3.12.2009   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 294/42

A.

billi ċ-ċentri urbani (il-bliet u l-inħawi tagħhom) huma f'ħafna modi importanti ħafna fil-ħajja taċ-ċittadini tal-UE; billi ċ-ċentri urbani jiffaċċjaw problemi u sfidi simili fir-rigward tat-tniġġis, il-konġestjoni, l-istorbju u s-sikurezza tat-toroq bħala konsegwenza tal-mobiltà urbana, minkejja d-differenzi fid-daqs u l-istruttura tagħhom,

B.

billi hemm ħtieġa urġenti għal ħsieb ġdid u kunċetti innovattivi dwar il-mobiltà fil-bliet peress li t-trasport urban huwa kontributur ewlieni għall-bidla fil-klima, għat-tniġġis u għal problemi ambjentali oħra kif ukoll għall-effetti ħżiena marbuta fuq il-kwalità tal-ħajja u s-saħħa ta' min jgħix fil-bliet; billi jeħtieġ li nsibu tarf dawn il-problemi biex l-istrateġija globali tal-UE għall-ġlieda kontra l-bidla fil-klima u kontra problemi ambjentali oħra, tirnexxi,

C.

billi jrid ikun żgurat tqassim xieraq tal-kompiti bejn l-UE u l-bliet, tqassim li fih l-UE għandu jkollha sehem stabbilit b'mod ċar; billi b'konformità mal-prinċipju tar-regolamentazzjoni aħjar u mal-prinċipji tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità, azzjoni Komunitarja dwar il-moblità urbana għandha tittieħed biss meta jkun hemm valur miżjud tal-UE ċar,

D.

billi l-prinċipji tas-suq intern tal-UE għandhom jitqiesu wkoll fil-qasam tal-mobiltà urbana,

E.

billi l-bliet Ewropej għandhom ikunu jistgħu jagħżlu minn firxa wiesgħa ta' strumenti flessibbli sabiex titfassal ġabra ta' politiki maqtugħa għalihom li jipprovdu soluzzjonijiet integrati, sostenibbli, soċjalment effettivi u ekonomikament vijabbli għall-problemi speċifiċi tagħhom ta' mobiltà; billi soluzzjonijiet loġistiċi aħjar u bidla għal metodi ta' trasport aktar sostenibbli huma l-mira fl-oqsma u fil-mezzi kollha tat-trasport (min ikun bil-mixi, ċiklisti, trasport tal-passiġġieri pubbliku u privat, tqassim tal-merkanzija , u servizzi) sabiex ikun hemm aċċessibilità tajba għaċ-ċentri tal-bliet u biex it-traffiku jimxi bla xkiel, żewġ punti li huma importanti ħafna għar-residenti, għall-viżitaturi, għal min jidħol f'belt regolarment, għall-produtturi u għall-fornituri ta' prodotti u servizzi — partikolarment l-SMEs; billi għandha tingħata attenzjoni speċjali lill-interoperabilità tal-istrumenti magħżula sabiex fi stadju 'l quddiem, l-awtoritajiet ikunu jistgħu jinfurzaw il-ksur tar-regoli tat-traffiku marbuta maz-zoni urbani fuq bażi transkonfinali,

F.

billi l-politika Ewropea dwar it-trasport urban trid tqis il-koeżjoni ekonomika, soċjali, territorjali u ambjentali; billi trid tingħata attenzjoni speċjali lill-problemi u l-kundizzjonijiet partikulari fl-Istati Membri l-“ġodda”,

G.

billi trid tingħata attenzjoni partikulari lill-ħtiġijiet partikulari tal-ħaddiema (min jidħol fil-bliet regolarment), ta' nies b'anqas mobiltà, tat-tfal (pushchairs), ta' dawk l-anqas għonja u tal-anzjani; billi għandna nżommu f'moħħna li t-tixjiħ mgħaġġel tal-popolazzjoni tal-Ewropa jwassal għal bidliet demografiċi u għal ħtiġijiet ġodda ta' mobiltà fis-soċjetajiet,

H.

billi huwa essenzjali li jiġi adottat approċċ ġdid għall-ippjanar strateġiku għaz-zoni urbani sabiex ikunu antiċipati l-isfidi ambjentali, tal-enerġija u tal-mobiltà li se jitfaċċaw fid-deċennji li ġejjin,

I.

billi l-internalizzazzjoni ta' spejjeż esterni hija pass importanti lejn l-għan li jkun hemm ipprezzar veru fil-qasam tat-trasport; billi jeħtieġ li tkun evalwata l-possibiltà ta' kontrosussidjar ta' kunċetti sostenibbli dwar it-trasport urban, sabiex ikun żgurat it-trattament ugwali bejn it-trasport ta' prodotti u ta' passiġġieri u bejn il-mezzi differenti ta' trasport; billi jridu jsiru sforzi sabiex jiġu żviluppati strumenti finanzjarji ġodda u sabiex isir użu aħjar u aktar frekwenti ta' strumenti finanzjarji eżistenti bħall-Fondi Strutturali u ta' Koeżjoni fl-interess ta' soluzzjonijiet sostenibbli għall-mobiltà urbana,

1.

Jilqa' b'sodisfazzjon il-Green Paper imsemmija hawn fuq bħala bażi xierqa għal diskussjoni; jilqa' b'sodisfazzjon ukoll l-involviment komprensiv ta' min hu kkonċernat fil-proċess li jwassal għal opinjonijiet differenti u tat-tiswir ta' politiki futuri tal-UE dwar it-trasport urban;

2.

Iqis li hija meħtieġa delineazzjoni ċara tal-oqsma ta' responsabiltà tal-UE, b'konformità mal-prinċipji tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità stipulati fit-Trattati; jirrikonoxxi l-prinċipju li l-awtoritajiet lokali huma ħielsa li jadottaw il-politiki ta' mobiltà tagħhom stess sakemm ma jiksrux il-leġiżlazzjoni rilevanti nazzjonali u Komunitarja; jistenna fl-istess ħin li — filwaqt li jiġu applikati l-prinċipji msemmija hawn fuq — l-Istati Membri u l-bliet ikunu konxji mir-responsabiltà tagħhom stess għall-organizzazzjoni u l-ippjanar aħjar tal-mobiltà urbana; jirrikonoxxi, madankollu, li azzjoni magħquda dwar il-mobiltà urbana fil-Komunità tista' ġġib valur miżjud ċar f'xi oqsma;

3.

Jemmen li l-UE għandha tfassal strateġija globali dwar il-mobiltà urbana li twassal għal użu iktar razzjonali ta' karozzi privati u għandha tippromwovi bidla modali lejn mezzi sostenibbli ta' trasport, sabiex ikunu appoġġjati l-impenji tal-UE dwar il-ħarsien ambjentali u dwar it-tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra;

4.

Jemmen li trid tittieħed azzjoni fil-livell Ewropew fl-oqsma li ġejjin u jitlob

5.

Jistieden lill-Kummissjoni biex taħdem mal-Istati Membri biex jingħelbu l-ostakli nazzjonali għall-iskemi urbani, mingħajr madankollu ma tipproponi leġiżlazzjoni tal-UE, li tista' tillimita l-flessibiltà lokali meħtieġa biex jingħelbu l-problemi ta' mobiltà;

6.

Jikkunsidra li jeħtieġ li l-UE tqis il-ħtiġijiet partikulari tat-trasport urban fl-oqsma ta' politika fejn għandha setgħa leġiżlattiva (eż. il-politika baġitarja, il-politika ambjentali, il-politika soċjali u tas-suq tax-xogħol, il-politika tal-kompetizzjoni, il-politika tal-industrija, il-politika reġjonali u ta' koeżjoni, il-politika tat-trasport u tas-sikurezza tat-toroq, u l-politika tal-enerġija);

7.

Jitlob li jsiru regoli u/jew linji gwida speċifiċi Ewropej għall-istandardizzazzjoni u l-armonizzazzjoni ta' dan li ġej:

8.

Jitlob ukoll li jittieħdu miżuri xierqa għall-promozzjoni tal-iskambju tal-aqwa prattiki, partikolarment dwar:

9.

Jitlob li tinxtered kemm jista' jkun dejta dwar kwistjonijiet rilevanti għall-mobiltà urbana, bħall-istatistika tal-Eurostat u l-CARE (Bażi ta' dejta Komunitarja dwar l-Inċidenti fit-Toroq fl-Ewropa); jitlob li jinfetaħ l-aċċess għall-bażi ta' dejta tal-CARE, li tkun għodda b'saħħitha għall-iskambju ta' informazzjoni u ta' għarfien fost il-professjonisti fil-qasam tat-trasport;

10.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tappoġġja lill-awtoritajiet lokali billi tippromwovi proġetti pilota u sperimentali, partikolarment dawk bil-għan li japplikaw approċċ integrat għall-kwistjoni tal-mobiltà urbana u li jipprovdu għajnuna għar-riċerka fil-qasam tal-ippjanar urban;

11.

Jenfasizza l-ħtieġa għal riċerka u żvilupp fil-qasam tat-trasport sostenibbli, partikolarment għall-promozzjoni tal-progress teknoloġiku fl-iżvilupp ta' teknoloġiji ta' vetturi aktar nodfa; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Kunsill biex jinvestu f'sistemi tat-trasport urban nodfa, aktar effiċjenti, aħjar għall-konsumaturi u sikuri, u biex jieħdu miżuri sabiex jinħoloq suq għal sistemi bħal dawn;

12.

Jiġbed l-attenzjoni li l-UE għandha rwol fl-iżvilupp u l-promozzjoni tas-STI u fil-finanzjament ta' teknoloġiji innovattivi, peress li jistgħu jagħtu kontribut sinifikanti, pereżempju, lit-titjib tas-sikurezza tat-toroq u ta' kif jimxi t-traffiku kif ukoll tal-effiċjenza loġistika; iqis, għalhekk, li għandu jkun promoss aktar żvilupp u, fuq kollox adozzjoni tas-STI fl-UE;

13.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tfassal listi aċċessibbli u kompatibbli ta' proġetti ta' riċerka u ta' żvilupp dwar il-mobiltà urbana taħt il-programmi ta' qafas differenti tal-UE, filwaqt li turi eżempji applikati fil-prattika;

14.

Jenfasizza li l-iskambju tal-aqwa prattiki dwar il-governanza tal-mobiltà u koordinazzjoni aħjar, huwa essenzjali għat-titjib tat-trasport u l-mobiltà urbani, peress li qed jibdew jidhru nuqqasijiet bħan-nuqqas ta' allokazzjoni xierqa ta' responsabiltajiet, nuqqas ta' koordinazzjoni bejn diversi awtoritajiet lokali, reġjonali u nazzjonali u koordinazzjoni insuffiċjenti bejn l-ippjanar ta' sistemi tat-trasport urbani, sottourbani u rurali; jiġbed l-attenzjoni li koordinazzjoni ħażina bejn l-awtoritajiet lokali twassal għal spejjeż ogħla ta' provvista, aktar traffiku u għalhekk aktar tniġġis ambjentali;

15.

Jitlob b'urġenza għal koordinazzjoni aħjar bejn awtoritajiet lokali ġirien sabiex ikun żgurat ċertu livell ta' konsistenza u sabiex ikun hemm żvilupp sostenibbli u armonizzat ta' infrastrutturi tat-trasport lokali u reġjonali f'zoni transkonfinali u f'inħawi oħra;

16.

Iqis li jeħtieġ li l-iżvilupp u l-ippjanar urban isiru fuq bażi integrata, filwaqt li jitqiesu l-ħtiġijiet attwali u fil-futur tat-trasport urban; l-introduzzjoni ta' konnessjonijiet veloċi tal-ferrovija bejn ċentri ta' bliet u waqfiet oħra max-xmajjar, tal-ferrovija u fl-ajruporti u partikolarment ma' reġjuni fil-periferija għandha tkun prijorità għall-iżvilupp u l-modernizzazzjoni urbani fuq skala kbira;

17.

Ifakkar li, minħabba l-urbanizzazzjoni dejjem aktar mgħaġġla, għandha tingħata aktar attenzjoni lis-subborgi u lill-konurbazzjonijiet;

18.

Jenfasizza r-responsabiltà individwali taċ-ċittadini u jqis li jeħtieġ li jiġu mħeġġa jevalwaw l-imġiba tagħhom b'mod kritiku bħala utenti tat-toroq u jekk possibbli, li jipparteċipaw attivament f'forums lokali dwar il-mobiltà urbana; jemmen li kważi kull ċittadin jista' jbiddel id-drawwiet tiegħu, pereżempju rigward l-użu tal-karozza privata u mezzi alternattivi ta' trasport (mixi, roti jew trasport pubbliku), u b'hekk jagħti kontribut individwali għat-titjib tal-indafa u tal-kwalità tal-ħajja fiz-zoni urbani; jitlob li l-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali jipprovdu għażliet alternattivi ta' mobiltà biex dawn il-bidliet ikunu aktar faċli; barra minn hekk, jistieden lill-awtoritajiet Ewropej nazzjonali, reġjonali u lokali biex iwaqqfu kampanji edukattivi u tal-informazzjoni sabiex iċ-ċittadini jsiru aktar konxji dwar l-imġiba tagħhom fit-toroq; jisħaq fuq l-importanza partikulari ta' kampanji edukattivi għall-ġenerazzjoni żagħżugħa;

19.

Jenfasizza f'dan ir-rigward l-importanza u s-suċċess dejjem jikber tal-“Jum bla Karozzi” fil-kuntest tal-Ġimgħa tal-Mobiltà tal-UE; jinnota li, fl-2007, 1, 909 bliet minn 23 Stat Membru ħadu sehem f'din l-inizjattiva; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jibqgħu jinkuraġġixxu din l-inizjattiva u biex jaħdmu għall-adozzjoni wiesgħa tagħha;

20.

Jikkunsidra li għandu jsir studju li juri biċ-ċar u li jkun fih informazzjoni dettaljata dwar l-aspetti kollha tal-għażliet u l-possibilitajiet taċ-ċittadini rigward il-mobiltà urbana (trasport privat imqabbel mat-trasport pubbliku); jitlob ġbir ta' dejta ġdid u standardizzat dwar kwistjonijiet li ma tantx saru studji dwarhom bħall-imġiba taċ-ċiklisti u ta' min ikun bil-mixi u l-motivazzjoni taċ-ċittadini meta jużaw ċerti mezzi ta' trasport minflok oħrajn;

21.

Jemmen li l-UE tista' tagħti kontribut kbir lill-finanzjament ta' miżuri tat-trasport urban tal-passiġġieri u tal-merkanzija, pereżempju bl-użu tal-Fondi Strutturali u ta' Koeżjoni, u jistieden lill-Kummissjoni biex tonora r-responsabiltà tagħha f'dan ir-rigward; ifakkar fir-responsabiltà ta' finanzjament tal-Istati Membri għal miżuri li jolqtu l-ambjent u t-trasport kif stipulat fil-liġi Komunitarja;

22.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tfassal strumenti speċifiċi orjentati lejn l-ekonomija tas-suq sabiex jinħoloq qafas bilanċjat u favorevoli għall-mobiltà sostenibbli fiċ-ċentri urbani;

23.

Jitlob, fil-kuntest tal-evalwazzjoni li se ssir dalwaqt tal-baġit tal-UE, li l-finanzjament ta' proġetti minn fondi tal-UE jkun marbut aktar mill-qrib ma' kundizzjonijiet u rekwiżiti marbuta mat-trasport sostenibbli u l-protezzjoni ambjentali fil-futur u jqis li dan huwa strument xieraq għal-promozzjoni ta' kunċetti ta' trasport li ma jagħmilx ħsara lill-ambjent u li jkun aċċessibbli ħafna;

24.

Jistieden lill Kummissjoni biex taħdem, għal rasha jew mal-Bank Ewropew tal-Investiment, pereżempju, fuq l-evalwazzjoni tal-possibiltajiet attwali u futuri għall-finanzjament tat-trasport urban; jissuġġerixxi li titfassal gwida komprensiva li tistabbilixxi b'mod sistematiku l-fondi kollha disponibbli għat-trasport urban; barra minn hekk, jistieden lill-Kummissjoni biex teżamina l-kwistjoni tal-kontrosussidjar fil-qasam tat-trasport sabiex ikun żgurat trattament ugwali bejn il-mezzi kollha tat-trasport u bejn it-trasport tal-passiġġieri u tal-merkanzija; għandhom ikunu evalwati wkoll l-aspetti kollha ta' sħubijiet bejn il-gvern u l-privat u l-kontribut li jistgħu jagħtu lil kunċetti sostenibbli rigward il-mobiltà urbana;

25.

Jistieden lill-Bureau tal-Parlament Ewropew, u lis-servizzi tiegħu, biex jagħti l-eżempju billi jimplimenta d-deċiżjonijiet tiegħu stess u billi jagħti spinta lil miżuri ta' mmaniġġjar għall-Membri, l-istaff u l-viżitaturi bil-għan li l-mobiltà sostenibbli tiġi integrata fl-applikazzjoni tar-Regolament EMAS mill-Parlament;

26.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.