This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52008IP0310
Future of the sheep/lamb and goat sector in Europe European Parliament resolution of 19 June 2008 on the future of the sheep/lamb and goat sector in Europe (2007/2192(INI))
Il-ġejjieni tas-setturi tan-nagħaġ u l-mogħoż fl-Ewropa Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tad- 19 ta' Ġunju 2008 dwar il-ġejjieni tas-setturi tan-nagħaġ u l-mogħoż fl-Ewropa (2007/2192(INI))
Il-ġejjieni tas-setturi tan-nagħaġ u l-mogħoż fl-Ewropa Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tad- 19 ta' Ġunju 2008 dwar il-ġejjieni tas-setturi tan-nagħaġ u l-mogħoż fl-Ewropa (2007/2192(INI))
ĠU C 286E, 27.11.2009, p. 41–45
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
27.11.2009 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
CE 286/41 |
Il-Ħamis, 19 ta' Ġunju 2008
Il-ġejjieni tas-setturi tan-nagħaġ u l-mogħoż fl-Ewropa
P6_TA(2008)0310
Riżoluzzjoni leġiżlattiva tal-Parlament Ewropew tad-19 ta' Ġunju 2008 dwar il-ġejjieni tas-setturi tan-nagħaġ u l-mogħoż fl-Ewropa (2007/2192(INI))
2009/C 286 E/10
Il-Parlament Ewropew,
wara li kkunsidra l-istudju li huwa nieda, bit-titolu “Il-futur tas-settur tan-nagħaġ u l-mogħoż fl-Ewropa”,
wara li kkunsidra l-pożizzjoni tiegħu tat-13 ta' Diċembru 2007 dwar il-proposta għal regolament tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (KE) Nru 21/2004 dwar id-data ta' introduzzjoni tal-identifikazzjoni elettronika ta' annimali tal-ispeċi tan-nagħaġ u l-mogħoż (1),
wara li kkunsidra l-Artikolu 45 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,
wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali (A6-0196/2008),
A. |
billi s-setturi tan-nagħaġ u l-mogħoż fl-UE huma magħmula minn intrapriżi agrikoli tradizzjonali importanti, li jappoġġjaw l-għajxien ta' eluf ta' produtturi, u li jipprovdu prodotti ta' kwalità għolja ħafna, b'karatteristiċi speċifiċi, u bi prodotti ġejjin minnhom, u li jagħtu kontribuzzjoni soċjoekonomika f'zoni rurali tal-UE, |
B. |
billi t-trobbija tan-nagħaġ u l-mogħoż, inkluża t-trobbija ta' razez tradizzjonali, għandha rwol ambjentali essenzjali li tinkludi b'mod partikulari ż-żamma naturali ta' zoni inqas fertili u l-preservazzjoni ta' ekosistemi sensittivi; billi z-zoni naturali, bħad-Dehesa, kienu preservati tul is-sekli grazzi għat-trobbija tan-nagħaġ u tal-mogħoż; minbarra dan, minħabba l-użanzi alimentari tagħhom, li fihom id-daqs huwa importanti, in-nagħaġ u l-mogħoż jippreservaw il-bijodiversità tal-flora, jipproteġu l-fawna selvaġġa u jnaddfu l-ispazji naturali minn sustanza veġetali xotta li, fil-pajjiżi tal-Mediterran dan huwa essenzjali għall-prevenzjoni tan-nirien, |
C. |
billi s-setturi tan-nagħaġ u tal-mogħoż fl-Unjoni, li huma konċentrati fir-reġjuni l-inqas vantaġġati, urew tnaqqis kritiku fil-produzzjoni tagħhom u qed isofru minn esodu tal-produtturi u nuqqas totali ta' attrazzjoni għall-ragħaja żgħażagħ tan-nagħaġ u l-mogħoż, |
D. |
billi t-tifrix tal-marda tal-ilsien ikħal li bħalissa qed tinfirex fl-Ewropa hija serja minħabba t-tul ta' żmien tagħha, it-tifrix tagħha, tifrix ta' serotipi differenti tal-marda fiz-zoni li s'issa kienu ħielsa minnha u l-konsegwenzi soċjoekonomiċi gravi ġejjin mil-limitazzjonijiet fuq il-moviment tal-annimali u l-kummerċ, |
E. |
billi s-setturi tan-nagħaġ u tal-mogħoż fl-UE huma karatterizzati bi dħul baxx għal produttur, produzzjoni domestika li qed tonqos u tnaqqis fil-konsum, fuq kollox fost iż-żgħażagħ, u huma esposti għal żieda fil-kompetizzjoni tas-suq internazzjonali miżjuda fis-suq intern, |
F. |
billi ż-żieda fil-prezz tal-ikel għall-annimali u, b'mod aktar ġenerali, id-dħul agrikolu jhedded b'mod partikulari s-settur tat-trobbija tan-nagħaġ u tal-mogħoż biż-żieda fl-ispejjeż u bl-eżerċitar ta' pressjoni supplimentari fuq dan is-settur, li diġà jinsab f'sitwazzjoni kritika f'termini tal-kompetittività, |
G. |
billi s-sitwazzjoni attwali kif ukoll l-evoluzzjoni prevista tad-domanda mondjali u tal-prezzijiet tal-prodotti agrikoli u tal-prodotti tal-ikel jimponu lill-UE li tevita kemm jista' jkun li tiddependi fuq prodotti tat-trobbija u ta' ikel għall-annimali impurtati u tiżgura bilanċ aħjar ta' dawn il-prodotti, b'mod partikulari għall-prodotti tradizzjonali u tipproteġi t-trobbija tan-nagħaġ u tal-mogħoż li għalihom is-suq tal-Unjoni kien awtosuffiċjenti, |
H. |
billi l-iskala ta' produzzjoni tan-nagħaġ u tal-mogħoż fit-tramuntana u n-nofsinhar tal-Ewropa hija tvarja b'mod konsiderevoli, |
I. |
billi l-qobla tan-nagħaġ, esposti minn dejjem għal ħafna mard magħruf, huma wkoll milquta b'mod partikulari minn ċertu mard ġdid, bħal marda tal-ilsien ikħal, |
J. |
billi s-settur tal-ħaruf fl-UE ma għandux aċċess sinjifikattiv għall-baġit Komunitarju għall-promozzjoni tal-prodotti agrikoli u huwa fi ħtieġa ta' kampanja promozzjonali sostnuta biex tiżviluppa l-preferenzi tal-konsumaturi, |
K. |
billi l-kontroll tas-saħħa tal-Politika Agrikola Komuni (CAP) li jmiss jipprovdi l-opportunità li jkunu indirizzati l-istrumenti ta' politika relevanti u l-appoġġ tal-CAP għas-setturi tal-mogħoż u tan-nagħaġ, |
1. |
Jagħraf il-ħtieġa urġenti li jittieħdu miżuri mill-Kunsill tal-Ministri tal-Agrikoltura u mill-Kummissjoni biex ikun żgurat ġejjieni bi qligħ u sostenibbli għal produzzjoni futura tal-ħalib u tal-laħam min-nagħaġ u mill-mogħoż fl-Unjoni, biex ikun inkoraġġut il-konsum ta' prodotti bħal dawn u biex jinżammu u jkunu attratti bdiewa żgħażagħ tan-nagħaġ u tal-mogħoż lejn is-settur, u jappoġġja ż-żamma ta' dawn l-intrapriżi tradizzjonali u li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent bir-rwol tagħhom li jfornu s-suq tal-Komunità u li jipprovdu bażi ta' provvista Komunitarja għal prodotti tat-trobbija tan-nagħaġ u tal-mogħoż fl-UE; |
2. |
Jinnota l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tirrevedi l-istrumenti tal-politika tagħha fejn intwera li l-effetti negattivi kellhom impatt; jilqa' aktar referenza għal din il-kwistjoni speċifika fil-kuntest tal-komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea pubblikata reċentement bit-titolu “Preparazzjoni għall-”Kontroll tas-Saħħa' tar-riforma tal-CAP (COM(2007)0722); |
3. |
Ifakkar lill-Kunsill tal-Ministri tal-Agrikoltura u lill-Kummissjoni biex jallokaw b'urġenza appoġġ finanzjarju supplimentari għal produtturi tal-laħam u tal-ħalib min-nagħaġ u mill-mogħoż fl-Unjoni bil-ħsieb li huma jkunu jistgħu jiżviluppaw produzzjoni dinamika tan-nagħaġ u tal-mogħoż, awtosuffiċjenti, gwidata mis-suq u orjentata lejn il-konsumatur fi ħdan l-Unjoni; ifakkar mill-ġdid lill-Kunsill tal-Ministri tal-Agrikoltura u lill-Kummissjoni biex iqisu l-futur ta' dawn is-setturi fil-qafas tal-kontroll tas-saħħa tal-CAP, permezz tal-implimentazzjoni ta' miżuri differenti li joffru lill-Istati Membri, mingħajr ma tkun traskurata l-ħtieġa li jkun evitat kull tagħwiġ fil-kompetizzjoni fis-suq intern, ċerta flessibilità fl-għażla tal-possibilitajiet ta' finanzjar li ġejjin:
|
4. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex tintroduċi krediti ta' pagament supplimentari għar-raħħala li jrabbu n-nagħaġ u l-mogħoż b'metodi tradizzjonali u reġjonali rari fiż-żoni muntanjużi u żoni oħra b'diffikultajiet partikolari, bil-ħsieb li tinżamm id-diversità bijoloġika fl-agrikoltura u n-nagħaġ f'ċerti reġjuni sensittivi, |
5. |
Jistieden lill-Kummissjoni, fil-qafas tal-proċess ta' simplifikazzjoni fir-reviżjoni tal-kontroll tas-saħħa tal-CAP, biex tippermetti avviż ta' 14-il ġurnata lil min ikabbar il-bhejjem għal spezzjonijiet dwar kwistjonijiet ta' konformità ambjentali in situ fl-irziezet; |
6. |
Jinnota li l-perċentaġġ tal-prezz bl-imnut akkwistat mill-produtturi tal-laħam tan-nagħaġ mhux biżżejjed u jiġbed l-attenzjoni għad-dikjarazzjoni tiegħu għall-ħtieġa li ssir inkjesta u biex tkun rimedjata s-sitwazzjoni tal-abbuż tas-setgħa ta' supermarkets kbar stabbiliti fi ħdan l-Unjoni Ewropea (3); jifraħ li l-Kummissjoni ħolqot grupp ta' livell għoli dwar il-kompetittività tal-industrija agroalimentari maħtur biex janalizza s-sitwazzjoni fir-rigward tal-poter tas-suq fid-distribuzzjoni, u jistenna li r-rappreżentanti tal-Parlament ikunu assoċjati b'mod sħiħ ma' dan ix-xogħol; |
7. |
Jitlob lill-Kummissjoni biex tinvestiga dwar il-katina ta' provvista ta' laħam tan-nagħaġ u tal-mogħoż bil-ħsieb li tiggarantixxi li l-bdiewa jirċievu ammont ġust fis-suq; |
8. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex tiffavorixxi t-twaqqif ta' kundizzjonijiet ta' bejgħ dirett mill-produtturi u mill-assoċjazzjonijiet ta' produtturi, bil-ħsieb li tillimita ż-żidiet artifiċjali tal-prezz; |
9. |
Jinnota li l-produzzjoni tal-ħalib tan-nagħaġ u tal-mogħoż għandha tiġi mħeġġa bl-istess mod bħall-produzzjoni tal-laħam tan-nagħaġ u tal-mogħoż, l-aktar bil-ħsieb li tkun garantita l-perennità tal-katina kollha tat-trasformazzjoni tal-ħalib u tal-produzzjoni tal-ġobon li l-karatteristika u l-kwalità tagħhom huma magħrufin sew; |
10. |
Jistieden lill-Kunsill tal-Ministri tal-Agrikoltura lill-Kummissjoni biex jistudjaw il-possibilità tal-introduzzjoni ta' finanzjament Komunitarju għall-applikazzjoni madwar l-Unjoni kollha ta' sistema ta' identifikazzjoni elettronika għan-nagħaġ maħsuba għall-31 ta' Diċembru 2009, għaliex anki jekk din is-sistema tgħin biex il-merħliet jiġu rrintraċċjati aħjar, biex il-merħla tiġi mmaniġġjata u biex tiġi miġġielda l-frodi, dan kollu jimplika tariffi amministrattivi ġodda u spejjeż żejda għal dan is-settur fi kriżi; |
11. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex ittejjeb il-kapaċità tagħha ta' reazzjoni għat-tifrix tal-marda tal-ilsien ikħal li bħalissa qed tolqot lis-settur, permezz ta' strateġija ġdida tas-saħħa tal-annimali għall-Unjoni, finanzjar għar-riċerka, kumpens għall-nuqqasijiet, avvanzi fuq pagamenti, eċċ.; |
12. |
Jistieden lit-tim tal-Unjoni li jinnegozja fit-taħdidiet tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ biex inaqqsu l-iskala ta' tnaqqis ta' drittijiet tad-dwana fuq il-laħam tan-nagħaġ u biex ikun garantit li l-Unjoni tista' tgħaddi għall-għażla ta' “stat ta' prodott sensittiv” għall-prodotti tal-laħam tan-nagħaġ; |
13. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex tipproċedi bir-reviżjoni tar-reġimi attwali ta' mmaniġġjar ta' kwoti ta' importazzjoni biex tiżgura li ħaruf prodott fl-Unjoni ma jkunx espost għal kompetizzjoni mhux ġusta; |
14. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex tintroduċi sistema obbligatorja ta' regolamentazzjoni ta' tikkettar tal-Unjoni għal prodotti tal-laħam tan-nagħaġ, li għandu jkollu lowgo komuni biex jippermetti lill-konsumaturi li jiddistingwu bejn prodotti tal-Unjoni u dawk minn pajjiżi terzi, li għandhom ikunu garantiti b'numru ta' kriterji inkluża skema ta' assigurazzjoni agrikola u indikazzjoni tal-pajjiż tal-oriġini, bl-iżgurar li l-konsumaturi jkunu mgħarrfa bi sħiħ dwar il-punt ta' oriġini tal-prodott; jistima li s-sistema għandha tkun imfassla b'mod li tippermetti li jkun evitat kull ksur ta' sistemi ta' tikkettar promozzjonali attwali fil-livelli reġjonali u tal-Istati Membri; |
15. |
Jenfasizza li l-mezzi l-aktar effiċjenti u l-aktar dejjiema li jgħinu lis-settur jinsabu fl-iżvilupp tas-suq, fil-komunikazzjoni fost il-konsumaturi, filwaqt li jinsisti dwar il-benefiċċji nutrittivi u għas-saħħa tal-prodotti konċernati, u biex jinkoraġġixxu l-konsum; |
16. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex iżżid il-Baġit annwali tal-Unjoni għall-Promozzjoni tal-Ikel, li huwa stmat għal EUR 45 miljun fl-2008, biex ikun garantit il-finanzjar favur il-laħam tan-nagħaġ fl-Unjoni, u biex tibdel u tissimplifika r-regoli prattiċi li jirregolaw l-operazzjoni tal-baġit biex prodotti tal-laħam tal-ħaruf jingħataw aċċess li jagħmel sens għall-baġit; |
17. |
Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jivvalorizzaw ir-rwol essenzjali li għandha t-trobbija tan-nagħaġ fl-iżvilupp ekonomiku u dejjiemi taz-zoni l-aktar f'diffikultà u fl-ippjanar tat-territorju u biex jiffavorixxu l-istallazzjoni ta' bdiewa ġodda f'dan il-qasam b'mod prijoritarju; |
18. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex tikkoordina kampanji promozzjonali favur prodotti tan-nagħaġ u tal-mogħoż b'tikketta ta' PGI (Indikazzjoni Ġeografika Protetta) u PDO (Tfassil ta' Oriġini Protett) u timmira l-Istati Membri relevanti biex timmassimizza l-konsum; |
19. |
Jitlob lill-Kummissjoni biex, b'mod ġenerali, tmexxi fil-livell tal-UE kampanja ta' komunikazzjoni destinata għall-konsumaturi kollha u bbażata fuq azzjonijiet innovattivi, li jistgħu ikunu minn tqassim, fil-punti tal-bejgħ, ta' preparamenti differenti għall-konsum, għal kampanji li jiffukaw fuq koki maġġuri Ewropej li jinsistu fuq il-kwalità tal-prodott u jippreżentaw riċetti tal-ikel; |
20. |
Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jistabbilixxu programmi li jinkoraġġixxu lill-produtturi biex joħolqu assoċjazzjonijiet ta' produzzjoni u ta' kummerċjalizzazzjoni, biex jipprattikaw il-kummerċjalizzazzjoni diretta u biex jipproduċu u jittikettaw kwalitajiet partikulari ta' prodotti bbażati fuq il-laħam u fuq il-ħalib tan-nagħaġ u tal-mogħoż (pereżempju prodotti bijoloġiċi jew speċjalitajiet reġjonali); |
21. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex tipprovdi l-assistenza tagħha fil-ftuħ ta' swieq tal-esportazzjoni għall-prodotti tal-laħam tan-nagħaġ u l-ġewwieni tal-annimal fl-Unjoni f'pajjiżi fejn bħalissa japplikaw restrizzjonijiet bla bżonn; |
22. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex tinkludi s-settur tan-nagħaġ u tal-mogħoż fit-tieni programm ta' azzjoni Komunitarju fil-qasam tas-saħħa (2008-2013) (4) bil-ħsieb li tikkonvinċi lill-konsumaturi, b'mod partikulari liż-żgħażagħ, li jikkunsmaw ammonti żgħar ta' prodotti tan-nagħaġ u tal-mogħoż, bil-benefiċċji għas-saħħa u bil-kontenut ta' proteini li joffru dawn il-prodotti, u biex torganizza kampanja ta' informazzjoni attiva fl-Istati Membri dwar il-prodotti ġejjin mis-settur tan-nagħaġ u tal-mogħoż; |
23. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex tappoġġja r-riċerka u l-iżvilupp fl-industrija “żgħira tal-ixtarr”, li tikkonċentra kemm fuq innovazzjoni teknika għall-irziezet u kiemm fuq innovazzjoni tal-prodott fir-rigward tal-ħaruf, ġobon u prodotti sekondarji bħal suf u ġlud, magħrufa bħala l-“ħames kwart”, fejn il-benfiċċju finanzjarju huwa kważi negliġibbli fil-preżent; |
24. |
Iwissi dwar ir-riskju li x-xogħol ta' dawk li jkabbru n-nagħaġ, tar-rgħajja, dawk li jeħilbu u dawk li jġiżżu n-nagħaġ jista' jisparixxi, u jitlob lill-Kummissjoni li l-istrateġija tas-settur tinkludi azzjonijiet ta' informazzjoni fost il-pubbliku u skambju ta' professjonisti bejn iċ-ċentri ta' taħriġ, kif ukoll programmi ta' mobilità bejn l-Istati Membri għall-professjonisti u l-istudenti tal-biedja; |
25. |
Jimmarka l-ħtieġa li titejjeb id-disponibilità ta' prodotti mediċinali u veterinarji għas-setturi tan-nagħaġ u tal-mogħoż fil-livell tal-Unjoni grazzi għal appoġġ għar-riċerka farmaċewtika u għas-simplifikazzjoni ta' awtorizzazzjonijiet ta' kumerċjalizzar; |
26. |
Jitlob lill-Kummissjoni fir-rigward tal-marda tal-ilsien ikħal, biex tistimula, fil-każ li tfeġġ il-marda, ir-riċerka tal-kawża tagħha u l-possibilitajiet biex tkun miġġielda, biex tfassal strateġija ta' ġlieda effettiva, li tikkoordina l-isforzi tal-Istati Membri, li tiffavorixxi l-elaborazzjoni ta' titqib, li tistabbilixxi strateġija ta' titqib effiċjenti u biex tappoġġja b'mod finanzjarju t-titqib tal-annimali; jitlob li l-miżuri meħuda b'mod legali waqt il-ġlieda kontra l-marda tal-ilsien ikħal, iżda li biż-żmien, ikun pruvat li m'humiex effettivi jitneħħew malajr kemm jista' jkun mil-lista ta' miżuri; |
27. |
Jistieden lill-Kummissjoni biex tippreżenta l-proposti tagħha dwar it-trasparenza tal-prezz fis-settur bil-ħsieb li tipprovdi informazzjoni lill-konsumaturi u lill-produtturi dwar il-prezz tal-prodotti; |
28. |
Jistieden lill-Presidenza tal-Kunsill u lill-Kummissjoni biex jissorveljaw mill-qrib is-setturi tan-nagħaġ u tal-mogħoż fl-Unjoni u biex jiżguraw li jsiru rapporti regolari lill-Parlament dwar tibdil fil-politika li jiġu adottati |
29. |
Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, u lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri. |
(1) Testi Adottati, P6_TA(2007)0619.
(2) ĠU L 270, 21.10.2003, p. 1. Regolament kif emendat l-aħħar bir-Regolament (KE) Nru 470/2008 (ĠU L 140, 30.5.2008, p. 1).
(3) Testi Adottati tad-19.2.2008, P6_TA(2008)0054.
(4) Deċiżjoni no 1350/2007/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta' Ottubru 2007 li tistabbilixxi t-tieni programm ta' azzjoni komunitarja fil-qasam tas-saħħa (2008-2013) (ĠU L 301 20.11.2007, p. 3).