Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Il-Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li tistabbilixxi żona ferrovjarja unika Ewropea

COM(2010) 475 finali 2010/0253 (COD)

u il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni dwar l-iżvilupp ta’ Żona Unika Ferrovjarja Ewropea”

COM(2010) 474 finali

2011/C 132/20

Relatur: Is-Sur HENCKS

Nhar l-4 ta’ Ottubru 2010, il-Kunsill iddeċieda, b’konformità mal-Artikoli 91 u 304 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li jikkonsulta lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar

il-Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li tistabbilixxi żona ferrovjarja unika Ewropea

COM(2010) 475 finali – 2010/0253 (COD) u

il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-iżvilupp ta’ Żona Unika Ferrovjarja Ewropea

COM(2010) 474 finali.

Is-Sezzjoni Speċjalizzata għat-Trasport, l-Enerġija, l-Infrastruttura, u s-Soċjetà tal-Informazzjoni, inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-opinjoni tagħha nhar l-1 ta’ Marzu 2011.

Matul l-470 sessjoni plenarja tiegħu li saret fil-15 u s-16 ta’ Marzu 2011 (seduta tas-16 ta’ Marzu 2011), il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-opinjoni b’168 vot favur, 21 vot kontra u 13-il astensjoni.

1.   Rakkomandazzjonijiet

1.1   Il-KESE japprova li l-abbozz tad-direttiva “riformulata” dwar l-ewwel pakkett ferrovjarju huwa maħsub biex inaqqas id-differenzi fl-interpretazzjoni tat-test u li jiġu eliminati l-aspetti dgħajfa ta’ ċerti dispożizzjonijiet fil-ġabra ta’ leġislazzjoni ferrovjarja. Madankollu, id-direttiva riformulata mhux biss temenda dispożizzjonijiet eżistenti iżda tinkludi wkoll għadd sostanzjali ta’ dispożizzjonijiet regolatorji ġodda.

1.2   Il-KESE jfakkar li l-għan tal-leġislazzjoni dwar iż-żona ferrovjarja huwa li toħloq żona ferrovjarja Ewropea kapaċi tikkompeti (b’mod sostenibbli) mal-modi l-oħra tat-trasport. Għalhekk il-KESE japprova d-dispożizzjonijiet il-ġodda kollha li jservu dan il-għan, filwaqt li għandu ċertu riżerva għal dawk li jew imorru lil hinn minn dan il-għan jew li ma jwasslux għalih.

1.3   Il-KESE jiddispjaċih li l-abbozz ta’ direttiva ma indirizza la l-interoperabbiltà (filwaqt li t-twaqqif ta’ żona ferrovjarja unika Ewropea jiddependi sew mill-progress fl-interoperabbiltà teknika) u lanqas l-iżbilanċi fil-ġestjoni tat-traffiku ferrovjarju, li ta’ spiss tagħti prijorità lill-ferroviji tal-passiġġieri, għad-detriment tal-ġarr tal-merkanzija.

1.4   Fi żmien ta’ restrizzjonijiet baġitarji kbar, ser jeħtieġ li jinsabu sorsi ġodda ta’ finanzjament għall-istruttura ferrovjarja. Minħabba li l-biċċa l-kbira tal-fondi strutturali Ewropej u l-fondi ta’ koeżjoni soċjali jiffinanzjaw essenzjalment l-infrastrutturi tat-triq, filwaqt li l-fondi tat-TEN-T jingħataw l-ewwel lill-ferrovija, il-KESE jista’ jappoġġja t-twaqqif ta’ fond uniku tat-trasport biss jekk dan ikun newtrali u jiżgura bilanċ fost il-modi kollha tat-trasport. Il-KESE jixtieq li dan il-finanzjament ikun espliċitament previst fir-reviżjoni tal-politika ta’ koeżjoni mill-2014 ’il quddiem.

1.5   Fir-rigward ta’ sorsi oħra ta’ finanzjament, il-KESE jirreferi għall-proposti 15 u 16 tal-Komunikazzjoni “Lejn Att dwar is-Suq Uniku” u jipproponi wkoll li tiġi kkunsidrata l-possibbiltà li jitwaqqaf fond ta’ kumpens simili għal dawk li diġà jeżistu f’industriji varji li jużaw netwerk.

1.6   Il-KESE jiddeplora d-dewmien fil-ħolqien tal-kundizzjonijiet għall-iżgurar ta’ kompetizzjoni ġusta bejn il-ferroviji u l-modi l-oħra tat-trasport, u l-inadegwatezza ġenerali tal-miżuri maħsuba sabiex l-ispejjeż u l-effetti esterni tat-trasport jiġu internalizzati billi jitqiesu l-ispejjeż soċjali esterni meta jiġu stabbiliti t-tariffi.

1.7   Fir-rigward tal-kundizzjonijiet tal-aċċess għall-faċilitajiet tas-servizz ferrovjarju, il-KESE ma jistax jappoġġja r-rekwiżit ta’ indipendenza legali, organizzattiva u tat-teħid ta’ deċiżjonijiet li jista’ jipperikola l-istrutturi attwali li ma jistgħux jiġu sostitwiti.

1.8   Il-KESE lanqas jista’ japprova li d-dispożizzjonijiet inklużi fl-annessi tal-proposta għal direttiva “riformulata”, li huma ċarament ta’ natura essenzjali, jistgħu jiġu emendati mill-Kummissjoni permezz ta’ atti delegati.

1.9   Fl-aħħar nett, il-KESE huwa tal-fehma li għandha tingħata prijorità assoluta lill-implimentazzjoni ġenerali tas-Sistema Ewropea tal-Ġestjoni tat-Traffiku Ferrovjarju ERMTS flimkien mas-Sistema Ewropea għall-Kontroll tal-Ferroviji ETCS.

2.   Il-progress fil-leġislazzjoni dwar iż-żona ferrovjarja Ewropea

2.1   Il-ħolqien ta’ żona ferrovjarja unika Komunitarja li tkun kapaċi tikkompeti (b’mod sostenibbli) ma’ modi oħra tat-trasport huwa l-isfida li l-Unjoni Ewropea ilha tipprova tegħleb sa mill-ewwel direttiva tad-29 ta’ Lulju 1991 dwar l-iżvilupp ta’ linji tal-ferrovija tal-Komunità (91/440/KEE), li ġiet segwita fl-1996 minn White Paper bit-titolu “Strateġija għar-rivitalizzazzjoni tal-ferrovija Komunitarja”.

2.2   Id-Direttiva 91/440/KEE (li sussegwentement ġiet emendata u konsolidata) tittratta l-ġestjoni tal-infrastruttura tal-ferroviji u s-servizzi internazzjonali kollha tat-trasport ferrovjarju, kemm dak tal-merkanzija kif ukoll tal-passiġġieri, permezz ta’ impriżi ferrovjarji li ġew stabbiliti jew għandhom jiġu stabbiliti fi ħdan l-Unjoni, bl-eċċezzjoni ta’ dawk l-impriżi ferrovjarji li l-attività tagħhom hija limitata għall-provvista ta’ servizzi urbani, suburbani jew reġjonali.

2.3   L-UE tikkunsidra l-politika komuni tat-trasport bħala element fundamentali tas-suq uniku Ewropew u hija impenjata li tippromovi t-trasport ferrovjarju, billi tenfasizza l-vantaġġi kompetittivi tiegħu meta mqabbel mal-modi l-oħra ta’ trasport fuq l-art jew bl-ajru, b’mod speċjali fir-rigward tal-konsum tal-enerġija, it-tniġġis, l-impatt ambjentali u s-sigurtà. Biex dan iseħħ, l-UE tibbaża fuq żewġ prinċipji:

L-ewwel pakkett ferrovjarju tal-2001 ġie segwit minn żewġ pakketti oħra kif ukoll għadd kbir ta’ direttivi u rakkomandazzjonijiet.

3.   It-traspożizzjoni tal-leġislazzjoni Ewropea fil-liġi nazzjonali

3.1   It-traspożizzjoni tad-direttivi tal-ewwel pakkett ferrovjarju fil-liġi nazzjonali ġabet magħha problemi sinifikanti u tardjar f’bosta Stati Membri tant li, skont il-Kummissjoni, din jew ma ġietx implimentata jew ġiet implimentata mhux bis-sħiħ jew mhux korrettament. Għaldaqstant, f’Ġunju 2008 l-Kummissjoni nediet proċeduri ta’ ksur kontra 24 mill-25 Stat Membru kkonċernat (Malta u Ċipru m’għandhomx netwerks ferrovjarji).

3.2   Wara l-emendi li saru minn 3 Stati Membri fil-leġislazzjoni nazzjonali tagħhom, f’Ottubru 2009 l-Kummissjoni bagħtet opinjonijiet motivati lil 21 Stat Membru dwar il-ksur pendenti. Fl-24 ta’ Ġunju 2010 l-Kummissjoni ddeċidiet li tressaq proċeduri quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea kontra 13-il Stat Membru, filwaqt li tħejjew kjarifikazzjonijiet għat-8 Stati Membri li kien fadal li kienu rċivew opinjoni motivata.

3.3   Il-Kummissjoni tilmenta qabel xejn dwar is-sitwazzjoni ta’ kompetizzjoni inġusta li tirriżulta mill-iffissar ta’ tariffi ta’ aċċess meqjusa għoljin wisq, l-allokazzjoni diskriminatorja tal-kapaċità tan-netwerk, il-pożizzjoni (storikament) dominanti tal-maniġers tan-netwerks li jutilizzaw huma stess is-servizzi ferrovjarji, u n-nuqqas ta’ korpi regolatorji indipendenti.

3.4   Madankollu, il-Kummissjoni tirrikonoxxi li l-iżvilupp ta’ kompetizzjoni ħielsa fis-settur ferrovjarju qed jixxekkel parzjalment mill-ambigwità tal-ġabra tal-leġislazzjoni ferrovjarja u d-dgħufija ta’ ċerti dispożizzjonijiet li għandhom bżonn jiġu kkjarifikati u aġġustati sabiex jitnaqqsu d-differenzi fl-interpretazzjoni bejn l-Istati Membri.

4.   Il-kontenut tad-direttiva “riformulata”

4.1   Il-proposta għal direttiva riformulata dwar l-ewwel pakkett ferrovjarju hija maħsuba biex tissemplifika u tikkonsolida t-testi legali eżistenti, telimina r-referenzi trasversali, tarmonizza t-terminoloġija u ssolvi l-problemi relatati mat-trasport internazzjonali tal-passiġġieri u tal-merkanzija, inkluż il-kabotaġġ.

4.2   L-abbozz ta’ direttiva riformulata tinkludi wkoll dispożizzjonijiet ġodda. L-aktar li huma importanti huma dawn li ġejjin:

5.   Kummenti ġenerali dwar id-direttiva “riformulata”

5.1   Kif tinnota ġustament il-Kummissjoni fit-titolu tal-Komunikazzjoni tagħha “Lejn Att dwar is-Suq Uniku” (COM(2010) 608), it-trasport huwa s-“sistema nervuża” u wieħed mill-pilastri ewlenin tal-ekonomija moderna f’termini tal-kapaċità tiegħu li jwassal oġġetti u passiġġieri bl-aktar mod fluwidu possibbli lejn fejn iridu jew għandhom ikunu fiż-żmien mixtieq.

5.2   Madankollu, il-proposta għal direttiva ma tindirizzax l-iżbilanċ fil-ġestjoni tat-traffiku ferrovjarju, fejn il-prijorità ta’ spiss tingħata lill-ferroviji tal-passiġġieri. F’dan il-kuntest il-KESE jirreferi għall-proposti tiegħu sabiex tiġi introdotta aktar flessibbiltà fl-allokazzjoni tal-linji tal-ferrovija għall-ġarr tal-merkanzija (1).

5.3   Il-KESE, fl-opinjonijiet tiegħu, minn dejjem appoġġja l-isforzi tal-Unjoni sabiex toħloq il-kundizzjonijiet bażiċi għal settur ferrovjarju Ewropew tat-trasport tal-passiġġieri u tal-oġġetti li joffri lill-passiġġieri, utenti u operaturi servizzi affidabbli, siguri, sostenibbli, aċċessibbli, u bi prezzijiet trasparenti, kompetittivi u li jistgħu jintlaħqu.

5.4   Il-KESE jibqa’ persważ li hemm opportunitajiet ta’ żvilupp għat-trasport ferrovjarju fil-kuntest ekonomiku, karatterizzat minn żieda fil-kummerċ, il-konġestjoni tat-traffiku u t-tħassib dejjem jikber dwar il-ħarsien tal-ambjent u t-tnaqqis tal-emissjonijiet b’effett ta’ serra fis-settur tat-trasport.

5.5   Madankollu, jidher biċ-ċar li d-direttiva inkwistjoni, minkejja li tinkludi mezzi legali impressjonanti, mhux qed tilħaq l-objettiv li toħloq żona ferrovjarja Ewropea li tkun tista’ ssaħħaħ il-pożizzjoni tagħha meta mqabbla mal-modi l-oħra tat-trasport.

5.6   Wara li għamel perjodu twil sejjer lura, is-sehem modali tal-ferrovija, meta mqabbla ma’ modi oħra ta’ trasport bl-art, sar ftit iktar stabbli tul dawn l-aħħar għaxar snin, għalkemm din il-bidla seħħet jew qed isseħħ b’ritmi li jvarjaw ħafna fl-Istati Membri. Huma biss is-servizzi fuq in-netwerks ta’ veloċità kbira li jistgħu jitqiesu li għamlu żvilupp sinifikanti, bil-ħolqien, jew bil-proġetti għall-ħolqien, ta’ linji addizzjonali u żieda fin-numru ta’ operaturi.

5.7   F’dak li jirrigwarda l-ġarr tal-merkanzija, fin-nuqqas ta’ netwerk integrat sew, l-operaturi tan-netwerk iridu jiddependu minn 15-il “kuritur internazzjonali għall-ġarr tal-merkanzija” (2), eżistenti jew ippjanati, ta’ konnessjoni bejn ir-reġjuni industrijali ewlenin tal-UE, li jipprovdu soluzzjoni operattiva effettiva, minkejja li hija soluzzjoni limitata għall-kurituri internazzjonali biss.

6.   Diffikultajiet u ostakli tal-iżvilupp tan-netwerk u tas-servizzi ferrovjarji

6.1   In-netwerk ferrovjarju ma rnexxilux jissodisfa l-istennijiet tal-konsumaturi u l-esiġenzi ta’ kwalità b’mod li jkun jista’ jikkompeti b’mod effettiv mal-modi l-oħra tat-trasport, b’mod partikolari f’termini ta’ prezzijiet, flessibbiltà, ħinijiet ta’ vvjaġġar u puntwalità. Madankollu, mhuwiex faċli li wieħed jibdel l-istrutturi eżistenti sabiex jissodisfa ir-rekwiżiti futuri u jidher li dan it-tibdil jieħu aktar fit-tul milli mistenni. Għaldaqstant, hemm bżonn ta’ aktar miżuri li jippromovu l-iżvilupp ta’ infrastruttura ferrovjarja effettiva tal-UE, li jistabbilixxu suq ferrovjarju attraenti, li jneħħu l-ostakli amministrattivi u tekniċi u li jiżguraw kompetizzjoni ġusta mal-modi l-oħra tat-trasport.

6.2   Il-Kumitat josserva li 24 mill-25 Stat Membru ikkonċernati kellhom, jew għad għandhom, diffikultajiet biex jittrasponu fil-liġi nazzjonali l-leġislazzjoni Ewropea dwar il-ferrovija li kienu approvaw qabel. Naturalment, fejn meħtieġ ser tkun ir-responsabbiltà tal-Qorti tal-Ġustizzja li tgħaddi ġudizzju dwar jekk l-ilmenti tal-Kummissjoni għandhomx bażi soda jew le. Hija faċli li wieħed jitfa’ l-ħtija kollha għall-problemi ta’ żvilupp tan-netwerk u s-servizz ferrovjarju fuq il-preokkupazzjonijiet protezzjonisti li l-Istati Membri huma maħsuba li għandhom. Il-Kumitat jemmen li żgur hemm raġunijiet oħra wkoll.

6.3   L-infrastrutturi ferrovjarji għandhom il-karatteristiċi ta’ monopolju naturali. Huwa importanti li din l-infrastruttura tkun soġġetta għal kontroll pubbliku reali u li jkollha l-kapaċità meħtieġa u tipprovdi koordinazzjoni transkonfinali li tippermetti servizzi tat-trasport uniformi madwar l-Ewropa kollha u mal-pajjiżi ġirien. Is-servizzi tat-trasport ferrovjarju jeħtieġu wkoll bilanċjar effettiv bejn, minn naħa, il-kundizzjonijiet ekonomiċi, soċjali, tax-xogħol, tas-sigurtà u tal-ambjent, u, min-naħa l-oħra, il-kundizzjonijiet ekonomiċi u kompetittivi.

6.4   Barra minn hekk, il-politiki nazzjonali tal-Istati Membri huma aktar sensittivi għall-biżgħat u l-ilmenti taċ-ċittadini, b’mod speċjali, skont kif jgħid ir-Rapport Monti, minħabba li “is-sens ta’ diżillużjoni li wħud iħossu fir-rigward tas-suq intern jista’ jkun spjegat ukoll minħabba li teżisti l-perċezzjoni li l-liberalizzazzjonijiet suċċessivi seħħew għad-detriment tad-drittijiet soċjali akkwistati minn atturi ekonomiċi differenti”.

6.5   Id-dispożizzjonijiet tat-Trattati (ara l-Artikolu 14 TFUE u l-Protokoll Nru 26) u l-leġislazzjoni sekondarja dwar is-servizzi ta’ interess ġenerali, kif ukoll l-Artikolu 93 tat-TFUE, japplikaw għat-trasport ġenerali, filwaqt li r-Regolament 1370/2007 jikkonċerna speċifikament is-servizzi pubbliċi tat-trasport ferrovjarju u bit-triq tal-passiġġieri. Il-KESE jiddeplora l-fatt li l-Kummissjoni ma tagħmilx referenza espliċita għal dawn id-dispożizzjonijiet u ma tqigħedx il-kwistjonijiet settorjali tat-trasport ferrovjarju f’din id-dimensjoni ġenerali.

7.   Kummenti speċifiċi

7.1   Il-finanzjament tal-infrastruttura

7.1.1   Il-ħolqien ta’ żona ferrovjarja unika ma jiddependix biss mir-rieda politika u d-dinamiżmu kummerċjali tal-impriżi ferrovjarji, iżda wkoll mill-estensjoni u l-modernizzazzjoni tan-netwerk, is-sostituzzjoni tat-tagħmir li m’għadux jintuża, it-tneħħija tal-ostakli li joħolqu konġestjoni, l-interoperabbiltà teknika, il-ġeneralizzazzjoni u l-armonizzazzjoni tas-sistemi tas-sigurtà, eċċ., li jeħtieġu investimenti kbar fin-netwerk li ma jistax ikun mistenni minnhom dħul finanzjarju ħlief fuq medda twila ta’ żmien.

7.1.2   Fil-klima ekonomika attwali ta’ ħtiġijiet Ewropej tad-defiċits pubbliċi u l-bilanċ baġitarju, il-marġini ta’ manuvra tal-Istati Membri fil-qasam tal-investimenti pubbliċi huwa limitat ħafna, u dan jiskoraġġixxi lill-investituri privati.

7.1.3   Konsegwentement, l-interess tal-investituri huwa ffokat prinċiparjament fuq l-infrastrutturi li jrendu tan-netwerks ta’ veloċità kbira u n-newerks trans-Ewropej tal-ġarr tal-merkanzija, filwaqt li t-trasport ferrovjarju konvenzjonali pjuttost mhuwiex jingħata attenzjoni.

7.1.4   L-abbozz ta’ direttiva jesiġi li l-Istati Membri jippubblikaw strateġija ta’ żvilupp tal-infrastruttura ferrovjarja bil-għan li dawn jindirizzaw il-ħtiġijiet futuri tal-mobbiltà bbażati fuq finanzjament sod u sostenibbli li jkopri perjodu ta’ mill-inqas ħames snin. Fuq il-bażi ta’ din l-istrateġija, il-maniġer tal-infrastruttura min-naħa tiegħu jrid jadotta pjan ta’ negozju li jinkludi programmi ta’ investiment u ta’ finanzjament. Il-korp regolatorju tas-settur ferrovjarju huwa mistenni jressaq opinjoni mhux vinkolanti dwar din il-kwistjoni.

7.1.5   Barra minn hekk, l-Istati Membri kkonċernati, flimkien mal-impriżi ferrovjarji pubbliċi eżistenti, huma mistennija jistabbilixxu strutturi adegwati biex inaqqsu d-dejn tal-impriżi ferrovjarji li huma tal-istat jew li huma kkontrollati minnu u jġibuh f’livell li ma jfixkilx l-immaniġġjar finanzjarju tajjeb u biex itejbu l-qagħda finanzjarja tagħhom.

7.1.6   Il-KESE japprova l-obbligu introdott għall-Istati Membri li jitwaqqaf programm multiannwali ta’ investiment fuq medda medja u twila ta’ żmien fin-netwerks ferrovjarji, li jagħti lill-maniġers u lill-operaturi ċ-ċertezza u l-flessibbiltà tal-ippjanar li jeħtieġu. Madankollu l-KESE jemmen li dan l-obbligu għandu jiġi sostnut minn sorsi ġodda ta’ finanzjament, peress li mingħajrhom hemm ir-riskju li dan l-obbligu ma jkunx effettiv. Il-KESE jixtieq li dan il-finanzjament ikun espliċitament previst fir-reviżjoni tal-politika ta’ koeżjoni mill-2014 ’il quddiem. Minħabba li l-biċċa l-kbira tal-fondi strutturali Ewropej u l-fondi ta’ koeżjoni soċjali jiffinanzjaw essenzjalment l-infrastrutturi tat-triq, filwaqt li l-fondi tat-TEN-T jingħataw l-ewwel lill-ferrovija, il-KESE jista’ jappoġġja t-twaqqif ta’ fond uniku tat-trasport biss jekk dan ikun newtrali u jiżgura bilanċ fost il-modi kollha tat-trasport.

7.1.7   Il-KESE japprova l-prinċipju tal-ftehimiet kuntrattwali multiannwali (li huma r-rabta bejn il-finanzjament u r-riżultati, il-pjani ta’ negozju) imposti mill-abbozz ta’ direttiva, iżda jemmen li l-kontenut tagħhom għandu jkun soġġett għall-prinċipju tas-sussidjarjetà. Dawn il-ftehimiet għandhom jinkludu wkoll dispożizzjonijiet li jiżguraw li t-tnaqqis tal-ispejjeż jgħaddi lill-utenti fil-forma ta’ tariffi iktar baxxi.

7.1.8   Barra minn hekk, l-UE mhux se tkun tista’ timponi fuq l-Istati Membri la li jagħżlu ċerti msieħba, f’dan il-każ il-korp regolatorju għas-settur ferrovjarju, sabiex jagħtu l-opinjoni tagħhom dwar il-programm ta’ investiment tagħhom, la li jġiegħlu lil dak il-korp regolatorju jivverifika jekk il-pakkett baġitarju maħsub għall-kisba ta’ miri ta’ rendiment tal-infrastruttura huwiex adegwat, u lanqas li jipproduċu evidenza ġustifikata jekk Stat Membru ma jsegwix ir-rakkomandazzjonijiet tal-korp regolatorju.

7.1.9   Is-sħubijiet pubbliċi-privati jistgħu jintużaw sabiex jiġu mobilizzati, għall-inqas parzjalment, investimenti fuq medda twila ta’ żmien, kemm-il darba dawn ikunu soġġetti għal leġislazzjoni li toħloq qafas Ewropew favorevoli għal dawn is-sħubijiet, jintlaħaq bilanċ bejn l-interessi diverġenti tal-investituri pubbliċi u privati, u, fl-interessi tas-servizz pubbliku u tas-sigurtà, il-patrimonju tal-infrastruttura ferrovjarja jibqa’ proprjetà pubblika.

7.1.10   Sabiex jinstabu sorsi ta’ finanzjament adegwati, il-KESE huwa tal-fehma li jkun tajjeb li jiġu diskussi l-inċentivi ta’ investiment relatati mal-proposta 15 (li “se tiffavorixxi l-ħolqien ta’ self obbligatorju għall-finanzjament tal-proġetti Ewropej (‘project bonds’”)) u l-proposta 16 (li “se tesplora miżuri li jistgħu jħeġġu l-investimenti privati – l-aktar dawk fit-tul – sabiex dan jikkontribwixxi aħjar għat-twettiq tal-għanijiet tal-Istrateġija Ewropa 2020”) tal-Komunikazzjoni “Lejn Att dwar is-Suq Uniku”.

Sors ieħor ta’ finanzjament għall-infrastruttura ferrovjarja jista’ jinħoloq billi jitwaqqaf fond ta’ kumpens fuq l-istess linji ta’ dak li hemm provvediment għalih fid-direttiva postali li għalih ikunu jikkontribwixxu l-utenti kollha tan-netwerk ferrovjarju, skont termini li jridu jiġu stabbiliti.

7.2   Internalizzazzjoni tal-ispejjeż u tal-effetti esterni

7.2.1   It-trasport ferrovjarju jirrikjedi inizjattivi koordinati bejn l-UE, l-Istati Membri u l-awtoritajiet sottonazzjonali li jippromovuh kull fejn jistgħu jwettqu l-vantaġġi komparattivi tiegħu.

7.2.2   F’dan ir-rigward il-Kummissjoni għandha raġun tenfasizza l-ħtieġa li jkunu żgurati l-kundizzjonijiet ekwivalenti ta’ kompetizzjoni ma’ modi oħra ta’ trasport, b’mod partikolari permezz ta’ “miżuri sabiex jiġu internalizzati l-ispejjeż esterni tat-trasport b’mod koordinat u bbilanċjat għall-mezzi kollha sabiex it-tariffi jirriflettu l-livell tal-ispejjeż esterni imposti fuq is-soċjetà b’mod ġenerali”. Madankollu, il-proposti tal-Kummissjoni xorta jibqgħu ’l bogħod minn dawk li l-KESE ppropona dwar din il-kwistjoni (3).

7.2.3   L-ewwel nett il-kwistjonijiet dwar is-suq intern u l-kompetizzjoni għandhom jiġu indirizzati fil-kuntest ta’ din il-kompetizzjoni intermodali, iktar milli fi ħdan is-settur ferrovjarju biss.

Sakemm it-tariffi għall-użu tal-infrastruttura tat-trasport ma jirriflettux l-ispejjeż esterni, ambjentali u soċjali, ser jibqa’ jkun hemm distorsjoni fil-kompetizzjoni, għad-detriment tat-trasport ferrovjarju.

7.2.4   Il-KESE jiddispjaċih li minkejja li l-internalizzazzjoni tal-ispejjeż ambjentali ġiet rakkomandata fil-White Paper tal-2001 bit-titolu “Il-politika Ewropea dwar it-trasport għall-2010: żmien li tittieħed deċiżjoni”, xorta għadha ma ttiħditx deċiżjoni dwar din il-kwistjoni.

7.2.5   Sabiex l-impriżi ferrovjarji jitħeġġu jinvestu f’teknoloġiji ferrovjarji aktar sostenibbli, il-proposta għal direttiva se tintroduċi imposti ddivrenzjati tal-aċċess għan-netwerk ibbażati fuq il-karatteristiċi tal-emissjonijiet tal-istorbju tar-rolling stock.

Skont il-Kummissjoni (għalkemm dan mhuwiex ippreċiżat fl-abbozz tad-direttiva) dan id-divrenzjar tal-imposti ser jiġi applikat billi jitnaqqsu l-imposti tal-aċċess għall-kumpaniji li jnaqqsu l-emissjonijiet tal-istorbju mir-rolling stock tagħhom. Il-KESE huwa tal-fehma li din il-miżura ta’ min ifaħħarha, iżda xorta jqis li din għandha tiġi applikata biss b’mod obbligatorju (u mhux biss fakultattiv) għall-modi l-oħra tat-trasport.

7.2.6   Il-KESE ovvjament jilqa’ din bħala l-ewwel pass fid-direzzjoni t-tajba, iżda wisq jibża’ li l-impatt mil-lat ta’ tnaqqis fid-distorsjoni tal-kompetizzjoni ser ikun limitat sakemm l-Istati Membri, f’konformità mal-abbozz tad-direttiva dwar l-“Eurovignette”, ikunu obbligati japplikaw mhux biss tariffa tal-infrastruttura iżda tariffa għall-ispejjeż esterni kollha.

7.3   Immaniġġjar tal-impriżi ferrovjarji skont il-prinċipji kummerċjali

7.3.1   Skont l-abbozz ta’ direttiva, jekk Stat Membru, direttament jew indirettament, għandu fil-proprjetà tiegħu jew jikkontrolla impriża ferrovjarja, id-drittijiet tal-kontroll tiegħu huma limitati għall-politika ġenerali u ma jistgħux jinterferixxu fid-deċiżjonijiet kummerċjali tal-amministrazzjoni.

7.3.2   Il-KESE jikkunsidra li d-direttiva m’għandhiex tagħmel assunzjonijiet dwar is-setgħat ta’ kontroll tal-bordijiet ta’ ġestjoni, peress li bħala partijiet interessati fl-impriżi ferrovjarji, l-Istati Membri la għandu jkollhom iktar u lanqas inqas drittijiet ta’ kontroll minn kwalunkwe azzjonist privat ieħor.

7.4   Kundizzjonijiet tal-aċċess għas-servizzi

7.4.1   L-impriżi li għandhom pożizzjoni dominanti għandhom jiġu organizzati b’mod li jiżgura l-indipendenza tagħhom f’termini legali, organizzattivi u ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet, sabiex ikun garantit aċċess nondiskriminatorju għall-faċilitajiet ta’ servizz, jiġifieri l-istazzjonijiet (stazzjonijiet tal-passiġġieri, marshalling yards, faċilitajiet għall-formazzjoni tal-ferrovija, sidings għall-ħażna), it-terminals tal-merkanzija, faċilitajiet għall-manutenzjoni, faċilitajiet tekniċi u dawk għall-irmunkar, eċċ., operati minnhom.

7.4.2   Il-KESE huwa tal-fehma li dan ir-rekwiżit fir-rigward tal-indipendenza legali, organizzattiva u ta’ teħid tad-deċiżjonijiet huwa sproporzjonat meta mqabbel mal-objettiv tan-nondiskriminazzjoni u jqiegħed fil-periklu l-istrutturi u l-attivitajiet attwali li ma jistgħux jiġu sostitwiti.

7.4.3   Il-KESE jemmen li jkun biżżejjed li jiġu rispettati r-regoli attwali fejn l-operaturi ta’ dawn il-faċilitajiet ta’ servizz ikunu obbligati jiggarantixxu aċċess nondiskriminatorju u trasparenti. Din id-dispożizzjoni hija aktar minn biżżejjed peress li l-awtorità ta’ kontroll tintervjeni biss f’każijiet ta’ nonkonformità mal-leġislazzjoni rilevanti.

7.4.4   Il-KESE jfakkar li l-għan tal-finanzjament pubbliku ta’ dawn il-faċilitajiet ta’ servizz kien li jissodisfa l-ħtiġijiet tal-pubbliku. Għaldaqstant, l-aċċess għal dawn is-servizzi għandu jiġi pprovdut biss jekk dan iservi l-interessi tal-pubbliku u meta dawn il-faċilitajiet ta’ servizz jibbenefikaw minn finanzjament pubbliku.

7.5   Monitoraġġ tas-suq

7.5.1   Skont l-Artikolu 14 tal-abbozz ta’ direttiva “riformulata”, il-ftehimiet transkonfinali bejn l-Istati Membri jridu jiġu notifikati lill-Kummissjoni, iżda mhuwiex speċifikat liema ftehimiet huma kkonċernati. Il-KESE jitlob sabiex jiġi speċifikat li dan qed jirreferi biss għall-kuntratti ta’ servizz pubbliku.

7.5.2   Barra minn hekk, il-proposta għal direttiva tagħti wkoll lill-Kummissjoni s-setgħa għal perjodu indefinit ta’ żmien biex tadotta atti delegati li jippermettu l-emendar tad-dispożizzjonijiet inklużi fl-annessi tad-direttiva.

7.5.3   Peress li wħud minn dawn l-annessi jkopru ċerti punti essenzjali, filwaqt li t-Trattat jawtorizza biss l-użu ta’ att delegat sabiex jiġu kompluti jew emendati elementi mhux essenzjali ta’ att leġislattiv, il-KESE jemmen li hawnhekk għandha tintuża l-proċedura leġislattiva ordinarja pprovduta fit-trattati tal-UE.

7.5.4   Il-prinċipji bażiċi ta’ ftehimiet kuntrattwali bejn awtoritajiet kompetenti u l-maniġers tal-infrastruttura, imniżżlin fl-Anness VII tal-proposta għal direttiva, jinkludu l-prinċipju li l-kuntratt għandu jispeċifika r-regoli biex jiġi ttrattat it-tfixkil kbir tat-tħaddim tas-servizzi, inkluż livell minimu ta’ servizz fil-każ ta’ strajk, jekk ikun hemm.

7.5.5   Sabiex ma jkun hemm l-ebda interpretazzjoni inċerta jew kwalunkwe suspett ta’ interferenza fil-liġi nazzjonali tax-xogħol fl-Istati Membri (u b’hekk isir ksur tal-prinċipju tas-sussidjarjetà), il-KESE jipproponi li jiġi stipulat li dan jinvolvi servizz minimu f’dawk l-Istati Membri fejn dan is-servizz huwa previst mil-leġislazzjoni nazzjonali.

8.   Il-kontenut tal-Komunikazzjoni dwar l-istrateġija ferrovjarja tal-Kummissjoni 2011-2015

8.1   Il-komunikazzjoni tippreżenta l-istrateġija ferrovjarja tal-Kummissjoni u l-inizjattivi addizzjonali li din tista’ tieħu fil-ħames snin li ġejjin, bħalma huma:

9.   Kummenti rigward il-Komunikazzjoni dwar l-istrateġija ferrovjarja 2011-2015

9.1   Il-KESE huwa tal-fehma li għandha tingħata prijorità assoluta lill-implimentazzjoni ġenerali tas-sistema ERMTS flimkien mas-Sistema Ewropea għall-Kontroll tal-Ferroviji ETCS. Peress li l-implimentazzjoni ta’ din is-sistema tirrikjedi investiment sostanzjali, ser jinħtieġ finanzjament mill-fondi Ewropej.

9.2   Il-Komunikazzjoni tinnota li “minħabba li parti kbira ħafna mis-servizzi domestiċi għall-passiġġieri hija pprovduta skont kuntratti tas-servizzi pubbliċi, il-Kummissjoni se teżamina wkoll il-kundizzjonijiet għall-għoti ta’ kuntratti tas-servizzi pubbliċi għall-ġarr bil-ferroviji fl-Istati Membri. Diġà qed issir evalwazzjoni tal-prattiki attwali skont ir-Regolament (KE) Nru 1370/2007, li daħal fis-seħħ f’Diċembru 2009”.

9.3   Il-KESE huwa mistagħġeb li l-Kummissjoni ser tevalwa regolament li ilu fis-seħħ mit-3 ta’ Diċembru 2009 biss, u li huwa biss parzjalment applikabbli peress li jinkludi għadd ta’ dispożizzjonijiet transitorji. Wieħed ma jistax ħlief jibqa’ mħasseb dwar l-għaġla tal-Kummissjoni meta tqis il-fatt li din aċċettat ċerti dispożizzjonijiet tar-Regolament 1370/2007 biss wara dibattiti twal u ibsin mal-Parlament Ewropew u l-Kunsill.

9.4   Għaldaqstant, il-KESE jitlob li d-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 8(2) tar-Regolament 1370/2007/KE jiġu rispettati u li l-Kummissjoni tressaq rapport dwar l-implimentazzjoni ta’ dak ir-Regolament fi żmien sitt xhur wara t-3 ta’ Diċembru 2014. Kwalunkwe korrezzjoni għandha ssir fuq il-bażi ta’ dak ir-rapport.

9.5   Il-KESE jfakkar li l-kompetizzjoni mhijiex għan fiha nnifisha iżda mezz sabiex jintlaħqu l-objettivi tal-UE. It-trattati jenfasizzaw il-ħtieġa li r-regoli tal-kompetizzjoni jiġu kombinati mal-objettivi ta’ interess ġenerali. Għalhekk jeħtieġ li jkun hemm analiżi dettaljata mhux biss “tas-suq ferrovjarju”, iżda tas-swieq l-oħra li jagħmlu parti minnu li għandhom karatteristiċi differenti u li jistgħu jeħtieġu regoli differenti skont, fost affarijiet oħra, il-partikolaritajiet lokali, reġjonali, interreġjonali, trans-Ewropej, tal-passiġġieri u tal-merkanzija, eċċ., tagħhom (ara l-Protokoll 26). In-natura speċifika tat-trasport ferrovjarju tista’ tkun teħtieġ ukoll inizjattivi relatati mhux mal-kompetizzjoni, iżda mal-kooperazzjoni bejn l-impriżi ferrovjarji.

(1)  ĠU C 27 03.02.2009, p. 41.

(2)  ĠU L 276 20.10. 2010, p.22.

(3)  ĠU C 317 tat-23.12.2009, p. 80.

  翻译：

查看mercari原页面

收藏该商品

立即下单