10.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 75/111

Relatur:

is-Sur Raymond HENCKS

Korelatur:

is-Sur Stefan BACK

1.1.

Il-KESE huwa favur l-approċċ il-ġdid ibbażat fuq il-valutazzjoni tar-riskju u l-prestazzjoni, sakemm jibqgħu fis-seħħ regoli preskrittivi kulfejn meħtieġ biex tkun żgurata s-sikurezza. Il-KESE jqis li l-implimentazzjoni b’suċċess ta’ din il-bidla fil-metodi u l-kultura tax-xogħol tirrikjedi ż-żmien u riżorsi adegwati. Il-KESE jenfasizza wkoll li din it-tranżizzjoni għandha ssir b’involviment mill-qrib mal-persunal u l-partijiet interessati.

1.2.

Il-KESE jaqbel li l-Aġenzija Ewropea tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (EASA) għandha taqsam responsabbiltà akbar għas-sigurtà, f’kooperazzjoni u bi qbil mal-Istati Membri, inkluż fir-rigward ta’ regoli speċifiċi dwar l-emerġenzi, bil-kundizzjoni li jingħataw riżorsi adegwati sabiex jippermettu lill-EASA twettaq il-kompiti tagħha f’dan il-qasam. Il-KESE jemmen ukoll li r-Regolament (KE) Nru 300/2008 għandu jiġi rieżaminat fid-dawl tal-iżviluppi mill-2008 ‘l hawn.

1.3.

Il-KESE jiġbed l-attenzjoni għall-kuntest li qed jinbidel malajr li jopera fih is-settur tal-avjazzjoni ċivili, kemm minħabba l-iżvilupp tekniku mgħaġġel, inkluża d-diġitalizzazzjoni, kif ukoll minħabba l-iżvilupp ta’ mudelli ta’ negozju ġodda u mudelli ġodda ta’ impjieg u forniment ta’ servizzi. Il-KESE jagħti importanza kbira għall-evalwazzjoni regolari tar-Regolament il-ġdid kull ħames snin, prevista fil-proposta. Huwa importanti li l-aspetti tas-sikurezza u s-sigurtà potenzjali ta’ żviluppi bħal dawn jiġu evalwati b’mod eżawrjenti fil-valutazzjoni tal-impatt u li l-miżuri adatti jiġu ppjanati u mwettqa fil-ħin.

1.4.

Il-KESE jilqa’ l-inklużjoni tas-servizzi fuq l-art (ground handling) fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament u jissuġġerixxi li jitqies rekwiżit ta’ ċertifikazzjoni għall-fornituri tas-servizzi fuq l-art u l-persunal bi rwoli kruċjali għas-sikurezza.

1.5.

Il-KESE jilqa’ l-iżvilupp ta’ standards ta’ ċertifikazzjoni għall-ekwipaġġ tal-kabina iżda jiddispjaċih li l-Kummissjoni ma tipproponix sistema ta’ liċenzji għall-ekwipaġġ tal-kabina.

1.6.

Il-KESE japprova l-inklużjoni ta’ vetturi tal-ajru mingħajr bdot fl-ambitu tal-proposta u jenfasizza l-importanza li jiġu stabbiliti standards għoljin.

1.7.

Il-KESE jixtieq iwissi kontra kumplessità mhux meħtieġa u dupplikazzjoni ta’ rekwiżiti ta’ kontroll jew ta’ ċertifikazzjoni fir-rigward ta’ tagħmir tal-ajrudromi, ħlief fejn ikun iġġustifikat b’mod ċar għal raġunijiet ta’ sikurezza.

1.8.

Il-KESE jinnota b’sodisfazzjon il-kompiti ta’ superviżjoni, kooperazzjoni u assistenza fir-rigward tal-awtoritajiet nazzjonali li huma previsti fil-proposta u jittama li dawn iwasslu għal standards għolja, armonizzati u effiċjenti kontinwi fir-rigward ta’ sikurezza, skambju mtejjeb ta’ informazzjoni u valutazzjoni komparattiva, li ser jiżguraw użu aktar effiċjenti tar-riżorsi. F’dan il-kuntest, il-KESE jieħu nota tal-Pjan Ewropew tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni u tal-Programm Ewropew tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni u l-possibbiltà li jipprevedu l-iżvilupp u l-implimentazzjoni ta’ standards ta’ sikurezza ogħla u armonizzati.

1.9.

Il-KESE jappoġġja l-mekkaniżmu propost ta’ trasferiment volontarju ta’ funzjonijiet mill-awtoritajiet nazzjonali lill-EASA, inklużi regoli speċifiċi dwar l-emerġenzi.

1.10.

Il-KESE huwa tal-fehma li l-possibbiltà prevista, li tippermetti lill-operaturi Ewropej li joperaw f’diversi pajjiżi tal-UE biex jagħżlu l-EASA bħala l-awtorità kompetenti tagħhom, għandha tkun tirrikjedi n-notifika tal-awtorità jew awtoritajiet kompetenti nazzjonali. Il-possibbiltà għall-operaturi msemmija hawn fuq li jagħżlu l-EASA bħala l-awtorità kompetenti ma tistax tiġi applikata għal miżuri li jaqgħu taħt l-Artikoli 59 u 60.

1.11.

Il-KESE jinnota l-importanza tal-iskambju tal-informazzjoni u jenfasizza li l-informazzjoni miksuba għal skopijiet ta’ titjib tas-sikurezza ma għandhiex tintuża fis-sistema ġudizzjarja ħlief f’ċirkostanzi eċċezzjonali, bħal imġiba ħażina intenzjonali. Il-kultura ġusta għandha tiġi salvagwardjata u l-KESE jtenni l-proposta tiegħu li għandha tiġi żviluppata u implimentata Karta dwar il-Kultura Ġusta.

1.12.

Barra minn hekk, il-KESE jieħu nota tal-proposta li tiġi introdotta dispożizzjoni dwar tariffi għal servizzi tal-Ajru Uniku bħala mezz ta’ finanzjament għall-attivitajiet tal-EASA minkejja l-fatt li r-regoli sostantivi dwar dawn it-tariffi se jiddaħħlu f’dispożizzjonijiet li għadhom mhumiex fis-seħħ. Barra minn hekk mhuwiex ċar kif it-tariffi ppjanati se jkunu jirrelataw mas-sistema tal-imposti għar-rotot attwalment immexxija mill-EUROCONTROL f’isem l-Istati li huma partijiet għal ftehim multilaterali. F’dan il-kuntest, il-KESE jikkunsidra li jkun prematur li tiddaħħal leġislazzjoni dwar l-użu ta’ imposta li għad ma teżistix u fejn diversi alternattivi huma possibbli rigward il-konfigurazzjoni tagħha. Għalhekk, il-KESE jissuġġerixxi li din il-proposta tiġi miċħuda.

1.13.

Meta jitqies li l-EASA għandha tistabbilixxi regoli dwar iċ-ċertifikazzjoni u kriterji ta’ sikurezza li jistgħu jkunu wkoll ta’ interess għall-pubbliku ġenerali, il-KESE jissuġġerixxi li t-testi ta’ dan it-tip jiġu tradotti fil-lingwi uffiċjali tal-UE kollha. Għal raġunijiet ta’ trasparenza, is-sit web tal-EASA għandu jkun disponibbli wkoll f’lingwi oħra minbarra l-Ingliż. F’dan il-kuntest, il-KESE jiġbed l-attenzjoni wkoll dwar il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, b’mod partikolari l-Artikolu 21 tagħha.

1.14.

Fir-rigward tal-proposta biex jittaffew il-formalitajiet dwar il-kiri ta’ vetturi tal-ajru bl-ekwipaġġ, il-KESE jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-proposta tittratta primarjament kwistjonijiet dwar is-sikurezza, filwaqt li l-kwistjonijiet li jirrelataw mal-kiri bl-ekwipaġġ huma relatati mal-operazzjonijiet kummerċjali, l-aċċess għas-suq u l-kompetizzjoni. Dawn jistgħu wkoll ikollhom dimensjoni soċjoekonomika. Għaldaqstant, il-KESE jirrakkomanda kontra l-emedar tad-dispożizzjonijiet sostantivi dwar il-kiri bl-ekwipaġġ, u jqis li din il-kwistjoni għandha tiġi indirizzata meta r-Regolament (KE) Nru 1008/2008 jiġi rieżaminat.

1.15.

Fir-rigward tal-evalwazzjoni kontinwa tar-Regolament (UE) Nru 996/2010, il-KESE jirreferi għall-importanza tan-Netwerk Ewropew tal-Awtoritajiet tal-Investigazzjoni tas-Sikurezza fl-Avjazzjoni Ċivili (ENCASIA) u jikkunsidra li huwa essenzjali li jiġu pprovduti riżorsi adatti għal din l-attività importanti. Il-KESE jirreferi wkoll għad-dikjarazzjoni tiegħu dwar “Kultura Ġusta” f’punt 1.11 hawn fuq.

2.1.

Il-proposta għal Regolament dwar is-sikurezza (1) (il-proposta) hija għal sostituzzjoni tar-Regolament tal-2008 (2). Il-proposta żżomm u/jew taġġorna uħud mid-dispożizzjonijiet tar-Regolament tal-2008 u tintroduċi miżuri ġodda. Din hija bbażata fuq l-istandards tal-Organizzazzjoni tal-Avjazzjoni Ċivili Internazzjonali (ICAO) u fuq konsultazzjonijiet pubbliċi fost l-Istati Membri u l-partijiet interessati, inklużi l-imsieħba soċjali. Hija bbażata fuq rapport mill-Kummissjoni dwar il-Programm Ewropew tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (3) u fuq għadd ta’ studji. Dan huwa pass lejn l-implimentazzjoni tal-Komunikazzjoni Strateġija tal-Avjazzjoni għall-Ewropa  (4).

2.2.

Il-proposta tintroduċi approċċ għal regoli tas-sikurezza bbażat fuq l-antiċipazzjoni, il-valutazzjoni tar-riskju u l-prestazzjoni, biex tittejjeb l-effiċjenza fir-riżorsi u tiġi indirizzata aħjar il-ħidma ta’ sorveljanza fil-livelli kollha. L-għan tagħha huwa li tagħlaq lakuni eżistenti fis-sikurezza u tqis aktar l-interkonnessjonijiet bejn is-sikurezza tal-avjazzjoni u oqsma oħrajn, bħalma huma s-sigurtà tal-avjazzjoni u l-protezzjoni ambjentali.

2.3.

Il-proposta għandha l-għan li tiżgura livell għoli ta’ infurzar u sorveljanza madwar l-UE permezz ta’ kooperazzjoni mill-qrib bejn l-awtoritajiet fil-livell Ewropew u l-livell nazzjonali, inkluż l-iskambju ta’ informazzjoni u ta’ kontroll u monitoraġġ effettiv. Din taġġorna r-Regolament tal-2008 biex tkopri l-iżviluppi tekniċi, bħal vetturi tal-ajru mingħajr ekwipaġġ.

2.4.

Il-Kummissjoni qed twettaq evalwazzjoni tar-Regolament (UE) Nru 996/2010 dwar l-investigazzjoni u l-prevenzjoni ta’ inċidenti fis-settur tal-avjazzjoni ċivili (ir-Regolament) u talbet l-opinjonijiet tal-KESE (Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni tar-Regolament (UE) Nru 996/2010). Fl-2010, il-KESE ħareġ opinjoni dwar il-proposta għal dan ir-Regolament (5).

3.1.

Il-KESE jaqbel mal-miri tal-proposta biex jissaħħu r-regoli dwar is-sikurezza u s-sigurtà fl-avjazzjoni ċivili, u biex jiġi ċċarat ir-rwol tal-Aġenzija Ewropea tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (EASA) fis-sigurtà. Barra minn hekk, il-KESE jaqbel mal-proposta li l-EASA tipprovdi għajnuna teknika lill-Kummissjoni fl-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni dwar is-sikurezza u sabiex tingħata s-setgħa li tieħu miżuri relatati, bil-qbil tal-Kummissjoni u wara konsultazzjoni mal-Istati Membri.

3.2.

Il-KESE jaqbel li l-EASA għandha taqsam aktar responsabbiltà għas-sigurtà, f’kooperazzjoni u bi qbil mal-Istati Membri, inklużi r-regoli speċifiċi dwar l-emerġenzi, bil-kundizzjoni li jingħataw riżorsi adatti sabiex jippermettu lill-EASA twettaq il-kompiti tagħha f’dan il-qasam. Il-KESE huwa wkoll tal-fehma li r-Regolament (KE) Nru 300/2008 li jistabbilixxi regoli komuni fil-qasam tas-sigurtà tal-avjazzjoni ċivili ġie ssuperat mill-iżviluppi li seħħew sa mill-2008 u għalhekk għandu jitfassal mill-ġdid.

3.3.

Il-proposta għandha l-għan li tħejji l-qafas regolatorju tas-sikurezza tal-avjazzjoni tal-UE għall-isfidi fl-għaxar jew ħmistax-il sena li ġejjin. Il-KESE jemmen li l-previżjonijiet fuq perjodu daqshekk twil se jiġu superati mill-iżvilupp teknoloġiku u r-riskji ta’ sikurezza li dejjem qed jinbidlu, bħat-tfiġġija ta’ vetturi tal-ajru mingħajr bdot abbord, forom ġodda ta’ kriminalità ċibernetika, ir-riskju ta’ llandjar imfixkel minn lejżers, eċċ. Għalhekk, il-KESE huwa tal-fehma li r-regoli ta’ sikurezza tal-avjazzjoni ċivili għandhom jiġu rieżaminati regolarment u ta’ spiss. Għaldaqstant, il-KESE jappoġġja l-proposta għal evalwazzjoni tar-Regolament il-ġdid kull ħames snin.

3.4.

Il-KESE jtenni (6) li s-sikurezza hija l-pedament għal strateġija tal-avjazzjoni sostenibbli u li ma hemmx lok għal kompjaċenza dwar dan is-suġġett. Għalhekk l-approċċ tal-proposta għandu jiġi vvalutat skont dawn ir-rekwiżiti, partikolarment fid-dawl tal-mira tal-Kummissjoni (7) li tidentifika u tindirizza r-riskji tas-sikurezza aktar malajr u b’mod aktar effettiv permezz ta’ tranżizzjoni għal mentalità bbażata fuq ir-riskju u fuq il-prestazzjoni, filwaqt li jinżamm mill-inqas l-istess livell ta’ sikurezza ġenerali.

3.5.

Il-metodu propost huwa approċċ aktar proporzjonat u flessibbli għar-regolamentazzjoni tas-sikurezza L-għan huwa li jiġu identifikati u jitnaqqsu r-riskji għas-sikurezza iktar malajr u b’mod iktar effettiv, permezz ta’ approċċ ibbażat fuq il-valutazzjoni tar-riskju u fuq il-prestazzjoni, sabiex jiġi żgurat livell ogħla ta’ sikurezza ġenerali. Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon dan l-approċċ, iżda jirrimarka li ċerti regoli preskrittivi għandhom jibqgħu fis-seħħ sabiex jiggarantixxu kundizzjonijiet ekwi. Barra dan, tali tranżizzjoni sinifikanti tirrikjedi riżorsi adatti u proċess ta’ transizzjoni li jkun trasparenti għall-partijiet interessati kollha inkluż il-persunal, u li joffri ż-żmien meħtieġ għall-bidla fil-kultura meħtieġa għal implimentazzjoni sħiħa tal-approċċ il-ġdid.

3.6.

Studju kkummissjonat mill-Kummissjoni dwar id-disponibbiltà, l-effiċjenza tal-użu u l-evoluzzjoni tar-riżorsi umani tal-awtoritajiet tal-avjazzjoni, kif ukoll dwar il-finanzjament tas-sistema tas-sikurezza tal-avjazzjoni Ewropea (l-istudju ta’ appoġġ dwar ir-riżorsi), sab li l-bilanċ bejn ir-riżorsi u l-volum tax-xogħol mar għall-agħar matul dawn l-aħħar għaxar snin u identifika nuqqasijiet rigward il-kwalifiki tal-persunal. L-istudju jiddeskrivi sensiela ta’ alternattivi sabiex tissolva din id-dilemma. Il-KESE jenfasizza l-ħtieġa li tinstab soluzzjoni fil-qafas ta’ djalogu soċjali.

3.7.

Studju ieħor, dwar l-iskemi ta’ prestazzjoni u l-approċċ ibbażat fuq il-prestazzjoni, stħarreġ il-possibiltà li jiġu inkorporati elementi ta’ prestazzjoni fil-ġestjoni tas-sikurezza tal-avjazzjoni (l-istudju ta’ appoġġ dwar il-prestazzjoni). Dan ikkonkluda li din hija fattibbli, iżda wissa kontra introduzzjoni rapida għal raġunijiet tekniċi. L-istudju sab li huwa impossibbli li jiġu kkwantifikati l-benefiċċji ta’ approċċ ibbażat fuq il-prestazzjoni qabel l-implimentazzjoni tiegħu. Fil-fehma tal-KESE, il-konklużjonijiet ta’ dan l-istudju jenfasizzaw l-importanza tal-implimentazzjoni tal-approċċ il-ġdid kemm b’mod prudenti kif ukoll b’mod konsistenti.

3.8.

F’dan il-kuntest, il-KESE jiġbed l-attenzjoni għall-kwistjoni tal-iżvilupp soċjetali u soċjali, inklużi forom ġodda ta’ impjieg u forom ġodda ta’ mudelli ta’ negozju ta’ spiss marbuta mal-ekonomija diġitali fis-suq tal-avjazzjoni wkoll u l-implikazzjonijiet tas-sikurezza ta’ dan l-iżvilupp. Il-Komunikazzjoni dwar Strateġija tal-Avjazzjoni għall-Ewropa (8) u diversi opinjonijiet tal-KESE (9) jqisu li għandha tingħata kunsiderazzjoni adatta għal dawn il-kwistjonijiet. Il-KESE jqis li għandhom jiġu kkunsidrati wkoll fl-implimentazzjoni tal-proposta, inkluż meta jiġi vvalutat l-impatt tal-miżuri ta’ implimentazzjoni.

3.9.

L-EASA għandha tivvaluta l-prestazzjoni ta’ korpi fil-kuntest tal-Pjan Ewropew għas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (EPAS) iżda għadha ma stabbilietx miri ta’ prestazzjoni tas-sikurezza għall-korpi li jaqgħu taħt ir-responsabbiltà tagħha. Dan jenfasizza għal darb’oħra l-importanza li l-problemi ta’ riżorsi msemmija fil-punt 3.6 iktar ‘il fuq jissolvew malajr u b’mod effettiv.

3.10.

Ir-regoli, l-attivitajiet u l-proċeduri li jagħmlu parti mill-Programm Ewropew tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (EASP) għandhom jiġu mmonitorjati, biex jiġu vvalutati r-relevanza u l-effettività tagħhom. Il-monitoraġġ għandu jkun bbażat fuq indikaturi bħalma huma l-konformità mar-regoli, il-frekwenza ta’ ċerti tipi ta’ avvenimenti li jaffettwaw is-sikurezza, l-għadd ta’ inċidenti u mwiet u l-maturità tas-sistemi ta’ ġestjoni tas-sikurezza. Indikaturi bħal dawn jintużaw mill-Istati sabiex jiġi stabbilit il- “livell aċċettabbli ta’ prestazzjoni tas-sikurezza” f’pajjiżhom, b’konformità mar-rekwiżiti tal-ICAO. Il-proposta tenfasizza l-kooperazzjoni bejn l-EASA u l-awtoritajiet nazzjonali, inkluż ir-rwol tal-EASA bħala maniġer tar-repożitorju tal-informazzjoni ġdid imsemmi fl-Artikoli 61 sa 63. Il-KESE jenfasizza l-importanza ta’ dan il-pass biex tittejjeb is-sistema ta’ superviżjoni u infurzar.

4.3.1.

Il-KESE jilqa’ bi pjaċir il-fatt li s-servizzi fuq l-art iddaħħlu fl-ambitu ta’ dan ir-Regolament, bħala parti importanti fil-katina ta’ sikurezza tal-avjazzjoni ċivili.

4.3.2.

Madankollu, il-KESE jissuġġerixxi li jiġi kkunsidrat rekwiżit ta’ ċertifikazzjoni dwar il-fornituri ta’ servizzi fuq l-art kif ukoll għall-persunal tas-servizzi fuq l-art li għandhom rwoli kruċjali tas-sikurezza. Ir-rekwiżiti essenzjali inklużi fl-Anness VII tal-proposta għandhom jiġu żviluppati aktar u ddettaljati, prinċipalment f’termini ta’ standards ta’ taħriġ u kwalifiki.

4.3.3.

Kwistjonijiet oħrajn li għandhom jitqiesu jinkludu:

4.4.1.

Rigward ir-rekwiżit ta’ ċertifikazzjoni għat-tagħmir tal-ajrudromi stipulat fl-Artikolu 31 tar-Regolament, il-KESE jinnota li tagħmir tal-ajrudrom huwa tipikament ċċertifikat taħt skemi għat-tagħmir elettriku u sistemi oħra. Skema ta’ ċertifikazzjoni oħra tista’ tfisser regolamentazzjoni doppja mingħajr ebda benefiċċju jew benefiċċju insinifikanti. Għalhekk, il-KESE jissuġġerixxi li l-Artikolu 31 propost jiġi sostitwit b’test li jgħid li l-EASA se twieġeb kif adatt meta d-data tas-sikurezza turi li t-tagħmir użat jew maħsub biex jintuża fl-ajrudromi soġġetti għar-Regolament il-ġdid jikkostitwixxi riskju għas-sikurezza.

4.6.1.

Il-KESE jiġbed l-attenzjoni dwar l-estensjoni ta’ miżuri ta’ emerġenza u dispożizzjonijiet ta’ flessibilità fl-Artikoli 59 u 60 tal-proposta meta mqabbla mad-dispożizzjonijiet attwali tal-Artikoli 14 u 22 tar-Regolament (KE) Nru 216/2008, b’mod partikolari fir-rigward ta’ limitazzjonijiet ta’ ħin tat-titjir u miżuri oħra li jaffettwaw il-kundizzjonijiet tax-xogħol tal-persunal.

4.6.2.

Il-KESE huwa tal-fehma li ma għandux jiġi estiż il-perjodu ta’ xahrejn mingħajr nnotifika lill-EASA f’każijiet ta’ miżuri relatati ma’ salvagwardja (Artikolu 59) jew dispożizzjonijiet ta’ flessibbiltà (Artikolu 60). Bl-istess raġunar, il-KESE huwa kontra l-estensjoni għal tmien xhur fl-Artikolu 65(4) dwar miżuri tal-Aġenzija.

4.6.3.

Il-KESE jqis li għandu jkun hemm obbligu li jinkiseb il-qbil min-naħa tal-persunal ikkonċernat qabel tittieħed deċiżjoni dwar miżuri ta’ urġenza u flessibilità li taffettwa l-kundizzjonijiet tax-xogħol tiegħu. Fejn tkun ittieħdet deċiżjoni mingħajr qbil bħal dan, l-EASA għandha immedjatament tibda l-proċedura ta’ valutazzjoni prevista fl-Artikoli 59(2) u 60(2).

4.7.1.

Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon il-proposta għal kooperazzjoni msaħħa bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri, il-Kummissjoni u l-EASA f’dak li għandu x’jaqsam ma’ ċertifikazzjoni, sorveljanza u infurzar. Huwa jappoġġja miżuri bħalma huma t-twaqqif ta’ grupp ta’ spetturi u t-trasferiment b’emerġenza ta’ responsabbiltajiet lill-EASA sakemm dan ma jaffettwax ħażin it-termini u l-kundizzjonijiet tal-impjieg tal-ħaddiema kkonċernati. Kemm il-kriterji u r-rekwiżiti għat-trasferimenti ta’ emerġenza kif ukoll ir-rekwiżiti għal sorveljanza lura lill-Istat Membru għandhom ikunu dokumentati b’mod ċar.

4.7.2.

Il-KESE jenfasizza n-natura volontarja tat-trasferiment tar-responsabbiltajiet lill-EASA minn Stat Membru skont l-Artikolu 53, ħlief għat-trasferiment ta’ emerġenza skont l-Artikolu 55, sabiex jissolvew nuqqasijiet ta’ sikurezza urġenti. L-Artikolu 53.2, fl-aħħar paragrafu, jassigura li t-trasferimenti jsiru bl-attenzjoni dovuta għal-liġi nazzjonali u l-kunsens tal-Istat Membru kkonċernat. Fil-fehma tal-KESE s-salvagwardji proċedurali u salvagwardji oħrajn jiżguraw li trasferiment jaħdem tajjeb u b’kunsiderazzjoni adatta għas-sigurtà legali. Għaldaqstant, il-KESE jappoġġja l-mekkaniżmu ta’ trasferiment propost.

4.7.3.

L-abbiltà tal-Istati Membri li jitrasferixxu s-sorveljanza lil Stat Membru ieħor għandha tibqa’ fuq bażi volontarja, bil-possibilità li Stat jikseb mill-ġdid l-awtorità delegata.

4.7.4.

Il-KESE jinnota l-introduzzjoni tal-possibbiltà għal operaturi multinazzjonali biex jagħżlu l-EASA bħala l-awtorità kompetenti tagħhom. Skont l-opinjonijiet tiegħu dwar it-trasferiment volontarju tar-responsabbiltajiet, il-KESE jista’ japprova din il-proposta, soġġetta għall-kunsens tal-awtorità jew awtoritajiet nazzjonali kkonċernati u dment li l-miżura ma tolqotx ħażin it-termini u l-kundizzjonijiet tal-impjieg tal-persunal involut.

4.8.1.

Bħal fil-każ tal-proposti għal kooperazzjoni akbar bejn l-EASA u l-awtoritajiet nazzjonali tal-avjazzjoni, il-KESE jappoġġja d-dispożizzjonijiet imsaħħa dwar il-ġbir, l-iskambju u l-analiżi tal-informazzjoni. Madankollu, huwa jitlob li titttieħed azzjoni ulterjuri biex tiġi żgurata l-protezzjoni tad-data personali bħalma pereżempju l-inklużjoni ta’ dan l-aspett fis-sistema ta’ awditjar tal-IT jew it-titjib tal-livell ta’ anonimità tad-data miġbura. Sabiex tiżdided it-trasparenza, id-data li tkun tneħħietilha kull sors ta’ identifikazzjoni għandha ssir disponibbli għall-partijiet interessati kollha.

4.8.2.

Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon ukoll it-twaqqif ta’ repożitorju li jkun jinkludi ċertifikati, akkreditazzjonijiet, miżuri, deċiżjonijiet tal-Kummissjoni, deċiżjonijiet tal-Istati Membri, trasferiment ta’ responsabbiltajiet, notifiki, talbiet u informazzjoni oħra.

4.9.1.

Filwaqt li l-KESE jappoġġja l-inklużjoni tar-referenza għall-EASP, kif ukoll għal Programmi Nazzjonali tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni, il-KESE jiġbed l-attenzjoni dwar l-isfida ta’ miżuri u materjal li jkunu komprensibbli għal ħaddiema l-aktar esposti (frontline workers). Għaldaqstant, huwa essenzjali li l-EASP u l-pjani nazzjonali jkunu bbażati fuq approċċ minn isfel għal fuq kull fejn possibbli. Inkella, it-testi jistgħu ma jkunux ta’ għajnuna biex iġibu l-bidla mixtieqa.

4.10.1.

Il-KESE japprova l-inklużjoni ta’ vetturi tal-ajru mingħajr bdot abbord fl-ambitu tal-proposta iżda jtenni s-sejħa tiegħu għal prudenza fl-implimentazzjoni ta’ approċċ ibbażat fuq il-prestazzjoni.

4.10.2.

Għalhekk, għandhom jiġu żviluppati regolamenti komprensivi biex jiżguraw sikurezza adatta. Il-KESE jqis li hija sfida li tiġi żgurata l-kompatibilità ta’ dawn l-attivitajiet ġodda tal-avjazzjoni ta’ vetturi tal-ajru mingħajr bdot abbord mat-traffiku tal-ajru ġenerali, u għalhekk ir-regolamentazzjoni dwar din it-tema hija essenzjali. Il-ġestjoni tat-traffiku tal-ajru hija diġà kumplessa, b’kontrolluri tat-traffiku tal-ajru li jġorru responsabilitajiet konsiderevoli, u l-KESE jappella sabiex dawn il-ħaddiema ma jingħatawx responsabbiltajiet mhux ġustifikati sabiex jadattaw għal sitwazzjoni fejn jittajru vetturi tal-ajru mingħajr bdot abbord. Għandu jiddaħħal approċċ koerenti ta’ liċenzjar għall-operat u l-pussess ta’ vettura tal-ajru mingħajr bdot abbord, inkluż fir-rigward tar-reġistrazzjoni. Obbligu biex tinkiseb liċenzja – skont il-karatteristiċi tal-vettura tal-ajru mingħajr bdot – iġib miegħu sensibilizzazzjoni, ikun jirrikjedi għarfien tar-regolamenti u r-restrizzjonijiet applikabbli u jgħin biex jiġu żviluppati l-ħiliet meħtieġa.

4.11.1.

Il-KESE huwa partikolarment imħasseb dwar kwistjonijiet relatati maċ-ċibersigurtà. Minkejja d-diġitalizzazzjoni, il-fattur uman ser jibqa’ element kruċjali għall-verifika tad-data u l-protezzjoni kontra ndħil illegali. Filwaqt li d-disponibbiltà ta’ data rilevanti abbord ttejjeb is-sikurezza, il-KESE jirrimarka li l-ekwipaġġ tat-titjira għandujibqa’ jkollu l-kontroll tal-ajruplan. Bl-istess argument, għall-vetturi tal-ajru mingħajr bdot abbord għandha tiġi żviluppata sistema robusta ta’ protezzjoni kontra theddid ċibernetiku.

4.12.1.

Wieħed mill-vantaġġi ewlenin tas-sistema bbażata fuq il-konformità huwa li tiggarantixxi trattament ugwali fost l-operaturi. Il-KESE jqis li t-tranżizzjoni għal sistema bbażata fuq il-valutazzjoni tar-riskju u l-prestazzjoni għandha tiffaċilita l-aġġustamenti għal kultura ġdida u tippreżerva l-fiduċja fis-sistema tas-sikurezza u l-kapaċità tagħha li tiżgura titjib kontinwu tal-livelli ta’ sikurezza f’sistema bbażata fuq il-prestazzjoni. Dan jirrikjedi aġġustament u adattament fil-livelli kollha. F’aktar dettall dwar il-kummenti ġenerali fil-punti 3.4 u 3.5 hawn fuq, il-KESE jqis li dawn l-elementi li ġejjin huma essenzjali għal transizzjoni b’suċċess:

4.12.2.

Il-KESE huwa tal-fehma li tranżizzjoni gradwali għal sistema ġdida u kultura ġdida ser jieħdu ż-żmien. Bħalissa, hemm dubju dwar jekk is-sikurezza hix qatt se tkun kompletament koperta minn regolament ibbażat fuq il-prestazzjoni.

4.13.1.

Bħal fl-opinjonijiet preċedenti tiegħu (10), il-KESE jsostni li għandha tkun applikata kultura ġusta għall-industrija kollha tal-avjazzjoni. Il-KESE jiddubita kemm il-proposta jew kwalunkwe leġislazzjoni oħra eżistenti tal-UE biss hix biżżejjed sabiex tiżgura konformità ma’ kultura ġusta. Jeħtieġ li jsir ħafna xogħol fl-Istati Membri għall-promozzjoni ta’ kultura ġusta u biex tinżamm distinzjoni ċara u prevedibbli bejn ir-rappurtar relatati mas-sikurezza u s-sistema ġudizzjarja. Għalhekk, il-KESE jtenni l-proposta tiegħu għal karta jew kodiċi ta’ kondotta biex tappoġġja prattiki tajbin.

4.14.1.

Il-Kumitat jemmen li s-sistema attwali ta’ multi u ħlasijiet perjodiċi ta’ penali intwera li mhijiex effettiva. It-test tal-Artikolu 72(1) li jgħid li “Il-Kummissjoni tista’ […] timponi fuq persuna ġuridika jew fiżika […] multa” għandu jinbidel għal “Il-Kummissjoni għandha […]….” Għandu jiġi mfakkar li l-Artikolu 72(3) għadu joffri marġni ta’ diskrezzjoni. Il-Kummissjoni, meta teżamina jekk għandhiex timponi penali, għandha tidħol f’kuntatt mal-awtoritajiet nazzjonali relevanti biex tiżgura approċċ konsistenti mal-infurzar tal-liġi nazzjonali.

4.16.1.

L-involviment tal-partijiet interessati huwa u għandu jibqa’ fattur essenzjali tal-ħidma tal-EASA. Għalhekk, nissuġġerixxu li t-test “kulmeta meħtieġ” jitneħħa mill-Artikolu 104(1)(b) sabiex jiġu evitati deċiżjonijiet arbitrarji dwar jekk il-partijiet interessati jkunux se jiġu involuti fl-attivitajiet tal-Aġenzija.