14.7.2015   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 230/59

Relatur:

is-Sur WOLF

1.1.

Il-Kumitat jilqa’ bis-sħiħ l-għan li tistabbilixxi l-Kummissjoni u l-miżuri li tipproponi biex jintlaħaq. L-implimentazzjoni tagħhom madankollu hija responsabbiltà u kompitu tal-Istati Membri.

1.2.

Fid-dawl tal-effett ta’ lieva limitat tal-Kummissjoni f’dan il-qasam ta’ politika fl-Istati Membri, il-Kumitat jappella għar-rieda tajba, attitudni kostruttiva u l-poter tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-partijiet interessati kollha biex din il-ħidma urġenti iżda diffiċli tingħata prijorità u ssir b’mod konsistenti li ma jirriżultax f’mekkaniżmi burokratiċi addizzjonali.

1.3.

Fil-fehma tal-Kumitat dawn il-kompiti huma prijorità:

1.4.

Għal iktar dettalji l-Kumitat jirreferi għas-sezzjonijiet segwenti.

2.1.

Din il-Komunikazzjoni tindirizza l-isforzi favur il-ksib ta’ żieda konsiderevoli fil-potenzjal tar-riċerka u l-innovazzjoni (R&I), li huma muturi ewlenin ta’ tkabbir imġedded. Din iż-żieda għandha sseħħ permezz ta’ titjib fil-kwalità tal-investiment meħtieġ fi ħdan l-istrateġiji ta’ konsolidazzjoni fiskali favur it-tkabbir tal-Istati Membri.

2.2.

Il-Kummissjoni tipproponi:

2.3.

Il-Kummissjoni ser tappoġġja lill-Istati Membri f’dan kollu u ser tibbaża fuq l-esperjenza tal-inizjattiva ewlenija (1) tal-Unjoni ta’ Innovazzjoni u ż-Żona Ewropea ta’ Riċerka.

2.4.

Barra minn hekk huwa indispensabbli t-tisħiħ, fl-aktar sens wiesa’, tal-ekosistema tal-innovazzjoni u l-ħolqien tal-kundizzjonijiet qafas adatti għall-intrapriżi Ewropej.

2.5.

Mill-bidu tal-Unjoni ta’ Innovazzjoni s’issa sar progress evidenti. Madanakollu hemm bżonn ta’ iktar sforzi sabiex:

2.6.

Il-Kummissjoni tistieden lill-Kunsill jiddiskuti din it-tema abbażi tal-Komunikazzjoni u l-proposti tagħha.

3.1.

Ir-riċerka u l-innovazzjoni, marbuta mal-proċess storiku tal-Illuminiżmu (2), ġabu magħhom fi żmien qasir l-ikbar żieda li qatt kien hemm fl-għarfien, is-saħħa, il-ħiliet tekniċi u l-prosperità; huma l-mutur tat-tkabbir ekonomiku u l-progress soċjali tal-ġejjieni.

3.2.

Dan jagħrfuh ukoll pajjiżi barra mill-Ewropa u jispjega ż-żieda fil-kompetizzjoni internazzjonali għall-għarfien u l-innovazzjoni. B’mod partikolari fl-Asja qed jinbnew ċentri kbar tat-teknoloġija u l-għarfien u n-nefqa għar-riċerka u l-kapaċitajiet tal-innovazzjoni qed ikomplu jissaħħu b’rata dinamika.

3.3.

Il-Kumitat jappoġġja bis-sħiħ l-għan dikjarat fil-Komunikazzjoni u l-miżuri proposti biex jintlaħaq; dawn huma konformi mar-rakkomandazzjonijiet li spiss għamel il-Kumitat fil-passat (3).

3.4.

L-infurzar tal-miżuri proposti u r-riżorsi disponibbli għal dan huma għalhekk kwistjonijiet urġenti. Kif tirrimarka sew il-Kummissjoni, il-biċċa l-kbira tal-problemi u l-ħidma involuta jaqgħu taħt il-kompetenza tal-Istati Membri.

3.5.

Min-naħa tagħha, sabiex tiffinanzja u taġixxi b’mod immirat fuq il-politika tar-R&I tal-Istati Membri, il-Kummissjoni għandha primarjament il-programm ORIZZONT 2020. Kif qal kemm-il darba l-Kumitat, dawn ir-riżorsi jista’ jkollhom biss effett ta’ lieva limitat.

3.6.

Il-Kumitat jappella għalhekk għar-rieda tajba, attitudni kostruttiva u l-poter tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-partijiet interessati kollha biex din il-ħidma urġenti tingħata prijorità u ssir b’mod konsistenti u gradwali, u ma tirriżultax f’mekkaniżmi burokratiċi addizzjonali.

3.7.

Għalhekk huwa importanti li l-Istati Membri kollha tal-Ewropa jkomplu jinġiebu ‘l quddiem. L-għan speċifiku huwa l-bini u t-tisħiħ ta’ kapaċitajiet fir-riċerka u l-iżvilupp u ta’ ċentri ta’ innovazzjoni moderni u eċċellenti fl-Istati Membri kollha b’mod partikolari dawk li huma inqas avvanzati fil-qasam, u li l-istudji u l-faċilitajiet universitarji jiġu allinjati ma’ dan l-għan. L-Ewropa tirrikjedi universitajiet ta’ klassi dinjija. Għalhekk l-universitajiet u ċ-ċentri ta’ riċerka, bħala sorsi ta’ persuni innovattivi u ideat, għandhom jingħataw appoġġ prijoritarju.

3.8.

Dan jitlob qabel kollox riformi strutturali korrispondenti (inkluż valutazzjoni internazzjonali tal-kwalità) u li l-flus mill-Fondi Strutturali u ta’ Koeżjoni tal-UE jiġu allokati u użati għal dawn il-kompiti b’mod immirat; dan għandu jintalab u jiġi segwit mill-Kummissjoni. B’hekk jinħolqu sinerġiji u jonqsu d-distakki fil-qasam tal-innovazzjoni fl-Ewropa.

3.9.

Fejn ma hemmx sistema moderna u effettiva tax-xjenza u r-riċerka, jeħtieġ li din tinbena abbażi tal-qsim tal-esperjenza u t-tagħlim mill-aħjar prattika. Dan ifisser li għandhom jinħatru provvedituri eċċellenti u esperjenzati u jingħataw awtonomija u libertà ta’ azzjoni u għandhom jitqiegħdu biżżejjed finanzi affidabbli għad-dispożizzjoni tagħhom. Il-kunċett ta’ “twinning of excellence”, fejn ir-ragruppamenti eżistenti ta’ eċċellenza jaġixxu bħala msieħba, jista’ jaqdi rwol partikolari f’dan ir-rigward.

3.9.1.

Il-Kumitat madankollu jwissi kontra l-istandardizzazzjoni eċċessiva u t-telf ta’ kompetizzjoni sistemika li ġġib magħha bħala bażi neċessarja għall-innovazzjonijiet tal-ġejjieni. Huwa jwissi wkoll kontra kriterji ta’ valutazzjoni formali żżejjed. Mill-banda l-oħra, evalwazzjoni internazzjonali bejn il-pari hija l-aqwa strument disponibbli u essenzjali għall-valutazzjoni u l-garanzija tal-kwalità li hemm bżonn għar-R&Ż fl-Ewropa minkejja d-dgħufijiet potenzjali fil-valutazzjoni ta’ ideat iktar revoluzzjonarji.

3.10.

Iż-żmien bejn meta jkun sar investiment fir-R&I u meta dan jirriżulta f’innovazzjonijiet vijabbli huwa twil wisq u diffiċli li tiġi antiċipata u identifikata rabta kawżali.

3.11.

Madankollu ilu ċar li l-prestazzjoni ekonomika u l-prosperità ta’ pajjiż, fejn din mhix ibbażata primarjament fuq aċċess għar-riżorsi naturali, hija marbuta bis-sħiħ ma’ investiment fir-R&I u l-kapaċità innovattiva li tirriżulta.

3.12.

F’dan il-kuntest għalhekk l-Ewropa tirrikjedi żona komuni ta’ riċerka miftuħa u effiċjenti li tiġbed lill-aqwa talent fid-dinja, li fuqha tibni l-politika tal-immigrazzjoni tagħha u fejn is-sistemi xjentifiċi nazzjonali kostitwenti jikkooperaw fil-livell Ewropew b’mod iktar effettiv u jkunu marbuta aħjar mal-aqwa istituzzjonijiet internazzjonali ta’ suċċess.

3.13.

Bl-istess mod, l-Ewropa għandha bżonn miżuri ta’ politika kif ukoll klima soċjali li tippromovi, tilqa’ u tippremja l-innovazzjoni u toħloq il-kundizzjonijiet għal intraprenditorija impenjata. Dan jirrikjedi fost affarijiet oħra li jiġu identifikati, evalwati u fejn ikun hemm bżonn mitigati jew eliminati l-ostakli amministrattivi, ekonomoċi u soċjali u b’hekk tittejjeb u tissaħħaħ is-sistema sħiħa tal-innovazzjoni.

3.14.

Dan ser jirrikjedi politika tar-R&I fl-Istati Membri kollha tal-UE li torbot l-attivitajiet nazzjonali ma’ inizjattivi Ewropej u internazzjonali u toħloq kollaborazzjoni bejn dawk li jfasslu l-politika, ix-xjenza, in-negozju u s-soċjetà ċivili inkluż fil-livell Ewropew u fl-istess ħin tkun marbuta ma’ inizjattivi lokali u reġjonali wkoll.

3.15.

Għaliex, flimkien ma’ R&I finanzjati b’mod pubbliku, huma l-intrapriżi nnifishom li jinvestu ħafna fir-R&Ż li jaraw suċċess fis-suq permezz ta’ prodotti, servizzi u proċessi ġodda. Dawn l-intrapriżi, inkluż intrapriżi fl-ekonomija soċjali, jagħtu kontribut sostanzjali sabiex jiżguraw il-pożizzjoni tal-Ewropa fis-swieq globali permezz tal-innovazzjoni u l-ħolqien u ż-żamma tax-xogħol fl-Ewropa.

3.16.

Sfortunatament, dan ma jgħoddx għall-intrapriżi l-kbar kollha. Raġuni waħda tista’ tkun l-averżjoni sistematika tat-tmexxija lejn ir-riskji tas-suq marbuta ma’ dawk li jissejħu “disruptive technologies” (4). L-ajruplan ma ħolquhx jew żviluppawh l-industriji marittimi jew ferrovjarji u l-innovazzjonijiet tal-Microsoft u l-Apple mhumiex frott il-ħidma tal-kumpaniji tat-tagħmir tal-elettriku u/jew elettroniku li kienu jiddominaw is-suq.

3.17.

L-ideat il-ġodda ħafna drabi jiġu minn persuni intraprenditorjali u gruppi interdixxiplinarji jew saħanistra minn partijiet esterni jew finanzjati minnhom. L-SMEs, l-intrapriżi li jkunu għadhom kemm jiftħu u l-intrapriżi fl-ekonomija soċjali għandhom għalhekk rwol importanti x’jaqdu. Il-promozzjoni u l-ħarsien tagħhom għandu jkun pilastru ewlieni ta’ kwalunkwe politika effettiva tal-innovazzjoni.

3.18.

Kif ġie diskuss fid-dettall fl-Opinjoni dwar l-Unjoni ta’ Innovazzjoni (5), jeżisti potenzjal kbir ta’ innovazzjoni fil-firxa sħiħa ta’ interazzjonijiet u organizzazzjonijiet umani, inklużi l-intrapriżi fl-ekonomija soċjali. Dan jinkludi l-qasam sħiħ tal-attivitajiet xjentifiċi, ekonomiċi u soċjali hekk kif intqal qabel. Fl-istess waqt l-innovazzjonijiet mhux bilfors jiġu mir-R&Ż sistematiċi tal-prodott, iżda jistgħu jiżviluppaw minn ħidma fil-post u l-esperjenza miksuba. Dawn jinkludu:

Il-Kumitat jisħaq mill-ġdid (6) fuq l-appoġġ tiegħu tal-għan tal-Kummissjoni li tippromovi kemm tista’ dawn l-innovazzjonijiet.

4.1.

Il-Kumitat ifakkar li filwaqt li jeżistu rabtiet reċiproċi bejn ir-riċerka u l-innovazzjoni, dawn għandhom karatteristiċi differenti u jifjorixxu taħt kundizzjonijiet differenti wkoll (7). Għalhekk importanti li jitqiesu l-kundizzjonijiet ta’ ħidma differenti tat-tnejn iżda anki li jinstabu rabtiet bejniethom.

4.2.

Fir-rigward tal-użu tal-fondi pubbliċi, jiġifieri dħul mit-taxxi fuq iċ-ċittadini u l-ekonomija u li ġejjin minn proċessi demokratiċi, il-Kumitat reċentement iċċara (8) li kwalunkwe appoġġ mill-Kummissjoni (li fuq kollox ġej minn fondi pubbliċi) għandu jiffoka fuq il-kompiti li inqas probabbli li jiġu finanzjati mill-fondi privati. Dan jista’ jkun minħabba r-raġunijiet tipiċi li ġejjin:

4.3.

Fir-rigward tal-promozzjoni tar-riċerka u l-iżvilupp, il-fehma tal-Kumitat fil-qosor hija din. Hija għandha:

4.3.1.

Il-KtR jtenni s-sejħiet (10) tiegħu li jiġu indirizzati b’mod effettiv ir-riskji u l-iżvantaġġi soċjali tar-riċerkaturi li ġejjin mill-mobbiltà transnazjonali meħtieġa u mixtieqa u n-nuqqas ta’ impjiegi stabbli. F’dan ir-rigwrd jilqa’ l-inizjattiva reċenti (RESAVER) tal-Kummissjoni (11) li tiffaċilita l-mobbiltà tar-riċerkaturi fl-Ewropa permezz ta’ skema ta’ pensjoni ġdida u pan-Ewropea. Din għandha tipprovdi lir-riċerkaturi bl-opportunità li jagħżlu bejn Stat Membru u ieħor mingħajr biża’ li ser jitilfu d-drittijiet tal-pensjoni tagħhom. Il-Kumitat iqis li dan huwa pass fid-direzzjoni t-tajba mingħajr ma jinsab fil-qagħda li jevalwa kemm huwa adatt l-approċċ li ntgħażel.

4.3.2.

F’din l-Opinjoni l-Kumitat ma jidħolx fit-temi speċifiċi ta’ riċerka billi dawn diġà ddiskutihom fid-dettall fl-Opinjoni tiegħu dwar il-programm Orizzont 2020 Huwa jirrepeti mill-ġdid li l-għanijiet tal-programmi tal-Istati Membri jirrikjedu l-effett ta’ lieva.

4.4.

Fir-rigward tal-promozzjoni tal-innovazzjonijiet il-fehma tal-Kumitat fil-qosor hija din. Ġeneralment l-innovazzjoni tirriżulta:

4.5.

Ħafna drabi huwa permezz tal-bini ta’ intrapriżi ġodda li l-ideat isiru innovazzjonijiet u prodotti innovattivi. Waħda mill-iktar miżuri politiċi importanti tal-promozzjoni tal-innovazzjoni hija li tappoġġja u tiffaċilita l-ħolqien ta’ intrapriżi ġodda u li tiżgura s-sopravivenza tagħhom matul l-ewwel ħames jew għaxar snin kritiċi tal-proġett.

4.6.

Minkejja li fil-passat l-innovazzjoni dejjem qdiet lis-soċjetà u b’hekk tat kontribut konsiderevoli lill-prosperità u l-kompetittività, xi drabi xorta tiffaċċja ostakli soċjali u ekonomiċi kbar. Għall-intrapriżi, il-kummerċ, is-soċjetà u dawk li jfasslu l-politika, il-ġdid ħafna drabi jirrappreżenta theddida.

4.7.

L-innovazzjonijiet jistgħu fil-fatt jiġġeneraw tibdil ekonomiku jew soċjali f’fergħat jew intrapriżi speċifiċi billi jew jeliminaw l-impjiegi jew idgħajfu l-klassijiet soċjali dominanti u wara żmien twil biss jagħtu xhieda tal-potenzjal utli u produttiv tagħhom għas-soċjetà. Eżempji jinkludu n-newl mekkaniku, l-introduzzjoni tas-sħubija soċjali, l-inġinerija ġenetika, Google, Amazon jew l-introduzzjoni ta’ tekniki tal-użu tal-enerġiji rinnovabbli. Barra minn hekk, il-kapaċità tal-adattament tas-soċjetà u l-ekonomija (ċikli ta’ amortizzazzjoni) tista’ tbati taħt tibdil rapidu u innovattiv iżżejjed.

4.8.

It-tħassib li rriżulta minn dan fost gruppi soċjali individwali wassal lill-Kummissjoni biex tintroduċi l-kunċett tar-riċerka u l-innovazzjoni (13) responsabbli. (14) Madanakollu fid-dawl tal-kisbiet ewlenin tar-riċerka u l-innovazzjoni bħala mutur u l-bażi tal-istandards tal-ħajja u x-xjenza tal-llum, u bħala l-bażi essenzjali għall-proċess storiku tar-raġuni li twieldu minnu kunċetti u ideat prinċipali relatati mad-drittijiet tal-bniedem u l-qsim tas-setgħat tal-istat, il-Kumitat iqis li l-kunċett huwa żbaljat u unilaterali. Huwa jirrakkomanda għalhekk riflessjoni dwar l-impatt tiegħu fuq il-valur li tagħti s-soċjetà lir-riċerka u l-innovazzjoni.

4.8.1.

Naturalment ir-riċerka u l-innovazzjoni jridu jsegwu l-liġijiet li jeżistu u l-prinċipji etiċi.

4.8.2.

Dan jgħodd madanakollu wkoll għal kull attività soċjali kemm jekk tolqot il-mediċina, il-kummerċ, il-ġurnaliżmu, it-tfassil tal-liġi, il-politika u l-qrati. Il-Kumitat għalhekk ma jqisx li huwa adatt li l-kunċett ta’ responsabbiltà jiġi assoċjat esklużivament u b’mod espliċitu mar-R&I.

4.9.

Barra dawn l-ostakli aktar fundamentali, il-ħtieġa li jiġu rispettati l-ammont kbir ta’ regoli frammentati ħafna madwar l-Ewropa u l-kwistjoni kritika tal-finanzjament jirrappreżentaw l-akbar sors ta’ diffikultà għall-intrapriżi innovattivi li jkunu għadhom kemm jiftħu.

4.9.1.

Il-Kumitat jirrepeti għalhekk ir-rakkomandazzjoni tiegħu (15) li l-intrapriżi li għadhom kemm jiftħu u li huma iżgħar minn daqs speċifiku stipulat igawdu minn perjodu ta’ eżenzjoni u flessibbiltà għal ċertu tul ta’ żmien. Dan jista’ jsir permezz ta’ klawżola ta’ eżenzjoni li matul dan iż-żmien teħles lil dawn l-intrapriżi mill-biċċa l-kbira ta’ kwalunkwe tip ta’ regoli amministrattivi u rekwiżiti stabbiliti sabiex l-ewwel jingħata ċans il-potenzjal ta’ suċċess ekonomiku u tekniku tagħhom.

4.10.

Kif saħaq f’Opinjonijiet oħra li jirreferi għalihom b’rabta ma’ rakkomandazzjonijiet dettaljati oħra dwar pereżempju l-innovazzjoni soċjali, il-Kumitat jappoġġja bis-sħiħ l-għan tal-Kummissjoni tat-“tisħiħ tal-ekosistema tal-innovazzjoni usa’ u l-istabbiliment tal-kundizzjonijiet ta’ qafas tajbin li jistimolaw il-kumpaniji tal-Ewropa biex jinnovaw”. Dan ifisser b’mod partikolari l-identifikazzjoni u l-eliminazzjoni ta’ ostakli għall-innovazzjoni.

4.10.1.

Ir-rekwiżiti u r-restrizzjonijiet tekniċi dettaljati żżejjed jistgħu joħonqu u jostakolaw l-innovazzjoni. Dan għandu jitqies pereżempju fid-dawl tar-rekwiżiti dettaljati żżejjed tal-inizjattiva tal-effiċjenza tal-enerġija tal-Kummissjoni.

4.10.2.

Dawn l-isforzi għandu jkollhom l-għan li jiżguraw bl-aħjar mod possibbli u b’mod sostenibbli l-prosperità, is-saħħa u s-sigurtà taċ-ċittadini u l-konsumaturi anke fil-futur.

4.10.3.

Għandhom jintużaw ukoll eżempji mill-passat biex jiġi evalwat jekk interpretazzjoni stretta żżejjed tal-prinċipju ta’ prekawzjoni, pereżempju fejn jidħlu l-protezzjoni tal-konsumatur jew l-iżvilupp ta’ proċeduri mediċi ġodda, tolqotx il-kuraġġ li jinstabu soluzzjonijiet ġodda u effettivi.

4.11.

Fil-fehma tal-Kumitat, minkejja s-suċċess evidenti Ewropew fir-R&Ż u f’bosta oqsma tal-ekonomija, dan ma jirrikjedix biss it-tkomplija tas-suq intern u taż-Żona Ewropea tar-Riċerka, iżda anki l-analiżi ta’ raġunijiet iktar fundamentali għan-nuqqas ta’ klima li tiffavorixxi l-innovazzjoni fl-Ewropa meta mqabbla pereżempju mal-Istati Uniti jew ċerti partijiet tal-Asja. Għalfejn kumpaniji bħal Google, Microsoft, Facebook jew Monsanto mhumiex kumpaniji Ewropej? Jew għalfejn ma ħriġniex b’Google jew Monsanto “aħjar” li jirrispondu aħjar għat-tħassib taċ-ċittadini u li kibru taħt l-influwenza tal-politika Ewropea?

4.12.

Hemm bżonn ta’ bidla fundamentali fl-attitudni soċjali sabiex l-innovazzjonijiet ma jitqisux l-ewwel bħala riskju jew theddida, iżda bħala opportunità ta’ progress u ta’ iktar impjiegi u opportunità għall-ekonomija u l-kompetittività tal-Ewropa u għat-tfassil tal-mudell soċjali Ewropew. Neħtieġu bilanċ ġdid, bilanċ aħjar bejn il-kawtela u r-riskju, bejn riskji żgħar u perikli kbar, bejn ir-regolazzjoni u l-flessibbiltà.