27.6.2014   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 189/50

(1)

De Unie heeft een aantal multilaterale, regionale en bilaterale internationale handelsovereenkomsten gesloten die tot wederzijds voordeel van de partijen rechten en verplichtingen creëren.

(2)

Het is van essentieel belang dat de Unie over passende instrumenten beschikt om haar rechten uit hoofde van internationale handelsovereenkomsten effectief uit te oefenen teneinde haar economische belangen te vrijwaren. Dat geldt vooral in situaties waar derde landen handelsbeperkende maatregelen vaststellen die de voordelen van internationale handelsovereenkomsten voor de marktdeelnemers in de Unie beperken. De Unie dient snel en flexibel te kunnen reageren in de context van de procedures en termijnen van de internationale handelsovereenkomsten die zij heeft gesloten. Er is bijgevolg behoefte aan regels die het kader voor de uitoefening van de rechten van de Unie in bepaalde specifieke situaties bepalen.

(3)

De regelingen voor geschillenbeslechting die zijn ingesteld bij de Overeenkomst tot oprichting van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en bij andere internationale handelsovereenkomsten, met inbegrip van regionale of bilaterale overeenkomsten, hebben tot doel een positieve oplossing te vinden voor geschillen tussen de Unie en de andere partij of partijen bij die overeenkomsten. De Unie dient overeenkomstig die regelingen voor geschillenbeslechting niettemin concessies of andere verplichtingen te kunnen opschorten wanneer andere middelen om een positieve oplossing te vinden voor een geschil hebben gefaald. In dergelijke gevallen dient het optreden van de Unie bij te dragen tot het doel het betrokken derde land te dwingen de desbetreffende internationale handelsregels na te leven om de situatie van wederzijdse voordelen te herstellen.

(4)

Overeenkomstig de WTO-Overeenkomst inzake vrijwaringsmaatregelen moet een WTO-lid dat een vrijwaringsmaatregel wil toepassen of uitbreiden ernaar streven een in wezen gelijkwaardig niveau van concessies en andere verplichtingen te handhaven tussen hemzelf en de exporterende leden voor wie een dergelijke maatregel gevolgen zou hebben. Vergelijkbare regels zijn vastgelegd in andere internationale handelsovereenkomsten die de Unie heeft gesloten, met inbegrip van regionale of bilaterale overeenkomsten. De Unie dient evenwichtsherstellende maatregelen te nemen door concessies of andere verplichtingen op te schorten wanneer het betrokken derde land geen adequate en evenredige aanpassingen ten uitvoer legt. In dergelijke gevallen dient het optreden van de Unie derde landen ertoe aan te zetten handelsbevorderende maatregelen in te voeren om de situatie van wederzijdse voordelen te herstellen.

(5)

Artikel XXVIII van de Algemene Overeenkomst inzake Tarieven en Handel 1994 (GATT 1994) en het ermee verband houdende memorandum regelen de wijziging of intrekking van in de tariefregelingen van WTO-leden vastgestelde concessies. WTO-leden die negatieve gevolgen ondervinden van een dergelijke wijziging hebben onder bepaalde voorwaarden het recht om in wezen gelijkwaardige concessies in te trekken. De Unie moet in dergelijke gevallen evenwichtherstellende maatregelen nemen, tenzij overeenstemming over een compenserende regeling wordt bereikt. Het optreden van de Unie dient tot doel te hebben derde landen te dwingen handelsbevorderende maatregelen ten uitvoer te leggen.

(6)

De Unie dient haar rechten op het gebied van overheidsopdrachten te kunnen doen gelden wanneer een handelspartner zijn verplichtingen in het kader van de WTO-overeenkomst inzake overheidsopdrachten (WTO Agreement on Government Procurement — GPA) of andere internationale handelsovereenkomsten niet nakomt. Overeenkomstig de GPA mag een geschil dat bij de uitvoering van die overeenkomst ontstaat niet leiden tot opschorting van concessies of andere verplichtingen uit hoofde van andere WTO-overeenkomsten waarop het Memorandum inzake Geschillenbeslechting van toepassing is. Het optreden van de Unie dient gericht te zijn op het waarborgen van een in essentie gelijkwaardig niveau van concessies zoals vastgelegd in de toepasselijke internationale handelsovereenkomsten.

(7)

De lidstaten dienen ervoor te zorgen dat binnen hun respectieve grondgebieden handelspolitieke maatregelen op het gebied van overheidsopdrachten worden toegepast op de wijze die het best past bij hun administratieve structuren en praktijken, met inachtneming van het Unierecht.

(8)

Handelspolitieke maatregelen in het kader van deze verordening dienen te worden gekozen en geconcipieerd op basis van objectieve criteria, waaronder de mate waarin zij erin slagen derde landen internationale handelsregels te doen naleven, hun potentieel om verlichting te bieden aan marktdeelnemers binnen de Unie die de gevolgen ondervinden van de maatregelen van derde landen, en het zoveel mogelijk reduceren van de negatieve economische effecten op de Unie, onder meer wat betreft essentiële grondstoffen.

(9)

Deze verordening dient zich te concentreren op de maatregelen waarmee de Unie ervaring heeft wat de totstandbrenging en de toepassing betreft. In het kader van de evaluatie van het functioneren van deze verordening dient te worden onderzocht of het mogelijk is in de verordening ruimte te maken voor het vaststellen van maatregelen in de sector intellectuele-eigendomsrechten en bijkomende maatregelen betreffende diensten, met passende aandacht voor de specifieke kenmerken van elke sector.

(10)

Bij het doen gelden van de rechten van de Unie dient de oorsprong van een product te worden bepaald overeenkomstig Verordening (EEG) nr. 2913/92 van de Raad (2). Bij het doen gelden van de rechten van de Unie na geschillenbeslechting in verband met overheidsopdrachten, dient de oorsprong van een dienst te worden bepaald op basis van de oorsprong van de natuurlijke of rechtspersoon die de dienst verricht; Aanbestedende diensten of instanties dienen normale voorzorgsmaatregelen en zorgvuldigheid toe te passen bij het beoordelen van informatie en garanties die door de inschrijvers met betrekking tot de oorsprong van de goederen en diensten worden verstrekt.

(11)

De Commissie dient uiterlijk drie jaar na het eerste geval van implementatie, maar niet later dan vijf jaar na de inwerkingtreding, indien dit vroeger is, het toepassingsgebied, het functioneren en de doelmatigheid van deze verordening te evalueren, waaronder mogelijke maatregelen in de sector intellectuele-eigendomsrechten en bijkomende maatregelen betreffende diensten. De Commissie dient over haar beoordeling verslag uit te brengen aan het Europees Parlement en de Raad. De evaluatie kan eventueel worden gevolgd door passende wetgevingsvoorstellen.

(12)

Het is belangrijk ervoor te zorgen dat de Commissie, enerzijds, en het Europees Parlement en de Raad, anderzijds, onderling doeltreffend communiceren en van gedachten wisselen, in het bijzonder over geschillen in het kader van internationale handelsovereenkomsten die kunnen leiden tot de vaststelling van maatregelen in het kader van deze verordening.

(13)

Verordening (EG) nr. 3286/94 van de Raad (3), dient te worden gewijzigd om een verwijzing naar deze verordening wat de tenuitvoerlegging van handelspolitieke maatregelen betreft toe te voegen.

(14)

Om eenvormige voorwaarden voor de uitvoering van deze verordening te waarborgen moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend. Deze bevoegdheden moeten worden uitgeoefend overeenkomstig Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad (4).

(15)

Gezien de grote complexiteit van het onderzoeken van de veelsoortige effecten die in het kader van deze verordening vastgestelde handelspolitieke maatregelen kunnen hebben en teneinde voldoende gelegenheid te laten voor het verwerven van zo breed mogelijke steun, mogen door de Commissie geen uitvoeringshandelingen worden vastgesteld indien het in deze verordening genoemde comité bij wijze van uitzondering geen advies over het door de Commissie voorgelegde ontwerp van uitvoeringshandeling uitbrengt.

(16)

Om de belangen van de Unie te vrijwaren, moet de Commissie onmiddellijk toepasselijke uitvoeringshandelingen vaststellen indien dit, in naar behoren gemotiveerde gevallen die verband houden met de noodzaak om handelspolitieke maatregelen aan het gedrag van de betrokken derde partij aan te passen, om dwingende redenen van urgentie vereist is.

(17)

Deze verordening laat onverlet dat op basis van andere toepasselijke Uniehandelingen, of op basis van de bepalingen van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie handelspolitieke maatregelen kunnen worden vastgesteld, met inachtneming van de toepasselijke bepalingen in internationale handelsovereenkomsten betreffende opschorting of intrekking van concessies of andere verplichtingen,

a)

te reageren op inbreuken door derde landen op internationale handelsregels die de belangen van de Unie raken, teneinde een bevredigende oplossing te zoeken die de marktdeelnemers van de Unie weer in het genot stelt van de voordelen daarvan;

b)

het evenwicht van concessies of andere verplichtingen te herstellen in handelsbetrekkingen met derde landen, wanneer de behandeling van goederen uit de Unie zodanig wordt gewijzigd dat het de belangen van de Unie raakt.

a)

na de uitspraak in handelsgeschillen overeenkomstig het WTO-memorandum van overeenstemming inzake de regels en procedures betreffende de beslechting van geschillen (Memorandum inzake Geschillenbeslechting van de WTO), wanneer aan de Unie toestemming is verleend om concessies of andere verplichtingen in het kader van multilaterale en plurilaterale overeenkomsten waarop het Memorandum inzake Geschillenbeslechting van de WTO van toepassing is, op te schorten;

b)

na de uitspraak in handelsgeschillen in het kader van andere internationale handelsovereenkomsten, waaronder regionale of bilaterale overeenkomsten, wanneer de Unie het recht heeft om concessies of andere verplichtingen in het kader van dergelijke overeenkomsten op te schorten;

c)

om het evenwicht van concessies of andere verplichtingen te herstellen, een maatregel waartoe de toepassing van een vrijwaringsmaatregel door een derde land het recht kan verlenen overeenkomstig artikel 8 van de WTO-Overeenkomst inzake vrijwaringsmaatregelen of overeenkomstig de bepalingen inzake vrijwaring die zijn opgenomen in andere internationale handelsovereenkomsten, waaronder regionale of bilaterale overeenkomsten;

d)

in geval van wijzigingen van concessies door een WTO-lid overeenkomstig artikel XXVIII van de GATT 1994, wanneer geen overeenstemming over een compenserende regeling is bereikt.

a)

indien na de uitspraak in een handelsgeschil overeenkomstig het Memorandum inzake Geschillenbeslechting van de WTO concessies of andere verplichtingen worden opgeschort, is hun niveau niet hoger dan het door het Orgaan voor geschillenbeslechting van de WTO toegestane niveau;

b)

indien concessies of andere verplichtingen na afloop van een internationale geschillenbeslechtingsprocedure in het kader van andere internationale handelsovereenkomsten, met inbegrip van regionale of bilaterale overeenkomsten, worden opgeschort, mag hun niveau niet hoger zijn dan het niveau van tenietdoening of uitholling als gevolg van de desbetreffende maatregel van het derde land zoals door de Commissie of door arbitrage, al naar het geval, is vastgesteld;

c)

in het geval van evenwichtherstellende maatregelen ten aanzien van concessies of andere verplichtingen overeenkomstig vrijwaringsbepalingen in internationale handelsovereenkomsten is het optreden van de Unie in wezen gelijkwaardig aan het niveau van de concessies of andere verplichtingen die negatief worden beïnvloed door de vrijwaringsmaatregel, overeenkomstig de voorwaarden van de WTO-Overeenkomst inzake vrijwaringsmaatregelen of de vrijwaringsbepalingen in andere internationale handelsovereenkomsten, met inbegrip van regionale of bilaterale overeenkomsten, uit hoofde waarvan de vrijwaringsmaatregel wordt toegepast;

d)

indien concessies worden ingetrokken in de handel met een derde land in verband met artikel XXVIII van de GATT 1994 en het gerelateerde memorandum (5) zijn zij in wezen gelijkwaardig aan de door dat derde land gewijzigde of ingetrokken concessies, overeenkomstig artikel XXVIII van de GATT 1994 en het gerelateerde memorandum.

a)

doeltreffendheid van de maatregelen om derde landen ertoe te dwingen internationale handelsregels na te leven;

b)

het potentieel van de maatregelen om de situatie van de marktdeelnemers in de Unie die onder de maatregelen van derde landen te lijden hebben, te verlichten;

c)

de beschikbaarheid van alternatieve leveranciers voor de betrokken goederen of diensten, om mogelijke negatieve gevolgen voor de verwerkende industrie, de aanbestedende diensten of instanties of de eindgebruikers in de Unie te voorkomen of tot een minimum te beperken;

d)

het voorkomen van buitensporige administratieve complexiteit en kosten bij de toepassing van de maatregelen;

e)

elk specifiek criterium dat kan zijn vastgesteld in internationale handelsovereenkomsten in verband met de in artikel 3 bedoelde gevallen.

a)

de opschorting van tariefconcessies en de instelling van nieuwe of hogere douanerechten, met inbegrip van de wederinstelling van douanerechten op het meestbegunstigingsniveau of de instelling van douanerechten boven het meestbegunstigingsniveau, of de instelling van enige andere extra heffing op de invoer of uitvoer van goederen;

b)

de instelling of verhoging van kwantitatieve beperkingen op de invoer of uitvoer van goederen, in de vorm van quota's, invoer- of uitvoervergunningen of andere maatregelen;

c)

de opschorting van concessies voor goederen, diensten en leveranciers op het gebied van overheidsopdrachten door:

a)

worden drempelwaarden vastgesteld, naar gelang van de eigenschappen van de betrokken goederen of diensten, waarboven de uitsluiting en/of de verplichte prijstoeslag moet worden toegepast, met inachtneming van de bepalingen van de betrokken handelsovereenkomst en het niveau van tenietdoening of uitholling;

b)

wordt bepaald op welke sectoren of categorieën van goederen of diensten deze drempels van toepassing zijn, en worden alle toepasselijke uitzonderingen vermeld;

c)

wordt bepaald van welke aanbestedende diensten of instanties of categorieën aanbestedende diensten of instanties, vermeld in een lijst per lidstaat, de aanbestedingen onder de werkingssfeer vallen. Daartoe stelt iedere lidstaat een lijst van in aanmerking komende aanbestedende diensten of instanties of categorieën aanbestedende diensten of instanties ter beschikking. De maatregelen zorgen ervoor dat een passende hoeveelheid concessies of andere verplichtingen wordt opgeschort en dat daarbij een eerlijke verdeling onder de lidstaten in acht wordt genomen.

a)

in het geval van een natuurlijke persoon, het land waarvan de persoon onderdaan is of waar hij een permanent verblijfsrecht heeft;

b)

in het geval van een rechtspersoon, een van de volgende mogelijkheden:

a)

wanneer het derde land waarvan de maatregelen in een geschillenbeslechtingsprocedure strijdig met internationale handelsregels worden bevonden, zijn maatregelen met de regels in overeenstemming brengt, of wanneer op enige andere wijze een voor alle partijen bevredigende oplossing is gevonden;

b)

in gevallen van evenwichtherstellende maatregelen ten aanzien van concessies of andere verplichtingen na de vaststelling door een derde land van een vrijwaringsmaatregel, wanneer de vrijwaringsmaatregel wordt ingetrokken of vervalt, of wanneer het betrokken derde land de Unie na de vaststelling van een uitvoeringshandeling krachtens artikel 4, lid 1, adequate en evenredige compensatie biedt;

c)

bij wijzigingen van concessies door een WTO-lid overeenkomstig artikel XXVIII van de GATT 1994, wanneer het betrokken derde land de Unie na de vaststelling van een uitvoeringshandeling krachtens artikel 4, lid 1, adequate en evenredige compensatie biedt.

a)

internationale ontwikkelingen in verband met de opschorting van andere verplichtingen uit hoofde van de algemene overeenkomst inzake de handel in diensten (GATS);

b)

ontwikkelingen binnen de Unie in verband met de vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften over de dienstensectoren;

c)

de doeltreffendheid van eventuele bijkomende handelspolitieke maatregelen als middel om de rechten van de Unie krachtens internationale handelsovereenkomsten te handhaven;

d)

de beschikbare mechanismen om te zorgen voor een eenvormige en efficiënte toepassing van de eventuele bijkomende handelspolitieke maatregelen; en

e)

de gevolgen voor dienstverrichters die zich op het tijdstip van de vaststelling van de uitvoeringshandelingen uit hoofde van deze verordening in de Unie bevinden.