1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/1

A.

billi t-tneħħija tal-kontrolli interni tal-fruntieri fl-UE hija waħda mill-akbar kisbiet tal-integrazzjoni Ewropea,

B.

billi żona bla fruntieri interni ma tistax tiffunzjona mingħajr responsabilità u solidarjetà kondiviżi fil-ġestjoni tal-fruntieri esterni tagħha,

C.

billi għandha tingħata attenzjoni fir-rigward tal-koperazzjoni mal-awtoritajiet ta’ pajjiżi terzi responsabbli għas-sigurtà tal-fruntieri f’konformità mal-politika esterna tal-UE,

D.

billi l-fruntiera esterna tal-UE tinqasam kull sena minn 160 miljun ċittadin tal-UE, 60 miljun ċittadin ta’ pajjiżi terzi (TCNs) li m’għandhomx bżonn viża u 80 miljun li għandhom bżonn viża,

E.

billi l-miżuri biex tissaħħaħ is-sigurtà fil-fruntieri għandha tmur id f'id mal-faċilitazzjoni tal-flussi tal-passiġġieri u l-promozzjoni tal-mobilità f'dinja dejjem aktar globalizzata,

F.

billi fil-qafas tal-ġestjoni integrata tal-fruntieri tal-UE, diversi strumenti u programmi diġà ġew stabbiliti, qed jitħejjew jew waslu fl-istadju tal-iżvilupp tal-politika,

G.

billi l-Kummissjoni ddikjarat li biħsiebha tkun lesta fl-2009-2010 biex tippreżenta proposti leġiżlattivi biex jiddaħħlu sistema ta’ dħul/ħruġ, Programm ta’ Reġistrazzjoni tal-Vjaġġaturi (RTP) u Sistema Elettronika ta’ Awtorizzazzjoni tal-Ivjaġġar (ESTA),

H.

billi sistemi simili jeżistu fl-Awstralja u qed jiġu implimentati mill-Istati Uniti tal-Amerika bħala parti mill-programm US-VISIT,

I.

billi hemm nuqqas ta’ pjan ewlieni komprensiv li jistabbilixi l-istruttura globali tal-istrateġija relatata mal-fruntieri tal-UE kif ukoll ta’ evalwazzjoni bir-reqqa tas-sistemi eżistenti u ta’ dawk li qed jitħejjew,

1.

Huwa konxju mill-fatt li l-persuni li jibqgħu f'pajjiż wara li jiskadilhom il-permess (overstayers), li huma l-qofol tas-sistema proposta ta’ dħul/ħruġ, suppost jirrappreżentaw l-akbar kategorija ta’ immigranti illegali fl-UE; jitlob, madankollu, aktar informazzjoni dwar id-data miġbura minn kuntrattur estern li tistma li “fl-2006, kien hemm sa 8 miljun immigrant illegali fl-UE25” (6); barra minn hekk, jinsisti wkoll dwar il-ħtieġa ta’ definizzjoni ċara tal-frażi “persuna li tibqa' f'pajjiż wara li jiskadilha l-permess”, kif ukoll tal-eżenzjonijiet li jistgħu jsiru f'każijiet speċifiċi, u analiżi kwalitattiva u kwantitattiva iktar dettaljata dwar it-theddid/ir-riskji/l-ispejjeż għas-soċjetà Ewropea;

2.

Jiġbed l-attenzjoni li, minkejja li s-sistema proposta u l-informazzjoni ta’ twissija jistgħu jgħinu biex jiskuraġġixxu lil ċittadini minn pajjiżi terzi (TCNs) milli jibqgħu f'pajjiż wara li jiskadilhom il-permess, kif ukoll biex jipprovdu data u informazzjoni dwar kif dan iseħħ, kuntatt ulterjuri mal-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi jibqa' meħtieġ sabiex jinqabdu l-persuni li jibqgħu f'pajjiż wara li jiskadilhom il-permess, u għalhekk ma jaħsibx li s-sistema proposta se twaqqaf daqstant dan il-fenomenu;

3.

M'għandux biżżejjed informazzjoni dwar kif din is-sistema se tkun integrata fil-qafas eżistenti u kif se taħdem magħha, dwar il-bidliet li jistgħu jkunu meħtieġa fis-sistemi eżistenti u dwar l-ispejjeż reali li se tiġġenera; għalhekk huwa tal-fehma li l-ħtieġa assoluta li tiġi implimentata din is-sistema tibqa' dubjuża;

4.

Ifakkar li t-tħaddim tajjeb tas-sistema ta’ dħul/ħruġ se jiddependi kemm materjalment kif ukoll operazzjonalment fuq is-suċċess tal-VIS u s-SIS II; jinnota li dawn iż-żewġ strumenti għadhom mhumiex qed jaħdmu b'mod sħiħ u li għaldaqstant għadu ma kienx possibbli li jiġu evalwati kif suppost; jenfasizza li qed jitqajmu dubji dwar l-operabilità u l-affidabilità tas-SIS II;

5.

Jinnota, bla dubju u wara t-tagħlimiet mill-Istati Uniti tal-Amerika, li hija sfida akbar li jiġu stabbiliti infrastrutturi ta’ ħruġ milli ta’ dħul, u b'mod partikulari fir-rigward tal-ħruġ bil-baħar u fuq l-art; barra minn hekk, wara dawn it-tagħlimiet, għandu preokkupazzjonijiet konsiderevoli dwar l-effiċjenza f'sens ta’ nfiq ta’ din is-sistema; għalhekk, jistieden lill-Kummissjoni biex tipprovdi informazzjoni addizzjonali dwar l-investimenti reali ġġenerati minn din is-sistema;

6.

Bħala prinċipju jappoġġja l-kunċett ta’ RTP għat-TCNs, kemm jekk ikunu suġġetti għall-obbligu ta’ viża kif ukoll jekk ma jkunux, li jgħin biex jitħaffu l-flussi tal-vjaġġaturi u tiġi evitata l-konġestjoni fil-punti ta’ dħul u ta’ ħruġ kif ukoll il-possibiltà li jintużaw passaġġi awtomatiċi miċ-ċittadini tal-UE, peress li l-liġi Komunitarja kif inhi bħalissa ma tippermettix is-simplifikazzjoni tal-kontrolli tal-fruntieri ħlief fil-każ ta’ TCNs li joqogħdu f'żoni qrib ta’ fruntiera;

7.

Madankollu, jikkritika t-terminoloġija użata fil-Komunikazzjoni msemmija intitolata “It-tħejjija tal-passi li jmiss fil-ġestjoni tal-fruntieri fl-Unjoni Ewropea” (vjaġġaturi “ta' riskju żgħir”/“bona fide”), billi timplika li għadd enormi ta’ vjaġġaturi huma meqjusa a priori bħala “ta' riskju kbir” jew “mala fide”, u jirrakkomanda t-terminu “vjaġġaturi frekwenti”;

8.

Jiġbed l-attenzjoni li diversi Stati Membri diġà waqqfu jew qed iħejju biex iwaqqfu RTP bħal dan għat-TCNs, u jenfasizza r-riskju li nsibu ruħna b'mużajk ta’ sebgħa u għoxrin sistema bbażati fuq kriterji differenti, fosthom dawk dwar il-protezzjoni tad-data u l-ħlasijiet; huwa konxju mill-fatt li l-Olanda, kif ukoll il-Ġermanja, ir-Renju Unit u l-FRONTEX, qed jippruvaw jippromwovu l-programm “International Expedited Traveller” bħala mudell possibbli għall-Istati Membri l-oħra;

9.

Huwa favur approċċ armonizzat u għalhekk iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tħaffef il-proċess, fuq il-bażi tal-aqwa prattiki fl-Istati Membri u sabiex tiżgura li l-Istati Membri jibqgħu jaġixxu b'konformità mal-liġi Komunitarja;

10.

Jinnota li fil-fatt l-RTPs għat-TCNs huma differenti mill-RTPs għaċ-ċittadini tal-UE; għaldaqstant jenfasizza li għandha ssir distinzjoni ċara u l-ħin kollu bejn dawn it-tnejn;

11.

Jirrikonoxxi li ma jkunx għaqli, fir-rigward tal-miżuri ta’ sigurtà, li wieħed jiffoka l-attenzjoni biss fuq it-TCNs li jivvjaġġaw lejn l-UE minn pajjiżi b'obbligu ta’ viża; jistaqsi, madankollu, jekk is-sistema proposta hijiex assolutament meħtieġa u jixtieq spjegazzjoni bir-reqqa tar-raġuni fundamentali għaliha; huwa konvint li l-koperazzjoni mill-qrib bejn is-servizzi ta’ intelliġenza b'mod partikulari hija l-mod tajjeb kif għandna nimxu, aktar milli ġabra massiva ta’ data b’mod ġenerali;

12.

Jixtieq li jkun infurmat dwar il-kalendarju eżatt u d-dettalji eżatti tal-istudju previst mill-Kummissjoni;

13.

Huwa inaċċettabbli li l-Kummissjoni naqset milli tikkonsulta jew lill-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data (EDPS), minkejja li dan kien esprima numru ta’ preokkupazzjonijiet, jew lill-Grupp ta’ Ħidma tal-Artikolu 29 qabel l-adozzjoni tal-Komunikazzjoni intitolata “It-tħejjija tal-passi li jmiss fil-ġestjoni tal-fruntieri fl-Unjoni Ewropea”; għaldaqstant, jitlob lill-Kummissjoni biex tikkonsulta lit-tnejn li huma fir-rigward ta’ kwalunkwe azzjoni li tkun se tittieħed taħt dik il-Komunikazzjoni, peress li l-elementi bażiċi proposti jinvolvu l-ipproċessar ta’ ammonti kbar ta’ data personali;

14.

Huwa konxju mill-fatt li l-bijometrika teoretikament tikkonsisti f'identifikaturi personali effettivi għaliex il-karatteristiċi mkejla huma meqjusa uniċi għal kull persuna; madankollu, jenfasizza l-fatt li l-affidabilità tal-bijometrika qatt mhija assoluta u mhijiex dejjem eżatta; għalhekk jiġbed l-attenzjoni li għandu jkun hemm proċeduri alternattivi l-ħin kollu u li l-profili tar-riskju għandhom ikunu elaborati aħjar;

15.

Jinsisti fuq protokoll standard għall-użu u l-iskambju ta’ informazzjoni bijometrika kif ukoll fuq ftehimiet dwar il-kontroll tal-interface biex jiġi deskritt kif se jintuża l-protokoll; barra minn hekk, huwa tal-fehma li l-użu tal-bijometrika għandu jkun suġġett għal standard ta’ kwalità sabiex ikunu evitati d-diverġenzi fl-aċċettazzjoni tas-sistemi differenti użati mill-Istati Membri;

16.

Iqis li approċċ ibbażat fuq it-teknoloġija “privacy by design” (il-privatezza mħarsa fl-istruttura nnifsha) huwa karatteristika essenzjali ta’ kwalunkwe żvilupp li jista' jipperikola l-informazzjoni personali tal-individwi u l-fiduċja tal-pubbliku f'min ikollu informazzjoni dwarhom;

17.

Iqis li l-objettiv tal-ġestjoni verament integrata tal-fruntieri tal-UE huwa leġittimu u jaqbel li huwa importanti li tkun żviluppata u msaħħa kontinwament politika komuni tal-UE dwar il-ġestjoni tal-fruntieri;

18.

Madankollu, huwa tal-fehma li fil-qafas tal-ġestjoni tal-fruntieri u tal-immigrazzjoni, il-proposti fuq skala kbira qed jiżdiedu b'rata tal-iskantament; għaldaqstant jitlob lill-Kummissjoni biex taħseb f'termini tal-ħtieġa tal-loġistika tal-fruntieri u l-ispiża tagħha;

19

Barra minn hekk, jikkundanna l-kunċett li l-politika tal-ġestjoni tal-fruntieri tal-UE għandha tkun ibbażata fuq l-idea li l-vjaġġaturi kollha huma potenzjalment issuspettati u li jridu jippruvaw il-bona fede tagħhom;

20.

Jikkritika n-nuqqas ta’ pjan ewlieni komprensiv li jistabbilixxi l-istruttura u l-objettivi globali tal-istrateġija tal-ġestjoni tal-fruntieri tal-UE kif ukoll in-nuqqas ta’ dettalji li juru kif il-programmi u l-iskemi kollha relatati (li diġà qegħdin fis-seħħ, li qed jitħejjew jew li waslu fl-istadju tal-iżvilupp ta’ politika) għandhom jaħdmu flimkien u kif jistgħu jittejbu r-rabtiet ta’ bejniethom; huwa tal-fehma li, meta titqies l-istruttura tal-istrateġija tal-ġestjoni tal-fruntieri tal-UE, il-Kummissjoni għandha qabel kollox tanalizza l-effettività tas-sistemi eżistenti tal-Istati Membri għall-ġestjoni tal-fruntieri, sabiex jintlaħqu s-sinerġiji ottimali ta’ bejniethom;

21.

Jenfasizza l-ħtieġa ta’ evalwazzjoni tas-sistemi eżistenti u, qabel kollox, ta’ dawk li qed jitħejjew, u jenfasizza li l-abilità tal-UE li tilħaq l-għanijiet strateġiċi tagħha tiddependi ħafna mis-suċċessi tagħha fil-ġestjoni tal-interdipendenzi fost il-programmi relatati, peress li d-duplikazzjoni u l-inkonsistenza bejniethom ikollhom impatt negattiv fuq ir-rendiment organizzattiv u fuq ir-riżultati bħala konsegwenza; huwa tal-fehma li l-ebda strument jew sistema ġdida m'għandu jiġi varat sakemm l-għodod eżistenti jkunu qed jaħdmu b'mod sħiħ, sikuri u affidabbli;

22.

Huwa tal-fehma li, qabel ma jsir kwalunkwe investiment, huwa importanti ħafna li jkun hemm kuntest operattiv definit b’mod ċar għall-konformità tal-miżuri u l-inizjattivi ġodda kollha; barra minn hekk, jiġbed l-attenzjoni li għandu jkun ċar ħafna liema modifiki huma meħtieġa sabiex ikun żgurat li t-teknoloġija u l-proċessi jaħdmu flimkien, u jenfasizza li l-investimenti kollha għandhom ikunu ġustifikati ekonomikament;

23.

Jesprimi dubji dwar il-ħtieġa u l-proporzjonalità tal-miżuri proposti, meta jitqies kemm huma għaljin u r-riskji potenzjali li jippreżentaw għall-ħarsien tad-data; għalhekk huwa tal-fehma li għandhom jiġu evalwati fir-rigward ta’ dawn il-kriterji qabel ma tiġi prevista kwalunkwe proposta formali;

24.

Jirrikonoxxi li l-ilħuq ta’ bilanċ bejn l-iżgurar tal-moviment ħieles ta’ għadd dejjem jiżdied ta’ persuni bejn il-fruntieri u l-iżgurar ta’ sigurtà akbar għaċ-ċittadini tal-Ewropa huwa eżerċizzju kumpless, u ma jiċħadx li l-użu tad-data joffri vantaġġi ċari; fl-istess ħin, huwa tal-fehma li l-fiduċja tal-pubbliku fl-operat tal-gvern tista' tinżamm biss jekk fil-qasam tal-protezzjoni tad-data jkun hemm salvagwardji, sorveljanza u mekkaniżmi ta’ rimedju suffiċjenti;

25.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri, lill-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data u lill-Aġenzija Ewropea għall-Ġestjoni ta’ Kooperazzjoni Operazzjonali fil-Fruntieri Esterni tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea (FRONTEX).

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/5

A.

billi l-kumpaniji għandhom igawdu mil-libertà tal-istabbiliment fis-suq intern kif imsemmi fit-Trattat tal-KE u interpretat mill-Qorti tal-Ġustizzja,

B.

billi l-migrazzjoni transkonfinali tal-kumpaniji hija wieħed mill-elementi kruċjali fit-tlestija tas-suq intern,

C.

billi t-trasferiment transkonfinali tal-uffiċċju reġistrat ta’ kumpanija m’għandux iwassal għax-xoljiment tagħha jew kwalunkwe interruzzjoni oħra jew telfien ta’ personalità ġuridika,

D.

billi t-trasferiment transkonfinali tal-uffiċċju reġistrat m’għandux idur ma’ kundizzjonijiet legali, soċjali u fiskali,

E.

billi d-drittijiet ta’ partijiet oħra interessati kkonċernati minħabba t-trasferiment, bħal ma huma l-azzjonisti tal-minoranza, impjegati u kredituri, eċċ., għandhom jiġu salvagwardjati,

F.

billi l-acquis communautaire relevanti li jipprovdi għall-informazzjoni transkonfinali, il-konsultazzjoni u d-drittijiet ta’ parteċipazzjoni tal-ħaddiema kif ukoll għall-protezzjoni tad-drittijiet diġà eżistenti tal-parteċipazzjoni tal-ħaddiema (Direttivi 94/45/KE (10) u 2005/56/KE (11)) għandu jinżamm għal kollox, u billi b’konsegwenza t-trasferiment ta’ uffiċċju reġistrat m’għandux jirriżulta fit-telf tad-drittijiet eżistenti,

G.

billi r-regola li tirrikjedi li kumpanija żżomm l-uffiċċju prinċipali tagħha u l-uffiċċju reġistrat tagħha fl-istess Stat Membru tmur kontra l-każistika tal-Qorti tal-Ġustizzja dwar il-libertà tal-istabbiliment u għalhekk tikser il-liġi tal-KE,

1.

Jitlob lill-Kummissjoni biex tippreżenta lill-Parlament sal-31 ta’ Marzu 2009, fuq il-bażi tal-Artikolu 44 tat-Trattat KE, proposta leġiżlattiva għal direttiva li tistipula miżuri għall-koordinazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tal-Istati Membri sabiex jitħaffef it-trasferiment transkonfinali fil-Komunità tal-uffiċċju reġistrat ta’ kumpanija mwaqqfa skont il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru (“l-14-il Direttiva tal-Liġi dwar il-Kumpaniji”), u jitlob li din il-proposta titfassal fil-qafas tad-deliberazzjonijiet interistituzzjonali u bħala segwitu għar-rakkomandazzjonijiet dettaljati li jidhru hawn taħt;

2.

Jinnota li bħalissa l-impriżi jistgħu jittrasferixxu s-sede tagħhom biss jekk jiddikjaraw xoljiment u joħolqu entità legali ġdida fl-Istat Membru ta’ destinazzjoni, jew jistabilixxu entità legali ġdida fl-Istat Membru ta’ destinazzjoni u wara jgħaqqdu ż-żewġ impriżi; jinnota, barra minn hekk, li din il-proċedura tinvolvi ostakli amministrattivi, spejjeż u konsegwenzi soċjali u ma toffri l-ebda sikurezza legali;

3.

Jiġbed l-attenzjoni għal-libertà tal-istabbiliment li hija garantita għall-impriżi skont l-Artikolu 48 tat-Trattat tal-KE, kif ġiet interpretata mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Komunitajiet Ewropej (12);

4.

Jinnota li t-trasferiment tas-sede ta’ kumpanija jimplika trasferiment ta’ superviżjoni; jinnota li, fil-kuntest tat-tfassil tal-14-il Direttiva tal-Liġi dwar il-Kumpaniji dwar it-trasferiment transkonfinali tal-uffiċċji reġistrati, iż-żamma tad-drittijiet eżistenti tal-azzjonisti, tal-kredituri u tal-ħaddiema għandha tkun garantita u li l-ekwilibriju eżistenti fil-ġestjoni tal-kumpanija (“il-governanza tal-kumpanija”) għandu jiġi preservat;

5.

Jipproponi li fid-Direttiva l-ġdida ssir referenza għad-Direttiva 94/45/KE u d-Direttiva 2005/56/KE, sabiex tiġi garantita l-koerenza u n-natura sostantiva ta’ proċeduri tal-parteċipazzjoni tal-impjegati fl-applikazzjoni tad-direttivi tal-liġi dwar il-kumpaniji tal-UE;

6.

Huwa tal-fehma li t-trasferiment tas-sede ta’ kumpanija għandu jsir wara li jitfassal pjan dwar it-trasferiment kif ukoll rapport fejn jiġu spjegati u jingħataw raġunijiet rigward l-aspetti legali u ekonomiċi kif ukoll il-konsegwenzi tat-trasferiment għall-azzjonisti u l-ħaddiema; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li kemm il-pjan ta’ trasferiment kif ukoll ir-rapport għandhom ikunu aċċessibbli fil-ħin għal dawk kollha involuti;

7.

Jenfasizza l-effetti pożittivi tal-kompetizzjoni fiskali fuq it-tkabbir ekonomiku fil-kuntest tal-Istrateġija ta’ Liżbona;

8.

Jinnota li t-trasferiment ta’ sede għandu jsir f’kundizzjonijiet fiskali newtrali;

9.

Jissuġġerixxi li l-iskambju ta’ informazzjoni u l-assistenza reċiproka bejn l-amministrazzjonijiet fiskali għandhom jittejbu;

10.

Jitlob għal trasparenza fl-applikazzjoni tad-direttiva l-ġdida fl-Istati Membri u għalhekk jipproponi rekwiżit ta’ rappurtaġġ għall-Istati Membri fil-konfront tal-Kummissjoni, b’hekk l-impriżi li jittrasferixxu l-uffiċċju reġistrat tagħhom skont id-direttiva jkollhom jitniżżlu f’reġistru Ewropew tal-kumpaniji; jindika li, fl-interess tat-tfassil aħjar tal-leġiżlazzjoni, għandha tiġi evitata l-informazzjoni żejda (“overkill”) fit-traspożizzjoni tar-rekwiżit ta’ rappurtar fil-liġi nazzjonali sakemm tkun iggarantita informazzjoni suffiċjenti;

11.

Jikkonferma li r-rakkomandazzjonijiet jirrispettaw il-prinċipji ta’ solidarjetà u d-drittijiet fundamentali taċ-ċittadini;

12.

Jikkunsidra li l-proposta mitluba m’għandhiex implikazzjonijiet finanzjarji;

13.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-Riżoluzzjoni u r-rakkomandazzjonijiet dettaljati mehmużin magħha lill-Kummissjoni u lill-Kunsill u lill-parlamenti u lill-gvernijiet tal-Istati Membri.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/10

A.

billi l-istrumenti leġiżlattivi relatati mal-ewwel fażi tal-istabbiliment ta’ Sistema Komuni Ewropea tal-Ażil (CEAS) ippermettiet l-introduzzjoni ta’ standards minimi komuni imma mhux ta’ kundizzjonijiet ugwali ta’ aċċess għall-protezzjoni madwar l-UE, u bħala riżultat, għad hemm problemi bħal movimenti sekondarji u applikazzjonijiet multipli,

B.

billi s-sistema ta’ Dublin fir-rigward tal-kriterju dwar l-ewwel pajjiż ta’ dħul tista’ tirriżulta f’piż sproporzjonat impost fuq uħud mill-Istati Membri, b’mod partikolari fuq dawk li jirrappreżentaw il-fruntieri esterni tal-UE, sempliċiment minħabba l-pożizzjoni ġeografika esposta tagħhom, u billi dan kellu konsegwenzi ta’ ħsara kemm għall-Istati Membri u kemm għal min jitlob l-ażil,

C.

billi l-evalwazzjoni tal-Kummissjoni tas-sistema ta’ Dublin turi li fl-2005 t-13-il Stat Membru fil-fruntieri kellhom jieħdu ħsieb l-isfidi li dejjem jiżdiedu maħluqa mis-sistema ta’ Dublin,

D.

billi, fl-evalwazzjoni tagħha msemmija hawn fuq dwar id-Direttiva dwar l-Akkoljenza, il-Kummissjoni tinnota problemi serji fl-implimentazzjoni tad-Direttiva, b’mod partikulari f’ċentri magħluqa u żoni ta’ tranżitu, kif setgħu jinnutaw mill-ewwel id-delegazzjonijiet parlamentari waqt il-ħafna żjajjar tagħhom,

1.

Jinnota li fis-sena li għaddiet, l-għadd ta’ rifuġjati kiber għal iktar minn 12-il miljun u 26 miljun persuna mċaqalqa minn posthom internament fid-dinja kollha; f’dan il-kuntest, jappoġġja t-twaqqif ta’ CEAS u jilqa’ b’sodisfazzjon il-Programm ta’ Politika dwar l-Ażil tal-Kummissjoni, li jservi bħala pjan direzzjonali għat-tlestija tas- CEAS;

2.

Jiddispjaċih li hemm il-ħsieb li tkun posposta l-iskadenza tal-2012, minħabba l-emenda li saret fuq il-bażi legali li se twassal għad-dħul fis-seħħ tat-Trattat ta’ Liżbona, għat-tlestija tat-tieni fażi tas-CEAS, li għandu jtemm id-differenzi li jagħmlu l-ħsara bejn is-sistemi tal-ażil fl-Istati Membri;

3.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li r-rata ta’ rikonoxximent tal-kandidati għall-istatus ta’ refuġjat għal ċerti ċittadini ta’ pajjiżi terzi tvarja minn madwar 0 % sa 90 % fl-Istati Membri;

4.

Jenfasizza li l-armonizzazzjoni tal-istandards li jwasslu għal proċedura komuni ta’ ażil u status uniformi ta’ ażil għandha tirriżulta f’livell għoli ta’ protezzjoni madwar l-UE u m’għandhiex tkun imsejsa fuq l-inqas denominatur komuni, li b’hekk iċaħħad lill-iskema komuni ta’ ażil mill-valur miżjud;

5.

Jiddispjaċih li l-kunċett tal-istituzzjoni tal-ażil, parti essenzjali mid-demokrazija u mill-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, ġie mxellef bl-aħrax f’dawn l-aħħar snin; itenni l-bżonn għal rispett sħiħ lejn id-drittijiet u l-bżonnijiet ta’ dawk li jfittxu l-ażil u lejn il-prinċipju ta’ “non-refoulement”;

6.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-UE għandha tipprovdi mekkaniżmi fil-fruntieri esterni li jidentifikaw il-persuni li jitolbu l-ażil u jiżguraw li l-persuni intitolati għall-protezzjoni internazzjonali jkollhom aċċess għat-territorju tagħhom, inkluż fil-kuntest tal-operazzjonijiet ta’ kontroll fil-fruntieri esterni;

7.

Jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni identifikat l-aċċess għal dawk li jeħtieġu l-protezzjoni bħala wieħed mill-għanijiet kumplessivi tas-CEAS;

8.

Jistieden lill-Aġenzija Ewropea għall-Immaniġġjar tal-Koperazzjoni fl-Operat fil-Fruntieri Esterni tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea (Frontex) biex tipprovdi data dettaljata rigward l-għadd ta’ persuni li jitolbu l-ażil li ġew identifikati waqt l-operazzjonijiet tagħha u s-sitwazzjoni diffiċli ta’ persuni interċettati u mibgħuta lura lejn pajjiż ta’ tranżitu jew lejn il-pajjiż ta’ oriġini waqt operazzjonijiet bħal dawn; jitlob lill-Kummissjoni biex tressaq proposta għal reviżjoni tal-mandat tal-Frontex li tiddikjara espliċitament li l-protezzjoni u d-drittijiet tal-bniedem huma parti integrali tal-immaniġjar tal-fruntieri esterni tal-UE;

9.

Jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni tirrikonoxxi l-bżonn li tiżgura koerenza ma’ politiki oħrajn li għandhom impatt fuq il-protezzjoni internazzjonali; għalhekk jistieden lill-Kummissjoni biex tappoġġja u tintroduċi inizjattivi biex jiġu riveduti u adattati l-politiki u prattiki kollha ta’ ġestjoni tal-fruntieri bħalma huma l-Frontex u l-EUROSUR biex jiggarantixxu l-aċċess tar-rifuġjati għall-protezzjoni fl-UE u rispett sħiħ għall-prinċipju ta’ “non-refoulement” fil-fruntieri esterni tal-UE. Barra minn dan, jenfasizza li l-obbligu li tingħata għajnuna kif stipulat fil-Konvenzjoni tan-NU dwar il-Liġi tal-Baħar (UNCLOS) huwa vinkolanti legalment fuq l-Istati Membri, l-UE u l-Frontex;

10.

Jilqa’ l-fatt li l-Qorti tal-Ġustizzja, fis-sentenza C-133/06 imsemmija hawn fuq, ħassret il-paragrafu 1 u 2 tal-Artikolu 29 u l-paragrafu 3 tal-Artikolu 36 tad-Direttiva dwar l-Ażil, li tirrigwarda l-adozzjoni jew l-emenda ta’ lista komuni minima ta’ pajjiżi ta’ oriġini sikuri u lista komuni ta’ pajjiżi terzi sikuri;

11.

Jilqa’ l-inizjattivi pożittivi mwettqa f’xi Stati Membri biex jilqgħu lill-persuni li jitolbu l-ażil – fuq talba tagħom għall-protezzjoni internazzjonali – f’faċilitajiet miftuħa u integrati kompletament mal-komunitajiet lokali;

12.

Iqis li min jitlob l-ażil ikunu persuni vulnerabbli li għandhom jibbenefikaw minn kundizzjonijiet ta’ akkoljenza xierqa; ifakkar li l-ambjent ta’ ħabs ma jista’ jgħinhom bl-ebda mod biex jegħlbu t-trawma li ġarrbu f’pajjiżhom jew waqt il-vjaġġ lejn l-Ewropa;

13.

Jilqa’ d-dispożizzjonijiet imsemmija fil-proposti l-aktar reċenti tal-Kummissjoni li jistipulaw li l-Istati Membri ma jistgħux iżommu persuna f’detenzjoni għall-unika raġuni li din il-persuna talbet il-protezzjoni internazzjonali; iqis li l-persuni li jitolbu l-ażil m’għandhomx, bħala prinċipju, jkunu miżmuma f’faċilitajiet ta’ detenzjoni, minħabba l-pożizzjoni vulnerabbli tagħhom;

14.

Jiddispjaċih li f’diversi Stati Membri, id-detenzjoni ta’ dawk li jfittxu l-ażil għadha realtà wara d-dħul irregolari tagħhom fil-pajjiż u jilqa’ għalhekk iż-żieda fid-Direttiva dwar l-Akkoljenza ta’ garanziji proċedurali rigward id-detenzjoni; f’dan ir-rigward, huwa tal-fehma li ż-żamma ta’ persuni li jitolbu l-ażil għandha tkun possibbli biss f’ċirkostanzi eċċezzjonali definiti b’mod ċar u suġġetta għall-prinċipju ta’ ħtieġa u proporzjonalità f’dak li jirrigwarda il-mod u r-raġuni għaż-żamma; huwa wkoll tal-opinjoni li, meta persuna li titlob l-ażil tinżamm f’detenzjoni, dik il-persuna għandu jkollha d-dritt ta’ rimedju f’qorti nazzjonali;

15.

Iqis li l-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva l-ġdida dwar l-Akkoljenza jeħtieġ li jkun iċċarat sabiex ikunu koperti ċ-ċentri ta’ detenzjoni, iż-żoni ta’ tranżitu, il-proċeduri fil-fruntieri u persuni trasferiti ta’ Dublin;

16.

Jilqa’ b’sodisfazzjon li fid-Direttiva dwar l-Akkoljenza ġiet stabbilita sistema formali għall-identifikazzjoni immedjata ta’ persuni vulnerabbli, b’mod partikulari l-minuri mhux akkumpanjati, il-persuni anzjani u dipendenti, il-persuni b’diżabilità, in-nisa tqal, tfal b’ġenitur wieħed u nies li jkunu għaddew minn esperjenzi trawmatiċi (tortura, stupru u vjolenza psikoloġika, fiżika u sesswali);

17.

Iqis li għandhom ikunu stabbiliti proċedura unika ta’ talba għall-ażil u standards uniċi għall-kwalifika bħala refuġjati jew persuni li jeħtieġu protezzjoni internazzjonali, li tkopri t-talbiet kollha ta’ “ħarsien internazzjonali” (status ta’ rifuġjat, ħarsien sussidjarju u ħarsien temporanju);

18.

Jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni qed tippjana li tiċċara l-kundizzjonijiet għall-kisba ta’ protezzjoni sussidjarja, u fuq kollox il-fatt li qed tissuġġerixxi li tirrevedi mill-ġdid id-drittijiet u l-vantaġġi li jingħataw lill-benefiċjarji ta’ dan it-tip ta’ ħarsien; dan għandu jiżgura aktar parità ta’ trattament f’livell imsaħħaħ;

19.

Jilqa’ b’sodisfazzjon l-intenzjoni tal-Kummissjoni li temenda d-Direttiva dwar l-Ażil u jenfasizza li l-proċedura komuni tal-ażil għandha tipprovdi limiti ta’ żmien ċari, uniformi u raġjonevoli għall-awtoritajiet biex jiddeċiedu dwar l-applikazzjoni tal-ażil, b’hekk jevitaw perjodi twal u mhux ġustifikati ta’ stennija li jista’ jkollhom konsegwenzi negattivi għas-saħħa u l-ġid tal-persuni li jitolbu l-ażil; itenni li l-għoti tal-istatus ta’ rifuġjat jew dak ta’ protezzjoni sussidjarja għandu dejjem ikun suġġett għal evalwazzjoni individwali u bl-ebda mod m’għandu jiġi llimitat għal evalwazzjoni ġeneralizzata (eż. ibbażata fuq in-nazzjonalità) jew kundizzjonalità (eż. relatata mal-qagħda tad-drittijiet tal-bniedem f’pajjiż ta’ oriġini);

20.

Iqis li l-iskambju tal-informazzjoni dwar il-pajjiż tal-oriġini li għandhom l-Istati Membri differenti u jħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tintensifika l-isforzi tagħha biex twaqqaf bażi tad-data komuni; jenfasizza li l-ġbir u l-preżentazzjoni ta’ Informazzjoni dwar il-Pajjiż ta’ Oriġini u l-immaniġġjar ta’ portal għandhom jiżguraw li jiġu inklużi r-rapporti dwar il-pajjiżi ta’ diversi esperti stabbiliti, li l-informazzjoni hi aċċessibbli għall-pubbliku u hi miżmuma distinta mill-applikazzjoni tagħha minn dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet (sabiex tibqa’ imparzjali u libera minn influenza politika) u li jiġi segwit bilanċ ġust bejn sorsi governattivi, dawk mhux governattivi u internazzjonali waqt il-ġbir ta’ Informazzjoni dwar il-Pajjiż ta’ Oriġini;

21.

Jilqa’ b’sodisfazzjon it-tfassil mill-ġdid tar-Regolament ta’ Dublin u d-dispożizzjonijiet proposti għal mekkaniżmu li jissospendi t-trasferimenti ta’ Dublin jekk ikun hemm ħsieb li l-applikanti ma jibbenefikawx minn standards ta’ protezzjoni xierqa fl-Istati Membri responsabbli, b’mod partikulari f’termini ta’ kundizzjonijiet ta’ akkoljenza u aċċess għal proċeduri ta’ ażil, kif ukoll f’każijiet meta dawk it-trasferimenti jżidu piż fuq l-Istati Membri li qed jaffrontaw pressjonijiet mhux proporzjonati minħabba, b’mod partikulari, s-sitwazzjoni ġeografika jew demografika tagħhom; madankollu, jenfasizza li fl-aħħar mill-aħħar dawn id-dispożizzjonijiet se jkunu dikjarazzjoni politika aktar milli strument effettiv biex l-Istati Membri jkollhom appoġġ serju mingħajr l-introduzzjoni ta’ strument vinkolanti doppju għall-Istati Membri li jagħmel dispożizzjoni għal dan li ġej:

22.

Iqis li skont ir-Regolament revedut ta’ Dublin dawk li qegħdin ifittxu l-ażil għandhom ikunu mogħtija d-dritt li jappellaw kontra d-deċiżjoni ta’ trasferiment, appell bħal dan li jimponi l-obbligazzjoni lill-qrati jew lit-tribunali biex jeżaminaw ex-officio l-ħtieġa li jagħmlu sospensjoni temporanja tal-infurzar ta’ deċiżjoni ta’ trasferiment;

23.

Jappoġġja b’konvinzjoni t-twaqqif ta’ Uffiċċju Ewropew għall-Appoġġ tal-Ażil, li għandu jaħdem b’koperazzjoni mill-qrib mal-UNHCR u mal-NGOs speċjalizzati fi kwistjonijiet ta’ ażil;

24.

Iqis li wieħed mix-xogħlijiet tal-Uffiċċju Ewropew għall-Appoġġ tal-Ażil għandu jkun li jagħmel evalwazzjoni dettaljata dwar id-differenzi li għad hemm bejn is-sistemi nazzjonali ta’ ażil sabiex isir kontribut fit-titjib tagħhom;

25.

Iqis li l-attivitajiet tal-Uffiċċju Ewropew għall-Appoġġ tal-Ażil għandhom jinkludu l-iżvilupp ta’ linji gwida komuni sabiex tkun iffaċilitata l-evalwazzjoni preċiża tat-talbiet għall-ażil, il-promozzjoni tal-iskambju ta’ prattiki tajba, l-immoniterjar tal-implimentazzjoni u tal-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni relevanti tal-UE (li tappoġġja r-rwol tal-Kummissjoni bħala Gwardjan tat-Trattati);

26.

Iqis li għandha tingħata kunsiderazzjoni prattika lis-segwitu tat-trattament ta’ dawk li marru lura fil-pajjiż ta’ oriġini jew ta’ tluq tagħhom minħabba li t-talbiet għall-protezzjoni ġew miċħuda;

27.

Iħeġġeġ ħafna lill-Kummissjoni biex tissokta bl-isforzi tagħha biex tistabbilixxi programm ta’ taħriġ Ewropew dwar l-Ażil, peress li l-kwalità tad-deċiżjonijiet adottati f’dan il-qasam hija marbuta direttament ma’ dik tat-taħriġ u l-informazzjoni provduti lill-min jieħu d-deċiżjonijiet fuq il-livell nazzjonali; huwa tal-opinjoni li konsultazzjoni mas-soċjetà ċivili speċjalizzata f’dan il-qasam bil-għan li jitfasslu programmi ta’ taħriġ, għandha tiggarantixxi effettività f’dan il-qasam;

28.

Iqis li kull pesuna li tieħu d-deċiżjonijiet għandu jkollha aċċess ugwali għall-informazzjoni rigward il-pajjiż ta’ oriġini li tkun nġabret permezz ta’ riċerka professjonali u objettiva, li hi għodda ewlenija għall-awtoritajiet tal-ażil u għall-każijiet ta’ appell kif ukoll għal dawk li qegħdin ifittxu l-ażil, li jiddependu fuqha biex tgħin fil-verifikazzjoni tat-talba tagħhom għal protezzjoni internazzjonali;

29.

Jisħaq li matul il-perjodi ta’ stennija l-awtoritajiet għandhom iqisu l-ħtiġijiet differenti ta’ min ifittex ażil f’qagħda aktar dgħajfa, bħal tfal, persuni b’diżabiltajiet u nisa, u jipprovdu l-infrastruttura meħtieġa;

30.

Jirrikonoxxi l-importanza tal-integrazzjoni tal-benefiċjarji tal-protezzjoni internazzjonali f’dak li jirrigwarda d-demokrazija, is-sigurtà u l-kunsiderazzjonijiet ekonomiċi;

31.

Jiddispjaċih li r-regoli stabbiliti mir-Regolament ta’ Dublin għad-determinazzjoni ta’ liema pajjiż huwa responsabbli biex jikkunsidra talba għall-ażil ma jqisux ix-xewqat tal-applikanti, u jqis li xi kriterji dwar il-familja, il-kunsiderazzjonijiet kulturali u lingwistiċi għandhom jingħataw aktar kunsiderazzjoni fit-teħid ta’ deċiżjonijiet bil-għan li tkun promossa l-integrazzjoni ta’ min jitlob l-ażil;

32.

Iħeġġeġ lill-Kunsill biex jilħaq ftehima dwar l-estensjoni tal-ambitu tad-Direttiva tal-Kunsill 2003/109/KE tal-25 ta’ Novembru 2003 dwar l-istatus ta’ ċittadini ta’ pajjiżi terzi li huma residenti (10) fit-tul biex tkopri r-refuġjati u lil dawk li jibbenefikaw minn protezzjoni sussidjarja;

33.

Jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni dwar id-Direttiva dwar l-Akkoljenza biex toffri lill-applikanti aċċess simplifikat għas-suq tax-xogħol, minħabba li l-integrazzjoni tagħhom fil-ħajja tax-xogħol hija kundizzjoni essenzjali tal-integrazzjoni tagħhom fl-Istat Membru li jilqagħhom u tgħin ukoll fl-iżvilupp ta’ kapaċitajiet li huma ta’ benefiċċju waqt li huma jgħixu fl-Istat Membru li jilqagħhom u, fil-każ li jmorru lura lejn il-pajjiż ta’ oriġini tagħhom;

34.

Iqis li, meta jiġi determinat l-Istat Membru responsabbli, is-sistema ta’ ażil għandha tiffaċilita l-integrazzjoni billi tqis, fost affarijiet oħra, l-isfond soċjali, kulturali u lingwistiku, ir-rikonoxximent tal-kisbiet edukattivi, il-kwalifiki professjonali u l-kapaċitajiet ta’ min qiegħed ifittex ażil li jkunu konformi mal-ħtiġijiet ekonomiċi fl-Istat Membru ospitanti;

35.

Jirrakkomanda li ma ssir l-ebda differenza bejn id-drittijiet mogħtija lir-refuġjati u l-benefiċjarji tal-protezzjoni sussidjarja; jinsisti b’mod partikolari dwar il-ħtieġa li jittejjeb l-aċċess tal-benefiċjarji tal-protezzjoni sussidjarja għad-drittijiet soċjali u ekonomiċi, ladarba dan huwa essenzjali għall-integrazzjoni tagħhom;

36.

Iqis li wieħed mill-objettivi tas-CEAS għandu jkun li twaqqaf mekkaniżmi ta’ solidarjetà sabiex tittejjeb is-sitwazzjoni ta’ pajjiżi li għandhom l-ikbar għadd ta’ persuni li qed ifittxu l-ażil u qed jesperjenzaw diffikulatjiet biex jiggarantixxu kundizzjonijiet ta’ akkoljenza xierqa, jipproċessaw l-applikazzjonijiet fiż-żminijiet stipulati u jintegraw applikanti li jkunu ngħataw l-istatus ta’ refuġjati;

37.

Huwa tal-fehma li s-solidarjetà ma tistax tkun limitata għall-għoti ta’ riżorsi finanzjarji u jitlob għall-implimentazzjoni effettiva ta’ mekkanizmi interni ta’ ripatrijazzjoni u rilokazzjoni fuq bażi volontarja kif inhu maħsub mill-Patt Ewropew dwar l-Immigrazzjoni u l-Ażil; huwa tal-fehma li dan se jippermetti lill-benefiċjarji tal-protezzjoni internazzjonali li jkunu milqugħa minn Stat Membru differenti minn dak li tahom il-benefiċċju ta’ dik il-protezzjoni;

38.

Iqis li għandha titqies l-estensjoni tal-iskop tad-Direttiva 2001/55/KE (11) sabiex, b’mod partikulari, kategoriji speċifiċi ta’ persuni li jeħtieġu protezzjoni internazzjonali għal perjodu temporanju, ikunu jistgħu jintlaqgħu anki fejn m’hemmx dħul bil-massa;

39.

Iħeġġeġ il-ħolqien, taħt il-patroċinju tal-Uffiċċju Ewropew ta’ Appoġġ għall-Ażil, ta’ gruppi ta’ esperti li jassistu lill-Istati Membri li jkunu għaddejjin minn perjodi ta’ dħul bil-massa u mhux mistenni ta’ persuni jfittxu l-ażil, b’mod li ma jistgħux ikunu jistgħu jlaħħqu magħhom;

40.

Jappella lill-Kummissjoni biex teżamina l-possibiltà ta’ implimentazzjoni ta’ mekkaniżmu Ewropew ta’ trasferiment tal-protezzjoni internazzjonali, bis-superviżjoni tal-Uffiċċju Ewropew ta’ Appoġġ għall-Ażil, bl-għan li jkun permess il-moviment tar-refuġjati fl-Ewropa fuq talba tagħhom stess u għalhekk ittaffi l-piż fuq ċerti Stati Membri;

41.

Jilqa’ b’sodisfazzjon li l-Kummissjoni għandha l-ħsieb li tniedi studju biex tirrevedi l-mezzi disponibbli għat-titjib tas-solidarjetà finanzjarja fl-UE, u jistenna bil-ħerqa il-proposti li se jitressqu f’dan il-kuntest;

42.

Jappoġġja l-ftehimiet ta’ monitoraġġ tal-fruntieri bejn l-awtoritajiet nazzjonali, l-UNHCR u l-NGOs fl-UE u l-allokazzjoni ta’ riżorsi għal dan l-għan skont il-Fond għall-Fruntieri Esterni tal-UE;

43.

Jenfasizza li s-CEAS għandha tkun kompletament koerenti mal-għanijiet u l-attivitajiet fil-qasam tal-protezzjoni tar-rifuġjati tal-istrumenti tal-UE għall-kooperazzjoni mal-pajjiżi li qed jiżviluppaw (bħal ma huma l-Fond Ewropew għall-Iżvilupp (EDF), l-Istrument ta’ Kooperazzjoni fl-Iżvilupp (DCI), l-Istrument Ewropew ta’ Viċinat u Sħubija (ENPI) u l-Istrument Ewropew għad-Demokrazija u d-Drittijiet tal-Bniedem (EIDHR)) u mal-ftehimiet u s-sħubijiet bejn l-UE u l-pajjiżi li qed jiżviluppaw (bħalma huma l-Ftehima ta’ Cotonou u l-Partenarjat Strateġiku bejn l-UE u l-Afrika);

44.

Huwa tal-istess fehma bħall-Kummissjoni li l-ażil huwa parti integrali tal-kooperazzjoni għall-iżvilupp ma’ pajjiżi terzi iktar milli għodda għall-ġestjoni ta’ kriżijiet; itenni li l-koperazzjoni għall-iżvilupp, partikolarment il-prevenzjoni ta’ kriżijiet, monitoraġġ tad-drittijiet tal-bniedem, it-trasformazzjoni tal-kunflitt u l-konsolidazzjoni tal-paċi, tista’ sservi bħala strument biex jiġi evitat l-ispostament; għaldaqstant jisħaq li s- CEAS għandu jkollha rabta mill-qrib mal-iżvilupp Ewropew u mal-politiki umanitarji;

45.

Jistenna b’ħerqa l-evalwazzjoni tal-Programmi ta’ Protezzjoni Reġjonali (RPPs) li għandhom iseħħu fl-2009; u jenfasizza li l-iżvilupp ta’ programmi bħal dawn għandu jkun kompletament koerenti mal-Pjanijiet ta’ Azzjoni Nazzjonali u Reġjonali u mal-Programm Tematiku tad-DCI dwar il-Migrazzjoni u l-Ażil u, b’mod aktar ġenerali, m’għandu qatt ikun mezz biex jitneħħew responsabiltajiet mill-Istati Membri u mill-UE; jistieden lill-Kummissjoni biex ittejjeb il-koordinazzjoni tal-miżuri meħuda mis-servizzi varji tagħha f’dan il-kuntest bil-għan li jsir l-aħjar użu tas-sinerġiji bejniethom, u biex isiru rapporti lill-Parlament dwar passi meħuda f’dan il-kuntest;

46.

Jirrikonoxxi l-importanza tat-tisħiħ tal-kapaċitajiet ta’ akkoljenza ta’ pajjiżi fejn jingħata l-ewwel ażil u tat-twaqqif ta’ programm ta’ sistemazzjoni mill-ġdid li jistipula l-kriterji komuni u l-mekkaniżmi ta’ koordinazzjoni, fuq il-livell tal-UE u b’koodinazzjoni mill-qrib mal-UNHCR;

47.

Jitlob ukoll li għandha ssir evalwazzjoni tal-adegwatezza tal-fondi disponibbli għal miżuri li jirrigwardjaw il-pajjiżi terzi, pereżempju – protezzjoni fir-reġjun – speċjalment fid-dawl tal-opinjoni ddikjarata mill-Parlament li dawn il-miżuri jeħtieġu fondi addizzjonali u mhux riallokazzjoni tal-fondi għall-iżvilupp;

48.

Jitlob lill-Kummissjoni biex tipprowmovi parteċipazzjoni ikbar mill-Istati Membri fi sforzi minn madwar id-dinja għas-sistemazzjoni mill-ġdid tar-rifuġjati;

49.

Jinnota b’interess kbir l-idea li jitwaqqfu “Proċeduri ta’ Dħul Protett” u jħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tqis kif jixraq il-proċeduri speċifiċi għal dan u l-implikazzjonijiet prattiċi ta’ miżuri bħal dawn;

50.

Jistenna b’interess ir-riżultati tal-istudju dwar l-ipproċessar konġunt tal-applikazzjonijiet għall-ażil barra mit-territorju tal-UE li l-Kummissjoni għandha ħsieb li twettaq fl-2009, u jwissi kontra kull tentazzjoni li r-responsabilità għall-akkoljenza tal-persuni li qed ifittxu ażil tkun trasferita u t-talbiet tagħhom ikunu mgħoddija lil pajjiżi terzi jew lill-UNHCR;

51.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-gvernijiet tal-Istati Membri, lill-Frontex u lill-Kummissarju Għoli tan-Nazzjonijiet Uniti għar-Refuġjati.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/16

A.

billi skont l-Artikolu 274 tat-Trattat KE, il-Kummissjoni timplimenta l-baġit fuq responsabbiltà tagħha stess, fuq il-bażi tal-prinċipji ta’ tmexxija finanzjarja soda, b’koperazzjoni mal-Istati Membri,

B.

billi l-prinċipju ta’ kontroll intern effettiv huwa wieħed mill-prinċipji baġitarji stipulati fir-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002 tal-25 ta’ Ġunju 2002 dwar ir-Regolament Finanzjarju applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Komunitajiet Ewropej (Regolament Finanzjarju) (4) bħala segwitu tal-emenda tiegħu permezz tar-Regolament (KE, Euratom) Nru 1995/2006 tat-13 ta’ Diċembru 2006 (5), kif propost mill-Kummissjoni fil-pjan ta’ azzjoni lejn qafas integrat tal- kontroll intern (“il-Pjan ta’ Azzjoni”),

C.

billi l-aktar mezzi effettivi għall-Kummissjoni sabiex turi li hija tassew impenjata li tiżgura trasparenza u tmexxija finanzjarja soda huwa li tagħmel kull ma tista’ biex tappoġġja miżuri li jfittxu li jtejbu l-kwalità tat-tmexxija finanzjarja, bil-ħsieb li tinkiseb dikjarazzjoni ta’ assikurazzjoni pożittiva (DAS (6)) mill-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA),

D.

billi fil-paragrafu 5 tal-konklużjonijiet tiegħu tat-8 ta’ Novembru 2005, il-Kunsill ECOFIN qies li kien ta’ importanza fundamentali li tiġi introdotta sistema ta’ kontroll intern integrat u li tkun issimplifikata l-leġiżlazzjoni dwar il-kontrolli u talab “li l-Kummissjoni tevalwa l-ispiża tal-kontrolli mill-qasam tal-infiq”,

E.

billi sabiex jiġi appoġġjat l-objettiv strateġiku li wieħed jirċievi DAS mill-QEA, il-Kummissjoni adottat f’Jannar tal-2006 il-Pjan ta’ Azzjoni, li jimxi fuq ir-rakkomandazzjonijiet tal-QEA (7), ir-Riżoluzzjoni tal-Parlament tat-12 ta’ April 2005 dwar il-kwittanza fir-rigward tas-sena finanzjarja 2003 (8) u l-konklużjonijiet tal-ECOFIN tat-8 ta’ Novembru 2005,

F.

billi f’dak iż-żmien il-Pjan ta’ Azzjoni indirizza “qabżiet” fl-istrutturi ta’ kontroll tal-Kummissjoni u identifika 16-il qasam għal azzjoni sal-aħħar tal-2007, filwaqt li kien ikkunsidrat il-fatt li titjib tat-tmexxija finanzjarja fl-Unjoni għandu jkun appoġġjat minn monitoraġġ mill-qrib tal-kontrolli fil-Kummissjoni u fl-Istati Membri,

G.

billi fil-paragrafu 2.29 fil-Kapitolu 2 tar-Rapport Annwali tagħha għall-2007(rigward is-sistema ta’ kontroll intern tal-Kummissjoni), il-QEA tenfasizza li “ir-rapport fil-qosor tal-Kummissjoni għall-2007 jipprovdi evalwazzjoni kunfidenti tal-progress magħmul fl-implimentazzjoni tal-azzjonijiet sal-ġurnata tal-lum, filwaqt li jindika li l-provi tal-effettività tal-azzjonijiet f’termini tat-tnaqqis tal-livell ta’ żbalji fit-tranżazzjonijiet ta’ bażi jistgħu jkunu għadhom ’il bogħod”,

H.

billi, skont ir-rispons tal-Kummissjoni għal paragrafu 2.30 tar-Rapport Annwali tal-QEA għall-2007, “l-implimentazzjoni tal-azzjonijiet hija proċess kontinwu u qed tiġi segwita b’mod vigoruż. L-impatt tal-azzjonijiet huwa neċessarjament posterjuri għall-implimentazzjoni tagħhom matul is-snin 2006 u 2007 u l-ewwel rapport dwar l-impatt se jsir kmieni fl-2009 ”,

1.

Jilqa b’sodisfazzjon il-progress ġenerali li sar fl-iżvilupp tal-Pjan ta’ Azzjoni u l-fatt li l-maġġoranza tal-azzjonijiet ġew implimentati u li l-biċċa l-kbita tan-nuqqasijiet identifikati fil-Pjan ta’ Azzjoni ssolvew;

2.

Jenfasizza li qafas ta’ kontroll intern integrat effettiv kif previst fil-Komunikazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni tal-Kummissjoni se jippermetti lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jimplimentaw aħjar il-baġit tal-UE skont l-għanijiet politiċi u l-prijoritajiet tal-Parlament;

3.

Jiddispjaċih għan-nuqqas ta’ lingwaġġ ċar, u jistieden lill-Kummissjoni biex tindika f’liema stadju tinsab fil-proċess għall-kisba ta’ qafas ta’ kontroll intern integrat, u meta qed tistenna li l-miżuri meħuda jkollhom effetti viżibbli u pożittivi fuq il-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet;

4.

Jieħu nota tar-rapport dwar l-impatt adottat mill-Kummissjoni fl-4 ta’ Frar 2009 (COM(2009)0043) u se jieħu kont ta’ dak ir-rapport fir-riżoluzzjoni ta’ kwittanza għas-sena finanzjarja 2007;

5.

Jinnota l-isforzi magħmula mill-Kummissjoni iżda jiddispjaċih li, s’issa, il-Kummissjoni ma rnexxiliex tressaq ċifri kompleti u affidabbli dwar l-irkupri u korrezzjonijiet finanzjarji minħabba problemi ta’ rappurtar min-naħa tal-Istati Membri; jitlob lill-Kummissjoni biex issolvi dawn il-problemi u jistenna li hi tippreżenta skeda dettaljata għall-iżvilupp u l-applikazzjoni ta’ iskema ta’ rappurtar ġdida;

6.

Jiġbed l-attenzjoni li huwa l-impatt tal-azzjonijiet li se jifforma l-bażi tal-evalwazzjoni tas-suċċess tal-Pjan ta’ Azzjoni permezz ta’ tnaqqis fir-rati tal-iżbalji u tat-titjib tal-gradazzjonijiet imtejba ta’ sistemi ta’ kontroll ikkonfermati mill-QEA;

7.

Jistenna bi sħiħ li titjib bħal dan se jkollu impatt reali fuq r-Rapport Annwali tal-QEA għall-2008;

8.

Jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni biex iżżid it-trasparenza fl-evalwazzjoni ta’ impatt tal-Pjan ta’ Azzjoni u biex tissorvelja b’mod sħiħ l-implimentazzjoni tagħha;

9.

Jiddispjaċih għall-fatt li fi tnejn mill-aktar azzjonijiet importanti għal dan il-Parlament hemm ċertu ta’ dewmien fir-rigward tal-kalendarju previst;

10.

B’mod speċjali jiddispjaċih għall-fatt li l-Azzjoni 4 tal-Pjan ta’ Azzjoni dwar it-tnedija ta’ inizjattiva interistituzzjonali dwar il-prinċipji bażiċi li għandhom jitqiesu rigward ir-riskji li għandhom ikunu tollerati fit-tranżazzjonijiet involuti, għadha ma ġietx implimentata; jaqbel mad-dikjarazzjoni magħmula mill-QEA fl-Opinjoni tagħha Nru 4/2006 (9) li anke jekk huwa kunċett vitali għas-sistema ta’ kontroll integrat, kif għandu jiġi determinat “livell aċċettabbli tar-riskju” għadu mhux iċċarat;

11.

Jirrimarka li fil-paragrafi 2.9 u 2.10 tar-Rapport Annwali tagħha għall-2005 (10), il-QEA diġà qieset li, fir-rigward tal-istabbiliment ta’ qafas ta’ kontroll integrat, “wieħed mill-aktar objettivi importanti approvati mill-Kummissjoni huwa rappreżentat mill-proporzjonalità u mill-effettività għall-ispiża tal-kontrolli ”;

12.

Ifakkar, barra minn hekk, fil-konklużjonijiet imsemmija hawn fuq tal-Kunsill ECOFIN tat-8 ta’ Novembru 2005, li jiddikjaraw li “Il-Kunsill jemmen, bi qbil mal-opinjoni tal-Qorti 2/2004, li għandu jasal għal fehim mal-Parlament Ewropew dwar ir-riskji li għandhom jiġu tollerati fit-transazzjonijiet ikkonċernati, fejn jitqiesu l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-kontrolli għall-oqsma differenti tal-politika u l-valur tal-ispejjeż ikkonċernati”;

13.

Jirrimarka li fil-paragrafu 2.42, punt (c) tar-Rapport Annwali tagħha għall-2007, il-QEA tirrakkomanda li jsir progress sabiex isir avvanz fil-kunċett ta’ riskju tollerabbli, u fil-paragrafu 1.52, punt (c) fil-Kapitolu 1 (dwar id-Dikjarazzjoni ta’ Assikurazzjoni u informazzjoni ta’ sostenn) ta’ dan ir-rapport, hija tindika li “il-bilanċ bejn l-ispiża u r-riskju residwu għal oqsma individwali ta’ infiq huwa ta’ tali importanza li għandu jiġi approvat mil-livell politiku (jiġifieri mill-baġit/awtoritajiet ta’ kwittanza) f’isem iċ-ċittadin tal-Unjoni”;

14.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tadotta malajr il-komunikazzjoni mwiegħda dwar din il-kwistjoni, bl-għan li terġa titnieda d-diskussjoni interistituzzjonali dwar riskju tollerabbli kif diġà mitlub mill-Parlament fir-riżoluzzjoni tiegħu ta’ kwittanza tas-24 ta’ April 2007 għas-sena finanzjarja 2005 (11) u r-riżoluzzjoni tiegħu ta’ kwittanza tat-22 ta’ April 2008 għas-sena finanzjarja 2006 (12); jistieden lill-Kummissjoni tiżvela bi sħiħ lill-pubbliku l-metodi li jintużaw sabiex jiġu determinati r-rati ta’ żbalji;

15.

Iqis, għalhekk, li l-Kummissjoni, f’konformità mal-prinċipji ta’ proporzjonalità u l-effiċjenza meta mqabbla man-nefqa (valur għall-flus) ta’ sistemi ta’ kontroll, għandha tevalwa r-relazzjoni bejn, fuq naħa waħda, ir-riżorsi disponibbli għal kull politika partikolari, u, min-naħa l-oħra, il-parti tar-riżorsi ddedikata għall-sistemi ta’ kontroll skont il-qasam tal-infiq, kif mitlub mill-Parlament fir-riżoluzzjoni ta’ kwittanza tiegħu fir-rigward tas-sena finanzjarja 2005;

16.

Ifakkar lill-Kummissjoni dwar l-importanza li titwettaq l-analiżi komparattiva li waħidha se tippermetti l-istabbiliment ta’ livell aċċettabbli ta’ riskju ta’ żbalji, u li tgħaddi din l-analiżi lill-Parlament, lill-Kunsill u lill-QEA;

17.

Jemmen li l-proporzjon spiża-benefiċċju eżistenti bejn ir-riżorsi ddedikati għall-attivitajiet ta’ kontroll u r-riżultati miksuba mill-kontrolli għandu jkun element ewlieni li għandu jitqies mill-QEA;

18.

Jenfasizza l-osservazzjoni importanti ħafna magħmula mill-QEA fil-paragrafu 1.52, punt (d), tar-Rapport Annwali tagħha għall-2007 li “Jekk skema ma tistax tiġi implimentata b’mod sodisfaċenti fuq livell aċċettabbli ta’ spiża u b’riskju tollerabbli, għandha tiġi kkunsidrata mill-ġdid”;

19.

Jitlob lill-Kummissjoni rigward l-Azzjonijiet 10 u 10N, biex tippreżenta informazzjoni affidabbli dwar l-ispejjeż tas-sistemi ta’ kontroll u dwar mezzi possibbli ta’ simplifikazzjoni bil-għan li jinstab bilanċ aħjar bejn il-bżonn għall-kontrolli u l-għan li jkun hemm tnaqqis tal-piż amministrattiv għall-applikanti u l-benefiċjarji tal-fondi tal-UE;

20.

Ifakkar fl-opinjoni tiegħu u fl-opinjoni tal-Qorti tal-Awdituri li regoli kumplikati jew mhux ċari u rekwiżiti legali kumplessi jkollhom impatt negattiv fuq il-legalità u r-regolarità tal-infiq tal-UE; iqis neċessarju li tkun trattata l-kwistjoni ta’ simplifikazzjoni bħala punt importanti għar-riforma li jmiss tar-Regolament Finanzjarju u għal bażi legali futura tal-programmi ta’ infiq tal-UE;

21.

Jenfasizza li rigward l-implimentazzjoni ta’ Azzjonijiet 1, 3, 3N, 5, 10, 10a, 11N, 13 u 15, il-Kummissjoni hija dipendenti wkoll fuq koperazzjoni mal-Istati Membri; jenfasizza li jappoġġja b’mod sħiħ dawn l-azzjonijiet u għalhekk iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tuża kull strument possibbli li għandha għad-dispożizzjoni tagħha biex timplimenthom b’mod sħiħ malajr kemm jista’ jkun;

22.

Ifakkar fl-istqarrija magħmula mill-Kummissjoni fil-Komunikazzjoni tal-2008 imsemmija hawn fuq (COM(2008)0110) li l-Azzjonijiet 1, 3, 3N, 5, 8 u 13 ġew mitmuma;

23.

Jiġbed l-attenzjoni madanakollu li sa issa ma kienx konxju ta’ dokumenti ta’ evidenza jew ta’ dikjarazzjonijiet li jiġġustifikaw dikjarazzjoni bħal din; huwa sfurzat għalhekk biex jiddubita serjament jekk dawn il-miżuri intemmux u jekk ġewx implimentati jew jekk kellhomx impatt fuq il-progress tal-implimentazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni;

24.

Jistieden lill-Qorti tal-Awdituri biex tirrapporta f’iktar dettall dwar koperazzjoni mal-kontrapartijiet nazzjonali tagħha u biex tipprevedi meta din il-koperazzjoni se jkollha effetti pożittivi;

25.

Jilqa’ b’sodisfazzjon is-sommarji annwali tar-rapporti tal-verifika disponibbli u ta’ dikjarazzjonijiet f’livell nazzjonali, preżentati għall-ewwel darba fil-15 ta’ Frar 2008, pass konsiderevoli ‘l quddiem lejn il-mira biex jitjieb l-immaniġġjar tal-fondi tal-UE; jiddispjaċih madanakollu, għan-nuqqas ta’ trasparenza rigward dawn is-sommarji annwali, li l-Kummissjoni ma bagħtitx lill-Parlament;

26.

Jilqa’ b’sodisfazzjon id-dispożizzjoni mill-2008 ’l quddiem tas-sommarji annwali u l-evalwazzjoni u d-dikjarazzjonijiet stipulati fir-Rapporti ta’ Attività Annwali 2006 u 2007 tad-Direttorati-Ġenerali li jittrattaw il-Fondi Strutturali, iżda għadu lura milli jikkunsidra li l-Azzjonijiet 5 u 13 intemmu minħabba li hemm nuqqas ta’ informazzjoni lill-Parlament;

27.

Jiddispjaċih li l-Parlament sa issa għadu ma rċevix informazzjoni sħiħa mill-Kummissjoni dwar l-evalwazzjoni u l-analiżi komparattiva tal-ewwel sommarji annwali ppreżentati;

28.

Jiġbed l-attenzjoni madanakollu li fir-Rapport Annwali tagħha għall-2007, il-Qorti Ewropea tal-Awdituri qalet li minħabba d-disparità tal-preżentazzjoni, is-sommarji annwali għadhom ma jipprovdux evalwazzjoni affidabbli tat-tħaddim u l-effettività tas-sistema;

29.

Jiddispjaċih għall-fatt li, minkejja l-isforzi konsiderevoli magħmula mill-Kummissjoni, skont il-Qorti Ewropea tal-Awdituri, il-Kummissjoni ma setgħetx tippreżenta ċifri kompleti jew turi li ċ-ċifri li eventwalment kienu preżentati jistgħu jkunu rikonċiljati b’mod ċar mar-rendikonti finanzjarji ppubblikati;

30.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex ittemm l-implimentazzjoni ta’ din l-azzjoni importanti sabiex tikseb grad ikbar ta’ konformità mar-rekwiżiti ta’ rappurtar u biex ittejjeb il-preċiżjoni tad-data provduta mill-Istati Membri;

31.

Jiġbed l-attenzjoni li, għalkemm mhumiex parti mill-qafas ta’ kontroll intern, l-Istituzzjonijiet tal-Verifika Supremi indipendenti, bħala awdituri esterni tal-infiq pubbliku nazzjonali, jistgħu jkollhom irwol ewlieni fil-verifika ta’ fondi;

32.

Jappoġġja bi sħiħ il-koperazzjoni mibdija mill-Kummissjoni ma’ wħud mill-Istituzzjonijiet tal-Verifika Nazzjonali Supremi, u jinkoraġġixxi kuntatt kontinwu ma’ istituzzjonijiet bħal dawn bl-għan li jiddeterminaw kif ix-xogħol tagħhom jista’ jintuża sabiex tiżdied l-assikurazzjoni rigward l-implimentazzjoni ta’ programmi fl-Istati Membri;

33.

Jilqa’ b’sodisfazzjoni l-inizjattiva tal-Kummissjoni biex tiġi żviluppata strateġija strutturata biex ikunu appoġġjati kuntatti ma’ Istituzzjonijiet tal-Verifika Nazzjonali Supremi u barra minn hekk iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tlesti l-implimentazzjoni ta’ din l-azzjoni f’koperazzjoni mill-qrib mal-QEA;

34.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/21

A.

billi r-Regolament (KE) Nru 1206/2001 ma ġiex infurzat b’mod effettiv daqs kemm seta’ jkun, u għalhekk hemm bżonn ta’ aktar miżuri biex titjieb il-kooperazzjoni bejn il-qrati tal-Istati Membri għall-iskop tal-kumpilazzjoni ta’ xhieda u biex tiżdied l-effikaċja tar-regolament,

B.

billi r-Regolament (KE) Nru 1206/2001 jipprova jtejjeb, jissimplifika u jaċċellera l-kooperazzjoni bejn il-qrati dwar il-kumpilazzjoni ta’ xhieda f’materji ċivili jew kummerċjali,

C.

billi l-Kummissjoni stqarret li organizzat id-distribuzzjoni ta’ total ta’50 000 kopja tal-gwida prattika lill-Istati Membri lejn l-aħħar tal-2006 jew il-bidu tal-2007, iżda dan sar tard wisq, u għalhekk għandhom jittieħdu aktar miżuri, biex dawk involuti fil-proċeduri, b’mod partikolari l-qrati u l-avukati, jiġu infurmati aħjar dwar ir-Regolament,

D.

billi l-Kummissjoni sabet madankollu li l-limitu ta’ 90 ġurnata biex wieħed ikun konformi mat-talbiet għall-kumpilazzjoni ta’ xhieda stabbilit fl-Artikolu 10(1) tar-Regolament inqabeż f’“numru sinifikanti ta’ każi” u li “f’xi każi jkunu meħtieġa anke iktar minn 6 xhur”,

E.

billi attwalment numru żgħir ħafna ta’ Stati Membri għandhom faċilitajiet għall-vidjokonferenzi, u għalhekk l-użu ta’ din it-teknoloġija huwa insuffiċjenti; billi, barra minn hekk, l-Istati Membri mhux qed jaħdmu biżżejjed biex jintroduċu t-teknoloġiji moderni ta’ komunikazzjoni, u lanqas il-Kummissjoni m’hi qed tipproponi rimedji speċifiċi f’dan ir-rigward,

1.

Jikkundanna l-fatt li r-rapport tal-Kummissjoni msemmi hawn fuq ġie ppreżentat tard, meta skont l-Artikolu 23 tar-Regolament (KE) Nru 1206/2001, kellu jiġi ppreżentat sal-1 ta’ Jannar 2007, iżda fil-fatt tressaq biss fil-5 ta’ Diċembru 2007;

2.

Jaqbel mal-Kummissjoni li għandhom isiru sforzi akbar mill-Istati Membri biex iressqu r-Regolament b’mod suffiċjenti għall-attenzjoni tal-imħallfin u l-prattikanti fl-Istati Membri sabiex jinkoraġġixxu kuntatti diretti bejn il-qrati, minħabba li l-kumpilazzjoni diretta ta’ xhieda li hija prevista fl-Artikolu 17 tar-Regolament uriet potenzjal biex tissimplifika u taċċellera l-kumpilazzjoni ta’ xhieda, mingħajr ma tikkawża ebda problema partikolari;

3.

Iqis li huwa essenzjali li wieħed iżomm f’moħħu li l-korpi ċentrali previsti fir-Regolament għad għandhom irwol importanti fis-superviżjoni tax-xogħol tal-qrati li għandhom ir-responsabilità biex jittrattaw it-talbiet skont ir-Regolament u biex isolvu l-problemi meta dawn jinqalgħu; jindika li n-Netwerk Ġudizzjarju Ewropew jista’ jgħin biex jissolvew problemi li ma ġewx riżolti mill-korpi ċentrali u li r-rikors għal dawn il-korpi jista’ jitnaqqas jekk il-qrati li qed jagħmlu t-talba jsiru iktar konxji mir-Regolament; huwa tal-opinjoni li l-assistenza pprovduta mill-korpi ċentrali jistgħu jkunu kritiċi għal qrati lokali żgħar li jiffaċċjaw problemi dwar il-kumpilazzjoni ta’ xhieda f’kuntest transkonfinali għall-ewwel darba;

4.

Huwa favur l-użu estensiv tal-informatika u tal-vidjokonferenzi, flimkien ma’ sistema sikura biex wieħed jibgħat u jirċievi l-imejls, li għandha eventwalment issir il-mezz ordinarju ta’ kif wieħed jittrażmetti talbiet għall-kumpilazzjoni ta’ xhieda; jinnota li, fir-risposti tagħhom għal kwestjonarju li ntbagħat mill-Konferenza tal-Aja, xi Stati Membri isemmu problemi marbutin mal-kompatibilità ta’ kollegamenti bil-vidjow, u jikkunsidra li dan għandu jiġi trattat fl-Istrateġija Ewropea dwar il-Ġustizzja Elettronika;

5.

Iqis li l-fatt li f’bosta Stati Membri l-faċilitajiet għall-vidjokonferenzi għadhom mhumiex disponibbli, flimkien mas-sejba tal-Kummissjoni li mezzi moderni ta’ komunikazzjoni huma “anke issa użati pjuttost rarament”, jikkonferma l-għaqal tal-pjanijiet tal-Istrateġija Ewropea dwar il-Ġustizzja Elettronika li ġiet rakkomandata dan l-aħħar mill-Kumitat għall-Affarijiet Legali tal-Parlament; iħeġġeġ lill-Istati Membri biex jiddedikaw iktar riżorsi biex jiġu installati faċilitajiet moderni ta’ komunikazzjoni fil-qrati u biex l-imħallfin jitħarrġu fl-użu tagħhom, u jitlob lill-Kummissjoni tagħmel proposti speċifiċi li jkollhom l-għan li tittejjeb is-sitwazzjoni attwali; huwa tal-fehma li għajnuna u appoġġ finanzjarju tal-UE għandhom jiġu pprovduti kemm jista’ jkun malajr u fl-ammont meħtieġ;

6.

Huwa tal-opinjoni li għandhom isiru sforzi fil-kuntest tal-Istrateġija tal-Ġustizzja Elettronika sabiex il-qrati jiġu mgħejjuna jilħqu d-domanda għat-traduzzjoni u l-interpretazzjoni li ġġib magħħa l-kumpilazzjoni ta’ xhieda transkonfinali fl-Unjoni Ewropea mkabbra;

7.

Jinnota, bi tħassib konsiderevoli, is-sejba tal-Kummissjoni li l-limitu ta’ 90 ġurnata biex wieħed ikun konformi mat-talbiet għall-kumpilazzjoni ta’ xhieda, kif stabbilit fl-Artikolu 10(1) tar-Regolament, inqabeż f’“numru sinifikanti ta’ każi” u li “f’xi każi jkunu meħtieġa anke iktar minn 6 xhur”; jitlob lill-Kummissjoni tressaq proposti speċifiċi kemm jista’ ikun malajr dwar miżuri biex tissolva din il-problema, possibilment bit-twaqqif ta’ uffiċċju għall-ilmenti jew punt ta’ kuntatt fi ħdan in-Netwerk Ġudizzjarju Ewropew;

8.

Jikkritika l-fatt li, billi saret il-konklużjoni li l-kumpilazzjoni ta’ xhieda ttejbet f’kull rispett bħala riżultat tar-Regolament (KE) Nru 1206/2001, ir-rapport tal-Kummissjoni jippreżenta stampa li mhix eżatta tas-sitwazzjoni; jitlob lill-Kummissjoni, għaldaqstant, biex tipprovdi appoġġ prattiku, fost affarijiet oħrajn fil-kuntest tal-Istrateġija dwar il-Ġustizzja Elettronika, u tagħmel sforzi ikbar sabiex jintlaħaq il-potenzjal veru tar-Regolament biex itejjeb l-operat tal-ġustizzja ċivili għaċ-ċittadini, in-negozji, il-prattikanti u l-imħallfin;

9.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-Riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-gvernijiet u l-parlamenti tal-Istati Membri.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/23

A.

billi l-Parlament ripetutament iddikjara illi l-leġiżlazzjoni tal-UE tkun tagħmel sens biss jekk kemm-il darba jkun hemm il-konformità min-naħa tal-Istati Membri, u billi l-monitoraġġ tat-traspożizzjoni u l-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-UE fl-Istati Membri għalhekk jeħtieġ li tibda tiżdied; billi l-Parlament ippropona li wara li jkun skada t-terminu għat-traspożizzjoni ir-rapporteur responsabbli jinforma lill-Parlament dwar il-progress milħuq,

B.

billi d-Direttiva 2006/43/KE (“id-Direttiva”) ġiet adottata mill-Parlament u mill-Kunsill fis-17 ta' Mejju 2006 u t-terminu għat-traspożizzjoni fl-Istati Membri tad-29 ta' Ġunju 2008 skada, u billi għandu jiġi eżaminat jekk it-traspożizzjoni saritx b'mod korrett,

C.

billi t-tabella ta' informazzjoni ppubblikata mill-Kummissjoni, filwaqt li tidentifika liema artikoli ġew implimentati minn min, ma tipprovdi l-ebda tagħrif dwar il-mod li bih tkun saret l-implimentazzjoni jew dwar jekk in-normi nazzjonali jissodisfawx l-istandard minimu stabbilit mid-Direttiva,

D.

billi l-objettiv tad-Direttiva huwa, l-ewwel nett, illi tiġi ottimizzata l-kwalità tal-verifiki tal-kontijiet annwali fl-UE kollha, biex b'hekk tiżdied il-fiduċja f'dan ir-rappurtar u titjieb il-qagħda tas-swieq finanzjarji u, it-tieni nett, sabiex jiġu stabbiliti l-istess kundizzjonijiet għal kulħadd fis-settur tal-kontabilità fis-suq intern,

E.

billi l-implimentazzjoni tad-Direttiva fl-Istati Membri għandha tkun ivverifikata skont dan l-objettiv doppju,

1.

Jinnota li d-Direttiva kienet ġiet adottata b'reazzjoni għall-kriżi li nħolqot wara li falliet l-Enron; jenfasizza li l-kriżi finanzjarja attwali tenfasizza l-importanza ta’ prattiki tal-kontabilità u tal-verifika ta’ kwalità għolja; jiddeplora l-fatt li 12-il Stat Membru biss ittrasponew id-Direttiva fis-sħuħija tagħha; iħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tiżgura li din tiġi trasposta u infurzata minnufih;

2.

Jinnota bi preokkupazzjoni illi t-traspożizzjoni tal-kunċetti kruċjali ta' “entità ta' interess pubbliku” (6) (PIE) u “netwerk” (7) qiegħda twassal għal interpretazzjonijiet differenti fl-Istati Membri; jenfasizza f'dan il-kuntest illi biex intrapriża tiġi identifikata bħala PIE, kif ukoll għall-accountant li jkun qiegħed jivverifika l-kontijiet ta' dik l-intrapriża, id-Direttiva ddaħħal bosta obbligi li għandhom konsegwenzi estensivi; jinnota wkoll illi d-Direttiva ddaħħal ukoll diversi obbligi addizzjonali għad-ditti tal-verifika li huma koperti mid-definizzjoni ta' “netwerk”; josserva li hemm bżonn ta’ aktar kunsiderazzjoni rigward l-impatt tad-definizzjoni ta' “netwerk” u n-nuqqas ta’ ċarezza legali dwar ir-responsabilità tad-ditti għall-azzjonijiet ta’ ditti oħra li jagħmlu sehem mill-istess netwerk; jibża', b'mod ġenerali, illi xogħol ta' traqqigħ fid-definizzjonijiet iwassal għal inċertezza legali u għal spejjeż għoljin għall-konformità u għalhekk, fl-aħħar mill-aħħar, jaffettwa ħażin il-kisba tal-għan tad-Direttiva; jistieden għalhekk lill-Kummissjoni biex twettaq analiżi komprensiva tal-implimentazzjoni tad-definizzjonijiet u tal-effetti evidenti tal-introduzzjoni tagħhom, u biex tfittex iċ-ċarezza rigward il-prijoritajiet politiki tal-UE għal żmien fit-tul f'dan il-qasam u l-mod li bih dawn l-aħjar li jintlaħqu, b'konsultazzjoni mal-Istati Membri;

3.

Jinnota illi ħafna Stati Membri għadhom ma implimentawx l-Artikolu 41 tad-Direttiva, li bih l-Istati Membri għandhom jesiġu li l-PIEs iwaqqfu kumitat ta' verifika jew xi korp simili; huwa tal-opinjoni illi dan ir-rekwiżit huwa mezz importanti biex tiġi ggarantita l-indipendenza tal-verifiki statutorji tal-kontijiet annwali tal-PIEs;

4.

Jenfasizza li l-esperjenza riċenti turi l-ħtieġa li jkun hemm interazzjoni frekwenti u ta' kwalità għolja fil-kumitati ta' verifika u bejn diretturi, bordijiet superviżorji u awdituri indipendenti, kif ukoll li l-membri mhux eżekuttivi tal-bordijiet għandhom iqisu bir-reqqa l-possibilità li jkollhom laqgħat mingħajr il-preżenza tal-membri tal-bord eżekuttiv;

5.

Jikkonkludi illi ċerti Stati Membri implimentaw ir-rekwiżit tad-Direttiva tar-rotazzjoni tal-awdituri fi żmien massimu ta' seba' snin, b'perjodu ta' rotazzjoni qasir ħafna ta' bejn sentejn jew tliet snin; jiddubita kemm perjodi ta' rotazzjoni daqshekk qosra se jtejbu l-kwalità u l-kontinwità tal-verifiki statutorji tal-PIEs, u jiġbed l-attenzjoni għall-fatt illi jxekklu l-komprensjoni tajba tal-awdituri u tad-ditti tal-verifika dwar l-entità li dwarha tkun qiegħda ssir il-verifika;

6.

Jiddispjaċih illi mhux l-Istati Membri kollha introduċew is-sistema ta' sorvjelanza pubblika meħtieġa mid-Direttiva; jinnota wkoll illi fl-Istati Membri fejn iddaħħlu forom ta' sorveljanza pubblika, kien hemm differenzi konsiderevoli bejniethom; jinnota li s-sorveljanza pubblika skont id-Direttiva għandha tkun organizzata b'mod illi jiġu evitati l-kunflitti ta' interess; jistaqsi, fid-dawl ta' dan kollu, jekk l-awtoritajiet tas-sorveljanza marbutin b'mod dirett mal-gvernijiet nazzjonali humiex jissodisfaw dan ir-rekwiżit;

7.

Jikkunsidraha importanti ħafna illi l-koperazzjoni mitluba mid-Direttiva bejn l-awtoritajiet ta' sorveljanza pubblika timmaterjalizza ruħha, billi l-koperazzjoni intensiva bejn l-awtoritajiet ta' sorveljanza ġġib il-konverġenza bejn l-Istati Membri u tista' tipprevjeni l-piżijiet amministrattivi addizzjonali minħabba l-proċeduri u r-rekwiżiti nazzjonali differenti;

8.

Jenfasizza li s-sussidjarji kkwotati fil-borża huma suġġetti għal verifiki statutorji; jirrakkomanda li l-liġi nazzjonali għandha tesiġi li l-kumpaniji ewlenin li jkollhom sussidjarji bħal dawn ikunu suġġetti għal verifiki statutorji mwettqa minn awdituri approvati skont din id-Direttiva;

9.

Iqis li hemm nuqqas ta’ ċarezza sinifikanti ħafna rigward l-implimentazzjoni tal-Artikolu 47 tad-Direttiva li jittratta d-dokumenti ta’ ħidma tar-rapport tal-verifika; jiġbed l-attenzjoni li, filwaqt li l-Istati Membri jistgħu jippermettu t-trasferiment lill-awtoritajiet kompetenti ta’ pajjiżi terzi ta’ dokumenti ta’ ħidma tar-rapporti tal-verifika jew ta’ dokumenti oħra miżmuma mill-awdituri statutorji jew minn ditti tar-rapporti tal-verifika approvati minnhom, hemm kwistjonijiet legali u ta' protezzjoni tad-dejta li għandhom jiġu indirizzati sabiex ikun żgurat li dik l-informazzjoni li jirċievu l-awdituri tal-UE mill-kumpaniji klijenti tagħhom tinżamm kunfidenzjali u ma tasalx għand is-setturi pubbliċi ta' pajjiżi terzi fejn dawn il-kumpaniji jkunu rreġistrati jew fejn il-kumpanija ewlenija tkun inkorporata;

10.

Jistieden lill-Kummissjoni tagħmel evalwazzjoni bir-reqqa tal-leġiżlazzjoni nazzjonali kollha li qiegħda tittrasponi d-Direttiva, tittratta b'determinazzjoni l-problemi msemmija fil-paragrafi 1 sa 9 u tirrapporta lill-Parlament dwar dan kollu fi żmien sentejn; jiddubita jekk il-metodu magħżul ta' armonizzazzjoni minima huwiex tassew l-aħjar triq li twassal għat-twettiq tal-objettivi ta' din id-Direttiva u ta' oħrajn marbutin mas-suq intern, billi l-ħafna derogi permessi mid-Direttiva se jwasslu għal aktar frammentazzjoni tas-suq tal-kontabilità; jistieden lill-Kummissjoni tagħmel użu minn kunċetti ċari kulfejn tkun qiegħda ssir l-armonizzazzjoni;

11.

Jiġbed l-attenzjoni illi kull dewmien mhux iġġustifikat fl-approvazzjoni tal-Istandards Internazzjonali dwar il-Verifiki (ISAs) jista' jkollu effett ħażin fuq l-ambjent regolatorju, li jista' jwassal għal aktar frammentazzjoni, u li jmur kontra l-għan ġenerali tad-Direttiva; jitlob, għalhekk, lill-Kummissjoni tevita kull dewmien mhux neċessarju fl-adozzjoni tal-ISAs u biex tniedi konsultazzjoni pubblika wiesgħa dwar l-adozzjoni tagħhom;

12.

Huwa tal-fehma illi l-monitoraġġ u l-aċċertament bir-reqqa tal-implimentazzjoni korretta u fil-ħin tal-leġiżlazzjoni tal-UE huma mezzi essenzjali biex tinkiseb l-applikazzjoni aħjar tad-Dritt Komunitarju u biex jiġu evitati prattiki ta' regolamentazzjoni żejda li jistgħu jseħħu fuq il-bażi ta', pereżempju, l-Artikolu 40 tad-Direttiva, li jipprovdi elenku mhux komplet tar-rekwiżiti tar-rapportaġġ tat-trasparenza;

13.

Jappoġġja l-gwida li l-Kummissjoni qed tagħti lill-Istati Membri, u l-koperazzjoni mill-qrib magħhom, immirati biex jiżguraw li jkun hemm riżultati ta' implimentazzjoni korretta u fil-ħin, pereżempju, billi jużaw il-workshops tat-traspożizzjoni bħala forum biex jiskbu l-konsensus dwar l-implimentazzjoni ta' dispożizzjonijiet partikolari tal-leġiżlazzjoni Komunitarja; jappoġġja l-użu tat-tabelli ta' korrelazzjoni fil-proċess tal-implimentazzjoni bħala mezz biex tinkiseb il-konverġenza massima; b'danakollu huwa tal-opinjoni illi għad fadal xi jsir biex tingħata gwida ċara lill-Istati Membri matul l-implimentazzjoni u biex l-Istati Membri jitmexxew lejn implimentazzjoni ċara tal-leġiżlazzjoni Komunitarja;

14.

Jenfasizza b'saħħa illi kull miżura kważi-leġiżlattiva fl-ambitu tad-Direttiva tista' tiġi adottata biss skont l-applikazzjoni tal-proċedura regolatorja bi skrutinju, akkumpanjata, fejn ikun xieraq, minn evalwazzjoni tal-impatt tagħha;

15.

Jilqa' r-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2008/362/KE tas-6 ta' Mejju 2008 dwar garanzija esterna tal-kwalità għall-awdituri u għad-ditti tal-verifika li jkunu qed jivverifikaw il-kontijiet tal-PIEs (8); jingħaqad mal-opinjoni aċċettata illi huwa importanti li jkun hemm rapporti esterni u indipendenti għall-garanzija tal-kwalità skont l-għan tad-Direttiva li titjieb il-kwalità tal-verifiki u l-kredibilità tal-informazzjoni finanzjarja ppubblikata; japprova, barra minn hekk, l-opinjoni aċċettata illi l-indipendenza u l-imparzjalità totali tal-ispezzjonijiet u l-ispetturi huma tal-akbar importanza;

16.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tippromwovi strutturi nazzjonali tal-garanzija tal-kwalità, f'kollaborazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri, li għandhom jiżguraw il-garanzija indipendenti u esterna tal-kwalità għad-ditti tal-kontabilità; jisħaq illi, f'dan il-kuntest, l-awtorità leġiżlattiva Ewropea għandha tillimita ruħha għad-dispożizzjonijiet ta' qafas ġenerali stipulati fid-Direttiva u r-rakkomandazzjoni li s-settur innifsu għandu jitħalla jfassal dawn ir-regoli;

17.

Jieħu nota tad-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2008/627/KE tad-29 ta' Lulju 2008 dwar il-perjodu tranżitorju għall-attivitajiet ta' verifika ta' ċerti awdituri u entitajiet tal-verifika ta' pajjiżi terzi (9); jitlob lill-Kummissjoni tikkomunika mal-Parlament dwar is-segwitu tal-kwistjoni tar-reġistrazzjoni tal-awdituri minn pajjiżi terzi;

18.

Jinnota li d-differenzi bejn ir-reġimi ta' responsabilità fl-Istati Membri jistgħu jwasslu għal arbitraġġ regolatorju u jdgħajfu s-suq intern, iżda jirrikonoxxi l-livelli differenti ta' esponiment marbuta mad-daqs tal-kumpaniji ta' verifika u tal-intrapriżi li magħhom jaħdmu; jenfasizza li l-klejms dwar responsabilità spiss jiġu minn pajjiżi terzi fejn dawn il-litigazzjonijiet ikunu motivati l-aktar minn arranġamenti quotae litis; isibha bi tqila li jħaddan din il-kultura ta' litigazzjoni fl-Unjoni Ewropea u jitlob li jkun hemm soluzzjoni aktar fundamentali għall-effetti perversi ta' dawn il-prattiki iddettati mill-ħlasijiet;

19.

Jinnota r-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2008/473/KE tal-5 ta' Ġunju 2008 dwar il-limitazzjoni tar-responsabilità ċivili tal-awdituri statutorji u tad-ditti tal-verifika (10), li tistieden lill-Istati Membri jillimitaw ir-responsabilità tal-accountants, filwaqt illi jitqiesu l-leġiżlazzjoni u ċ-ċirkostanzi nazzjonali tagħhom; jinnota wkoll l-għan tar-rakkomandazzjoni biex jitkattar ambjent bl-istess kundizzjonijiet għal kulħadd għall-intrapriżi u d-ditti tal-kontabilità permezz ta' konverġenza akbar bejn l-Istati Membri; jenfasizza li l-għan tal-limitazzjoni tar-responsabilità tal-awdituri u d-ditti tal-verifika propost mir-rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni m'għandux jikser il-prinċipji legali li jirregolaw ir-responsabilità ċivili f'ċerti Stati Membri, bħall-prinċipju tad-dritt għall-kumpens lill-vittmi; jenfasizza li, fil-kuntest tal-kriżi ekonomika u finanzjarja attwali, ir-rakkomandazzjoni m'għandhiex tiddubita mill-kwalità tal-verifika statutorja jew mill-fiduċja fil-funzjoni tal-verifiki statutorji; jistieden lill-Kummissjoni tinforma lill-Parlament sa mhux aktar tard mill-2010 dwar l-impatt tar-rakkomandazzjoni u s-segwitu tagħha u, f'dan il-kuntest, il-kwistjoni importanti hija, b'mod partikolari, jekk u kemm ir-rakkomandazzjoni qiegħda twassal għal konverġenza akbar bejn l-Istati Membri, f'konformità mal-għan tad-Direttiva; jenfasizza li, fil-każ li jkunu jinħtieġu aktar miżuri, il-Kummissjoni għandha tagħmel studju dwar l-impatt li jevalwa l-effetti possibbli tal-limitazzjoni tar-responsabilità ċivili tal-awdituri u tad-ditti tal-verifika għall-kwalità tal-verifiki, is-sigurtà finanzjarja u l-konċentrazzjoni fis-suq tal-verifiki;

20.

Jilqa' b'sodisfazzjon il-konsultazzjoni mnedija mill-Kummissjoni dwar id-drittijiet tas-sjieda fid-ditti tal-kontabilità u jistenna b'interess ir-reazzjoni tal-partijiet ikkonċernati;

21.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/27

A.

billi l-inugwaljanzi fil-possibiltajiet ta' impjiegi u l-opportunitajiet tan-nisa u l-irġiel huma qawwija u persistenti ħafna fl-ispettakli artistiċi,

B.

billi jeħtieġ li jiġu analizzati bis-serjetà l-mekkaniżmi li joħolqu dawn l-inugwaljanzi bejn l-irġiel u n-nisa,

C.

billi l-prinċipju tal-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa għandu japplika għal dawk kollha involuti fis-settur tal-ispettakli artistiċi, fid-dixxiplini kollha, fit-tipi kollha ta' strutturi (ta' produzzjoni, tixrid u tagħlim) u fis-setturi kollha ta' attività (artistika, teknika, amministrattiva),

D.

billi l-irġiel u n-nisa m'humiex impenjati fl-istess proporzjoni fil-professjonijiet differenti tal-ispettakli artistiċi, u billi ma' din il-forma ta' inugwaljanza primarja trid tiżdied l-inugwaljanza ta' kundizzjonijiet ta' xogħol u ta' impieg, kif ukoll dik tar-remunerazzjoni,

E.

billi l-inugwaljanza ta' aċċess għat-teħid ta' deċiżjonijiet, għall-mezzi ta' produzzjoni u għan-netwerks ta' diffużżjoni tinstab f'livelli differenti fid-dixxiplini kollha tal-ispettakli artistiċi,

F.

billi l-iskop tal-ugwaljanza fil-professjonijiet tal-ispettakli artistiċi huwa li dan isir billi t-taħlit jiġi stabbilit sistematikament,

G.

billi t-talent mhuwiex biżżejjed biex iwassal għal xogħol artistiku ta' kwalità jew għas-suċċess ta' karriera professjonali u billi konsiderazzjoni aħjar għar-rappreżentanza ta' rġiel u nisa fl-oqsma tal-ispettakli artistiċi jkollha l-effett li terġa' jagħti dinamiċità lis-settur kollu,

H.

billi għalhekk jeħtieġ li jinbidlu s-sitwazzjonijiet attwali ta' segregazzjoni li għad baqa' fl-arti tal-ispettaklu, mhux biss permezz tal-modernizzazzjoni u d-demokratizzazzjoni tas-settur, imma wkoll billi jiġu ffissasti objettivi realistiċi rigward ugwaljanza li jippromwovu l-ġustizzja soċjali,

I.

billi l-inugwaljanzi li hemm ma jħallux li jintużaw kompetenzi u talenti u huma ta' ħsara għad-dinamika artistika, l-influwenza u l-iżvilupp ekonomiku ta' dan is-settur ta' attività,

J.

billi l-preġudizzji persistenti bosta drabi jwasslu għal imġiba diskriminatorja lejn in-nisa fil-proċess ta' għażla u ta' ħatriet, kif ukoll fir-relazzjonijiet fuq ix-xogħol, u billi n-nisa, minkejja li jkollhom livell ogħla ta' taħriġ, interess aqwa fit-taħriġ u netwerks aktar sodi, bosta drabi jkollhom dħul anqas minn dak tal-irġiel,

K.

billi l-ostakoli għall-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa f'dan is-settur ta' attività għandhom għeruq partikolarment fondi u jiġġustifikaw l-adozzjoni ta' approċċ speċifiku biex jitnaqqsu l-inugwaljanzi, filwaqt li jitqies ukoll l-effett ta’ lieva li dan jista’ jkollu fuq is-soċjetà kollha kemm hi,

L.

billi jeżistu nuqqasijiet kbar fil-protezzjoni soċjali tal-artisti kemm nisa u kemm irġiel, u billi speċjalment fil-każ tan-nisa dan iwassal għal sitwazzjoni ta' dħul anqas,

1.

Jenfasizza l-firxa u l-persistenza tal-inugwaljanzi bejn l-irġiel u n-nisa fl-ispettakli artistiċi u l-impatt li l-metodu inugwali kif inhu organizzat dan is-settur jista' jkollu fuq is-soċjetà kollha meta wieħed jikkunsidra in-natura partikulari tal-attivitajiet tiegħu;

2.

Jisħaq fuq il-ħtieġa assoluta li jiġi promoss u mħeġġeġ l-aċċess tan-nisa għall-professjonijiet artistiċi kollha fejn huma għadhom f'minorità;

3.

Ifakkar li l-proporzjoni ta’ nisa fil-professjonijiet artistiċi u li jokkupaw karigi uffiċjali fil-qasam kulturali huwa baxx ħafna u li n-nisa mhumiex rappreżentati biżżejjed f'karigi ta' responsabbiltà fl-entitajiet kulturali jew fl-akkademji u fl-universtitajiet;

4.

Jirrikonoxxi l-bżonn li jinbdew jittieħdu miżuri speċifiċi f'dan is-settur biex janalizzaw il-mekkaniżmi u l-imġiba li joħolqu dawn l-inugwaljanzi;

5.

Ifakkar li l-imġiba tista' tindibdel biss meta rġiel u nisa jaħdmu flimkien u jkun hemm kumplimentarjetà ta' punti di vista, sensibilità, metodi u interessi;

6.

Jinsisti fuq il-ħtieġa li jiġi promoss l-aċċess tan-nisa għall-professjonijiet artistiċi kollha u għall-professjonijiet kollha tal-ispettaklu fejn huma jinsabu f'minoranza u jħeġġeġ lill-Istati Membri sabiex ineħħu kull ostakolu għall-aċċess tan-nisa għall-ogħla istituzzjonijiet kulturali, akkademiċi u universitarji;

7.

Jenfasizza li d-diskriminazzjoni fil-konfront tan-nisa tippenalizza l-iżvilupp tas-settur kulturali billi ċċaħħdu mit-talent u l-kompetenzi, u jinnota l-fatt li t-talenti għandhom bżonn kuntatt mal-pubbliku biex jiġu rikonoxxuti;

8.

Jitlob li jiddaħħlu miżuri li jkollhom l-iskop li jtejbu l-preżenza tan-nisa fil-bordijiet tad-diretturi tal-istituzzjonijiet, b'mod partikulari permezz tal-promozzjoni tal-ugwaljanza f'intrapriżi u fi stabbilimenti kulturali u organizzazzjonijiet professjonali;

9.

Jistieden lil dawk attivi fil-qasam kulturali biex itejbu l-preżenza ta' nisa kreattivi u tax-xogħlijiet tagħhom fil-programmazzjonijiet, kollezzjonijiet, publikazzjonijiet jew konsulenzi;

10.

Jinnota li l-progress li nkiseb rigward l-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa jippermetti li tiddaħħal b'mod progressiv t-taħlita ta' rġiel u nisa fi gruppi tax-xogħol, l-ippjanar ta' programmi u l-laqgħat professjonali li attwalment ħafna drabi jaħdmu fuq sistema ta' seprazzjoni tas-sessi li ftit hi kompatibbli mal-ħtiġijiet tas-soċjetà tagħna;

11.

Jenfasizza l-importanza li kull meta jkun possibbli tkun garantità l-anonimità tal-kandidati u jinsisti fuq il-ħtieġa li tinżamm l-użanza li fir-reklutaġġ ta' mużiċisti tal-orkestri, l-awdizzjonijiet isiru wara paraventu li għen biex in-nisa jidħlu f'orkestri;

12.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri sabiex għall-ġlieda kontra l-inugwljanzi fl-arti tal-ispettaklu jipprevedu sa minn issa mira realista inizjali li tikkonsisti fl-iżgurar tal-preżenza ta' talanqas terz tal-persuni ta' sess minoritarju fil-fergħat kollha tas-settur:

13.

Iħeġġeġ lill-Istati Membri:

14.

Ifakkar lill-istituzzjonijiet kulturali fil-ħtieġa assoluta li jwettqu bil-fatti l-prinicpju demokratiku ta' paġa ugwali għal xogħol għal-irġiel u n-nisa, prinċipju li fil-qasam artistiku, kif ukoll f'għadd ta' setturi oħrajn, mhux dejjem jiġi applikat;

15.

Fl-aħħar nett, iħeġġeġ lill-Istati Membri biex fis-setturi tal-arti tal-ispettaklu jistabbilixxu analiżi komparattiva tas-sitwazzjonijiet attwali fil-pajjiżi differenti tal-Unjoni sabiex jiffaċilitaw il-ħolqien u l-implimentazzjoni ta' politiki komuni u jitfasslu statistiċi biex il-progress li jsir ikun jista' jitkejjel u jitqabbel;

16.

Iħeġġeġ lill-Istati Membri sabiex itejbu l-qagħda soċjali fil-qasam tal-arti u tal-kultura, filwaqt li jikkunsidraw l-kategoriji differenti tax-xogħol, u sabiex jiggarantixxu protezzjoni soċjali aħjar;

17.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni, kif ukoll lill-parlamenti tal-Istati Membri.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/30

A.

billi bħalissa, il-logħob tal-ażżard, b'valur ta' EUR 2 sa 3 biljun fi dħul gross tal-logħob fl-2004, jilħaq bejn wieħed u ieħor 5 % tas-suq totali tal-logħob tal-ażżard fl-UE, kif ġie indikat mill-istudju msemmi hawn fuq mill-SICL, u t-tkabbir mgħaġġel jidher inevitabbli,

B.

billi d-dħul iġġenerat minn attivitajiet tal-logħob tal-ażżard tal-gvern u awtorizzati mill-gvern huwa bil-bosta l-aktar sors importanti ta’ dħul għall-organizzazzjonijiet sportivi f’ħafna Stati Membri,

C.

billi l-attivitajiet tal-logħob huma tradizzjonalment irregolati b'mod riġidu mill-Istati Membri kollha fuq il-bażi tal-prinċipju tas-sussidjarjetà, sabiex il-konsumaturi jiġu protetti mid-dipendenza u mill-frodi, jiġi evitat il-ħasil tal-flus u reati finanzjarji oħra, bħal-logħob mixtri, u tinżamm l-ordni pubblika; billi l-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja taċċetta restrizzjonijiet tal-libertà tal-istabbilitment u tal-libertà tal-għoti tas-servizzi fid-dawl ta' għanijiet ta' interess ġenerali, jekk dan isir b'mod proporzjonat u mhux diskriminatorju,

D.

billi l-Istati Membri kollha ddivrenzjaw tali restrizzjonijiet skond it-tip ta’ servizz ta’ logħob tal-ażżard ikkonċernat, bħal ma huma logħob fil-każinò, imħatri fuq l-isport, lotteriji jew imħatri fuq tiġrijiet taż-żwiemel; billi l-maġġoranza tal-Istati Membri jipprojbixxu l-operazzjoni – inkluż minn operaturi lokali - ta’ logħob tal-każinò fuq l-internet, u numru sinifikanti jipprojbixxu bl-istess mod l-operazzjoni tal-imħatri fuq sport fuq l-internet u lotteriji fuq l-internet,

E.

billi l-attivitajiet tal-logħob kienu esklużi mill-ambitu tad-Direttivi 2006/123/KE, 2007/65/KE u 2000/31/KE, u l-Parlament Ewropew wera t-tħassib tiegħu dwar it-tneħħija possibbli tar-regolazzjoni tal-logħob tal-ażżard fir-riżoluzzjoni tiegħu fuq imsemmija dwar il-White Paper dwar l-Isport,

F.

billi Stati Membri rregolaw s-swieq tradizzjonali tal-logħob tal-ażżard bil-għan li jipproteġu l-konsumatur kontra d-dipendenza, il-frodi, il-ħasil tal-flus u l-logħob mixtri; billi dawn l-għanijiet ta’ politika huma aktar diffiċli li jintlaħqu fis-settur tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet,

G.

billi l-Kummissjoni fetħet proċeduri ta' ksur ta’ regolamenti kontra għaxar Stati Membri sabiex tivverifika jekk il-miżuri nazzjonali li jillimitaw il-forniment bejn il-fruntieri tas-servizzi tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet, b'mod partikulari l-imħatri fuq l-isports, humiex kompatibbli mil-liġi tal-Komunità; billi, kif enfassizat il-Kummissjoni, dawn il-proċeduri ma jolqtux l-eżistenza ta’ monopolji jew lotteriji nazzjonali bħala tali, lanqas ma għandhom xi implikazzjoni fuq il-liberalizzazzjoni tas-swieq tal-logħob tal-ażżard in ġenerali,

H.

billi għadd dejjem jiżdied ta’ kwistjonijiet preliminari dwar każi relatati mal-logħob tal-ażżard qed ikunu riferuti lill-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja, li juru b’mod ċar nuqqas ta’ ċarezza dwar l-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tal-liġi Komunitarja fir-rigward tal-logħob tal-ażżard,

I.

billi l-integrità fil-kuntest ta’ din ir-riżoluzzjoni dwar il-logħob tal-ażżard fuq l-internet tfisser impenn biex jiġu evitati mhux biss il-frodi u r-reati imma wkoll il-problemi tal-logħob tal-ażżard u tal-logħob fost persuni taħt l-età, permezz ta' konformità mal-liġijiet dwar il-ħarsien tal-konsumatur u l-liġijiet kriminali, u l-ħarsien tal-kompetizzjonijiet sportivi minn influwenza mhux xierqa assoċjata mal-imħatri fuq l-isports,

J.

billi l-logħob tal-ażżard onlajn jgħaqqad ħafna fatturi ta' riskju relatati mal-problema tal-logħob, bħal fost l-oħrajn aċċess faċli għal-logħob, id-disponibilità ta' varjetà ta' logħob u inqas limitazzjonijiet soċjali (7),

K.

billi attivitajiet ta’ mħatri fuq l-isports u logħob fuq l-internet ieħor żviluppaw malajr u b'mod mhux ikkontrollat (partikularment fuq livell transkonfinali fuq l-Internet), u t-theddida dejjem eżistenti tal-logħob mixtri u l-fenomenu ta’ “lay bets” fuq avvenimenti sportivi speċifiċi jagħmel l-isports partikulament vulnerabbli għal imġiba ta’ imħatri llegali,

1.

Jenfasizza li, bi qbil mal-prinċipju tas-sussidjarjetà u mal-każistika kostanti tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja, l-Istati Membri għandhom interess u dritt li jirregolaw u jimmonitoraw is-swieq tal-logħob skont it-tradizzjoni u l-kultura tagħhom sabiex jipproteġu l-konsumaturi mid-dipendenza, il-frodi, il-ħasil tal-flus u l-logħob mixtri fl-isport kif ukoll biex jipproteġu l-istrutturi ta’ finanzjament mibnija kulturalment li jiffinanzjaw attivitajiet sportivi u kawżi soċjali oħrajn fl-Istati Membri; jenfasizza li l-partijiet interessati l-oħra kollha wkoll għandhom interess f'suq tal-logħob li jkun ikkontrollat tajjeb u rregolat; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-operaturi tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet għandhom jirrispettaw il-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru fejn jipprovdu s-servizzi tagħhom u fejn jgħix il-konsumatur;

2.

Jenfasizza li s-servizzi tal-logħob tal-ażżard għandhom jitqiesu bħala attività ekonomika ta’ natura speċjali ħafna minħabba l-ordni soċjali u pubbliku u aspetti tal-ħarsien tas-saħħa marbuta magħha, fejn il-kompetizzjoni ma twassalx għal allokazzjoni aħjar ta’ riżorsi, li hija r-raġuni għala l-logħob tal-ażżard jeħtieġ approċċ fuq diversi livelli; jenfasizza li approċċ pur ta’ Suq Intern mhuwiex xieraq f’dan il-qasam sensittiv ħafna u jitlob lill-Kummissjoni li tagħti attenzjoni partikulari lill-fehmiet tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja dwar din il-kwistjoni;

3.

Jappoġġja x-xogħol mibdi fil-Kunsill taħt il-Presidenza Franċiża, li jindirizza l-kwistjonijiet fil-qasam ta’ logħob tal-ażżard u tal-imħatri fuq l-internet u tradizzjonali; jitlob lill-Kunsill biex ikompli jorganizza diskussjonijiet formali dwar soluzzjoni politika potenzjali rigward kif għandhom jiġu ddefiniti u indirizzati l-problemi kkawżati mil-logħob tal-ażżard fuq l-internet, u jitlob lill-Kummissjoni biex tappoġja dan il-proċess u twettaq studji u tressaq proposti xierqa meqjusa pożittivi mill-Kunsill għall-kisba tal-objettivi komuni fil-qasam tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet;

4.

Jitlob lill-Istati Membri biex jikkoperaw mill-qrib sabiex isolvu l-problemi soċjali u ta’ ordni pubbliku li joħorġu mil-logħob tal-ażżard transkonfinali fuq l-internet, bħal ma huma d-dipendenza fuq il-logħob tal-ażżard u l-użu ħażin tad-data personali jew tal-karti ta’ kreditu; jitlob lill-istituzzjonijiet tal-UE biex jikkoperaw mill-qrib mal-Istati Membri fil-ġlieda kontra s-servizzi kollha mhux awtorizzati jew illegali ta' logħob tal-ażżard li jiġu offruti fuq l-internet, u biex iħarsu lill-konsumaturi u jevitaw il-frodi; jenfasizza l-ħtieġa ta' pożizzjoni komuni dwar kif dan għandu jsir;

5.

Jisħaq li r-regolaturi u l-operaturi għandhom jikkoperaw mill-qrib mal-partijiet l-oħra interessati li joperaw fil-qasam tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet, eż. operaturi tal-logħob tal-ażżard, regolaturi, organizzazzjonijiet tal-konsumaturi, organizzazzjonijiet tal-isport, assoċjazzjonijiet tal-industrija u l-mezzi ta' komunikazzjoni, li jaqsmu bejniethom responsabiltà konġunta għall-integrità tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet u biex jinfurmaw lill-konsumaturi dwar il-konsegwenzi negattivi possibbli tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet;

6.

Jinnota li attivitajiet kriminali, bħal ma huma l-ħasil tal-flus u ekonomiji suwed, jistgħu jkunu assoċjati ma’ attivitajiet ta’ logħob tal-ażżard u jħallu impatt fuq l-integrità ta’ avvenimenti sportivi; iqis li t-tħeddida għall-integrità ta’ l-isport u l-kompetizzjonijiet sportivi tħalli impatt fuq il-parteċipazzjoni fil-livell taċ-ċittadin, kontributur ewlieni għas-saħħa pubblika u l-integrazzjoni soċjali; huwa tal-fehma li, jekk sport jitqies bħala suġġett ta’ manipulazzjoni għall-qligħ finanzjarju għal min jilgħabu, uffiċjali jew partijiet terzi aktar milli jitlagħab skont il-valuri u r-regoli tiegħu u għat-tgawdija tad-dilettanti tiegħu, dan jista' jwassal għat-telf tal-fiduċja pubblika;

7.

Huwa tal-fehma li ż-żieda fil-logħob tal-ażżard fuq l-internet tipprovdi iżjed opportunitajiet għal prattika korrotta bħal ma huma l-frodi, il-logħob mixtri, il-kartelli tal-imħatri illegali u l-ħasil tal-flus, għax il-logħob tal-ażżard fuq l-internet jista’ jitwaqqaf u jiżżarma b’mod mgħaġġel ħafna u minħabba l-proliferazzjoni ta' operaturi offshore; jistieden lill-Kummissjoni, l-Europol u istituzzjonijiet nazzjonali u internazzjonali oħra biex jimmonitoraw mill-qrib u jirrapportaw dwar sejbiet f’dan il-qasam;

8.

Iqis li l-protezzjoni tal-integrità tal-avvenimenti u l-kompetizzjonijiet sportivi jeħtieġu kooperazzjoni bejn is-sidien tad-drittijiet tal-isports, l-operaturi tal-imħatri fuq l-internet u l-awtoritajiet pubbliċi fil-livell nazzjonali kif ukoll f'dak tal-UE u dak internazzjonali;

9.

Jitlob lill-Istati Membri biex jiżguraw li l-organizzaturi tal-kompetizzjonijiet sportivi, l-operaturi tal-imħatri u r-regolaturi jikkoperaw fuq miżuri biex jindirizzaw ir-riskji marbuta mal-imġiba illegali rigward l-imħatri u l-logħob mixtri fl-isport u jesploraw it-twaqqif ta' qafas regolatorju ekwu, sostenibbli u li jaħdem biex jipproteġi l-integrità tal-isport;

10.

Jenfasizza li l-imħatri tal-isport huma forma ta' esplojtazzjoni kummerċjali tal-kompetizzjonijiet sportivi, u jirrakkomanda li l-Istati Membri jipproteġu l-kompetizzjonijiet tal-isport minn kwalunkwe użu kummerċjali mhux awtorizzat, b'mod partikulari billi jirrikonxxu d-drittjiet tal-organizzaturi tal-isport, u jimplimentaw arranġamenti biex jiżguraw profitti finanzjarji ġusti għall-benefiċċju tal-livelli kollha tal-isport professjonali jew amateur; jitlob lill-Kummissjoni biex teżamina jekk hux possibbli li l-organizzaturi tal-kompetizzjonijiet jingħataw dritt tal-proprjetà intellettwali (xi tip ta' dritt tar-ritratti persunali  (8)) fuq il-kompetizzjonijiet tagħhom;

11.

Iqis li l-opportunità potenzjali dejjem preżenti pprovduta mill-Internet biex tilgħab l-ażżard fuq l-internet fil-privatezza b’riżultati immedjati u bil-possibiltà li jintlagħbu somom kbar ta’ flus, toħloq potenzjal ġdid għad-dipendenza fuq il-logħob tal-ażżard; jinnota, madankollu, li l-impatt sħiħ fuq il-konsumaturi tal-forom speċifiċi tas-servizzi tal-logħob tal-ażżard offruti fuq l-internet għadu mhux magħruf u għandu jiġi rriċerkat f'aktar dettall;

12.

Jiġbed l-attenzjoni għat-tħassib li qed jiżdied dwar il-ħila ta’ persuni żgħażagħ li jsibu opportunitajiet ta’ logħob tal-ażżard fuq l-internet, kemm legali kif ukoll illegali, u jenfasizza l-ħtieġa li jkun hemm kontroll aktar effettiv tal-età u sabiex ikun evitat li lagħba taħt l-età jilagħbu f'wirjiet b’xejn fuq is-siti web;

13.

Jirrimarka li ż-żgħażagħ, b'mod partikulari, jistgħu ma jagħmlux differenza faċilment bejn il-kunċetti ta' xorti, destin, riskju u probabiltà; iħeġġeġ lill-Istati Membri biex jindirizzaw il-fatturi ta’ riskju ewlenin li jistgħu jżidu l-probabiltà li persuna (żagħżugħa) tiżviluppa problema ta’ logħob tal-ażżard, u sabiex isibu għodod li jimmiraw lejn dawk il-fatturi;

14.

Huwa mħasseb dwar ir-rabta li dejjem tikber bejn it-televixin interattiv, it-telefoni ċellulari u s-siti tal-internet biex joffru logħob remot jew logħob tal-ażżard fuq l-internet immirat b'mod partikulari għall-minorenni; iqis li dan l-iżvilupp se jwassal għal sfidi ġodda regolatorji u dwar il-ħarsien soċjali;

15.

Huwa tal-fehma li l-logħob tal-ażżard fuq l-internet għandu t-tendenza jwassal għal riskji għall-konsumatur u li l-Istati Membri jistgħu għalhekk jirristrinġu b'mod leġittimu l-libertà li jiġu provduti servizzi għal-logħob tal-ażżard fuq l-internet sabiex jiġu protetti l-konsumaturi;

16.

Jenfassiza li l-ġenituri għandhom ir-responsabiltà li jipprevjenu logħob tal-ażżard minn persuni taħt l-età u d-dipendenza tal-minorenni fuq il-logħob tal-ażżard;

17.

Fl-istess ħin jitlob lill-Istati Membri biex jallokaw fondi adegwati għar-riċerka dwar il-problemi marbuta mal-logħob tal-ażżard fuq l-internet u l-prevenzjoni u t-trattament tagħhom;

18.

Jikkunsidra li l-profitt mil-logħob tal-ażżard għandu jintuża għall-benefiċċju tas-soċjetà, li jinkludi l-iffinanzjar kontinwu għall-edukazzjoni, is-saħħa, l-isport professjonali u tad-dilettanti u l-kultura;

19.

Jappoġġja l-iżvilupp ta' standards għal-logħob tal-ażżard fuq l-internet rigward l-età, projbizzjoni tal-iskemi tal-kreditu u tal-bonus biex jitħarsu l-lagħba vulnerabbli, l-informazzjoni dwar il-konsegwenzi possibbli tal-logħob, l-informazzjoni dwar fejn tista’ tinstab l-għajnuna f’każ ta’ dipendenza, id-dipendenza potenzjali ta’ ċertu logħob, u oħrajn;

20.

Jistieden lill-partijiet interessati biex jindirizzaw ir-riskju ta’ iżolament soċjali kkawżat minn dipendenza fuq logħob tal-ażżard fuq l-internet;

21.

Iqis li l-awtoregolazzjoni dwar ir-reklamar, il-promozzjoni u l-provvista tal-logħob onlajn mhijiex effettiva biżżejjed u għalhekk jenfasizza l-ħtieġa kemm ta' koregolazzjoni kif ukoll ta' koperazzjoni bejn l-industrija u l-awtoritajiet;

22.

Iħeġġeġ lill-Istati Membri biex jikkoperaw fil-livell tal-UE biex jieħdu miżuri kontra kwalunkwe reklamar jew kummerċjalizzazzjoni aggressiva minn kwalunkwe operatur pubbliku jew privat tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet, inklużi l-wirjiet bla ħlas ta' logħob, biex b'mod partikulari jipproteġu lagħba u konsumaturi vulnerabbli, bħal ma huma t-tfal u ż-żgħażagħ;

23.

Jissuġġerixxi li tkun studjata l-possibiltà li jkun introdott ammont massimu li persuna tista’ tuża għall-attivitajiet ta’ logħob tal-ażżard kull xahar jew li l-operaturi tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet ikunu obbligati li jużaw karti imħallsa minn qabel għal-logħob tal-ażżard fuq l-internet u li għandhom jinbigħu mill-ħwienet;

24.

Jinnota li Kodiċi ta' Mġiba jista' tkun għodda supplimentari utli biex jintlaħqu xi għanijiet pubbliċi (u privati) u jitqiesu l-iżviluppi teknoloġiċi, tibdiliet fil-preferenzi tal-konsumatur jew l-iżviluppi fl-istrutturi tas-suq;

25.

Jisħaq fuq il-fatt li, fl-aħħar mill-aħħar, Kodiċi ta’ Mġiba jibqa’ approċċ awtoregolatorju mmexxi mill-industrija u għalhekk jista’ jservi biss bħala żieda mal-leġiżlazzjoni, u mhux bħala sustitut;

26.

Jenfasizza wkoll li l-effettività ta' Kodiċi ta' Mġiba tiddependi ħafna mir-rikonoxximent tiegħu mir-regolaturi nazzjonali u l-konsumaturi, kif ukoll mill-infurzar tiegħu;

27.

Jitlob lill-Istati Membri biex jiddokumentaw il-firxa u t-tkabbir tas-swieq tagħhom tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet, kif ukoll l-isfidi li joħorġu mil-logħob tal-ażżard fuq l-internet;

28.

Jitlob lill-Kummissjoni biex tibda riċerka dwar il-logħob tal-ażżard fuq l-internet u r-riskju li tiżviluppa dipendenza fuq il-logħob, per eżempju kif ir-reklamar jinfluwenza d-dipendenza fuq il-logħob, jekk huwiex possibbli li tinħoloq kategorizzazzjoni Ewropea komuni tal-logħob skont il-potenzjal tad-dipendenza, u miżuri preventivi u rimedjali possibbli;

29.

Jistieden lill-Kummissjoni biex teżamina b’mod partikulari l-irwol tar-reklamar u l-kummerċjalizzazzjoni (inklużi logħob ta’ dimostrazzjoni bla ħlas, fuq l-internet) li direttament jew impliċitament iħeġġu persuni żgħażagħ taħt l-età jilagħbu l-ażżard;

30.

Jitlob lill-Kummissjoni, lill-Europol u l-awtoritajiet nazzjonali biex jiġbru u jiskambjaw informazzjoni dwar il-firxa tal-frodi u mġiba kriminali oħra fis-settur tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet per eżempju fost l-atturi involuti fis-settur;

31.

Jitlob lill-Kummissjoni biex, f'koperazzjoni mill-qrib mal-gvernijiet nazzjonali, tistudja l-effetti ekonomiċi u mhux ekonomiċi tal-provvista tas-servizzi tal-logħob transkonfinali f'relazzjoni mal-integrità, ir-responsabilità soċjali, il-protezzjoni tal-konsumatur u kwistjonijiet relatati mat-taxxa;

32.

Jisħaq fuq l-importanza li l-Istat Membru tar-residenza tal-konsumatur ikun kapaċi li jikkontrolla, jillimita u jissorvelja b’mod effettiv is-servizzi tal-logħob tal-ażżard provduti fit-territorju tiegħu;

33.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jiċċaraw il-post ta’ tassazzjoni tal-attivitajiet tal-logħob tal-ażżard fuq l-internet;

34.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/35

A.

billi l-istandards tal-Unjoni Ewropea dwar is-sikurezza u l-kwalità tal-ikel huma l-iktar għoljin fid-dinja,

B.

billi dawn l-istandards għoljin huma reazzjoni għat-talba tal-konsumaturi tal-Unjoni Ewropea u huma mod ta’ twettiq ta’ valur miżjud importanti,

C.

billi l-konsumaturi qed juru interess kbir mhux biss għas-sikurezza tal-ikel, iżda wkoll għall-oriġini u l-metodi ta’ produzzjoni ta’ prodotti tal-ikel; billi l-Unjoni Ewropea diġà rreaġixxiet għal dawn it-tendenzi billi introduċiet erba' tikketti ta' kwalità u tal-oriġini tal-prodotti tal-ikel, jiġifieri d-denominazzjoni protetta tal-oriġini (DOP), l-indikazzjoni ġeografika protetta (IĠP), speċjalità tradizzjonali garantita (GTS), u l-biedja organika,

D.

billi l-prodotti Ewropej ta' kwalità jikkostitwixxu wirt kulturali u gastronomiku “ħaj” għall-Unjoni Ewropea, u huma element importanti fil-ħajja ekonomika u soċjali ta’ bosta reġjuni tal-UE peress li jiggarantixxu t-tkomplija ta’ attivitajiet direttament marbutin mar-realtajiet lokali, l-aktar fiż-żoni rurali,

E.

billi l-konsumatur jassoċja s-sistemi ta’ ċertifikazzjoni ma’ garanzija ta’ kwalità ogħla,

F.

billi s-sistemi speċifiċi ta' kwalità tal-Unjoni Ewropea joffru vantaġġ kompetittiv speċifiku għall-prodotti tal-UE,

G.

billi d-distributuri l-kbar issa qed jiddominaw is-suq tal-prodotti tal-ikel tal-UE u qed jimponu tariffi ta’ riferenza, tariffi biex wieħed jidħol fis-suq kummerċjali kif ukoll kontribuzzjonijiet kunsiderevoli u mhux ġustifikati għall-ispejjeż għall-promozzjoni, elementi li huma biżżejjed biex jitnaqqsu ċ-ċansijiet ta' produtturi żgħar li jilħqu l-pubbliku ġenerali,

H.

billi huwa possibbli li jkunu użati teknoloġiji ġodda biex tingħata informazzjoni dettaljata dwar l-oriġini u l-karatteristiċi ta' prodotti tal-biedja u tal-ikel,

I.

billi l-iffalsifikar huwa ta’ ħsara kemm għall-produtturi kif ukoll għall-konsumaturi aħħarin,

1.

Jilqa' b'sodisfazzjon il-proċess ta' riflessjoni mniedi mill-Kummissjoni fil-Green Paper u jappoġġja l-idea tal-promozzjoni tal-kwalità tal-prodotti agrikoli Ewropej mingħajr ma jkunu imposti la spejjeż u lanqas piżijiet żejda fuq il-produtturi;

2.

Jemmen li wieħed mill-għanijiet ewlenin Ewropej ta’ interess pubbliku għandu jkun li jkunu żgurati l-kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni ġusta għal prodotti strateġiċi bħall-prodotti tal-biedja u tal-ikel; iqis importanti ħafna li jkun hemm kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni ġusta għall-prodotti impurtati, li għandhom tendenza li ma jissodisfawx l-istess standards li jirregolaw il-prodotti Komunitarji; jemmen li l-istandards ta’ kwalità Ewropej applikabbli għall-prodotti minn pajjiżi terzi li għandhom aċċess għas-suq intern għandhom ukoll ikunu stipulati abbażi ta’ ftehim fil-qafas tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO);

3.

Iqis li huwa meħtieġ li jiżdiedu l-kontroll u l-koordinazzjoni bejn id-diversi awtoritajiet biex ikun żgurat li l-prodotti tal-ikel impurtati jkunu konformi mal-istandards tal-UE dwar l-ambjent, is-sikurezza tal-ikel u l-benesseri tal-annimali; jieħu nota tal-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-Agrikoltura tad-19 ta’ Diċembru 2008 dwar is-sikurezza tal-prodotti agroalimentari impurtati u dwar il-konformità mal-istandards Komunitarji, madankollu, f’dawn il-konklużjonijiet jinnota nuqqas ta’ rieda politika soda biex jissaħħu l-kontrolli Komunitarji fil-pajjiżi terzi;

4.

Jenfasizza li l-politika relatata mal-kwalità ma tistax titqies b’mod separat mill-kwistjoni tal-ġejjieni tal-PAK u lanqas mill-isfidi bħall-bidla fil-klima, il-ħtieġa tal-ħarsien tal-bijodiversità, il-provvista tal-enerġija u l-ġestjoni tar-riżorsi tal-ilma;

5.

Jemmen li fil-kuntest tal-prezz ġeneralment għoli tal-materja prima, l-inċentivi biex tiżdied il-produzzjoni ma għandhomx iservu ta' skuża biex jonqsu l-istandards;

6.

Jafferma mill-ġdid li l-objettiv ta’ livell ogħla ta' sikurezza tal-ikel, standards ogħla ta’ benesseri tal-annimali u tal-ħarsien tal-ambjent għandu jkun li jintlaħaq livell ogħli ta' kwalità għall-prodotti li jagħtu vantaġġ kompettiv konsiderevoli lill-produtturi agrikoli, u li l-produtturi agrikoli għandhom ikunu jistgħu jaqilgħu biżżejjed biex ikopru l-ispejjeż li jinvolvu r-rekwiżiti tal-UE dwar is-sikurezza tal-ikel, dwar il-benesseri tal-annimali u l-ħarsien tal-ambjent; huwa tal-opinjoni li, jekk il-vantaġġ kompetittiv mogħti lill-produtturi agrikoli ma jkunx biżżejjed biex ikopru dawn l-ispejjeż, il-fondi tal-PAK f'dan ir-rigward għandu jkollhom rwol importanti li l-bdiewa Ewropej għandhom jużaw biex jiggarantixxu s-sikurezza, il-benesseri tal-annimali u l-ħarsien tal-ambjent fil-biedja;

7.

Iqis li l-politika tal-UE fil-qasam tal-kwalità għandha tkun marbuta mill-qrib mar-riforma tal-Politika Agrikola Komuni wara l-2013; huwa tal-fehma li l-irwol tal-Unjoni Ewropea f’din il-politika għandu jkun wieħed ta’ appoġġ (inkluż għajnuna finanzjarja) bil-għan li tinkiseb produzzjoni tal-biedja u tal-ikel ta’ kwalità għolja fl-Ewropa; jenfasizza li għandha tingħata aktar għajnuna lill-organizzazzjonijiet tal-produtturi, l-aktar sabiex il-produttur iż-żgħir ma jkunx żvantaġġjat;

8.

Jiġbed l-attenzjoni dwar il-fatt li l-Unjoni Ewropea, bl-iffirmar tat-Trattat Internazzjonali dwar ir-Riżorsi Ġenetiċi tal-Pjanti għall-Ikel u l-Agrikoltura, intrabtet li timplimenta miżuri għall-preservazzjoni tar-riżorsi ġenetiċi; Jistieden, għalhekk, lill-Kummissjoni biex twaqqaf programmi speċifiċi ta’ promozzjoni tal-bejgħ li jħeġġu l-użu ta’ varjetajiet ta’ pjanti li huma mhedda mill-erożjoni ġenetika; jenfasizza li dan huwa maħsub sabiex ikun aktar attraenti għall-bdiewa u l-ġardinara li jkabbru varjetajiet li jinsabu elenkati bħala riżorsi ġenetiċi tal-pjanti, u li għandhom jitwaqqfu programmi ta’ promozzjoni tal-bejgħ simili għal razez ta’ annimali tal-irzizet li qegħdin fil-periklu tal-estinzjoni;

9.

Ifakkar li l-proċess kontinwu tal-liberalizzazzjoni tas-swieq agrikoli dinjin qed iwassal biex il-produtturi tal-UE ikunu esposti għall-kompetizzjoni internazzjonali diretta, u li kull miżura supplimentari li huma jridu jikkonformaw magħha tista’ ma tagħmilx ġid lill-kompetizzjoni iżda tista’ wkoll tkun ta’ vantaġġ għall-bdiewa tal-UE jekk huma jkunu effettivament kapaċi jiddistingwu l-prodotti tagħhom fis-suq u jiksbu lura vantaġġi; ifakkar ukoll li l-bdiewa tal-UE jistgħu jdawru d-domanda tal-konsumatur favur tagħhom billi jipprovdu lill-konsumaturi bi prodotti ta’ kwalità li jipproduċu lokalment, standards ogħla ta’ benesseri tal-annimali u tal-ambjent, fost affarijiet oħra;

10.

Jenfasizza li, fin-negozjati fid-WTO, il-Kummissjoni għandha taħdem biex tilħaq ftehim dwar il-“kwistjonijiet mhux kummerċjali” li jiggarantixxi li l-akbar ammont possibbli ta’ prodotti impurtati jkunu jissodisfaw l-istess rekwiżiti imposti fuq il-bdiewa Ewropej, sabiex il-kwalità tal-prodotti agrikoli li jissodisfaw ir-rekwiżiti tal-UE fl-oqsma tas-sikurezza tal-ikel, il-benesseri tal-annimali u l-ħarsien tal-ambjent, tipprovdi vantaġġ kompetittiv ċar għall-produtturi tal-biedja;

11.

Jinsab imħasseb dwar l-influwenza tal-katini kbar tal-ħwienet fuq il-livell ġenerali tal-kwalità tal-prodotti tal-ikel Ewropej; kif ukoll dwar il-fatt li s-swieq karatterizzati minn distribuzzjoni kkonċentrata ħafna, għandhom it-tendenza li jkollhom uniformità u inqas varjetà ta’ prodotti tal-biedja u tal-ikel, li twassal għal anqas disponibilità ta' prodotti tradizzjonali u għal aktar enfasi fuq il-prodotti pproċessati; jissuġġerixxi li l-Kummissjoni tirregola l-prattiki ta’ “reverse tendering” imposti minn numru żgħir ta’ xerrejja kbar Ewropej minħabba l- konsegwenzi diżastrużi għall-prodotti ta’ kwalità;

12.

Jinsab imħasseb dwar il-kumplessità tas-sistema tal-UE ta’ standards bażiċi u dwar in-numru kbir ta' regoli li jridu jikkonformaw magħhom il-bdiewa fl-Unjoni Ewropea; huwa favur sistema simplifikata u jappella sabiex kull regola ġdida tkun evalwata skont il-kriterji tal-adegwatezza, tan-neċessità u tal-proporzjonalità;

13.

Jappella biex ikun hemm simplifikazzjoni ulterjuri tal-istandards tal-kummerċjalizzazzjoni billi jiġu ċċarati l-kriterji ewlenin li għandhom jiġu applikati; jappella għall-iżvilupp ta' linji gwida tal-UE dwar l-użu ta' termini riservati ġenerali, bħalma huma “baxx fiz-zokkor”, “baxx fil-karbonju”, “tad-dieta” u “naturali”, bl-iskop li jiġu evitati prattiki li jiżvijjaw;

14.

Jinsab imħasseb dwar il-fatt li l-parti l-kbira tal-konsumaturi tal-UE mhumiex infurmati biżżejjed dwar il-katina tal-ikel, b'mod partikolari f'dak li jirrigwarda l-oriġini tal-prodotti u tal-materja prima; huwa favur l-indikazzjoni obbligatorja tal-post tal-produzzjoni tal-prodotti primarji bbażata fuq it-tikketta tal-pajjiż tal-oriġini, li tirrifletti x-xewqa tal-konsumatur li jkun jaf iktar dwar l-oriġini tal-prodott li qiegħed jixtri; jemmen li din is-sistema għandha tapplika wkoll għall-prodotti pproċessati tal-ikel u għandha tipprovdi informazzjoni dwar l-oriġini tal-ingredjenti ewlenin u tal-materja prima, u tispeċifika il-post ta' oriġini tagħhom u dak tal-aħħar ipproċessar tal-prodott;

15.

Iqis li l-mudell Awstraljan huwa eżempju tajjeb ta’ sistema tal-ittikkettar tal-pajjiż tal-oriġini, filwaqt li tqis, f’dan ir-rigward, il-kundizzjonijiet speċifiċi tas-setturi produttivi differenti tal-Unjoni Ewropea, bil-mod kif tindika l-livelli differenti bħal “prodott fi” (għall-prodotti tal-ikel maħduma lokalment b’ingredjenti lokali), “magħmul fi” (għall-prodotti tal-ikel li għaddew minn proċess sostanzjali lokalment), jew “maħdum f'pajjiż X bl-użu ta’ ingredjenti lokali jew importati”; ifakkar li sħab kummerċjali importanti oħra bħall-Istati Uniti jew in-New Zealand jużaw ukoll sistemi ta' ttikkettar tal-istess tip;

16.

Iqis li sakemm ikunu rispettati l-istandards tas-sigurtà tal-ikel, l-istandards ta' kummerċjalizzazzjoni ma għandhomx ixekklu l-aċċess tal-prodotti għas-suq fuq il-bażi tal-estetika, il-forma jew id-daqs tagħhom;

17.

Huwa tal-fehma li t-tikketti ta’ kwalità tal-UE inġenerali, bit-test “immanifatturat fl-Unjoni Ewropea” għandhom iwasslu biex il-prodotti tal-UE jispikkaw fis-suq minħabba l-istandards għoljin ta' kwalita' li jirregolaw il-produzzjoni tagħhom;

18.

Iqis li jinħtieġ li jkunu promossi t-termini riservati fakultattivi bħala alternattiva għall-istandards obbligatorji ta' kummerċjalizzazzjoni; madankollu huwa tal-fehma li l-introduzzjoni ta’ dawn id-definizzjonijiet uniformi li jissodisfaw lill-partijiet kollha interessati jista’ jkollha diffikultajiet minħabba d-drawwiet u t-tradizzjonijiet differenti ta’ dieta nutrizzjoni, kif ukoll iżżid l-ammont ta’ tagħrif għall-konsumaturi u l-ħtieġa tal-ħolqien ta' sistema ta’ monitoraġġ li teżamina l-użu ta’ dawn it-termini;

19.

Huwa favur miżuri maħsuba biex jissimplifikaw ir-regolamenti tal-UE mingħajr ma jżarmawhom, u biex jillimitaw l-oqsma fejn tiġi pprattikata l-awtoregolamentazzjoni; iqis li l-istandards komuni tal-kummerċjalizzazzjoni huma neċessarji u jistgħu jkunu stabbiliti b'mod iktar effikaċi; iqis, f'dan ir-rigward, li għandha tkun promossa r- regolamentazzjoni konġunta bħala l-mezz normali għall-adozzjoni ta' leġiżlazzjoni tal-Komunita' f'dan il-qasam; jistieden lill-awtoritajiet nazzjonali u r-rappreżentanti tas-settur tal-ikel u tal-bdiewa jkunu involuti f'dan il-proċess;

20.

Jenfasizza li s-sistemi ta' kwalità tal-ikel għandhom jipprovdu tagħrif u joffru garanzija għall-konsumaturi dwar il-ġenwinità tal-ingredjenti lokali u t-tekniki tal-produzzjoni; jikkunsidra għalhekk li dawn l-iskemi jeħtieġ ikunu implimentati u mħaddma b'kontrolli msaħħa u sistemi ta' rintraċċabilità;

21.

Jemmen li hemm bżonn ta' sistemi ta' ttikkettar iktar trasparenti u rikonoxxuti aktar mill-konsumaturi, u li għall-finijiet tal-ittikkettar trasparenti tal-oriġini, kemm għall-prodotti tal-UE kif ukoll għal importazzjonijiet minn pajjiżi terzi, għandha tkun identifikata l-oriġini tal-ingredjenti agrikoli essenzjali li huma speċifiċi għall-prodott;

22.

Huwa tal-fehma li għandu jkun żgurat l-użu esklussiv ta’ prodotti oriġinali mmarkati “DOP” bħala materja prima biss f’dawk il-każijiet fejn id-denominazzjoni protetta tkun indikata fuq it-tikketta u fir-reklamar tal-prodott ipproċessat; jenfasizza li b’dan il-mod, fuq in-naħa l-waħda, ikun evitat li l-konsumaturi jiġu mqarrqa u fuq in-naħa l-oħra tiġi promossa d-domanda għal prodotti b’denominazzjoni ta’ oriġini protetta;

23.

Iqis li jkun xieraq li jiġu stabbiliti regoli dwar l-użu tat-termini “tal-muntanji” u “tal-ġżejjer” peress li dawn jagħtu vantaġġ addizzjonali sostanzjali lill-prodotti agrikoli u l-prodotti tal-ikel mir-reġjuni żvantaġġjati kkonċernati; huwa tal-opinjoni li meta jintużaw it-termini “tal-muntanji” u “tal-ġżejjer”, għandu jkun obbligatorju li jkun indikat il-pajjiż tal-oriġini tal-prodott;

24.

Jirrimarka li, minħabba l-fatt li għall-konsumatur medju, id-differenza bejn id-DOP u l-IĠP mhix ċara, għandha ssir kampanja ta' informazzjoni biex il-konsumaturi jagħrfu din id-differenza;

25.

Huwa kontra l-iffissar ta’ kriterji ta’ valutazzjoni iktar stretti bħalma huma l-kriterji rigward l-opportunitajiet ta’ esportazzjoni u s-sostenibiltà; jirrimarka dwar il-fatt li jeżistu eżempji ta’ prodotti li effettivament ma jiġux esportati iżda li madankollu huma importanti ħafna għall-iżvilupp tal-ekonomiji lokali u għall-preservazzjoni tal-koeżjoni soċjali;

26.

Jafferma li l-indikazzjonijiet ġeografiċi jikkostitwixxu wirt Ewropew importanti li għandu jkun ippreservat kemm għad-dinamiżmu ekonomiku kruċjali tiegħu, kif ukoll għall-impatt soċjoekonomiku determinanti tiegħu għal diversi reġjuni tal-UE; iqis li t-tikketti jippreżentaw garanzija ta' kwalità li għandha tkun ikkonsolidata partikolarment billi jissaħħħaħ il-kontroll tal-amministrazzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi mill-gruppi applikanti li jirrappreżentawhom; iqis li dawn l-indikazzjonijiet jgħinu lill-konsumaturi jagħżlu bejn il-prodotti disponibbli;

27.

Iqis li jeħtieġ li jkunu spjegati aħjar id-differenzi bejn il-marki kummerċjali u l-indikazzjonijiet ġeografiċi u li jittieħdu miżuri li jippermettu l-implimentazzjoni konkreta ta’ regoli komunitarji eżistenti li ma jippermettux li tiġi rreġistrata marka li jkun fiha jew li tagħmel referenza għad-DPO/ IĠP minn operaturi li ma jirrappreżentawx l-organizzazzjonijiet ta’ produtturi ta’ dawk id-DPOs/IĠPs; jikkunsidra ta’ importanza kruċjali li jitniedu kampanji promozzjonali, li jkollhom baġit speċifiku, sabiex jingħata tagħrif lill-konsumaturi dwar il-vantaġġi ta’ dawn is-sistemi pubbliċi ta’ ċertifikazzjoni;

28.

Jemmen li sabiex tiġi preservata l-kwalita' u mħarsa r-reputazzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi, produtturi ta' prodotti b'indikazzjonijiet ġeografiċi għandhom jiddisponu minn għodda biex jamministraw il-volum ta’ produzzjoni tagħhom b'mod xieraq;

29.

Iqis li fil-każ tal-użu ta' prodott b’IĠP, fi prodott finali kompost, fejn il-karatteristiċi tal-prodott b’IĠP ġew immodifikati, l-entità ta’ protezzjoni jew l-awtorità kompetenti għandu jkollha l-possibiltà li twettaq kontrolli speċifiċi bil-għan li tivverifika li l-karatteristiċi tal-prodott b’IĠP ma ġewx immodifikati ż-żejjed;

30.

Jappella biex ikun hemm protezzjoni aħjar tal-marki rreġistrati, partikolament f’ċerti fażijiet tal-ippakkettar u l-promozzjoni ta’ dawn il-prodotti barra miż-żona ta’ produzzjoni, fejn jeżisti r-riskju li jsir abbuż minn dawn il-marki; Jappella sabiex tkun applikata r-regolamentazzjoni Komunitarja li ma tippermettix ir-reġistrazzjoni ta’ marki li għandhom denominazzjoni simili għal denominazzjoni DOP jew IĠP diġà rreġistrata;

31.

Japprova l-iżvilupp ta’ regoli komuni għall-produtturi tal-prodotti b’informazzjoni ġeografika, li jistabbilixxu l-kundizzjonijiet rigward ir-restrizzjonijiet marbuta ma’ informazzjoni ġeografika, kif ukoll rigward l-użu tad-denominazzjoni tal-prodotti pproċessati;

32.

Jesprimi ruħu favur simplifikazzjoni tal-proċedura ta' reġistrazzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi u favur it-tnaqqis taż-żmien neċessarju biex dawn jinkisbu;

33.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-livell ta' protezzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi jvarja minn Stat Membru għall-ieħor; huwa favur l-armonizzazzjoni leġiżlattiva u proċedurali f'dan il-qasam, l-aktar fir-rigward tar-regoli dwar l-applikazzjoni tal-protezzjoni ex ufficio;

34.

Jawgura li l-protezzjoni internazzjonali tal-indikazzjonijiet ġeografiċi tkun imsaħħa; jitlob lill-Kummissjoni tintensifika l-isforzi tagħha, partikolarment fuq livell politiku, biex jinkiseb titjib fil-protezzjoni tal-IĠP fil-qasam tan-negozjati tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (kemm fuq livell tal-estensjoni tal-protezzjoni tal-Artikolu 23 tal-Ftehim fuq Aspetti marbuta mal-Kummerċ dwar id-Drittijiet tal-Proprjetà Intellettwali għall-prodotti kollha, kif ukoll rigward l-istabbiliment ta’ reġistru multilaterali tal-IĠP), iżda wkoll fil-qafas tan-negozjati tal-adeżjoni fil-WTO tal-Istati l-ġodda u ta’ ftehimiet bilaterali li qegħdin jiġu nnegozjati;

35.

Huwa tal-opinjoni li l-prodotti esportati, kif ukoll dawk li ma jiġux esportati, għandhom ikunu suġġetti għal din il-protezzjoni internazzjonali min-naħa tal-UE, u fejn meħtieġ, din il-protezzjoni tista’ tkun differenti skont ir-riskju ta’ użu mhux awtorizzat reali tal-prodotti fl-UE, biex prodotti b’riskju ogħla ta’ użu mhux awtorizzat, li jiġu esportati, ikunu suġġetti għall-protezzjoni internazzjonali fil-qafas tad-WTO, filwaqt li għall-prodotti b'inqas riskju ta' użu mhux awtorizzat fis-swieq fuq livell lokali, tista' tiġi proposta proċedura simplifikata, li ladarba rikonoxxuta mill-Istati Membri għandha tiġi notifikata lill-Kummissjoni (li jista’ jitqabbel mal-protezzjoni temporanja attwali) u tgawdi protezzjoni legali Komunitarja;

36.

Jirrimarka li ċerti marki qegħdin jintużaw illegalment u b’mod sistematiku, minn pajjiżi terzi u dan qiegħed iwassal biex il-konsumaturi jiġu mqarrqa u r-reputazzjoni tal-prodotti oriġinali titpoġġa f’periklu; jirrimarka li l-protezzjoni ta’ marka f’pajjiż terz hija proċedura li tieħu wisq fit-tul, u huwa diffiċli li tiġi implimentata minn organizzazzjoni tal-produturi waħda peress li kull pajjiż għandu sistema u proċeduri ta’ protezzjoni partikolari; jistieden lill-Kummissjoni biex tipprovdi pariri u għarfien lill-organizzazzjonijiet tal-produtturi, jew anki appoġġ legali billi tikkonkludi ftehimiet ma’ pajjiżi terzi;

37.

Iqis neċessarju li l-użu tal-indikazzjonijiet tal-oriġini protetti u l-indikazzjonijiet ġeografiċi protetti jkunu suġġetti għal kontroll komunitarju u nazzjonali u jkunu stipulati sanzjonijiet ħorox li jiskoraġġixxu l-użu mhux awtorizzat ta' dawn l-istrumenti, b’tali mod li l-Istati Membri jkollhom l-obbligu li jaġixxu fl-awtorità tagħhom f’każijiet ta’ użu mhux awtorizzat jew imitazzjoni ta’ informazzjoni ġeografika; jissuġġerixxi li, f’dan ir-rigward, tiddaħħal klawsola speċifika fl-Artikolu 13 tar-Regolament (KE) tal-Kunsill Nru. 510/2006 tal-20 ta’ Marzu 2006 dwar il-protezzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi u tal-indikazzjonijiet tal-oriġini għal prodotti tal-biedja u tal-ikel (3); huwa favur is-simplifikazzjoni tal-kisba tad-DOP u l-istipular ta' kontrolli stretti mill-awtoritajiet ta' kull Stat Membru li għandhom jiggarantixxu t-twettiq tal-istadji kollha tal-proċess ta' produzzjoni fir-reġjun ġeografiku kkonċernat;

38.

Huwa tal-fehma li l-kontrolli tas-suq bil-għan li jiġu rrispettati r-regolamenti għall-prodotti kollha b'DOP u IĠP, għalkemm ifissru spiża amministrattiva għall-Istati Membri, jikkontribwixxu, b’mod sostanzjali, għall-protezzjoni effettiva ta’ dawn il-prodotti; jaqbel mal-għoti ta' assistenza teknika Komunitarja għat-twettiq ta’ kontrolli mill-Istati Membri sabiex ikun żgurat li jkun hemm implimentazzjoni uniformi kemm jista’ jkun, tal-protezzjoni tal-prodotti b’DOP u IĠP fl-UE;

39.

Huwa tal-opinjoni li hemm bżonn li jkunu intensifikati l-attivitajiet ta' informazzjoni u ta' popularizzazzjoni relatati ma' dawn is-sistemi, għal għajnuna finanzjarja Komunitarja kemm fis-suq intern u kemm għal pajjiżi terzi; iqis ukoll li hemm lok għat-tkabbir tal-parti kofinanzjata tal-Komunita' favur programmi tal-UE li jagħtu informazzjoni dwar il-prodotti tal-UE ta’ kwalità u jippromwovuhom; jixtieq li l-Kummissjoni tfittex li tippromwovi l-kunċett tal-IĠP fil-pajjiżi terzi, partikolarment billi żżid il-missjonijiet ta’ assitenza teknika f’koperazzjoni mal-organizzazzjonijiet tal-produtturi tal-IĠP;

40.

Jaqbel mal-ħolqien ta' Aġenzija Ewropea għall-kwalità tal-prodotti li tikkollabora mill-qrib mal-Awtorità Ewropea għas-Sigurtà tal-Ikel u mas-servizzi tal-Kummissjoni inkarigati mill-protezzjoni tal-kwalità tal-prodotti tal-ikel; din l-Aġenzija tkun kompetenti wkoll għall-għadd dejjem jikber ta’ talbiet minn pajjiżi terzi għal DOPs, IĠPs u prodotti ta' speċjalità tradizzjonali garantita;

41.

Jenfasizza l-importanza tar-Regolament (KE) Nru. 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta’ Settembru 2003 dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament għal-libertà tal-għażla tal-konsumaturi (4); jistieden lill-Kummissjoni biex tippreżenta proposta għal regolament għall-ittikkettar obligatorju anki għall-prodotti tal-annimali bħall-ħalib, laħam u bajd, li huma prodotti ta’ annimali li ngħataw għalf ġenetikament immodifikat;

42.

Huwa favur iż-żamma u s-simplifikazzjoni tas-sistema ta' speċjalità tradizzjonali garantita; juri d-diżappunt tiegħu għar-riżultati ta' dan l-istrument, li s’issa wassal biss għar-reġistrazzjoni ta' numru żgħir ħafna ta' GTS (20 rreġistrati u 30 talba fil-proċess ta' reġistrazzjoni); jinnota li fl-Artikolu 3 (2) tar-Regolament (KE) Nru. 509/2006 tal-Kunsill tal-20 ta' Marzu 2006 dwar prodotti agrikoli u prodotti tal-ikel li huma speċjalitajiet tradizzjonali garantiti (5), it-tieni lista msemmija fir-reġistru ta’ GTS (speċjalità tradizzjonali garantita) – li permezz tagħha, l-użu tal-ismijiet tal-prodotti jew prodotti tal-ikel ma jitħalliex f’idejn il-produtturi – għandha titneħħa peress li din iddgħajjef il-protezzjoni tal-GTS; itenni li s-sistema GTS għadha strument adegwat għall-protezzjoni tar-riċetti, u li toffri spazju sostanzjali għal żvilupp meti ċerti kundizzjonijiet ikunu ssodisfati;

43.

Iqis li d-definizzjoni tal-kunċett prodott “tradizzjonali”, kif tinsab fir-Regolament (KE) Nru 509/2006, mhix adegwata; huwa tal-opinjoni li r-relazzjoni bejn il-prodotti tradizzjonali u l-pajjiż, li fih għadha tinżamm it-tradizzjoni rilevanti, jew fejn il-produttur, li jirrispetta r-regoli tradizzjonali, għandu l-użu esklussiv ta’ dawn id-denominazzjonijiet, għandha ssaħħaħ l-istejtus tal-IĠP;

44.

Iqis li l-produzzjoni bijoloġika tippreżenta wieħed mill-aktar potenzjali qawwija ta' tkabbir tal-agrikoltura tal-UE u li għandha tissaħħaħ il-fiduċja fil-logo tal-UE permezz tal-programmi ta’ promozzjoni tagħhom; jgħid li, għalkemm ir-regolament Komunitarju adottat f'dan il-qasam jinkludi standards uniċi, l-Istati Membri japplikaw proċedura ta’ ċertifikazzjoni differenti, fejn uħud jagħżlu li jittrasferixxu l-operazzjonijiet ta’ kontroll, li jiswew il-flus, lill-awtoritajiet tal-kontroll, u oħrajn lil korpi tal-kontroll awtorizzati mill-Istat; jinnota li l-proċedura ta' ċertifikazzjoni tvarja minn Stat Membru għal ieħor u tiswa ħafna flus; jappella għall-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni dwar il-limiti massimi ta’ prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti pprojbiti fi prodotti minn produzzjoni bijoloġika; jappoġġja, fil-prinċipju, il-proposta għal tikketta li tindika prodott organiku tal-UE;

45.

iqis li huwa meħtieġ li jkunu armonizzati t-tipoloġija tal-organiżmi u tal-proċeduri għall-kontroll u ċ-ċertifikazzjoni tal-prodotti bijoloġiċi sabiex titrawwem sigurtà u fiduċja fil-konsumaturi permezz ta' logo ġdid tal-UE għall-prodotti tal-agrikoltura bijoloġika, li tissodisfa kriterji uniformi dwar il-produzzjoni, il-kontroll u ċ-ċertifikazzjoni fl-UE kollha, u li jikkontribwixxi biex jissolvew problemi u biex ikun promoss aktar is-suq intern fi prodotti bijoloġiċi;

46.

Huwa tal-opinjoni li l-ittikkettar ta' prodotti miksuba minn agrikoltura konvenzjonali b’tali mod li jagħti l-impressjoni li l-prodotti inkisbu minn agrikoltura bijoloġika, jista' jxekkel l-iżvilupp tas-suq intern għal prodotti alimentari bijoloġiċi fl-UE; għalhekk, jesprimi t-tħassib tiegħu fid-dawl tal-isforzi biex jiġi estiż l-użu tal-marka Bijoloġika anki fuq il-prodotti tal-ikel li mhumiex prodotti b’mod konformi mal-prinċipji tal-agrikoltura bijoloġika;

47.

Huwa favur l-indikazzjoni obbligatorja tal-pajjiż tal-oriġini fuq prodotti bijoloġiċi mhux ipproċessati u prodotti bijoloġiċi pproċessati ġejjin minn pajjiżi terzi, anke meta jkun applikat il-logo tal-UE għall-prodotti bijoloġiċi;

48.

Huwa tal-opinjoni li sabiex ikun żgurat funzjonament aħjar tas-suq intern għall-prodotti bijoloġiċi, jeħtieġ li

49.

Jilqa' b'sodisfazzjon it-twaqqif fuq livell tal-Istati Membri ta' uffiċċji ta' prodotti tradizzjonali u ekoloġiċi; iqis neċessarju li kull Stat Membru juża istituzzjonijiet pubbliċi jew privati rikonoxxuti unaniment mill-produtturi u l-konsumaturi li jkunu inkarigati biex jiċċekkjaw il-produzzjoni nazzjonali ta' prodotti ekoloġiċi u ta' kwalità u biex jassiguraw il-promozzjoni tagħhom;

50.

Jagħraf li l-konsumaturi għandhom talbiet dejjem akbar fuq il-kwalità tal-ikel u tal-prodotti tal-ikel, mhux biss f'termini ta' sikurezza, imma wkoll f'termini ta' preokkupazzjonijiet etiċi, bħalma huma s-sostenibilità ambjentali, il-ħarsien tal-benessri tal-annimali u t-teknoloġiji tal-organiżmi ġenetikament immodifikati (GMO); jistieden lill-Kummissjoni sabiex tagħti kriterji għall-inizjattivi ta' kwalità bħalma huma l-iskemi volontarji ta' tikkettar ta' prodotti li ma fihomx GMO li għandhom jagħtu lill-konsumaturi għażla ċara;

51.

Iqis li huwa meħtieġ li jkunu inkoraġġiti sistemi ta’ produzzjoni li jirrispettaw l-ambjent; jiddispajċih għan-nuqqas ta’ regolament Komunitarju dwar il-produzzjoni integrata li jippermetti li jingħataw provi tal-isforzi li wettqu l-produtturi tal-UE, permezz ta’ kampanji xierqa ta’ promozzjoni bil-għan li jiġbdu l-attenzjoni fuq il-valur miżjud ta’ dawn il-produzzjonijiet;

52.

Huwa tal-opinjoni li l-metodi tal-UE għall-armonizzazzjoni ta’ standards mhumiex meħtieġa; iqis li m’hemmx ħtieġa li jitwaqqfu aktar sistemi ta’ ċertifikazzjoni għall-ittikettar tal-prodotti alimentari fuq livell Komunitarju peress li dan inaqqas il-valur tas-sistemi eżistenti u jista’ jiżgwida lill-konsumatur;

53.

Jenfasizza li l-iżvilupp ta’ tikketti ta’ kwalità, inkluż dak li hu assoċjat magħhom, m’għandux iwassal għal restrizzjonijiet amministrativi iktar stretti għall-produtturi; għalhekk jixtieq, li fid-dawl ta’ dawn il-marki, il-produtturi jiddisponu minn dritt tal-inizjattiva, u jkunu limitati l-interventi għall-protezzjoni ta’ dawn il-marki mill-awtoritajiet Komunitarji sabiex ikun żgurat li l-produtturi jingħataw kumpens xieraq għall-ispejjeż tagħhom u l-konsumaturi jkunu protetti minn iffalsifikar jew kull xorta oħra ta’ frodi;

54.

Jenfasizza li s-sistemi ta’ ċertifikazzjoni eżistenti, minbarra r-rispett tar-regoli legali, jiggarantixxu wkoll elementi oħra importanti għas-sigurtà tal-prodotti tal-ikel, bħal pereżempju t-traċċabiltà, permezz ta’ monitoraġġ strett; jenfasizza li r-regolamenti taċ-ċertifikazzjoni jirriflettu d-domanda tas-soċjetà u għalhekk jeħtieġ tingħata għajnuna statali għall-ispejjeż li jkollhom il-bdiewa; iħeġġeġ il-promozzjoni ta' koperazzjoni iktar attiva fl-organizzazzjonijiet tal-produtturi peress li bidwi waħdu ma jistax jieħu azzjoni biex ikopri r-regolamenti eċċessivi ta’ ċertifikazzjoni tal-kummerċ;

55.

Jiġbed l-attenzjoni dwar il-fatt li is-sistemi ta’ ċertifikazzjoni privati, attwalment, ma jissodisfawx l-iskop li jipprovdu lill-konsumaturi b’informazzjoni dwar il-kwalitajiet tal-prodotti kkonċernati, iżda jservu biss bħala mezz ta’ aċċess għas-suq li jżid l-ispiża burokratika tal-produtturi, u bħala ħanut tajjeb għall-intrapriżi żgħar li jinnegozjaw f’tip wieħed ta’ prodott alimentari; iqis li jeħtieġ li l-proliferazzjoni ta’ sistemi ma tiġix imħeġġa, għax dawn is-sistemi jirrestrinġu l-aċċess għas-suq ta’ sezzjoni mis-settur tal-produzzjoni;

56.

Jiġbed l-attenzjoni dwar il-fatt li l-proliferazzjoni attwali ta’ sistemi ta’ ċertifikazzjoni privati xxekkel l-aċċess ta’ parti mis-settur għas-suq, u li dawn is-sistemi mhumiex qegħdin jikkontribwixxu biex jipprovdu lill-konsumaturi bi prodotti ta’ kwalità mtejba; jitlob lill-Kummissjoni biex taħdem favur rikonoxximent reċiproku tas-sistemi ta’ ċertifikazzjoni privati sabiex ikunu kkontrollati l-proliferazzjoni tagħhom u l-esklużjoni tal-prodotti ta’ kwalità mis-suq; iqis li jeħtieġ ikunu żviluppati linji gwida Komunitarji li jkopru l-aspetti li dawn is-sistemi ma jistgħux jirregolaw, bħal pereżempju, kunċetti u informazzjoni li “jivvalorizzaw”, li għandhom ikunu stabbiliti bl-għajnuna ta’ livelli u dejta oġġettivi;

57.

Jiġbed l-attenzjoni dwar il-fatt li l-prodotti reġjonali huma ta’ importanza kbira għall-ekonomija tal-post u għall-komunitajiet lokali, u għaldaqstant għandhom jiġu rrifjutati suġġerimenti li għandhom l-għan li jillimitaw l-għadd ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi reġistrati;

58.

Huwa tal-opinjoni li m’għandhom ikunu fformulati l-ebda forom ġodda tal-promozzjoni tal-prodotti tradizzjonali li jistgħu jwasslu biex idgħajfu s-sistema GTS;

59.

Jappella għal tisħiħ tal-kollaborazzjoni mal-Organizzazzjoni Internazzjonali tal-Istandardizzazzjoni u l-implimentazzjoni fuq l-aktar skala wiesgħa possibbli ta' sistemi alternattivi bħall-HACCP (sistema tal-analiżi tar-riskju u tal-punti kritiċi ta' kontroll);

60.

Jirrimarka li f'dak li jirrigwarda d-dimensjoni internazzjonali, l-Unjoni Ewropea ltaqgħet ma' problemi ta' kompetittività mal-imsieħba kummerċjali prinċipali tagħha; jinsab imħasseb dwar il-pressjoni li qed jagħmlu l-pajjiżi emerġenti, li ma għandhomx l-istess livell ta' sigurtà u ta' kwalità daqs il-prodotti Ewropej u għalhekk il-kontroll ħafna drabi hu suġġett għal attenzjoni; Itenni, f'dan ir-rigward, il-ħtieġa li jkun implimentat il-kunċett ta' “aċċess kundizzjonali għas-swieq”, li l-Parlament ħeġġeġ f'diversi riżoluzzjonijiet tiegħu;

61.

Jitlob li jkunu konklużi aktar ftehimiet bilaterali mas-swieq prinċipali u ftehimiet dwar il-ġlieda kontra l-iffalsifikar; jistieden lill-Kummissjoni biex tagħti kontribut għas-soluzzjoni tal-problema tal-protezzjoni internazzjonali tat-trejdmarks, inkluża l-protezzjoni tal-IGP, l-AOP u l-STG;

62.

Iqis neċessarju li tkun żgurata publiċità ħafna akbar tal-vantaġġi tal-politiki tal-Unjoni Ewropea dwar il-garanzija tal-kwalità u tas-sigurtà tal-ikel; jiddispjaċih li ċ-ċittadini Ewropej m’għandhomx aċċess faċli għal informazzjoni komprensiva dwar il-kontribut tal-Unjoni Ewropea f'dan il-qasam; jirrakkomanda lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex isaħħu iktar l-isforzi tagħhom biex ixerrdu l-informazzjoni u l-promozzjoni dwar l-istandards tal-kwalità u s-sigurtà tal-prodotti alimentari li japplikaw għall-prodotti tal-UE;

63.

Jenfasizza l-irwol li jista' jkollu l-finanzjament Ewropew f'dan il-qasam; iqis li l-parteċipazzjoni Komunitarja ta' 75 % għall-programmi għat-titjib tal-kwalità fil-pajjiżi ta' konverġenza mhux biżżejjed; minkejja dan, jiġbed l-attenzjoni dwar l-intensifikazzjoni tal-kundizzjonijiet ta' kreditu għall-produtturi ż-żgħar, fil-kuntest tal-kriżi finanzjarja dinjija, fatt li se jillimita ħafna l-aċċess tal-dawn il-produtturi għall-kofinanzjamenti;

64.

Iqis li l-esperjenza tas-swieq tal-bdiewa (“Farmer Market”), ħwienet tal-bejgħ minn fejn isir bejgħ ta’ prodotti reġjonali u tal-istaġun immexija direttament mill-azjendi agrikoli, għandha tkun inkoraġġita peress li tiżgura prezz ġust għall-prodotti ta' kwalità għolja, issaħħaħ ir-relazzjoni tal-prodott mar-reġjun u tissensibilizza lill-konsumatur biex jagħmel għażla infurmata fir-rigward tal-aspetti tal-kwalità; huwa tal-opinjoni li l-Istati Membri għandhom iħeġġu l-ħolqien ta’ postijiet tal-bejgħ fejn il-produtturi jkunu jistgħu joffru l-prodotti tagħhom lill-konsumaturi b'mod dirett;

65.

Iħeġġeġ it-twaqqif ta’ programmi ta’ promozzjoni għas-swieq lokali sabiex ikunu promossi inizjattivi tal-ipproċessar u kummerċjalizzazzjoni lokali u reġjonali; huwa tal-opinjoni li dan jista’ jsir pereżempju, permezz tal-organizzazzjonijiet tal-produtturi, li jistgħu jżidu l-valur taż-żoni rurali u li, billi jevitaw toroq twal għat-trasportazzjoni, ikunu qegħdin jagħtu eżempju tajjeb li jikkontribwixxi għall-ġlieda kontra l-bidla fil-klima;

66.

Jitlob lill-President tiegħu biex iressaq din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/43

1.

Jilqa' b'sodisfazzjon il-pubblikazzjoni tar-Rapporti tal-Kummissjoni dwar il-Politika tal-Kompetizzjoni tal-2006 u l-2007;

2.

Ikompli jappoġġja rwol aktar proattiv għall-Parlament fl-iżvilupp tal-politika tal-kompetizzjoni permezz tal-introduzzjoni tal-proċedura ta' kodeċiżjoni;

3.

Jifraħ lill-Kummissjoni talli qed tisfida b'mod effettiv it-tħaddim ta' kartelli “hardcore” illegali u għall-multi rekord imposti fuq dawk responsabbli;

4.

Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Kunsill sabiex, fir-rigward tar-reviżjoni tal-Kummissjoni dwar il-Funzjonament tar-Regolament (KE) Nru 1/2003 (19), jinkludu l-prinċipji dwar l-għoti tal-multi fir-Regolament (KE) Nru 1/2003 u biex ikomplu jtejbu u jispeċifikaw dawk il-prinċipji sabiex jikkonformaw mal-istandards tal-prinċipji legali ġenerali;

5.

Jappoġġja l-użu tal-avviż u l-proċedura tal-klemenza riveduti biex jiġi inkoraġġit l-għoti ta' informazzjoni dwar l-operat ta' kartelli “hardcore” illegali;

6.

Jilqa' b'sodisfazzjon il-pubblikazzjoni tal-White Paper dwar azzjonijiet ta’ rkupru tad-danni għal ksur tar-regoli tal-KE dwar l-antitrust iżda jħeġġeġ sabiex ir-riforma titkompla b'mod li jiġi żgurat li l-effetti negattivi tas-sistema Amerikana ma jirripetux ruħhom fl-Unjoni Ewropea;

7.

Jitlob li l-Kummissjoni tipprovdi informazzjoni aħjar fir-rapporti ġejjienin tagħha dwar l-irwol u l-involviment tal-Uffiċjal tal-Kummissjoni għar-Relazzjonijiet mal-Konsumaturi f'każijiet dwar il-kompetizzjoni;

8.

Jinsab imħasseb dwar il-ħtieġa li jiġu evitati l-abbuż ta’ pożizzjonijiet dominanti fis-suq mill-korporazzjonijiet il-kbar, u jistieden lill-Kummissjoni sabiex twettaq analiżi tal-effetti fuq il-kompetizzjoni ta’ rapporti mhux ugwali bejn il-fornituri, jiġifieri min jipproduċi l-prodotti tal-ikel, u d-distributuri, fid-dawl tal-probabbiltà ta’ abbużi ta’ pożizzjoni ta’ dominanza; jistenna r-rapport tal-grupp ta’ ħidma tal-Kummissjoni dwar is-saħħa tax-xerrej;

9.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tikkunsidra li tanalizza l-operazzjoni ta' prattika abbużiva fis-settur tas-servizzi, li tista' twaqqaf lin-negozji ż-żgħar milli jkunu jistgħu jagħmlu offerti għal xogħol; jinnota l-problema li l-persuni li jaħdmu għal rashom u l-ħaddiema freelance kultant jiġu mċaħħda mill-possibilità li japplikaw tariffi standard f’każijiet fejn huma jkunu kważi esklużivament jiddependu fuq wieħed jew ftit utenti kbar tar-riżorsi tagħhom, u jistieden lill-Kummissjoni sabiex tistudja modi kif dawn jistgħu jorganizzaw ruħhom, jinnegozjaw u jikkonkludu ftehimiet kollettivi li jkunu konformi mal-prinċipji tal-liġi tal-kompetizzjoni;

10.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tirrevedi l-proċeduri interni tagħha għall-għażla ta’ suġġetti għal inkjesti settorjali;

11.

Jistieden lill-Kummissjoni sabiex tikkunsidra twettaq inkjesta settorjali dwar ir-riklamar fuq l-internet;

12.

Jistiden lill-Kummissjoni biex twettaq analiżi dwar id-differenzi nazzjonali li jista’ jkun hemm fl-applikazzjoni tar-regoli tal-akkwist pubbliku u l-probabbiltà tat-tagħwiġ tal-kompetizzjoni li tirriżulta minnhom;

13.

Jinnota li l-Kummissjoni tirrapporta attività rekord fir-rigward ta' dawn it-tliet setturi li ġejjin: multi tal-antitrust għall-kartelli, in-numru ta' każijiet ta' amalgamazzjonijiet notifikati lill-Kummissjoni, u n-numru ta' notifiki ta' għajnuna mill-Istat lill-Kummissjoni; iħeġġeġ lill-Kummissjoni, għaldaqstant, biex twettaq analiżi urġenti tar-riżorsi tal-persunal biex tiżgura li d-Direttorat Ġenerali tagħha għall-Kompetizzjoni għandu numru xieraq ta' ħaddiema biex ilaħħaq mal-ammont ta' xogħol tiegħu li qed jiżdied;

14.

Jenfasizza li l-applikazzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni għall-mergers u l-akkwisti ta’ kumpaniji għandhom jiġu evalwati mill-perspettiva tas-suq intern kollu, mhux ta’ partijiet minnu biss;

15.

Jilqa' b'sodisfazzjon l-evidenza, fir-Rapporti tal-Kummissjoni għall-2006 u l-2007 dwar il-Politika tal-Kompetizzjoni, tal-effettività tar-ristrutturar tal-unità għall-Kontroll tal-Megers fid-Direttorat Ġenerali għall-Kompetizzjoni skont linji settorjali b'analiżijiet ekonomiċi msaħħa u evalwazzjoni bejn il-pari;

16.

Jilqa’ t-tħabbira tat-tnedija ta’ reviżjoni tar-Regolament dwar l-Għaqdiet (20); itenni li jqis li d-dispożizzjonijiet attwali m'humiex biżżejjed fid-dawl ta’ swieq tal-UE dejjem aktar integrati u kumplessi u li għandha titwettaq reviżjoni bil-għan li jinstab approċċ konsistenti fl-evalwazzjoni ta’ operazzjonijiet ta’ meger komparabbli;

17.

Jinnota l-livell rekord ta' notifiki ta' għajnuna mill-Istat, u jilqa' b'sodisfazzjon il-pubblikazzjoni tar-Regolament għal Eżenzjoni Ġenerali Sħiħa biex ikunu koperti l-intrapriżi Żgħar u ta' daqs Medju (SMEs), l-għajnuna għar-riċerka u l-iżvilupp għall-benefiċċju tal-SMEs, l-għajnuna għall-impjiegi, l-għajnuna għat-taħriġ u l-għajnuna reġjonali;

18.

Jilqa’, b’mod partikulari, il-possibilità li min iħaddem jiġi ssussidjat fir-rigward tal-ispejjeż li l-impjegati tiegħu ikollhom fejn tidħol kura tat-tfal u tal-ġenituri;

19.

Huwa mħasseb dwar iż-żieda fil-konċentrazzjoni tas-suq u fil-konflitti ta’ interess fis-settur bankarju; iwissi kontra r-riskji sistematiċi globali li jistgħu jinħolqu mill-kunflitti ta’ interess u mill-konċentrazzjoni tas-suq;

20.

Jilqa' b'sodisfazzjon ir-reviżjoni tat-tabella ta' valutazzjoni tal-għajnuna mill-Istat iżda jħeġġeġ lill-Kummissjoni biex twettaq analiżi tal-effettività tal-għajnuna mill-Istat u jħeġġeġ sabiex ir-reviżjoni tat-tabella ta' valutazzjoni tidentifika dawk l-Istati Membri li naqsu milli jfittxu b'mod adegwat li jerġgħu jiġbru għajnuna mill-Istat li kienet illegali;

21.

Jilqa' b'sodisfazzjon il-pubblikazzjoni tal-linji gwida Komunitarji riveduti dwar l-għajnuna mill-Istat għall-ħarsien tal-ambjent, li jiggarantixxu li l-Istati Membri jistgħu jappoġġjaw il-produzzjoni tal-enerġija li tiġġedded u l-koġenerazzjoni effiċjenti tal-enerġija billi jagħtu għajnuna li tkopri b'mod sħiħ id-differenza bejn l-ispejjeż tal-produzzjoni u l-prezz tas-suq;

22.

Iġedded is-sejħa tiegħu għal progress akbar biex jiġu ċċarati kemm ir-regoli tal-kompetizzjoni fis-seħħ u kemm l-applikazzjoni prattika tagħhom b’rabta mas-servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali, minħabba d-differenzi konsiderevoli li hemm fil-politika li jadottaw l-Istati Membri;

23.

Jiddispjaċih li l-konsumaturi tal-enerġija fl-Unjoni Ewropea għadhom qed ibatu minn żidiet sproporzjonati fil-prezzijiet u minn suq tal-enerġija li fih distorsjonijiet, u li l-inkjesta settorjali tal-Kummissjoni wriet li ma kienx qed jiffunzjona sewwa; jerġa’ jenfasizza l-importanza tat-tlestija ta’ suq intern tal-enerġija li jiffunzjona tajjeb;

24.

Jappoġġja lill-Kummissjoni fl-isforzi tagħha biex tkompli tiżviluppa s-swieq tal-UE tal-gass u l-elettriċità, fejn element kruċjali tagħhom huwa s-separazzjoni tan-netwerks ta' bgħit min-naħa, u l-attivitajiet ta’ produzzjoni u provvista (unbundling) min-naħa l-oħra;

25.

Juri t-tħassib tiegħu għan-nuqqas ta’ trasparenza fl-iffissar tal-prezzijiet tal-fjuwil fis-swieq Ewropej; jitlob lill-Kummissjoni sabiex tiżgura li jkun hemm viġilanza kif jixraq fuq l-imġiba kompetittiva f’dawn is-swieq;

26.

Jappella sabiex jitwaqqfu mekkaniżmi li jiżguraw li l-adozzjoni tal-Iskema għall-Iskambji tal-Kwoti tal-Emissjonijiet ma toħloqx tagħwiġ fil-kompetizzjoni kemm internament kif ukoll fir-rigward ta’ kompetituri barranin;

27.

Jinnota li sa mid-9 ta' Ottubru 2007 il-Kunsill kien stieden lill-Kummissjoni biex tikkunsidra proċeduri ta' simplifikazzjoni biex wieħed jiffoka fuq kif l-inkjesti tal-għajnuna mill-Istat ikunu jistgħu jiġu ttrattati malajr f'ċirkostanzi kritiċi;

28.

Jilqa’ b’sodisfazzjon il-kjarifika u r-reazzjonijiet urġenti min-naħa tal-Kummissjoni fir-rigward tal-immaniġġjar tal-kriżi finanzjarja u ekonomika u l-użu tal-għajnuna Statali; jinnota l-ammont li qed jikber ta' għajnuna statali u jilqa' b'sodidfazzjon il-linji gwida dettaljati ulterjuri bl-għan li jkun hemm għajnuna Statali ffukata aħjar;

29.

Jirrikonoxxi l-applikabilità tal-Artikolu 87(3)b tat-Trattat għaċ-ċirkostanzi li qed jaffaċċjaw bħalissa l-ekonomiji tal-Istati Membri b’konsegwenza tat-taqlib fis-swieq finanzjarji; madankollu, iħoss li jeħtieġ li l-Kummissjoni tibqa’ tagħmel sorveljanza stretta fir-rigward ta’ pakketti ta’ salvataġġ finanzjarju biex tiżgura li jkun hemm kompatibbiltà fl-azzjonijiet ta’ emerġenza mal-prinċipji tal-kompetizzjoni ġusta;

30.

Iwissi kontra s-sospensjoni effettiva tar-regoli tal-kompetizzjoni; jisħaq dwar il-ħtieġa li jiġu studjati fid-dettall l-operazzjonijiet ta’ salvataġġ biex jiġi żgurat li jikkonformaw mad-dispożizzjonijiet tat-Trattat; jitlob lill-Kummissjoni sabiex tagħti rapport komprensiv ex post lill-Parlament u lill-parlamenti tal-Istati Membri dwar l-applikazzjoni ta’ regoli tal-kompetizzjoni f’kull każ individwali fir-Rapport annwali tagħha li jmiss dwar il-Politika tal-Kompetizzjoni;

31.

Juri t-tħassib tiegħu dwar tnaqqis kontinwu fl-attività ekonomika fl-Unjoni Ewropea, li mistenni jkompli sal-2009; iqis li jkun xieraq li fil-qafas tar-regoli tal-kompetizzjoni, jiġu applikati mekkaniżmi ta’ rispons adegwati, bħall-għajnuna għar-ristrutturar jew il-fond tal-aġġustament għall-globalizzazzjoni, biex jaffrontataw l-impatt tal-kriżi tal-kreditu fuq it-tkabbir u l-impjiegi;

32.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tagħraf il-ħtieġa li jibdew jitħaddmu mekkaniżmi li jimminimizzaw id-distorsjonijiet tal-kompetizzjoni u l-abbuż potenzjali tas-sitwazzjonijiet preferenzjali tal-benefiċjarji kkawżati minn garanziji Statali;

33.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tinforza r-restrizzjonijiet ta’ imġiba fuq l-istituzzjonijiet finanzjarji li qed jirċievu għajnuna mill-Istat sabiex jiġi żgurat li istituzzjonijiet bħal dawn ma jikbrux b'mod aggressiv billi jinqdew bil-garanzija, bi ħsara għall-kompetituri;

34.

Jilqa' b'sodisfazzjon it-tnaqqis sinifikanti fid-differenzi fil-prezzijiet ta' karozzi ġodda madwar l-Unjoni Ewropea li seħħ minn meta ġie implimentat ir-Regolament dwar l-Eżenzjoni Sħiħa għall-Vetturi bil-Mutur u jistenna bil-ħerqa l-evalwazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-effettività ta' dak ir-regolament;

35.

Jilqa’ b’sodisfazzjon l-azzjoni tal-Kummissjoni biex tnaqqas il-ħlasijiet għar-“roaming” fit-telekomunikazzjoni; madankollu jinnota li l-prezzijiet qed jibqgħu eżatt taħt il-massimu tal-prezz permess; jitlob li jittieħdu miżuri li jaġevolaw il-kompetizzjoni fil-prezzijiet flok miżuri ta' kontroll tal-prezzijiet;

36.

Jilqa' b'sodisfazzjon il-kontribuzzjoni tad-Direttorat Ġenerali tal-Kummissjoni għall-Kompetizzjoni għall-White Paper dwar l-Isport inkluż li, fost l-oħrajn, tiġbed l-attenzjoni għall-każistika stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Komunitajiet Ewropej, u l-prattika tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni fir-rigward tal-applikazzjoni tal-Artikoli 81 u 82 tat-Trattat KE għas-settur tal-isport;

37.

Jistieden lill-Kummissjoni sabiex tagħti aktar importanza lid-dimensjoni internazzjonali tal-politika tagħha dwar il-kompetittività tal-Unjoni Ewropea fil-livell globali u biex titlob l-applikazzjoni u r-rispett tal-prinċipju tar-reċiproċità fin-negozjati kummerċjali;

38.

Iqis li hu kruċjali li l-politika tal-kompetizzjoni tkun indirizzata sew fil-qafas tan-negozjati għal ftehimiet ta’ kummerċ bilaterali; jistieden lid-Direttorat Ġenerali tal-Kompetizzjoni sabiex jinvolvi ruħu b’mod attiv f’dawk in-negozjati biex ikun żgurat li jinkiseb għarfien reċiproku tal-prattika kompetittiva, l-aktar fl-oqsma tal-għajnuniet tal-istat, l-akkwist pubbliku, is-servizzi, l-investiment u l-faċilitazzjoni tal-kummerċ;

39.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tanalizza l-istruttura tal-parteċipazzjoni tagħha fin-Netwerk Internazzjonali tal-Kompetizzjoni u fil-Jum Ewropew tal-Kompetizzjoni sabiex jiġi żgurat li l-pubbliku ikun infurmat aħjar u b'mod aktar wiesa' dwar l-importanza kruċjali tal-politika tal-kompetizzjoni biex jissaħħu t-tkabbir ekonomiku u l-impjiegi;

40.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/48

A.

billi t-23 miljun intrapriża żgħira u ta’ daqs medju (SMEs) fl-UE, li jirrappreżentaw madwar 99 % tal-intrapriżi kollha u li jipprovdu iktar minn 100 miljun impjieg, għandhom irwol fundamentali b’rabta mal-għoti ta’ kontribuzzjoni għall-iżvilupp ekonomiku, il-koeżjoni soċjali u l-ħolqien tal-impjiegi, huma sors maġġuri ta’ innovazzjoni u huma vitali għaż-żamma u t-tkabbir tal-impjiegi,

B.

billi l-SMEs iridu jitqiegħdu fiċ-ċentru tal-linji politiċi kollha tal-Komunità dwar il-kompetittività sabiex ikunu jistgħu jiżviluppaw u jadattaw ruħhom għat-talbiet tal-globalizzazzjoni, jipparteċipaw fit-trijangolu tal-għarfien u jadattaw ruħhom għal sfidi ambjentali u tal-enerġija,

C.

billi fil-qasam tan-negozju tal-SMEs ftit intwera titjib, jew titjib li bil-kemm huwa evidenti, minkejja inizjattivi li ttieħdu iktar kmieni mill-Unjoni Ewropea sa mis-sena 2000,

D.

billi l-maġġoranza assoluta tal-SMEs huma mikrointrapriżi, negozji tal-familja, ta’ ħaddiema tas-snajja’ u koperattivi li huma l-inkubaturi naturali tal-kultura intraprenditorjali u, għaldaqstant, iwettqu rwol importanti fit-tisħiħ tal-inklużjoni soċjali u tal-impjiegi indipendenti,

E.

billi l-SMEs m’għandhomx biżżejjed appoġġ biex jiddefendu ruħhom minn prattika kummerċjali transkonfinali mhux ġusta, bħal ma hija dik ta’ kumpaniji tad-direttorji kummerċjali qarrieqa,

F.

billi, minkejja d-differenzi tagħhom, l-SMEs tal-Ewropa jaffrontaw ħafna mill-istess sfidi fil-ksib tal-potenzjal sħiħ tagħhom, f’oqsma bħall-ispejjeż amministrattivi u ta’ konformità li huma relattivament ogħla minn ta’ impriżi ikbar minnhom, aċċess għall-finanzi u s-swieq, l-innovazzjoni u l-ambjent,

G.

billi, bħala kontribuzzjoni ewlenija għall-ksib ta’ ambjent li jħares l-SMEs, il-perċezzjoni tal-irwol tal-intraprendituri u t-teħid tar-riskju trid tinbidel: l-intraprenditorija u d-disponibiltà ta’ teħid ta’ riskju assoċjata magħha għandhom ikunu mfaħħra mill-mexxejja politiċi u l-mezzi ta’ komunikazzjoni, u appoġġjati mill-amministrazzjonijiet,

H.

billi l-SMEs, meta jibdew il-proċessi tal-internazzjonalizzazzjoni tagħhom, ikollhom jittrattaw problemi speċifiċi, bħan-nuqqas ta’ esperjenza internazzjonali, l-iskarsezza ta’ riżorsi umani b’esperjenza, qafas regolatorju internazzjonali kumpless ħafna u l-ħtieġa li jdaħħlu tibdiliet fl-organizzazzjoni u l-kultura tan-negozju,

I.

billi l-Parlament ta’ spiss innota b’sogħba n-nuqqas ta’ saħħa ġuridika li torbot tal-Karta Ewropea għall-Impriżi ż-Żgħar li xejjnet l-implimentazzjoni ġenwina tagħha u tal-għaxar rakkomandazzjonijiet tagħha li fil-maġġoranza tagħhom baqgħu injorati; billi għalhekk talab lill-Kunsill biex jistħarreġ dik il-kwistjoni fir-riżoluzzjoni tiegħu tad-19 ta’ Jannar 2006, hawn fuq imsemmija,

1.

Jappoġġja bil-qalb il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni fuq msemmija hawnhekk tal-25 ta’ Ġunju 2008, bil-għan ta’ ġestjoni ta’ aġenda politika ambizzjuża għall-promozzjoni tat-tkabbir tal-SMEs permezz tal-għaxar prinċipji ta’ gwida u ta’ stabbiliment tal-approċċ “Aħseb l-Ewwel fiż-Żgħir” fit-tfassil tal-politika fil-livelli kollha;

2.

Jisgħobbih, madankollu, li l-Att dwar in-Negozji ż-Żgħar (Small Business Act - SBA) mhuwiex strument li jorbot b’mod ġuridiku; iqis li l-aspett tabilħaqq innovattiv tiegħu jinsab fl-intenzjoni li jqiegħed fil-qalba tal-politika Ewropea il-prinċipju ta’ “Aħseb l-Ewwel fiż-Żgħir”; jistieden lill-Kunsill u lill-Kummissjoni biex jingħaqdu mal-Parlament fl-isforzi tiegħu biex jistabbilixxi dan il-prinċipju bħala regola li torbot, f’xi forma li għad trid tiġi stabbilita, sabiex jiżgura l-implimentazzjoni tiegħu fil-leġiżlazzjoni Komunitarja kollha tal-ġejjieni;

3.

Jenfasizza l-ħtieġa assoluta li jiġu implimentati l-għaxar prinċipji gwida fil-livelli Ewropej, nazzjonali u reġjunali; jitlob għalħekk lill-Kunsill u lill-Kummissjoni sabiex jimpenjaw ruħhom bil-qawwa sabiex jiżguraw implimentazzjoni xierqa; iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri sabiex jaħdmu f’koperazzjoni mill-qrib mal-partijiet interessati kollha relevanti sabiex jiddefinixxu l-prijoritajiet u jimplimentaw b’urġenza, b’mod partikulari fil-livell nazzjonali, il-Pjan ta’ Azzjoni tal-SBA adottat mill-Kunsill għall-Kompetittività fl-1 ta’ Diċembru 2008, sabiex jiġi żgurat li l-partijiet kollha involuti jiksbu pussess effettiv ta’ dawn il-prinċipji ta’ gwida;

4.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tkompli ssaħħaħ il-viżibiltà u l-għarfien ta’ azzjonijiet politiċi relatati mal-SMEs billi jinġabru flimkien l-istrumenti u l-fondi Komunitarji eżistenti għall-SMEs taħt titolu separat fil-baġit tal-UE;

5.

Huwa konvint bis-sħiħ li huwa vitali li jkun introdott mekkaniżmu ta’ segwitu għall-monitoraġġ tal-implimentazzjoni korretta u ta’ malajr ta’ dawk l-inizjattivi politiċi li diġà tnedew; għalhekk, jistieden lill-Kunsill sabiex idaħħal l-azzjonijiet li jridu jittieħdu fil-livell tal-Istati Membri bħala parti mil-proċess ta’ Liżbona u biex jinforma kull sena lill-Parlament dwar il-progress li jkun sar;

6.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tistabbilixxi sistema ta’ eżaminanazzjoni għall-monitoraġġ tal-progress li jsir wara l-implimentazzjoni tal-10 prinċipji gwida mill-Kummissjoni u l-Istati Membri; jistieden lill-Kummissjoni sabiex tistabbilixxi kriterji standard ta’ evalwazzjoni biex jiġi evalwat il-progress li jsir; jistieden lill-Istati Membri biex jinkorporaw l-ewwel rapport dwar il-progress magħmul fir-rapporti annwali li jmiss dwar il-programmi ta’ riforma nazzjonali;

7.

Jenfasizza l-ħtieġa li ssir enfasi partikolari fuq l-impriżi tas-snajja, tal-familja, impriżi mikro u individwali fil-livell tal-UE u dak nazzjonali u reġjonali u jħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex iwettqu miżuri regolatorji, amministrattivi, fiskali u ta’ tagħlim għal tul il-ħajja li jkunu mmirati speċifikament għal dawn l-impriżi; jitlob ukoll li jkun hemm għarfien tal-karatteristiċi speċifiċi tal-professjonijiet liberali u tal-ħtieġa li dawn jiġu ttrattati bl-istess mod bħal SMEs oħra ħlief meta dan jikkontradixxi l-liġi eżistenti li tirregola dawn il-professjonijiet; jenfasizza l-irwol importanti tal-assoċjazzjonijiet tal-SMEs għan-negozjanti, il-ħaddiema tas-snajja’ u l-membri ta’ professjonijiet liberali oħrajn; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jaħdmu flimkien biex itejbu l-ambejnt tan-negozju għall-dawn l-industriji u l-qafas legali għall-assoċjazzjonijiet professjonali u industrijali tagħhom;

8.

Iqis li l-proposti tal-Kummissjoni jonqoshom strateġija ċara għall-persuni li jaħdmu għal rashom biex dawn ikunu jistgħu jtejbu l-istatus u d-drittijiet legali tagħhom, b’mod partikolari jekk il-pożizzjoni tagħhom titqabbel ma’ dik tal-impjegati salarjati; jitlob lill-Kummissjoni biex tiggarantixxi lill-persuni li jaħdmu għal rashom id-dritt li jiftiehmu dwar tariffi standard, li jorganizzaw irwieħhom, li jikkonkludu ftehimiet kollettivi, jekk il-kontroparti tagħhom tkun prinċipal kbir b’pożizzjoni dominanti, sakemm dan ma jkunx ta’ ħsara għal klijenti potenzjali anqas b’saħħithom u ma jġibx distorsjonijiet fis-suq;

9.

Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri, biex jipprovdu miżuri selettivi u mmirati u appoġġ individwali bħal informazzjoni, pariri u l-possibiltà ta’ aċċess għall-kapital riskjuż minn negozji li għadhom qed jibdew fis-settur tal-SMEs;

10.

Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żviluppat mudell soċjali u ekonomiku li joħloq netwerk ta’ sikurezza adegwata għal impriżi innovattivi li huma żgħar jew ta’ daqs medju fejn ta’ spiss jinstabu kundizzjonijiet ta’ xogħol li mhumiex stabbli.

11.

Jinnota b’dispjaċir li n-nisa jħabbtu wiċċhom ma’ diffikultajiet biex jiftħu u jżommu negozji minħabba fatturi bħal nuqqas ta’ tagħrif, nuqqas ta’ kuntatti u ta’ aċċess għan-netwerks, id-diskriminazzjoni u l-isterjotipi rigward is-sess, id-disponibilità fqira jew inflessibbli ta’ faċilitajiet għall-kura tat-tfal, id-diffikultajiet biex jinstab bilanċ bejn l-obbligi tan-negozju u dawk tal-familja, kif ukoll id-differenzi fl-approċċ lejn l-intraprenditorija bejn in-nisa u l-irġiel;

12.

Japprova l-introduzzjoni proposta ta’ netwerk ta’ rappreżentanti intraprendituri nisa, skemi ta’ istruzzjoni għan-nisa sabiex jistabbilixxu n-negozji tagħhom stess, u l-promozzjoni tal-intraprenditorija fost nisa gradwati; madankollu, jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li ħafna impriżi għadhom segregati mill-aspett ta’ ġens, li hija, u se tibqa’ għal medda twila ta’ żmien, problema serja ħafna, minħabba li sakemm in-nisa jibqgħu ddiskriminati fis-suq tax-xogħol, l-UE tkun qed titlef ħaddiema u intraprendituri kapaċi u bħala konsegwenza, titlef il-flus; għaldaqstant, jemmen li għandhom ikunu investiti saħansitra aktar fondi fi proġetti favur intraprendituri nisa;

13.

Jenfasizza li l-intraprenditorija fost in-nisa tgħin biex tiġbed lin-nisa lejn is-suq tax-xogħol kif ukoll biex jitjieb l-istatus ekonomiku u soċjali tagħhom; jiddispjaċih madankollu, li f’dan is-settur għad hemm distakk bejn in-nisa u l-irġiel, b’mod speċjali fil-ħlas, minkejja l-interess qawwi muri għan-nisa, u li n-numru ta’ intraprendituri nisa fl-Unjoni Ewropea għadu baxx, sa ċertu punt minħabba l-kontribut mhux rikonoxxut (pereżempju, mhux imħallas) għalkemm importanti tan-nisa fit-tmexxija ta’ kuljum tal-SMEs tal-familja;

14.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex iqisu s-settur kulturali u kreattiv bħala l-mutur tal-iżvilupp ekonomiku u soċjali fl-UE - b’sehem ta’ 2.6 % għall-PGD u b’2.5 % tal-ħaddiema tal-UE; jenfasizza l-importanza tal-SMEs biex jistimulaw is-settur tal-ICT u l-industrija kreattiva;

15.

Jenfasizza li s-settur kulturali u ekonomiku huwa dominat minn SMEs u huwa importanti b’mod partikolari għall-protezzjoni tal-impjiegi sostenibbli fil-livell reġjonali;

16.

Jilqa’ b’sodisfazzjon l-introduzzjoni ta’ direttiva mill-Kummissjoni rigward ir-rati mnaqqsa tal-VAT għal servizzi li jinvolvu xogħol qawwi u fornuti lokalment, li primarjament huma fornuti mill-SMEs; jenfasizza madankollu li dan m’għandux iwassal għal distorsjoni tal-kompetizzjoni u ma jridx ikun hemm ambigwità dwar liema servizzi huma koperti;

17.

Jinnota l-ħtieġa li jkun żgurat li l-SMEs ikollhom il-kapaċità li jixtru “żgħir”, jixtru “aħdar” u jixtru lokalment, biex b’hekk jipproteġu aktar il-klima u jsiru aktar effiċjenti;

18.

Jilqa’ l-adozzjoni mgħaġġla tal-eżenzjoni ġenerali sħiħa fir-rigward tal-għajnuna mill-istat, u tal-miżuri dwar l-istatut għal kumpanija privata Ewropea u dwar ir-rati tal-VAT imnaqqsa;

19.

Jilqa’ b’sodisfazzjon il-proposta tal-Kummissjoni li jitnaqqsu r-rati tal-VAT għal servizzi fornuti lokalment; jistieden lill-Kummissjoni biex tieħu aktar passi biex trattab ir-regoli ta’ għajnuna mill-istat biex tinkoraġġixxi l-forniment ta’ opportunitajiet ta’ akkwist pubbliku lil kumpaniji lokali, b’mod partikolari lill-SMEs lokali;

20.

Jappoġġja l-idea li tkun estiża sal-2012 l-eżenzjoni attwali mir-regoli ta’ kompetizzjoni tal-KE għall-għajnuna statali għall-produzzjoni tal-films u jqis li dan huwa appoġġ qawwi għal SMEs kreattivi;

21.

Jappoġġja r-regoli l-ġodda tal-għajnuna statali stabbiliti mir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 800/2008 tas-6 ta’ Awwissu 2008 li jiddikjara ċerti kategoriji ta’ għajnuna bħala kompatibbli mas-suq komuni fl-applikazzjoni tal-Artikoli 87 u 88 tat-Trattat (Regolament ta’ Eżenzjoni Sħiħa Ġenerali) (3) li jeżentaw, taħt ċerti kundizzjonijiet, lill-SMEs mir-regoli ta’ notifika;

22.

Jinnota li, minkejja l-impenn ċar magħmul fil-Karta Ewropea għall-Impriżi ż-Żgħar, il-vuċi tal-SMEs għadha siekta fl-ambitu tad-djalogu soċjali; iħeġġeġ li dan in-nuqqas ikun formalment ikkoreġut bi proposti adattati fl-ambitu tal-Att dwar in-Negozji ż-Żgħar;

23.

Jara l-bżonn li fil-qafas tal-Att dwar in-Negozji ż-Żgħar isir iktar enfasi fuq il-qasam tal-liġi tax-xogħol, speċjalment b’kunsiderazzjoni tal-kunċett tal-flessigurtà, li jgħin b’mod partikulari lill-SMEs biex jirreaġixxu aktar malajr għat-tibdiliet fis-suq u, għalhekk, biex jiġi garantit livell ogħla ta’ impjieg u l-kompetittività tal-kumpaniji, inkluża l-kompetittività internazzjonali, filwaqt li titqies il-protezzjoni soċjali meħtieġa; f’dan l-ambitu jirreferi għar-riżoluzzjoni tiegħu tad-29 ta’ Novembru 2007 dwar il-prinċipji komuni ta’ flessigurtà (4);

24.

Jenfasizza, barra minn hekk, l-importanza tal-liġi tax-xogħol, u speċjalment kif l-applikazzjoni tagħha tista’ tiġi ottimizzata, pereżempju permezz ta’ pariri aħjar jew permezz tas-simplifikazzjoni tal-proċeduri amministrattivi, u jitlob lill-Istati Membri biex jiddedikaw attenzjoni speċjali lill-SMEs b’rabta mal-approċċi speċifiċi li jadottaw għall-flessigurtà, anke permezz ta’ politika attiva dwar is-suq tal-impjiegi, peress li l-SMEs kapaċi jkollhom flessibilità interna u esterna ikbar minħabba l-livelli baxxi tagħhom ta’ persunal, imma għandhom bżonn ukoll ta’ sigurtà ikbar għalihom u għall-ħaddiema tagħhom; iqisha ħaġa essenzjali li l-liġi tax-xogħol, bħala waħda mill-pilastri tal-flessigurtà, tipprovdi bażi legali li l-SMEs ikunu jistgħu joqogħdu fuqha, minħabba l-fatt li dawk in-negozji spiss ma jkunux jistgħu jaffordjaw li jkollhom dipartament legali jew dipartament għall-immaniġġjar tar-riżorsi umani; jinnota l-fatt li skont l-Eurostat, 91.5 % tal-kumpaniji Ewropej kienu jimpjegaw anqas minn 10 persuni fl-2003;

25.

Iqis li jeħtieġ li jiddaħħlu miżuri li jikkumbattu x-xogħol mhux iddikjarat, li bla dubju hu sors ta’ kompetizzjoni inġusta għall-SMEs li x-xogħol tagħhom jiddependi ħafna fuq il-ħaddiema;

26.

Jistieden lill-Istati Membri biex iżidu fl-ekonomija prinċipali l-inklużjoni ta’ SMEs li s-sidien tagħhom huma l-minoritajiet etniċi sottorappreżentati permezz tal-iżvilupp ta’ programmi favur id-diversità tal-fornituri li jkollhom l-għan li jiggarantixxu opportunitajiet ugwali għan-negozji sottorappreżentati li qed jikkompetu għall-kuntratti ma’ intrapriżi akbar;

27.

Jenfasizza l-importanza li jkun hemm Statut għal Kumpanija Privata Ewropea bħala forma legali ġdida u addizzjonali, basta dan ikun iffokat fuq l-intrapriżi ta’ daqs żgħir u medju li jkollhom il-ħsieb li jidħlu f’attivitajiet transkonfinali u ma jkunx jista jiġi abbużat minn kumpaniji akbar biex jevitaw id-dispożizzjonijiet legali fl-Istati Membri li jħaddnu sistema ta’ governanza korporattiva li tqis l-interessi ta’ kulmin hu mdaħħal fis-settur;

28.

Jistieden lill-awtoritajiet pubbliċi, abbażi tal-prinċipju li l-aċċess għat-tagħrif huwa prekundizzjoni għall-ksib tat-tagħrif innifsu u - meta wieħed jikkunsidra l-importanza tal-Internet bħala mezz għal dan - biex ikunu ssimplifikati kemm jista’ jkun il-websajts istituzzjonali biex jippermettu li utenti jsibu u jifhmu aħjar il-mekkaniżmi ta’ appoġġ li jiġu offruti;

29.

Jenfasizza l-importanza tal-innovazzjoni għall-SMEs u d-diffikultajiet biex jiksbu vantaġġ minn opportunitajiet ta’ riċerka; iqis li akkademji nazzjonali tax-xjenza u istituti tar-riċerka jistgħu jkollhom sehem biex jixprunaw l-innovazzjoni u jnaqqsu l-ostakoli għar-riċerka għall-SMEs; jemmen li l-mira m’għandhiex tkun biss fuq l-innovazzjoni tat-teknoloġija avvanzata, iżda għandha tkun ikkunsidrata wkoll teknoloġija u innovazzjoni informali ta’ livell baxx u medju; iqis li l-Istitut Ewropew għall-Innovazzjoni u t-Teknoloġija jista’ jkollu rwol importanti biex tingħata spinta lir-R&D u l-innovazzjoni għall-SMEs; jistieden lill-Istati Membri biex jimmultiplikaw l-inizjattivi li jbaxxu l-limitu għall-SMEs biex ikollhom aċċess għar-riċerka; huwa konvint li l-programmi kollha tal-Komunità għar-riċerka u t-teknoloġija għandhom ikunu mfassla b’mod li jiffaċilitaw il-parteċipazzjoni transkonfinali tal-SMEs;

30.

Jappoġġja l-inizjattiva tal-Kummissjoni li ttejjeb l-aċċess għas-Seba’ Programm ta’ Qafas għar-riċerka u l-iżvilupp teknoloġiku u attivitajiet ta’ dimostrazzjoni (2007-2013) (5);

31.

Jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni sabiex jimplimentaw kondizzjonijiet ta’ qafas aħjar li jkunu mmirati lejn il-ħolqien ta’ ambjent favorevoli għall-innovazzjoni mill-SMEs, b’mod partikolari permezz tal-introduzzjoni ta’ mezzi għat-titjib tal-protezzjoni tad-drittijiet ta’ proprjetà intellettwali u għall-ġlieda aktar effetiva kontra l-iffalsifikar u l-frodi fl-Unjoni Ewropea kollha; jemmen li regoli bilanċjati tajjeb dwar drittijiet ta’ proprjetà intellettwali, filwaqt li jiżguraw il-fluss u l-iskambju ta’ informazzjoni u idejat, jistgħu joffru protezzjoni; jenfasizza li l-SMEs jeħtieġu għajnuna biex ikollhom aċċess għall-protezzjoni tad-drittijiet ta’ proprijetà intellettwali, biex jiddefendu dawn id-drittijiet bl-għajnuna tal-awtoritajiet relevanti tad-drittijiet ta’ proprjetà intellettwali, kif ukoll biex jużaw id-drittijiet ta’ proprjetà intellettwali tagħhom biex jattiraw finanzi;

32.

Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jitolbu li l-imsieħba kummerċjali tagħhom japplikaw b’mod aktar strett il-Ftehima tad-WTO dwar l-Aspetti relatati mal-Kummerċjalizzazzjoni tad-Drittijiet tal-Proprjetà Intelletwali (TRIPS), kif ukoll biex jagħmlu l-isforzi kollha neċessarji għall-adozzjoni ta’ ftehimiet bilaterali, reġjonali u multilaterali biex jiġġieldu l- falsifikazzjoni u l-piraterija, bħalma hi l-Ftehima ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement);

33.

Huwa tal-fehma li l-potenzjal sħiħ tal-kummerċ elettroniku għall-SMEs għadu mhux sfruttat b’mod sħiħ u għad baqa’ ħafna xi jsir biex jinkiseb Suq Elettroniku Uniku Ewropew għall-prodotti u s-servizzi fejn l-SMEs jistgħu jkollhom irwol ewlieni għal aktar integrazzjoni tas-swieq Ewropej;

34.

Iqis li l-parteċipazzjoni tal-SMEs fi gruppi jrid ikun promoss biex tingħata spinta lill-innovazzjoni u tiżdied il-kompetittività tal-ekonomija tal-UE; għaldaqstant, jistieden lill-Kummissjoni biex tagħti appoġġ lit-titjib tal-ġestjoni tal-gruppi, l-aktar permezz tal-iskambju tal-aħjar prattiċi u programmi ta’ taħriġ, biex ikunu ddisinjati u mxerrda l-għodda għall-evalwazzjoni tal-prestazzjoni tal-gruppi, biex tkun promossa l-koperazzjoni bejn il-gruppi, u biex ikunu ssimplifikati aktar il-proċeduri amministrattivi għall-parteċipazzjoni tal-gruppi fil-programmi tal-UE;

35.

Jitlob li l-Att dwar in-Negozji ż-Żgħar iqis l-arranġamenti kooperattivi fost l-intrapriżi ta’ daqs żgħir u medju (il-gruppi ta’ xiri u ta’ tqegħid fis-suq), peress li gruppi bħal dawn urew li għandhom anqas riskju ta’ insolvenza minn intrapriżi individwali;

36.

Huwa konvint bis-sħiħ li l-privattivi għandhom irwol importanti fl-innovazzjoni u fil-prestazzjoni ekonomika minħabba li jippermettu li innovaturi jiksbu profitt minn investimenti innovattivi u jipprovdu s-sigurtà neċessarja għall-investiment, l-ishma u s-self; għaldaqstant huwa tal-opinjoni li għandha ssir mingħajr dewmien ftehima dwar il-Privattiva Komunitarja li jiżgura protezzjoni ġuridika li ma tkun għolja ħafna, li tkun effiċjenti u ta’ kwalità għolja, kif ukoll dwar sistema Ewropea armonizzata ta’ tilwim dwar il-privattivi;

37.

Jenfasizza l-ħtieġa ta’ promozzjoni ta’ akkwist pubbliku innovattiv u ta’ qabel il-kummerċjalizzazzjoni minħabba li dan iwassal għal valur miżjud għall-awtoritajiet kontraenti, għaċ-ċittadini, u għall-intrapriżi parteċipattivi; jistieden lill-Istati Membri biex iżiedu s-sehem tagħhom fl-akkwist pubbliku innovattiv u l-parteċipazzjoni ta’ proċeduri innovattivi ta’ akkwist pubbliku ta’ SMEs; jistieden lill-Kummissjoni biex tiffaċilita t-tixrid tal-aħjar prattika f’dan il-qasam, pereżempju dwar il-kriterji għat-tfigħ ta’ offerti u l-proċeduri u l-arranġamenti biex jinqasam ir-riskju u l-għarfien;

38.

Huwa tal-fehma li għall-akkwist pubbliku internazzjonali - fejn teknoloġiji ġodda jippermettu l-kummerċ elettroniku transkonfinali - forom ġodda ta’ pereżempju irkanti kombinati għal konsorzja ta’ SMEs u l-pubblikazzjoni u r-riklamar fuq l-Internet ta’ sejħiet għall-offerti. jippermettu żidiet sinifikanti fil-kummerċ ta’ akkwist mhux biss fl-Unjoni Ewropea imma globalment biex ikun inkoraġġit il-kummerċ elettroniku transkonfinali;

39.

Jiġbed l-attenzjoni għall-ħtieġa li jkun hawn biżżejjed persunal tekniku u tas-sengħa; għaldaqstant, jemmen li huwa meħtieġ li jsir iktar investiment fl-edukazzjoni u li għandhom jissaħħu r-rabtiet bejn istituzzjonijiet edukattivi u SMEs, sabiex il-promozzjoni tax-xogħol li wieħed jagħmlu għal rasu, tal-kultura tal-intraprenditorija u tal-għarfien tad-dinja tan-negozju jkunu inklużi fil-livelli kollha tar-kurrikula nazzjonali tal-edukazzjoni; jinkoraġġixxi iktar estensjoni ta’ skemi ta’ mobiltà individwali bħall-“Erasmus għal intraprendituri żgħażagħ” u l-“Erasmus għall-apprendisti”, b’mod partikolari fir-rigward tal-parteċipazzjoni tan-nisa; appoġġja l-intenzjoni tal-Kummissjoni biex testendi l-ambitu tal-programm Leonardo da Vinci u l-ħolqien ta’ Sistema Ewropea ta’ Krediti għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali (ECVET); iħeġġeġ lill-Istati Membri, f’kollaborazzjoni mal-imsieħba soċjali u l-fornituri tat-taħriġ, biex jistabbilixxu programmi vokazzjonali bbażati fuq ix-xogħol u t-taħriġ vokazzjonali (mill-ġdid) u programmi ta’ tagħlim tul il-ħajja mfassla speċifikament għall-ħtiġijiet tal-SMEs li jkunu kkofinanzjati mill-Fond Soċjali Ewropew; jistieden lill-Kummissjoni biex tiffaċilità l-iskambju tal-aħjar prattika fit-taħriġ innovattiv u miżuri favur is-sejba ta’ bilanċ bejn il-ħajja tax-xogħol u l-ħajja tal-familja u sabiex tippromwovi l-ugwaljanza bejn is-sessi;

40.

Jenfasizza l-importanza li l-intraprendituri żgħażagħ u l-intraprendituri nisa jiġu mħeġġa permezz ta’, fost affarijiet oħra, l-introduzzjoni ta’ programmi ta’ taħriġ individwali u ta’ gwida personali u pariri; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li numru dejjem jikber ta’ intraprendituri nisa u żgħażagħ jaħdmu fl-SMEs, anke jekk dawn jinsabu l-aktar fin-negozji ż-żgħar (il-mikronegozji), u huma vulnerabbli għall-effetti negattivi tal-istereotipi u l-preġudizzji rigward trasferiment u s-suċċessjoni fin-negozju, partikolarment fil-każ ta’ negozji tal-familja; jitlob għalhekk lill-Istati Membri biex, filwaqt li jqisu l-impatt tal-popolazzjoni li qed tixjiħ, jimplimentaw politika u mekkaniżmi adatti, partikolarment billi jintroduċu għodod dijanjostiċi, informattivi, konsultattivi u ta’ appoġġ għat-trasferimenti tan-negozju;

41.

Jenfasizza li s-Seba’ Programm ta’ Qafas għar-Riċerka u l-Iżvilupp fih mekkaniżmu ta’ kondiviżjoni tar-riskju finanzjarju li għandu jippermetti li jitħaffef l-aċċess għal self mill-Bank Ewropew tal-Investiment (EIB) għal proġetti kbar ħafna; jistieden lill-Kummissjoni biex tevalwa l-użu mill-SMEs ta’ dak il-mekkaniżmu u konsegwentement tintroduċi kwalunkwe proposti meħtieġa;

42.

Jilqa’ b’sodisfazzjon it-tnedija ta’ netwerk Ewropew uniku li jintegra s-servizzi attwalment fornuti miċ-Ċentri ta’ Tagħrif dwar l-Ewro u ċ-Ċentri Relay għall-Innovazzjoni biex jingħata appoġġ lill-SMEs fil-ħidmiet kollha tagħhom ta’ innovazzjoni u kompetittività permezz ta’ firxa wiesgħa ta’ servizzi;

43.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tevalwa l-parteċipazzjoni tal-SMEs fil-Programm ta’ Qafas tal-Innovazzjoni u l-Kompetittività (6) u biex tressaq kwalunkwe proposti meħtieġa;

44.

Jinnota li s-sors ewlieni ta’ finanzjament għall-SMEs fl-Ewropa ġej mill-attività tagħhom stess u mill-kreditu u self mogħtija lilhom mill-istituzzjonijiet finanzjarj; jinnota li l-SMEs huma kkunsidrati bħala li huma ta’ riskju akbar li jfixkel l-aċċess tagħhom għall-finanzjament; għaldaqstant, jitlob li jkun hemm sforz konġunt mill-istituzzjonijiet finanzjarji, il-Kummissjoni u l-Istati Membri sabiex jiżguraw l-aċċess tal-SMEs għall-finanzjament u biex joffrulhom il-possibbiltà li jikkonsolidaw il-kapital tagħhom billi jinvestu mill-ġdid il-qligħ tagħhom fil-kumpanija; jemmen li m’għandux jintalab il-ħlas ta’ tariffi qabel ma l-SMEs jibdew l-attività, biex ikun żgurat li huma jkunu kapaċi jiżviluppaw il-fondi u r-riżorsi tagħhom stess; f’dan il-kuntest, jindika l-urġenza tas-sitwazzjoni finanzjarja attwali u l-bżonn li tittieħed azzjoni immedjata;

45.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex iżidu l-isforzi tagħhom ħalli jippromwovu u jfornu tagħrif dwar l-eżistenza ta’ fondi Ewropej u għajnuniet tal-Istat maħsuba għall-SMEs u sabiex jagħmlu dawn iż-żewġ strumenti aktar aċċessibbli kif ukoll li jinftiehmu aktar faċilment;

46.

Jistieden lill-Istati Membri biex joħolqu kundizzjonijiet aħjar li jipperemettu lill-SMEs li jinvestu fit-taħriġ tas-snajja’, mhux anqas permezz ta’ tnaqqis fit-taxxi diretti u arranġamenti ta’ kumpens bejn l-awtoritajiet tat-taxxa u l-Unjoni Ewropea;

47.

Jirrikonoxxi li s-sistema tat-tassazzjoni tal-Istati Membri tista’ tkun ħaġa li tiskoraġġixxi t-trasferiment ta’ negozji, b’mod partikolari negozji ta’ familji, filwaqt li żżid ir-riskju ta’ likwidazzjoni jew għeluq tal-kumpanija; għaldaqstant, jistieden lill-Istati Membri sabiex jirrivedu b’attenzjoni l-qafas legali u fiskali tagħhom sabiex itejbu l-kondizzjonijiet għat-trasferiment ta’ negozji, b’mod specjali f’każijiet fejn is-sidien jirtiraw jew jimirdu; huwa konvint li titjib bħal dan jiffaċilita l-kontinwazzjoni tal-attivitajiet tan-negozji, partikolarment in-negozji tal-familja, il-ħarsien tal-impjiegi u l-investiment mill-ġdid tal-profitt;

48.

Huwa sodisfatt ħafna bl-allinjament reċenti bejn il-politika ta’ koeżjoni u l-Istrateġija ta’ Liżbona’; jemmen li billi l-fondi reġjonali jkunu mmirati iktar lejn l-intraprenditorija, ir-riċerka u l-innovazzjoni, jistgħu jkunu disponibbli fondi konsiderevoli f’livell lokali għat-tisħiħ tal-potenzjal ta’ negozji;

49.

Jisħaq li s-swieq finanzjarji dinamiċi huma essenzjali għall-finanzjament ta’ intrapriżi ta’ daqs żgħir u medju u jenfasizza l-bżonn li s-swieq Ewropej tal-kapital ta’ riskju jinfetħu billi tittejjeb id-disponibilità tal-kapital ta’ riskju, tal-kapital intermedjarju u tal-mikrokreditu u l-aċċess għalihom; iqis, għal din ir-raġuni, li f’ċirkostanzi normali l-intrapriżi ta’ daqs żgħir u medju għandu jkollhom aċċess għall-krediktu provdut mill-atturi fis-swieq kapitali li jkunu jistgħu jevalwaw il-prospetti tagħhom u jkopru l-bżonnijiet tagħhom b’mod iktar effettiv;

50.

Jappoġġja d-deċiżjoni meħuda mill-Kunsill u mill-Bank Ewropew għall-Investiment li tiġi adottata sensiela ta’ riformi biex jitwessgħu l-prodotti finanzjarji għall-intrapriżi ta’ daqs żgħir u medju mill-grupp tal-BEI kif ukoll li jiġi offrut żvilupp sostanzjali tas-self globali tiegħu lill-imsieħba bankarji tiegħu, kemm f’termini kwantitattivi kif ukoll f’termini kwalitattivi;

51.

Jenfasizza li l-abiltà limitata tal-SMEs b’rabta mal-aċċess għall-finanzi hija ostaklu maġġuri għall-ħolqien u t-tkabbir tagħhom; f’dan ir-rigward jilqa’ d-deċiżjoni tal-BEI li jżid b’ EUR 30 000 miljun il-finanzjament disponibbli għal garanziji u għal strumenti finanzjarji oħrajn għall-SMEs; jistieden lill-EIB biex joħloq forom godda ta’ strumenti finanzjarji u soluzzjonijiet ġodda tanġibbli biex jingħelbu l-ostakli li jippreżenta l-kollateral għall-aċċess għall-kreditu, jistieden lill-Istati Membri, fid-dawl tal-kriżi ekonomika attwali, biex jinkoraġġixxu lill-banek biex jassiguraw l-aċċess tal-SMEs għal kreditu b’kundizzjonijiet raġjonevoli;

52.

Ifaħħar l-inizjattiva reċenti tal-Azzjoni Konġunta għall-Appoġġ tal-Istituzzjonijiet ta’ Mikro-finanza fl-Ewropa (JASMINE) li se tkun ta’ benefiċċju għall-fażijiet ta’ bidu tan-negożji u se tippromwovi b’mod partikulari l-intraprenditorija fost żgħażagħ u nisa; jistieden lill-Istati Membri biex, b’koperazzjoni ma’ organizzazzjonijiet tal-SMEs u istituzzjonijiet ta’ self, jassumu rwol proattiv fl-għoti ta’ informazzjoni dwar aċċess u applikazzjoni għall-mikrokrediti u possibiltajiet oħrajn ta’ finanzjament;

53.

Jenfasizza l-irwol importanti tal-EIB u l-Fond Ewropew tal-Investiment (EIF) għat-titjib tal-finanzjament disponibbli għall-SMEs, b’mod partikolari, minħabba l-inkwiet finanzjarju attwali u r-riperkussjonijiet tiegħu fuq is-suq tal-kreditu; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri sabiex ikomplu jinvestigaw kif jistgħu jittejbu r-regoli bankarji attwali u regolamenti finanzjarji oħrajn, inkluża t-trasparenza ta’ klassifikazzjonijiet ta’ kredtu, sabiex ikun faċilitat l-aċċess tal-SMEs għall-finanzjament; jistieden lill-Kummissjoni biex bil-koperazzjoni tal-Istati Membri u l-EIB jistabbilixxu kondizzjonijiet ta’ qafas aħjar għall-iżvilupp ta’ suq pan-Ewropew tal-kapital ta’ riskju;

54.

Isostni li l-falliment ta’ waħda minn kull erba’ SMEs hu dovut għal ħlas tard, ħafna drabi min-naħa tal-amministrazzjoni pubblika; jenfasizza li l-’credit cruch’ attwali jista’ jeffettwa b’mod disproporzjonat lill-SMES billi l-klijenti l-kbar jeżerċitaw pressjoni fuq fornituri iżgħar sabiex jikkonċedu kundizzjonijiet itwal ta’ pagament; f’dan ir-rigward jilqa’ b’sodisfazzjon l-inizjattiva tal-Kummissjoni li tirrevedi d-Direttiva 2000/35/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ Ġunju 2000 dwar il-ġlieda kontra ħlasijiet tard fi tranżazzjonijiet kummerċjali (7) u jistieden lill-Istati Membri biex itejbu l-kultura tal-ħlas fl-amministrazzjonijiet pubbliċi tagħhom; iħeġġeġ il-ħolqien fil-livell Komunitarju ta’ limitu ta’ żmien armonizzat għall-ħlasijiet li, jekk ikun possibbli, ikun iqsar għal ħlasijiet għall-SMEs, u multi għal meta jinqabeż dan il-limitu;

55.

Jilqa’ b’sodisfazzjon il-miżuri proposti fl-SBA li jippruvaw itejbu l-forniment ta’ kapital għall-SMEs; jistieden, b’mod partikolari fid-dawl tal-kriżi finanzjarja, biex jiżdiedu u/jew jitkomplewi l-programmi kredibbli ta’ appoġġ statali għall-SMEs u biex l-appoġġ tagħhom ikun estiż għall-intermedjarji finanzjarji;

56.

Jinnota l-potenzjal enormi tal-Programm għall-Kompetittività u l-Innovazzjoni tal-UE biex ikunu kkoreġuti l-fallimanenti tas-suq fil-finazjament tal-SMEs, fil-promozzjoni tal-ekoinnovazzjoni u fl-appoġġ għall-kultura ta’ intraprenditorija;

57.

Jenfasizza li l-istandardizzazzjoni tista’ twassal għall-innovazzjoni u l-kompetittività billi tiffaċilita l-aċċess għas-swieq u billi tippermetti l-interoperabiltà; jistieden lill-Kummissjoni biex ittejjeb l-aċċess għal standards għall-SMEs u l-parteċipazzjoni tagħhom fil-proċess ta’ standardizzazzjoni; jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni sabiex tkompli tippromwovi standards Komunitarji b’mod internazzjonali;

58.

Jenfasizza l-importanza tal-involviment, bl-aktar mod sħiħ possibbli, tan-Netwerk Impriża Ewropa, l-awtoritajiet ta’ tmexxija ta’ proġetti nazzjonali, il-kmamar tal-kummerċ u tal-industrija u l-awtoritajiet pubbliċi fil-promozzjoni fil-livell lokali tal-opportunitajiet offruti mill-programmi tal-UE għar-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni u mill-Fondi Strutturali tal-UE, inkluża l-inizjattiva Komunitarja rigward l-Azzjoni Konġunta għall-Appoġġ tal-Istituzzjonijiet ta’ Mikro-finanza fl-Ewropa (JEREMIE);

59.

Jinnota li l-akkwist pubbliku jkopri madwar 17 % tal-GDP tal-UE; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri sabiex isaħħu l-aċċess tal-SMEs għall-akkwist pubbliku u l-parteċipazzjoni tagħhom fih permezz tal-opportunitajiet ippreżentati fil-kodiċi tal-aħjar prattiċi msemmi hawn fuq li jiffaċilita l-aċċess tal-SMEs għall-kuntratti għall-akkwisti pubbliċi billi, inter alia;

60.

Iħeġġeġ barra minn hekk lill-Istati Membri biex jieħdu dawn il-passi:

61.

Jinnota li hemm il-ħtieġa ta’ sistema ta’ servizz ta’ konsulenza li jgħin l-operat ta’ kuljum tal-SMEs matul iċ-ċiklu tal-ħajja kollha tagħhom bil-għan li jottimizzaw l-investimenti tagħhom;

62.

Jikkunsidra li applikazzjonijiet avvanzati tan-negozju elettroniku, ibbażati fuq l-implimentazzjoni ta’ firem u ċertifikati ta’ awtentifikazzjoni elettroniċi interoperabbli, huma forza kruċjali għall-kompetittività tal-SMEs u għandhom ikunu inkoraġġiti mill-Kummissjoni u l-Istati Membri;

63.

Jenfasizza l-importanza tas-suq intern għall-SMEs u jgħid li l-promozzjoni tal-aċċess tal-SMEs għas-suq intern għandha tkun prijorità;

64.

Jirrikonoxxi li għad hemm ċerti restrizzjoniijiet fil-possibbiltà tal-SMEs li jagħmlu użu sħiħ mill-vantaġġi li joffri s-Suq Intern; għalhekk iqis li kemm il-qafas legali kemm dak politiku tas-Suq Intern iridu jitjiebu biex jiffaċilitaw l-operazzjonijiet transkonfinali tal-SMEs; jgħid ukoll li ambjent regolatorju ċar jkun jista’ joffri lill-SMEs aktar inċentivi għall-kummerċ fis-Suq Intern; iqis li l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu punti ta’ kuntatt uniċi u portali web;

65.

Jenfasizza li informazzjoni msaħħa dwar l-aċċess għas-suq u l-opportunitajiet tal-esportazzjoni fis-Suq Uniku hija essenzjali kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll fl-UE; jistieden għalhekk lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex isaħħu l-informazzjoni u s-servizzi konsultattivi, b’mod partikolari, in-netwerk li jsolvi l-problemi SOLVIT;

66.

Jappoġġja t-talba għall-provediment ta’ servizzi ta’ konsulenza minn Stati Membri biex jgħinu lill-SMEs jiddefendu rwieħhom minn prattika kummerċjali inġusta, bħal dawk ta’ kumpaniji ta’ direttorju kummerċjali qarrieqa, liema servizzi jinkoraġġixxu l-SMEs fil-kummerċ transkonfinali tagħhom; jenfasizza l-importanza tal-irwol tal-Kummissjoni kemm biex jiffaċilitaw il-koordinazzjoni ta’ dawn is-servizzi ta’ konsulenza kemm biex jikkoperaw magħhom biex jiġi żgurat li l-ilmenti transkonfinali jiġu ttrattati b’mod adegwat u effiċjenti; jinsisti, minkejja dan, li fil-każ li dawn il-miżuri ħfief ma jagħtux riżultati, il-Kummissjoni għandha tkun lesta tagħti l-bidu għall-modifiki leġiżlattivi neċessarji li jipprovdu lill-SMEs bi protezzjoni simili għall-konsumaturi meta jkunu l-parti d-dgħajfa f’dawn it-tranżazzjonijiet;

67.

Jenfasizza li 8 % biss tal-SMEs kollha huma involuti f’attivitajiet transkonfinali, fattur li jillimita l-possibiltajiet ta’ tkabbir; iqis li huwa essenzjali li tingħata spinta lis-suq intern; jemmen li l-Istati Membri għandhom jikkoperaw fl-armonizzazzjoni tar-rekwiżiti amministrattivi li jaffettwaw attivitajiet intra-Komunitarji; jistieden lill-Istati Membri sabiex jittrasponu u jimplimentaw malajr id-Direttiva tas-Servizzi (8) filwaqt li jagħtu attenzjoni speċjali lill-interessi tal-SMEs u jinkoraġġixxi l-adozzjoni mħeffa tal-istatut għal Kumpanija Privata Ewropea;

68.

Jemmen li għandu jkun hemm bażi kkonsolidata komuni għat-tassazzjoni tal-kumpaniji; jitlob li tiġi stabbilita vetrina unika (one-stop-shop) għall-VAT sabiex ikun possibbli għall-intraprendituri li jissodisfaw ir-responsabilitajiet tagħhom fil-pajjiż tal-oriġini tan-negozju;

69.

Jistieden lill-Kummissjoni sabiex issaħħaħ b’mod kontinwu r-rekwiżiti ta’ qafas għall-aċċess tal-SMEs għas-swieq barranin u sabiex tappoġġja l-provvista ta’ informazzjoni; jinkoraġġixxi l-istabbiliment ta’ ċentri Ewropej ta’ appoġġ għan-negozji fiċ-Ċina u fl-Indja, u fis-swieq kollha li qed jitfaċċaw, b’koperazzjoni mill-qrib ma’ ċentri nazzjonali ta’ appoġġ għan-negozji li diġà joperaw hemmhekk; minħabba li parteċipazzjoni baxxa mill-SMEs fl-attivitajiet transkonfinali tista’ tkun spjegata wkoll min-nuqqas ta’ ħiliet fil-lingwi u kompetenzi multikulturali, huma meħtieġa mezzi ta’ azzjoni akbar biex tingħeleb din l-isfida; madankollu, ifakkar li l-SMEs jeħtieġu aċċess aħjar għat-tagħrif u l-pariri kwalifikati fil-pajjiż tagħhom stess;

70.

Jenfasizza l-importanza li jsir progress fin-negozjati kummerċjali li jistgħu jnaqqsu aktar ostakoli regolatorji għall-kummerċ, ħaġa li taffettwa lill-SMEs b’mod sproporzjonat;

71.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tinkludi fil-programm tax-xogħol tagħha l-inkorporazzjoni ta’ trattamment ugwali għall-SMEs fir-regoli tal-WTO dwar l-aċċess għall-kuntratti ta’ akkwist pubbliku; jistieden lill-Kummissjoni biex tagħti attenzjoni partikolari lill-problemi li jiltaqgħu magħhom l-SMEs minħabba l-formalitajiet tad-dwana, b’mod partikolari billi tħaffef l-adattament tas-sistemi tal-informatika tagħhom, bi prezz irħis kemm jista’ jkun, ma’ dawk użati mill-awtoritajiet nazzjonali tad-dwana, u bis-simplifikazzjoni tal-arranġamenti għall-aċċess tal-istatus ta’ operatur ekonomiku;

72.

Jemmen li teżisti ħtieġa urġenti li kull meta jkun possibbli jitnaqqsu għall-anqas b’25 % l-proċeduri amministrattivi dewwemin u li titqiegħed fis-seħħ amministrazzjoni moderna adattata għall-ħtiġijiet ta’ SMEs; għaldaqstant, jinkoraġġixxi l-promozzjoni fost l-SMEs tal-għarfien tal-informatika, b’mod partikolari fost intraprendituri żgħażagħ u intraprendituri nisa, u użu aħjar tat-teknoloġija diġitali li jippermettilhom li jiffrankaw il-ħin u l-flus u jkunu jistgħu jiddedikaw ir-riżorsi li jirriżultaw għall-iżvilupp tagħhom stess; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex iwettqu inizjattivi biex isir skambju u promozzjoni tal-aħjar prattiċi amministrattivi, jistabbilixxu punti ta’ referenza u jelaboraw u jippromwovu linji gwida u standards għall-prattiċi amministrattivi faverevoli għall-SMEs; huwa konvint li huwa urġenti wkoll li fil-ġejjieni qarib jiġu implimentati l-proposti tal-Grupp ta’ Esperti ta’ Livell Għoli rigward it-Tnaqqis tal-Piżijiet Amministrattivi bil-għan li jinkisbu l-miri ta’ tnaqqis mingħajr ma jirriskjaw l-aċċess għall-finanzji mill-SMEs;

73.

Jemmen li l-intrapriżi ta’ daqs żgħir u medju, u b’mod partikolari l-mikrointrapriżi, għandhom ikunu ntaxxati b’mod li kemm jista’ jkun inaqqas l-isforzi amministrattivi, b’tali mod li tkun faċilitata l-fażi inizjali ta’ negozju u li jitħeġġu l-innovazzjoni u l-investiment tul l-eżistenza tagħhom;

74.

Jenfasizza l-importanza fundamentali tal-evalwazzjoni tal-impatt ta’ inizjattivi leġiżlattivi futuri fuq SMEs; għaldaqstant, jitlob li jitwaqqfu evalwazzjonijiet mandatorji sistematiċi tal-impatt u mmirati għall-SMEs, l-hekk imsejjaħ ’test tal-SMEs’ li r-riżultati tagħhom għandhom ikunu suġġetti għal evalwazzjoni indipendenti li għandha titqiegħed għad-dispożizzjoni tal-korpi leġiżlattivi tal-UE; jemmen li attenzjoni speċifika għandha tingħata lill-impatt, inkluż lill-piż amministrattiv, fuq l-impriżi żgħar u l-mikroimpriżi; iħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tapplika t-test tal-SMEs għall-proposti ġodda kollha tal-leġiżlazzjoni tal-UE li jeffettaw in-negozju, inklużi simplifikazzjoni tal-leġiżlazzjoni eżistenti u rtirar ta’ proposti pendenti; iħeġġeġ lill-Istati Membri biex jintroduċu testitijiet tal-SMEs simili fil-livell nazzjonali;

75.

Hu tal-fehma li kwalunkwe leġiżlazzjoni ġdida, pereżempju dwar il-prevenzjoni ta’ dewmien fl-oqsma tal-pagamenti, id-drittijiet tal-awtur, il-liġi tal-kumpaniji jew il-liġi dwar il-kompetizzjoni (bħalma huma r-regoli adottati biex jiġi ffaċilitat l-ksib tad-data f’litigazzjoni dwar imġiba antikompetittiva jew dwar litigazzjoni li tirriżulta mir-Regolament għal Eżenzjoni Ġenerali Sħiħa għall-għajnuna Statali), għandha tkun ifformulata b’tali mod li mhux biss ma tiddiskriminax kontra l-SMEs, imma tappoġġja lilhom u l-forniment tas-servizz tagħhom fis-suq intern kollu;

76.

Jenfasizza l-ħtieġa ta’ involviment xieraq u f’waqtu tal-SMEs fit-tfassil ta’ politika; għalhekk, huwa tal-fehma li l-perjodu ta’ konsultazzjoni tal-Kummissjoni għandu jiġi estiż għal tal-anqas 12-il ġimgħa mid-data meta l-konsultazzjoni tkun disponibbli bil-lingwi kollha tal-UE; jirrikonoxxi l-irwol essenzjali u prezzjuż tal-organizzazzjonijiet tan-negozju rappreżentattivi, għaldaqstant jistieden lill-Kummissjoni biex, meta jkun rilevanti, iddaħħal direttament lill-SMEs u lir-rappreżentattivi tagħhom fil-kumitati konsultattivi ta’ esperti u l-gruppi ta’ livell għoli tagħhom;

77.

Jitlob lill-Kummissjoni sabiex tistimula s-simplifikazzjoni u l-armonizzazzjoni tal-liġi tal-kumpaniji u, b’mod partikolari, tar-regoli tal-kontabilità fis-suq intern sabiex jitnaqqas il-piż amministrattiv għall-SMEs u tiżdied it-trasparenza għal kulmin hu imdaħħal fis-settur; iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tippromwovi bil-qawwi l-użu ta’ teknoloġija ġdida bħalma hi l-XBRL (eXtensible Business Reporting Language) billi tippreżenta pjan direzzjonali għall-introduzzjoni ta’ rappurtaġġ bl-XBRL fl-Unjoni Ewropea, sabiex dan isir obbligatorju f’perjodu ta’ żmien raġjonevoli u li jkun promoss u appoġġjat użu wiesa’ ta’ dan l-istandard miftuħ;

78.

Jinkoraġġixxi l-istabbiliment ta’ “btala statistika” għal mikrointrapriżi, li tikkonċedilhom eżenzjonijiet temporanji minn stħarriġ mandatarju tal-istatistika, l-applikazzjoni wiesgħa tal-prinċipju ’darba biss’ b’rabta mal-informazzjoni pprovduta mill-intrapriżi lill-awtoritajiet pubbliċi, u iktar żvilupp tal-gvern elettroniku;

79.

Jenfasizza l-ħtieġa għall-introduzzjoni ta’ dati komuni li fihom jingħata bidu għal leġiżlazzjoni tal-Komunità ġdida li taffettwa l-SMEs; jistieden lill-Istati Membri u l-assoċjazzjonijiet tal-SMEs biex jinfurmaw lill-SMEs b’mod konċiż u komprensiv rigward il-bidliet fil-leġiżlazzjoni li taffettwahom;

80.

Iħeġġeġ lill-Istati Membri, b’koperazzjoni ma’ organizzazzjonijiet tal-SMEs, sabiex fuq is-sisien ta’ strutturi eżistenti bħan-Netwerk Impriża Ewropa u l-uffiċċji tal-Europe Direct, jistabbilixxu punti ta’ kuntatt nazzjonali dedikati - fiżiċi jew elettroniċi - għal fini ta’ informazzjoni, u aġenziji ta’ appoġġ għall-SMEs, li jkunu msejsa fuq il-prinċipju ta’ one-stop-shops u joffru aċċess għal sorsi varji ta’ informazzjoni u serviżżi ta’ appoġġ, strutturati skont iċ-ċiklu tal-ħajja tan-negozju;

81.

Jirrikonoxxi d-diffikultà tat-twaqqif ta’ negozji ġodda minħabba d-diversità tas-sistemi stabbiliti fl-Istati Membri diversi; għalhekk iqis li jeħtieġ li tinħoloq sistema unifikata biex jiġi stabbilit negozju fejn il-proċess isir pass wara pass, u fejn jista’ jinħoloq negozju fi żmien 48 siegħa;

82.

Itenni li r-regoli finanzjarji li jirregolaw programmi Komunitarji ta’ sikwit għadhom iwasslu għal proċeduri burokratiċi mhux neċessarji u li jkunu twal u jiswew il-flus, b’mod partikolari għall-SMEs; jistieden lill-Kummissjoni biex terġa’ tqajjem fuq tiegħu l-Ossevatorju ta’ SMEs Ewropej, tippubblika l-parteċipazzjoni tagħhom f’kull programm Komunitarju flimkien ma’ analiżi tal-benefiċċju li jinkiseb, u skont ir-riżultati, tressaq proposti biex tiżdied il-parteċipazzjoni tagħhom; jistieden lill-Kummissjoni sabiex issaħħaħ l-irwol u l-viżibiltà tar-rappreżentanti maħturin tal-SMEs fl-oqsma differenti ta’ politika; barra minn hekk, jinkoraġġixxi l-inizjattivi kollha li jippermettu l-iżvilupp ta’ “l-iSpirtu tal-SMEs” fit-tfassil tal-politika fi ħdan awtoritajiet pubbliċi, bħalma huma il-Programm ta’ Esperjenza f’Impriża tal-Kummissjoni li jippermetti li s-Servizz Ċivili Ewropew jiffamiljarizza ruħu mal-SMEs;

83.

Jiddeplora l-prattika ta’ ’gold plating’ tal-Istati Membri - li hija ta’ ħsara partikulari għall-SMEs - u jistieden lill-Kummissjoni biex tinvestiga x’miżuri oħrajn jistgħu jittieħdu biex dan jiġi evitat; jitlob segwitu għall-evalwazzjoni ta’ impatt li tanalizza kif qegħdin fil-fatt jiġu implimentati d-deċiżjonijiet fl-Istati Membri u f’livell lokali;

84.

Jistieden li ssir websajt speċjali tal-UE għall-SMEs li jkun fiha tagħrif u formoli tal-applikazzjoni għal proġetti tal-UE, numri tat-telefown nazzjonali, rabtiet ma’ imsieħba, tagħrif dwar il-kummerċ, tagħrif dwar proġetti ta’ riċerka, kif ukoll konsultazzjoni, laqgħat għall-għoti ta’ tagħrif u tagħrif rigward regolamenti ġodda permezz tal-Internet;

85.

Jistieden lill-Kummissjoni biex taħdem, flimkien mal-Istati Membri fuq l-armonizzazzjoni tal-formoli ta’ applikazzjoni li għandhom jimtlew mill-intrapriżi fil-proċessi ta’ applikazzjoni ta’ tfigħ ta’ offerti;

86.

Jilqa’ b’sodisfazzjon il-Premju għall-Aħjar Idea li Tnaqqas il-Burokrazija għall-awtoritajiet pubbliċi li fornew miżuri innovattivi li jnaqqsu l-burokrazija fil-livell lokali, reġjonali jew nazzjonali;

87.

Jistieden li jsir ħlas fi żmien 30 jum mill-fondi ta’ koeżjoni tal-UE għal proġetti diġà approvati, biex jiġu żgurati t-tkomplija tal-progress, is-sovravivenza u l-effetti ta’ dawn il-proġetti;

88.

Jirrikonoxxi li l-isforzi għat-titjib tas-sostenibiltà jistgħu jsiru sors importanti ta’ (eko) innovazzjoni u vantaġġ ewlieni għall-kompetittività tal-industrija; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-SMEs ta’ sikwit ma jkunux konxji biżżejjed minn soluzzjonijiet ġodda effiċjenti f’termini tal-enerġija u li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent jew ma jkollhomx ir-riżorsi finanzjarji neċessarji sabiex ikunu jistgħu jiksbuhom; għaldaqstant, jistieden lill-Kummissjoni sabiex tinvestiga kif il-Komunità tista’ tgħin lill-SMEs biex isiru iktar effiċjenti f’termini tar-riżorsi u tal-enerġija;

89.

Itenni l-importanza mogħtija lir-responsabilità soċjali korporattiva ta’ negozji fuq skala żgħira li jeħtieġu rabtiet, netwerks u servizzi orizzontali; iqis bħala ħaġa bla ebda effett li ssir referenza għaċ-ċertifikazzjoni tas-sistema Ewropea ta’ Mmaniġġjar u Verifika Ambjentali, kemm minħabba li din tagħmel ħsara liċ-ċertifikati eżistenti, kif wkoll għaliex din hija limitata biss għal isfidi ambjentali;

90.

Jilqa’ b’sodisfazzjon inizjattivi reċenti li jgħinu lill-SMEs sabiex jikkonformaw mal-leġiżlazzjoni ambjentali billi, fost affarijiet oħrajn, dawn jingħataw tnaqqis fil-ħlasijiet tal-aġenziji, billi jkun żgurat l-aċċess tagħhom għal informazzjoni dwar standards ambjentali jew billi jiġu introdotti eżenzjonijiet speċifiċi mil-leġiżlazzjoni Komunitarja;

91.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri.

1.4.2010   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 87/60

A.

billi wara t-tkabbir riċenti tal-Unjoni Ewropea, il-ħtieġa għall-integrazzjoni soċjali ħolqot sfidi ġodda fl-Unjoni Ewropea, li jridu jkunu ffaċċjati fil-kuntest ta’ ċirkustanzi ekonomiċi u demografiċi ġodda u billi għalkemm dawk l-isfidi jridu jkunu ffaċċjati fl-Istati Membri kollha, l-Istati Membri fiċ-ċentru u fil-Lvant tal-Ewropa huma milquta aktar minħabba t-trasformazzjoni soċjali, ekonomika u strutturali tagħhom matul l-aħħar għoxrin sena; jinnota, għalhekk, li l-gruppi soċjali vulnerabbli, bħar-Roma, huma fis-sitwazzjoni l-aktar perikoluża,

B.

billi f’dawk l-Istati Membri fejn is-setturi industrijali fallew, ir-reġjuni raw il-prospetti tagħhom tal-iżvilupp imorru lura u, bħala riżultat, bosta Roma b’mod partikolari, twarrbu fil-marġini tas-soċjetà permezz ta’ żieda mgħaġġla tal-faqar; billi l-Parlament jinnota u jtenni li, matul dan il-proċess, naqas il-valur tad-dritt tar-Roma għaċ-ċittadinanza nazzjonali u dik tal-UE għar-Roma u li l-benefiċċji mit-tkabbir ma waslux għandhom b’mod xieraq, u għalhekk kibret il-marġinalizzazzjoni tagħhom f’diversi modi,u filwaqt li żdied ir-riskju li jiffaċċjaw ta’ diskriminazzjoni multipla,

C.

billi l-kampanja aggressiva politika strateġika għall-promozzjoni ta’ opportunitajiet indaqs għar-Roma trid titqabad ma’ sitwazzjoni soċjali estremament kumplessa, minħabba li r-Roma, l-ikbar minoranza etnika tal-Ewropa, għandhom l-istess żvantaġġi ta’ gruppi oħra, u billi din it-taqbida tista’ tiġi megħjuna bl-aktar mod effettiv bi strateġija komprensiva għar-Roma u b’sett ikkoordinat ta’ strumenti li jestendu għal firxa ta’ politiki settorjali u bl-għajnuna ta’ finanzjament għalihom,

D.

billi l-vjaġġaturi huma fenomenu etniku separat, li b’mod ġustifikat jista’ jiġi diskuss bħala kwistjoni separata kemm mil-lat tad-drittijiet tal-bniedem kif ukoll minn dak tal-kwistjonijiet soċjali u tas-suq tax-xogħol,

E.

billi l-proċess ta’ integrazzjoni tar-Roma fis-soċjetà mhuwiex wieħed unilaterali iżda multilaterali u hemm il-ħtieġa li r-Roma jkunu attivament involuti fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet meta jitfasslu politiki għall-inklużjoni soċjali,

F.

billi l-kundizzjonijiet tal-għajxien tar-Roma, il-qagħda tas-saħħa tagħhom u l-livell ta’ edukazzjoni tagħhom jiddeterminaw is-sitwazzjoni soċjali u s-suq tax-xogħol tagħhom u spiss iservu bħala pretest għall-esklużjoni tagħhom minn soċjetajiet ta’ maġġoranza u għar-razziżmu, u billi dan kollu jxekkel it-titjib tal-kwalità tal-ħajja tagħhom, u b’hekk ma jistgħux jiġu eżerċitati d-drittijiet ċivili u tal-bniedem l-aktar fundamentali,

G.

billi infrastruttura tat-trasport ħażina, nuqqas ta’ entitajiet u servizzi amministrattivi pubbliċi, b’mod partikulari ta’ istituzzjonijiet edukattivi u ta’ servizzi tal-kura tas-saħħa ta’ kwalità għolja u r-rilokazzjoni tan-negozji jġiegħlu liż-żgħażagħ jitbiegħdu mid-dar għal raġunijiet ekonomiċi, u għalhekk immorru għall-agħar id-disparitajiet reġjonali u l-gettoizzazzjoni,

H.

billi huwa mportanti ħafna li, preċiż qabel it-tmiem tat-tieni perjodu tal-Proċess ta’ Liżbona, tiġi evalwata s-sitwazzjoni soċjali u l-prospetti tal-impjieg tar-Roma u li jiġi deċiż x’għandu jsir,

I.

filwaqt li jagħraf l-importanza tal-Fondi Strutturali u ta’ Koeżjoni għall-promozzjoni tal-integrazzjoni u filwaqt li jinnota li, minħabba l-kumplessità tal-problemi soċjali ffaċjati mir-Roma, mhuwiex konċepibbli li dawn jistgħu jiġu solvuti purament permezz tas-sistema ta’ proġetti karatteristika tal-Fondi Strutturali u ta’ Koeżjoni,

J.

billi huwa bla dubju importanti li jiġu rikonoxxuti l-prattiki tajbin preċedenti, imma billi l-validità tagħhom hija limitata f’sens ta’ żmien u mkien,

K.

billi ħafna komunitajiet tar-Roma bħalissa għandhom tendenza li jibqgħu fejn huma, minflok ma jiċċaqilqu lejn zoni fejn jista’ jkun hemm aktar opportunitajiet ta’ xogħol,

1.

Jikkunsidra li hemm il-ħtieġa għal approċċ ikkoordinat biex jitjiebu l-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-għejxien tal-komunità tar-Roma li hu mmirat biex jintlaħqu dawn it-tliet għanijiet:

2.

Jindika l-fatt li l-politiki mmirati lejn ir-Roma, f’ħafna każijiet, ma tejbux is-sitwazzjoni tagħhom; jitlob li, fl-azzjonijiet kollha tal-UE u tal-Istati Membri li jaffettwaw lir-Roma b’mod partikulari, dawk li għandhom sehem fil-komunità tar-Roma jieħdu sehem fit-teħid tad-deċiżjonijiet, sabiex tiġi rispettata l-kapaċità u r-responsabiltà tagħhom li jorganizzaw lilhom infushom;

3.

Jinnota li l-aċċess mhux ugwali għas-servizzi u l-iżvantaġġi soċjoekonomiċi li jiffaċċjaw it-tfal tar-Roma fil-prattika ma jippermettulhomx żvilupp bikri u edukazzjoni ta’ kwalità għolja; jinnota li dawk l-iżvantaġġi, min-naħa tagħhom jaffettwaw b’mod negattiv l-iżvilupp emozzjonali, soċjali, fiżiku u personali tagħhom, kif ukoll l-opportunitajiet sussegwenti tagħhom fis-suq tax-xogħol u għalhekk jaffettwaw l-inklużjoni tagħhom fis-soċjetà ewlenija;

4.

Jinnota li s-sistemi edukattivi huma selettivi u li minkejja l-isforzi tal-Istati Membri biex jegħlbu s-segregazzjoni, il-ħafna sistemi diversi mfassla b’mod li jagħti l-impressjoni li qed jittrattaw is-segregazzjoni, fir-realtà bosta drabi jservu biex jaċċentwaw id-disparitajiet bejn il-gruppi soċjali u jiżvantaġġjaw ferm lill-fqar, b’mod partikulari r-Roma, li jsibu ruħhom fit-triq tan-niżla; jenfasizza, għalhekk, il-ħtieġa għal politiki tal-edukazzjoni li jindirizzaw speċifikament lill-familji tar-Roma u li jinkoraġġixxu parteċipazzjoni attiva;

5.

Jenfasizza li, għalkemm il-proporzjon taż-żgħażagħ Roma fl-edukazzjoni sekondarja u ogħla żdied f’ċerti Stati Membri, il-livell tagħhom ta’ kwalifiki għadu baxx wisq meta mqabbel mal-medja tal-UE; jiġbed l-attenzjoni dwar il-qasma bejn nuqqasijiet ta’ ħaddiema minn naħa, u r-rata għolja tal-qgħad marbuta ma’ livelli baxxi ta’ snajja’ fost ir-Roma min-naħa l-oħra; jitlob b’insistenza, għalhekk, li l-Istati Membri u l-UE jappoġġjaw lir-Roma biex itejbu l-kwalifiki tagħhom bħala prijorità; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li, fl-assenza ta’ kwalifiki formali, il-pożizzjoni tar-Roma fis-suq tax-xogħol tista’ tittejjeb ukoll billi titfassal sistema għar-rikonoxximent ta’ ħiliet prattiċi;

6.

Iħeġġeġ lill-Istati Membri biex jiggarantixxu li n-nisa u t-tfajliet Roma jkollhom aċċess ugwali għall-edukazzjoni ta’ kwalità għolja u biex jintroduċu inċentivi (pereżempju opportunitajiet ta’ żvilupp professjonali) biex jattiraw għalliema ta’ kwalità għolja fi skejjel li jinstabu fiz-zoni soċjoekonomiċi l-aktar fqar u, b’mod partikulari, f’komunitajiet rurali bi proporzjon kbir ta’ Roma;

7.

Jistieden lill-Istati Membri sabiex itejbu l-aċċess għan-nisa Roma għat-taħriġ vokazzjonali u sabiex jadottaw it-taħriġ vokazzjonali skont il-ħtiġijiet tas-swieq tax-xogħol lokali sabiex in-nisa Roma jingħataw il-kapaċitajiet meħtieġa mis-suq;

8.

Jinnota li l-maġġoranza kbira tal-gradwati Roma ma jirritornawx lura lejn il-komunitajiet tagħhom wara li jispiċċaw l-università u li xi wħud minnhom jinnegaw l-oriġini tagħhom jew ma jibqgħux jiġu aċċettati fil-komunità tagħhom meta jippruvaw jirritornaw;

9.

Jirrakkomanda li jitfassal pakkett komprensiv ta’ progammi li jippromwovi u jagħti motivazzjoni għar-ritorn tal-gradwati Roma lejn il-komunitajiet tagħhom u għal-impjieg tar/Roma fi ħdan il-komunitajiet tagħhom u fl-interessi ta’ dawn;

10.

Jikkunsidra li ċ-ċittadini Roma f’xi Stati Membri jaffettwaw il-piramida tal-popolazzjoni b’mod speċifiku; jinnota li l-proporzjon ta’ tfal tar-Roma fil-popolazzjoni huwa għoli, filwaqt li l-medja tal-għomor meta jitwieldu hija ta’ 10 snin sħaħ inqas minn dik ta’ nies li jagħmlu parti mill-popolazzjoni ta’ maġġoranza;

11.

Jikkunsidra li, minkejja li l-Istati Membri użaw riżorsi sostanzjali tal-UE u tal-Istati Membri biex jgħinu lil min ikun qiegħed għal żmien twil isib xogħol, ma nstabet l-ebda soluzzjoni koerenti fil-livell tal-Unjoni Ewropea: l-Istati Membri qed jittrattaw is-sitwazzjoni b’modi differenti ħafna u f’miżuri differenti ħafna, u ma pprovdewx opportunitajiet ta’ ritorn għas-suq tax-xogħol fuq perjodu twil ta’ żmien, filwaqt li l-miżuri tagħhom, bħall-programmi ta’ impjieg pubbliċi, aggravaw aktar l-istigmatizzazzjoni tar-Roma; jitlob, għalhekk, li kemm l-UE kif ukoll l-Istati Membri jbiddlu l-politika tagħhom għal approċċ integrat li jindirizza l-aspetti kollha tal-privazzjoni tagħhom;

12.

Jistieden lill-Istati Membri biex jadattaw il-programmi ta’ taħriġ vokazzjonali tagħhom għall-bżonnijiet tas-swieq tax-xogħol lokali u jagħtu inċentivi lil min iħaddem biex jipprovdu xogħol lil nies mhux imħarrġa (inkluż in-nies Roma) u joffrulhom taħriġ u opportunitajiet biex dawn jakkwistaw esperjenza prattika direttament fuq il-post tax-xogħol;

13.

Jistieden lill-awtoritajiet tal-Istati Membri u lokali biex iwettqu studji annwali separati skond is-sessi dwar ir-rata li biha jerġgħu jiġu impjegati dawk li jkunu ilhom qiegħda għal ħafna żmien (inkluzr-Roma) li lestew taħriġ għas-suq tax-xogħol u, skont l-esperjenza li jkunu ġabru, jitfasslu metodoloġiji ġodda u jitniedu programmi ġodda ta’ taħriġ adattati għall-abilitajiet lokali u l-ħtiġijiet ekonomiċi;

14.

Jistieden lill-Istati Membri biex jużaw il-fondi tal-UE biex jippreżervaw u jħarsu l-attivitajiet tradizzjonali tar-Roma;

15.

Jaqbel mal-fehma tal-Kummissjoni li l-adulti Roma, minħabba d-diversi żvantaġġi tagħhom, mhumiex rappreżentati biżżejjed fil-popolazzjoni li taħdem u fit-tagħlim tul il-ħajja, ħafna drabi ma jkollhom ebda aċċess għall-ICT, u huma rappreżentati żżejjed fost min ikun qiegħed għal żmien twil u min jaħdem f’xogħol ta’ ftit prestiġju, żvantaġġi li joħolqu l-akbar ostakli għar-reintegrazzjoni tagħhom fis-suq tax-xogħol; jitlob, għalhekk, l-implimentazzjoni effettiva tad-Direttiva 2000/78/KE, li tipprojbixxi d-diskriminazzjoni fl-impjieg u fix-xogħol fuq bażi ta’ reliġjon jew twemmin, diżabiltà, età jew orjentazzjoni sesswali;

16.

Jikkunsidra li huwa importanti li wieħed jaħseb għal azzjoni speċifika tal-Komunità biex ikun promoss l-aċċess tar-Roma għal programmi ta’ taħrig professjonali;

17.

Jiġbed l-attenzjoni tal-Istati Membri li din id-dikotomija soċjali tista’ ġġiegħel lil ħafna nies Roma li jkunu qed ifittxu x-xogħol biex jaqilbu mill-ekonomija legali għall-ekonomija informali, u li hemm bżonn ta’ sforz ikkoordinat fil-livell tal-UE u tal-Istati Membri biex dawn n-nies jitħajru lura għall-impjieg legali bi drittijiet marbuta max-xogħol u drittijiet tas-sigurtà soċjali;

18.

Jikkunsidra li għandhom jittieħdu passi għall-promozzjoni ta’ politika soċjali u ekonomika inklużiva, anke permezz ta’ miżuri ad hoc biex tiġi pprovduta akkomodazzjoni diċenti;