6.6.2013 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 161/82 |
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni: Il-Protezzjoni Soċjali fil-Kooperazzjoni għall-Iżvilupp tal-Unjoni Ewropea”
COM(2012) 446 final
2013/C 161/16
Relatur: is-Sur ZUFIAUR
Nhar it-12 ta’ Ottubru 2012, il-Kummissjoni Ewropea ddeċidiet, b’konformità mal-Artikolu 304 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li tikkonsulta lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar
il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni: Il-Protezzjoni Soċjali fil-Kooperazzjoni għall-Iżvilupp tal-Unjoni Ewropea
COM(2012) 446 final.
Is-Sezzjoni Speċjalizzata għar-Relazzjonijiet Esterni, inkarigata sabiex tipprepara l-ħidma tal-Kumitat dwar is-suġġett, adottat l-Opinjoni tagħha nhar il-21 ta’ Frar 2013.
Matul l-488 sessjoni plenarja tiegħu li saret fl-20 u l-21 ta’ Marzu 2013 (seduta tal-20 ta’ Marzu), il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew adotta din l-Opinjoni b’102 vot favur, u 3 astensjonijiet.
1. Osservazzjonijiet u rakkomandazzjonijiet
1.1 |
Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) jilqa’ b’sodisfazzjon il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea dwar Il-Protezzjoni Soċjali fil-Kooperazzjoni għall-Iżvilupp tal-Unjoni Ewropea (1) u l-Konklużjonijiet tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea (2) dwar l-istess suġġett, u qed iressaq l-osservazzjonijiet u r-rakkomandazzjonijiet li ġejjin. |
1.2 |
Jesprimi t-tħassib tiegħu li, minħabba li ma jistax ikun hemm aktar minn tliet setturi fil-programmazzjoni tal-kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-UE, il-protezzjoni soċjali tispiċċa titwarrab kemm mil-lat tal-programmazzjoni kif ukoll minn dak tat-twettiq tagħha. Għaldaqstant, huwa jappella lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jagħmlu dak li hemm bżonn biex il-protezzjoni soċjali tiġi inkluża tassew fil-programmazzjoni tal-kooperazzjoni għal-iżvilupp u fit-twettiq effettiv tagħha. |
1.3 |
Jemmen li mill-inqas 20 % tal-għajnuna kollha tal-UE għandu jiġi ddedikat għall-integrazzjoni soċjali u l-iżvilupp uman u li l-finanzjament tagħhom jiżdied billi r-riżorsi li ma jkunux intużaw f’oqsma oħra jerġgħu jitqassmu mill-ġdid. Barra minn hekk, jesprimi t-tħassib tiegħu dwar il-fatt li dan il-persentaġġ jinkludi s-setturi tal-edukazzjoni, is-saħħa u l-protezzjoni soċjali kollha f’daqqa mingħajr ma jiġi żgurat li t-tqassim u l-allokazzjoni tal-fondi jsiru b’mod separat, u għaldaqstant m’hemm l-ebda garanzija li l-protezzjoni soċjali ma titpoġġix fil-ġenb. Il-kunċett ta’ protezzjoni soċjali jista’ jinkludi s-saħħa iżda diffiċilment jista’ jinkludi l-edukazzjoni, ħlief bħala bażi għal ċerti programmi ta’ protezzjoni soċjali jew biex tikkomplementahom. Għaldaqstant, għandu jinstab bilanċ li permezz tiegħu jkunu jistgħu jiġu kkoordinati dawn it-tliet fatturi fundamentali. |
1.4 |
Jaqbel mar-rakkomandazzjoni 202 tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO) dwar il-bażi ta’ protezzjoni soċjali (SPF) (3), li tinkludi x-xogħol deċenti, li wieħed mill-pilastri ewlenin tagħha hija l-protezzjoni soċjali. Il-prinċipji tal-bażi ta’ protezzjoni soċjali għandhom jitqiesu bħala limitu minimu maħsubin biex iwasslu għal titjib, biex fil-ġejjieni jiġu żviluppati sistemi li jkunu konformi mar-regoli tal-Konvenzjoni 102 tal-ILO (4). |
1.5 |
Jemmen li l-protezzjoni soċjali għandha titqies bħala investiment fundamentali għall-koeżjoni soċjali u l-iżvilupp inklużiv u sostenibbli. Għalhekk, il-politika ta’ kooperazzjoni għall-iżvilupp għandha tiffoka fuq il-fatturi li fuqhom huma bbażati s-sistemi ta’ protezzjoni soċjali: ix-xogħol deċenti (inklużi aspetti bħas-sessi jew il-persuni b’diżabbiltà), id-distribuzzjoni tal-ġid, it-tkabbir demografiku, il-provvediment universali tas-servizzi soċjali u r-rwol fundamentali tal-Istat fil-ksib ta’ dawn l-għanijiet. |
1.6 |
Jemmen li hemm bżonn li l-kooperazzjoni għall-iżvilupp tappoġġja l-istabbiliment ta’ sistemi ta’ protezzjoni soċjali għall-ħaddiema regolari, inklużi dawk b’xogħol prekarju, li jaħdmu għal rashom, li huma ekonomikament dipendenti u li jaħdmu fis-settur tal-biedja, kif ukoll sistemi ta’ assistenza li jilħqu lill-poplu kollu, inkluża l-ekonomija informali. Għaldaqstant jipproponi li jingħaqdu flimkien sistemi kontributorji (fuq bażi ta’ kontribuzzjonijiet) u sistemi mhux kontributorji finanzjati mit-taxxi. B’dan il-mod, il-kooperazzjoni għall-iżvilupp għandha ssaħħaħ il-kapaċità istituzzjonali u tal-ġbir tat-taxxi tal-Istati li jiġbru r-riżorsi meħtieġa biex ikunu jistgħu jirrispettaw l-obbligi soċjali tagħhom. |
1.7 |
Jiġbed l-attenzjoni għall-utilità tas-sistemi ta’ protezzjoni soċjali biex jiġu evitati u jitnaqqsu r-riskji, inklużi diżastri naturali jew sitwazzjonijiet li jfeġġu wara kunflitt. F’dan il-kuntest, huwa jitlob li l-kooperazzjoni għall-iżvilupp tintuża għal dan il-għan. |
1.8 |
Iqis li l-Istati msieħba għandhom ir-responsabbiltà ewlenija li jfasslu u japplikaw is-sistema ta’ protezzjoni soċjali tagħhom stess, u li l-kooperazzjoni fl-UE għandha tikkontribwixxi għat-tisħiħ tal-kapaċità istituzzjonali, tal-ġbir tat-taxxi u tal-ġestjoni tagħhom biex tinkiseb awtosuffiċjenza u biex ikunu jistgħu jiżviluppaw sistemi pubbliċi sostenibbli u dejjiema. |
1.9 |
Madanakollu, sabiex jissaħħu l-bażijiet ta’ protezzjoni soċjali fil-pajjiżi bi dħul baxx, huwa ma jopponix li jingħataw għajnuniet finanzjarji pluriennali permezz ta’ trasferimenti diretti lill-Istati msieħba, immonitorjati permezz ta’ mekkaniżmi ta’ kontroll adegwati. |
1.10 |
Iqis li minkejja li l-kooperazzjoni għall-iżvilupp fil-qasam tal-protezzjoni soċjali għandha tingħata b’mod prijoritarju lill-pajjiżi bi dħul baxx, m’għandhomx jingħataw il-ġenb il-pajjiżi bi dħul medju li għad għandhom problemi interni gravi ta’ faqar u inugwaljanza - u li f’xi każijiet qed imorru għall-agħar. Bħalissa 75 % tal-persuni foqra fid-dinja jgħixu f’pajjiżi bi dħul medju. L-għajnuna tal-UE, speċjalment dik li tasal permezz ta’ programmi settorjali u tematiċi, għandu jkollha l-għan li twessa’ l-kopertura u li ttejjeb l-effiċjenza tas-sistemi li jeżistu diġà, permezz tat-tisħiħ tal-kapaċità istituzzjonali pubblika tagħha. Għandhom jitfasslu wkoll programmi speċifiċi għal dawk iż-żoni li għandhom flussi migratorji kbar. |
1.11 |
Jitlob li d-dimensjoni tas-sessi tkun punt trasversali u prijoritarju tal-politika tal-iżvilupp tal-UE bil-għan li n-nisa jkun jista’ jkollhom aċċess aħjar għall-protezzjoni soċjali, għax dan għandu jikkontribwixxi biex jingħeleb il-faqar individwali u tal-familji. |
1.12 |
Jipproponi li l-kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-UE, fil-programmi tagħha tinkludi l-integrazzjoni soċjali u fid-dinja tax-xogħol, b’mezzi suffiċjenti, tal-persuni b’diżabbiltà, kif ukoll l-istabbiliment ta’ protezzjoni soċjali adegwata għalihom. Għal dan il-għan, il-KESE jemmen li fost l-għanijiet tagħha l-kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-UE għandha tħaddan li l-pajjiżi msieħba jirratifikaw u japplikaw b’mod korrett il-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet ta’ Persuni b’Diżabilità (5). |
1.13 |
Isejjaħ biex il-protezzjoni soċjali titqies u tingħata prijorità fil-programmazzjoni fi ħdan il-kapitlu dwar il-kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-Qafas Finanzjarju Pluriennali futur. |
1.14 |
Jemmen li l-UE għandha ssaħħaħ teknikament u ekonomikament l-iskambju ta’ prattiki Nofsinhar/Nofsinhar tajbin fil-qasam tal-protezzjoni soċjali. |
1.15 |
Jitlob li l-Ftehimiet ta’ Assoċjazzjoni, il-ftehimiet kummerċjali u l-Ftehimiet ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni ekonomika ffirmati mill-UE jinkludu kapitlu dwar il-protezzjoni soċjali. |
1.16 |
Jiġbed l-attenzjoni għall-utilità li jitħeġġu l-assoċjazzjonijiet ta’ żvilupp reġjonali fil-qasam tal-protezzjoni soċjali. |
1.17 |
Jirrakkomanda li jiġi stabbilit netwerk ta’ esperti fil-protezzjoni soċjali mill-Ewropa kollha (mill-ministeri nazzjonali, l-aġenziji ta’ żvilupp u s-soċjetà ċivili), billi jsir użu minn strumenti bħall-programm ta’ Assistenza Teknika u Skambju ta’ Informazzjoni (TAIEX) sabiex ikunu jistgħu jiġu inklużi esperti professjonali. L-ewwel biċċa xogħol ta’ dan in-netwerk ser tkun li jfassal mappa tal-appoġġ li l-UE tagħti għall-protezzjoni soċjali. Din l-inizjattiva għandha tħeġġeġ l-iskambju ta’ prattiki tajbin u tiffaċilita l-qsim tax-xogħol billi toħroġ fid-dieher in-nuqqasijiet u x-xogħol doppju jew billi tidentifika vantaġġi komparattivi possibbli. |
1.18 |
Ifakkar fir-rakkomandazzjoni tiegħu li l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili jieħdu sehem fil-proċess ta’ identifikazzjoni, tfassil u superviżjoni ta’ programmi u strateġiji ta’ kooperazzjoni. Għal dan il-għan, jappella li fil-“pjanijiet direzzjonali tal-UE għall-kooperazzjoni mas-CSOs” previsti fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar L-għeruq ta’ demokrazija u żvilupp sostenibbli (6) tiġi inkluża l-protezzjoni soċjali. Barra minn hekk huwa jinsisti fuq il-ħtieġa li l-imsieħba soċjali u organizzazzjonijiet oħra tas-soċjetà ċivili jieħdu sehem b’mod effettiv u skont il-funzjoni tagħhom fil-korpi konsultattivi u ta’ ġestjoni tal-istituzzjonijiet tal-protezzjoni soċjali li jipprovdu kontribuzzjonijiet jew għajnuna. |
2. Sfond
2.1 |
B’konformità mal-prinċipji komuni tas-Sħubija ta’ Busan għal Kooperazzjoni Effettiva għall-Iżvilupp (7), tal-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea Aġenda għall-Bidla (8) u tar-rakkomandazzjoni 202 tal-ILO dwar bażi ta’ protezzjoni soċjali, il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-protezzjoni soċjali fil-kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-UE, li aktar tard ġiet ratifikata mill-Kunsill, tfisser pass kbir ’il quddiem fil-kooperazzjoni Ewropea għall-iżvilupp. |
2.2 |
L-għanijiet komuni ta’ Busan jaqblu mal-għan li l-UE għandha tadotta approċċ aktar ġenerali għall-iżvilupp uman, b’konformità mal-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-Aġenda għall-Bidla, li tisħaq fuq l-appoġġ għas-saħħa u l-edukazzjoni, ix-xogħol deċenti u sistemi li jsaħħu l-protezzjoni soċjali u jnaqqsu l-inugwaljanza tal-opportunitajiet. |
2.3 |
Dawn l-approċċi jaqblu wkoll mar-rakkomandazzjoni tal-ILO dwar il-bażi tal-protezzjoni soċjali, li tinkludi erba’ garanziji bażiċi tas-sigurtà soċjali: livelli minimi - definiti mill-pajjiżi nnifishom - ta’ sigurtà ta’ dħul fit-tfulija, matul il-ħajja tax-xogħol u x-xjuħija, kif ukoll aċċess għal kura tas-saħħa bażika bi prezz li jintlaħaq. |
2.4 |
Barra minn hekk, dan l-approċċ ġie approvat fil-Konklużjonijiet tal-Kunsill, u jħeġġeġ tkabbir karatterizzat mit-tqassim ekwu tal-ġid, l-impjieg sħiħ u l-aċċess universali għas-servizzi soċjali bażiċi, bħas-saħħa u l-edukazzjoni. Skont dawn il-Konklużjonijiet, il-linji ta’ politika dwar il-protezzjoni soċjali għandhom rwol transformattiv fis-soċjetà billi jrawmu l-ekwità, jippromwovu l-inklużjoni soċjali u d-djalogu mal-imsieħba soċjali. |
2.5 |
Dawn id-dikjarazzjonijiet, ftehimiet u konklużjonijiet kollha jaqblu li l-protezzjoni soċjali għandha tiġi inkluża fil-kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-UE, fil-qafas ta’ kunċett ta’ żvilupp inklużiv u sostenibbli, jiġifieri bħala xi ħaġa aktar minn tkabbir ekonomiku kwantitattiv tal-PDG. |
2.6 |
Ta’ min jinnota wkoll li ċ-ċittadini tal-UE wkoll jaqblu li hemm bżonn li titkompla l-ħidma tal-politika Ewropea ta’ kooperazzjoni għall-iżvilupp. Skont stħarriġ mill-Ewrobarometru (9), minkejja l-kriżi ekonomika, il-maġġoranza taċ-ċittadini Ewropej (85 %) jaqblu li titkompla l-għajnuna lil pajjiżi li qed jiżviluppaw u persentaġġ kbir (61 %) jaħseb li din l-għajnuna għandha tiżdied biex ħafna popli jkunu jistgħu joħorġu mill-faqar. |
3. Il-ħtieġa li tintlaqa’ l-isfida tal-protezzjoni soċjali fil-kuntest tal-globalizzazzjoni
3.1 |
Minn mindu ġiet approvata l-Istqarrija Universali dwar il-Jeddijiet tal-Bniedem fl-1948 (10), il-PDG dinji żdied b’għaxar darbiet u d-dħul għal kull ras żdied bi 2,6 darbiet. Madanakollu, is-sitwazzjoni tal-protezzjoni soċjali ftit li xejn inbidlet għall-maġġoranza kbira tal-popolazzjoni tad-dinja, li fir-realtà għadhom jgħixu mingħajr protezzjoni soċjali. Iċ-ċifri li ġejjin (11) huma sinifikanti. |
3.1.1 |
Madwar terz tal-popolazzjoni tad-dinja - 1,750 miljun ruħ - ibatu minn faqar fuq diversi livelli, ikkaratterizzat minn nuqqas ta’ dħul, ta’ opportunitajiet ta’ xogħol deċenti, ta’ kura tas-saħħa u ta’ edukazzjoni. |
3.1.2 |
Total ta’ 9,2 miljun tifel u tifla ta’ inqas minn ħames snin kull sena jmutu minħabba problemi tas-saħħa li jistgħu jiġu evitati b’miżuri ta’ prevenzjoni. |
3.1.3 |
Madwar 5,100 miljun persuna, jiġifieri 75 % tal-popolazzjoni dinjija, m’għandhomx sigurtà soċjali adegwata. |
3.1.4 |
Inqas minn 30 % tal-persuni ekonomikament attivi fid-dinja huma koperti minn assigurazzjoni għall-qgħad u huma biss 15 % tan-nies qiegħda li jirċievu l-benefiċċji tal-qgħad. |
3.1.5 |
Madwar id-dinja 20 % biss tal-popolazzjoni fl-età li taħdem għandha aċċess għal sistemi ta’ sigurtà soċjali komprensiva. F’ħafna pajjiżi, il-ħaddiema fis-settur informali, f’dak tal-biedja u dawk li jaħdmu għal rashom m’għandhom l-ebda tip ta’ protezzjoni soċjali. |
3.1.6 |
B’kuntrast għal dan, fil-pajjiżi l-aktar żviluppati tal-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi (OECD), il-livell tal-faqar u l-inugwaljanzi huwa bejn wieħed u ieħor nofs dak li hu mistenni fejn m’hemmx sistemi ta’ protezzjoni soċjali. |
4. Il-potenzjal tal-protezzjoni soċjali għal żvilupp inklużiv u sostenibbli
4.1 |
Din l-Opinjoni tirreferi għall-protezzjoni soċjali fit-tifsira l-aktar wiesgħa tal-kelma, li tinkludi kemm is-sigurtà soċjali fit-tifsira stretta tagħha iżda wkoll l-assistenza soċjali. Jistgħu jitqiesu bħala protezzjoni soċjali l-politiki u l-miżuri maħsubin biex itejbu l-kapaċità ta’ kull persuna, speċjalment tal-gruppi vulnerabbli, biex jiġi evitat li dawn jaqgħu fil-faqar jew biex joħorġu minnu, kif ukoll il-politiki u l-miżuri li jistgħu joffru sigurtà tad-dħul, jiffaċilitaw l-aċċess għas-servizzi bażiċi tas-saħħa u soċjali tul il-ħajja u jippromovu l-ugwaljanza u d-dinjità. |
4.2 |
Għaldaqstant id-definizzjoni tinkludi s-servizzi tas-sigurtà soċjali fi flus u in natura marbutin mas-saħħa, il-maternità, ix-xjuħija, id-diżabbiltà, l-aċċidenti tax-xogħol u l-mard marbut max-xogħol, il-benefiċċji tal-għajxien, l-għajnuniet għall-familji u n-nies qiegħda, kif ukoll is-servizzi ta’ assistenza soċjali li fundamentalment huma maħsubin biex jipproteġu f’sitwazzjonijiet, ġeneriċi jew speċifiċi, ta’ bżonn, ikun xi jkun dak li kkawżahom. |
4.3 |
Għaldaqstant il-KESE jappoġġja l-prinċipji tal-Artikolu 25 tal-Istqarrija Universali dwar il-Jeddijiet tal-Bniedem li: “Kulħadd għandu l-jedd għal […] kura medika kif ukoll servizzi soċjali meħtieġa; għandu wkoll il-jedd għas-sigurtà f’każ ta’ qgħad, mard, mankament, armla, xjuħija u fil-każi l-oħra meta minħabba ċirkostanzi li m’għandux kontroll fuqhom jitlef il-mezzi tal-għajxien. L-ommijiet u t-tfal għandhom il-jedd għal kura u għajnuna speċjali. It-tfal kollha, kemm jekk twieldu fiż-żwieġ, kemm barra minnu, għandhom igawdu l-istess protezzjoni soċjali”. |
4.4 |
Fl-Ewropa, minkejja li jiġi rikonoxxut li hija politika pubblika essenzjali, l-edukazzjoni ma tiġi inkluża la fis-sigurtà soċjali u, f’sens aktar wiesa’, lanqas fil-protezzjoni soċjali. Madanakollu, f’ċerti programmi li rnexxew, bħall-Programm “Benefiċċji għall-Familji” fil-Brażil, biex jingħata l-benefiċċju lill-familji (protezzjoni soċjali) titpoġġa l-kundizzjoni tal-attendenza fil-programmi tal-iskejjel (politika tal-edukazzjoni). |
4.5 |
Filwaqt li huwa tajjeb li jsir użu u saħansitra li jitwessgħu dawn l-esperjenzi u oħrajn differenti, li jistgħu jiġu inklużi f’definizzjoni wiesgħa tal-bażi tal-protezzjoni soċjali, l-inklużjoni tal-edukazzjoni bħala komponent tal-protezzjoni soċjali tista’ tnaqqas id-distribuzzjoni tal-fondi maħsuba għall-protezzjoni soċjali fil-programmi operattivi tal-kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-UE. Dan jista’ jwassal ukoll għal konfużjoni bejn miżuri ta’ assistenza u ta’ protezzjoni soċjali, billi l-parti tiġi mfixkla mat-total. |
4.6 |
Hemm bżonn li jiġi definit b’aktar ċarezza x’inhuma l-politiki ta’ assistenza fi ħdan is-sistemi ta’ protezzjoni soċjali. Dawn tal-aħħar huma sistemi strutturali li jipprovdu protezzjoni universali, filwaqt li tal-ewwel jistgħu jużaw komponenti ta’ protezzjoni soċjali bħat-trasferimenti ekonomiċi biex jiksbu għan ta’ edukazzjoni, bħall-każ tal-Brażil, u b’dan il-mod jiffurmaw parti mill-bażi ta’ protezzjoni soċjali. |
4.7 |
Il-protezzjoni soċjali taqdi rwol fundamentali f’perjodi ta’ tkabbir ekonomiku u sservi ta’ stabbilizzatur ekonomiku f’mumenti ta’ kriżi. Kif tindika l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni, il-protezzjoni soċjali żżid l-aċċess għas-servizzi pubbliċi, tipprovdi lill-persuni bi strumenti għall-ġestjoni tar-riskji, tiffavorixxi l-istabbiltà tad-dħul u tad-domanda, isservi ta’ stabbilizzatur makroekonomiku, tnaqqas l-inugwaljanzi billi tikkontribwixxi għat-tkabbir inklużiv u sostenibbli, tiffavorixxi r-rabta bejn il-ġenerazzjonijiet u tista’ tagħti sehem qawwi fl-ilħiq tal-Għanijiet ta’ Żvilupp tal-Millennju. |
4.8 |
Għalhekk, il-protezzjoni soċjali hija investiment aktar milli spiża. Mhijiex sempliċiment element ta’ distribuzzjoni mill-ġdid tal-ġid maqtugħ mill-mekkaniżmi li joħolqu l-ġid. Għall-kuntrarju, hija fattur ta’ produzzjoni essenzjali għat-tkabbir tal-ġid. Hija strument importanti daqs - jekk mhux aktar - il-politiki monetarji jew dawk tal-innovazzjoni, speċjalment f’dinja fejn, l-aktar fil-pajjiżi l-kbar li qed jiżviluppaw, it-tixjiħ tal-popolazzjoni ser jiżdied b’mod sinifikanti u ser ikun sfida ċentrali għall-ġejjieni tagħhom, u dan jista’ jħalli effetti ħżiena jekk ma jkunx hemm sistemi ta’ protezzjoni soċjali. |
5. Kummenti dwar il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea
5.1 |
Il-KESE jemmen li r-rikonoxximent tal-protezzjoni soċjali bħala komponent ċentrali tal-kooperazzjoni għall-iżvilupp tirrifletti l-valuri u l-prinċipji tal-UE, stabbiliti fit-Trattat tal-UE (12), u fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE (13). |
5.2 |
Il-Kumitat jemmen li hu pożittiv li l-Kummissjoni inkludiet il-protezzjoni soċjali fil-politika ta’ kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-UE, kif intalbet tagħmel minn diversi korpi, anke mill-KESE (14). |
5.3 |
B’mod ġenerali, il-Kumitat jaqbel mal-kontenut ewlieni tal-proposta. Ta’ min jenfasizza l-importanza li tingħata lill-ostakli strutturali għall-qerda tal-faqar f’sitwazzjonijiet marbutin mal-esklużjoni u l-marġinalizzazzjoni; il-valur li jingħata lix-xogħol deċenti u lil sistemi fiskali adegwati; ir-rieda li jkun hemm aċċess universali u ugwali għall-protezzjoni soċjali; l-irbit tal-protezzjoni soċjali ma’ żvilupp inklużiv u sostenibbli; ir-rwol tal-kooperazzjoni għall-iżvilupp kemm fil-pajjiżi inqas żviluppati kif ukoll dawk bi dħul medju; id-dimensjoni tas-sessi u l-bażi tal-protezzjoni soċjali; kif ukoll l-appoġġ għall-parteċipazzjoni tas-soċjetà ċivili u l-importanza tal-imsieħba soċjali u tad-djalogu soċjali. |
5.4 |
Il-KESE jenfasizza l-ħtieġa għal koordinazzjoni akbar bejn il-korpi responsabbli mill-kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-UE u l-atturi l-oħrajn involuti f’dan il-proċess, inklużi l-organizzazzjonijiet u l-korpi internazzjonali, kif ukoll koeżjoni akbar bejn il-politika ta’ kooperazzjoni għall-iżvilupp u politiki oħra tal-UE. Bl-istess mod, minħabba l-inklużjoni ta’ approċċi ġodda fil-kooperazzjoni għall-iżvilupp tal-UE b’rabta mal-protezzjoni soċjali (reżiljenza, tnaqqis tar-riskji ta’ diżastri, eċċ.), għandu jsir progress lejn definizzjoni kunċettwali aħjar ta’ dawn l-approċċi u lejn l-użu tas-sinerġiji li jistgħu jinkisbu minnhom. |
5.5 |
Il-KESE jenfasizza l-għan li l-protezzjoni soċjali titqiegħed fiċ-ċentru tal-istrateġiji nazzjonali tal-iżvilupp permezz ta’ politiki nazzjonali. Bl-istess mod, hemm bżonn li jissaħħu l-kapaċitajiet istituzzjonali tal-Istati msieħba, u għal dan tkun utli l-kooperazzjoni teknika tal-UE. Għandha tissemma’ wkoll il-ħtieġa għal koordinazzjoni internazzjonali tad-drittijiet tal-protezzjoni soċjali. |
5.6 |
Il-Kumitat jemmen li l-kunċett ta’ “protezzjoni soċjali trasformattiva” imsemmi fil-Komunikazzjoni għandu jinftiehem bħala mod kif jissaħħu s-sjieda u l-għoti tas-setgħa ta’ dawk li jgawdu mill-protezzjoni soċjali u, b’mod speċjali, il-persuni vulnerabbli li jbatu l-aktar mill-faqar u l-esklużjoni soċjali, billi dawn jingħataw ir-riżorsi meħtieġa għal dan il-għan. |
5.7 |
Rigward is-sħubijiet pubbliċi-privati, il-KESE kien xtaq li l-Kummissjoni tenfasizza r-rwol essenzjali tal-Istat fl-iżvilupp u l-applikazzjoni tas-sistemi ta’ protezzjoni soċjali. Il-kollaborazzjoni tas-settur privat hija neċessarja wkoll, speċjalment fil-qasam tal-protezzjoni soċjali komplementarja (15). Il-KESE ma jemminx li r-responsabbiltà soċjali tal-kumpaniji tat-tip volontarja għandha tifforma parti fundamentali mill-qasam tal-protezzjoni soċjali, li għandu jkun ibbażat fuq regoli u politiki vinkolanti. |
5.8 |
Barra minn hekk, jilmenta li fir-referenza tagħha għall-għanijiet tal-Istrateġija Ewropa 2020, il-Komunikazzjoni ma ssemmix l-iżbilanċ li hemm bejn dawn l-għanijiet u l-politiki ta’ “devalwazzjoni interna” u tar-riformi strutturali li qed tħeġġeġ l-UE. Fil-fatt, il-politiki li ġew implimentati verament ma tantx għandhom x’jaqsmu mal-għanijiet ta’ din l-Istrateġija: dawn żiedu l-qgħad, il-faqar, l-inugwaljanzi u l-esklużjoni soċjali. Min-naħa tagħhom, ir-riformi implimentati ma wasslux biex l-UE tkun aktar kompetittiva u magħquda, iżda għal żieda tal-prekarjetà fix-xogħol u d-deterjorazzjoni tas-servizzi pubbliċi. |
Brussell, 20 ta’ Marzu 2013.
Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew
Staffan NILSSON
(1) COM(2012) 446 final.
(2) Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-Protezzjoni Soċjali fil-Kooperazzjoni għall-Iżvilupp tal-Unjoni Ewropea,15 ta’ Ottubru 2012, 14538/12.
(3) Rakkomandazzjoni 202 dwar il-bażijiet ta’ protezzjoni soċjali, il-101 sessjoni tal-Konferenza Internazzjonali tax-Xogħol, Ġinevra, 14 ta’ Ġunju 2012.
(4) Il-Konvenzjoni dwar is-sigurtà soċjali (standards minimi), numru 102, il-35 sessjoni tal-Konferenza Internazzjonali tax-Xogħol, Ġinevra, 29 ta’ Ġunju 1952.
(5) Konvenzjoni dwar id-Drittijiet ta’ Persuni b’Diżabilità, Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti, New York, 13 ta’ Diċembru 2006.
(6) Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “L-għeruq ta’ demokrazija u żvilupp sostenibbli: il-kooperazzjoni tal-Ewropa mas-Soċjetà Ċivili fir-relazzjonijiet esterni”. COM(2012) 492 final.
(7) Ir-raba’ Forum ta’ Livell Għoli dwar l-Effikaċja tal-Għajnuna, Busan, 29 ta’ Novembru-1 ta’ Diċembru 2011.
(8) COM(2011) 637 final.
(9) Ewrobarometru Speċjali 392, Solidarity that spans the globe: Europeans and development (mhux disponibbli bil-Malti: Solidarjetà mifruxa mad-dinja kollha: l-Ewropej u l-iżvilupp), Ottubru 2012.
(10) Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti, Diċembru 1948.
(11) Data miġbura mill-Bank Dinji, il-UNDP, il-FAO, il-UN-Habitat, il-UNESCO, il-UNICEF, id-WHO u l-ILO.
(12) Verżjonijiet ikkonsolidati tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, Ġurnal Uffiċjal tal-UE, 2010/C 83/01, 30 ta’ Marzu 2010.
(13) Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, Ġurnal Uffiċjali tal-UE, 2010/C 83/02, 30 ta’ Marzu 2010.
(14) L-Opinjoni tal-KESE Id-dimensjoni esterna tal-koordinazzjoni tas-sigurtà soċjali tal-UE, punt 1.10, ĠU C 11, 15.1.2013, p. 71-76.
(15) Qed jintalab li s-settur privat jirrispetta l-obbligi legali tiegħu rigward il-finanzjament tal-protezzjoni soċjali, billi jimxi fuq il-linji gwida dwar il-kumpaniji multinazzjonali tal-organizzazzjonijiet internazzjonali.