8.5.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 131/1

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 3(2) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u l-Artikoli 67 u 81(2)(g) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra d-dokument ta’ konsultazzjoni tal-Kummissjoni bit-titolu "Dwar l-użu tas-Soluzzjoni Alternattiva tat-Tilwim bħala mezz biex jissolva tilwim relatat ma' transazzjonijiet kummerċjali u prattiċi fl-Unjoni Ewropea" tat-18 ta’ Jannar 2011 u d-dokument bit-titolu "Sommarju tat-tweġibiet milqugħa" ippubblikat f’April 2011,

—

wara li kkunsidra d-dokument ta’ konsultazzjoni tal-Kummissjoni bit-titolu "Soluzzjoni alternattiva tat-tilwim fil-qasam tas-servizzi finanzjarji" tal-11 ta’ Diċembru 2008 u d-dokument bit-titolu "Sommarju tat-tweġibiet għall-konsultazzjoni pubblika dwar soluzzjoni alternattiva tat-tilwim fil-qasam tas-servizzi finanzjarji" tal-14 ta’ Settembru 2009,

—

wara li kkunsidra l-Green Paper dwar soluzzjoni alternattiva tat-tilwim fil-liġi ċivili u kummerċjali tad-19 ta’ April 2002 (COM(2002)0196),

—

wara li kkunsidra r-rakkomandazzjonijiet tal-Kummissjoni tat-30 ta’ Marzu 1998 dwar il-prinċipji applikabbli għall-korpi involuti fis-soluzzjoni extraġudizzjarja tat-tilwim tal-konsumaturi (1) u tal-4 ta' April 2001 rigward il-prinċipji għall-korpi extraġudizzjarji involuti fis-soluzzjoni konsenswali tat-tilwim tal-konsumaturi (2),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-13 ta' April 2011 intitolata "L-Att dwar is-Suq Uniku - Tnax-il xprun sabiex jiġi stimulat it-tkabbir u r-rinfurzar tal-fiduċja - ‧Flimkien għal tkabbir ġdid‧ " (COM(2011)0206),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tal-Kunsill tal-25 ta’ Mejju 2000 dwar netwerk madwar il-Komunità ta’ korpi nazzjonali għas-soluzzjoni extraġudizzjarja tat-tilwim tal-konsumaturi (3) u n-Netwerk Extraġudizzjarju Ewropew (EEJ-Net) stabbilit fis-16 ta’ Ottubru 2001,

—

wara li kkunsidra l-Memorandum ta’ Fehim dwar Netwerk ta’ Lmenti Extraġudizzjarji Transkonfinali għas-Servizzi Finanzjarji fiż-Żona Ekonomika Ewropea tat-30 ta’ Marzu 1998 u FIN-NET,

—

wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2001/470/KE tat-28 ta’ Mejju 2001 1 li tistabbilixxi Netwerk Ġudizzjarju Ewropew fil-materji ċivili u kummerċjali (4).

—

wara li kkunsidra l-Kodiċi tal-Kondotta Ewropea tal-Medjaturi (minn hawn 'il quddiem: "Kodiċi tal-Kondotta") stabbilit fl-2004,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2008/52/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal- 21 ta’ Mejju 2008 dwar ċerti aspetti ta’ medjazzjoni f’materji ċivili u kummerċjali (5),

—

wara li kkunsidra l-istudju intitolat "L-ispiża ta’ Non ADR – Stħarriġ u Turija tal-Ispejjeż Propji ta’ Litigazzjoni Kummerċjali Intra-Komunitarja", tad-9 ta’ Ġunju 2010, miċ-Ċentru ADR, Ruma, l-Italja,

—

wara li kkunsidra l-konstatazzjonijiet tal-Bord bi Prova dwar in-Negozju Ewropew (EBTP) dwar "Soluzzjoni Alternattiva tat-Tilwim", għall-perjodu mis-17 ta’ Diċembru 2010 sas-17 ta’ Jannar 2011,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta’ Marzu 2003 dwar il-Green Paper tal-Kummissjoni dwar soluzzjoni alternattiva tat-tilwim fil-liġi ċivili u kummerċjali (6),

—

wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tiegħu tad-19 ta' Ġunju 2007 ibbażata fuq ir-rapport tal-Kumitat ta' Inkjesta dwar il-Kriżi tal-Equitable Life Assurance Society (7),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-25 ta' Novembru 2009 dwar il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar iż-Żona ta' libertà, sigurtà u ġustizzja għas-servizz taċ-ċittadini - Il-Programm ta' Stokkolma (8),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-6 ta’ April 2011 dwar il-governanza u s-sħubija fis-suq uniku (9),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' Settembru 2011 dwar l-implimentazzjoni tad-direttiva dwar il-medjazzjoni fl-Istati Membri, l-impatt tagħha fuq il-medjazzjoni u l-adozzjoni tagħha mill-qrati (10),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Legali u l-opinjoni tal-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur (A7-0343/2011),

A.

billi l-aċċess għall-ġustizzja huwa dritt fundamentali,

B.

billi żona ta' libertà, sigurtà u ġustizzja, kif stabbilit fit-Trattati, għandha tissodisfa l-ħtiġijiet taċ-ċittadini u n-negozji, pereżempju permezz tal-ħolqien ta' proċeduri iktar sempliċi u ċari, filwaqt li jittejjeb l-aċċess għall-ġustizzja,

C.

billi l-objettivi tal-proċess ġudizzjarju u s-soluzzjoni alternattiva tat-tilwim huma konnessi mill-qrib u jfittxu jerġgħu jistabbilixxu malajr il-paċi ġuridika bejn il-partijiet fit-tilwima, jipproteġu b'mod addattat liġi sostantiva suġġettiva u jirregolaw il-kunflitti bejn il-partijiet,

D.

billi soluzzjoni alternattiva tat-tilwim (ADR), li tgħin lil dawk involuti jevitaw proċeduri aġġudikanti tradizzjonali, tista' tkun alternattiva rapida u kosteffiċjenti għal-litigazzjoni,

E.

billi l-ADR hija mekkaniżmu biex jintlaħqu soluzzjonijiet barra l-qorti billi l-konsumaturi u l-kummerċjanti jiġu megħjuna jsolvu l-kunflitti permezz tal-intervent ta' terza parti (medjatur jew arbitru),

F.

billi, f'bosta pajjiżi, l-awtoritajiet pubbliċi - inklużi l-ombudsmen u l-awtoritajiet regolatorji - għandhom rwol importanti biex jinkoraġġixxu s-soluzzjoni tal-kunflitti,

G.

billi t-tisħiħ tal-fiduċja taċ-ċittadini fis-suq intern u l-fiduċja fl-infurzar tad-drittijiet fit-tilwim transkonfinali jistgħu jikkontribwixxu għall-istimulazzjoni tal-ekonomija tal-UE,

H.

billi l-għarfien u l-fehim taċ-ċittadini tal-UE tal-iskemi tal-ADR fl-Ewropa kollha huma ftit u konfużi, b'perċentwal żgħir biss ta' ċittadini li jafu kif jagħmlu lment quddiem korp tal-ADR,

I.

billi hu importanti li jkun żgurat reklamar aħjar tal-eżistenza tal-mekkaniżmi tal-ADR u li jsir iktar biex il-konsumaturi u l-professjonisti jitħeġġu jużawhom bħala alternattiva għall-proċedimenti fil-qorti, sabiex ikun possibbli li jiġi evitat approċċ konfrontazzjonali u jiġi offrut il-prospett ta' sitwazzjoni ta' rebħ għaż-żewġ naħat,

J.

billi għandu jinsab approċċ bilanċat li min-naħa jikkunsidra l-flessibbiltà tas-sistemi tal-ADR u min-naħa l-oħra tal-bżonn ta' garanzija tal-protezzjoni tal-konsumaturi u tal-proċeduri ekwitabbli,

K.

billi l-Parlament talab bosta drabi għal iktar sforzi biex tiġi żviluppata l-ADR, billi talab lill-Kummissjoni tippreżenta proposta leġiżlattiva dwar l-użu tal-ADR fl-UE sal-aħħar tal-2011 fir-riżoluzzjoni tiegħu tas-6 ta' April 2011 dwar Governanza u Sħubija fis-Suq Uniku,

L.

billi l-Kummissjoni inkludiet proposta leġiżlattiva dwar l-ADR, fil-Programm ta' Ħidma tagħha tal-2011 bħala inizjattiva strateġika u fil-komunikazzjoni tagħha tat-13 ta' April 2011 dwar "Att dwar is-Suq Uniku", bħala wieħed mit-tnax-il xprun sabiex jiġi stimulat it-tkabbir u r-rinfurzar tal-fiduċja, bl-għan li l-konsumatur jingħata s-setgħa,

M.

billi l-iskadenza għall-implimentazzjoni tad-Direttiva 2008/52/KE skadiet fil-21 ta’ Mejju 2011,

1.

Jilqa’ l-konsultazzjoni reċenti tal-Kummissjoni dwar l-ADR li, minkejja it-titolu wiesa’ tagħha, hi mmirata esklussivament lejn it-transazzjonijiet tal-konsumatur;

2.

Jemmen, madankollu, li l-ADR tifforma parti minn aġenda ġenerali tal-"ġustizzja għat-tkabbir" f’diversi setturi; hu tal-opinjoni li kwalunkwe approċċ għall-ADR għandu jmur lil hinn mit-tilwim tal-konsumatur sabiex ikunu inklużi transazzjonijiet minn negozju għal negozju (B2B) ċivili u kummerċjali, kemm jekk jitwettqu bejn negozji privati kif ukoll bejn negozji pubbliċi, tilwim familjari u każijiet ta’ malafama u t-tilwim l-ieħor ta' interess ġenerali jew dawk bejn partijiet bi statut ġuridiku differenti;

3.

Jilqa’ l-fatt li d-Direttiva 2008/52/KE armonizzat xi standards għall-medjazzjoni; jenfasizza li jeħtieġ li jiġu definiti termini komuni u jinżammu garanziji proċedurali fl-oqsma kollha tal-ADR; iħoss il-ħtieġa li għandha terġa’ ssir referenza għar-rakkomandazzjonijiet tal-Kummissjoni tal-1998 u l-2001 u l-Kodiċi ta’ Kondotta;

4.

Iqis li, filwaqt li l-awtoregolamentazzjoni tibqa’ importanti, l-azzjoni leġiżlattiva li tistabbilixxi l-istandards minimi li fuqhom skemi tal-ADR jistgħu jkunu bbażati hi meħtieġa sabiex ikun ipprovdut qafas għall-ADR fi ħdan is-sistemi legali tal-Istati Membri, kif jidher fl-eżempju tad-Direttiva 2008/52/KE; jenfasizza li fi kwalunkwe qafas bħal dan għandu jiġi żgurat li d-diversità mhux qed tiġi limitata fil-qasam tal-ADR peress li mhemmx soluzzjoni standard li tista' ssolvi l-problemi varji li jistgħu jinħolqu fis-setturi legali differenti;

5.

Jenfasizza l-bżonn ta' fehim aħjar tat-tipi differenti ta' mekkaniżmi u proċessi (inklużi l-attivitajiet ta' awtoritajiet pubbliċi bħall-ombudsmen) li ta' spiss jaqgħu taħt it-terminu ġeneriku tal-ADR; jemmen li, anki jekk jeżisti numru kbir ta' similaritajiet fost it-tekniki tan-negozjar u tal-għajnuna għas-soluzzjoni tat-tilwim li huma ġeneralment preżenti fis-sistemi tal-ADR, l-istruttura u l-arkitettura tal-ADR ivarjaw b'mod konsiderevoli skont l-Istati Membri;

6.

Jemmen li miżuri leġiżlattivi adottati fuq il-livell tal-Unjoni Ewropea jiffaċilitaw l-implimentazzjoni tal-ADR u jinkoraġġixxu lill-persuni fiżiċi u ġuridiċi jagħmlu użu minnha aktar ta' spiss, b'mod partikolari fil-każ ta' tilwim transkonfinali, hekk kif il-proċeduri ġuridiċi biex isolvu dan it-tip ta' tilwim isiru aktar kumplessi, aktar għaljin u jieħdu aktar fit-tul;

7.

F'dan il-kuntest, jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta proposta leġiżlattiva dwar l-użu ta’ soluzzjoni alternattiva tat-tilwim għall-kwistjonijiet tal-konsumaturi fl-UE sa tmiem l-2011 u jenfasizza l-importanza tal-adozzjoni rapida tagħha;

8.

Jemmen li l-istandards tal-ADR għandhom jinkludu: adeżjoni ma’/qbil dwar ADR; indipendenza, trasparenza, effikaċja, ekwità, imparzjalità u kunfidenzjalità; effetti fuq il-limitazzjoni u l-preskrizzjoni; inforzabbiltà ta' ftehimiet li jirriżultaw minn ADR; kwalifika tal-partijiet terzi;

9.

Huwa tal-fehma li l-korpi tal-ADR għandhom ikunu suġġetti għal evalwazzjonijiet u kontrolli regolari minn evalwaturi indipendenti;

10.

Sabiex ma jkunx hemm preġudizzju għall-aċċess għall-ġustizzja, jiċħad kull impożizzjoni ġeneralizzata ta' sistema obbligatorja tal-ADR fil-livell tal-UE, iżda jissuġġerixxi li għandha tiġi evalwata sistema obbligatorja għat-tressiq ta' lmenti mill-partijiet sabiex jiġu eżaminati l-possibilitajiet ta' ADR;

11.

Jattira l-attenzjoni għall-"konċiljazzjoni konġunta" Taljana bħala eżempju ta' mudell ta' prattika tajba bbażat fuq protokoll konkluż u ffirmat min-kumpanniji u l-assoċjazzjonijiet tal-konsumaturi, li fih il-kumpanija taqbel minn qabel li tuża l-ADR biex isolvi t-tilwim kollu li jista' jinħoloq fl-oqsma koperti mill-protokoll;

12.

Jenfasizza li kwalunkwe klawsola tal-ADR ma għandhiex ixxekkel l-aċċess għall-ġustizzja, partikolarment min-naħa tal-parti iktar dgħajfa, li f’ċerti ċirkostanzi, tista’ tkun ukoll SME, u għalhekk iqis f'dan il-kuntest li d-deċiżjonijiet ta' ADR għandhom ikunu vinkolanti biss jekk il-partijiet involuti jkunu laħqu qbil b'mod espliċitu dwar dan;

13.

Hu tal-opinjoni li b’mod ġenerali l-ADR għanda tirrispetta l-obbligu li tiżvela ċ-ċirkostanzi li jaffettwaw l-indipendenza tal-parti terza jew li jwasslu għal kunflitt ta’ interessi u d-dmir li l-partijiet kollha jiġu ttrattati bl-istess mod, kif stipulat fil-Kodiċi tal-Kondotta;

14.

Jitlob li l-partijiet ikkonċernati u, jekk ikun il-każ, kif jinsab fil-Kodiċi tal-Kondotta, biex iżommu l-informazzjoni dwar ADR kunfidenzjali; qed iqis ukoll, fejn applikabbli, iktar miżuri b’ambitu wiesa’, bħall-ħolqien ta’ privileġġ professjonali, f’parallell ma’ dak ipprovdut fl-Artikolu 7 tad-Direttiva 2008/52/KE;

15.

Jinnota madankollu li, filwaqt li r-rispett tal-kunfidenzjalità tad-dejta personali huwa importanti, għandu jkun garantit ukoll ċertu livell ta' trasparenzali fil-proċedura tal-ADR toffri, sabiex l-Istati Membri u l-korpi tal-ADR ikunu jistgħu jelenkaw u jikkondividu l-aħjar prattiki u sabiex l-awtoritajiet regolatorji indipendenti jkollhom l-possibbiltà li jeżaminaw il-proċedura jekk jitressu lmenti;

16.

Jemmen li mhijiex il-medjazzjoni biss iżda l-ADR b’mod ġenerali (l-Artikolu 8 tad-Direttiva 2008/52/KE) li għandha taffettwa perjodi ta’ restrizzjoni u preskrizzjoni; jagħraf ir-riskju li jirrriżulta minn bosta forom tal-ADR u r-riskju ta’ dewmien abbużiv ta’ proċedimenti tal-qorti; jinnota li l-istudju tal-fattibbiltà dwar il-Liġi Kuntrattwali Ewropea (11) jipprovdi għas-sospensjoni tal-preskrizzjoni fil-każ ta’ proċedimenti ta’ arbitraġġ u medjazzjoni, u f’ċerti sitwazzjonijiet ta’ ADR oħra; jistieden lill-Kummissjoni tkompli taħdem fuq dan;

17.

Hu konvint li l-infurzar bil-ħeffa u irħisa ta’ ftehimiet li jirriżultaw minn ADR hu indispensabbli, inkluż dak transkonfinali; jitlob għal miżuri leġiżlattivi għal dawn il-finijiet;

18.

Ifakkar li t-taħriġ speċifiku għal partijiet terzi newtrali hu essenzjali; jistieden lill-Kummissjoni tiġbor data dwar it-tip u l-estent tat-taħriġ meħtieġ, u biex tassisti lis-setturi fl-iżvilupp ta’ skemi ta’ taħriġ u ta’ kontroll tal-kwalità;

19.

Jappoġġa lill-Kummissjoni fl-intenzjoni tagħha li tħeġġeġ l-użu ta’ mezzi alternattivi ta' soluzzjoni tat-tilwim li jkunu aċċessibbli, rapidi, effettivi u rħas u li jkunu jistgħu jippermettu li jiġu stabbiliti u li jinżammu relazzjonijiet kummerċjali, ekonomiċi, soċjali u ta' viċinanza li jkunu ta’ kwalità tajba u bbażati fuq il-fiduċja, u li jikkontribwixxu għal livell għoli ta' protezzjoni tal-konsumatur f'sitwazzjoni fejn iż-żewġ naħat jirbħu, b'benefiċċji għaż-żewġ naħat meta mqabbla mal-prattika ġudizzjarja kurrenti;

20.

Jenfasizza li, għalkemm hemm diversi sistemi ta' ADR li joperaw b'mod effettiv fl-Ewropa bħalissa, wieħed mill-ostakli prinċipali għall-użu tagħhom huwa n-nuqqas ta' żvilupp ugwali ta' tali sistemi fl-UE, kemm f'termini ġeografiċi, kif ukoll f'termini settorjali; jissuġġerixxi, għalhekk, li n-nuqqasijiet eżistenti fir-rigward tal-kopertura ġeografika tal-ADR fl-Ewropa għandhom jitranġaw b'mod rapidu; jiddeplora l-lakuni settorjali maġġuri li għad hemm fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri, filwaqt li jippromwovi t-titjib ta' kopertura settorjali li tinvolvi persuni li jkunu jifhmu l-mod kif jiffunzjona settur partikolari; jinkoraġġixxi lill-Istati Membri biex iqisu li jdaħħlu punti uniċi ta' kuntatt għal kull settur, li jipprovdu informazzjoni dwar kif tinbeda soluzzjoni alternattiva tat-tilwim;

21.

Ifakkar li ADR hi ta’ interess partikolari għall-SMEs; itenni t-talba tiegħu lill-Kummissjoni biex tqis is-sinerġiji bejn l-ADR u strument fil-liġi kuntrattwali tal-UE; jilqa’ wkoll gwida dwar il-klawsola tal-ADR f’kuntratti standard;

22.

Jagħraf il-kisbiet tan-netwerks FIN-NET, ECC-Net u SOLVIT iżda jemmen li, fir-rigward l-informazzjoni tal-partijiet u l-finanzjament, għad hemm lok għal titjib u jistieden lill-Kummissjoni tappoġġa, issaħħaħ u żżid il-kapaċitajiet tal-korpi eżistenti bħal dawn li wrew l-effikaċja u l-valur tagħhom;

23.

Jagħraf potenzjal kbir għall-ADR onlajn, partikolarment għal ilmenti iżgħar; jinnota li l-proċeduri ta’ ADR tradizzjonali jeżistu onlajn flimkien ma’ oħrajn li jfittxu jipprevjenu t-tilwim jew li jiffaċilitaw is-soluzzjoni tat-tilwim; jenfasizza li, fejn ADR tradizzjonali titwettaq onlajn, l-istandards proċedurali ma għandhomx ikunu iktar baxxi, u li l-kwistjonijiet bħall-inforzabbiltà ta’ għotjiet għandhom jissolvu; iqis li sistemi ta’ marka ta’ fiduċja onlajn jipprovdu benefiċċju partikolari; jiġbed l-attenzjoni lejn ix-xogħol tal-Grupp ta’ Ħidma UNICTRAL dwar is-Soluzzjoni Onlajn tat-Tilwim (12), maħsub għat-transazzjonijiet B2B u minn negozju għal konsumatur (B2C);

24.

Jemmen li "ġerarkija" ta’ sejba ta’ soluzzjoni – li fiha, l-ewwel, skema ta’ tressiq ta’ lmenti fis-sistema stess (in-house), u t-tieni, l-ADR u, bħala l-aħħar possibbiltà biss, litigazzjoni – se tnaqqas mill-ħin u l-ispejjeż; jitlob lill-Kummissjoni tgħin lis-setturi fil-promozzjoni ta’ sistemi bħal dawn;

25.

Jenfasizza r-rwol kruċjali ta’ ċerti tipi ta' ADR f'tilwim familjari, fejn tista’ tnaqqas il-ħsara psikoloġika, tista’ tgħin lill-partijiet jerġgħu jibdew jikkomunikaw u b’hekk, b'mod partikolari, tgħin fl-iżgurar tal-protezzjoni tat-tfal; jagħraf il-potenzjal tal-ADR transkonfinali, b’mod partikolari f’termini tal-flessibbiltà tagħha; jiġbed l-attenzjoni wkoll lejn ix-xogħol tal-Medjatur tal-Parlament Ewropew għas-Sekwestru Internazzjonali ta’ Tfal mill-Ġenituri;

26.

Jaqbel mal-Kummissjoni li l-aċċess xieraq għar-rimedju fis-suq intern jirrikjedi kemm il-possibilità li wieħed ikun jista’ jirrikorri faċilment għall-ADR kif ukoll l-eżistenza ta' sistema effettiva għall-ilmenti kollettivi, filwaqt li t-tnejn huma kumplimentari u mhumiex esklussivi reċiprokament;

27.

Jagħraf il-potenzjal tal-ADR fi ħdan id-diskussjoni attwali dwar rimedju kollettiv, bil-kundizzjoni li r-rimedju tal-ADR jikkostitwixxi mezz effikaċi biex jiġi evitat ir-rimedju għall-qrati biex tiġi solvuta tilwima;

28.

Jagħraf il-ħtieġa ta’ ADR fil-livell tal-UE, fil-qasam tal-libertà tal-istampa u d-drittijiet ta' personalità, minħabba li f’każijiet ta’ malafama u ksur ta’ drittijiet tal-personalità b’mod partikolari, l-ispejjeż tal-proċedimenti legali, partikolarment f’xi Stati Membri, jistgħu jagħmlu l-ħsara, u li ADR tista’ tgħin biex tittejjeb is-sitwazzjoni eżistenti;

29.

Jinsisti fuq il-ħtieġa li jiġi żgurat li l-konsumaturi Ewropej ikollhom aċċess għas-sistemi tal-ADR għal tilwim fil-livell transnazzjonali kif ukoll dak nazzjonali, speċjalment fis-suq onlajn, li qed jikber sew fl-UE; jinnota li l-użu tas-sistemi tal-ADR tat-tilwim jaffordja livell ogħla ta' protezzjoni tad-drittijiet tal-konsumaturi u jtejjeb il-fiduċja tal-konsumaturi fis-suq, fin-negozji u fl-istituzzjonjiet tal-protezzjoni tad-drittijiet tal-konsumaturi billi jagħmilhom iktar attraenti, kif ukoll jippromwovi l-kummerċ transkonfinali u jżid il-prosperità tal-operaturi kollha fis-suq tal-UE;

30.

Jitlob li jkun hemm sistema effettiva ta' soluzzjoni tat-tilwim barra mill-qrati għall-kwistjonijiet tal-konsumaturi li tkun operattiva fl-UE kollha;

31.

Jissuġġerixxi li l-proposta leġiżlattiva futura tal-Kummissjoni dwar l-użu tal-ADR għall-konsumaturi fl-UE tkun tinkorpora l-linji gwida li għandhom jiġu rispettati fil-qasam tas-sistemi tal-ADR stabbiliti fl-Ewropa, li huma dawn li ġejjin:

32.

Jistieden lill-Kummissjoni biex, għal dawk il-każijiet ta’ tilwim tal-konsumaturi fil-livell transkonfinali, taħseb għal struttura ta’ koordinazzjoni li tiffaċilita l-aċċess għas-sistemi tal-ADR nazzjonali u mmexxija min-negozju, u l-koordinazzjoni bejniethom;

33.

Jistieden lill-Kummissjoni, fil-kuntest tat-tilwim bejn il-konsumaturi tal-kummerċ elettroniku transkonfinali, biex tagħmel arranġamenti għall-introduzzjoni rapida ta' pjattaforma multilingwi li tagħmilha possibbli li l-konsumaturi jsolvu t-tilwim tagħhom kompletament onlajn, b'kunsiderazzjoni tal-fatt li din il-pjattaforma għandha tissodisfa l-istandards tal-kwalità u tkun ibbażata fuq sistemi eżistenti tal-ADR fl-Istati Membri;

34.

Hu tal-fehma li l-provvediment ta' informazzjoni għall-konsumaturi hija r-responsabilità maqsuma tal-awtoritajiet pubbliċi, tan-netwerks informattivi u konsultattivi, tar-regulaturi u tal-gruppi tal-konsumaturi, u jirrakkomanda li kull wieħed minn dawn, fil-livell rispettiv tiegħu, jagħmel kampanji ta' tqajjim ta' kuxjenza u proġetti piloti dwar is-suġġett;

35.

Jikkritika n-natura tal-bażi tad-data kurrenti tal-ADR tal-Kummissjoni li toħloq konfużjoni; jissuġġerixxi lill-Kumissjoni biex toħloq portal Ewropew tas-soluzzjoni alternattiva tat-tilwim, li jkun multilingwi, fejn il-konsumaturi kollha jkunu jistgħu jagħmlu l-mistoqsijiet tagħhom u jirċievu informazzjoni dwar il-mod kif għandhom jaġixxu għall-ADR, dwar l-implikazzjonijiet li jirriżultaw minnha, u d-drittijiet u l-obbligi tagħhom, li jibni fuq bażijiet tad-data u netwerks eżistenti; jenfasizza li, fl-interessi tal-konsumaturi, għandu jkun hemm enfasi fuq kemm hu faċli li jintuża u ċ-ċarezza tal-portal onlajn;

36.

Jenfasizza li l-konsumaturi għandhom ikunu jistgħu jiksbu l-informazzjoni onlajn relevanti kollha dwar is-soluzzjoni alternattiva tat-tilwim, tradotta kif xieraq bil-lingwi tagħhom stess, billi jintużaw magni ta' traduzzjoni onlajn aċċessibbli diġà u faċli biex jintużaw;

37.

Jenfasizza li l-għarfien tal-konsumaturi dwar l-eżistenza u l-benefiċċji tal-ADR qabel ma tinqala’ xi tilwima tal-konsumaturi huwa kruċjali; jinsisti fuq il-ħtieġa li jissaħħaħ is-sens ta' responsabilità tan-negozji u tal-organizzazzjonijiet tan-negozju f'dan ir-rigward; iqis li n-negozji u l-federazzjonijiet tan-negozji għandhom l-obbligu li jinformaw lill-konsumaturi dwar il-mekkaniżmi eżistenti tal-ADR; jipproponi li din l-informazzjoni disponibbli “mill-bidu” għandha tinkludi referenza għall-possibilità ta’ rikors għas-soluzzjoni alternattiva tat-tilwim fid-dokumenti kuntrattwali kollha, u għandha tinkludi wkoll, għall-professjonisti li jużawhom, id-dettalji tal-kuntatt u l-metodi tar-rikors ta’ dawn is-sistemi takl-ADR; dan ir-rekwiżit, madankollu, għandu jevita spejjeż u burokrazija żejda;

38.

Jirrakkomanda, bl-għan li l-intrapiżi jiġu mħeġġa kemm jista’ jkun, l-istabbiliment fil-livell Ewropew ta’ marka tal-kwalità marbuta mal-medjazzjoni fi kwistjonijiet relatati ma’ tilwim tal-konsumaturi, marka li tkun akkumpanjata minn linji gwida li jirrikonoxxu l-aħjar prattiki, sabiex il-konsumaturi jkunu jistgħu jidentifikaw malajr in-negozji li jkunu għażlu sistemi tal-ADR; hu tal-fehma li għandha titwettaq analiżi tal-ispiża f'relazzjoni mal-benefiċċji dwar din il-proposta; jenfasizza li l-Kummissjoni għandha tiżgura li l-marka tintuża u tiġi infurzata b'mod xieraq.

39.

Jinnota li hemm ħtieġa ta’ titjib fl-informazzjoni ġenerali dwar id-drittijiet u l-infurzar tagħhom u l-informazzjoni speċifika dwar l-iskemi tal-ADR, inkluż l-eżistenza, il-funzjonament u l-post tagħhom; huwa tal-opinjoni li l-programmi ta' informazzjoni għandhom jenfasizzaw ukoll il-vantaġġi prinċipali tal-għażla tal-ADR bħal l-ispiża meta mqabbla mal-proċedura ġudizzjarja, ir-rati ta' suċċess u r-rapidità meta mqabbla mal-proċedura ġudizzjarja; jemmen li dawn il-programmi għandhom ikunu mmirati partikolarment lejn iċ-ċittadini u l-SMEs; jemmen li ADR hi pprovduta bl-ikbar effikaċja f’netwerk qrib iċ-ċittadini u abbażi ta’ ħidma konġunta mal-Istati Membri;

40.

Jistieden lill-Kummissjoni, fl-istess ħin, tieħu passi immedjati biex tiżgura li l-konsumaturi u n-negozji jsiru iktar konxji tal-istrumenti leġiżlattivi eżistenti, bħar-Regolament (KE) Nru 861/2007 li jistabbilixxi Proċedura Ewropea għal Talbiet Żgħar, id-Direttiva 2008/52/KE dwar ċerti aspetti ta’ medjazzjoni f’materji ċivili u kummerċjali u r-Regolament (KE) Nru 805/2004 li joħloq Ordni Ewropew ta' Infurzar għal talbiet mhux kontestati; jipproponi, fid-dawl ta' dak l-għan, li l-awtoritajiet nazzjonali, il-qrati, l-assoċjazzjonijiet u l-kmamar ta' kummerċ, l-uffiċċji konsultattivi għall-konsumaturi, l-assikurati tal-ispejjeż legali u organizzazzjonijiet kompetenti oħra għandhom jiddaħħlu f'kampanja informattiva komprensiva; jitlob li jingħata appoġġ finanzjarju għal kampanji Ewropej u nazzjonali ta' dan it-tip;

41.

Jinnota li l-użu tal-qrati tat-talbiet żgħar f'diversi Stati Membri għadu sinifikattivament baxx u li għandu jsir iktar f'termini taċ-ċertezza legali, l-ostakli tal-lingwa u t-trasparenza tal-proċedimenti; jistieden lill-Kummissjoni biex tiddedika attenzjoni partikolari għal dawn il-korpi legali meta tifformula l-proposta leġiżlattiva tagħha dwar l-użu tal-ADR għall-kwistjonijiet tal-konsumaturi fl-UE;

42.

Jinnota li, fid-dawl tan-natura konċiljatorja tal-ADR, it-tilwim aktar għandu ċans jissolva b'mod vantaġġuż għall-partijiet kollha u jenfasizza li s-soluzzjonijiet misjuba mill-ADR huma ġeneralment rispettati; jemmen għaldaqstant li l-istatistika aġġornata dwar dawn il-mistoqsijiet għandha tiġi ppubblikata fl-istess waqt tal-informazzjoni pubblika fuq l-ADR

43.

Jistieden lill-Kummissjoni, b'kooperazzjoni mal-Istati Membri, biex tagħmel kampanji informattivi mmirati biex jedukaw u jqajmu l-kuxjenza kemm tal-konsumaturi kif ukoll tan-negozji fir-rigward tal-benefiċċji tal-użu ta' din l-istituzzjoni;

44.

Iqis li l-kampanji ta' informazzjoni dwar l-ADR għandhom iseħħu f'kooperazzjoni mal-kmamar tal-kummerċ, il-gruppi tal-konsumaturi u l-uffiċċji ta' kummerċ ekwu (jew l-ekwivalenti), b'mod li jigi garantita kampanja kkoordinata sew u effikaċi;

45.

Hu tal-fehma li l-provvediment ta' informazzjoni għan-negozji hija responsabilità kondiviża mill-awtoritajiet pubbliċi u l-organizzazzjonijiet rappreżentattivi, u jirrakkomanda li kull wieħed minn dawn, fil-livell rispettiv tiegħu, iwettaq kampanji ta' tqajjim ta' kuxjenza u proġetti piloti dwar is-suġġett;

46.

Jirrikonoxxi li wieħed mill-ostakli prinċipali tal-użu tas-sistemi tal-ADR huwa n-nuqqas ta' rieda min-naħa tan-negozji li jidħlu f'tali mekkaniżmi; jipproponi li l-kmamar tal-kummerċ, organizzazzjonijiet ġenerali kemm fil-livell nazzjonali u dak tal-UE, u korpi professjonali oħra jkunu marbuta li jinfurmaw lill-intrapriżi dwar l-eżistenza tal-ADR, dwar il-benefiċċji potenzjali tal-użu tagħha, b'mod partikolari fir-rigward ta': il-possibilità li jitnaqqsu sa mill-bidu l-proċeduri kontenzjużi; l-immaġni korporattiva; u fl-aħħarnett, il-possibilità li toffri l-ADR li jergħu jiġu stabbiliti relazzjonijiet kummerċjali ta' fiduċja bejn il-partijiet, kuntrarjament għal deċiżjoni ta’ arbitraġġ jew sentenza ġudizzjarja;

47.

Jitlob lill-Kummissjoni, fuq il-bażi tad-data miġbura u valutazzjoni tal-impatt soda b'mod konformi mar-regoli fil-qasam ta' regolarizzazzjoni aħjar, teżamina l-istabbiliment tal-istandards minimi tal-ADR f'setturi differenti, filwaqt li tiżviluppa skemi eżistenti u tħeġġeġ lill-Istati Membri u s-setturi koperti mill-iskemi jżidu l-finanzjament, fid-dawl tal-fatt li l-ADR ma għandhiex tkun ‘ġustizzja bl-irħis’, minkejja li tipprovdi lill-partijiet b’alternattiva rħisa;

48.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

8.5.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 131/9

—

wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem, il-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem, il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, id-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem,

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità (UN CRPD), u d-dħul fis-seħħ tagħha fil-21 ta’ Jannar 2011, skont id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2010/48/KE tas-26 ta’ Novembru 2009 dwar il-konklużjoni, mill-Komunità Ewropea, tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità (1),

—

wara li kkunsidra l-Karta Komunitarja tad-Drittijiet Fundamentali Soċjali tal-Ħaddiema (2),

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 2, 10, 19 u 168 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 2000/78/KE tas-27 ta’ Novembru 2000 li tistabbilixxi qafas ġenerali għall-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol (3),

—

wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni għal Direttiva tal-Kunsill dwar l-implimentazzjoni tal-prinċipju ta’ trattament ugwali bejn il-persuni irrispettivament mir-reliġjon jew it-twemmin, id-diżabilità, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali (COM(2008)0426) u l-pożizzjoni tal-Parlament tat-2 ta’ April 2009 dwarha (4),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-3 ta’ Marzu 2010 bit-titolu ‘Ewropa 2020 – Strateġija għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklussiv’ (COM(2010)2020),

—

wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill 98/376/KE tal-4 ta’ Ġunju 1998 dwar karta tal-ipparkjar għall-persuni b’diżabilità (5),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-26 ta’ Awwissu 2010 bit-titolu ‘Aġenda Diġitali għall-Ewropa’ (COM(2010)0245),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-12 ta’ Mejju 2000 bit-titolu ‘Lejn Ewropa mingħajr ostakoli għal persuni b’diżabilità’ (COM(2000)0284),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-25 ta’ Settembru 2001 bit-titolu ‘Ewropa- e 2002: Aċċessibbiltà tal-websajts pubbliċi u l-kontenut tagħhom’ (COM(2001)0529),

—

wara li kkunsidra l-klassifikazzjoni internazzjonali ta’ tħaddim, diżabilità u saħħa (ICF) stabbilita mill-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa fit-22 ta’ Mejju 2001 (riżoluzzjoni tal-Assemblea Dinjija tas-Saħħa (WHA) 54.21),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-30 ta’ Novembru 2003 bit-titolu ‘Opportunitajiet indaqs għall-persuni b’diżabilità: Pjan ta’ Azzjoni Ewropew” (COM(2003)0650),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-24 ta’ Jannar 2003 bit-titolu ‘Lejn strument legalment vinkolanti tan-Nazzjonijiet Uniti li jippromwovi u jipproteġi l-jeddijiet u d-dinjità ta’ persuni b’diżabilità’ (COM(2003)0016),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-16 ta' Marzu 2005 bit-titolu ‧Green Paper "Quddiem it-tibdiliet demografiċi, solidarjetà ġdida bejn il-ġenerazzjonijiet‧ " (COM(2005)0094),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-26 ta’ Novembru 2007 bit-titolu ‘Il-qagħda tal-persuna b’diżabilità fl-Unjoni Ewropea: il-Pjan ta’ Azzjoni Ewropew 2008-2009’ (COM(2007)0738),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-16 ta’ Diċembru 2010 bit-titolu ‘Il-Pjattaforma Ewropea kontra l-Faqar u l-Esklużjoni Soċjali: Qafas Ewropew għall-koeżjoni soċjali u territorjali’ (COM(2010)0758),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-15 ta’ Novembru 2010 bit-titolu ‘Strateġija Ewropea tad-Diżabilità 2010-2020: Impenn mill-Ġdid għal Ewropa Mingħajr Ostakoli’ (COM(2010)0636)

—

wara li kkunsidra l-Protokoll Fakultattiv għall-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabbiltà (‘il-Protokoll Fakultattiv’), adottat fit- 13 ta’ Diċembru 2006,

—

wara li kkunsidra l-Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar ‘Il-promozzjoni tal-inklużjoni tas-suq tax-xogħol – L-irkupru mill-kriżi u t-tħejjija għall-Aġenda ta’ Lisbona ta’ wara l-2010’ tat-30 ta’ Novembru 2009,

—

wara li kkunsidra l-Petizzjoni 1454/2010 ta’ Urzula Weber-Król,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni dwar l-iffunzjonar u l-effetti tar-Regolament (KE) Nru 1107/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta’ Lulju 2006 rigward id-drittijiet ta' persuni b’diżabbiltà u ta' persuni b'mobbiltà mnaqqsa meta jivvjaġġaw bl-ajru (COM(2011)0166),

—

wara li kkunsidra s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja Ewropea (Każ C 13/05 rigward id-Direttiva 2000/78/KE – L-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol – Kunċett tad-diżabilità) tal-11 ta’ Lulju 2006,

—

wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2010/707/UE tal-21 ta’ Ottubru 2010 dwar linji gwida għall-politika tal-Istati Membri dwar l-impjiegi (6),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta’ Ġunju 1988 dwar il-lingwi tas-sinjali għall-persuni nieqsa mis-smigħ (7),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-26 ta’ Mejju 1989 dwar in-nisa u d-diżabilità (8),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta’ Settembru 1992 dwar id-drittijiet tal-persuni li għandhom diżabilità mentali (9),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-14 ta’ Diċembru 1995 dwar id-drittijiet tal-bniedem tal-persuni b’diżabilità (10),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta’ Mejju 1996 dwar id-drittijiet tal-persuni li jbatu bl-awtiżmu (11),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta’ Diċembru 1996 dwar ‘Karta tal-ipparkjar għall-persuni b'diżabilità – id-drittijiet tal-persuni b’diżabilità (12),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-11 ta’ April 1997 dwar l-ugwaljanza tal-opportunità għall-persuni b’diżabilità (13),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-23 ta’ Ġunju 2003 dwar il-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew ‘Lejn strument legalment vinkolanti tan-Nazzjonijiet Uniti għall-promozzjoni u l-ħarsien tad-drittijiet u d-dinjità tal-persuni b'diżabilità’ (14),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni talt-12 ta’ Jannar 2011 bit-titolu ‘Stħarriġ Annwali Dwar it-Tkabbir: l-avvanz tar-rispons komprensiv tal-UE għall-kriżi’ (COM(2011)0011), u l-abbozz ta’ rapport konġunt anness miegħu,

—

wara li kkunsidra d-deċiżjoni tal-Kunsill 2011/308/UE tad-19 ta’ Mejju 2011 dwar linji gwida għall-politika tal-Istati Membri dwar l-impjiegi (15),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta’ Marzu 2011 dwar it-tnaqqis tal-inugwaljanzi tas-saħħa fl-UE (16),

—

wara li kkunsidra l-ftehim qafas dwar is-swieq tax-xogħol inklussivi, konkluż mis-sħab soċjali Ewropej fil-25 ta’ Marzu 2010,

—

wara li kkunsidra l-Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-valuri u l-prinċipji komuni fis-sistemi tas-saħħa tal-Unjoni Ewropea (2006/C146/01),

—

wara li kkunsidra l-Konklużjonijiet tal-Kunsill tat-8 ta’ Ġunju 2010 dwar ‘Ekwità u saħħa fil-politiki kollha: is-solidarjetà fis-saħħa’,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta’ Proċeduri tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali u l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel, il-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi u l-Kumitat għall-Petizzjonijiet (A7-0263/2011),

A.

billi bħala ċittadini sħaħ, il-persuni b’diżabilità (inklużi d-diżabilitajiet fiżiċi u psikosoċjali) għandhom drittijiet indaqs u għandhom dritt għad-dinjità indiskutibbli, it-trattament ugwali, il-għajxien indipendenti u l-parteċipazzjoni sħiħa fis-soċjetà,

B.

billi ’l fuq minn 80 miljun ruħ, jew madwar 16 % tal-popolazzjoni totali tal-Unjoni Ewropea, qed jgħixi b’diżabilità – inklużi nies bi problemi tas-saħħa mentali, b’mod speċjali fir-rigward tal-awtiżmu – u r-rata tal-impjegar tagħhom hija tal-anqas darbtejn dik tal-persuni li ma għandhomx diżabilità; billi l-persuni b’diżabilità jikkostitwixxu grupp vulnerabbli, li fosthom ir-rata tal-faqar hija 70 % ogħla mill-medja; billi r-rata ta’ impjegar għall-persuni b’diżabilità hija biss ta’ madwar 45 %, filwaqt li impjiegi ta’ kwalità għolja jiżguraw indipendenza ekonomika u jrawmu r-realizzazzjoni personali; billi l-qgħad iżid ir-riskju tal-faqar u l-esklużjoni soċjali, peress li tal-anqas kwart tal-popolazzjoni jsofru darba tul il-ħajja tagħhom minn xi problema tas-saħħa mentali u billi għal 10 % minnhom din tista’ twassal għal problemi kroniki tas-saħħa mentali, li jenfasizza l-ħtieġa li jkun hemm politiki attivi u b’miri speċifiċi biex tiġi miġġielda din is-sitwazzjoni persistenti; billi dan l-esponiment ogħla għar-riskju tal-faqar huwa r-riżultat ta’ aċċess limitat mhux biss għall-impjiegi u t-taħriġ iżda wkoll għall-kura tas-saħħa u t-trattament xieraq,

C.

billi l-gruppi l-aktar emarġinati fis-soċjetà huma dawk l-aktar milquta minn sitwazzjoni ta’ kriżi, u billi l-persuni b’diżabilità huma wieħed mill-gruppi l-aktar milquta mill-kriżi finanzjarja fl-Ewropa,

D.

billi l-fatt li l-lakuni fl-implimentazzjoni tal-prinċipju eżistenti tat-trattament ugwali tal-persuni b'dizabilità qed jinġiebu regolarment għall-attenzjoni tal-Kumitat għall-Petizzjonijiet miċ-ċittadini kkonċernati,

E.

billi l-persuni b'diżabilità li jeħtieġu livelli għolja ta’ appoġġ huma fost dawk l-aktar esklużi fis-soċjetà, u billi n-nisa li għandhom diżabilità ġeneralment huma fost il-membri l-aktar vulnerabbli u emarġinati tas-soċjetà u jesperjenzaw diskriminazzjoni u esklużjoni mill-parteċipazzjoni fl-edukazzjoni, l-impjiegi u l-ħajja soċjali,

F.

billi s-suċċess tal-Istrateġija Ewropa 2020, li l-objettiv tagħha huwa li tiżviluppa tkabbir Ewropew li jkun intelliġenti (ibbażat fuq l-innovazzjoni u r-riċerka), sostenibbli u inklussiv, se jirrikjedi neċessarjament titjibiet strutturali fir-rigward tal-mobilità u l-inklużjoni tal-persuni b’diżabilità,

G.

billi din iċ-ċifra se tikber sostanzjalment fis-snin li ġejjin minħabba li inevitabilment il-piramida tal-etajiet se tinqaleb, peress li aktar minn terz tan-nies li għandhom aktar minn 75 sena għandhom xi diżabilità li tillimitahom sa ċertu punt u ’l fuq minn 20 % huma limitati konsiderevolment,

H.

billi l-Unjoni Ewropea formalment irratifikat il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabilità, u billi din ġiet iffirmata wkoll mis-27 Stat Membru tal-UE kollha kemm huma u rratifikata minn 17 minnhom,

I.

billi l-kompetenza tal-Unjoni Ewropea fil-qasam tal-ħarsien kontra d-diskriminazzjoni għal raġunijiet ta’ diżabilit bħalissa hija limitata għall-impjegar, ix-xogħol u t-taħriġ vokazzjonali (2000/78/KE), u billi l-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità hija ftehim imħallat li permezz tiegħu l-istituzzjonijiet tal-UE u l-Istati Membri għandhom obbligi fir-rigward tal-implimentazzjoni tiegħu u l-proposti u l-approċċi fi ħdan dan ir-rapport li għandhom jitqiesu u jiġu indirizzati fil-proposta tal-Kummissjoni li se toħroġ dalwaqt dwar Att Ewropew tal-Aċċessibilità,

J.

billi l-politiki soċjali mmirati lejn il-persuni b'diżabilità spiss jaqgħu fil-kompetenza tal-Istati Membri u għalhekk huma bbażati fuq tradizzjonijiet u wirt nazzjonali, użanzi soċjali, żvilupp ekonomiku u r-rwol importanti ħafna li jwettqu l-familji u l-assoċjazzjonijiet fil-għajnuna li jagħtu lill-persuni b'diżabilità biex jiksbu l-awtonomija u jintegraw ruħhom fis-soċjetà,

K.

billi d-diżabilità hija kunċett li qed jevolvi li jirriżulta mill-interazzjoni bejn persuni li għandhom xi defiċjenza u ostakoli attitudinali u ambjentali li jżommu lura l-parteċipazzjoni sħiħa u effettiva tagħhom fis-soċjetà fuq bażi ugwali mal-oħrajn u bl-istess dinjità,

L.

billi hemm relazzjoni qawwija bejn il-mobilità, id-diżabilità u l-inklużjoni soċjali, speċjalment fir-rigward tal-libertà u l-aċċess għall-komunikazzjoni (inkluż il-Braille u l-lingwi tas-sinjali u suriet alternattivi oħra ta’ komunikazzjoni), il-libertà tal-moviment fl-oqsma kollha tal-ħajja u l-aċċess għas-servizzi; billi l-parteċipazzjoni sħiħa fl-aspetti kolla tas-soċjetà jeħtieġ li tiġi promossa, filwaqt li dak li jkun iżomm f’moħħu l-importanza tal-politiki Komunitarji li jirrigwardaw l-informazzjoni u t-teknoloġiji tal-komunikazzjoni, kif ukoll ir-robotika tad-dar u soluzzjonijiet ta’ komunikazzjoni bl-Internet, u l-ħtieġa li dak li jkun jersaq lejn aċċessibilità sħiħa billi jiġu promossi standards kompatibbli fis-suq uniku u jiġi ffaċilitat it-tixrid tagħhom,

M.

billi l-aċċess għall-informazzjoni (Artikolu 11 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali) u għall-kultura, kif stabbilit fir-Riżoluzzjoni tal-Kunsill tas-6 ta’ Mejju 2003 dwar l-aċċessibilità tal-infrastruttura kulturali u tal-attivitajiet kulturali għall-persuni b'diżabilità, iwettaq irwol vitali fl-iżvilupp intellettwali tan-nies, inklużi n-nies b’diżabilità, u għalhekk għandu impatt dirett fuq l-opportunitajiet tagħhom ta’ impjieg,

N.

billi l-persuni b’diżabilità għandhom id-dritt għal servizzi bbażati fil-komunità li jippromwovu għajxien indipendenti, id-dritt għal għajnuna personali, id-dritt għal indipendenza ekonomika u soċjali u parteċipazzjoni sħiħa fis-soċjetà u għas-suq tax-xogħol; billi kieku l-attivitajiet ta’ appoġġ kellhom jiġu rimunerati, kienu jgħoddu madwar 50 % tal-PDG (il-Kummissjoni dwar il-Kejl tal-Prestazzjoni Ekonomika u l-Progress Soċjali, 21 ta’ April 2010),

O.

billi l-ostakli għall-aċċessibilità għall-użu ta’ servizzi u oġġetti offruti lil kulħadd huma ostakli sinifikanti għall-persuni b’diżabilità,

P.

billi l-persuni b'diżabilità f’xi Stati Membri u f’xi setturi jsofru minn diskriminazzjoni tul ħajjithom kollha u b’mod partikolari matul il-perjodu tal-edukazzjoni u t-taħriġ, minħabba nuqqas ta’ għarfien u intervent bikrija għat-tfal u l-alljevi b’diżabilità, li jillimita l-opportunitajiet futuri tagħhom ta’ impjieg,

Q.

billi fil-grupp ta’ etajiet mis-16 sad-19-il sena r-rata tan-nonparteċipazzjoni fl-edukazzjoni hija ta’ 37 % għall-persuni b’diżabilità u ta’ 25 % għal dawk b’ċertu grad ta’ diżabilità, meta mqabbla ma’ 17 % għal dawk mingħajr diżabilità,

R.

billi l-Artikolu 24 tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Persuni b'Diżabilità, ratifikata mill-UE f’Diċembru 2010, jipprojbixxi l-esklużjoni mis-sistema edukattiva fuq il-bażi ta’ diżabilità, u billi l-edukazzjoni inklussiva tirrappreżenta l-mezz l-aktar effettiv kif wieħed jikkumbatti l-attitudnijiet diskriminatorji, filwaqt li tibni soċjetà integrazzjonista u tikseb l-edukazzjoni għal kulħadd,

S.

billi n-nisa b’diżabilità spiss isofru diskriminazzjoni doppja, u billi l-gvernijiet jistgħu jegħlbu dan il-fenomenu billi jimplimentaw l-inklużjoni tal-ugwaljanza tas-sessi fl-oqsma relevanti kollha tal-politika tad-diżabilità,

T.

billi l-kriżi ekonomika tirrappreżenta sfida għall-impjiegi b’mod ġenerali u għall-persuni b'diżabilità b’mod partikolari, fejn iż-żieda fir-rata tal-qgħad hija konsiderevolment ogħla għall-persuni b’xi sura ta’ diżabilità u l-biża’ li qed dejjem tiżdied li l-benefiċċi tad-diżabilità jista’ jkun li jintużaw biex jiġi kkontrollat il-priovvediment tax-xogħol,

U.

billi l-membri tal-familja tal-persuni b'diżabilità jsofru minn diskriminazzjoni b’assoċjazzjoni u miżuri li jappoġġjaw lill-familji min-naħa tagħhom se jkollhom impatt pożittiv fuq ir-realizzazzjoni sħiħa u ugwali tad-drittijiet tal-persuni b'diżabilità,

V.

billi fl-2007 petizzjoni b'1 364 984 firma ġiet sottomessa lill-Kummissjoni u fiha kien qed jintalab li l-persuni b'diżabilità jingħataw protezzjoni estensiva fil-politiki kollha tal-Unjoni Ewropea, u billi l-Kummissjoni sa issa naqset milli tqis kif dovut din l-inizjattiva leġittima,

1.

Jenfasizza li l-mira tal-iStrateġija Ewropa 2020 li 75 % tal-popolazzjoni ta’ bejn l-20 sal-64 sena jkollhom impjieg mhuwiex possibbli li tintlaħaq kemm-il darba din ma tinkludix il-popolazzjoni li għandha xi sura ta’ diżabilità;

2.

Jenfasizza li l-infiq finanzjarju għall-ġid tal-persuni b’diżabilità, u l-investiment ekonomiku fihom, huwa investiment b’redditu fuq żmien twil fil-benesseri ta’ kulħadd f’soċjetà sostenibbli fejn in-nies jistgħu jgħixu aktar u jaħdmu b’mod aktar effiċjenti taħt kundizzjonijiet aħjar; f’dan ir-rigward, jenfasizza li huwa inaċċettabbli fil-kuntest tal-miżuri pubbliċi ta’ osterità li jsir tnaqqis mhux ġustifikat fis-servizzi għall-persuni b’diżabilità jew fil-proġetti maħsuba għall-inklużjoni soċjali tagħhom, peress li dan ikun ifisser li ma jkunux iggarantiti ċerti drittijiet bażiċi u inaljenabbli tal-persuni b'diżabilità; jemmen li, għall-kuntrarju, l-investiment f’dan il-qasam għandu jiżdied b’mod sostanzjali; itenni li s-servizzi tas-saħħa kollha fl-Unjoni Ewropea għandhom ikunu bbażati fuq il-valuri fundamentali tal-universalità, l-aċċess għal kura ta’ kwalità għolja u s-solidarjetà;

3.

Josserva li tul il-kriżi finanzjarja kollha, li issa hemm sinjali li qed nirkupraw minnha, baqgħet teżisti solidarjetà intrinsika fis-soċjetajiet Ewropej; jagħraf għalkollox u jenfasizza l-ħtieġa li jkun hemm miżuri individwalizzati għall-persuni b'diżabilità li jirrikjedu, fuq il-bażi tal-livelli u l-karatteristiċi differenti tad-diżabilitajiet, jerġa’ aktar appoġġ intensiv ibbażat fuq id-drittijiet u d-dinjità tal-bniedem kif ukoll ir-riskju ta’ diskriminazzjoni, ħaġa li spiss mhijiex irrispettata u għalhekk jeħtieġ li tiġi enfasizzata permezz ta’ kampanji Ewropej ta’ sensibilizzazzjoni pubblika; jirrimarka li l-ħtiġijiet tal-persuni b'diżabilità għandhom għalhekk jitqiesu fuq il-bażi tar-rekwiżiti speċifiċi tagħhom ħalli jkunu jistgħu jsiru arranġamenti adattati f’kull stadju tal-edukazzjoni u t-taħriġ u tal-ħajja professjonali;

4.

Jenfasizza l-importanza tal-objettivi tal-Istrateġija Ewropea l-ġdida tad-Diżabilità 2010-2020 (EDS) u jitlob b’mod speċjali li jiġu fformulati azzjonijiet aktar dettaljati fil-livelli kollha tal-governanza bbażati fuq dejta affidabbli; iqis li l-prinċipju bażiku ta’ ‘xejn dwar il-persuni b'diżabilità mingħajr persuni b'diżabilità’ għandu jiġi osservat, jiġifieri l-persuni b'diżabilità jridu jiġu involuti fil-miżuri u d-deċizjonijiet kollha li jaffettwawhom;

5.

Jiddispjaċih li l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-Istrateġija Ewropea dwar id-Diżabilità ma tinkludix perspettiva integrata tal-aspett tal-ugwaljanza bejn is-sessi jew kapitolu separat dwar politiki tad-diżabilità li jittrattaw is-sessi b’mod speċifiku, minkejja l-fatt li n-nisa b'diżabilità ta' spiss huma f'pożizzjoni aktar żvantaġġata mill-irġiel b'diżabilità u huma aktar spiss vittmi tal-faqar u l-esklużjoni soċjali; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jqisu l-aspetti li jirrigwardaw l-ugwaljanza tas-sessi fl-Istrateġija Ewropea dwar id-Diżabilità (EDS) 2010-2020 kollha kemm hi;

6.

Jenfasizza l-ħtieġa li jkun hemm approċċ ġdid effiċjenti għad-diżabilità li jibda bil-ħolqien ta’ Bord Ewropew għad-Diżabilità, li jkun jiltaqa’ fuq bażi regolari u bl-involviment attiv tal-Parlament Ewropew u l-parteċipazzjoni ta’ organizzazzjonijiet rappreżentattivi tal- persuni b'diżabilità, kif ukoll task forces nazzjonali, bil-għan li jiġu żgurati mekkaniżmi aktar effettivi għall-koordinament u l-monitoraġġ – kif ukoll għall-evalwazzjoni – tal-implimentazzjoni tal-EDS fi ħdan il-programmi u l-istrateġiji tal-Kummissjoni u tal-Istati Membri, skont il-prinċipji tas-sussidjarjetà;

7.

Ifakkar li soċjetà sostenibbli fejn in-nies jgħixu aktar fit-tul u fi stat ta’ saħħa aħjar għandha timplika wkoll titjibiet fl-ippjanar taż-żoni urbani u komuni u fl-aċċessibilità tal-oġġetti u s-servizzi disponibbli, inkluż l-aċċess indaqs għat-teknoloġiji ġodda tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni, ħalli tittejjeb il-kwalità tal-ħajja tal-persuni b'diżabilità u tiġi prevenuta l-esklużjoni soċjali;

8.

Jitlob li jiġu rispettati għalkollox il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea u li jingħata appoġġ għall-prinċipji tad-Disinn għal kulħadd u tad-Disinn Universali; jagħraf l-isforzi li jsiru mill-Unjoni Ewropea u min-Nazzjonijiet Uniti fir-rigward tal-leġiżlazzjoni mmirata biex issaħħaħ l-integrazzjoni sħiħa tal-persuni b'diżabilità fis-soċjetà imma hu tal-fehma li għandhom isiru aktar;

9.

Jenfasizza b’mod partikolari l-ħtieġa li jiġi żgurat rispett totali għad-drittijiet stabbiliti fil-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet tat-Tfal fil-każ ta’ tfal b’diżabilità, inkluż id-dritt li jilagħbu, id-dritt għall-edukazzjoni, id-dritt li jipparteċipaw fil-ħajja tal-komunità (inkluża l-ħajja kulturali u d-diversi arti), id-dritt għal kura medika meħtieġa miċ-ċirkostanzi personali tagħhom, u l-libertà li jfittxu u jirċievu informazzjoni u ideat; jirrimarka b’mod partikolari li l-Artikolu 23 tal-konvenzjoni msemmija hawn fuq jagħraf li t-tfal b’diżabilità għandhom igawdu ħajja mimlija u diċenti, f’kundizzjonijiet li jiżguraw id-dinjità, jippromwovu l-awtodipendenza u jiffaċilitaw il-parteċipazzjoni attiva tat-tifel jew tifla fil-komunità, u jitlob li t-tfal b’diżabilità jkollhom aċċess effettiv għall-edukazzjoni, it-taħriġ, is-servizzi tal-kura tas-saħħa, is-servizzi tar-rijabilitazzjoni, it-tħejjija għall-impjieg u opportunitajiet ta’ rikreazzjoni b’mod li jwassal biex it-tifel jew tifla jiksbu l-integrazzjoni soċjali u l-iżvilupp individwali l-akbar possibbli, inkluż l-iżvilupp kulturali u spiritwali tiegħu jew tagħha;

10.

Jitlob li jsir integrar effettiv tad-diżabilità fl-Istrateġija UE 2020 kollha kemm hi u fl-inizjattivi ewlenin tagħha, inkluża l-Unjoni ta’ Innovazzjoni, li fiha hemm nuqqas ta’ referenza għad-diżabilità;

11.

Jiġbed l-attenzjoni lejn il-fatt li ħafna persuni b'diżabilità għadhom isofru d-diskriminazzjoni fir-rigward tan-nuqqas ta’ rikonoxximent ugwali quddiem il-liġi u l-ġustizzja, u jistieden lill-Istati Membri jikkoreġu u jirrimedjaw dawn in-nuqqasijiet, inkluż l-aċċess effettiv għall-ġustizzja għall-persuni b'diżabilità, taħriġ xieraq għal dawk li jaħdmu fil-qasam tal-amministrazzjoni tal-ġustizzja, inklużi l-pulizija u l-persunal tal-ħabs, u jenfasizza l-importanza li tiġi ggarantita u żgurata l-parteċipazzjoni ugwali fil-ħajja politika u pubblika, inkluż id-dritt tal-vot, li dak li jkun joħroġ għall-elezzjoni u li jkollu kariga, skont l-Artikolu 29 tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità, għax skont l-istimi magħmula mill-NGOs relevanti u minn esperti tal-elezzjonijiet, huwa biss persentaġġ żgħir ta’ persuni b'diżabilità li għandhom l-abilità jipparteċipaw f’elezzjonijiet;

12.

Hu tal-fehma li x-xiri ta’ oġġetti u servizzi, inkluża l-informazzjoni relevanti u aċċessibbli dwarhom, għandu jinkludi soluzzjonijiet ta’ xiri (onlajn) adattati kif ukoll oġġetti u servizzi ddisinjati biex ikunu aċċessibbli fit-tul; jiġbed l-attenzjoni lejn il-ħtieġa li l-prodotti għall-persuni b'diżabilità jiġu approvati skont standards kemm Ewropej u kemm globali; jistieden lill-Kummissjoni tkompli tieħu aktar miżuri xierqa biex tippromwovi l-iżvilupp ta’ oġġetti u servizzi ddisinjati b’mod universali u l-aċċess għalihom, skont kif hemm imnaqqax fl-Artikolu 29 tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità, inkluż l-iskambju tal-aħjar prattiki;

13.

Jenfasizza l-fatt li, fid-dawl tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità, għadd kbir ta’ studji wrew li n-nisa b’diżabilità jsofru diskriminazzjoni doppja minħabba kemm is-sess tagħhom u kemm id-diżabilità tagħhom; jistieden lill-Kummissjoni, minħabba n-nuqqas kważi totali ta’ mekkaniżmi f’dan ir-rigward, tagħmel dispożizzjoni speċjali fis-sistemi tal-ħarsien soċjali għan-nisa b’diżabilità;

14.

Jenfasizza li l-persuni b’diżabilità mentali u b’nuqqasijiet intellettuali huma partikolarment esposti għar-riskju tal-abbuż u tal-vjolenza; jistieden lill-Istati Membri jistabbilixxu mekkaniżmu ta’ kontroll żviluppat biex jipprovdu servizzi soċjali u ħarsien legali għall-vittmi u jiggarantixxu rispett għad-drittijiet u l-libertajiet tal-bniedem tal-persuni li jinsabu f’istituzzjonijiet residenzjali, b’mod speċjali għan-nisa u t-tfal b’diżabilità; jistieden lill-Istitut Ewropew għall-Ugwaljanza bejn is-Sessi jwettaq studji dwar is-sitwazzjoni tal-bniet u n-nisa b'diżabilità fir-rigward tal-vjolenza; jenfasizza l-ħtieġa li jkun hemm miżuri u azzjonijiet biex tiġi miġġielda d-diskriminazzjoni doppja tan-nisa u tiġi promossa l-ugwaljanza sħiħa tad-drittijiet u l-opportunitajiet; jistieden lill-Kummissjoni Ewropea u lill-Istati Membri jieħdu passi attivi u effettivi biex jappoġġjaw u jippromwovu t-tranżizzjoni minn kura istituzzjonali għal kura bbażata fil-komunità, filwaqt li jagħmlu użu effiċjenti tal-possibilitajiet ta’ finanzjament tal-UE bħalma hu l-PROGRESS għal miżuri biex tiżdied il-kuxjenza pubblika tas-sitwazzjoni tal-persuni b’diżabilità li huma residenti f’istituzzjonijiet; jistieden lill-Istati Membri jiggarantixxu aċċess prijoritarju għal akkomodazzjoni soċjali għan-nisa b’diżabilità li jaqgħu vittma tal-vjolenza, għotjiet biex l-ambjent tad-dar jiġi adattat, appoġġ fid-dar u servizzi pubbliċi li jindirizzaw każijiet ta’ vjolenza sessista;

15.

Jenfasizza li l-Istati Membri għandhom jiġu inkoraġġiti jagħtu aktar attenzjoni b’mod konsiderevoli lill-aspetti soċjali tad-diżabilità; iqis li prekundizzjoni meħtieġa biex l-individwu jkollu l-abilità li jeżerċita d-drittijiet ċivili tista’ tkun l-istabbiliment ta’ sfond legali għal mekkaniżmu appoġġjat ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet; jistieden lill-Istati Membri jinkoraġġixxu kemm jista’ jkun suriet ta’ appoġġ bħalma huma l-assistenza personali u servizzi oħra li jagħtu appoġġ lill-għajxien indipendenti bil-għan li titnaqqas il-kura istituzzjonali b’mod ġenerali favur suriet oħra ta’ appoġġ; jistieden lill-Kummissjoni tmexxi studju profond ta’ dawn il-fenomeni u tkabbar l-għarfien tas-soċjetà dwarhom; jenfasizza r-rwol tax-xogħol volontarju bħala appoġġ vitali għall-persuni b’diżabilità u jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jkomplu u jtejbu l-inizjattivi u l-programmi ta’ appoġġ iddedikati għal tali xogħol;

16.

Jenfasizza kemm hu importanti li jiġi ggarantit u żgurat l-aċċess ugwali għall-informazzjoni pubblika b’mod speċjali għall-immaniġġjar pubbliku tad-diżastri naturali u dawk ikkawżati mill-bniedem, skont l-Artikolu 21 tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità;

17.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jieħdu l-passi meħtieġa biex iħejju għad-diżastri naturali u għal dawk ikkawżati mit-traskuraġni tal-bniedem, b’mod partikolari billi l-persuni b'diżabilità jiġu pprovduti informazzjoni xierqa u utli, inte alia permezz tal-preżentazzjoni ta’ eżempji internazzjonali utli u adattati;

18.

Jenfasizza l-ħtieġa li tittieħed azzjoni kemm fil-livell nazzjonali u kemm f’dak Ewropew biex tiġi promossa t-tranżizzjoni mill-kura istituzzjonali għal dik fil-komunità lokali, filwaqt li jsir użu tal-Fondi Strutturali akkumpanjati minn miżuri biex jikber l-għarfien pubbliku tas-sitwazzjoni tal-persuni b'diżabilità li huma residenti f’istituzzjonijiet;

19.

Jenfasizza li dejta konsistenti li hi speċifika fir-rigward tas-sessi dwar kwistjonijiet ta’ diżabilità u servizzi relatati mad-diżabilità fl-Istati Membri, inklużi indikaturi u informazzjoni speċifiċi rigward il-għadd u l-kwalità tal-istituzzjonijiet u d-djar residenzjali, bħalissa huma neqsin jew limitati, u li l-Eurostat imissha tipprovdi aktar dejta annwali li tittratta lis-sessi b’mod speċifiku dwar il-persuni b'diżabilità u dawk li jieħdu ħsiebhom;

20.

Jesprimi d-diżappunt tiegħu minħabba n-nuqqas ta’ trasparenza u l-involviment limitat tal-persuni b'diżabilità fil-ġbir u l-konsultazzjoni tad-dejta u jqis li l-Kummissjoni Ewropea għandha tinkoraġġixxi l-parteċipazzjoni tal-persuni b'diżabilità fil-proċeduri ta’ konsultazzjoni li għandhom ikunu aċċessibbli għalkollox skont l-esperjenza tal-NGOs, iddisinjati bil-għan li jippermettu kummenti speċifiċi u appoġġjati minn kampanji ta’ tagħrif effettivi; jenfasizza li l-ammont ta’ 336 tweġiba biss mis-soċjetà ċivili lill-konsultazzjoni onlajn tal-Kummissjoni, li saret fuq il-websajt ta’ konsultazzjoni ċentrali tal-Kummissjoni fl-2009, juri li l-kampanji ta’ tagħrif ma laħqux il-gruppi li għalihom kienu mmirati u l-għodda ta’ fuq l-internet ma kenitx aċċessibbli għall-persuni għomja li jużaw il-qarrejja tal-iskrin; jistieden lill-Istati Membri jiżguraw li fil-proċessi kollha ta’ implimentazzjoni fil-livelli kollha, il-persuni b’diżabilità u l-organizzazzjonijiet tagħhom huma inklużi fil-proċess (kif hemm spjegat fl-Artikolu 33 tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità);

21.

Jistieden lill-Kummissjoni tħaffef il-proċess tal-monitoragg, il-kooperazzjoni u l-iskambju tal-prattika t-tajba bejn l-Istati Membri, speċjalment fir-rigward tal-ġbir ta’ dejta komparabbli li tkun speċifika fir-rigward tas-sessi u indikaturi tal-progress, bil-għan li jintlaħqu l-għanijiet stabbiliti kemm fil-livell nazzjonali u kemm f’dak Komunitarju; jenfasizza li l-qisien għandhom jiġu bbażati fuq il-ħtiġijiet tal-persuni b’diżabilità u għandhom jinkludu mhux biss l-aspetti mediċi iżda wkoll l-aspetti soċjali, dawk li jirrigwardaw l-impjieg u dawk ambjentali; fl-istess ħin, jenfasizza kemm hu importanti li jiġu kkoordinati l-isforzi biex jiġi miġġieled l-abbuż tas-sistema u l-qerq ta’ min jagħmel ta’ bir-ruħu li għandu diżabilità;

22.

Ifakkar li r-reġistrazzjoni tal-persuni b'diżabilità għas-servizzi u għall-appoġġ ibbażat fuq il-baġit pubbliku ma għandhiex twassal għall-vjolazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem u l-privatezza tagħhom jew għall-ħolqien ta’ stigmi;

23.

Jenfasizza li t-tibdil demografiku se jwassal ukoll għal għadd dejjem akbar ta’ persuni anzjani b’diżabilità, peress li aktar nies se jesperjenzaw il-bidu ta’ xi diżabilità minħabba li n-nies qed jgħixu aktar fit-tul, u għalhekk se jkun hemm ħtieġa dejjem akbar li jiġu żviluppati u ddisinjati servizzi u soluzzjonijiet li huma ta’ ġid kemm għall-persuni b'diżabilità hi x’inhi l-età tagħhom u kemm għall-persuni anzjani b'diżabilità jew mingħajr diżabilità;

24.

Jinkoraġġixxi alleanzi bejn iż-żewġ gruppi fis-soċjetà, bil-għan li jsir kontribut għal tkabbir innovattiv, ibbażat ukoll fuq l-impjiegi u l-iżvilupp soċjali fl-Istati Membri u bil-għan li jiġu ssodisfati d-domandi l-ġodda li jirriżultaw mis-soċjetà li qed tixjieħ u mit-tibdil demografiku;

25.

Jistieden lill-Kummissjoni ssaħħaħ kemm is-sanzjonijiet u kemm l-inċentivi pożittivi ħalli l-Istati Membri jimplimentaw l-Artikolu 16 tar-Regolament (KE) nru 1083/2006 u tirrispetta r-rekwiżiti legalment vinkolanti tiegħu; jistieden lill-Kummissjoni ssaħħaħ id-dispożizzjonijiet tal-antidiskriminazzjoni u tal-aċċessibilità fil-Politika ta’ Koeżjoni futura 2014-2020 u timmoniterja u tivvaluta l-implimentazzjoni korretta tal-programmi ta’ finanzjament Ewropej u l-użu tal-Fondi Ewropej;

26.

Jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi l-użu tal-Fondi Strutturali Ewropej, speċjalment il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, biex tittejjeb l-aċċessibilità tal-oġġetti u tas-servizzi u tal-ambjent mibni permezz tal-użu tal-fondi Ewropej;

27.

Jirrikonoxxi li l-moviment liberu huwa dritt fundamentali fl-Unjoni Ewropea; jenfasizza li dan jinfluwenza b’mod pożittiv il-kwalità tal-ħajja u l-parteċipazzjoni fis-soċjetà u s-suq tax-xogħol tal-persuni b'diżabilità u l-familji tagħhom fis-soċjetà, b’mod speċjali fir-rigward ta’ aċċess aħjar għas-servizzi tas-saħħa, filwaqt li tingħata aktar attenzjoni lill-persuni li għandhom mard kroniku li jġib diżabilità bil-għan li jitnaqqsu l-inugwaljanzi tas-saħħa fl-Unjoni Ewropea kollha;

28.

Jirrimarka li, f’Ewropa li tippromwovi l-ugwaljanza u l-libertà tal-moviment fi ħdan it-territorju tagħha għaċ-ċittadini tagħha, id-drittijiet tal-persuni b’diżabilità jvarjaw minn Stat Membru għal ieħor;

29.

Jenfasizza li t-trasportazzjoni aċċessibbli jħalli lill-persuni b'diżabilità jkunu jistgħu jipparteċipaw fis-suq tax-xogħol b’mod aktar faċli u għalhekk jgħin fil-ġlieda kontra l-faqar u l-esklużjoni soċjali;

30.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jirrealizzaw l-aċċessibilità tas-servizzi aktar malajr permezz ta’ diversi strateġiji biex jitneħħew l-ostakoli għall-aċċess għal dawn it-teknoloġiji, inklużi prezzijiet aktar baxxi, kif ukoll inizjattivi ewlenin tal-UE2020 iddisinjati biex jintlaħqu l-objettivi tal-UE2020;

31.

Ifakkar li l-mobilità hija kwestjoni ewlenija għall-Istrateġija Ewropea dwar l-Impjiegi u li l-ostakli speċifiċi għal ħajja ta’ dinjità u indipendenza għall-persuni b'diżabilità fl-UE għadhom estremament sinifikanti, b’mod partikolari f’dak li jirrigwarda l-portabilità tal-benefiċċji u tal-għajnuna kif ukoll tal-aċċess għall-faċilitajiet meħtieġa jew għall-għajnuna personali;

32.

Jenfasizza li l-persuni b'diżabilità, skont id-Direttiva dwar l-applikazzjoni tad-drittijiet tal-pazjenti fil-qasam tal-kura tas-saħħa transkonfinali (2011/24/UE), huma intitolati għall- kura tas-saħħa transkonfinali u għandhom jingħataw aċċess ugwali għall-kura tas-saħħa fi kwalunkwe Stat Membru tal-UE, aktar u aktar jekk jeħtieġu kura speċjalizzata ħafna;

33.

Jitlob li jkun hemm għarfien mutwu u aħjar tal-istatus ta’ diżabilità fl-Istati Membri kollha; jistieden lill-Istati Membri jiskambjaw prattika tajba bil-għan li jagħlqu l-lakuni li hemm bejn is-sistemi nazzjonali għall-valutazzjoni tal-grad(i) ta’ diżabilità fl-UE kollha, bil-għan li tiġi żgurata mobilità aħjar għall-persuni b'diżabilità;

34.

Jenfasizza l-ħtieġa li l-Istati Membri jiġu mħeġġa biex, fis-sistemi tas-sigurtà soċjali tagħhom u meta n-nies jirtiraw, jirrikonoxxu l-involviment u x-xogħol mhux imħallas ta’ dawk, li ġeneralment huma nisa, li jieħdu ħsieb (carers) persuni b'diżabilità; jenfasizza li għandha tingħata attenzjoni partikolari lil dawn in-nisa;

35.

Jagħraf l-importanza tar-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill 98/376/KE tal-4 ta’ Ġunju 1998 dwar karta tal-ipparkjar għall-persuni b'diżabilità, li tgħid li dik il-karta għandha teżisti f’format standard u għandha tkun rikonoxxuta mill-Istati Membri kollha bil-għan li jiġi ffaċilitat l-użu tal-karozza tad-detentur, u josserva li karta unifikata tal-UE għad-drittijiet tal-vjaġġaturi u għall-ksib u t-tiġdid tal-liċenzji tas-sewqan u kwalunkwe permessi jew dokumenti oħra li jistgħu jkunu meħtieġa biex jiffaċilitaw il-mobilità bejn l-Istati Membri huma essenzjali għall-inklużjoni tal-persuni b'diżabilità fis-soċjetà fl-Istati Membri kollha; jagħraf li suriet innovattivi ta’ għodod ta’ komunikazzjoni b’xejn għal min hu nieqes mid-dawl u għal min hu nieqes mis-smigħ, bħalma huma servizzi ta’ informazzjoni aċċessibbli speċjalment fir-rigward tas-servizzi onlajn, ukoll huma essenzjali għad-tgawdija sħiħa tad-drittijiet tagħhom; dan jinkludi verżjonijiet ‘faċli biex jinqraw’ għall-persuni b’diżabilità konjittiva u intellettwali; jitlob li jitnaqqsu l-ostakli għal-libertà tal-moviment tal-persuni b'diżabilità, permezz tal-adozzjoni ta’ Karta Ewropea tal-Mobilità, fuq il-bażi tal-għarfien mutwu mill-Istati Membri tal-karti tad-diżabilità u l-benefiċċji u l-intitolamenti tad-diżabilità ħalli ssir aktar faċli biex il-persuni b'diżabilità jistudjaw, jaħdmu u jivvjaġġaw, anke bl-użu tal-qafas tal-Metodu Miftuħ ta’ Koordinazzjoni; jitlob li l-Kummissjoni toħloq websajt aktar informattiv li jkun immirat għall-persuni b'diżabilità, li jkun jispjega d-drittijiet tagħhom u jipprovdi tagħrif speċifiku addizzjonali dwar l-ivvjaġġar;

36.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jippromwovu l-aċċess mingħajr ostakli fiżiċi għall-postijiet tax-xogħol u għad-djar għall-persuni b'diżabilità bħala mezz biex jiġu mgħejuna jintegraw fil-ħajja tax-xogħol;

37.

Jenfasizza li ekonomiji innovattivi u bbażati fuq l-għarfien ma jistgħux jiżviluppaw mingħajr kontenut u forom aċċessibbli għall-persuni b'diżabilità regolati minn leġiżlazzjoni vinkolanti, bħalma huma paġni tal-Internet li jkunu aċċessibbli għal dawk nieqsa mid-dawl u kontenut bis-sottotitoli għal dawk neqsin mis-smigħ, inklużi s-servizzi tal-midja tal-massa, servizzi onlajn għall-persuni li jużaw il-lingwi tas-sinjali, applikazzjonijiet tat-telefown intelliġenti (smart phone) u għajnuniet tattili u vokali fil-midja pubblika;

38.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jintroduċu approċċ fuq żewġ binari, li bih il-leġiżlazzjoni vinkolanti u l-istandards ikunu jidhru bħala strumenti kumplementari meħtieġa biex tinkiseb l-aċċessibilità; jenfasizza li l-leġiżlazzjoni għandha tistabbilixxi qafas li jkun sostenibbli, minħabba l-iżviluppi rapidi li qed iseħħu fis-settur tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tat-telekomunikazzjoni (ICT); jinnota li l-istandards għandhom jikkonċernaw l-evoluzzjoni ta’ għodod li jistgħu jiżguraw l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni;

39.

Jinsab konxju tan-nuqqas ta’ aċċess ugwali għall-kura tas-saħħa, inkluż l-aċċess għat-tagħrif dwar is-saħħa u dwar il-kura tas-saħħa, u jistieden lill-Kummissjoni Ewropea taċċellera l-ħidma tagħha fuq ir-rakkomandazzjonijiet li se jappoġġjaw l-aċċess indaqs għas-servizzi tas-saħħa u għat-tagħrif dwar is-saħħa u dwar il-kura tas-saħħa;

40.

Jenfasizza li bil-għan li jintlaħaq stat ta’ involviment attiv tal-persuni b'diżabilità fl-oqsma kollha tal-ħajja soċjali, iridu jsiru sforzi biex jiġu pprovduti soluzzjonijiet ta’ komunikazzjoni għall-persuni b'diżabilità mentali (pereżempju websajts li jkunu faċli biex jinqraw) u komunikazzjoni awmentata u alternattiva (KAA) għall-persuni li għandhom ħtiġijiet ta’ komunikazzjoni kumplessi;

41.

Jistieden lill-Istati Membri ħalli, bil-għajnuna tal-Kummissjoni, jinkoraġġixxu l-integrazzjoni u l-aċċettazzjoni fis-soċjetà tal-persuni b'diżabilità billi jtejbulhom l-aċċess għall-faċilitajiet u l-attivitajiet sportivi, rikreazzjonali u kulturali, inkluża l-promozzjoni u l-iskambju bejn l-Istati Membri ta’ materjal kulturali li jkun aċċessibbli għal min hu nieqes mid-dawl skont ir-Riżoluzzjoni tal-Kunsill tas-6 ta’ Mejju 2003 dwar l-aċċessibilità tal-infrastruttura kulturali u tal-attivitajiet kulturali għall-persuni b’diżabilità (17);

42.

Jistieden lill-Istati Membri jirrimedjaw in-nuqqasijiet li hemm fil-leġiżlazzjoni tal-aċċessibilità, speċjalment fir-rigward tal-leġiżlazzjoni tat-trasport pubbliku u d-drittijiet tal-passiġġieri, inkluża l-ħsara li ssir lill-apparat tal-mobilità, is-servizzi tas-sistemi tal-komunikazzjoni tal-informazzjoni elettroniċi u r-regoli dwar l-ambjenti mibnija pubbliċi u s-servizzi;

43.

Hu tal-fehma li ‘opportunitajiet indaqs’ ma tistax tiġi interpretata li tfisser l-istess kundizzjonijiet u ċirkustanzi għal persuni bi ħtiġijiet differenti, u għalhekk jemmen li persuni b’diżabilitajiet differenti għandu jkollhom aċċess għal mezzi xierqa ta’ xiri ta’ oġġetti u servizzi, ħaġa li toħloq opportunitajiet indaqs ġenwini;

44.

Jafferma mill-ġdid il-ħtieġa li jiġi ggarantit aċċess universali, effettiv u mhux diskriminatorju għall-persuni b'diżabilità għall-ħarsien soċjali, il-vantaġġi soċjali, il-kura tas-saħħa u l-edukazzjoni, u għall-provvista tal-oġġetti u s-servizzi li huma disponibbli għall-pubbliku, inkluża l-akkomodazzjoni, it-telekomunikazzjonijiet u l-komunikazzjonijiet elettroniċi, l-informazzjoni – inkluża l-informazzjoni pprovduta f’formati aċċessibbli – is-servizzi finanzjarji, il-kultura u r-rikreazzjoni, il-bini miftuħ għall-pubbliku, il-modi ta’ trasport u oqsma u faċilitajiet pubbliċi oħra;

45.

Jenfasizza li l-integrazzjoni fil-ħajja tax-xogħol u l-indipendenza ekonomika huma fatturi estremament importanti għall-integrazzjoni soċjali tal-persuni b'diżabilità;

46.

Jafferma mill-ġdid li l-prodotti, l-oġġetti u s-servizzi, inklużi l-verżjonijiet modifikati tagħhom, m’għandhomx ikunu diskriminatorji u għalhekk m’għandhomx ikunu jiswew aktar għall-persuni b’diżabilità;

47.

Isostni li l-SMEs iwettqu rwol kruċjali billi jagħtu lill-persuni b’diżabilità aċċess għal impjieg, kemm-il darba jistgħu jipprovdu ambjent tax-xogħol li jkun iwassal għat-tisħiħ tal-potenzjal personali u professjonali tal-persuni b’diżabilità; jenfasizza, għalhekk, li l-SMEs għandhom jiġu pprovduti mhux biss tagħrif komprensiv dwar miżuri ta’ ffaċilitar u appoġġ għall-ingaġġ ta’ persuni protetti imma wkoll l-informazzjoni relevanti kollha dwar it-teknoloġiji u l-korsijiet ta’ studju li jagħmlu lill-persuni b'diżabilità kapaċi jgħixu ħajja professjonali awtonoma u attiva;

48.

Jenfasizza kemm hu eċċezzjonalment importanti li jiġu impjegati persuni b'diżabilità fis-suq ordinarju tax-xogħol; jinsab konxju tal-ħtieġa kbira li jkun hemm suriet legali aktar flessibbli tar-relazzjonijiet tax-xogħol b’enfasi fuq is-suriet ġodda tar-relazzjonijiet bejn min iħaddem u l-impjegat, u jistieden lill-Kummissjoni u lill-gvernijiet tal-Istati Membri jadottaw miżuri legali u finanzjarji li se jappoġġjaw b’mod effettiv l-impjegar tal-persuni b'diżabilità;

49.

Jistieden lill-Istati Membri jtejbu u jadattaw il-politiki tagħhom tal-impjiegi attivi biex il-persuni b'diżabilità jkunu jistgħu jingħaqdu mas-suq tax-xogħol kif ukoll jibqgħu fih; iħeġġeġ l-introduzzjoni ta’ inizjattivi li jkunu allinjati mal-ħtiġijiet ta’ kull waħda mit-tipi ta’ diżabilità, inklużi pjanijiet u gwida vokazzjonali li joperaw mill-mument meta individwi li huma fil-bżonn jirreġistraw mas-servizzi stabbiliti għal dan il-għan;

50.

Jenfasizza li l-workshops protetti u l-postijiet tax-xogħol integrati, għalkemm mhumiex fuq l-istess livell mal-parteċipazzjoni fis-suq tax-xogħol miftuħ, huma modi siewja kif jiġu akkumpanjati u appoġġjati l-persuni kollha b’diżabilitajiet differenti u fi stadji differenti tal-ħajja, inkluż permezz ta’ akkomodazzjoni raġonevoli fit-tranżizzjoni lejn suq tax-xogħol miftuħ, u hu tal-fehma li ċaħda mhix ġustifikata ta’ akkomodazzjoni raġonevoli (Artikolu 5 tad-Direttiva 2000/78/KE) għandha titqies bħala sura ta’ diskriminazzjoni, skont l-Artikolu 2 tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità; jinnota li f’xi Stati Membri, il-workshops protetti u l-kwoti jistgħu jintużaw bħala tranżizzjoni għas-suq tax-xogħol miftuħ, bil-provvediment ta’ faċilitajiet speċifiċi għall-persuni b'diżabilità u ta’ persunal li jkun imħarreġ biex jaqdu l-bżonnijiet tagħhom; jenfasizza li, f’impriżi kbar, il-ħatra ta’ rappreżentanti minn fost il-persuni b'diżabilità, fejn huma jkunu jistgħu jitkellmu għalihom infushom, għandha tintlaqa’ b’sodisfazzjon, kif l-istess għandu jkun it-tisħiħ ta’ kooperazzjoni aktar mill-qrib bejn l-NGOs u l-SMEs lokali relevanti; jenfasizza li l-assistenti personali għandhom jiġu appoġġjati jekk ikun hemm bżonn, peress li dan ikun itejjeb b’mod sinifikanti l-opportunitajiet għall-persuni b'diżabilità biex ikollhom sieqhom ġos-suq tax-xogħol;

51.

Jenfasizza l-importanza ta’ programmi tranżizzjonali li, l-ewwel nett, joffru opportunitajiet għax-xogħol, li jibdew bil-workshops protetti u li jipprogressaw għas-suq tax-xogħol miftuħ, u, it-tieni nett, li joħolqu qafas aktar flessibbli għat-tranżizzjoni mir-rijabilitazzjoni professjonali għal suriet oħra ta’ impjieg hi u tiġi implimentata l-Istrateġija Ewropa 2020;

52.

Jistieden lill-Istati Membri jikkonsolidaw u jtejbu l-politiki tal-impjiegi attivi adottati bil-ħsieb li l-persuni b'diżabilità jiġu integrati fuq il-post tax-xogħol, u jżidu l-effikaċja tal-korpi nazzjonali responsabbli;

53.

Jinnota li l-Istati Membri għandhom, bħala prijorità, jiftiehmu u jadottaw malajr kemm jista’ jkun il-proposta għal direttiva tal-Kunsill dwar l-implimentazzjoni tal-prinċipju ta’ trattament ugwali bejn il-persuni irrispettivament mir-reliġjon jew it-twemmin, id-diżabilità, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali (COM(2008)0426); jistieden lill-Kummissjoni tkompli tagħti l-appoġġ tagħha biex jingħelbu d-diffikultajiet tekniċi fi ħdan il-Kunsill bil-għan li jiġi żgurat li jintlaħaq ftehim malajr; jinnota li l-politika ta’ kontra d-diskriminazzjoni twettaq irwol ewlieni fil-promozzjoni tal-inklużjoni soċjali u l-impjiegi għall-persuni b'diżabilità;

54.

Jitlob li l-leġiżlazzjoni Ewropea tal-akkwist pubbliku tiġi eżaminata mill-ġdid bil-għan li l-kriterji tal-aċċessibilità jsiru mandatorji għall-infurzar ta’ kriterji tal-għażla mmirati biex tiġi promossa l-inklużjoni soċjali, l-innovazzjoni u l-aċċessibilità għall-persuni b'diżabilità;

55.

Jenfasizza li, minkejja d-differenzi li hemm bejn l-Istati Membri, il-maġġoranza l-kbira tas-sistemi tas-sigurtà soċjali mhumiex flessibbli biżżejjed biex l-individwi jirċievu l-benefiċċji b’mod li jħallihom jibqgħu fis-suq tax-xogħol; jitlob li dawn is-sistemi jiġu riveduti bil-għan li jsiru aktar proattivi ħalli l-individwi li jirċievu l-benefiċċji jew li għandhom diżabilità parzjali jkunu jistgħu jibqgħu fis-suq tax-xogħol;

56.

Ifakkar li l-Kummissjoni nfisha, fil-Komunikazzjoni tagħha dwar Strateġija Ewropea dwar id-Diżabilità, tesprimi tħassib rigward id-disponibilità skarsa ta’ sottotitoli fit-televiżjoni u ta’ awdjodeskrizzjonijiet fuq it-televiżjoni fl-Unjoni Ewropea; jenfasizza b’mod speċjali l-fatt li għal diversi snin tmexxiet kampanja pan-Ewropea minn organizzazzjonijiet tal-persuni torox u ta’ dawk neqsin mis-smigħ bl-appoġġ tal-Parlament Ewropew biex jiġi żgurat aċċess aktar wiesa’ għas-sottotitolar fuq it-televiżjoni fl-Unjoni Ewropea; jitlob li ssir implimentazzjoni aktar għaqlija tal-obbligu li għandhom l-Istati Membri skont id-Direttiva 2007/65/KE li jinkoraġġixxu lix-xandara jiżguraw aċċessibilità akbar tas-servizzi tal-midja lill-persuni li għandhom diżabilità fis-smigħ jew diżabilità viżwali; jistieden lill-Kummissjoni tipprevedi possibilitajiet ta’ finanzjament speċifiku għax-xandara pubbliċi bil-għan li tgħinhom jintroduċu l-qafas tas-servizzi ta’ sottotitoli u ta’ awdjodeskrizzjoni fil-programmi tagħhom;

57.

Isib li l-livell tal-impjegar tal-persuni b'diżabilità madwar l-Ewropa huwa miżerabilment baxx u jfakkar lill-istituzzjonijiet Ewropej li l-għanijiet tal-Istrateġija UE2020 ma jistgħux jintlaħqu kemm-il darba ma tittejjibx is-sitwazzjoni ta’ dawn in-nies; is-soċjetà għandha għalhekk tiġi familjarizzata mad-diżabilità u għandha taċċettaha, inkluż fil-livell tal-edukazzjoni ta’ qabel l-edukazzjoni formali u fil-livell tal-iskola primarja;

58.

Jistqarr li s-sistemi preżenti tal-edukazzjoni u t-taħriġ mhumiex biżżejjed biex jipprevjenu rata għolja ta’ persuni b'diżabilità li jitilqu mill-iskola qabel iż-żmien mingħajr ma jkun hemm politiki pubbliċi addizzjonali li joffru appoġġ speċifiku għat-tagħlim, peress li ċ-ċifra relatata mal-objettiv tal-Ewropa2020 tirrappreżenta tnaqqis ta’ anqas minn 10 %; jenfasizza li dan iwassal għal żvantaġġi sinifikanti mil-lat soċjali u mil-lat tal-impjiegi, u konsegwentement għall-faqar, fost il-persuni b'diżabilità, b’mod speċjali matul il-kriżi ekonomika preżenti; jenfasizza, minħabba r-rata għolja ta’ persuni b'diżabilità li jitilqu mill-iskola qabel iż-żmien u fid-dawl tal-Konklużjonijiet tal-Kunsill tal-11 ta’ Mejju 2010 dwar id-dimensjoni soċjali tal-edukazzjoni u t-taħriġ, il-ħtieġa li jsir investiment fi, u ssir il-promozzjoni ta’, programmi effettivi (inklużi alternattivi) edukattivi u ta’ taħriġ (vokazzjonali), li jkunu mfassla apposta skont il-ħtiġijiet, l-attributi u l-abilitajiet tal-persuni b'diżabilità, u jinnota li dan jirrikjedi d-disponibilità ta’ għadd adegwat ta’ professjonisti kwalifikati u motivati bi programmi sodi u adattati, kif ukoll id-disponibilità ta’ tali programmi fil-kurrikula tal-istabbilimenti kollha tal-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u tal-edukazzjoni ogħla, inkluż fil-programmi estrakurrikulari għall-persuni b'diżabilità, bil-għan li jiġu miġġielda l-attitudnijiet negattivi li hemm lejn it-tfal b’diżabilità u biex huma jottjenu kwalifiki adegwati għas-suq modern u miftuħ tax-xogħol; jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jgħinu lill-persuni b'diżabilità jkunu kapaċi jkollhom aċċess aħjar għall-informazzjoni dwar programmi eżistenti ta’ mobilità u edukazzjoni kif ukoll aċċess ugwali għall-programmi tat-Tagħlim Tul il-Ħajja; jinnota, peress li dan hu l-każ, li hemm il-ħtieġa li l-antidiskriminazzjoni tiġi integrata fl-Ewropa2020 u fl-inizjattivi ewlenin tagħha bil-għan li jitwettaq l-Artikolu 24 tal- Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità;

59.

Jikkonferma li l-edukazzjoni inklussiva għandha tkun il-punt fokali, b’mod partikolari fil-kuntest tal-akkreditazzjoni tat-tagħlim esperjenzali preċedenti, u li dan għandu għalhekk jiġi enfasizzat fi ħdan il-qafas stateġiku għall-koperazzjoni Ewropea fl-edukazzjoni u t-taħriġ (‘ET 2020’) kif ukoll l-Inizjattiva Ewlenija għall-ħiliet ġodda u l-impjiegi tal-UE2020; jinnota, barra minn hekk, il-ħtieġa li jkun hemm linji gwida ġodda u xierqa u użu xieraq tat-teknolġija tal-informazzjoni fl-iskejjel u fid-djar biex tiġi pprovduta għajnuna personali u personalizzata;

60.

Jenfasizza li t-tfal kollha, inklużi dawk b’diżabilità, jeħtieġu li jkunu ggarantiti d-dritt għall-aċċess universali għas-setturi u l-livelli kollha tal-edukazzjoni fl-istituzzjonijiet kollha; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jżidu l-informazzjoni ġenerali pprovduta għall-familji bi tfal b’diżabilità sabiex jiġu inklużi r-rikonoxximent u l-appoġġ bikrija u jinfetħu soluzzjonijiet possibbli għall-ħtiġijiet speċifiċi tagħhom; jenfasizza l-importanza tal-appoġġ mill-istat għall-familji tal-persuni b'diżabilità, f’dak li hu finanzjament, għajnuna (inklużi servizzi ta’ kura tat-tfal), dispożizzjoni ta’ kura tas-saħħa, appoġġ psikoloġiku u l-iskambju tal-għarfien espert, kif ukoll siegħat tax-xogħol aktar flessibbli għall-ġenituri (jew ġenitur minnhom) bi tfal b’diżabilità; għalhekk iħeġġeġ lill-Istati Membri jistabbilixxu uffiċċji dedikati u aċċessibbli fejn jistgħu jinkisbu informazzjoni u pariri amministrattivi; jistieden lill-Istati Membri jappoġġaw lill-familji tal-persuni b'diżabilità u lill-professjonisti li jaħdmu fis-sistemi tas-saħħa nazzjonali permezz ta’ informazzjoni u miżuri ta’ taħriġ b’miri speċifiċi u billi l-assoċjazzjonijiet tal-pazjenti jiġu involuti fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet u fil-proċessi tal-monitoraġġ;

61.

Jenfasizza li dawk li jħaddmu għandhom jippermettu lill-persuni b'diżabilità jassumu pożizzjoni ta’ xogħol, jekk ikunu kkwalifikati, u javvanzaw fiha, u għandhom jappoġġjawhom bit-taħriġ;

62.

Jenfasizza l-ħtieġa li titrawwem il-promozzjoni ta’ proġetti ta’ taħriġ integrati marbuta max-xogħol li jħallu liż-żgħażagħ b’diżabilità jkunu jistgħu jagħmlu tranżizzjoni prattika immedjata mill-edukazzjoni għall-ħajja tax-xogħol;

63.

Jenfasizza li għandhom isiru sforzi wkoll biex tiġi indirizzata l-kwestjoni tal-edukazzjoni u t-tagħlim mhux formali għaż-żgħażagħ b’diżabilità, inkluż f’oqsma bħalma huma r-relazzjonijiet soċjali, il-midja tal-massa (li għandha tkun soġġetta għal rekwiżiti ta’ aċċessibilità li kulma jmur isiru aktar stretti), l-isport, ir-rikreazzjoni u l-attivitajiet li jsiru fil-beraħ, skont il-ħtiġijiet speċifiċi ta’ kull tifel u tifla jew persuna żagħżugħa; jenfasizza li dawn mhumiex sempliċement għodod kruċjali għall-iżvilupp b’saħħtu ta’ kull individwu, imma wkoll drittijiet inaljenabbli rikonoxxuti min-NU;

64.

Jenfasizza li t-tagħlim tul il-ħajja huwa mod kruċjali kif jiġu appoġġjati u mkabbra l-adattabilità u l-kontinwanza tal-impjiegi għall-persuni b'diżabilità, u li huwa partikolarment relevanti li n-nies li jibdew isofru diżabilità matul iż-żmien tal-impjieg, speċjalment għall-persuni li jkollhom marda evolwenti li twassal għad-diżabilità;

65.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jappoġġjaw jew jistabbilixxu servizzi ta’ rijabilitazzjoni fil-qasam tas-saħħa, l-edukazzjoni, it-taħriġ, l-impjiegi, l-għodod għal ħajja indipendenti, it-trasport, eċċ. li huma aktar effettivi u li għandhom elementi komuni; dawn mhux biss għandhom jiġu mmonitorjati u mfassla individwalment imma għandhom ukoll jgħinu l-ippjanar fit-tul tal-baġits u tal-iżvilupp;

66.

Jemmen li finanzjament xieraq jeħtieġ li jiġi dirett lejn organizzazzjonijiet tal-persuni b'diżabilità; jinsisti li għal tali organizzazzjonijiet ir-rata ta’ kofinanzjament għandha tkun ta’ mhux anqas minn 10 % tal-valur tal-proġetti ppreżentati minnhom, minħabba d-diffikultajiet finanzjarji magħrufa tagħhom;

67.

Jenfasizza li r-responsabilita soċjali korporattiva volontarja tista’ wkoll tkun impetu importanti għall-qagħda tal-persuni b’diżabilità; jitlob għall-introduzzjoni ta’ għajnuna u sussidji speċjalment fir-rigward tal-fondi u l-ipprogrammar tal-UE, li jkunu jvarjaw skont it-tip ta’ kuntratt, għall-kumpaniji u l-individwi li jingaġġaw ħaddiema b’diżabilità; jistieden lill-atturi u lill-partijiet interessati jappoġġjaw u japplikaw prattika tajba f’dan il-qasam, speċjalment fir-rigward tan-nisa li għandhom tfal b’diżabilità;

68.

Jafferma mill-ġdid li t-taħriġ tal-uffiċjali pubbliċi fl-istituzzjonijiet tal-UE u fl-Istati Membri f’kif għandhom jilqgħu jew jagħtu informazjoni lill-persuni b’diżabilità għandu jkun ir-regola, u li l-aċċess għal dokument u proċeduri legali pubbliċi għandu jiġi appoġġjat minn azzjonijiet konkreti; jistieden lill-istituzzjonijiet tal-UE jkunu ta’ eżempju rigward l-impjegar tal-persuni b’diżabilità u jħeġġeġ lill-Istati Membri jsegwu din l-istrateġija wkoll;

69.

Jenfasizza li l-politiki għat-trawwim u l-appoġġ ta’ intraprenditorja indipendenti għandhom jagħtu attenzjoni xierqa lill-integrazzjoni tal-persuni b'diżabilità fis-suq tax-xogħol u fl-isfera tal-attività ekonomika, peress li din l-integrazzjoni hija għajn ta’ flessibilità li tħallihom kapaċi, f’ħafna każijiet, jegħlbu l-limiti u l-ostakli fil-post tax-xogħol; jistieden lill-Istati Membri jintroduċu aktar għajnuna xierqa u effettiva għall-politiki tal-intraprenditorja indipendenti li jikkonċernaw lil dan il-grupp;

70.

Jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta b’mod aktar effettiv il-vantaġġi tal-aċċessibilità u tintegra l-ispejjeż u n-nefqa involuti biex jinħoloq ambjent ħieles mill-ostakli għal kulħadd speċjalment fir-rigward ta’ soċjetà li qiegħda tixjieħ;

71.

Jinkoraġġixxi l-ħolqien ta’ suriet speċjali ta’ liv ħalli l-ġenituri jkunu jistgħu jieħdu ħsieb uliedhom li għandhom diżabilità; iħeġġeġ, barra minn hekk, li l-impenn muri u l-ħidma mwettqa mill-ġenituri ta’ tfal b’diżabilità għandhom jiġu rikonoxxuti billi jiġu mgħodda bħala esperjenza professjonali u billi jitqiesu b’mod speċifiku meta jiġu kkalkulati l-intitolamenti tal-pensjoni tax-xjuħ;

72.

Jenfasizza li l-aċċess ħieles mill-ostakli għas-servizzi tas-saħħa u għal servizzi kumplessi ta’ rijabilitazzjoni ma jwaqqafx id-deterjorament tas-saħħa għalkollox, partikolarment f’soċjetà li qed tixjieħ, u hu għalhekk li kulħadd għandu responsabilità f’dawk li huma attivitajiet ta’ kuljum u abitudnijiet konsumistiċi jekk għandna naslu għal stat ta’ soċjetà sostenibbli li fiha għandu jitqiegħed valur dejjem akbar fuq is-saħħa, mill-prevenzjoni sar-rijabilitazzjoni;

73.

Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li jkollha appoġġ finanzjarju adegwat għall-organizzazzjoni umbrella tal-UE li tirrappreżenta lill-persuni b'diżabilità, kif ukoll organizzazzjonijiet Ewropej oħra ta’ defiċjenzi speċifiċi, bil-għan li tippermetti l-parteċipazzjoni sħiħa fit-tfassil tal-politiki u l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni li tibni fuq l-impenji fl-EDS u l-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabilità u fi proċessi oħra tat-teħid ta’ deċiżjonijiet li jikkonċernaw kwestjonijiet relatati mal-persuni b'diżabilità;

74.

Jiddeplora l-fatt li l-persuni b'diżabilità jridu jassumu piż finanzjarju addizzjonali – in-nefqa żejda fuq perjodu qasir li jkollhom apparentement minħabba d-diżabilità tagħhom – fil-ħajja tagħhom ta’ kuljum, li għandha impatt kunsiderevoli fuq il-kwalità tal-ħajja tagħhom;

75.

Jistieden lill-Kummissjoni ħalli, fid-dawl tal-miri tagħha dwar it-tnaqqis tal-faqar, tiddiżaggrega ċ-ċifri tal-faqar bil-għan li tikkalkula n-numri ta’ persuni b’diżabilità li qed jesperjenzaw il-faqar ħalli jkunu jistgħu jintlaħqu miri komparabbli għat-tnaqqis tal-faqar tal-persuni b'diżabilità fi ħdan il-qafas tal-istrateġija UE 2020;

76.

Jirrimarka li l-eliminazzjoni jew it-tafja serja ta’ dan il-faqar ikunu jinvolvu li jkun hemm aktar persuni b'diżabilità li jkollhom xogħol, sitwazzjoni li żżid id-dħul nett tat-taxxi għall-istat u tnaqqas il-għadd ta’ persuni li jkunu jeħtieġu benefiċċji għal raġunijiet ta’ faqar estrem;

77.

Jikkonferma li, filwaqt li jfakkar fl-impetu tas-Sena Ewropea għall-Ġlieda Kontra l-Faqar u l-Esklużjoni Soċjali kif ukoll il-Pjattaforma Ewropea l-ġdida kontra l-Faqar u l-Esklużjoni Soċjali, it-tnaqqis tal-faqar ma jistax jintlaħaq mingħajr ma wieħed jintegra l-persuni b'diżabilità, ibda bil-qasam tal-edukazzjoni u aktar tard fis-suq tax-xogħol, u mingħajr ma wieħed jaġġusta l-politiki tad-dħul rigward is-sistemi tal-pensjonijiet tal-invalidità u tad-diżabilità skont il-punt 12 tal-konklużjonijiet tal-Kunsill EPSCO adottati waqt il-laqgħa tiegħu tat-30 ta’ Novembru 2009, filwaqt li wieħed jiftakar li dan il-proċess jista’ jwassal ukoll għal stigmatizzazzjoni;

78.

Jagħraf li l-iskoperta u l-għajnuna bikrija huma vitali u fundamentali fil-każ tat-tfal b’diżabilità u għandhom jitqiesu bħala investiment għall-futur imbiegħed f’soċjetà li qed tixjieħ; josserva li l-familji tal-persuni b'diżabilità huma aktar esposti għar-riskju tal-faqar u l-esklużjoni soċjali, u li għandha tingħatalhom attenzjoni speċjali;

79.

Jistieden lill-Istati Membri jevitaw it-tnaqqis mhux ġustifikat fil-ħarsien soċjali għall-persuni b’diżabilità taħt il-politiki ta’ awsterità li ddaħħlu b’rispons għall-kriżi ekonomika, peress li huwa meħtieġ li jiġi żgurat standard tal-għajxien aċċettabbli għalihom bħala dritt inaljenabbli;

80.

Jistqarr li l-persuni b'diżabilità jinsabu partikolarment f’riskju ta’ esklużjoni soċjali u faqar u jenfasizza l-fatt li r-rata tal-faqar tal-persuni b'diżabilità hija 70 % ogħla minn dik tal-persuni li ma għandhomx diżabilità; jenfasizza li l-persuni b’diżabilità severa jew b’diżabilitajiet multipli u l-ġenituri mingħajr sieħeb/sieħba li għandhom tfal b’diżabilità jinsabu fl-aktar pożizzjoni vulnerabbli; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiggarantixxu d-drittijiet tagħhom u jieħdu miżuri biex itejbu l-kwalità tal-ħajja tagħhom billi jipprovdu, inter alia, aċċess għal tagħrif prattiku dwar kwestjonijiet tal-ħajja ta’ kuljum, inkluż billi jagħmluhom familjari ma’ proċeduri u servizzi ta’ bini ta’ ħiliet li għandhom impatt fuq il-ħajja tal-familja;

81.

Jistieden lill-Kunsill u lill-Kummissjoni jieħdu aktar passi u jipproduċu rapporti regolari rigward mard rari u jipprovdu għajnuna reali bl-iżvilupp ta’ kuntatti bejn il-ġenituri u l-ispeċjalisti li jgħixu l-eqreb lejn darhom; hu tal-fehma li dan għandu jitqies u jiġi vvalutat fix-xogħol tal-organizzazzjoni INSERM; jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi t-twaqqif ta’ netwerk Ewropew ta’ ċentri akkreditati għad-dijanjożi u t-trattament ta’ forom speċifiċi ta’ mard rari, sabiex jikkoordina u jissorvelja l-attivitajiet tagħhom u l-benefiċċji li huma joffru lill-pazjenti;

82.

Jikkonferma li, ibbażat fuq id-drittijiet il-ġodda approvati fil-Karta tal-UE, il-Kummissjoni għandha l-approċċ korrett għall-opportunità ugwali: it-tisħiħ tal-antidiskriminazzjoni, l-appoġġ tal-politiki tal-inklużjoni attiva u s-sensibilizzazzjoni dwar id-diżabilità, inklużi l-kunċetti ta’ Disinn għal Kulħadd u ta’ Disinn Universali, u l-enfasi fuq l-importanza tal-akkomodazzjoni raġonevoli;

83.

Jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jirratifikaw u jimplimentaw malajr il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabilità kif ukoll il-Protokolli Mhux Obbligatorji tagħha u jilqa’ l-inizjattiva tal-Kummissjoni li taderixxi mal-Protokoll Mhux Obbligatorju tal-Konvenzjoni;

84.

Jistieden lill-Kunsill u lill-Kummissjoni jikkunsidraw jikkonkludux ftehim interistituzzjonali mal-Parlament Ewropew u jfasslu fi żmien sena rakkomandazzjoni speċifika biex il-Parlament ikun involut fil-montoraġġ tal-implimentazzjoni tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabilità;

85.

Jistieden lill-Kunsill jadotta l-proposta tal-Kummissjoni għal deċiżjoni dwar il-konklużjoni mill-UE tal-Protokoll Mhux Obbligatorju, filwaqt li jenfasizza l-fatt li l-mekkaniżmu stabbilit minn dan il-Protokoll jista’, bl-involviment tal-Parlament Ewropew, iwassal għall-implimentazzjoni tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità mill-UE;

86.

Jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa miżuri konkreti, xierqa u aktar dettaljati u tistabbilixxi mekkaniżmu ta' monitoraġġ għal-livelli kollha ta' governanza fir-rigward tal-implimentazzjoni tal-EDS skont il-lista ta' azzjonijiet tal-EDS, f'kooperazzjoni mill-qrib mal-Parlament Ewropew;

87.

Jistieden lill-Istati Membri jappoġġjaw kemm jista’ jkun miżuri xierqa u għodod imfassla (minbarra l-aspett mediku) għal livell ogħla ta’ ħajja indipendenti sabiex jiġu żgurati opportunitajiet indaqs u ħajja attiva għall-persuni b'diżabilità;

88.

Jenfasizza l-ħtieġa li jiġu mgħejjuna dawk li jistgħu jaħdmu u li jridu jibqgħu fis-suq tax-xogħol, anke jekk ikunu tilfu parti mill-kapaċitajiet funzjonali tagħhom; jistieden lill-Istati Membri jippromwovu kultura ta’ inklussività u jgħinu lill-persuni li għandhom kapaċità parzjali ta' xogħol jintegraw fis-suq tax-xogħol;

89.

Jistieden lill-Istati Membri jikkunsidraw (mill-ġdid) l-azzjonijiet u l-programmi jew strateġiji nazzjonali tagħhom relatati mad-diżabilità fil-perjodu u l-qafas tal-EDS f’konformità mal-Istateġija UE2020 u l-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabilità;

90.

Jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta proposta leġiżlattiva għal Att Ewropew dwar id-Diżabilità kif hemm imħabbar fl-EDS, filwaqt li tenfasizza l-ħtieġa ta’ miżuri vinkolanti b’saħħithom fil-livell tal-UE biex tittejjeb l-aċċessibilità tal-oġġetti u s-servizzi għall-persuni b'diżabilità, bi pjan direzzjonali ċar;

91.

Jistieden lill-Istati Membri jadottaw, bl-appoġġ tal-Kummissjoni, miżuri soċjali speċifiċi biex jiġi żgurat aċċess indaqs għall-kura tas-saħħa, inklużi servizzi tas-saħħa u ta’ riabilitazzjoni ta' kwalità għolja għall-persuni b'diżabilità mentali u għal dawk b’diżabilità fiżika;

92.

Jenfasizza l-importanza tar-riċerka dwar metodi terapewtiċi ġodda li jkomplu jiffaċilitaw aktar l-integrazzjoni tal-persuni b’diżabilità fis-soċjetà; jirrimarka, f’dan ir-rigward, li t-terapija bid-drama u bl-annimali ta’ kumpanija, pereżempju, qed juru li huma effikaċi fil-promozzjoni tas-soċjalizzazzjoni u tal-komunikazzjoni interpersonali;

93.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tieħu l-miżuri meħtieġa biex tgħin lil dawk b’defiċjenzi tal-vista biex iwettqu transazzjonijiet kummerċjali;

94.

Jistieden lill-Kummissjoni jkollha referenzi relatati mad-diżabilità aktar b’saħħithom fir-reviżjoni ppjanata tar-riforma tal-akkwist pubbliku;

95.

Jistieden lill-Kummissjoni ħalli, skont l-eżitu tad-dibattitu wara l-pubblikazzjoni tal-Green Paper dwar il-Pensjonijiet, targumenta favur politika dwar id-diżabilità li tkun tmiss l-aspetti kollha fil-white paper li ħierġa dalwaqt, li għandha tiġi ppubblikata fit-tieni nofs tal-2011;

96.

Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta jekk aktar miżuri meħuda fil-kuntest tal-Fondi Strutturali Ewropej speċjalment fir-rigward tal-Fond għall-Iżvilupp Rurali jgħinux lill-persuni b'diżabilità jkunu ċittadini attivi li jgħixu fiż-żoni rurali fl-Ewropa;

97.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Kunsill jagħmlu kull sforz biex ifasslu regoli dwar l-iskrining personali meta jintużaw is-servizzi tat-trasport li se jiggarantixxu d-drittijiet fundamentali u d-dinjità tal-passiġġieri u jaqdu l-għan tal-vjaġġi tagħhom, b’mod partikolari rigward l-apparat, l-għajnuna u l-aċċessorji mediċi li jistgħu jittellgħu abbord, u biex tinkiseb interpretazzjoni ċara u komuni tar-rekwiżiti ta’ sigurtà eżistenti sabiex jiġi assigurat li l-persuni b’diżabilità ma jiġux imċaħħda mill-opportunità li jivvjaġġaw – fin-nuqqas ta’ ġustifikazzjoni xierqa u sa livell sproporzjonat – sempliċement biex jiġi evitat l-inkonvenjent lill-fornitur tas-servizz;

98.

Jistieden lill-Kummissjoni żżid l-isforzi ħalli naslu biex għall-għomja u dawk b’defiċjenzi serji tal-vista jkollna servizzi mfasslin individwalment u bbażati fuq in-navigazzjoni u biex tirrapporta dwar dawn kull sena u tagħmel rakkomandazzjonijiet speċifiċi – filwaqt li tqis l-iżvilupp teknoloġiku dinamiku – li jassiguraw li jsir progress u li jkun possibbli trasport bieb bieb multimodali, kontinwu, kif spjegat fil-White Paper bit-titolu ‘Lejn sistema tat-trasport kompetittiva u li tuża r-riżorsi b’mod effiċjenti’;

99.

Jistieden lill-Istati Membri jeżaminaw mill-ġdid il-provvediment tagħhom tas-servizzi tas-saħħa għall-persuni b’diżabilità, bħalma huma miżuri komprensivi relatati mal-aċċessibilità fiżika għas-servizzi, it-taħriġ u l-persunal mediku, is-sensibilizzazzjoni, l-informazzjoni pprovduta f’formati aċċessibbli, servizzi ta’ konsulta personalizzati, inkluża t-traduzzjoni għal diversi lingwi, u servizzi tas-saħħa mfassla skont il-ħtiġijiet tal-persuni b'diżabilità;

100.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri ħalli, meta jkunu qed jagħtu appoġġ għall-isport u r-rikreazzjoni għall-persuni b'diżabilità, jevitaw li jagħmlu distinzjonijiet meta jkunu qed jidentifikaw id-diżabilitajiet, u jħeġġeġ lill-Kunsill ikompli bl-isforzi tiegħu, filwaqt li jfakkar li l-Kumitat tal-Ministri tal-Kunsill tal-Ewropa kien wiegħed, fil-1986, li jappoġġja l-isport għall-persuni b'diżabilità;

101.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Kunsill itejbu l-aċċess għall-persuni b'diżabilità fil-qasam tad-dritt tal-awtur, inkluż skambju akbar tal-aħjar prattiki, biex jappoġġjaw l-iżvilupp tal-aqwa suriet ta’ kooperazzjoni, u biex jiżguraw li l-fornituri tas-servizzi jkunu regolati minn rekwiżiti xierqa, komuni u obbligatorji rigward il-persuni b'diżabilità, b’enfasi partikolari fuq dawk li għandhom defiċjenzi tal-vista;

102.

Jenfasizza li, skont l-ispirtu tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabilità, id-Direttiva 2005/29/KE dwar il-prattiċi kummerċjali żleali – b’mod partikolari d-dispożizzjoni dwar l-omissjonijiet qarrieqa – hija wkoll relevanti għall-persuni b'diżabilità;

103.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Kunsill jieħdu azzjoni fuq il-bażi tal-prattika u l-esperjenza tal-Parlament Ewropew biex iġibu t-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni (ICT) ħielsa mill-ostakli għall-persuni nieqsa mis-smigħ, skont id-deċiżjonijiet tal-Parlament tal-1988 u tal-1998, u jirrappurtaw dwar dan kull sena lill-MEP(s) ikkonċernati;

104.

Jistieden lill-Kummissjoni tħejji studju bil-ħsieb tal-persuni li għandhom defiċenzi tal-vista li janalizza l-karatteristiċi tad-displays diġitali (interfaces) tal-prodotti industrijali u domestiċi u soluzzjonijiet tal-informazzjoni ekwivalenti alternattivi għall-persuni b’defiċjenzi tal-vista u tagħmel proposti leġiżlattivi speċifiċi;

105.

Jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jirrikonoxxu l-lingwa tas-sinjali bħala lingwa uffiċjali fl-Istati Membri; jinnota li l-Istati Membri għandhom għalhekk jaħdmu favur il-possibilità ta’ tali rikonoxximent, skont id-Dikjarazzjoni ta’ Brussell tad-19 ta’ Novembru 2010;

106.

Jistieden lill-Kummissjoni tagħti attenzjoni lill-inklużjoni tal-interessi tal-persuni b’diżabilità, skont l-Għanijiet ta’ Żvilupp tal-Millenju tan-NU, meta tkun qed tittratta l-assistenza għar-relazzjonijiet internazzjonali u l-iżvilupp;

107.

Jagħti struzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri.

8.5.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 131/25

—

wara li kkunsidra d-Direttivi 2004/18/KE u 2004/17/KE dwar proċeduri għall-għoti ta' kuntratti pubbliċi (1) u d-Direttiva 2007/66/KE dwar proċeduri ta’ reviżjoni dwar l-għoti ta’ kuntratti pubbliċi (2),

—

wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2010/48/KE dwar il-Konklużjoni tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabilità (3), li daħlet fis-seħħ fit-22 ta’ Jannar 2011 u li tidentifika d-direttivi dwar l-akkwist pubbliku bħala ‘Atti komunitarji li jirreferu għal kwistjonijiet irregolati mill-Konvenzjoni’,

—

wara li kkunsidra l-Ftehim dwar l-Akkwist Pubbliku tad-WTO tal-15 ta’ April 1994,

—

wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea u speċjalment l-Artikolu 26 tiegħu (l-integrazzjoni tal-persuni b'diżabilità),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta’ Mejju 2011 dwar l-aċċess ugwali għal swieq tas-settur pubbliku fl-UE u f’pajjiżi terzi (4),

—

wara li kkunsidra l-Ktiba Ħadra tal-Kummissjoni dwar l-immodernizzar tal-politika tal-UE dwar l-akkwist pubbliku (COM(2011)0015),

—

wara li kkunsidra l-Green Paper tal-Kummissjoni dwar l-espansjoni tal-użu tal-akkwist-e fl-UE (COM(2010)0571),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-6 ta’ April 2011 dwar suq uniku għall-impriżi u t-tkabbir (5),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-18 ta’ Mejju 2010 dwar żviluppi ġodda fl-akkwist pubbliku (6),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-3 ta’ Frar 2009 dwar ‘L-akkwist pubbliku prekummerċjali: inrawmu l-innovazzjoni biex niżguraw servizzi pubbliċi sostenibbli u ta’ kwalità għolja fl-Ewropa’ (7),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni ‘Regolamentazzjoni Intelliġenti fl-Unjoni Ewropea’ (COM(2010)0543),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni ‘Lejn Att dwar is-Suq Uniku. Għal ekonomija soċjali tas-suq kompetittiva ħafna. 50 proposta biex intejbu l-ħidma, in-negozju u l-iskambji ma' xulxin’ (COM(2010)0608),

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Professur Mario Monti tad-9 ta’ Mejju 2010 dwar ‘Strateġija ġdida għas-suq uniku’,

—

wara li kkunsidra d-dokument ta’ ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni SEC(2010)1214,

—

wara li kkunsidra r-rapport dwar ‘L-evalwazzjoni tal-aċċess għall-SMEs għas-swieq tal-akkwist pubbliku fl-UE’ (8),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni ‘Akkwist pubbliku għal ambjent aħjar’ (COM(2008)0400),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni ‘Aħseb l-Ewwel fiż-Żgħir – "Att dwar in-Negozji ż-Żgħar" għall-Ewropa’ (COM(2008)0394),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni ‘Inizjattiva Ewlenija Ewropa 2020. Unjoni tal-Innovazzjoni’ (COM(2010)0546),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tal-11-12 ta' Mejju 2011 dwar il-Green Paper dwar ‘L-immodernizzar tal-politika tal-UE dwar l-akkwist pubbliku - Lejn Suq Ewropew tal-Akkwist iżjed effiċjenti’,

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tat-13 ta' Lulju 2011 dwar il-Green Paper dwar ‘L-immodernizzar tal-politika tal-UE dwar l-akkwist pubbliku – Lejn Suq Ewropew iżjed effiċjenti’,

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew tat-13 ta' Lulju 2011 dwar il-Green Paper dwar l-espansjoni tal-użu tal-akkwist-e fl-UE,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur u l-opinjonijiet tal-Kumitat għall-Kummerċ Internazzjonali, tal-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit, tal-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali, tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel, tal-Kumitat għall-Industrija, ir-Riċerka u l-Enerġija u tal-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali (A7-0326/2011),

A.

billi suq tal-akkwist pubbliku fl-UE li jiffunzjona kif suppost huwa xprun ewlieni tat-tkabbir u l-ġebla tax-xewka tas-suq uniku, u huwa, barra minn hekk, fundamentali biex jiġu stimulati l-kompetizzjoni u l-innovazzjoni u biex jiġu indirizzati l-isfidi ambjentali u soċjali tal-politika pubblika li qed jinħolqu b’mod rapidu, kif ukoll minħabba l-kwistjonijiet dwar il-kwalità tax-xogħol, l-ugwaljanza, il-koeżjoni u l-inklużjoni soċjali, filwaqt li jinkiseb valur ottimali għaċ-ċittadini, in-negozji u l-kontribwenti;

B.

billi r-regoli Ewropej dwar l-akkwist pubbliku kkontribwixxew b’mod sostanzjali għal aktar trasparenza u trattament ugwali akbar, għall-ġlieda kontra l-korruzzjoni u għal professjonalizzazzjoni tal-proċess tal-akkwist;

C.

billi l-kuntest ekonomiku attwali, illum iktar minn qatt qabel, huwa kruċjali li tiġi żgurata l-aħjar effiċjenza tan-nefqa pubblika, filwaqt li kemm jista’ jkun jiġu limitati l-ispejjeż inkorsi mill-kumpaniji, u billi l-funzjonament imtejjeb tas-suq tal-akkwist iwassal biex jintlaħqu dawn iż-żewġ objettivi;

1.

Jilqa’ l-Green Paper tal-Kummissjoni u l-proċess ta’ konsultazzjoni wiesgħa bħala punt tat-tluq għar-reviżjoni tad-Direttivi dwar l-Akkwist Pubbliku, f’konformità mad-dispożizzjonijiet tat-Trattat ta’ Lisbona u l-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja (QEĠ), u skont ir-regoli riveduti dwar l-għajnuna statali;

2.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li, għalkemm ir-reviżjoni tad-direttivi tal-UE dwar l-akkwist fl-2004 wasslet għal żvilupp ulterjuri utli tas-suq uniku għall-akkwist pubbliku, jinħass il-bżonn – ftit tas-snin wara t-traspożizzjoni tad-Direttivi 2004/17/KE u 2004/18/KE fil-liġi nazzjonali – li jiġi vvalutat il-fatt jekk l-ottimizzazzjoni u l-kjarifika tad-direttivi jkunux meħtieġa sabiex jiġu indirizzati n-nuqqasijiet li saru evidenti fil-prattika; jenfasizza li ħafna persuni interessati jaraw ir-regoli dwar l-akkwist pubbliku bħala kumplessi ħafna, li jwasslu għal proċeduri amministrattivi ta’ konformità li jiswew il-flus u li huma ta’ piż; jiddeplora l-każijiet frekwenti fejn ikun hemm traspożizzjoni inadegwata tar-regoli fil-leġiżlazzjoni nazzjonali, u l-insuffiċjenza ta' miżuri tat-taħriġ; jistieden lill-Kummissjoni tipproponi simplifikazzjoni u konsolidazzjoni sinifikanti tar-regoli, filwaqt li żżid iktar kjarifiki fejn hemm bżonn; jenfasizza barra dan li ż-żieda fl-użu tal-ICT issa għandu jkollha rwol ewlieni biex titnaqqas l-amministrazzjoni u l-ispejjeż, u li d-diversi inizjattivi Ewropej dwar l-akkwist-e u l-kummerċ-e għandhom għaldaqstant jiġu allinjati mar-riforma fir-regoli dwar l-akkwist;

3.

Jitlob dikjarazzjoni espliċita fid-direttivi li ma jżommu l-ebda pajjiż milli jkun konformi mal-Konvenzjoni C94 tal-ILO; jistieden lill-Kummissjoni tħeġġeġ lill-Istati Membri kollha biex ikunu konformi ma' dik il-Konvenzjoni; jenfasizza li l-funzjonament effikaċi ta’ akkwist pubbliku sostenibbli jirrikjedi regoli ċari u mhux ambigwi tal-UE li jiddefinixxu b’mod preċiż il-qafas tal-leġiżlazzjoni u l-implimentazzjoni tal-Istati Membri;

4.

Jitlob kjarifika tal-ambitu tad-direttivi; jinnota li l-iskop ewlieni tal-akkwist pubbliku huwa x-xiri ta’ prodotti, xogħlijiet u servizzi minn awtoritajiet pubbliċi biex jakkomodaw il-ħtiġijiet taċ-ċittadini tagħhom u jiżguraw l-użu effettiv tal-fondi pubbliċi; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li għandu jkun hemm benefiċċju dirett għall-awtorità kontraenti biex proċedura tikkwalifika bħala akkwist pubbliku;

5.

Jitlob kjarifika tad-definizzjonijiet fid-direttivi – pereżempju d-definizzjoni ta’ ‘korp regolat bi dritt pubbliku’ – f’konformità mal-ġurisprudenza tal-QEĠ u mingħajr ma jitnaqqas l-ambitu tar-regoli tal-UE dwar l-akkwist pubbliku;

6.

Ifakkar fir-riżoluzzjoni tiegħu ta’ Mejju 2010 dwar l-iżviluppi reċenti fl-akkwist pubbliku, fejn ġiet ikkunsidrata l-ġurisprudenza tal-QEĠ u tqies il-fatt li l-koperazzjoni pubblika-pubblika mhijiex sottoposta għar-regoli dwar l-akkwist pubbliku sakemm jiġu sodisfatti l-kriterji li ġejjin: li l-iskop tas-sħubija kien id-dispożizzjoni ta' kompitu ta' servizz pubbliku mogħti lill-awtoritajiet lokali kollha kkonċernati; li kompitu kien sar biss mill-awtoritajiet pubbliċi kkonċernati, jiġifieri mingħajr l-involviment tal-kapital privat; u l-attività involuta tkun twettqet essenzjalment f’isem l-awtoritajiet pubbliċi kkonċernati; jenfasizza l-fatt li t-trasferiment tal-kompiti bejn l-organizzazzjonijiet tas-settur pubbliku huwa kwistjoni tal-organizzazzjoni amministrattiva interna tal-Istati Membri u mhux sottopost għar-regoli tal-akkwist; huwa tal-fehma li dawn il-kjarifiki għandhom jiġu kkodifikati fid-direttivi dwar l-akkwist;

7.

Jenfasizza l-esklużjoni tal-konċessjonijiet tas-servizzi mill-ambitu tar-regoli Ewropej dwar l-akkwist; ifakkar li għandhom ikunu kkunsidrati kif jixraq kemm il-kumplessità tal-proċeduri kif ukoll id-differenzi sinifikanti li hemm fil-qasam tal-kultura legali u tal-prattika legali fl-Istati Membri fir-rigward tal-konċessjonijiet ta' servizzi; huwa tal-fehma li d-dibattitu dwar id-definizzjoni tat-terminu ‘konċessjonijiet ta’ servizzi’ u l-ħolqien ta’ qafas legali li jiggverna dawn il-konċessjonijiet żviluppa wara l-adozzjoni tad-direttivi tal-2004 dwar l-akkwist pubbliku u tal-ġurisprudenza supplimentari tal-QTĠ; jinsisti dwar il-fatt li kull proposta għall-att leġiżlattiv dwar konċessjonijiet tas-servizzi tkun ġustifikata biss f’każ li tintuża biex issewwi d-distorsjonijiet fil-funzjonament tas-suq intern; jindika li t-tali distorsjonijiet għadhom ma ġewx identifikati, u li att leġiżlattiv dwar il-konċessjonijiet tas-servizzi għalhekk huwa inutli jekk ma jkollux l-għan li jtejjeb b’mod evidenti l-funzjonament tas-suq intern;

8.

Jenfasizza li l-klassifikazzjoni attwali tal-kategoriji tas-servizzi A u B għandha tinżamm billi d-dispożizzjonijiet ‘eħfef’ għas-servizzi-B għandhom il-ġustifikazzjonijiet tagħhom fil-karatteristiċi ta' dik il-kategorija bħala servizzi pprovduti prinċipalment fil-livell lokali jew reġjonali; jitlob lill-Kummissjoni tiżviluppa għodod biex ikun aktar faċli għall-awtoritajiet lokali u reġjonali li jiddeċiedu għal liema kategorija jappartjenu l-kompiti speċifiċi tal-kuntratt;

9.

Josserva, f’dan il-kuntest, li l-applikazzjoni tal-liġi dwar l-akkwist pubbliku fil-każijiet ta’ forniment tas-servizzi soċjali lill-individwu ta’ spiss ma tkunx adattata biex jinkisbu l-aħjar riżultati għal min jagħmel użu minnhom; jtlob ir-rikonoxximent skont il-liġi tal-UE, ta’ proċeduri pprovduti u ttestjati tal-Istati Membri msejsa fuq il-prinċipju li l-fornituri kollha li huma f’pożizzjoni li jissodisfaw kundizzjonijiet stabbiliti bil-liġi minn qabel, irrispettivament mill-forma legali tagħhom, li jkunu jistgħu jipprovdu s-servizzi, sakemm ikunu rrispettati l-prinċipji ġenerali ta’ trattament ugwali, ta’ trasparenza, u ta’ nondiskriminazzjoni;

10.

Jenfasizza li l-introduzzjoni ta’ regoli ġodda għas-swieq tal-akkwist pubbliku taħt il-livelli limitu tal-UE għandhom jiġu evitati, għaliex jistgħu jipperikolaw iċ-ċertezza legali stabbilita fil-livell nazzjonali;

11.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tallinja d-Direttiva dwar ir-Rimedji mal-qafas il-ġdid dwar l-akkwist pubbliku li se jiġi żviluppat wara r-reviżjoni attwali, u biex twettaq dan l-eżerċizzju b’mod parallel għall-proposta leġiżlattiva ewlenija, biex tiġi żgurata l-konsistenza;

12.

Jenfasizza r-responsabilità tal-Kummissjoni li timmonitorja t-traspożizzjoni korretta tad-direttivi tal-UE fl-Istati Membri;

13.

Huwa tal-fehma li, biex jiġi żviluppat il-potenzjal kollu tal-akkwist pubbliku, il-kriterju tal-iktar prezz baxx m’għandux jibqa’ l-kriterju determinanti għall-għoti tal-kuntratti, u li għandu jiġi sostitwit, b’mod ġenerali, mill-kriterju tal-offerta li tkun l-aktar vantaġġuża ekonomikament, f'termini ta' beneffiċji ekonomiċi, soċjali u ambjentali – filwaqt li jitqiesu l-kostijiet kollha taċ-ċiklu tal-ħajja tal-prodotti, is-servizzi jew ix-xogħlijiet relevanti jenfasizza li dan ma jkunx jeskludi l-iktar prezz baxx bħala l-kriterju deċiżiv fil-każ tal-prodotti u s-servizzi standardizzati; jitlob lill-Kummissjoni, bil-kooperazzjoni fil-qrib mal-Istati Membri, tiżviluppa metodoloġija għall-kalkolu tal-kostijiet taċ-ċiklu tal-ħajja inġenerali u fuq bażi mhux obbligatorja; jenfasizza li l-appoġġ għall-kriterju tal-‘benefiċċju ekonomiku massimu’ jrawwem l-innovazzjoni u l-isforzi biex jinkisbu l-aħjar kwalità u valur, jiġifieri biex ikun hemm konformità mar-rekwiżiti tal-istrateġija tal-Ewropa 2020; jenfasizza li dan huwa partikolarment relevanti rigward l-akkwist pubbliku ta’ prodotti li għandhom impatt fuq is-saħħa tal-konsumaturi – fis-settur tal-ikel, pereżempju – fejn il-kwalità u l-metodi tal-produzzjoni jaqdu rwol importanti; jenfasizza li r-regoli dwar l-akkwist pubbliku għandhom ikunu flessibbli biżżejjed biex jiżguraw li l-konsumaturi passivi, pereżempju fl-isptarijiet, id-djar għall-kura tal-anzjani, l-iskejjel u l-kindergartens, ikollhom aċċess ugwali għall-ikel sustanzjuż u ta’ valur għall-flus, aktar milli għall-irħas għażla disponibbli;

14.

Jirrikonoxxi li jekk jintuża b’mod effikaċi, l-akkwist pubbliku jista’ jservi ta’ impetu reali li jippromwovi l-impjiegi ta’ kwalità, il-pagi u l-kundizzjonijiet, kif ukoll l-ugwaljanza, fl-iżvilupp tal-ħiliet u taħriġ, fil-promozzjoni tal-politiki ambjentali, u fl-għoti ta' inċentivi għar-riċerka u l-innovazzjoni; jistieden lill-Kummissjoni tinkoraġġixxi lill-gvernijiet u lill-awtoritajiet kontraenti biex jużaw aktar l-akkwist pubbliku sostenibbli, li jappoġġja u jippromwovi impjiegi ta’ kwalità għolja, u li jipprovdi servizzi u prodotti ta’ kwalità fl-Ewropa; jistieden lill-Kummissjoni biex tiskrutinizza l-mod kif l-akkwist pubbliku kkontribwixxa biex jintlaħqu l-miri aktar mifruxa tal-UE u biex tiddeskrivi x’għandu jsir biex dawn l-objettivi jittejbu fil-ġejjieni;

15.

Ifakkar li l-akkwist prekummerċjali huwa għodda li ma tintużax biżżejjed, li tista’ tixpruna l-innovazzjoni fl-akkwist pubbliku u tista’ tikkontribwixxi bil-kbir biex jiġu identifikati u stabbiliti s-swieq ewlenin u biex jitjieb l-aċċess tal-SME għall-akkwist pubbliku; iqis, barra minn hekk, li l-mudell propost ta’ kondiviżjoni tar-riskju u tal-benefiċċju (IPR) fl-akkwist prekummerċjali jirrikjedi kemm kjarifika legali kif ukoll simplifikazzjoni legali sabiex il-professjonisti fis-settur tal-akkwist ikunu jistgħu jużaw din l-għodda b’mod regolari; għalhekk, jistieden lill-Kummissjoni tipproponi adattament tal-akkwist relevanti jew tar-regoli tal-għajnuna mill-istat bħala parti mill-eżerċizzju tar-reviżjoni ġenerali, sabiex jiżdied l-użu tal-akkwist prekummerċjali;

16.

Jinnota l-importanza tal-istandards għall-akkwist pubbliku, għax dawn jistgħu jgħinu lill-akkwirenti pubbliċi jilħqu l-objettivi tagħhom tal-politika b'mod effettiv u trasparenti; jappella, f'dak ir-rigward, għall-iżvilupp ta’ database aġġornata b'mod regolari rigward l-istandards, b’mod speċjali rigward il-kriterji ambjentali u soċjali, biex tkun disponibbli għall-awtoritajiet pubbliċi, biex ikun żgurat li l-prokuraturi, meta jkunu qed ifasslu s-sejħiet għall-offerti, ikollhom aċċess għal gwida xierqa u sett ċar ta’ regoli, biex ikunu jistgħu jivverifikaw b’mod faċli l-konformità tagħhom mal-istandards relevanti;

17.

Jitlob li jkun hemm dipendenza akbar fuq l-istandards nondiskriminatorji u miftuħa fl-akkwist pubbliku, fl-interessi tas-simplifikazzjoni u tal-objettivi tal-innovazzjoni, partikolarment fl-oqsma tal-aċċessibilità, l-ICT, u l-ambjent;

18.

Jenfasizza l-fatt li jekk prodott jew servizz ikunx ġie prodott b’mod sostenibbli huwa kkunsidrat dovutament bħala karatteristika tal-prodott, li tista’ tintuża bħala kriterju ta’ paragun ma’ prodotti jew servizzi li ma jkunux ġew prodotti b’mod sostenibbli, sabiex l-awtoritajiet kontraenti jkunu jistgħu jikkontrollaw l-impatt ambjentali u soċjali tal-kuntratti mogħtija minnhom b’mod trasparenti imma fl-istess ħin ma jdgħajfux ir-rabta meħtieġa mas-suġġett tal-kuntratt; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li għandu jiġi ċċarat l-ambitu għall-inklużjoni ta’ rekwiżiti relatati mal-proċess tal-produzzjoni fl-ispeċifikazzjonijiet tekniċi tat-tipi kollha ta’ kuntratti, fejn huma relevanti u proporzjonali; jiġbed l-attenzjoni għall-każ Wienstrom, li sar l-eżempju klassiku ta’ kif u għaliex il-karatteristiċi tal-produzzjoni jistgħu jiġu kategorizzati bħala speċifikazzjonijiet tekniċi;

19.

Jenfasizza l-ħtieġa tat-tisħiħ tad-dimensjoni tas-sostenibilità tal-akkwist pubbliku billi din tkun tista’ tiġi integrata f’kull stadju tal-proċess tal-akkwist (jiġifieri fit-test tal-abilità, fl-ispeċifikazzjonijiet tekniċi, fil-klawsoli tal-eżekuzzjoni tal-kuntratt);

20.

Jenfasizza li, b'riżultat taż-żieda fl-għarfien dwar l-impatt tal-prodotti, tax-xogħlijiet u tas-servizzi fuq l-ambjent u l-klima, l-awtoritajiet tal-akkwist għandhom jinkludu l-kostijiet ambjentali fil-valutazzjoni tagħhom tal-‘offerta l-aktar vantaġġuża ekonomikament’ u fil-kalkolu tagħhom tal-kostijiet taċ-ċiklu tal-ħajja;

21.

Jinnota li t-test tad-direttivi jeħtieġ li jkun aktar speċifiku fir-rigward tat-titjib fl-aċċess għal persuni b’diżabilità;

22.

Iqis li d-dispożizzjonijiet attwali dwar is-sottokuntrattar għandhom jissaħħu, ladarba l-użu ta’ diversi livelli ta’ sottokuntrattar jista’ jwassal għal problemi fir-rigward tal-konformità mal-ftehimiet kollettivi, mal-kondizzjonijiet tax-xogħol, u mal-istandards tas-saħħa u s-sigurtà; jirrakkomanda għaldaqstant li l-awtoritajiet pubbliċi jiġu informati bid-dettalji kollha marbuta mal-użu tas-sottokuntrattar qabel ma jiġi konkluż kuntratt; jitlob lill-Kummissjoni tivvaluta, bil-ħsieb għal reviżjoni fil-futur tad-direttivi, jekk hemmx bżonn ta' aktar regoli fuq l-għoti tas-sottokuntratti, pereżempju dwar l-istipolar ta' katina ta' responsabilità, speċifikament biex ikun evitat li s-sottokuntratturi SMEs ikunu sottoposti għal kundizzjonijiet agħar minn dawk applikabbli mal-kuntrattur ewlieni li jkun ingħata l-kuntratt pubbliku;

23.

Jirrikonoxxi r-rwol li jista' jkollha l-UE fl-iffaċilitar tal-iżvilupp ta' sħubijiet pubbliċi–privati (PPPs) b'suċċess billi tippromwovi l-kompetizzjoni ġusta u l-kondiviżjoni tal-aqwa prattika fl-Istati Membri kollha b’rabta mal-politiki soċjali u tal-impjiegi; jinnota, madankollu, li jeżistu differenzi kbar bejn l-Istati Membri f'termini ta' rekwiżiti legali u proċedurali li japplikaw f'dan il-qasam; jistieden, għaldaqstant, lill-Kummissjoni biex tispjega aħjar il-kunċett tal-PPP, b'mod partikolari fir-rigward ta' kif il-partijiet se jġarrbu r-riskji maqsuma bejniethom u kif se jissodisfaw l-obbligi finanzjarji tagħhom;

24.

Jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta mill-ġdid il-livell adegwat tal-valuri ta’ limitu fil-kuntratti tal-provvista u tas-servizzi, u jekk hemm bżonn u tgħollihom, sabiex jiġi ffaċilitat l-aċċess għall-akkwist pubbliku minn, fost l-oħrajn, operaturi mingħajr skop ta’ qligħ u tal-ekonomija soċjali kif ukoll tal-SMEs; jitlob li jitqiesu bir-reqqa r-rekwiżiti legalment vinkolanti tal-Ftehim dwar l-Akkwist Pubbliku tad-WTO, jenfasizza li, minħabba d-diffikultajiet li diġà jeżistu fin-negozjati fir-rigward tal-kwistjoni tal-aċċess għall-akkwist pubbliku, wieħed għandu jżomm f’moħħu wkoll li żieda fil-livelli limitu fl-Ewropa tista’ twassal faċilment għal aktar kumplikazzjonijiet għall-politika dwar il-kummerċ tal-UE;

25.

Jenfasizza li kwalunkwe estensjoni tar-regoli tal-UE dwar l-akkwist fil-qasam ‘x’għandu jinxtara’ tirrappreżenta bidla sinifikanti fir-reġim attwali u għandha tiġi vvalutata bir-reqqa; jiddubita li dan jikkontribwixxi għas-simplifikazzjoni u l-armonizzazzjoni, iżda għall-kuntrarju jibża’ li dan jista’ jwassal għal regoli aktar ikkumplikati, b’ħafna eżenzjonijiet, li jkun diffiċili jiġu amministrati fil-prattika – billi d-direttivi dwar l-akkwist huma linji gwida proċedurali (‘kif għandu jinxtara’) m’għandux ikun fihom dispożizzjonijiet dwar ‘x’għandu jinxtara’;

26.

Jenfasizza li d-Direttivi huma spiss meqjusa bħala dettaljati wisq u li saru dejjem iżjed tekniċi u kumplessi, filwaqt li fl-istess ħin ir-riskju legali ta’ nuqqas ta’ konformità ma’ dawn ir-regoli żdied konsiderevolment kemm għall-awtoritajiet kontraenti u kemm għall-fornituri; jinnota li l-biża’ mill-isfida jwassal għal approċċ fejn wieħed joqgħod lura milli jieħu riskji, liema approċċ joħnoq l-innovazzjoni u l-iżvilupp sostenibbli, u ħafna drabi jwassal lill-awtoritajiet kontraenti biex jagħżlu l-prezz l-aktar baxx minflok dak bl-aħjar valur; jitlob li jkun hemm iktar spazju għan-negozjar u l-komunikazzjoni, flimkien ma’ miżuri biex tiġi żgurata t-trasparenza u biex jiġu evitati l-abbuż u d-diskriminazzjoni, u jħeġġeġ li l-konsultazzjoni tas-suq tkun permessa bħala l-ewwel pass possibbli;

27.

Jinnota li l-politika dwar l-akkwist pubbliku għandha, l-ewwel u qabel kollox, tiżgura l-użu effettiv ta’ fondi mill-Istati Membri, tikseb l-aħjar riżultati f’termini ta’ akkwist pubbliku permezz tal-applikazzjoni ta’ proċeduri ċari, trasparenti u flessibbli, u tippermetti lin-negozji Ewropej jikkompetu f’livell ekwu fl-Unjoni kollha;

28.

Iħeġġeġ, waqt li l-liġi Ewropea tal-akkwist pubbliku qed tkun reveduta, regoli ċari, sempliċi u flessibbli, billi jitnaqqas il-livell ta' dettall u billi l-proċeduri tal-akkwist isiru iktar sempliċi, inqas ingombranti, irħas, aktar miftuħa għall-SMEs u jwasslu għal aktar investiment; jara l-bżonn, għaldaqstant, għal serħan akbar fuq il-prinċipji ġenerali ta’ trasparenza, trattament ugwali u nondiskriminazzjoni; iqis permezz tas-simplifikazzjoni tar-regoli dwar l-akkwist pubbliku li jkun jista’ jonqos ir-riskju ta’ żball u li tingħata aktar attenzjoni lill-bżonnijiet ta’ awtoritajiet kontraenti żgħar;

29.

Iħeġġeġ biex jiġi vvalutat użu usa' jekk il-proċedura negozjata bil-pubblikazzjoni minn qabel fl-UE kollha tistax tkun permessa, lil hinn minn dak li jipprevedu d-direttivi attwali, sabiex l-awtoritajiet kontraenti u l-operaturi ekonomiċi jkunu jistgħu jikkomunikaw aħjar, u sabiex il-provvista u d-domanda jkunu jistgħu jiġu kkoordinati b’mod effettiv; huwa tal-fehma li, jekk tkun prevista xi estensjoni tal-ambitu tal-proċedura negozjata, għandhom jiġu introdotti salvagwardji ulterjuri mill-abbuż – pereżempju l-obbligu tal-awtorità kontraenti li tistabbilixxi mill-bidu, lil kwalunkwe offerent, mill-inqas xi kundizzjonijiet minimi rigward il-prestazzjoni tal-proċedura, hekk kif jiġri b'mod tajjeb fl-akkwist mill-privat – u tistabbilixxi wkoll rekwiżiti ta’ dokumentazzjoni bil-miktub;

30.

Jistieden lill-Kummissjoni tirrevedi l-approċċi attwali għall-eleġibilità tal-fornituri (partikolarment il-ftehimiet qafas, is-sistemi dinamiċi tax-xiri u l-użu tas-sistemi ta’ eleġibilità mill-akkwirenti tal-utilitajiet), sabiex kwalunkwe approċċ ġdid għall-eleġibilità jnaqqas l-ispejjeż u ż-żmien, ikun attraenti kemm għall-awtoritajiet kontraenti kif ukoll għall-operaturi ekonomiċi u jwasslu għall-aħjar riżultati possibbli;

31.

Itenni l-insistenza tiegħu fuq l-ammissjoni sistematika ta’ offerti alternattivi (jew varjanti), billi dawn huma kruċjali biex jippromwovu u jxerrdu soluzzjonijiet innovattivi; jenfasizza li l-ispeċifikazzjonijiet li jirreferu għar-rekwiżiti ta’ prestazzjoni u funzjonali u l-ammissjoni espliċita ta’ varjanti jagħtu lill-offerenti l-opportunità li jipproponu soluzzjonijiet innovattivi, b’mod partikolari fis-setturi b’livell għoli ta’ innovazzjoni bħalma huwa s-settur tal-ICT; jitlob ukoll li l-mezzi kollha – leġiżlattivi u mhumiex – jiġu esplorati biex tiġi żgurata parteċipazzjoni aħjar tal-akkwist pubbliku fil-promozzjoni tal-innovazzjoni fl-Ewropa;

32.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tintroduċi kjarifiki fil-qafas regolatorju dwar l-akkwist pubbliku, b'mod partikolari fir-rigward tal-fażi tat-twettiq tal-kuntratt (pereżempju dwar ‘modifika sostanzjali’ ta’ kuntratt fis-seħħ, dwar bidliet li jikkonċernaw il-kuntrattur u t-terminazzjoni tal-kuntratti);

33.

Iqis b'dispjaċir li l-offerenti għandhom biss opportunità limitata li jirrimedjaw għall-ommissjonijiet fl-offerti tagħhom; jitlob lill-Kummissjoni, għaldaqstant, biex tesplora liema ommissjonijiet jistgħu jiġu rettifikati mill-offerenti, x’aġġustamenti addizzjonali huma permessi u jesploraw kif jistgħu jiġu garantiti t-trasparenza u t-trattament ugwali;

34.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-awtoritajiet kontraenti għandhom ikunu jistgħu jibbenefikaw mill-esperjenza preċedenti ma’ offerent fuq il-bażi ta’ rapport uffiċjali ta’ evalwazzjoni; jirrakkomanda li għandu jiġi stabbilit limitu ta’ żmien għall-esklużjonijiet, li għandu jiżgura t-trasparenza u l-oġġettività; jiġbed l-attenzjoni dwar il-ħtieġa għal kjarifika leġiżlattiva fid-Direttivi 2004/17/KE u 2004/18/KE li tiddikjara li l-offerent li jinstab ħati ta’ mġiba ħażina fi proċedura tal-akkwist preċedenti, jista’ jerġa’ jikseb l-affidabilità wara li jkun ta prova sostanzjali li huwa għadda minn proċedura effettiva ta’ ‘awtoregolazzjoni’; iqis li din il-kjarifika għandha trawwem mekkaniżmi kontra l-korruzzjoni bl-inċentivi sottostanti biex il-prattiki ta’ korruzzjoni jingħelbu iktar malajr, u għandha telimina l-inċertezzi legali serji;

35.

Jikkritika n-nuqqas tal-Geen Paper li ssemmi n-nuqqasijiet, in-nuqqas ta’ kompetenzi u ta’ għarfien dwar l-akkwist u l-inadegwatezza tal-istrateġiji tal-akkwist pubbliku; jenfasizza l-importanza li tiġi promossa l-professjonalità u li tkun garantita l-oġġettività kemm min-naħa tal-awtoritajiet kontraenti u kemm min-naħa tal-operaturi tas-suq, b’mod partikolari billi jiġi appoġġjat l-iżvilupp ta’ programmi ta’ taħriġ li huma maħsuba għalihom; jirrakkomanda li jiġi stabbilit netwerk ta’ ċentri ta’ eċċellenza fi ħdan l-oqfsa nazzjonali eżistenti, u li jiġu promossi l-iskambju tal-informazzjoni u l-aħjar prattiki bejn l-Istati Membri; jinkoraġġixxi wkoll l-organizzazzjonijiet umbrella, kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll f’dak tal-UE, biex jaqsmu r-responsabilità biex jagħmlu l-informazzjoni relevanti disponibbli u biex jiffaċilitaw l-iskambji tal-informazzjoni bejn il-membri tagħhom fl-Ewropa kollha; jenfasizza l-importanza ta’ manwali ċari u li jinftiehmu kemm mill-awtoritajiet kontraenti u kemm mill-offerenti; isibu ta' dispjaċir il-fatt li d-dokumenti ‘Ixtri għal ambjent aħjar! Manwal tal-akkwist pubbliku favur l-ambjent’ u ‘Xiri soċjali: Gwida sabiex Jitqiesu l-Kunsiderazzjonijiet Soċjali fl-Akkwisti Pubbliċi’, ippubblikati fl-2005 u l-2010 rispettivament, mhumiex prattikabbli biżżejjed f’dan ir-rigward;

36.

Jinnota li 1.4 % biss tal-kuntratti jingħataw lil intrapriżi li ġejjin minn Stat Membru differenti; jenfasizza li professjonalizzazzjoni u taħriġ aħjar tal-kontraenti u l-offerenti, irawmu l-kompetizzjoni madwar l-UE u biex jiġu sfruttati aktar bis-sħiħ il-vantaġġi li joffri suq intern tal-akkwisti għal kuntratti pubbliċi;

37.

Jenfasizza li l-aċċess immedjat għall-akkwist pubbliku għall-SMEs, li huma l-forza li tmexxi l-ekonomija Ewropea, huwa kruċjali għall-ħarsien tal-impjiegi u l-iżvilupp sostenibbli, l-innovazzjoni u t-tkabbir; jenfasizza li s-simplifikazzjoni tal-proċeduri u l-formalitajiet amministrattivi, kif ukoll il-ħolqien ta’ strateġiji li huma ta’ benefiċċju għall-SMEs, u l-implimentazzjoni tal-kodiċi ta’ prattiki tajba, jiffaċilitaw l-aċċess tal-SMEs għall-kuntratti pubbliċi u jippermettulhom jipparteċipaw fuq livell iktar ugwali u ġust; huwa tal-fehma li l-għoti ta’ aċċess issimplifikat, ugwali u ġust għall-akkwist pubbliku jirriżulta f’użu aħjar tal-flus tal-kontribwenti; jindika li l-SMEs ġeneralment ma jkollhomx kapaċità amministrattiva sinifikanti u speċjalizzata, u li għalhekk huwa essenzjali li jitnaqqas il-piż amministrattiv impost fuqhom;

38.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-kriterji tal-għażla dwar il-qagħda finanzjarja, pereżempju rigward il-fatturat tal-kumpanija, għandhom ikunu proporzjonati man-natura tal-kuntratt partikolari; iwissi lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri, meta jadottaw strumenti flessibbli u faċli għall-utent, biex ma joħolqux ostakoli ġodda għall-SMEs u biex iqisu l-interessi tagħhom bħala prijorità; jitlob lill-Kummissjoni, bl-għan li jitjieb l-aċċess għall-proċeduri tal-akkwist pubbliku u titjieb it-trasparenza tagħhom, partikolarment għall-benefiċċju tal-awtoritajiet kontraenti u tal-offerenti, biex jiġi mmodernizzat il-portal Tenders Electronic Daily (TED) ħalli jsir aktar aċċessibbli billi jitjiebu l-appell tiegħu u l-mod ta' kif jintuża, billi tingħata attenzjoni partikolari għal dak li għandu x'jaqsam mat-tiftix tal-kriterji u l-kwalità u d-dettall tat-traduzzjonijiet fil-qosor ta' kull offerta; jirrakkomanda li TED għandu joffri servizz ta' avviż lill-utenti, biex jinformahom li jkunu ħarġu offerti ġodda li jkunu jinteressawhom;

39.

Jitlob lill-Kummissjoni biex iżżid l-għarfien dwar l-importanza tal-qsim tal-kuntratti f’lottijiet, u biex tikkunsidra l-implimentazzjoni tal-prinċipju ‘applika jew spjega’, li skontu għandhom jiġu osservati r-regoli dwar kwistjonijiet bħalma hija d-diviżjoni f’lottijiet, jew inkella għandha tingħata spjegazzjoni għan-nuqqas ta’ konformità;

40.

Jindika li l-awtoritajiet kontraenti għandhom jisfruttaw aktar il-possibilitajiet li l-kuntratti pubbliċi jinqasmu f’partijiet, bir-riżultat li dan jagħti lill-SMEs opportunità akbar li jipparteċipaw fl-akkwist pubbliku, f’termini kwalitattivi u kwantitattivi, u jtejjeb il-livell tal-kompetizzjoni; jinkoraġġixxi lill-SMEs biex jagħmlu użu mill-akkwist konġunt u mill-ippuljar tal-kuntratti, li jkun jippermettilhom jagħmlu l-ekonomiji ta’ skala fl-oqsma bħal-loġistika u t-trasport; jinkoraġġixxi lill-awtoritajiet pubbliċi biex ikunu flessibbli meta jqisu dawn il-forom tal-arranġamenti moderni u volontarji; jistieden lill-Kummissjoni tinvestiga l-possibilitajiet kollha biex jitħeġġeġ l-iggruppar tal-SMEs u tal-istrutturi ż-żgħar fuq bażi temporanja jew permanenti biex b’hekk ikunu jistgħu jieħdu sehem f’sejħiet għal offerti mhux ikkategorizzati f’lottijiet, mingħajr ma jkollhom jaġixxu bħala sottokuntratturi; jitlob lill-Kummissjoni, f’dan ir-rigward, biex teżamina b’mod partikolari l-prattika attwali tas-sottokuntrattar lill-SMEs – spiss b'kundizzjonijiet inferjuri għal dawk applikabbli mal-kuntrattur ewlieni – ta’ partijiet mill-kuntratti li ma ġewx maqsuma f’lottijiet, u li huma kbar wisq biex jippermettu lill-SMEs jipparteċipaw fil-proċedura tal-akkwist;

41.

Jipproponi li jiġu permessi l-awtodikjarazzjonijiet meta dan ikun fattibbli, u li d-dokumenti oriġinali jintalbu biss lill-kandidati fil-lista mqassra jew lill-offerent rebbieħ biss, filwaqt li jiġi evitat kwalunkwe dewmien possibbli u tfixkil fis-suq kawża ta’ dikjarazzjonijiet inkorretti; jitlob lill-Kummissjoni biex tippromwovi l-għażla ta’ ‘passaport tal-akkwist’ li huwa aċċettat mill-Istati Membri kollha u li jagħti prova li l-operatur ekonomiku jissodisfa l-kundizzjonijiet mitluba skont il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar il-kuntratti pubbliċi; jenfasizza l-punt li s-sistema Ewropea ta’ prekwalifikazzjoni għandha tkun strument ta’ għajnuna jekk tinżamm sempliċi, irħisa u aċċessibbli faċilment għall-SMEs;

42.

Jistieden lill-Kummissjoni tippromwovi, sabiex tiġi miġġielda l-korruzzjoni fl-akkwist pubbliku, prattiki ta’ rapportar aktar effikaċi, inklużi l-iskambji tal-informazzjoni bejn l-Istati Membri dwar l-esklużjoni ta’ offerenti mhux affidabbli; jistieden lill-Kummissjoni tipprevedi regoli ċari dwar il-protezzjoni ta’ informaturi, insegwitu tar-rakkomandazzjonijiet fir-Riżoluzzjoni 1729(2010) tal-Assemblea Parlamentari tal-Kunsill tal-Ewropa (9), biex ittejjeb it-trasparenza ta' kuntratti ffinanzjati mill-UE u tippromwovi azzjoni edukattiva kemm fil-livell istituzzjonali kif ukoll fil-livell tal-pubbliku ġenerali;

43.

Jinnota li ċerti Stati Membri diġà qed japplikaw proċeduri tal-għoti tal-akkwist pubbliku effiċjenti li jiżguraw it-trasparenza u l-użu xieraq tal-flus tal-persuni taxxabbli; jitlob lill-Kummissjoni tevalwa l-aħjar prattiki tal-Istati Membri f’dan il-qasam u tidentifika l-prinċipji l-aktar effettivi għall-akkwist pubbliku fl-UE;

44.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-ġlieda kontra l-korruzzjoni u l-favoritiżmu hija waħda mill-objettivi tad-direttivi; jenfasizza l-fatt li l-Istati Membri jaffaċċjaw sfidi differenti f’dan il-qasam u li approċċ Ewropew iżjed elaborat jissogra li jdgħajjef l-isforzi ġenerali biex jiġu armonizzati u ssimplifikati r-regoli, u li joħloq burokrazija ġdida; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-prinċipji tat-trasparenza u l-kompetizzjoni huma kruċjali fil-ġlieda kontra l-korruzzjoni; jitlob għal approċċ komuni dwar il-miżuri ‘tal-awtoregolazzjoni’ biex jevita d-distorsjonijiet tas-suq u jiżgura ċ-ċertezza legali għall-operaturi ekonomiċi u bl-istess mod għall-awtoritajiet kontraenti;

45.

Huwa tal-fehma li, billi l-kuntratti pubbliċi jikkonċernaw il-fondi pubbliċi, għandhom ikunu trasparenti u miftuħa għall-iskrutinju pubbliku; jitlob kjarifika mill-Kummissjoni bl-għan li tiġi żgurata ċ-ċertezza legali għall-awtoritajiet pubbliċi lokali u oħrajn u jkunu jistgħu jinfurmaw liċ-ċittadini bl-obbligi kuntrattwali tagħhom;

46.

Jitlob lill-Kummissjoni biex tivvaluta l-problemi relatati mal-offerti baxxi b’mod eċċezzjonali u biex tipproponi soluzzjonijiet xierqa; jirrakkomanda li l-awtoritajiet kontraenti jipprovdu, f'każ li jkunu rċevuti offerti baxxi iktar min-normal, informazzjoni bikrija u suffiċjenti lil offerenti oħra, sabiex jippermettulhom jivvalutaw jekk hemmx raġuni biex tinbeda l-proċedura ta’ reviżjoni; jitlob konsistenza akbar bejn il-politika esterna komuni tal-kummerċ tal-UE u l-prattiki fl-Istati Membri li jaċċettaw fuq bażi eċċezzjonali l-offerti baxxi;

47.

Jilqa’ l-Green Paper tal-Kummissjoni dwar l-espansjoni fl-użu tal-akkwist-e; jindika li l-pjan ta’ azzjoni tal-akkwist-e naqas milli jikseb l-objettiv tiegħu u li jeħtieġ tmexxija iktar politika fil-livelli kollha tal-gvern – inkluż il-livell tal-UE – biex tinżamm u tiġi aċċellerata t-tranżizzjoni għall-akkwist-e; irid jiżgura li minn tal-anqas 50 % tal-operazzjonijiet tal-akkwist pubbliku kemm tal-istituzzjonijiet tal-UE kif ukoll tal-Istati Membri jsiru b'mod elettroniku, b'konformità mal-impenn tal-gvernijiet tal-Istati Membri waqt il-konferenza ministerjali dwar gvern-e li saret fl-2005 f'Manchester;

48.

Jenfasizza l-fatt li l-Kummissjoni għandha rwol uniku fil-promozzjoni tal-progress tal-istandardizzazzjoni u l-kwistjonijiet tal-infrastruttura – il-firem-e u t-timbrar tal-ħin, pereżempju, jeħtieġu format maqbul b’mod komuni għall-finijiet tas-sigurtà; jistieden lill-Kummissjoni biex tiżviluppa l-istandards komuni inkwistjoni; jenfasizza li r-rekwiżiti tekniċi onerużi għall-awtentikar tal-offerent ikunu jistgħu iservu ta’ ostakolu għall-operaturi; jenfasizza, f’dan il-kuntest, il-ħtieġa li tiġi żviluppata sistema standardizzata għall-firma-e; jistieden lill-Istati Membri biex jagħmlu disponibbli servizz ta' validazzjoni għal ċertifikati maħruġa mill-fornituri tas-servizz taċ-ċertfikazzjoni taħt is-superviżjoni tagħhom;

49.

Jenfasizza l-fatt li, biex tiġi żgurata l-interoperabilità ta’ sistemi differenti u biex tiġi evitata r-rabta tal-bejjiegħ, għandhom jiġu osservati standards miftuħa u n-newtralità fit-teknoloġija; jitlob lill-Kummissjoni biex tiżgura l-interoperabbiltà reali bejn il-pjattaformi differenti għall-akkwist-e diġà fis-seħħ fl-Istati Membri, biex jintużaw aktar ir-riżultati miksuba minn inizjattivi tal-UE bħalma huma l-PEPPOL u l-e-CERTIS;

50.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li kwalunkwe proposta leġiżlattiva bl-għan li tespandi u tissimplifika l-użu tal-akkwist-e għandha tiġi integrata fir-reviżjoni tad-direttivi ewlenin dwar l-akkwist pubbliku u għandha tkun konformi mal-ambitu u r-regoli ġenerali dwar l-akkwist pubbliku bħall-obbligi marbuta mal-livelli limitu;

51.

Jenfasizza li l-akkwist-e jista’ jixpruna s-simplifikazzjoni tal-proċess kollu tal-akkwist, waqt li jintroduċi l-effiċjenzi li jwasslu għall-iffrankar sinifikanti tal-ispejjeż u tal-ħin kemm għan-negozji kif ukoll għall-amministrazzjonijiet pubbliċi, u jżid it-trasparenza u l-aċċessibilità; jinnota li l-akkwist ta' kuntatti b'mod elettroniku, b’mod partikolari, jiftaħ perspettivi ġodda għall-immodernizzar tal-amministrazzjoni fil-qasam ta’ kuntratti pubbliċi; ifakkar li l-akkwist-e għandu jkun inqas għali, iktar espedjenti u iktar trasparenti mill-proċeduri tal-akkwist pubbliku konvenzjonali; jemmen, madankollu, li għad baqa’ lok għal titjib u li għandha tittieħed aktar azzjoni f'termini tal-aċċess għal informazzjoni u dejta statistika li jkunu affidabbli, komparabbli u oġġettivi; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jinkoraġġixxu l-użu transkonfinali tal-akkwist-e;

52.

Jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-leġiżlazzjoni mhijiex l-uniku element ewlieni li tippromwovi l-bidla; jitlob lill-Kummissjoni, għalhekk, biex tesplora modi ġodda għall-iskambju tal-esperjenzi, il-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki u t-trasferiment tal-għarfien bejn il-fruntieri fost l-atturi lokali u reġjonali; jenfasizza l-ħtieġa qawwija li jissaħħu iktar il-kapaċità u l-għarfien tal-persunal li jaħdmu fil-qasam tal-akkwist-e u – permezz ta’ inċentivi nazzjonali u/jew biex ikun żgurat ‘trattament ugwali’ bejn l-SMEs u l-impriżi l-kbar – biex l-SMEs jiġu assistiti fil-bini tal-għarfien u l-kapaċità tagħhom; jilqa' l-Faċilità tal-Għaqda Ewropea bħala strument ġdid li jżid l-akkwist-e transkonfinali, bir-riżultat li jippermetti l-iżvilupp tas-suq uniku diġitali;

53.

Jilqa’ l-avviż tal-Kummissjoni fil-‘Pjan ta’ Azzjoni 2011-2015 għall-Gvern-e’ li l-pjattaforma epractice.eu għandha tiġi żviluppata f'għodda effettiva għall-iskambju tal-esperjenzi u l-informazzjoni bejn l-Istati Membri u l-professjonisti tal-gvern-e, u jħeġġeġ l-estensjoni tal-ambitu għall-professjonisti lokali u reġjonali;

54.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex iressaq din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-gvernijiet u l-parlamenti tal-Istati Membri.

8.5.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 131/35

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 21, 45 u 47 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea u l-Artikoli 15, 21, 29, 34 u 45 tal-Karta dwar id-Drittijiet Fundamentali,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 151 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 1612/68 tal-15 ta 'Ottubru 1968 dwar il-libertà tal-moviment għall-ħaddiema fi ħdan il-Komunità (1),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 91/533/KEE tal-14 ta' Ottubru 1991 dwar l-obbligazzjoni ta' min iħaddem li jgħarraf lill-ħaddiema bil-kondizzjonijiet applikabbli għall-kuntratt jew għar-relazzjoni tal-impjieg (2),

—

wara li kkunsidra l-Istandards Ewlenin tax-Xogħol tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol,

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 883/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta' April 2004 dwar il-kordinazzjoni ta' sistemi ta' sigurtà soċjali (3),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2004/38/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta' April 2004 dwar id-dritt taċ-ċittadini ta' l-Unjoni u l-membri tal-familji tagħhom li jiċċcirkolaw u jirrisjedu liberament fit-territorju ta' l-Istati Membri (4), ir-rapport 2008 dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva 2004/38/KE (COM(2008)0840) u r-riżoluzzjonijiet tal-Kunsill ta’ Novembru 2007 u April 2009 dwar id-Direttiva 2004/38/KE,

—

wara li kkunsidra d-dokument ta’ segwitu tal-Komunikazzjoni dwar gwida għal traspożizzjoni u applikazzjoni aħjar tad-Direttiva 2004/38/KE dwar id-drittijiet taċ-ċittadini tal-Unjoni u tal-membri tal-familja tagħhom biex jiċċaqilqu u jgħixu liberament fit-territorji tal-Istati Membri (COM(2009)0313),

—

wara li kkunsidra l-abbozz tar-rapport interim bit-titolu "Studju komparattiv dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva 2004/38/KE dwar id-dritt taċ-ċittadini tal-Unjoni u l-membri tal-familja tagħhom li jiċċaqilqu u jgħixu b'mod ħieles fit-territorju tal-Istati Membri" mitlub mill-Kumitat għall-Affarijiet Legali tiegħu u ppreżentat mis-Servizz ta' Azzjoni taċ-Ċittadini Ewropej (ECAS),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-gwida għal traspożizzjoni u applikazzjoni aħjar tad-Direttiva 2004/38/KE, kif ukoll l-intenzjoni tiegħu li jippubblika gwidi simplifikati għaċ-ċittadini tal-UE u li jsir l-aħjar użu mill-Internet,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2005/36/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta' Settembru 2005 dwar ir-rikonoxximent ta' kwalifiki professjonali (5),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-6 ta' Diċembru 2007 dwar "Il-mobilità, strument għal aktar impjiegi u impjiegi aħjar: Il-Pjan ta' Azzjoni Ewropew għall-Mobilità tal-Impjiegi (2007-2010)" (COM(2007)0773),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta' Novembru 2008 dwar l-impatt tal-moviment ħieles tal-ħaddiema fil-kuntest tat-tkabbir tal-UE (COM(2008)0765),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-16 ta' Diċembru 2008 dwar "Ħiliet Ġodda għal Impjiegi Ġodda L-antiċipazzjoni u t-tlaqqigħ tas-suq tax-xogħol u l-ħiliet meħtieġa" (COM(2008)0868),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-13 ta' Lulju 2010 dwar "Li ttenni l-moviment liberu tal-ħaddiema: drittijiet u żviluppi maġġuri" (COM(2010)0373),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-13 ta' April 2011, " L-Att dwar is-Suq Uniku - Tnax-il xprun sabiex jiġi stimulat it-tkabbir u r-rinfurzar tal-fiduċja "Flimkien għal tkabbir ġdid" (COM(2011)0206), li tinkludi l-mobilità tal-ħaddiema bħala waħda mit-tnax-il strument tagħha,

—

wara li kkunsidra l-Istrateġija Ewropa 2020 u b’mod partikolari l-inizjattivi ewlenin tagħha ‘Aġenda għal Ħiliet u Impjiegi ġodda’ u ‘Żgħażagħ Attivi’,

—

wara li kkunsidra l-Konklużjonijiet tal-Kunsill tal-Ġustizzja u l-Affarijiet Interni tas-27 ta’ Novembru 2008 dwar "Il-moviment liberu tal-persuni: abbużi u użu ħażin tad-dritt għall-moviment ħieles",

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-Impjieg, il-Politika Soċjali, is-Saħħa u l-Affarijiet tal-Konsumatur tad-9 ta’ Marzu 2009 dwar ‘Il-mobilità professjonali u ġeografika tal-ħaddiema u l-moviment liberu tal-ħaddiema fl-Unjoni Ewropea’,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-2 ta' April 2009 dwar il-problemi u l-prospetti taċ-ċittadinanza Ewropea (6),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-18 ta' Diċembru 2008 dwar il-Pjan ta' Azzjoni Ewropew għall-Mobilità tal-Impjiegi (2007-2010) (7),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar l-identifikazzjoni tal-ostakoli li għad hemm għall-mobbiltà fis-suq intern tax-xogħol (8),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta' Proċedura,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Impjieg u l-Affarijiet Soċjali u l-opinjonijiet tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern u tal-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi (A7-0258/2011),

A.

billi l-għajxien u x-xogħol fid-diversi Stati Membri huma waħda mil-libertajiet fundamentali tal-Unjoni - irrispettivament mill-oriġini etnika tal-persuna -, komponent bażiku taċ-ċittadinanza tal-Unjoni rikonoxxut fit-Trattati, iżda l-istatistiċi juru li għad hemm ftit wisq nies li jibbenefikaw minn dan id-dritt minkejja l-inizjattivi speċifiċi meħuda b’appoġġ għall-mobilità tal-ħaddiema,

B.

billi l-mobilità tal-ħaddiema tal-UE għandha tiġi inkoraġġuta fl-Unjoni Ewropea kollha fejn hemm bżonn ta' impjieg,

C.

billi l-ħaddiema tal-UE jistgħu jiffaċċjaw diffikultajiet u sfidi meta jfittxu xogħol fi Stat Membru ospitanti,

D.

billi d-dritt għal għajxien u xogħol f’pajjiż ieħor tal-Unjoni huwa wieħed mil-libertajiet fundamentali tal-Unjoni, element bażiku taċ-ċittadinanza tal-Unjoni rikonoxxut mit-Trattati, skont l-istatistika u minkejja l-inizjattivi speċifiċi li jappoġġaw il-mobilità tal-ħaddiema, xorta għad hemm wisq ftit persuni li qed igawdu minn dan id-dritt,

E.

billi r-rata ta’ mobilità tal-ħaddiema bħalissa mhijiex suffiċjenti biex ittejjeb l-effiċjenza tas-swieq tax-xogħol fl-Unjoni Ewropea; billi huma biss 2,3 % tal-persuni tal-UE li jgħixu fi Stat Membru li mhuwiex l-istat ta’ fejn huma ċittadini, iżda 17 % biħsiebhom igawdu mill-moviment liberu fil-ġejjieni u 48 % iqisu l-possibilità li jfittxu impjieg f’pajjiż jew reġjun ieħor f’każ ta’ qgħad,

F.

billi l-moviment liberu tal-ħaddiema jirrappreżenta eżempju pożittiv soċjoekonomiku kemm għall-UE kif ukoll għall-Istati Membri, bħala pass importanti għall-integrazzjoni Ewropea, l-iżvilupp ekonomiku, il-koeżjoni soċjali, l-aġġornament individwali fil-livell professjonali, il-ġlieda kontra l-preġudizzji, ir-razziżmu u l-ksenofobija, u jista' jpatti għall-effetti negattivi tal-kriżi ekonomika u jipprepara aħjar għall-isfidi tal-bidla globali, billi jimpenja lill-partijiet interessati kollha fil-livell deċiżjonali flimkien mas-soċjetà ċivili fi djalogu,

G.

billi l-promozzjoni tal-mobilità tal-ħaddiema hija kontribut pożittiv biex jintlaħqu l-objettivi tal-impjieg stabbiliti fl-Istrateġija Ewropa 2020; jistieden lill-Kummissjoni biex tinkludi l-mobilità tax-xogħol fl-inizjattivi ewlenin u lill-Istati Membri biex jinkludu d-dimensjonijiet tal-mobilità tax-xogħol u ġeografika meta jfasslu l-istrateġiji Nazzjonali tagħhom u l-programmi ta’ riforma,

H.

billi l-liġijiet dwar l-impjieg, li mhumiex suffiċjentement flessibbli, jostakolaw il-mobilità tal-ħaddiema fl-Ewropa,

I.

billi, skont il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta’ Novembru 2008, ħaddiema mobbli minn pajjiżi li ngħaqdu mal-UE fl-2004 u fl-2007 kellhom impatt pożittiv fuq l-ekonomiji tal-Istati Membri li ospitaw lill-ħaddiema mobbli,

J.

billi l-evoluzzjoni reċenti tas-soċjetajiet tagħna speċjalment minħabba l-bidla industrijali, il-globalizzazzjoni, skemi tax-xogħol ġodda, il-bidla demografika, u l-iżvilupp tal-mezzi tat-trasport, jintalab grad ogħla ta’ mobilità fost il-ħaddiema,

K.

billi ma ġew irrappurtati l-ebda effetti negattivi f’dawk l-Istati Membri li ma applikawx il-miżuri tranżitorji rigward il-moviment liberu tal-ħaddiema li jiġu minn Stati Membri li ngħaqdu mal-UE fl-2004 u fl-2007, iżda għadd ta’ Stati Membri ddeċidew li jibqgħu japplikaw restrizzjonijiet fis-swieq tax-xogħol tagħhom fir-rigward taċ-ċittadini tar-Rumanija u tal-Bulgarija,

L.

billi, minkejja l-atti legali u l-programmi tal-UE bl-għan li jiġi promoss il-moviment liberu tal-ħaddiema, hemm ostakoli għall-implimentazzjoni sħiħa ta’ dan id-dritt fundamentali (pereżempju, ostakoli soċjali, legali u amministrattivi, politiki ta’ ritorn dgħajfa li ma jissodisfawx il-bżonnijiet tal-ħaddiema migranti, nuqqas ta’ rikonoxximent tal-esperjenza tal-mobilità, diffikultajiet fir-rigward tal-impjieg tal-konjuġi u s-sieħba u dewmien fil-proċess ta’ rikonoxximent tad-diplomi),

M.

billi fi żminijiet ta’ kriżi ekonomika, il-mobilità professjonali u ġeografika tal-ħaddiema tista’ tgħin biex jitnaqqas il-qgħad billi titqabbel il-provvista tax-xogħol mat-talba, billi tikkontribwixxi għal opportunitajiet tal-ħolqien tax-xogħol, biex tadatta l-ekonomija, is-soċjetà u d-demografija għal bidliet strutturali, u biex tippromwovi t-tkabbir ekonomiku u l-kompetittività tal-UE; għalhekk, jikkunsidra li l-proċeduri attwali għar-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali jirrappreżentaw ostakolu kbir għall-mobilità tal-ħaddiema fl-Unjoni Ewropea;

N.

billi dawn l-ostakoli u restrizzjonijiet jiksru dritt fundamentali tal-ħaddiema, jagħmlu l-irkupru tal-ekonomiji tal-UE iktar diffiċli u jistgħu jwasslu għal effetti kontraproduċenti, bħal żieda fix-xogħol illegali, espansjoni fl-ekonomija s-sewda u sfruttament tal-ħaddiema,

O.

billi d-diskriminazzjoni fuq il-bażi tal-orjentazzjoni sesswali hija projbita skont l-Artikolu 21 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali,

P.

billi l-kriżi ekonomika attwali kellha effetti negattivi fuq il-mobilità u laqtet bl-iktar mod aħrax lill-ħaddiema temporanji u dawk part-time, u billi n-nisa jikkostitwixxu waħda mill-kategoriji l-iktar effettwati,

Q.

billi differenzi qawwija fil-ġeneri huma viżibbli fir-rigward tal-mobilità tal-ħaddiema fl-UE (l-irġiel jirrapportaw li ċċaqalqu minħabba impjieg ġdid jew trasferiment tal-impjieg b'ħafna iktar frekwenza min-nisa, 44 % f'paragun ma' 27 % rispettivament (9)); billi hemm bżonn ta' monitoraġġ aħjar tal-fenomenu tal-mobilità, ibbażat fuq data maqsuma skont il-ġeneru,

1.

Jirrimarka li r-rapport tal-Kummissjoni COM(2008)0840 jidentifika ksur persistenti min-naħa ta’ Stati Membri fl-implimentazzjoni tad-Direttiva 2004/38/KE, li taffettwa l-eżerċizzju tal-moviment liberu tal-ħaddiema, u din is-sitwazzjoni wasslet għal bopsta lmenti individwali, petizzjonijiet u ‘l fuq minn 40 mistoqsija mill-Parlament, li b’riżultat tagħhom, il-Kummissjoni fetħet ħames proċedimenti ta’ ksur għal applikazzjoni inkorretta tad-Direttiva;

2.

Jilqa’ l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni COM(2010)0373, li tiddeskrivi u tispjega l-istat attwali fir-rigward tal-moviment liberu tal-ħaddiema, iżda jiddispjaċih dwar in-nuqqas ta’ miżuri konkreti u ta’ soluzzjonijiet għall-problema tal-mobilità;

3.

Jilqa’ inizjattivi meħuda mill-Kummissjoni, bħall-Mekkaniżmu għall-Promozzjoni tal-Mobilità tan-Nisa WO.M.EN, u jistedinha testendi u ttejjeb l-ambitu tal-proġetti mmirati biex iżidu l-mobilità tal-ħaddiema nisa;

4.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tippromwovi ulterjorment l-mobilità tal-impjiegi billi tippreżenta strateġija għall-mobilità fit-tul, komprensiva u multidixxiplinari biex jiġu pprojbiti l-ostakoli kollha legali, amministrattivi u prattiċi eżistenti għall-moviment liberu tal-ħaddiema; jitlob li jkun hemm politika konsistenti, effiċjenti u trasparenti ffokata fuq ir-rekwiżiti ta’ suq tax-xogħol u tendenzi ekonomiċi;

5.

Jitlob lill-Kummissjoni ttejjeb il-mobilità tal-ħaddiema billi tippjana u tippromwovi aktar strateġiji biex tiġi mogħtija informazzjoni ssimplifikata dwar id-drittijiet tal-ħaddiema migranti u l-benefiċċji tal-mobilità għall-proċess totali tal-iżvilupp u għall-ekonomiji kemm tal-UE kif ukoll tal-Istati Membri tagħha. It-tqajjim tal-kuxjenza tal-ħaddiema, tal-membri tal-familji tagħhom u tal-partijiet interessati dwar id-drittijiet u l-opportunitajiet tagħhom u l-għodod disponibbli fir-rigward tal-moviment liberu, huwa fattur ewlieni sabiex tiġi implimentata effettivament il-leġiżlazzjoni tal-UE;

6.

Huwa tal-fehma li l-uniku mod biex il-mobilità tiġi promossa b'mod effikaċi huwa permezz ta' titjib sostanzjali fir-rigward tas-solidarjetà u tar-responsabbiltà maqsuma min-naħa tal-Istati Membri u permezz tal-formulazzjoni ta' qafas regolatorju ċar li jirregola l-migrazzjoni legali;

7.

Jistieden lill-Istati Membri jneħħu l-ostakoli għall-mobilità tal-ħaddiema billi joffru persuni (li l-bicca l-kbira tagħhom ikunu nisa) li jsegwu lil żewġhom jew sħabhom fi Stat Membru ieħor servizzi f’lokhom bħalma huma korsijiet maħsuba biex jiffaċilitawlhom l-integrazzjoni fl-ambjent soċjali u kulturali ġdid tagħhom, pereżempju korsijiet tal-lingwa u korsijiet vokazzjonali;

8.

Jinnota, madankollu, li l-mobilità għandha tibqa’ volontarja; jisħaq li l-konsegwenzi negattivi ta’ mobilità miżjuda, li jwasslu għal eżodu tal-imħuħ u l-eżodu taż-żgħażagħ, kif ukoll impatti negattivi fuq il-koeżjoni tal-familja u t-tfal meta wieħed mill-ġenituri jew it-tnejn li huma jkunu jaħdmu barra mill-pajjiż, għandhom jonqsu aktar fil-livell tal-UE;

9.

Jitlob lill-Istati Membri joħolqu mekkaniżmi ta’ kooperazzjoni mmirati biex jipprevjenu effetti devastanti ta’ dan it-tip fuq il-familji, speċjalment fuq it-tfal, ikkawżati mill-firda mill-ġenituri tagħhom u mill-bogħod bejniethom;

10.

Meta jitqiesu d-dispożizzjonijiet tat-Trattati u l-leġiżlazzjoni eżistenti, ifakkar li l-Istati Membri għandhom ir-responsabilità li jissimplifikaw il-proċeduri amministrattivi fir-rigward tal-eżerċizzju tal-moviment liberu bl-għan li jkun hemm implimentazzjoni ottimali ta’ dan id-dritt u li jiġu evitati proċeduri amministrattivi mhux ġustifikati, mhux neċessarji u żejda li jirrestrinġu l-applikazzjoni ta’ dan id-dritt;

11.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni tippromwovi l-integrazzjoni tal-prattiki amministrattivi u l-kooperazzjoni amministrattiva biex ikun jista’ jkun hemm sinerġiji bejn l-awtoritajiet nazzjonali;

12.

Jinkoraġġixxi lill-Istati Membri joħolqu kanali ta’ komunikazzjoni aktar effettivi bejn il-ħaddiema migranti u s-servizzi korrispondenti tal-Istat, sabiex il-ħaddiema jkollhom aċċess sħiħ għall-informazzjoni dwar id-drittijiet u l-obbligi tagħhom;

13.

Jenfasizza li d-"drittijiet tal-ħaddiema" jistgħu jiġu implimentati aħjar jekk u meta migrant tal-UE jiġi impjegat f'attività mħallsa legalment fi Stat Membru ospitant;

14.

Jenfasizza li l-ħaddiema nisa li jmorru f’pajjiżi ieħor għal xogħol li jinvolvi l-kura tat-tfal jew tax-xjuħ, bħalma huma babysitters, au-pairs, nannies jew infermieri, spiss jitħaddmu minn entitajiet privati bħal familji jew membri tal-familji u b’hekk jispiċċaw jaħdmu mingħajr kuntratt jew illegalment, u konsegwentement ma jkollhom għad-dispożizzjoni tagħhom l-ebda dritt jew benefiċċju tas-sigurtà soċjali, tal-kura tas-saħħa eċċ.;

15.

Jinsab imħasseb dwar it-traspożizzjoni dgħajfa u l-implimentazzjoni tad-direttivi attwali dwar il-moviment liberu tal-ħaddiema, partikolarment tad-Direttiva 2004/38/KE fir-rigward tad-dritt għad-dħul u l-għajxien għal membri familjari minn pajjiżi terzi, u proċeduri amministrattivi żejda u dokumenti ta’ residenza addizzjonali (permessi tax-xogħol, provi ta’ akkomodazzjoni soddisfaċenti) inkonsistenti mad-Direttiva 2004/38/KE;

16.

Jistieden lill-Kummissjoni teżerċita bis-sħiħ il-prerogattivi tagħha skont it-Trattati, billi tissorvelja b’mod kontinwu u komprensiv l-implimentazzjoni tad-Direttiva 2004/38/KE, inkluż, jekk ikun meħtieġ, l-eżerċizzju tad-dritt tagħha li tiftaħ proċedimenti ta’ ksur kontra Stati Membri mhux konformi;

17.

Jistieden lill-Istati Membri jerġgħu jeżaminaw id-dispożizzjonijiet tagħhom li jirregolaw il-perjodi tranżitorji għal aċċess għas-swieq tax-xogħol tagħhom li, fuq perjodu twil ta' żmien, jista' jkollhom effetti negattivi fuq il-valuri u d-drittijiet fundamentali li jinsabu fit-Trattati tal-UE, bħal-libertà tal-moviment, in-nondiskriminazzjoni u s-solidarjetà u d-drittijiet ugwali; għalhekk jilqa' d-deċiżjoni riċenti ta' xi Stati Membri li jiftħu għalkollox is-swieq tax-xogħol tagħhom għal uħud mill-Istati Membri li ssieħbu fl-UE fl-2004 u jikkundanna l-proposti leġiżlattivi riċenti fi Stati Membri oħra maħsuba biex jiddgħajfu d-drittijiet tal-ħaddiema mill-Istati Membri li ssieħbu fl-UE fl-2004 u fl-2007; jistieden lill-Kummissjoni tinvestiga jekk tali politiki jiksrux il-liġi tal-UE;

18.

Jistieden lill-Kummissjoni biex issaħħaħ il-qafas legali attwali dwar ir-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali stabbilit fid-Direttiva 2005/36/KE;

19.

Jistieden lill-Kummissjoni tirrevedi r-Regolament (KEE) Nru 1612/68 tal-Kunsill tal-15 ta' Ottubru 1968 dwar il-libertà tal-moviment għall-ħaddiema fi ħdan il-Komunità (10) sabiex jitqiesu l-proposti li saru mill-Parlament Ewropew f'din ir-riżoluzzjoni;

20.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tiżgura li l-Istati Membri japplikaw ir-regolament ‘Brussell I’ (ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 44/2001) fir-rigward tar-rikonoxximent tal-ġuriżdizzjoni u l-infurzar tas-sentenzi fil-kwistjonijiet ċivili u kummerċjali; jisħaq l-importanza tar-regolament ‘Brussell I’ fir-rigward ta’ sanzjonijiet u multi għall-isfruttament tal-ħaddiema;

21.

Jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li l-Istati Membri jimplimentaw id-Direttiva 2004/38/KE mingħajr ebda diskriminiazzjoni, inkluża dik abbażi l-orjentament sesswali; ifakkar lill-Kummissjoni dwar talbiet preċedenti biex jiġi żgurat il-moviment liberu taċ-ċittadini kollha tal-UE u l-familji tagħhom, indipendentement mill-orjentazzjoni sesswali tal-persuni;

22.

Jinnota li d-dritt għall-moviment liberu tal-ħaddiema ma jistax jitqies b’mod iżolat minn drittijiet oħra u prinċipji bażiċi tal-UE, u li r-rispett għall-mudell soċjali Ewropew u d-drittijiet garantiti mill-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem, kif riflessi fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE, se joffri l-possibilità ta’ impjiegi deċenti, kundizzjonijiet tax-xogħol adegwati, inkluż protezzjoni u sigurtà waqt ix-xogħol, drittijiet ta’ sigurtà soċjali, trattament indaqs, rikonċiljazzjoni tal-ħajja tal-familja mal-ħajja professjonali u libertà tal-provvista ta’ servizzi; jisħaq li d-dritt għal vot fl-elezzjonijiet lokali, reġjonali u Ewropej huwa element essenzjali ta’ dawn id-drittijiet u jitlob implimentazzjoni aħjar; jinnota li d-dritt għal vot fl-elezzjonijiet nazzjonali tal-Istati Membri ta’ oriġini jista’ jintilef, jemmen li għandha tingħata kunsiderazzjoni lil din il-kwistjoni;

23.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tipproduċi tabella tar-riżultat li tippreżenta l-ostakoli li jaffaċċjaw il-ħaddiema tal-Unjoni li jixtiequ jagħmlu użu mid-dritt tagħhom għal moviment liberu u kif qed jiġu trattati fl-Istati Membri, sabiex jiġi evalwat jekk tali ostakoli jiġux trattati bir-reqqa u b’mod effettiv;

24.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tevalwa bir-reqqa s-sitwazzjoni ekonomika attwali fl-Istati Membri fir-rigward tas-swieq tax-xogħol; jistieden lill-Istati Membri biex jintegraw aħjar il-politiki tal-migrazzjoni fir-rigward tax-xogħol sabiex jiġu indirizzati n-nuqqasijiet tax-xogħol u bil-għan li tingħata spinta lill-produzzjoni interna;

25.

Jifraħ lill-Kummissjoni talli rabtet il-mobilità tal-ħaddiema mal-Istrateġija Ewropa 2020 u hu tal-fehma li dan huwa ta’ importanza kruċjali biex tingħata spinta lill-benesseri fl-UE permezz ta’ ħolqien sod u sostenibbli tal-impjiegi;

26.

Jenfasizza l-importanza tat-trattament indaqs tal-ħaddiema, flimkien ma' protezzjoni adegwata tad-drittijiet tax-xogħol, biex wieħed ikun konformi mar-regoli fis-seħħ fil-leġiżlazzjonijiet nazzjonali u fil-ftehimiet kollettivi fl-Istati Membri kkonċernati. Jemmen li l-prinċipju ta' "l-istess paga għall-istess xogħol", flimkien mal-ugwaljanza bejn is-sessi, għandu japplika madwar l-UE biex jiġi evitat id-demping soċjali u fis-salarji; Jenfasizza li d-drittijiet ikunu biss ta' benefiċċju għal kulħadd jekk jiġu implimentati u infurzati kif xieraq; Għal dawn l-għanijiet, jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżguraw li l-moviment liberu qatt ma jiġi sfruttat għal skopijiet ta' trattament mhux indaqs, jew għal dumping soċjali u fis-salarji;

27.

Iqis li il-leġiżlazzjoni tal-Istati Membri u dik tal-UE għandhom ikunu kkoordinati aktar mill-qrib sabiex jiġi evitat kull tip ta’ ostakolu għall-implimentazzjoni u l-użu tad-dritt għall-moviment liberu tal-ħaddiema;

28.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jiggarantixxu, filwaqt li jikkunsidraw s-sussidjarjetà, l-implimentazzjoni korretta tal-leġiżlazzjoni eżistenti dwar non-diskriminazzjoni, biex jittieħdu miżuri prattiċi biex jissaħħaħ il-prinċipju ta’ trattament indaqs ta’ ħaddiema mobbli, u għall-ġlieda kontra l-preġudizzju, ir-razziżmu u l-ksenofobija;

29.

Iħeġġeġ lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jsaħħu l-politika tal-UE dwar il-ġlieda kontra d-diskriminazzjoni diretta u indiretta, l-isfruttament tal-ħaddiema migranti tal-UE fl-Unjoni Ewropea u l-abbuż tad-drittijiet tagħhom minħabba li ma jkunux jafu biżżejjed il-lingwi u l-liġijiet applikabbli għall-impjieg tagħhom fl-Istat Membru ospitanti;

30.

Jinkoraġġixxi lill-Istati Membri jżidu l-attenzjoni li l-awtoritajiet li huma responsabbli għall-monitoraġġ tas-suq tal-impjieg jagħtu lill-ħarsien tad-drittijiet tal-ħaddiema mobbli, partikolarment billi jtejbu l-edukazzjoni u t-tqajjim tal-kuxjenza fil-qasam tal-liġi dwar l-impjieg;

31.

Iqis li l-emendi tal-leġiżlazzjoni tal-Istati Membri dwar is-sigurtà soċjali, is-sistema tal-kura tas-saħħa u t-tassazzjoni għandhom jiġu eżaminati minn qabel sabiex jiġi żgurat x’impatt se jkollhom fuq il-moviment liberu tal-ħaddiema; jitlob, għalhekk, biex ikun hemm introduzzjoni ta’ rekwiżit li għandha ssir stima tal-impatt fuq il-fruntiera li tforni informazzjoni ddettaljata dwar l-ostakoli għall-moviment liberu;

32.

Jindika li l-mobilità transkonfinali miżjuda titlob ukoll l-involviment attiv tas-sieħba soċjali, speċjalment it-trejdjunjins, sabiex il-ħaddiema kkonċernati jiġu pprovduti, speċjalment dawk li temporanjament qed jaħdmu barra mill-pajjiż, b’informazzjoni adegwata u effettiva, appoġġ u protezzjoni fir-rigward tad-drittijiet soċjali u tax-xogħol;

33.

Iqis li, biex jiġu implimentati b’mod effiċjenti l-politiki kollha relatati mal-moviment liberu tal-ħaddiema, l-azzjoni għandha tkun ikkoordinata, speċjalment fl-oqsma ta’ tkomplija tas-suq intern, il-koordinazzjoni tas-sistemi ta’ sigurtà soċjali, id-drittijiet għall-pensjoni supplimentari, il-protezzjoni tal-ħaddiema, il-kura tas-saħħa transkonfinali, l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali, il-miżuri fiskali bħal dawn maħsuba biex tiġi evitata tassazzjoni doppja, u l-azzjoni kontra d-diskriminazzjoni;

34.

Jenfasizza li r-restrizzjonijiet fil-qasam tax-xogħol huma ta' ostaklu għat-tħaddim tas-suq intern u li l-kriżi ekonomika turi l-bżonn li tiġi promossa l-mobilità ħielsa fil-qasam tax-xogħol;

35.

Itenni li, sabiex jiġu evitati l-inkonsistenzi fil-qasam tas-suq intern tal-UE, għall-iskop tal-impjieg l-Istati Membri għandhom jagħtu preferenza liċ-ċittadini tal-Unjoni u jistgħu jagħtu preferenza lil ċittadini ta' pajjiżi terzi li japplikaw għal impjiegi bi kwalifiki għolja, kif stabbilit fid-Direttiva 2009/50/KE tal-25 ta' Mejju 2009 dwar il-kondizzjonijiet ta' dħul u residenza ta' ċittadini ta' pajjiżi terzi għall-finijiet ta' impjieg bi kwalifiki għoljin (11); jenfasizza l-importanza li jiġu miċħuda applikazzjonijiet għall-Karta Blu tal-UE fis-setturi tas-suq tax-xogħol li għalihom l-aċċess għall-ħaddiema minn Stati Membri oħrajn ikun ristrett fuq il-bażi ta' arranġamenti tranżitorji;

36.

Jitlob koordinazzjoni aħjar bejn l-Istituzzjonijiet Ewropej u dawk nazzjonali biex jinfurmaw aħjar u jipprovdu assistenza għaċ-ċittadini u jikkontrollaw kif id-dritt għall-moviment liberu tal-ħaddiema qed jiġi traspost fil-prattika u użat mill-individwi sabiex iħaffef l-implimentazzjoni tal-mobilità tas-suq;

37.

Huwa tal-fehma li sistemi ta’ protezzjoni soċjali adegwati jiffaċilitaw bil-kbir il-mobilità ġeografika u okkupazzjonali tal-ħaddiema u li l-inklużjoni soċjali tal-ħaddiema mobbli u r-riintegrazzjoni soċjali ta’ ħaddiema li jirritornaw għandhom jiġu inklużi fil-politika dwar il-mobilità tax-xogħol; jenfasizza li għal dan il-għan, huma assolutament neċessarji u għandhom ikunu promossi r-rikonoxximent ta’ intitolamenti diġà miksuba kif ukoll għarfien ikbar tad-differenxi bejn is-sistemi fl-Istati Membri individwali;

38.

Jistieden lill-Istati Membri biex jittrattaw il-kwistjoni ta’ impjieg għal rashom falz fost ħaddiema mobbli; jenfasizza l-bżonn li dawk il-ħaddiema jingħataw aċċess għad-drittijiet u għall-protezzjoni;

39.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jiġġieldu kontra l-ksenofobija kontra l-ħaddiema kollha tal-UE billi jipprovdu l-mezzi għall-integrazzjoni u l-informazzjoni u biex jippromwovu l-fehim, id-diversità kulturali u r-rispett fi Stati Membri li jospitaw ħaddiema mobbli;

40.

Jenfasizza li implimentazzjoni effiċjenti tal-moviment liberu tal-ħaddiema teħtieġ azzjoni kkoordinata mill-awtoritajiet Ewropej u nazzjonali biex jiffaċilitaw u jissimplifikaw proċeduri amministrattivi dwar kwistjonijiet marbuta b’mod indirett ma’ dan id-dritt, bħat-trasferiment ta’ reġistrazzjoni tal-vetturi u l-garanzija tal-aċċessibilità ta’ rekords mediċi, id-dispożizzjoni ta’ bażi tad-dejta komprensiva dwar il-kompetenza attwali tal-prestazzjoni ta' min jaħdem fil-kura tas-saħħa, l-evitar ta’ tassazzjoni doppja, regoli ċari dwar ir-rimborż ta’ spejjeż mediċi, eċċ.;

41.

Isostni li l-possibilità għall-ħaddiema migranti li jgawdu mill-portabilità tad-drittijiet tal-pensjoni tagħhom hija element fundamentali biex jiġi garantit l-eżerċizzju effettiv tad-drittijiet akkwistati;

42.

Iqis li s-SME jistgħu jaġixxu biex jagħtu spinta lill-irkupru ekonomiku u lill-iżvilupp, peress li huma s-sors primarju tal-ħolqien tal-impjiegi; itenni għalhekk il-bżonn ta’ impenn min-naħa tal-UE biex tappoġġa u tiżviluppa s-SME (pereżempju mill-Faċilità Mikrofinanzjarja ta’ Progress), partikolarment permezz tal-politiki tal-impjieg attivi u l-edukazzjoni vokazzjonali u l-programmi ta’ taħriġ;

43.

Jistieden ir-reġjuni tal-fruntieri biex jikkunsidraw il-ftehim biex jippromwovu l-mobilità tax-xogħol transkonfinali sabiex jinkisbu vantaġġi reċiproki (ta’ benefiċċju) għal dawn ir-reġjuni;

44.

Jistieden lill-Istati Membri jeqirdu l-ostakoli tranżitorji eżistenti fir-rigward tal-moviment liberu tal-ħaddiema għall-Istati Membri li ngħaqdu mal-UE fl-2007; huwa tal-fehma li dawn l-ostakoli jimponu standards doppji, huma kontraproduċenti u jirrappreżentaw miżuri diskriminatorji kontra ċittadini Ewropej, filwaqt li jitlob li l-klawsola ta’ preferenza tiġi infurzata b’mod effettiv fl-Unjoni kollha;

45.

Huwa tal-fehma li l-mobilità tal-ħaddiema fi ħdan l-Unjoni Ewropea hi essenzjali għall-irkupru ekonomiku u l-kisba tal-għanijiet tal-istrateġija Ewropa 2020; iħeġġeġ għalhekk lil dawk l-Istati Membri li għadhom jimponu restrizzjonijiet tas-suq tax-xogħol fir-rigward taċ-ċittadini Rumeni u Bulgari biex ineħħuhom sa tmiem l-2011 skont id-data ta' skadenza stabbilita fit-Trattat ta' Adeżjoni;

46.

Jitlob li jkun hemm kooperazzjoni aktar mill-qrib u effiċjenti fost l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti fil-kontroll tal-konformità tal-kuntratti tax-xogħol mad-dritt nazzjonali u tal-UE; jirrimarka li l-għajnuna reċiproka u l-iskambju tal-informazzjoni għandhom jiġu garantiti fost l-Istati Membri f'każijiet ta' ksur; jitlob lill-Kummisjoni tissorvelja dan il-proċess;

47.

Jistieden lill-awtoritajiet pubbliċi u lill-partijiet interessati kollha biex jagħmlu ħilithom kollha biex iżidu l-livell ta’ kuxjenza fost il-ħaddiema dwar id-drittijiet tagħhom u d-diversi strumenti (il-liġi tax-xogħol, il-ftehim kollettiv, il-kodiċi tal-kondotta, id-dispożizzjonijiet tas-sigurtà soċjali) li jirregolaw ir-relazzjoni ta’ impjieg tagħhom kif ukoll il-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-għajxien tagħhom;

48.

Jiddeplora t-tnaqqis fl-ispezzjoni tax-xogħol fl-UE kollha; jisħaq li kontrolli effiċjenti huma elementi essenzjali biex jiggarantixxu trattament indaqs u kundizzjonijiet indaqs għal kulħadd; jistieden lill-Istati Membri biex iżidu l-ispezzjoni tax-xogħol u jagħtu riżorsi suffiċjenti tal-ispezzjonijiet tax-xogħol; jistieden lill-Kummissjoni biex itejbu l-kooperazzjoni u l-koordinazzjoni tal-ispezzjonijiet tax-xogħol;

49.

Jikkunsidra li l-Istati Membri għandhom jiżguraw li t-tfal tal-ħaddiema mobbli tal-UE ma jiffaċċjawx diffikultajiet rigward in-nazzjonalità jew iċ-ċittadinanza tagħhom minħabba l-għażliet tax-xogħol tal-ġenituri tagħhom, u li l-ħtiġijiet partikolari tat-tfal tal-ħaddiema mobbli għandhom jiġu adegwatament studjati biex jiġu żgurati reazzjonijiet politiċi effikaċi;

50.

Jissottolinja li l-Istati Membri għandhom itejbu s-sitwazzjoni tat-tfal li l-ġenituri tagħhom iħalluhom warajhom, u jgħinuhom biex jiżviluppaw normalment u jibbenefikaw mill-edukazzjoni u jkollhom ħajja soċjali adegwata;

51.

Jesprimi t-tħassib tiegħu għall-ammont li dejjem jiżdied ta’ xogħol sfurzat fl-UE li f’ċertu żoni għandu rabtiet mill-qrib ma’ kriminalità organizzata; jisħaq il-ħtieġa biex ix-xogħol sfurzat isir prijorità ewlenija fl-attivitajiet tal-EUROPOL u l-EUROJUST; iħeġġeġ l-Istati Membri biex iżidu l-isforzi konġunti tagħhom biex jikkontrollaw, iħarrku u jissanzjonaw ix-xogħol sfurzat u jiżguraw li dan huwa koprut mis-sanzjonijiet kriminali; jisħaq il-ħtieġa għal miżuri li jiżguraw il-protezzjoni tal-vittmi ta’ xogħol sfurzat;

52.

Jistieden lill-Kummissjoni tesplora u tippubblika l-effetti pożittivi u negattivi dovuti għall-mobilità tal-impjieg kemm għall-pajjiżi oriġinarji kif ukoll għall-pajjiżi ospitanti u għall-UE, mill-aspetti soċjoekonomiċi u ta’ koeżjoni ġeografika, billi jiġu enfasizzati konsegwenzi bħal: telfiet ekonomiċi, żieda fix-xogħol mhux iddikjarat u kundizzjonijiet tax-xogħol abużivi dovuti għal sitwazzjoni legali mhux ċara meta jidħlu fis-seħħ il-miżuri tranżitorji, nuqqas ta' għarfien tad-drittijiet fost iċ-ċittadini tal-UE u l-konsegwenzi ta' azzjonijiet li jittieħdu tard mill-Istati Membri biex jiġu integrati l-ħaddiema tal-UE mill-mewġa ta' integrazzjoni tal-2004 u tal-2007; jitlob kemm lill-Kummissjoni kif ukoll lill-Istati Membri jevitaw l-implimentazzjoni ta' miżuri tranżitorji li jirrestrinġu l-moviment liberu tal-ħaddiema u jaffettwaw b'mod negattiv il-kompetittività tas-swieq tax-xogħol tal-UE, għal kwalunkwe Stat Membru attwali u għall-pajjiżi kandidati;

53.

Jinkoraġġixxi lill-Kummissjoni biex issegwi l-inizjattivi tagħha mmirati biex jippromwovu l-mobilità ġeografika taż-żgħażagħ permezz ta’ skemi tat-tagħlim tal-mobilità, bl-użu tal-programmi mfassla kollha relatati mas-suġġett;

54.

Jilqa’ l-pjan tal-Kummissjoni li tistabbilixxi evalwazzjoni sistematika regolari tal-provvista u t-talba fit-tul fis-swieq tax-xogħol tal-UE sal-2020, maqsuma skont is-settur, l-okkupazzjoni, il-livell ta’ kwalifiki u l-pajjiż, u jissuġġerixxi bis-saħħa li jkun hemm koordinazzjoni tal-politiki tax-xogħol u edukattivi bejn l-Istati Membri bl-għan li jintlaħqu l-objettivi stabbiliti fl-Istrateġija UE2020 fir-rigward tal-ħolqien tal-impjiegi u l-evitar ta’ ostakoli indiretti futuri li jistgħu jostakolaw l-eżerċizzju tad-dritt tal-moviment liberu, bħal pereżempju, in-nuqqas ta’ rikonoxximent tad-diplomi minn pajjiżi oħra tal-UE; Il-pjan għandu jidentifika b’mod ċar in-nuqqasijiet tax-xogħol fl-UE fiż-żmien qasir, medju u twil;

55.

Jitlob li jitfasslu u jitwettqu miżuri adattati biex jitnaqqsu d-diskriminazzjoni li għadha teżisti u l-isterjotipi negattivi li qed iħabbtu wiċċhom magħhom fuq kollox il-ħaddiema li ġejjin mill-Ewropa tal-Lvant u tan-Nofsinhar u biex tiġi promossa l-integrazzjoni fis-soċjetà tal-pajjiż ospitanti tal-ħaddiema li jagħmlu użu mid-dritt tagħhom għal moviment liberu;

56.

Jistieden lill-awtoritajiet fil-livelli kollha jiżguraw appoġġ lill-politiki u sensibilizzazzjoni fir-rigward tal-possibilitajiet u l-vantaġġi tal-mobilità, speċjalment fost dawk li jkunu għadhom kif bdew xi xogħol, filwaqt li jiġi enfasizzat ir-rwol ta’ koordinazzjoni tal-Kummissjoni;

57.

Iqis li l-Istati Membri għandhom jiffaċilitaw, u jistabbilixxu kriterji ġenerali għar-rikonoxximent ta’ diplomi u kwalifiki, billi ħafna drabi dan huwa sors ta’ diffikultà għan-nies li jkunu qed ifittxu xogħol fi Stat Membru li ma jkunx il-pajjiż tal-oriġini tagħhom;

58.

Jiddeplora l-politiki tal-Istati Membri li jinkoraġġixxu b’mod attiv lil ċittadini oħra tal-UE biex jitilqu minn dak l-Istat Membru; jitlob lill-Kummissjoni biex tivverifika jekk tali politiki qed jiksru d-dritt għal moviment liberu; Amendement

59.

Jirrikonoxxi u jenfasizza l-importanza tas-servizzi ta’ impjieg pubbliċi, u b’mod partikolari s-sistema u n-netwerk EURES, għall-promozzjoni tal-mobilità tal-impjiegi madwar l-UE, speċjalment f'reġjuni transkonfinali, permezz tal-provvista ta’ informazzjoni dwar postijiet tax-xogħol battala, dwar drittijiet u obbligi li jiġu mal-migrazzjoni, inkluż l-immigrazzjoni, u li jiġu max-xogħol fil-fruntiera, kif ukoll informazzjoni dwar opportunitajiet ta’ edukazzjoni u ta’ taħriġ vokazzjonali, kundizzjonijiet ta’ xogħol u ta’ għajxien; jenfasizza l-irwol partikolari tal-imsieħba soċjali għall-konsulenza lill-ħaddiema fis-sħubijiet transkonfinali; jenfasizza li n-netwerk EURES għandu jibqa’ mezz għall-promozzjoni ta’ mobilità ġusta, u għaldaqstant jistieden lill-Kummissjoni tibqa’ tipprovdi mezzi finanzjarji biex tappoġġja l-ħidma tal-imsieħba soċjali fir-reġjuni mal-fruntieri;

60.

Jitlob biex jiġu żviluppati l-ħiliet istituzzjonali tal-EURES u t-tisħiħ tiegħu tal-istrument one-stop biex jiffaċilita l-mobilità tal-ħaddiema u l-familji tagħhom;

61.

Jinsab imħasseb dwar it-tnaqqis fil-fondi għall-kunsilliera EURES; jitlob li jkun hemm impenn għal strateġija fit-tul li tippermetti li l-EURES u l-istaff tagħha jwettqu l-kompiti tagħhom b’mod effiċjenti u jinnota li dan huwa possibbli biss meta jiżdiedu l-fondi;

62.

Jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jieħdu l-passi neċessarji biex il-koperazzjoni bejn il-EURES u l-awtoritajiet pubbliċi nazzjonali korrispondenti tkun aktar produttiva u effettiva;

63.

Jinkoraġġixxi lill-Istati Membri, f’koperazzjoni mal-Kummissjoni, biex jippromwovu il-EURES fost iċ-ċittadini, billi jipprovdu dokumentazzjoni rilevanti u konsulenza dwar kif għandu jintuża dan permezz taċ-ċentri tax-xogħol pubbliċi, iżda wkoll permezz tal-organizzazzjoni ta’ laqgħat biex tiġi promossa l-mobilità fil-qafas tal-edukazzjoni ogħla;

64.

Iqis li għandha titjieb ulterjorment l-informazzjoni lill-ħaddiema tal-UE dwar il-benefiċċji, id-drittijiet u l-obbligi dovuti għall-mobilità tax-xogħol; jistieden lill-Kummissjoni tikkoordina l-azzjoni tagħha mal-awtoritajiet nazzjonali u tiżviluppa rabtiet bejn il-EURES u n-netwerk online ta’ sejba ta’ soluzzjoni għall-problemi, SOLVIT, sabiex tittejjeb il-kwalità tas-servizz ipprovdut liċ-ċittadini li jeżerċitaw id-dritt tagħhom għall-mobilità; Amendement jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jistabbilixxu uffiċċji ta’ konsulenza multilingwi għall-ħaddiema migranti, b’mod partikolari fejn huma impjegati aktar minnhom;

65.

Jisħaq li, meta jiġu promossi l-politiki tal-impjieg attiv, l-informazzjoni dwar it-tagħlim u l-programmi ta’ taħriġ disponibbli fl-UE kollha għandhom jingħataw prijorità għolja;

66.

Iħeġġeġ biex tissaħħaħ l-implimentazzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill 91/533/KEE tal-14 ta’ Ottubru 1991 dwar l-obbligazzjoni ta’ min iħaddem li jgħarraf lill-ħaddiema bil-kundizzjonijiet applikabbli għall-kuntratt jew għar-relazzjoni tal-impjieg (hekk imsejħa “Direttiva dwar l-Informazzjoni”) (12) dwar il-minimu ta’ informazzjoni li l-ħaddiema għandhom jirċievu minn min iħaddimhom fir-rigward tar-relazzjoni tal-impjieg tagħhom, inklużi d-dispożizzjonijiet relevanti kollha li jikkonċernaw is-sitwazzjoni tal-impjieg tagħhom fil-pajjiż ospitanti;

67.

Jitlob lill-Kummissjoni, f’koperazzjoni mal-Istati Membri, biex tippromwovi involviment attiv tas-sħab soċjali sabiex jiġu żgurati l-implimentazzjoni u t-tisħiħ prattiċi tad-drittijiet tal-ħaddiema migranti;

68.

Jenfasizza n-neċessità tal-kooperazzjoni bejn l-impjegati u min iħaddem fi ħdan in-netwerk EURES;

69.

Jitlob djalogu u koordinazzjoni akbar fost l-awtoritajiet nazzjonali u reġjonali peress li ġeneralment ikunu l-ewwel sors ta’ informazzjoni għal bosta ċittadini minħabba l-prossimità u l-għarfien tagħhom tal-ħtiġijiet taċ-ċittadini, u involviment akbar tas-sieħba soċjali;

70.

Jitlob lill-Istati Membri jissorveljaw l-attivitajiet tal-aġenziji tar-reklutaġġ b’mod aktar strett sabiex jiġi żgurat li ma jinkisrux id-drittijiet tal-ħaddiema mobbli u ma jiġux iddiżappuntati l-aspettattivi tagħhom, billi dan jista’ jostakola l-moviment liberu tal-ħaddiema u tas-sigurtà soċjali tagħhom;

71.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jissorveljaw ir-rwol ta’ aġenziji u organizzazzjonijiet li joffru impjiegi lil ħaddiema minn Stati Membri oħra, u jidentifikaw impjiegi illegali jew mhux bil-ktieb potenzjali jew aġenziji jew organizzazzjonijiet li jipprovdu impjiegi fittizji;

72.

Jenfasizza li għall-implimentazzjoni tal-moviment ħieles għandu jkun hemm obbligu ta’ informazzjoni għal min iħaddem impjegati barranin dwar id-drittijiet tal-ħaddiema fil-pajjiż partikolari fejn ikunu qed jaħdmu. Barra minn hekk, għandhom jinħolqu uffiċċji ta’ konsulenza multilingwi għall-ħaddiema migranti fl-Istati Membri;

73.

Jitlob lill-Kummissjoni biex tniedi komunikazzjoni fir-rigward tal-effetti tat-tassazzjoni fuq il-ħaddiema inklużi fl-ambitu ta’ din id-direttiva, biex jipprovdu fehim aħjar u soluzzjonijiet possibbli għal kwistjonijiet kruċjali li jistgħu jimpedixxu jew jiskoraġġixxu l-mobilità tal-ħaddiema;

74.

Iqis li, sabiex tkun żgurata u mkabbra l-kompetittività tal-Ewropa, għandhom jingħataw l-ogħla prijorità l-investimenti f’edukazzjoni formali u informali, taħriġ vokazzjonali, skambji ta’ esperjenza tax-xogħol u azzjonijiet ikkoordinati biex jiġi aċċellerat il-proċess tal-mobilità tal-impjiegi;

75.

Huwa tal-fehma li l-politiki tas-suq tax-xogħol attiv, u b’mod partikolari t-taħriġ vokazzjonali u t-tagħlim tul il-ħajja, għandhom jiġu msaħħa peress li jistgħu jikkontribwixxu biex iżidu l-mobilità tax-xogħol, jiffaċilitaw it-tranżizzjonijiet tal-qgħad strutturali, u jippermettu lill-ħaddiema biex jadattaw għall-bidliet tas-suq tax-xogħol;

76.

Jifraħ lill-Kummissjoni dwar l-inizjattiva ewlenija tagħha Żgħażagħ Attivi u dwar it-tnedija tal-Aġenda għal Ħiliet u Impjiegi Ġodda u jilqa’ b’mod partikolari l-proġett pilota ‘L-ewwel impjieg EURES tiegħek’ u l-azzjoni proposta għall-ħolqien ta’ passaport tal-ħiliet Ewropew;

77.

Filwaqt li jilqa’ t-taħriġ taż-żgħażagħ fil-ħiliet meħtieġa għax-xogħol u għall-għajxien f’pajjiżi oħra; huwa tal-fehma li l-persuni għandhom dritt għal ħajja u xogħol f’pajjiż li jagħżlu huma;

78.

Iqis li l-ħiliet u l-għarfien li jikkorrispondu għall-ħtiġijiet tas-suq nazzjonali, reġjonali jew lokali se jrawmu l-mobilità tal-ħaddiema, u jitlob lill-Kummissjoni tiżviluppa pjan direzzjonali għat-talbiet għal ħiliet u evalwazzjoni fit-tul u fuq medda medja ta’ żmien fir-rigward ta’ impjiegi futuri, meta tista' tiġi pprovduta qabla bejn il-bżonn u l-provvista tal-ħiliet, kif ukoll previżjonijiet fuq perjodu ta’ żmien medju u twil għan-nuqqas ta’ xogħol, f’impjiegi magħżula, li jistgħu jiġu kkawżati mill-bidla demografika u mit-tixjieħ tal-popolazzjoni;

79.

Jikkunsidra li l-mobilità tax-xogħol hija proċess b’żewġ direzzjonijiet; Min-naħa waħda, din twassal għall-ġbir tal-ħiliet u t-tagħrif permezz tat-tipi kollha ta’ edukazzjoni sabiex tipprepara l-popolazzjoni attiva li qed tiffaċċja l-kompetizzjoni meta tfittex għal xogħol ġdid u min-naħa l-oħra, il-ħaddiema mobbli jistgħu jaġġornaw il-ħiliet u l-għarfien tagħhom permezz tal-mobilità tax-xogħol peress li jiġbru aktar esperjenza prattika u tagħrif dwar is-sit ġdid;

80.

Iqis li għandha tiġi promossa fuq kollox anki l-mobilità fil-qafas tat-taħriġ vokazzjonali peress li għad hemm nuqqasijiet kbar f’dan il-qasam; jenfasizza l-importanza ta’ programmi bħal “Leonardo” u jistieden lill-Istati Membri u lill-intrapriżi involuti fit-taħriġ vokazzjonali li jagħmlu aktar użu minnhom u li jiffaċilitaw l-użu tagħhom rispettivament;

81.

Jittama wkoll li l-kompetenzi l-ġodda miksuba mill-ħadiema mobbli waqt li jgħaddu minn post għall-ieħor jiġu vvalidati biex il-potenzjal individwali miżjud tagħhom jiġi rikonoxxut u l-possibilità tal-inklużjoni professjonali tagħhom tiżdied;

82.

Huwa tal-fehma li l-ħaddiema żgħażagħ m’għandhomx ikunu l-unika mira u li huma meħtieġa strateġiji mmirati li jippromwovu u jiffaċilitaw il-moviment liberu tad-diversi kategoriji ta’ ħaddiema, ibbażati fuq il-karatteristiċi speċifiċi tagħhom (età, sess, ħiliet, appartenenza għal gruppi vulnerabbli u minoritarji) u bżonnijiet, sabiex il-mobilità tkun tista’ ssir għażla fost il-gruppi kollha ta’ ħaddiema;

83.

Jistieden lill-Istati Membri jfasslu l-istrateġiji ta’ tagħlim tul il-ħajja u ta’ taħriġ vokazzjonali tagħhom skont l-iżviluppi fis-swieq tax-xogħol u jipprovdu ħiliet trasferibbli li jkollhom kopertura usa’ f’termini ta’ żona ġeografika u ta’ għarfien, bl-għan li jkun hemm kompatibilità adegwata mal-provvista tal-impjiegi;

84.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jikkooperaw biex jiksbu iktar paragunabilità bejn il-kurrikuli tal-iskejjel u tal-Università u s-sistemi edukattivi fl-UE, permezz ta' rikonoxximent reċiproku simplifikat tad-diplomi, bl-għan ukoll li jiġi promoss ir-rikonoxximent reċiproku fil-kwalifiki fl-edukazzjoni, li huwa ta' importanza fundamentali; madankollu jenfasizza d-differenza eżistenti bejn dan u r-rikonoxximent tal-kwalifiki għall-professjonijiet regolati, anki jekk fit-tama ta’ liberalizzazzjoni kumplessa tal-aċċess; jilqa’, f’dan il-kuntest, il-fatt li ammont li qed jiżdied ta’ ftehimiet dwar koperazjoni transkonfinali qed jiġu konklużi bejn il-kulleġġi u l-universitajiet, u jitlob lill-Istati Membri jappoġġjaw dan l-iżvilupp;

85.

Jinkoraġġixxi lill-Istati Membri jagħtu spinta ’l quddiem lill-parteċipazzjoni tal-impriżi żgħar u ta’ daqs medju fit-tagħlim tul il-ħajja billi jipprovdu inċentivi għal min iħaddem u għall-ħaddiema rispettivi, b’enfasi partikolari fuq it-tagħlim tal-lingwi u fuq it-teknoloġiji ġodda, skont ir-rekwiżiti tas-suq tal-impjieg, billi l-parti l-kbira tal-ħaddiema Ewropej huma impjegati f’impriżi żgħar u ta’ daqs medju u b’dan il-mod se jsiru aktar kompetittivi, iżda dan se jsaħħaħ il-mobilità wkoll sabiex jiġi indirizzat in-nuqqas ta’ postijiet tax-xogħol battala f’għadd ta’ Stati Membri;

86.

Huwa tal-fehma li għandu jkun hemm sinerġija mtejba bejn il-programmi mmirati biex iħeġġu l-moviment liberu tal-istudenti, persuni li jkunu qed jagħmlu taħriġ vokazzjonali u apprendisti u programmi immirati b’mod speċifiku biex irawmu l-moviment liberu tal-ħaddiema;

87.

Jinkoraġġixxi lill-Istati Membri, bl-għajnuna tal-Kummissjoni u s-sħab soċjali, joħolqu strutturi għall-appoġġ tat-tagħlim tal-lingwi u wkoll għat-tagħlim tat-tradizzjonijiet kulturali tal-Istati Membri li jospitaw lill-familji ta’ ħaddiema migranti, partikolarment billi dawn il-fatturi jkomplu jostakolaw il-mobilità taċ-ċittadini Ewropej;

88.

Huwa tal-fehma li insuffiċjenza fl-għarfien tal-lingwi (b’mod partikolari fil-każ tal-adulti) għadha tikkostitwixxi ostaklu importanti għall-mobilità tax-xogħol u tista' twassal għal żieda fix-xogħol mhux iddikjarat; jistieden lill-Istati Membri jippromwovu b'mod attiv it-tagħlim ta’ lingwi barranin u jiżviluppawh fit-tipi kollha ta’ skejjel u lill-Kummissjoni tkompli l-isforzi tagħha f’dan il-qasam;

89.

Jagħti istruzzjonijiet lill-Presidenti tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, u lill-gvernijiet u l-parlamenti tal-Istati Membri.

8.5.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 131/46

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 3 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 9, 49 u 56 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “Lejn funzjonament aħjar tas-Suq Uniku għas-servizzi - nibnu fuq ir-riżultati tal-proċess ta’ evalwazzjoni reċiproka tad-Direttiva tas-Servizzi” (COM(2011)0020) u d-dokument ta’ ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni li jakkumpanjaha “Dwar il-proċess tal-evalwazzjoni reċiproka tad-Direttiva tas-Servizzi” (SEC(2011)0102),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar “L-Att dwar is-Suq Uniku. Tnax-il xprun sabiex jiġi stimulat it-tkabbir u r-rinfurzar tal-fiduċja” (COM(2011)0206),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar “Lejn Att dwar is-Suq Uniku” (COM(2010)0608),

—

wara li kkunsidra l-Konklużjonijiet tal-Kunsill tal-10 ta’ Marzu 2011 dwar funzjonament aħjar tas-Suq Uniku – il-proċess ta’ valutazzjoni reċiproka tad-Direttiva tas-Servizzi,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Diċembru 2006 dwar is-servizzi fis-suq intern (1),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2005/36/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta' Settembru 2005 dwar ir-rikonoxximent tal-kwalifiki professjonali (2),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-6 ta’ April 2011 dwar Governanza u Sħubija fis-Suq Uniku (3),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-15 ta’ Frar 2011 dwar l-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar is-Servizzi 2006/123/KE (4),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għas-Suq Intern u għall-Ħarsien tal-Konsumatur u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali (A7-0324/2011),

A.

billi s-servizzi għadhom jirrappreżentaw biss madwar għoxrin fil-mija tal-kummerċ kollu fl-UE filwaqt li jammontaw għal iktar minn żewġ terzi tal-PDG u l-impjiegi tal-UE,

B.

billi l-attivitajiet koperti bid-Direttiva tas-Servizzi jammontaw għal 40 % tal-PDG u l-impjiegi tal-UE, iżda billi dawn l-attivitajiet jirrappreżentaw ukoll potenzjal mhux utilizzat mill-aktar importanti għat-tkabbir ekonomiku u l-ħolqien tal-impjiegi fl-UE, minħabba li għad hemm ħafna ostakli għall-kummerċ fis-servizzi fis-Suq Intern,

C.

billi s-servizzi jixprunaw l-ekonomiji tal-Istati Membri billi joħolqu l-impjiegi, it-tkabbir u l-innovazzjoni, u billi hemm il-ħtieġa saħansitra akbar ta' suq intern fis-servizzi li jiffunzjona tajjeb u jkun integrat fid-dawl tal-kriżi ekonomika u finanzjarja attwali u bħala kundizzjoni għall-irkupru;

D.

billi d-Direttiva tas-Servizzi hija mezz ta’ tkabbir tal-Unjoni Ewropea u billi l-implimentazzjoni totali u korretta tagħha hija inkluża fil-qafas tal-Istrateġija Ewropa 2020 u l-Att dwar is-Suq Uniku,

E.

billi filwaqt li t-traspożizzjoni f’waqtha u korretta tad-Direttiva tas-Servizzi kienet sfida għall-amministrazzjonijiet tal-Istati Membri, din hija meħtieġa u hija wkoll bażi soda għall-iżvilupp tal-koperazzjoni amministrattiva bejn l-Istati Membri,

F.

billi kważi 34 000 rekwiżit ġew innotifikati lill-Kummissjoni Ewropea fil-kuntest tal-proċess tal-iskrining,

1.

Jilqa’ l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-Proċess ta’ Valutazzjoni Reċiproka tad-Direttiva tas-Servizzi u jirrikonoxxi l-ammont konsiderevoli ta’ xogħol imwettaq mill-Kummissjoni u, fuq kollox, mill-amministrazzjonijiet nazzjonali tal-Istati Membri, inklużi l-amministrazzjonijiet lokali u reġjonali;

2.

Jenfasizza l-fatt li Suq Uniku tas-servizzi li jkun jiffunzjona huwa prerekwiżit biex jiġu ġġenerati t-tkabbir, l-impjiegi deċenti u l-innovazzjoni fl-Ewropa u biex jinżamm l-irwol kompetittiv tal-Ewropa fid-dinja;

3.

Jinnota li l-potenzjal ġenerali tas-suq komuni fis-servizzi ma ġiex sfruttati għalkollox, billi, minħabba b’mod partikolari r-restrizzjonijiet fis-suq fl-Istati Membri, proporzjon żgħir biss ta’ SMEs qed jipprovdu servizzi transkonfinali;

4.

Iqis li l-ewwel prijorità għall-ħolqien ta’ Suq Uniku tas-Servizzi hija l-implimentazzjoni totali u korretta tad-Direttiva tas-Servizzi fl-Istati Membri kollha u l-istabbiliment ta’ Punti ta’ Kuntatt Uniku kompletament operattivi;

5.

Jitlob għalhekk biex jiġi kkunsidrat l-għoti ta’ informazzjoni mill-Punti ta’ Kuntatt Uniku bl-Ingliż kif ukoll bil-lingwa tal-post għall-benefiċċju tal-fornituri u l-utenti tas-servizzi minn Stati Membri oħra, u jekk tistax tintuża firma elettronika mill-fornituri u l-utenti tas-servizzi;

6.

Jenfasizza li l-eżerċizzju tal-valutazzjoni reċiproka ta lok għall-valutazzjoni tas-suq intern tas-servizzi wara l-implimentazzjoni tad-Direttiva, speċjalment f’dak li jirrigwarda r-rekwiżiti tal-Artikoli 9, 15, u 16;

7.

Jinnota li l-Artikolu 39 tad-Direttiva tas-Servizzi huwa vag f’dak li jirrigwarda l-istabbiliment tal-għanijiet preċiżi tal-proċess tal-valutazzjoni reċiproka; jinnota li kien hemm perċezzjonijiet u stennijiet differenti fost il-partijiet interessati fir-rigward tal-iskopijiet u r-riżultati tiegħu;

8.

Jinnota li l-valutazzjoni reċiproka kienet organizzata wara l-iskadenza għat-traspożizzjoni tad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tas-Servizzi; jenfasizza li l-implimentazzjoni tad-Direttiva tas-Servizzi m’għandhiex tiġi konfuża mal-eżerċizzju tal-valutazzjoni reċiproka;

9.

Jikkundanna d-dewmien fl-implimentazzjoni tad-Direttiva tas-Servizzi f’xi Stati Membri u jqis li dan kellu impatt fuq il-proċess tal-valutazzjoni reċiproka;

10.

Huwa tal-fehma li, filwaqt li l-kalendarju tal-proċess ta’ valutazzjoni reċiproka kien pjuttost diffikultuż, għen fiż-żamma tal-momentum wara l-implementazzjoni tad-Direttiva;

11.

Iqis li l-proċess tal-valutazzjoni reċiproka kien eżerċizzju li vallapena li jsir billi ppermetta li l-Kummissjoni Ewropea u l-Istati Membri jkollhom fehim aħjar tal-ostakli li baqa’ u tas-sitwazzjoni f’kull Stat Membru min-naħa tal-Kummissjoni Ewropea u tal-Istati Membri; jinnota li dan il-proċess ippermetta lill-Istati Membri jiksbu rispons dwar l-għażliet tal-politika tagħhom u ffaċilita l-promozzjoni tal-aqwa prattiki u kabbar it-trasparenza tar-riżultati tal-implementazzjoni;

12.

Jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jniedu djalogu dwar liema ostakli huma permessi u liema mhumiex;

13.

Huwa tal-fehma li l-proċess tal-valutazzjoni reċiproka kien importanti biex jiġu kkjarifikati ċerti sitwazzjonijiet ambigwi li għadhom prevalenti fil-forniment tas-servizzi kemm fil-livell nazzjonali u kemm f’dak transkonfinali, bħar-rikonoxximent reċiproku ta’ kwalifiki professjonali u obbligi ta’ assigurazzjoni imposti fuq il-fornituri transkonfinali ta’ servizzi; jenfasizza li fl-aħħar mill-aħħar dan għen biex jiġi evalwat jekk il-miżuri ta’ implimentazzjoni adottati f’kull Stat Membru jitwettqux skont l-ispirtu tad-Direttiva tas-Servizzi;

14.

Jenfasizza li d-“diskussjonijiet fi gruppi” huma l-qofol tal-valutazzjoni reċiproka;jilqa’ b’sodisfazzjon l-ispirtu ta’ koperazzjoni u fiduċja reċiproka li pprevala waqt id-diskussjonijiet;

15.

Huwa tal-fehma li l-eżerċizzju ta' valutazzjoni reċiproka kkontribwixxa għall-iżvilupp ta' ‧spirtu Ewropew‧ fost l-amministrazzjonijiet nazzjonali u ppermetta lill-amministrazzjonijiet tal-Istati Membri jsiru jafu ’l xulxin aħjar; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jiżguraw li l-għarfien u l-esperjenza miksuba mill-valutazzjoni reċiproka jinżammu u jintużaw għat-titjib tas-Suq Uniku tas-servizzi;

16.

Jinnota li l-involviment tal-partijiet interessati fil-proċess tal-valutazzjoni reċiproka kien limitat; jirrikonoxxi li ċertu ammont ta’ kunfidenzjalità kien kundizzjoni importanti biex tinħoloq fiduċja reċiproka bejn l-Istati Membri; madankollu jiddispjaċih li ma ngħatax rispons regolari dwar il-proċess lill-partijiet interessati;

17.

Huwa konxju tal-ispejjeż amministrattivi relatati mal-valutazzjoni reċiproka, speċjalment fl-Istati Membri fejn l-amministrazzjoni fil-livell reġjonali kienet involuta fil-proċess;

18.

Huwa tal-fehma li l-proċess tal-valutazzjoni reċiproka fid-Direttiva tas-Servizzi huwa strument importanti biex jiġu identifikati inizjattivi ulterjuri bl-għan li jittejjeb il-funzjonament tas-suq intern għas-servizzi; jilqa’ l-fatt li l-Kummissjoni qed tipproponi sett ta’ azzjonijiet biex tkompli żżid il-momentum miksub waqt il-fażijiet tal-implimentazzjoni u l-valutazzjoni reċiproka;

19.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex iżżomm lill-Parlament infurmat dwar il-progess u r-riżultati tad-djalogu mal-Istati Membri dwar l-implimentazzjoni tad-Direttiva tas-Servizzi; jistieden lill-Kummissjoni biex tieħu azzjonijiet ulterjuri ta’ infurzar meta jkun hemm bżonn;

20.

Jistenna bil-ħerqa l-valutazzjoni ekonomika mħabbra tal-implimentazzjoni tad-Direttiva tas-Servizzi u l-impatt tagħha fuq il-funzjonament tas-suq tas-servizzi; jittama li din il-valutazzjoni tippermetti li jkun imkejjel l-impatt reali tad-Direttiva fuq l-attività ekonomika u l-impjiegi; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura t-trasparenza massima hi u twettaq dan il-kompitu u jistieden lill-Kummissjoni tissottometti dak li tkun sabet appena jkun disponibbli;

21.

Jilqa’ l-inizjattiva tal-verifika tal-prestazzjoni tas-suq intern u jittama li dan l-eżerċizzju jtejjeb b’mod sinifikanti l-fehim prattiku ta’ kif huma applikati biċċiet differenti tal-leġiżlazzjoni tal-UE u kif jinteraġixxu fil-prattika; Iqis li l-eżerċizzju tal-verifika tal-prestazzjoni għandu jitwettaq filwaqt li tiġi kkunsidrata l-perspettiva tal-utenti tas-Suq Uniku;

22.

Jistieden lill-Kummissjoni tinvolvi lill-Parlament Ewropew mill-qrib fl-inizjattiva tal-verifika tal-prestazzjoni;

23.

Jitlob li x-xkiel regolatorju li għad fadal, bħalma huma r-regoli dwar attivitajiet riżervati, l-obbligu tal-assikurazzjoni, il-forma ġuridika u r-rekwiżiti tal-proprjetà tal-kapital, jiġi ttrattat; jistieden lill-Kummissjoni tikkonċentra l-isforzi tagħha fuq ir-rekwiżiti inġustifikati jew sproporzjonati li għandhom jiġu aboliti ħalli jkun iggarantit il-funzjonament bla xkiel tas-Suq Uniku;

24.

Jiddeplora l-fatt li ma ttieħdet ebda azzjoni preċedentament f’oqsma fejn il-problemi ilhom magħrufa;

25.

Jiddispjaċih li l-Kummissjoni ma provdietx kriterji biex jintgħażlu tipi speċifiċi ta’ rekwiżiti għal azzjonijiet immirati; jistieden lill-Kummissjoni tikkjarifika r-raġunijiet li għalihom it-tipi l-oħra ta’ rekwiżiti msemmija fl-Artikolu 15 tad-Direttiva tas-Servizzi, bħan-numru minimu ta’ impjegati, it-tariffi fissi minimi jew massimi, tqiesu inqas importanti minn dawk identifikati fil-Komunikazzjoni tagħha;

26.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tiġbor u tippreżenta data li tikkwantifika l-impatt ta’ diversi rekwiżiti li fadal li, jekk jitneħħew, jitjieb il-funzjonament tas-Suq Uniku tas-servizzi; jistieden lill-Kummissjoni tagħti prijorità fl-azzjonijiet immirati tagħha lit-tneħħija ta’ dawk ir-rekwiżiti biex b’hekk ikun hemm l-ogħla valur miżjud fil-funzjonament tas-Suq Uniku tas-servizzi f’ottemperanza sħiħa għall-Artikolu 1 tad-Direttiva dwar is-Servizzi; jistieden lill-Kummissjoni, barra minn hekk, biex tiffoka l-azzjoni tagħha fuq is-setturi u l-professjonijiet li għandhom potenzjal kbir ta’ tkabbir għall-forniment transkonfinali tas-servizzi;

27.

Jistieden lill-Kummissjoni tkompli u żżid il-ħidma tagħha mal-Istati Membri fuq bażi individwali sabiex ikun hemm traspożizzjoni u implimentazzjoni kompleti u korretti tad-Direttiva tas-Servizzi fl-Istati Membri kollha;

28.

Huwa tal-fehma li għad hemm ħafna ostakli nazzjonali fis-seħħ, li jnaqqsu, b’mod partikolari, ir-rata ta’ tkabbir fis-servizzi professjonali bejn in-negozji; jistieden lill-Istati Membri jiżguraw li r-rekwiżiti l-ġodda u dawk li fadal ikunu nondiskriminatorji, meħtieġa u proporzjonati; jistieden lill-Kummissjoni tinvolvi ruħha b’mod aktar attiv flimkien mal-Istati Membri biex jissorveljaw mill-qrib u jiżguraw li jiġu komunikati kif jixraq il-miżuri leġiżlattivi nazzjonali rilevanti relatati mal-implimentazzjoni tal-Artikolu 15 tad-Direttiva tas-Servizzi;

29.

Iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jaħdmu flimkien aktar mill-qrib biex jiżguraw l-applikazzjoni tajba fl-Istati Membri tal-klawżola tal-libertà tal-forniment tas-servizzi fl-Artikolu 16 tad-Direttiva tas-Servizzi; jistieden lill-Kummissjoni twettaq valutazzjoni komprensiva tas-sitwazzjoni attwali dwar il-forniment transkonfinali ta’ servizzi fl-UE li tinkludi r-raġunijiet li jispjegaw ir-rata moderata ta’ tkabbir f’dan is-settur, u ħarsa ġenerali dettaljata tal-effettività tal-implimentazzjoni mill-Istati Membri tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 16 tad-Direttiva tas-Servizzi;

30.

Jenfasizza l-ħtieġa li tiġi żgurata l-koerenza fl-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet differenti li huma rilevanti b’mod kruċjali għall-attivitajiet tas-servizzi;

31.

Iħeġġeġ lill-Istati Membri biex jiżguraw implimentazzjoni sħiħa u xierqa tad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tas-Servizzi li ma kinux inklużi fil-proċess tal-valutazzjoni reċiproka, bħall-Punti ta’ Kuntatt Uniku u jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li d-diżposizzjonijiet rilevanti jiġu infurzati b’mod strett;

32.

Jistieden lill-Kummissjoni tagħti attenzjoni partikolari lill-kontroll u lill-valutazzjonijiet regolari tal-funzjonament tal-Punti ta' Kuntatt Uniku fl-Istati Membri, li għandhom rwol ewlieni fl-għoti ta' servizzi bl-informazzjoni neċessarja disponibbli għall-fornituri tas-servizzi b'mod aġġornat u faċli biex jintuża;

33.

Jinnota r-rwol importanti tal-mekkaniżmi alternattivi għar-riżoluzzjoni tal-kontroversji u l-ħall tal-problemi, bħas-SOLVIT, biex jiġi żgurat li l-fornituri tas-servizzi, b'mod partikolari l-SMEs, ikunu jistgħu jużufruwixxu b'mod sħiħ minn jeddijiethom marbutin mas-Suq Uniku; jilqa' l-avviż mill-Kummissjoni li se tivvaluta l-effikaċja ta' dawn l-għodod u tirrapporta dwar il-ħtieġa ta' aktar inizjattivi speċifiċi;

34.

Jaqbel mal-Kummissjoni li l-fornituri tas-servizzi, iżda anke dawk li jirċievu dawn is-servizzi, għandhom jiġu megħjuna jinfurzaw id-drittijiet tagħhom, u jirrakkomanda li jkomplu jiġu żviluppati l-għodda eżistenti bħal pereżempju s-SOLVIT;

35.

Itenni l-appoġġ tiegħu għall-użu tal-valutazzjoni reċiproka f’oqsma tal-politika oħra, meta jkun xieraq; jemmen li l-valutazzjoni reċiproka wriet li hija innovattiva u utli, u għandha titqies bħala għodda biex jittejjeb il-funzjonament tas-Suq Uniku;

36.

Jissuġġerixxi, għalhekk, li tiġi kkunsidrata valutazzjoni reċiproka “ħafifa” (light-touch) u fejn jixraq din tiġi introdotta għall-valutazzjoni reċiproka ta’ oqsma ta’ politika koperti bid-direttivi “orizzontali” li permezz tagħhom l-Istati Membri żammew spazju sinifikanti ta’ manuvrar, bl-għan li jkun hemm leġiżlazzjoni aktar uniformi, jinħolqu relazzjonijiet aħjar u fehim reċiproku bejn l-Istati Membri, u tiġi evitata “sovraregolamentazzjoni”;

37.

Jirrakkomanda li l-valutazzjoni reċiproka għandha tintuża bħala “strument flessibbli” skont il-każ individwali; jissuġġerixxi li din l-għodda għandha tiġi proposta b’mod immirat għall-inklużjoni f’ċerti Direttivi ta’ natura “orizzontali” li jinvolvu diversi miżuri ta’ traspożizzjoni u li jipprovdu għal marġni ta’ diskrezzjoni wiesa’ lill-Istati Membri; jissuġġerixxi barra minn hekk użu mmirat tal-valutazzjoni reċiproka fejn id-dispożizzjonijiet ewlenin ta’ Direttiva biss jiġu suġġetti għall-proċedura;

38.

Jistieden lill-Kummissjoni, madankollu, biex tiddefinixxi b’mod ċar l-għanijiet u r-riżultati tal-valutazzjoni reċiproka qabel ma tiġi proposta valutazzjoni reċiproka dwar Direttivi oħra, biex tiżgura li l-proċess ma jimponix piż bla bżonn fuq l-awtoritajiet li jevalwaw;

39.

Jemmen li d-“diskussjonijiet fi gruppi” għandhom jibqgħu l-element ċentrali tal-proċess tal-valutazzjoni reċiproka; jemmen li numru limitat ta’ esperti magħżula bir-reqqa biex jipparteċipaw f’diskussjonijiet fi gruppi joħloq il-kundizzjonijiet meħtieġa għall-effiċjenza u l-kisba tar-riżultati; huwa tal-fehma li l-valutazzjoni reċiproka għandha tiġi żviluppata iktar bħala proċedura għall-iskambju tal-aħjar prattiki u esperjenzi fl-iżvilupp tal-politiki bejn l-Istati Membri u li r-rwol tal-Kummissjoni jista’ jiġi kjarifikat f’termini ta’ gwida u tmexxija tal-proċess, b’mod partikolari waqt id-diskussjonijiet fi gruppi; huwa tal-fehma li l-kompożizzjoni tal-gruppi għandha tirrifletti dejjem l-aspettattivi tal-Istati Membri u l-impatt potenzjali fuq is-Suq Uniku;

40.

Jitlob lill-Kummissjoni biex iżżid it-trasparenza billi tinforma lill-Parlament Ewropew dwar il-kontenut u l-progress tad-diskussjonijiet bejn l-Istati Membri u billi tippreżenta rapporti regolari fl-istadji differenti kollha tal-valutazzjoni reċiproka biex il-partijiet interessati kollha jinżammu aġġornati; jistieden lill-Kummissjoni biex tippubblika l-konklużjonijiet ewlenin tal-laqgħat fil-gruppi u dawk plenarji;

41.

Jindika li t-tabelli ta’ korrelazzjoni u valutazzjoni reċiproka għandhom finijiet differenti u għalhekk għandhom jitqiesu bħala għodod ta' politika separati u mhux interkambjabbli, u li t-tabelli ta' korrelazzjoni huma għalhekk indispensabbli fit-traspożizzjoni tal-leġiżlazzjoni Ewropea;

42.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex iressaq din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-parlamenti tal-Istati Membri.

8.5.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 131/51

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet u l-ftehimiet tas-Summits tal-G20 ta' Londra, Pittsburgh, Toronto u Seoul,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-grupp Palais-Royal Initiative, ippubblikat fit-8 ta' Frar 2011, bit-titlu “Ir-Riforma tas-Sistema Monetarja: approċċ kooperattiv għas-seklu wieħed u għoxrin”,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-20 ta' Ottubru 2010 dwar “It-titjib tal-governanza ekonomika u tal-qafas ta' stabilità tal-Unjoni, b'mod partikolari fiż-żona tal-euro” (1),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-11 ta' Mejju 2011 dwar “l-UE bħala attur globali: ir-rwol tagħha fl-organizzazzjonijiet multilaterali” (2),

—

wara li kkunsidra l-ħidma kontinwa u rilevanti tad-Djalogu Transatlantiku tal-Leġiżlaturi (TLD) u d-Djalogu Kummerċjali Transatlantiku (TABD),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Ekonomiċi u Monetarji u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Kummerċ Internazzjonali (A7-0323/2011),

A.

billi l-iżvilupp tal-ekonomija dinjija matul l-aħħar deċennji ġeneralment fisser aktar tkabbir u prosperità, għalkemm mhux mqassma b'mod ugwali, filwaqt li neħħa lil miljuni ta' nies minn stat ta' faqar; sadattant, l-għadd ta' nies li għadhom qed jgħixu fil-faqar u d-disperazzjoni huwa għoli b'mod inaċċettabbli; billi l-inugwaljanzi ekonomiċi u soċjali bejn u fi ħdan il-pajjiżi jridu jitnaqqsu; billi l-ġlieda tal-Ewropa kontra l-faqar trid tkun waħda mill-prijoritajiet ewlenin tal-istrateġija UE 2020;

B.

billi l-Istati Uniti u l-Ewropa attwalment għadhom qed jaffrontaw l-agħar effetti tal-agħar reċessjoni ekonomika internazzjonali mid-Depressjoni l-Kbira;

C.

billi l-iżvilupp tal-ekonomija globali fid-deċennji reċenti ntlaqat ħażin minn żbilanċi insostenibbli;

D.

billi l-governanza ekonomika globali effikaċi tagħmilha possibbli li jiġu minimizzati l-impatti negattivi u li jiġu rmedjati l-effetti perikolużi tal-globalizzazzjoni, bħaż-żieda fl-inugwaljanza jew il-qerda tal-ambjent;

E.

billi t-tfaċċar fl-ekonomija dinjija ta' atturi ewlenin ġodda, kemm fir-rigward tal-kummerċ dinji kif ukoll tat-tkabbir ekonomiku, b'mod partikolari ċ-Ċina u l-Indja, kellu impatt kbir ħafna u biddel radikalment l-ambjent ekonomiku, u dan jirrikjedi riformi kummerċjali u rati tal-kambju konvertibbli;

F.

billi l-iżbilanċi tal-lum għadhom ikkawżati primarjament minn nuqqas ta' kompetittività u tfaddil pubbliku u privat fil-pajjiżi b'defiċit, u minn tfaddil kbir flimkien ma' nuqqas ta' domanda fil-pajjiżi b'bilanċ pożittiv, li llum huma akbar u billi, minħabba l-livell għoli ta' globalizzazzjoni u l-ammont ta' flussi ta' kapital, dawn l-iżbilanċi joħolqu ħtiġijiet ġodda għall-governanza globali u jisfidaw l-istrutturi tal-arranġamenti istituzzjonali eżistenti;

G.

billi l-element ewlieni għall-ibbilanċar mill-ġdid tal-ekonomija globali f'termini wiesa' huwa doppju: kompetittività msaħħa u riformi b'firxa wiesgħa li jħeġġu t-tkabbir f'pajjiżi b'defiċit u l-ftuħ tas-swieq u politika monetarja soda f'pajjiżi b'bilanċ pożittiv;

H.

billi l-ewwel deċennju ta' funzjonament tal-UEM wera li politika baġitarja responsabbli hija waħda mill-prekundizzjonijiet biex jiġi minimizzat l-impatt tax-xokkijiet finanzjarji u ekonomiċi globali;

I.

billi hemm għadd kbir ta' organizzazzjonijiet internazzjonali mfassla biex jiggvernaw l-ekonomija dinjija bħall-FMI, il-Bank Dinji, id-WTO, l-UNCTAD u l-IFC, flimkien mal-fora intergovernattivi tal-G7 u l-G20, li minnhom l-FMI u l-G20 huma l-korpi l-iktar effikaċi, għalkemm it-tnejn li huma għad jeħtieġ li jittejbu;

J.

billi s-swieq globali jeħtieġu regoli globali;

K.

billi l-arranġamenti monetarji fis-seħħ wasslu għal akkumulazzjoni sostanzjali ta' riżervi ta' muniti barranin, partikolarment tad-dollaru Amerikan, f'xi pajjiżi b'bilanċ pożittiv, li konsegwentement żiedet il-provvista ta' kapital fil-pajjiżi b'defiċit u għamlet pressjoni 'l isfel fuq ir-rati tal-imgħax, biex b'hekk tat spinta liż-żieda eċċessiva tal-prezzijiet tal-assi li kellhom rwol ewlieni fl-aħħar kriżi finanzjarja;

L.

billi l-kriżi ekonomika globali, li bdiet fis-settur finanzjarju, issa wasslet għal livelli għoljin ta' dejn f'uħud mill-atturi ekonomiċi dinjija ewlenin, fosthom l-Istati Uniti, il-Ġappun u l-UE;

M.

billi l-G20 qabel fid-dikjarazzjoni finali tiegħu ta' Pittsburgh dwar Qafas għal Tkabbir b'Saħħtu, Sostenibbli u Bilanċjat, li jinħtieġ urġentement approċċ multilaterali ġdid bħala reazzjoni għall-kriżi;

N.

billi kien hemm rikonoxximent globali tar-rwol li kellhom xi setturi tal-industrija finanzjarja fil-kontribut għall-kriżi finanzjarja globali, filwaqt li dehru d-dgħufijiet fir-regolamentazzjoni finanzjarja, u dan kabbar il-kriżi tad-dejn sovran b'fehim komuni li r-responsabbiltà u t-trasparenza tas-settur finanzjarju jridu jittejbu, inkluż il-fatt li għandu jġarrab sehem ġust tal-kosti kkawżati mill-kriżi;

O.

billi l-iżbilanċi msemmija ħafna tal-kontijiet kurrenti huma r-riżultat ta' żbilanċi strutturali sottostanti fl-ekonomiji nazzjonali;

P.

billi n-nuqqas ta' regolamentazzjoni u superviżjoni koordinati u effikaċi tas-sistema finanzjarja globali wassal għal dgħufijiet fis-settur finanzjarju li sussegwentement ħarrxu l-vulnerabilitajiet fl-ekonomija globali;

Q.

billi r-rwol u l-prominenza akbar tal-G20 bħala forum għal diskussjonijiet politiċi informali fl-ogħla livell globali jintlaqgħu tajjeb; billi l-G20 bħala istituzzjoni jonqsu bażi legali u segretarjat permanenti u għandu struttura governattiva dgħajfa speċjalment meta mqabbel ma' istituzzjonijiet internazzjonali oħra bħall-FMI u d-WTO;

R.

billi s-sistema monetarja internazzjonali attwali ppermettiet lil diversi pajjiżi jwettqu strateġiji kompetittivi ta' żvalutazzjoni li, flimkien man-numru li qed jiżdied ta' tranżazzjonijiet spekulattivi li jsiru minn partijiet interessati tas-swieq b'saħħithom fis-swieq tal-kambju, ikkontribwew sew għal volatilità eċċessiva tar-rati u ħolqu riskji sinifikanti għas-swieq tal-kambju kif ukoll għall-kummerċ internazzjonali;

S.

billi l-UE mhijiex meqjusa bħala attur b'saħħtu fit-tiswir mill-ġdid tas-sistema monetarja u finanzjarja internazzjonali għaliex ma titkellimx b'vuċi waħda, u minħabba l-frammentazzjoni tar-rappreżentanza esterna tagħha fl-affarijiet ekonomiċi internazzjonali;

T.

billi huwa essenzjali li jkun żgurat li s-sistemi ekonomiċi u finanzjarji ma jagħmlux ħsara lill-ekonomja reali;

U.

billi, skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-G20, il-FMI ngħata setgħat akbar ta' superviżjoni u sorveljanza tas-sistama finanzjarja globali, ir-riżorsi finanzjarji tiegħu ġew miżjuda u qed issir riforma bir-reqqa tal-istruttura governattiva tiegħu;

V.

billi s-swieq finanzjarji evolvew matul id-deċennji li għaddew biex joperaw globalment permezz ta' proċessi u netwerks b'livell għoli ta' IT, u billi l-istandardizzazzjoni tad-data baqgħet lura, u għalhekk ostakolat l-aggregazzjoni, l-analiżi u l-ġestjoni ta' data fil-livell tas-swieq – u ħafna drabi anke fil-livell tal-impriżi – u naqqset it-trasparenza tat-tranżazzjonijiet finanzjarji;

1.

Jenfasizza li żblanċi globali jikkostitwixxu theddida potenzjali għall-istabbiltà finanzjarja u makroekonomika, speċjalment meta jkunu eċċessivi, fl-ekonomiji ewlenin u jista' jkollhom riperkussjonijiet fuq ekonomiji oħra; meta jitqies dan, jinnota li żbilanċi li joriġinaw minn allinjamenti strutturali żbaljati u minn nuqqas ta' kompetittività fl-ekonomija nazzjonali għandhom jiġu ttrattati kemm mill-pajjiżi b'bilanċ pożittiv kif ukoll minn dawk b'defiċit, billi dawn jistgħu jkunu sors ta' problemi fundamentali;

2.

Jenfasizza li l-kriżi ekonomika u finanzjarja wriet li l-influss ta' kapital b'riżultat ta' żbilanċi globali għandu jkun akkumpanjat minn politika monetarja responsabbli u regolamentazzjoni u superviżjoni finanzjarji sodi;

3.

Jirrikonoxxi l-ħtieġa li min ifassal il-politika fid-dinja kollha jkompli jaħdem biex jinstabu soluzzjonijiet biex tiġi riformata l-governanza ekonomika globali bl-għan li tiġi bbilanċjata mill-ġdid l-ekonomija dinjija u li tiġi evitata reċessjoni oħra; jenfasizza li r-riforma tal-governanza globali għandha tiżgura li s-swieq ikunu integrati f'qafas istituzzjonali komprensiv biex ikunu jistgħu jiffunzjonaw sew; jistma wkoll li wieħed mill-objettivi prijoritarji tal-governanza ekonomika dinjija jrid ikun il-ħolqien ta' ambjent favorevoli għall-investiment fit-tul;

4.

Jenfasizza l-importanza ta' politiki monetarji responsabbli; iħeġġeġ lill-banek ċentrali tal-ekonomiji ewlenin jikkunsidraw esternalitajiet negattivi potenzjali, bħall-bżieżaq ta' assi, id-dinamika “carry-trade” u d-destabbilizzazzjoni finanzjarja f'pajjiżi oħra, meta jimplimentaw miżuri konvenzjonali jew mhux konvenzjonali;

5.

Huwa konxju mill-fatt li, fl-aħħar nett, il-fiduċja fis-saħħa tal-ekonomija sottostanti u l-profondità, it-trasparenza, is-sofistikazzjoni u l-istabbiltà tas-swieq finanzjarji tagħha huma r-raġunijiet ewlenin li għalihom l-muniti jinżammu bħala riżervi mill-banek ċentrali ta' pajjiżi terzi; jenfasizza f'dan ir-rigward li kull munita li trid issir parti mill-ġabra ta' Drittijiet Speċjali ta' Prelevament tal-FMI trid tkun soġġetta għal konvertibilità sħiħa, u jirrikonoxxi li l-kompożizzjoni tal-ġabra ta' Drittijiet Speċjali ta' Prelevament tal-FMI għandha tirrifletti l-importanza relattiva tal-muniti fis-sistemi finanzjarji u kummerċjali dinjija;

6.

Jiddikjara li r-rati tal-kambju għandhom jirriflettu l-elementi fundamentali tas-suq sabiex jittejbu l-ftuħ u l-flessibbiltà u biex jiġi ffaċilitat l-aġġustament ekonomiku, u għalhekk m'għandomx jiġu ġestiti jew manipulati mill-awtoritajiet monetarji nazzjonali;

7.

Iħeġġeġ lill-membri tal-FMI jaderixxu mal-Artikoli tal-Ftehim, speċjalment rigward l-impenn kontra l-manipulazzjoni tar-rata tal-kambju, kif ukoll mad-dispożizzjonijiet rilevanti tal-GATT u tal-Ftehimiet tad-WTO;

8.

Iħeġġeġ ir-rikonsiderazzjoni tal-użu ta' “Drittijiet Speċjali ta' Prelevament” (SDRs) bħala sostitut possibbli tad-dollaru bħala l-munita ta’ riżerva dinjija, li jista’ jgħin biex jistabbilizza s-sistema finanzjarja dinjija; jitlob lill-FMI jistudja l-allokazzjoni addizzjonali kif ukoll l-użu usa' tad-Drittijiet Speċjali ta' Prelevament (SDR) b'mod partikolari bl-għan li tittejjeb is-sistema multilaterali ġdida tar-rati tal-kambju;

9.

Jappoġġja l-ħidma u l-impenji tal-Istati tal-G20 biex jimplimentaw pjanijiet ta' konsolidament fiskali kkoordinati sew u li jiffavurixxu t-tkabbir fuq perjodu medju ta' żmien filwaqt li jappoġġjaw id-domanda domestika b'ritmu determinat miċ-ċirkustanzi ta' kull pajjiż, filwaqt li japplikaw politiki monetarji xierqa, itejbu l-flessibbiltà tar-rati tal-kambju biex jirriflettu aħjar l-elementi fundamentali ekonomiċi sottostanti, u filwaqt li jwettqu riformi strutturali biex jiffavorixxu l-ħolqien tal-impjiegi u jikkontribwixxu għar-ribilanċjament globali;

10.

Jinnota, madankollu, li, sal-lum il-prospetti fil-livell tal-G20 li jitranġaw l-iżbilanċi globali kienu limitati ħafna;

11.

Iħeġġeġ lill-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO) tieħu rwol attiv fl-identifikazzjoni u fl-indirizzar ta' distorsjonijiet kummerċjali possibbli fis-servizzi finanzjarji kkawżati minn sistemi regolatorji differenti;

12.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tfassal mekkaniżmu komprensiv, ibbażat l-iżjed fuq u interkonness b’mod sod mar-regolamenti tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ, li jevita l-użu tal-kummerċ bħala għodda tal-politika barranija b’mod kuntrarju għall-valuri demokratiċi rikonoxxuti internazzjonalment, kif riflessi fil-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti;

13.

Jistieden lill-Kummissjoni biex fil-laqgħa li jmiss bejn l-UE u l-Istati Uniti tal-Kunsill Ekonomiku Transatlantiku (TEC), titqajjem il-kwistjoni tal-kooperazzjoni reċiproka dwar is-superviżjoni tad-derivattivi tal-prodotti bażiċi skont ir-regolament eżistenti dwar it-trasparenza u l-abbuż tas-suq;

14.

Jistieden lill-UE biex timplimenta d-dikjarazzjonijiet tas-summits tal-G8/G20, partikolarment rigward sussidji għall-fjuwils fossili u l-agrikoltura, b'kunsiderazzjoni tal-linji gwida tal-OKŻE f’dan il-qasam, u rigward il-volatilità tal-prezz tal-ikel u s-swieq tal-prodotti bażiċi;

15.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tirrevedi l-istrateġija kummerċjali tagħha fir-rigward tat-tisħiħ ta’ kummerċ min-nofsinhar għan-nofsinhar u kummerċ intrareġjonali f’partijiet oħra tad-dinja sabiex titnaqqas il-vulnerabbiltà ta’ ħafna ekonomiji żgħar u sabiex tikkontribwixxi għall-iżvilupp ta’ sħab ekonomiċi msaħħa fil-futur;

16.

Jappoġġja l-istabbiliment ta' kalendarju għal pjan ta' azzjoni li jimplimenta l-Qafas tal-G20 għal Tkabbir B'Saħħtu, Sostenibbli u Bilanċjat;

17.

Jilqa' l-inizjattivi kollha għal aktar diskussjoni u kooperazzjoni dwar l-isfidi globali komuni iżda jinnota li ħafna mill-fora attwali, bħall-G20, huma biss għal diskussjoni informali, mingħajr il-bażi legali jew il-karatteristiċi ta' organizzazzjonijiet internazzjonali fil-proċessi tagħhom ta' teħid ta' deċiżjonijiet jew fl-implimentazzjoni u s-superviżjoni tad-deċiżjonijiet tagħhom, u għalhekk jibqgħu dgħajfa bħala strutturi governattivi;

18.

Jinnota li l-metodu ta' teħid ta' deċiżjonijiet b'kunsens li jikkaratterizza ħafna mill-korpi ta' kooperazzjoni globali ma jħeġġiġx it-teħid ta' deċiżjonijiet kuraġġużi u spiss iwassal għal ftehimiet vagi mhux vinkolanti; iħeġġeġ lill-forum globali jemula l-pass tal-UE 'l bogħod mid-dipendenza esklużiva fuq l-unanimità;

19.

Huwa tal-fehma li l-impenji meħuda fil-G20 iridu jkunu aktar konkreti u li jeħtieġ li l-progress jiġi mmonitorjat minn korp indipendenti, aktar formali u inklużiv bi statuti u b'segretarjat, bħall-FMI;

20.

Jilqa' l-passi miftiehma mis-Summit tal-Ministri tal-Finanzi tal-G20 f'Pariġi fid-19 ta' Frar 2011 biex l-iżbilanċi jitkejlu b'ġabra ta' indikaturi; jissottolinja li dawn l-indikaturi għandhom ikopru l-iżbilanċi interni, bħad-dejn u d-defiċits pubbliċi u t-tfaddil u d-dejn privati, kif ukoll l-iżbilanċi esterni minn flussi u trasferimenti kummerċjali u ta' investiment;

21.

Jistieden lill-G20 jwettaq fuq bażi regolari Proċess ta' Valutazzjoni Reċiproka bbażat fuq qafas tal-G20 u l-indikaturi hawn fuq sabiex jipprovdi għażliet politiċi li jiksbu tkabbir b'saħħtu, sostenibbli u bilanċjat;

22.

Jissottolinja li l-atturi finanzjarji joperaw fuq livell globali u, mil-lum 'il quddiem, iqis li d-differenzi ta' koordinazzjoni fir-regolamenti finanzjarji jeħtieġ li jiġu indirizzati sabiex ikun evitat li ċerti atturi finanzjarji japprofittaw ruħhom mill-arbitraġġ regolatorju;

23.

Jenfasizza li l-Unjoni Ewropea għandu jkollha rwol ewlieni fir-riforma ekonomika globali biex l-istituzzjonijiet internazzjonali jsiru aktar leġittimi, trasparenti u li, b’mod anki aktar importanti, l-Unjoni Ewropea għandha taġixxi bħala entità waħda fl-affarijiet ekomomiċi internazzjonali;

24.

Jitlob li l-UE jkollha siġġu fl-FMI u fil-Bank Dinji; jitlob FMI aktar demokratiku, inkluża elezzjoni miftuħa u bbażata fuq il-mertu tad-direttur maniġerjali tiegħu, u żieda sostanzjali fid-drittijiet tal-vot għan-nazzjonijiet li qed jiżviluppaw u dawk fi tranżizzjoni;

25.

Isostni li l-governanza ekonomika globali għandha tkun reattiva, flessibbli u prammatika biżżejjed biex tagħmilha possibbli li jiġi stabbilit liema arranġamenti huma l-aktar adattati, skont iċ-ċirkustanzi u bi qbil mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà;

26.

Jenfasizza li l-Unjoni Ewropea għandu jkollha rwol ewlieni fir-riforma ekonomika globali biex l-istituzzjonijiet internazzjonali u l-fora informali jsiru aktar leġittimi, trasparenti u responsabbli;

27.

Jinnota li dawn l-istituzzjonijiet u l-fora, b’mod partikolari l-G20, jonqoshom ċerta leġittimità parlamentari fil-livell globali, u konsegwentement jistedinhom jinvolvu lill-parlamenti fil-proċessi ta’ teħid ta’ deċiżjoni tagħhom; jiddeplora n-nuqqasijiet demokratiċi ta’ wħud mis-sħab;

28.

Jinnota l-problemi li jistgħu jqumu jekk il-politiki segwiti mill-fora informali differenti u mill-istituzzjonijiet ekonomiċi u finanzjarji internazzjonali tonqoshom il-koerenza; isostni li għandhom jiġu adottati mill-FMI miżuri li jippromwovu koordinazzjoni istituzzjonali globali;

29.

Jissottolinja l-ħtieġa ta' ftehim globali u approċċ komuni rigward il-politika monetarja, il-kummerċ internazzjonali, finanzi pubbliċi sostenibbli u muniti flessibbli bbażati fuq elementi fundamentali ekonomiċi; iqis li l-ekonomija globali għandha tkun ikkaratterizzata minn swieq miftuħa għall-benefiċċju reċiproku tal-parteċipanti kollha; jissottolinja li standards soċjali u ambjentali għoljin huma vitali u jridu jiġu żviluppati fl-aspetti kollha; jenfasizza li l-FMI u d-WTO għandhom ikunu l-parti ewlenija ta' tali proċess;

30.

Iħeġġeġ lill-membri tad-WTO jaċċedu għal ftehimiet kummerċjali multilaterali u jinnegozjaw f’rawnds kummerċjali internazzjonali ulterjuri mmirati lejn it-tnaqqis fl-ostakli għall-kummerċ internazzjonali, filwaqt li jiżguraw kundizzjonijiet ugwali għal kulħadd fis-setturi kollha, u b’hekk jingħata kontribut għat-tkabbir u l-iżvilupp ekonomiku;

31.

Jemmen li, sabiex tippermetti lill-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw jiksbu iżjed benefiċċji mill-kummerċ u biex jiżguraw kundizzjonijiet tax-xogħol deċenti u pagi deċenti għall-ħaddiema kollha, l-UE għandha interess qawwi fit-tisħiħ tal-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol u fl-inkoraġġiment tal-parteċipazzjoni tagħha fil-ħidma tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ u fis-sorveljanza tal-kapitoli tas-sostenibilità tas-sistema ta' preferenzi ġeneralizzati;

32.

Jistieden lill-Kummissjoni biex tiddefinixxi mill-ġdid l-istrateġija tal-kummerċ u l-investiment tal-UE biex tinkludi l-pajjiżi BRIC (Brażil, Russja, Indja u Ċina) bħala sħab kummerċjali ewlenin futuri b’interessi proprji tagħhom f’netwerk globali komuni ta’ interessi interkonnessi ta’ żvilupp sostenibbli soċjali u ekoloġiku;

33.

Huwa tal-fehma li Banek ta’ Żvilupp Multilaterali għandhom jipprovdu riżorsi addizzjonali b’mod iżjed effettiv sabiex jolqtu ħtiġijiet lokali speċifiċi, jappoġġaw investimenti fuq perjodu twil ta' żmien u jikkonsolidaw l-ekonomiji lokali;

34.

Jirrakkomanda FMI b'saħħtu u indipendenti b'għodda u riżorsi biżżejjed li jippermettulu jżid l-attenzjoni mogħtija lil konnessjonijiet transkonfinali mhux biss bit-tisħiħ tas-sorveljanza multilaterali iżda anke billi ssir enfasi fuq l-ekonomiji ta' importanza sistemika u billi jiġu żviluppati indikaturi biex jiġu vvalutati l-iżbilanċi kbar dewwiema; jitlob li l-mandat ta’ intervent tal-FMI jiġi estiż ukoll biex ikopri riskji ġejjin minn kontijiet kapitali;

35.

Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żgurat li ftehimiet multilaterali dwar skambju ta' informazzjoni fiskali jinkorporaw dispożizzjonijiet dwar skambju ta' informazzjoni awtomatiku u jitlob li tittieħed azzjoni biex tissaħħaħ il-bażi legali għal elenkar tal-OKŻE f’lista sewda ta’ ġuriżdizzjonijiet li ma jikkooperawx, bil-ħsieb li titjieb it-trasparenza fiskali u jiġu miġġielda l-frodi u l-evażjoni fiskali; iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex sa tmiem l-2011 tipproponi Standard ta' Rappurtar Pajjiż Pajjiż robust għall-kumpaniji transkonfinali, bl-għan li jittejbu t-trasparenza u l-aċċess għal data rilvenati mill-amministrazzjonijiet fiskali;

36.

Jenfasizza l-importanza ta’ inizjattivi internazzjonali meħuda fl-oqsma tal-istandards tal-kontabilità u l-verifika;

37.

Jistieden lill-mexxejja tal-G20 biex mill-aktar fis possibbli jikkonkludu d-diskussjonijiet dwar l-elementi komuni minimi ta' taxxa globali fuq it-tranżazzjonijiet finanzjarji;

38.

Iqis li l-G20 huwa forum ewlieni għal konsultazzjoni globali, minkejja l-importanza ta' korpi oħra, iżda jinnota li l-G20 għandu numru ta’ nuqqasijiet bħala istituzzjoni globali, fosthom nuqqas ta' rappreżentanza tan-nazzjonijiet iż-żgħar, nuqqas ta’ trasparenza u responsabilità demokratika, kif ukoll nuqqas ta’ bażi legali biex id-deċiżjonijiet tiegħu jsiru legalment vinkolanti;

39.

Jinkoraġġixxi l-FMI u l-G20 ifittxu input u pariri mill-ekonomiji globali b’defiċits baġitarji baxxi u nefqa dixxiplinata tal-gvern, u jaġixxu fuqhom;

40.

Jenfasizza li ż-żona tal-euro, fil-kuntest ta’ dibattiti dwar l-arranġamenti monetarji globali, għandha tiġi kkunsidrata bħala entità waħda meta jitqiesu l-politika tagħha ta’ munita unika u l-politika ta’ rata tal-kambju unika;

41.

Iħeġġeġ lill-UE u lill-Membri tagħha jfittxu soluzzjonijiet biex ikomplu jtejbu l-koordinazzjoni bejn il-“formazzjonijiet G” u s-sistema tan-NU;

42.

Jitlob li jiġi stabbilit bord internazzjonali ta’ banek ċentrali – magħmul primarjament mill-banek ċentrali tal-UE, il-Ġappun, ir-Renju Unit u l-Istati Uniti – b’mandat biex jikkoordina l-politika monetarja, jissorvelja s-superviżjoni finanzjarja u jestendi u jippromwovi l-SDRs bħala munita ta’ riżerva dinjija;

43.

Jirrakkomanda li l-FMI jiġi politikament imsaħħaħ b’summits annwali tal-mexxejja tal-pajjiżi rappreżentati fil-Bord Eżekuttiv tal-FMI; f'dan l-isfond, jinkoraġġixxi wkoll lill-Istati Membri tal-FMI jaħtru persuni mill-membri l-aktar anzjani tal-gvern fil-Bord Eżekuttiv, sabiex ikun jista' jkun minn ta' quddiem bħala l-forum għad-diskussjonijiet u d-deċiżjonijiet rigward il-governanza ekonomika globali;

44.

Iqis li jeħtieġ li tiżdied it-trasparenza tal-fluss internazzjonali tal-kapital, b'mod partikolari billi nfittxu li nġibu fit-tmiem is-segretezza bankarja;

45.

Jenfasizza li n-nuqqas ta' kooperazzjoni bejn is-superviżuri finanzjarji ffaċilita l-firxa tal-kriżi finanzjarja u aggrava l-effetti tagħha; jitlob, f’dan ir-rigward, li l-awtoritajiet superviżorji tal-Unjoni jieħdu t-tmexxija fil-bini ta’ kooperazzjoni internazzjonali u l-istabbiliment tal-aħjar prattiki fir-regolazzjoni finanzjarja; jissottolinja wkoll li konverġenza lejn qafas regolatorju finanzjarju komuni bejn l-Istati Uniti u l-UE tkun ta' benefiċċju;

46.

Jinnota li hemm ħtieġa għall-implimentazzjoni globali ta’ riformi li jtejbu t-trasparenza u r-responsabilità tal-istituzzjonijiet finanzjarji;

47.

Jenfasizza li, għalkemm ġiet adottata leġiżlazzjoni fiċ-ċentri finanzjarji dinjin imfassla biex ittejjeb ir-regolazzjoni ta’ xi oqsma tas-settur finanzjarju, jinħtieġu aktar riformi tar-regoli u l-prattiki fis-sistema bankarja u s-sistema li tinsab moħbija warajha;

48.

Jenfasizza l-bżonn li l-entitajiet superviżorji finanzjarji Ewropej jingħataw mandat ċar biex jaħdmu f’kooperazzjoni mill-qrib mal-kontropartijiet tagħhom barra l-UE jew internazzjonali, kif jagħmel il-Bord Ewropew dwar ir-Riskju Sistemiku (BERS) mal-Bord għall-Istabilità Finanzjarja (FSB);

49.

Jenfasizza l-bżonn li jiġu kkombinati s-superviżjoni mikroprudenzjali u dik makroprudenzjali bħala parti minn approċċ koerenti u uniformi;

50.

Jinnota li l-Istati Uniti u l-UE flimkien huma responsabbli għal kważi 40 % tal-kummerċ dinji u kważi 50 % tal-PDG dinji u jirrakkomanda djalogu makroprudenzjali aħjar, b'enfasi fuq id-djalogu trans-Atlantiku, implimentazzjoni imparzjali u bir-reqqa tal-pakkett Basel III u aktar diskussjonijiet dwar it-twessigħ tal-ambitu tas-superviżjoni għall-istituzzjonijiet finanzjarji mhux bankarji; jitlob biex jinżamm momentum kontinwu wara r-riformi fir-regolazzjoni tas-settur finanzjarju biex jiġi żgurat li l-finanzi jappoġġjaw effettivament l-istabilità u t-tkabbir fl-ekonomija globali reali;

51.

Jirrispetta l-approċċ tal-G20, id-WTO, il-Basel III u entitajiet multinazzjonali oħra filwaqt li jirrikonoxxi l-perikli potenzjali ta’ regolazzjoni żejda u kompetizzjoni regolatorja;

52.

Jilqa’ l-organizzazzjoni ta’ Laqgħa dwar l-Ekonomija Globali għall-gvernaturi tal-banek ċentrali taħt l-awspiċi tal-Bank għall-Ħlasijiet Internazzjonali (BĦI), bħala grupp ta’ referenza għall-organizzazzjoni tal-kooperazzjoni fost il-banek ċentrali;

53.

Huwa mħasseb dwar ir-riskju ta’ frammentazzjoni bħala riżultat tal-varjetà ta’ regolamenti li jaffettwaw l-attivitajiet tal-atturi finanzjarji globali; jitlob, għalhekk, aktar integrazzjoni bejn il-mekkaniżmi li ġew stabbiliti fis-setturi varji;

54.

Jirrikonoxxi r-rwol tal-BEI fil-promozzjoni tat-tkabbir permezz ta’ investiment fuq perjodu twil ta’ żmien;

55.

Jenfasizza l-bżonn li jiġu żviluppati kriterji xierqa għall-identifikazzjoni ta’ istituzzjonijiet finanzjarji sistemikament importanti, bil-għan li jiġu evitati istituzzjonijiet “kbar wisq jew wisq interkonnessi biex ifallu” u għalhekk jonqos ir-riskju sistemiku permezz tal-użu ta’ riżerva u rekwiżiti kapitali addizzjonali, kif ukoll liġijiet antitrust;

56.

Jistieden lill-Kumitat ta' Basel dwar is-Superviżjoni Bankarja jipproponi miżuri li jobbligaw lill-banek sistemikament importanti jeżerċitaw attivitajiet bankarji kummerċjali għal skopijiet partikolari ristretti u jimponu fuqhom l-obbligu ta’ kapitalizzazzjoni awtonoma għal tali attivitajiet;

57.

Iħeġġeġ lill-Kumitat ta' Basel dwar is-Superviżjoni Bankarja jiżviluppa approċċ bħala mudell standardizzat għall-kalkolu ta’ assi peżati għar-riskju (risk-weighted assets - RWAs) sabiex l-esponimenti tal-banek għal riskji ta’ kreditu u tas-suq jiġu vvalutati u mqabbla bi preċiżjoni;

58.

Jirrakkomanda l-iżvilupp ta’ infrastruttura internazzjonali xierqa taħt l-awspiċi tal-FMI li toffri kemm lill-awtoritajiet kif ukoll lill-industrija sors uniku għal data finanzjarja bażika standardizzata li tippermetti li jsiru attivitajiet prudenzjali internazzjonali u kif ukoll proċessi industrijali aktar effiċjenti;

59.

Jenfasizza l-effetti pożittivi ta' qafas ta' governanza ekonomika aktar b'saħħtu fl-UE u fiż-żona tal-euro għal kooperazjoni u koordinament globali;

60.

Jinnota l-importanza kbira tat-tisħiħ u l-approfondiment tas-Suq Uniku Ewropew mhux biss bħala objettiv intern iżda anke bħala eżempju li għandhom isegwu blokok kummerċjali oħra madwar id-dinja;

61.

Jenfasizza l-ħtieġa għal politiki tal-UE kemm fil-qasam tal-biedja kif ukoll f'dak finanzjarju li jgħinu biex jiġu evitati xokkijiet globali fil-provvista u l-prezzijiet tal-ikel;

62.

Jenfasizza l-effetti pożittivi ta’ qafas ta’ governanza aktar b’saħħtu li jirrinforza l-Patt ta' Stabbiltà u Tkabbir fl-UE u ż-żona tal-euro għal kooperazzjoni u koordinazzjoni globali;

63.

Jiddikjara li l-UE għandu jkollha rwol attiv fit-tiswir mill-ġdid tas-sistema monetarja u finanzjarja internazzjonali permezz ta' rappreżentanza esterna aktar b'saħħitha bbażata fuq teħid ta' deċiżjonijiet intern aktar effiċjenti u trasparenti skont id-dispożizzjonijiet rilevanti tat-Trattat ta' Lisbona;

64.

Jilqa’ l-ħolqien ta’ erba’ entitajiet regolatorji finanzjarji Ewropej ġodda, l-Awtorità Bankarja Ewropea, l-Awtorità Ewropea tal-Assigurazzjoni u l-Pensjonijiet tax-Xogħol, l-Awtorità Ewropea tat-Titoli u s-Swieq, u l-Bord Ewropew dwar ir-Riskju Sistemiku, u jittama li dawn jikbru b’saħħithom u jsiru effikaċi;

65.

Jaħseb li l-bżonn li tiġi favorita sitwazzjoni ugwali għal kulħadd ma għandux iżomm lill-UE jew lil blokok reġjonali u pajjiżi oħra milli jsaħħu l-arranġamenti reġjonali li jimmiraw lejn l-użu sħiħ tal-flessibilità pprovduta mid-WTO u standards internazzjonali oħra sabiex jiġu riekwilibrati l-prinċipji fundamentali makroekonomiċi u tiżdied il-prosperità;

66.

Jistieden lill-UE tiffoka fuq it-tnaqqis tad-dipendenza tagħha fuq l-enerġija sabiex trażżan l-inflazzjoni importata u terġa’ tikseb bilanċ kummerċjali ma’ pajjiżi li jipproduċu ż-żejt;

67.

Jenfasizza l-fatt li l-produzzjoni ta’ oġġetti pubbliċi globali bħall-ħarsien tal-klima u l-ilħuq tal-Għanijiet ta’ Żvilupp tal-Millennju tista’ tiġi favorita permezz ta’ qafas ta’ aċċess għal suq kwalifikat tal-UE;

68.

Jistieden lill-Kummissjoni tressaq proposta dwar kif tista' tittejjeb il-proċedura interna tal-UE ta' teħid ta' deċiżjonijiet biex ittejjeb il-koerenza tagħha fir-rigward tar-rappreżentanza esterna fil-qasam tal-kwistjonijiet ekonomiċi u finanzjarji sabiex tiżgura li r-rappreżentanza tal-UE tkun responsabbli demokratikament lejn il-Parlament Ewropew, lejn l-Istati Membri u l-parlamenti nazzjonali;

69.

Iħeġġeġ lill-G20 u lid-WTO jistudjaw il-possibilità ta' ftehim globali għal taxxa fuq il-karbonju għal prodotti u servizzi importati;

70.

Ifakkar li, skont l-Artikolu 138 tat-Trattat ta’ Lisbona, iż-żona tal-euro hija mistennija tintroduċi rappreżentanza esterna unifikata; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tressaq proposta leġiżlattiva għal dan l-iskop;

71.

Jissottolinja l-fatt li parteċipazzjoni sħiħa fl-ekonomija globali hija kruċjali għall-Ewropa biex tieħu vantaġġ mill-opportunitajiet kollha tagħha, u l-aqwa opportunità biex tagħmel dan bħala unità waħda;

72.

Jistieden lill-UE biex dejjem tippromwovi l-kummerċ ġust, id-demokrazija, id-drittijiet tal-bniedem, kundizzjonijiet tax-xogħol deċenti u l-iżvilupp sostenibbli fil-politiki tal-kummerċ tagħha, bi qbil mat-Trattat ta’ Lisbona, l-aġenda interna tagħha u bit-tlestija tal-Għanijiet ta’ Żvilupp tal-Millennju;

73.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

8.5.2013   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

CE 131/60

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 14(3), 23, 24 u 33 tal-Karta tad-Drittijiet tal-Bniedem tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti 1979 dwar l-Eliminazzjoni tal-forom kollha ta’ Diskriminazzjoni Kontra n-Nisa (CEDAW),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 5 tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tat-Tfal,

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 7, 8, 16, 17, 27 u 30 tal-Karta Soċjali Ewropea (riveduta) tal-Kunsill tal-Ewropa,

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni tat-3 ta' Ottubru 2008 bl-isem ‘Bilanċ aħjar bejn xogħol u ħajja: appoġġ akbar għar-rikonċiljazzjoni bejn il-ħajja professjonali, privata u tal-familja’, COM(2008)0635),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni tal-21 ta' Settembru 2010 bl-isem ‘Strateġija għall-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel 2010-2015’ (COM(2010)0491),

—

wara li kkunsidra r-rapport mill-Kummissjoni tat-3 ta' Ottubru 2008 dwar l-implimentazzjoni tal-għanijiet ta’ Barċellona rigward il-faċilitajiet ta' kura għat-tfal f'età ta' qabel l-iskola (COM(2008)0638),

—

wara li kkunsidra r-rapport mill-Kummissjoni tat-18 ta 'Diċembru 2008 dwar l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel – 2010 (COM(2009)0694),

—

wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2008/867/KE tat-3 ta’ Ottubru 2008 dwar l-inklużjoni attiva tan-nies li huma esklużi mis-suq tax-xogħol,

—

wara li kkunsidra l-Patt Ewropew għall-Ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel għall-perjodu 2011-2020,

—

wara li kkunsidra l-Pjattaforma tal-UE kontra l-Esklużjoni Soċjali,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Eurofound tal-24 ta' Marzu 2010 intitolat ‘It-Tieni Stħarriġ Ewropew dwar il-Kwalità tal-Ħajja: Il-ħajja tal-familja u x-xogħol’,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta’ Ottubru 2005 dwar in-nisa u l-faqar fl-Unjoni Ewropea (1),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-3 ta’ Frar 2009 dwar in-nondiskriminazzjoni fuq il-bażi tas-sessi u s-solidarjetà interġenerazzjonali (2),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' Ġunju 2010 dwar aspetti rigward il-ġeneru fil-kuntest tar-reċessjoni ekonomika u l-kriżi finanzjarja (3),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta’ Ġunju 2010 dwar l-evalwazzjoni tar-riżultati ta' pjan ta' rotta għall-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel 2006–2010 u rakkomandazzjonijiet għall-ġejjieni (4),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Frar 2011 dwar lejn sistemi ta' pensjonijiet Ewropej adegwati, sostenibbli u siguri (5),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta' Marzu 2011 dwar l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel fl-Unjoni Ewropea – 2010 (6),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta’ Marzu 2011 dwar l-aspett tal-faqar tan-nisa fl-Unjoni Ewropea (7),

—

wara li kkunsidra l-pożizzjoni tiegħu fl-ewwel qari tal-20 ta' Ottubru 2010 dwar il-proposta għal direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 92/85/KEE dwar l-introduzzjoni ta' miżuri biex jinkoraġġixxu t-titjib fis-saħħa u s-sigurtà fuq il-post tax-xogħol għall-ħaddiema nisa tqal u ħaddiema li welldu reċentement, jew li qed ireddgħu (8),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 48 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi (A7-0317/2011),

A.

billi minħabba tibdil soċjokulturali li wassal għal aċċess għas-suq tax-xogħol u iktar indipendenza finanzjarja għan-nisa, il-mudell ta' familja b'żewġ ġenituri u l-kunċett tat-tfal unikament wara ż-żwieġ m'għadhomx jgħoddu u l-ommijiet waħedhom qed isiru grupp dejjem iktar sinifikanti f'pajjiżi avvanzati u industrijalizzati; billi numru dejjem ikbar ta' nisa qed jagħżlu liberament li jkollhom it-tfal mingħajr irbit;

B.

billi qed tingħata attenzjoni sproporzjonata lill-ġenituri f'età bejn it-tlettax u d-dsatax-il sena bħala triq li twassal biex wieħed ikun ġenitur waħdu, u dan jagħti idea ineżatta ta' min huma l-ġenituri waħedhom; billi sterjotipi ineżatti u li jagħmlu l-ħsara jnaqqsu l-fiduċja tal-ġenituri waħedhom u l-opinjoni fihom infushom, kif ukoll dik tat-tfal;

C.

billi l-familji b'ġenitur wieħed ma jiffurmawx frupp omoġenju, iżda jkopru varjetà wiesgħa ħafna ta' sitwazzjonijiet familjari, finanzjarji u soċjali;

D.

billi l-kundizzjonijiet ta' għajxien ta' ċerti ommijiet waħedhom madankollu jagħmluhom vulnerabbli, u dan jista' jkollu konsegwenzi fuq uliedhom;

E.

billi l-ommijiet waħedhom qed isiru grupp dejjem iktar sinifikanti f'pajjiżi avvanzati u industrijalizzati, kemm jekk b'riżultat ta' divorzju, separazzjoni jew għax qatt ma żżewġu, u billi hemm għalhekk il-ħtieġa li wieħed jirreaġixxi għal din ir-realtà l-ġdida billi jadatta l-politiki;

F.

billi l-Istati Membri għandhom ir-responsabilità li jiżguraw kundizzjonijiet raġonevoli għal ommijiet waħedhom u għal uliedhom;

G.

billi l-politiki pubbliċi f'bosta Stati Membri għadhom ma ġewx adattati għad-diversi mudelli u sitwazzjonijiet familjari, u l-ġenituri waħedhom huma sikwit żvantaġġati soċjalment u ekonomikament;

H.

billi f'bosta soċjetajiet l-għażla li mara tkun omm waħedha mhijiex skreditata jew stigmatizzata, bħalma hi f'soċjetajiet li għal ħafna raġunijiet huma dominati minn mudelli partijarkali;

I.

billi l-maġġoranza l-kbira tal-ġenituri waħedhom fl-Ewropa huma nisa; billi fl-2001, medja ta' 85 % tal-ġenituri waħedhom kienu ommijiet f'età ta' bejn il-25 u l-64 sena, li jfisser li 5 % tal-popolazzjoni totali tan-nisa kienu ommijiet waħedhom u li f'xi Stati Membri, l-ommijiet waħedhom kienu jammontaw għal bejn 6 u 7.5 % (ir-Repubblika Ċeka, il-Polonja, l-Ungerija u s-Slovenja) u f'oħrajn saħansitra 9 % (l-Estonja u l-Latvja),

J.

billi l-imġiba fir-rigward tal-ommijiet waħedhom u tal-politiki f'dan il-qasam tvarja minn reġjun għall-ieħor madwar l-Ewropa, u dan joħloq żbilanċ ġeografiku fejn ir-reġjuni tat-Tramuntana għandhom sistemi ta' benessri iktar b'saħħithom, filwaqt li r-reġjuni tan-Nofsinhar jiddependu fuq ir-rwol tal-familja estiża u r-reġjuni tal-Lvant għandhom taħlita tat-tnejn;

K.

billi, bħala riżultat politiki pubbliċi u status legali differenti (divorzjati, separati, mhux miżżewġin jew romol), l-ommijiet waħedhom jaffaċċjaw sitwazzjonijiet differenti u jibbenefikaw, jiddependi mill-pajjiż fejn jgħixu, minn tipi ta' allokazzjonijiet differenti, inklużi s-servizzi ta' kura tas-saħħa għalihom infushom u għal uliedhom;

L.

billi l-ommijiet waħedhom spiss jinterrompu l-edukazzjoni tagħhom u l-akkwist fil-kapaċitajiet professjonali tagħhom, minħabba li ħinhom u r-riżorsi limitati tagħhom jiddedikawhom biex irabbu lil uliedhom, bir-riżultat li jaffaċċjaw ukoll ir-riskji tal-esklużjoni soċjali u tal-faqar;

M.

billi l-edukazzjoni u l-informazzjoni dwar id-drittijiet sesswali u ta' riproduzzjoni tan-nisa, b'mod partikolari tat-tfajliet, huma essenzjali biex tiġi evitata tqala mhux mixtieqa;

N.

billi n-nisa li tilfu s-sieħeb tagħhom minħabba vjolenza, inkluża l-vjolenza bbażata fuq is-sess, it-terroriżmu u l-kriminalità organizzata, huma iktar vulnerabbli għall-iżolament mis-soċjetà u għalhekk jeħtieġu attenzjoni speċjali biex tiġi stimolata l-integrazzjoni mill-ġdid tagħhom fis-soċjetà filwaqt li jiġu ggwidati fit-twettiq tar-rwol tagħhom ta' ġenituri b'tali mod li jkun għall-aħjar interess tal-wild;

O.

billi fil-livell Ewropew l-awtoritajiet responsabbli qed jintroduċu miżuri u programmi biex jassistu dawn il-kategoriji;