatati mal-forniment ta’ infrastruttura għall-ospitar ta’ flussi transkonfinali tal-elettriku kkalkulat skont il-punt 5. Kwalunkwe aġġustament tali għandu jkun suġġett għall-approvazzjoni mill-Kummissjoni, li għandha tqis l-opinjoni tal-Aġenzija.

3.4.

It-trattament ta’ operatur tas-sistemi ta’ trażmissjoni minn pajjiż terz ma għandux ikun aħjar minn dak li jingħata lil operatur tas-sistemi ta’ trażmissjoni parteċipanti fil-Mekkaniżmu ITC.

3.5.

L-ENTSO for Electricity għandu jippreżenta kwalunkwe ftehim multilaterali lill-Kummissjoni, biex din tagħti l-opinjoni tagħha dwar jekk il-kontinwazzjoni tal-ftehim multilaterali tkunx tippromwovi l-kompletar u l-funzjonament tas-suq intern fl-elettriku u l-kummerċ transkonfinali. L-opinjoni tal-Kummissjoni għandha tindirizza b’mod partikolari:

3.6.

Meta tħejji l-opinjoni msemmija fil-punt 3.5, il-Kummissjoni għandha tikkonsulta mal-Istati Membri kollha, u tqis b’mod partikolari l-opinjoni ta’ dawk l-Istati Membri li jkollhom konfini mal-pajjiż terz rilevanti.

Meta tħejji l-opinjoni tagħha, il-Kummissjoni għandha tikkonsulta mal-Aġenzija.

4.1.

Il-kumpens għat-telf imġarrab fuq is-sistemi ta’ trażmissjoni nazzjonali minħabba li dawn jospitaw flussi transkonfinali tal-elettriku għandu jiġi kkalkulat separatament mill-kumpens għall-ispejjeż imġarrba relatati mal-forniment ta’ infrastruttura għall-ospitar ta’ tranżiti transkonfinali tal-elettriku.

4.2.

L-ammont ta’ telf imġarrab fuq sistema ta’ trażmissjoni nazzjonali għandu jiġi stmat billi tiġi kkalkulata d-differenza bejn:

4.3.

L-ENTSO for Electricity se jkun responsabbli biex iwettaq il-kalkolu msemmi fil-punt 4.2 u ghandu jippubblika dan il-kalkolu u l-metodu ta’ kif jinħadem f’format xieraq. Dan il-kalkolu jista’ jsir mill-istimi għal għadd ta’ mumenti diversi waqt il-perjodu rilevanti.

4.4.

Il-valur tat-telf imġarrab minn sistema ta’ trażmissjoni nazzjonali minħabba l-flussi transkonfinali tal-elettriku għandu jiġi kkalkulat fuq l-istess bażi bħal dik approvata mill-awtorità regolatorja fir-rigward tat-telf kollu mġarrab fuq is-sistemi ta’ trażmissjoni nazzjonali. L-Aġenzija għandha tivverifika l-kriterji użati għall-valutazzjoni tat-telf fuq il-livell nazzjonali, fejn tqis b’mod partikolari li din il-valutazzjoni tat-telf issir b’mod ġust u mingħajr diskriminazzjoni.

Meta l-awtorità regolatorja rilevanti ma tkunx approvat bażi għall-kalkolu tat-telf għal perjodu ta’ żmien applikabbli għall-mekkaniżmu ITC, il-valur tat-telf għall-finijiet tal-mekkaniżmu ITC għandu jiġi stmat mill-ENTSO for Electricity.

5.1.

Wara proposta li l-Aġenzija tressaq skont il-punt 5.3, il-Kummissjoni għandha tiddeċiedi kemm ikun il-kumpens annwali għall-infrastruttura transkonfinali li għandu jitqassam bejn l-operaturi responsabbli għas-sistemi ta’ trażmissjoni bħala kumpens għall-ispejjeż relatati mal-forniment ta’ infrastruttura għall-ospitar ta’ flussi transkonfinali tal-elettriku. Jekk ma tkunx taqbel mal-proposta tal-Aġenzija, il-Kummissjoni għandha titlob lill-Aġenzija għal opinjoni oħra.

5.2.

It-total tal-kumpens annwali għall-infrastruttura transkonfinali għandu jitqassam bejn l-operaturi responsabbli għas-sistemi ta’ trażmissjoni nazzjonali b’mod proporzjonali ma’:

Il-fattur ta’ tranżitu jirrappreżenta 75 % u l-fattur ta’ tagħbija 25 %.

5.3.

L-Aġenżija għandha tressaq proposta dwar il-kumpens annwali għall-infrastruttura transkonfinali msemmi fil-punt 5.1 abbażi ta’ valutazzjoni li ssir fuq livell tal-Unjoni Ewropea tal-infrastruttura għal flussi transkonfinali tal-elettriku assoċjata mal-iffaċilitar tat-tranżiti transkonfinali tal-elettriku. L-Aġenzija għandha tagħmel ħilitha biex twettaq valutazzjoni fi żmien sentejn mid-data tal-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament. L-ENTSO for Electricity għandu jipprovdi lill-Aġenzija bl-għajnuna kollha meħtieġa biex titwettaq din il-valutazzjoni.

Din il-valutazzjoni għandha tkun magħmula minn valutazzjoni teknika u ekonomika tal-ispejjeż inkrementali medji fil-ġejjieni għal terminu ta’ żmien twil fuq bażi annwali għall-forniment ta’ infrastruttura għal flussi transkonfinali tal-elettriku għal tul il-perjodu rilevanti, u għandha tkun ibbażata fuq metodoloġiji ta’ standard-costing rikonoxxuti.

Meta l-infrastruttura tkun iffinanzjata minn sorsi differenti minn ħlasijiet għall-aċċess għan-netwerks applikabbli skont l-Artikolu 14 tar-Regolament (KE) Nru 714/2009, il-valutazzjoni tal-ispejjeż relatati mal-forniment ta’ infrastruttura għall-flussi transkonfinali tal-elettriku għandha tiġi aġġustata kif xieraq biex dan jitqies.

Il-valutazzjoni tal-infrastruttura tat-trażmissjoni tal-elettriku, li ssir fuq livell tal-Unjoni Ewropea, għandha tinkludi l-infrastruttura fl-Istati Membri kollha u fil-pajjiżi terzi parteċipanti fil-mekkaniżmu ITC u fis-sistemi mħaddma mill-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni li ffirmaw ftehimiet multilaterali msemmija fil-punt 3.

5.4.

Sakemm l-Aġenzija tkun wettqet il-valutazzjoni msemmija fil-punt 5.3 u l-Kummissjoni tkun iddeċidiet kemm għandu jkun it-total tal-kumpens annwali għall-infrastruttura transkonfinali skont il-punt 5.1, it-total tal-kumpens annwali għall-infrastruttura transkonfinali għandu jkun EUR 100 000 000.

5.5.

Meta tressaq il-proposta msemmija fil-punt 5.1 lill-Kummissjoni, l-Aġenzija għandha tagħtiha wkoll l-opinjoni tagħha dwar kemm ikun xieraq li l-ispejjeż inkrementali medji fuq medda twila ta’ żmien jintużaw għall-valutazzjoni tal-ispejjeż relatati mal-forniment ta’ infrastruttura għall-ospitar ta’ flussi transkonfinali tal-elettriku.

6.1.

L-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni għandhom jikkontribwixxu għall-fond tal-ITC b’mod proporzjonali mal-valur assolut ta’ flussi netti lejn u mis-sistemi ta’ trażmissjoni nazzjonali tagħhom bħala parti mis-somma tal-valur assolut ta’ flussi netti lejn u mis-sistemi ta’ trażmissjoni nazzjonali kollha.

7.1.

Għandu jitħallas dritt għall-użu ta’ sistema ta’ trażmissjoni fuq l-esportazzjoni u l-importazzjoni skedati tal-elettriku mill-pajjiżi terzi kollha meta:

Dan il-ħlas għad-dritt għandu jiġi indikat f’euro kull siegħa ta’ megawatt (megawatt hour).

7.2.

Kull parteċipant fil-Mekkaniżmu ITC għandu jiġbor il-ħlas għad-dritt għall-użu ta’ sistema ta’ trażmissjoni fuq l-esportazzjoni u l-importazzjoni skedati tal-elettriku bejn is-sistema ta’ trażmissjoni nazzjonali u s-sistema ta’ trażmissjoni tal-pajjiż terz.

7.3.

Kull sena, l-ENTSO for Electricity għandu jikkalkula minn qabel il-ħlas għad-dritt għall-użu tas-sistema ta’ trażmissjoni. Dan il-ħlas għandu jiġi ffissat abbażi tal-kontribut stmat għal kull siegħa ta’ megawatt li l-operaturi tas-sistemi ta’ trażmissjoni minn pajjiż parteċipanti jkollhom jgħaddu lill-Fond tal-ITC abbażi tal-flussi transkonfinali tal-elettriku għas-sena rilevanti.

1.

It-ħlasijiet medji annwali ta’ trażmissjoni li jitħallsu mill-produtturi f’kull Stat Membru għandhom ikunu fil-meded stipulati fil-punt 3.

2.

Il-ħlasijiet medji annwali ta’ trażmissjoni li jitħallsu mill-produtturi huma l-ħlasijiet totali annwali ta’ trażmissjoni li jitħallsu mill-produtturi diviżi bl-enerġija mkejla totali li l-produtturi jdaħħlu annwalment fis-sistema ta’ trażmissjoni ta’ Stat Membru.

Għall-kalkolu stipulat fil-Punt 3, il-ħlasijiet ta’ trażmissjoni għandhom jeskludu:

3.

Il-valur tal-ħlasijiet medji annwali ta’ trażmissjoni li jitħallsu mill-produtturi għandu jkun fil-medda ta’ 0 sa 0,5 EUR/MWh, għajr dawk applikabbli fid-Danimarka, l-Isvezja, il-Finlandja, ir-Rumanija, l-Irlanda, il-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq.

Il-valur tal-ħlasijiet medji annwali ta’ trażmissjoni li jitħallsu mill-produtturi fid-Danimarka, l-Isvezja u l-Finlandja għandu jkun fil-medda ta’ 0 sa 1,2 EUR/MWh.

Il-valur tal-ħlasijiet medji annwali ta’ trażmissjoni li jitħallsu mill-produtturi fl-Irlanda, il-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq għandu jkun fil-medda ta’ 0 sa 2,5 EUR/MWh, u fir-Rumanija din il-medda għandha tkun ta’ 0 sa 2,0 EUR/MWh.

4.

L-Aġenzija għandha timmonitorja l-adegwatezza tal-meded tal-ħlasijiet ta’ trażmissjoni permissibbli, fejn tqis b’mod partikolari l-impatt tagħhom fuq il-finanzjament tal-kapaċità tat-trażmissjoni meħtieġa biex l-Istati Membri jkunu jistgħu jilħqu l-miri tagħhom fl-ambitu tad-Direttiva 2009/28/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (2) u l-impatt tagħhom fuq l-utenti tas-sistema b’mod ġenerali.

5.

Sal-1 ta’ Jannar 2014, l-Aġenzija għandha tagħti lill-Kummissjoni l-opinjoni tagħha dwar il-medda jew meded xierqa ta’ ħlasijiet għall-perjodu li jibda mill-1 ta’ Jannar 2015.