(1)

Bij Verordening (EG) nr. 994/98 is de Commissie gemachtigd, overeenkomstig artikel 87 van het Verdrag, vast te stellen dat, onder bepaalde voorwaarden, steun aan kleine en middelgrote ondernemingen, hierna „KMO's” genoemd, steun ten behoeve van onderzoek en ontwikkeling, steun voor milieubescherming, werkgelegenheid en opleiding, en steun die in overeenstemming is met de kaart welke door de Commissie voor elke lidstaat met het oog op de toekenning van regionale steun is goedgekeurd, met de gemeenschappelijke markt verenigbaar is en niet aan de aanmeldingsverplichting van artikel 88, lid 3, van het Verdrag is onderworpen.

(2)

De Commissie heeft de artikelen 87 en 88 van het Verdrag toegepast in talrijke beschikkingen en besluiten en heeft voldoende ervaring opgedaan om algemene verenigbaarheidscriteria vast te stellen wat betreft steun aan KMO's, investeringssteun binnen en buiten steungebieden, steun in de vorm van risicokapitaalregelingen en steun op het gebied van onderzoek en ontwikkeling, met name in het kader van de toepassing van Verordening (EG) nr. 70/2001 van de Commissie van 12 januari 2001 betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het EG-Verdrag op staatssteun voor kleine en middelgrote ondernemingen (3), de toepassing van Verordening (EG) nr. 364/2004 van de Commissie van 25 februari 2004 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 70/2001 wat betreft uitbreiding van het toepassingsgebied tot steun voor onderzoek en ontwikkeling (4), de toepassing van de mededeling van de Commissie „Staatssteun en risicokapitaal” (5), en de toepassing van de communautaire richtsnoeren inzake staatssteun ter bevordering van risicokapitaalinvesteringen in kleine en middelgrote ondernemingen (6).

(3)

De Commissie beschikt ook over voldoende ervaring bij de toepassing van de artikelen 87 en 88 op opleidingssteun, werkgelegenheidssteun, milieusteun, steun ten behoeve van onderzoek en ontwikkeling, en regionale steun ten aanzien van zowel KMO's als grote ondernemingen, met name in het kader van de toepassing van Verordening (EG) nr. 68/2001 van de Commissie van 12 januari 2001 betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het EG-Verdrag op opleidingssteun (7), Verordening (EG) nr. 2204/2002 van de Commissie van 12 december 2002 betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het EG-Verdrag op werkgelegenheidssteun (8), de communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek en ontwikkeling (9), de communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie (10), de communautaire kaderregeling inzake staatssteun ten behoeve van het milieu (11) en de richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen (12).

(4)

In het licht van deze ervaring dienen sommige van de in voormelde verordeningen vastgestelde voorwaarden te worden aangepast. Met het oog op vereenvoudiging en om doeltreffendere monitoring van de steun door de Commissie te garanderen, dienen deze instrumenten door één enkele verordening te worden vervangen.

(5)

Met deze verordening dient alle steun te worden vrijgesteld die aan alle desbetreffende voorwaarden van deze verordening voldoet, alsmede alle steunregelingen, mits de steun die in het kader van dergelijke regeling kan worden verleend, aan alle desbetreffende voorwaarden van deze verordening voldoet. Om een doeltreffendere monitoring van de steun mogelijk te maken, dienen alle op grond van een steunregeling verleende individuele steunmaatregelen en alle individuele ad-hocsteunmaatregelen die buiten een steunregeling om worden verleend, met uitsluiting evenwel van steunregelingen, een uitdrukkelijke verwijzing naar deze verordening en naar het door de Commissie aan dergelijke maatregelen toegekende identificatienummer te bevatten. Om de tenuitvoerlegging van deze verordening te kunnen monitoren, dient de Commissie ook in staat te zijn van de lidstaten alle nodige informatie te krijgen over de maatregelen die, gebruikmakend van deze verordening, ten uitvoer worden gelegd. Wanneer lidstaten niet binnen een redelijke termijn informatie over deze steunmaatregelen verschaffen, kan zulks dan ook worden beschouwd als een aanwijzing dat de voorwaarden van deze verordening niet worden nageleefd. Wanneer een lidstaat niet de informatie verschaft die monitoring van een steunmaatregel mogelijk maakt, kan zulks de Commissie dus doen besluiten dat het voordeel van deze verordening of van het desbetreffende deel van deze verordening wordt ingetrokken ten aanzien van de betrokken lidstaat. Zodra de lidstaat correcte en volledige informatie heeft verschaft, dient de Commissie toe te staan dat de verordening opnieuw volledig van kracht is.

(6)

Staatssteun in de zin van artikel 87, lid 1, van het Verdrag die niet onder deze verordening valt, dient aan de aanmeldingsverplichting van artikel 88, lid 3, van het Verdrag onderworpen te blijven. Deze verordening laat voor de lidstaten de mogelijkheid onverlet om steun aan te melden waarvan de doelstellingen in overeenstemming zijn met doelstellingen die onder de toepassing van deze verordening vallen. Dergelijke steun zal door de Commissie met name worden beoordeeld op grond van de in deze verordening uiteengezette voorwaarden en overeenkomstig de criteria die in specifieke door de Commissie vastgestelde richtsnoeren of kaderregelingen zijn vastgesteld, wanneer de betrokken steunmaatregel binnen het toepassingsbereik van dergelijk specifiek instrument valt.

(7)

Deze verordening dient niet van toepassing te zijn op exportsteun of steun waarmee binnenlandse producten ten opzichte van ingevoerde producten worden begunstigd. Met name mag de verordening niet gelden voor de oprichting en exploitatie van een distributienetwerk in andere landen. Steun ter financiering van de kosten van deelneming aan handelsbeurzen of van studies of consultancydiensten die noodzakelijk zijn om een nieuw of een bestaand product op een nieuwe markt te introduceren, is in de regel geen exportsteun.

(8)

Deze verordening dient te gelden voor nagenoeg alle sectoren. In de sector van de visserij en de aquacultuur dient met deze verordening alleen steun te worden vrijgesteld op het gebied van onderzoek en ontwikkeling, steun in de vorm van risicokapitaal, opleidingssteun en steun voor kwetsbare en gehandicapte werknemers.

(9)

Wat de landbouwsector betreft, dient, gelet op de bijzondere regels die in de sector van de primaire productie van landbouwproducten gelden, met deze verordening alleen steun te worden vrijgesteld op het gebied van onderzoek en ontwikkeling, steun in de vorm van risicokapitaal, opleidingssteun, milieusteun en steun voor kwetsbare en gehandicapte werknemers.

(10)

Gezien de overeenkomsten die er zijn tussen de verwerking en afzet van landbouwproducten en van niet-landbouwproducten, dient deze verordening te gelden voor de verwerking en afzet van landbouwproducten mits aan bepaalde voorwaarden is voldaan.

(11)

Noch activiteiten op landbouwbedrijven die nodig zijn om een product voor te bereiden voor de eerste verkoop, noch de eerste verkoop aan wederverkopers of verwerkende bedrijven dienen voor de toepassing van deze verordening als verwerking of afzet te worden beschouwd. Het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen heeft verklaard dat de lidstaten, wanneer de Gemeenschap een regeling voor de totstandbrenging van een gemeenschappelijke marktordening in een bepaalde landbouwsector heeft vastgesteld, zich dienen te onthouden van elke maatregel die daarvan afwijkt of er inbreuk op maakt. Daarom dient deze verordening niet te gelden voor steun waarvan het steunbedrag wordt vastgesteld op grond van de prijs of de hoeveelheid afgenomen of op de markt gebrachte producten; evenmin dient zij te gelden voor steun waaraan de verplichting is gekoppeld om deze met primaire producenten te delen.

(12)

Gelet op Verordening (EG) nr. 1407/2002 van de Raad van 23 juli 2002 betreffende staatssteun voor de kolenindustrie (13) dient deze verordening niet op steun aan ondernemingen in de kolenindustrie van toepassing te zijn, met uitzondering van opleidingssteun, steun voor onderzoek en ontwikkeling, en milieusteun.

(13)

Wanneer een regionale-steunregeling is bedoeld om regionale doelstellingen te verwezenlijken, maar op specifieke economische sectoren is toegespitst, kunnen de objectieve en waarschijnlijke effecten van de regeling sectoraal eerder dan horizontaal zijn. Daarom dient de vrijstelling van de aanmeldingsverplichting niet te gelden voor op specifieke economische sectoren toegespitste regionale-steunregelingen. De toeristische sector speelt echter een belangrijke rol in de nationale economieën en heeft over het algemeen een bijzonder gunstig effect op de regionale ontwikkeling. Regionale-steunregelingen die op toeristische activiteiten zijn gericht, dienen dus van de aanmeldingsverplichting te worden vrijgesteld.

(14)

Steun aan ondernemingen in moeilijkheden in de zin van de communautaire richtsnoeren inzake reddings- en herstructureringssteun aan ondernemingen in moeilijkheden (14) dient op grond van die richtsnoeren te worden beoordeeld, om te vermijden dat deze worden omzeild. KMO's die minder dan drie jaar zijn opgericht en waarvan het bedrijfsplan in die eerste drie jaar verlies voorziet, gelden in die periode voor de toepassing van deze verordening niet als ondernemingen in moeilijkheden.

(15)

De Commissie dient erover te waken dat goedgekeurde steun de handelsvoorwaarden niet zodanig verandert dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad. Daarom dient steun aan een begunstigde ten aanzien van wie er een uitstaand bevel tot terugvordering is volgend op een eerdere beschikking van de Commissie waarin de steun onrechtmatig en onverenigbaar met de gemeenschappelijke markt is verklaard, van de toepassing van deze verordening te worden uitgesloten. Bijgevolg blijven voor elke individuele ad-hocsteun die aan een dergelijke begunstigde wordt uitgekeerd, en voor elke steunregeling die geen bepaling bevat waarin dergelijke begunstigden uitdrukkelijk worden uitgesloten, de aanmeldingsvereisten van artikel 88, lid 3, van het Verdrag gelden. Deze bepaling doet niet af aan het gewettigd vertrouwen van begunstigden van steunregelingen ten aanzien van wie er geen uitstaand bevel tot terugvordering bestaat.

(16)

Ten einde de coherente toepassing van de communautaire staatssteunregels te verzekeren, maar ook ten behoeve van administratieve vereenvoudiging, dienen de definities van termen die relevant zijn in het kader van verschillende soorten steun die onder de toepassing van deze verordening vallen, te worden geharmoniseerd.

(17)

Met het oog op transparantie, gelijke behandeling en doeltreffende monitoring dient deze verordening alleen te gelden voor transparante steun. Transparante steun is steun waarvan het bruto-subsidie-equivalent vooraf precies kan worden berekend zonder dat een risicoanalyse hoeft te worden uitgevoerd. Dergelijke precieze berekeningen kunnen bijvoorbeeld worden uitgevoerd wanneer het gaat om subsidies, rentesubsidies en belastingvrijstellingen waarvoor een plafond geldt.

(18)

Steun in de vorm van garantieregelingen dient als transparant te gelden indien de methodiek voor het berekenen van het bruto-subsidie-equivalent na aanmelding daarvan door de Commissie is goedgekeurd en, in het geval van regionale steun, ook wanneer de Commissie die methodiek heeft goedgekeurd na de vaststelling van Verordening (EG) nr. 1628/2006 van de Commissie van 24 oktober 2006 betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het Verdrag op nationale regionale investeringssteun (15). De Commissie zal dergelijke aanmeldingen beoordelen op grond van de mededeling van de Commissie betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het EG-Verdrag op staatssteun in de vorm van garanties (16). Gezien de moeilijkheid om het subsidie-equivalent van steun in de vorm van terugbetaalbare voorschotten te berekenen, dient dit soort steun alleen onder de toepassing van deze verordening te vallen wanneer het totale bedrag van het terugbetaalbare voorschot lager ligt dan de drempel voor individuele aanmelding en de maximum steunintensiteiten zoals die in deze verordening zijn vastgesteld.

(19)

Gezien het hogere risico op verstoring van de mededinging, dienen grote steunbedragen nog steeds op individuele basis door de Commissie te worden beoordeeld. Daarom dienen voor elk soort steun dat onder de toepassing van deze verordening valt, drempels te worden vastgesteld op een niveau waarbij het desbetreffende soort steun en de ervan te verwachten effecten op de mededinging in aanmerking worden genomen. Voor steun welke boven die drempels uitkomt, blijft de aanmeldingsverplichting van artikel 88, lid 3, van het Verdrag gelden.

(20)

Om te garanderen dat steun evenredig is en tot het noodzakelijke steunbedrag beperkt blijft, dienen de drempels, waar mogelijk, te worden uitgedrukt als steunintensiteiten in verhouding tot een reeks in aanmerking komende kosten. Bij het berekenen van de steunintensiteiten dient voor steun die in verschillende tranches wordt uitgekeerd, door discontering de waarde op het tijdstip van de steunverlening te worden berekend. De rentevoet die voor discontering en voor de berekening van het bedrag van andere steun dan subsidies moet worden gehanteerd, dient de referentierentevoet te zijn die op het ogenblik van de steunverlening van toepassing is. Voor steun in de vorm van risicokapitaal dient de drempel als maximale steunbedragen te worden bepaald, omdat deze is gebaseerd op een soort steun waarvan de subsidiabele kosten moeilijk zijn te bepalen.

(21)

De drempels inzake steunintensiteit of steunbedragen dienen, met inachtneming van de ervaringen van de Commissie, op een zodanig niveau te worden vastgesteld dat een passend evenwicht wordt bereikt tussen het streven naar zo weinig mogelijk vervalsing van de mededinging in de gesteunde sector en het aanpakken van het desbetreffende marktfalen of cohesieprobleem. Wat regionale steun betreft, deze drempel dient te worden vastgesteld op een niveau waarbij met de krachtens de regionale-steunkaarten toegestane steunintensiteiten rekening wordt gehouden.

(22)

Om te bepalen of de in deze verordening vastgestelde drempels voor individuele aanmelding en de maximale steunintensiteiten worden nageleefd, dient het totale bedrag aan steun van de overheid ten behoeve van de gesteunde activiteit of het gesteunde project in aanmerking te worden genomen, ongeacht of de steun uit lokale, regionale, nationale of communautaire bronnen wordt gefinancierd.

(23)

Voorts dienen in deze verordening de omstandigheden nader te worden vastgesteld waarin verschillende soorten steun die onder de toepassing van deze verordening vallen, kunnen worden gecumuleerd. Wat betreft de cumulering van onder deze verordening vallende steun met steun die niet onder deze verordening valt, dient rekening te worden gehouden met het besluit van de Commissie waarmee de niet onder deze verordening vallende steun wordt goedgekeurd, alsmede met de staatssteunregels waarop dat besluit is gebaseerd. Bijzondere bepalingen dienen te gelden ten aanzien van de cumulering van steun voor kwetsbare en gehandicapte werknemers met andere soorten steun. Deze verordening dient ook een bepaling te bevatten inzake cumulering van steunmaatregelen waarvan de in aanmerking komende kosten kunnen worden bepaald, en steunmaatregelen waarvan de in aanmerking komende kosten niet kunnen worden bepaald.

(24)

Om te waarborgen dat de steun noodzakelijk is en als prikkel fungeert om verdere activiteiten of projecten te ontwikkelen, dient deze verordening niet te gelden voor activiteiten waartoe de begunstigde reeds onder marktvoorwaarden zou overgaan. Wat onder deze verordening vallende KMO-steun betreft, dient deze prikkel geacht te worden aanwezig te zijn wanneer, vooraleer de activiteiten met betrekking tot de tenuitvoerlegging van het gesteunde project of de gesteunde activiteiten van start zijn gegaan, de KMO een steunaanvraag bij de lidstaat heeft ingediend. [Wat betreft onder deze verordening vallende steun ten behoeve van begunstigden die grote ondernemingen zijn, dient de lidstaat, naast de voorwaarden die voor KMO's gelden, ook na te gaan of de begunstigde — in een intern document — de haalbaarheid van het gesteunde project of de gesteunde activiteit heeft onderzocht in een scenario mét en een scenario zonder steun. Deze analyse moet de begunstigde vooraf uitvoeren aan de hand van kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren. De lidstaat dient die analyse te verifiëren en de desbetreffende documenten in zijn dossiers bij te houden. Voorts dient ad-hocsteun voor grote ondernemingen, omdat het stimulerende effect daarvan als moeilijk aantoonbaar geldt, van het toepassingsbereik van deze verordening te worden uitgesloten. De Commissie gaat in het kader van de aanmelding van de betrokken steun het bestaan van een dergelijk stimulerend effect na aan de hand van de criteria die in de toepasselijke richtsnoeren, kaderregelingen of andere communautaire instrumenten zijn vastgesteld.]

(25)

Om transparantie en doeltreffende monitoring, overeenkomstig artikel 3 van Verordening (EG) nr. 994/98, te garanderen, dient een model te worden vastgesteld dat de lidstaten moeten gebruiken om de Commissie de beknopte informatie te verstrekken telkens wanneer krachtens deze verordening een steunregeling ten uitvoer wordt gelegd of individuele ad-hocsteun wordt toegekend. Deze beknopte informatie zal voor de publicatie van de maatregel in het Publicatieblad van de Europese Unie en op het internet worden gebruikt. De beknopte informatie dient de Commissie te worden gezonden in elektronisch formaat, gebruikmakend van de geëigende IT-toepassing, vóór de maatregel ten uitvoer wordt gelegd. De Commissie geeft elke steunmaatregel die haar wordt meegedeeld, een identificatienummer. Het feit dat een steunmaatregel een dergelijk nummer kreeg toegewezen, impliceert niet dat de Commissie heeft onderzocht of de steun aan de voorwaarden van deze verordening voldoet. Daarmee wordt dus geen gewettigd vertrouwen gecreëerd in hoofde van de lidstaat of de begunstigde ten aanzien van de verenigbaarheid van de steunmaatregel met deze verordening.

(26)

Om dezelfde redenen dient de Commissie specifieke vereisten vast te stellen ten aanzien van de vorm en de inhoud van het jaarlijkse verslag dat de lidstaten bij haar moeten indienen. Voorts is het passend regels vast te stellen betreffende de dossiers die de lidstaten over de krachtens deze verordening vrijgestelde steunregelingen en individuele steunmaatregelen moeten aanleggen.

(27)

Het is noodzakelijk verdere voorwaarden vast te stellen waaraan de krachtens deze verordening vrijgestelde steunregelingen of individuele steunmaatregelen dienen te voldoen. Gelet op artikel 87, lid 3, onder a) en c), van het Verdrag kan dergelijke steun alleen in het gemeenschappelijk belang zijn wanneer hij evenredig is aan het marktfalen of de handicaps die moeten worden overwonnen. Daarom is het passend het toepassingsbereik van deze verordening, voor zover die investeringssteun aan KMO's, milieu-investeringssteun en regionale steun betreft, te beperken tot steun verleend met betrekking tot bepaalde materiële of immateriële investeringen. Gezien de overcapaciteit in de vervoerssector in de Gemeenschap en de specifieke problemen van concurrentieverstoring in het vrachtvervoer over de weg en het luchtvervoer, mogen vervoermiddelen en vervoersuitrusting niet tot de in aanmerking komende investeringskosten worden gerekend voor ondernemingen die hun belangrijkste economische activiteit in deze vervoerssectoren verrichten. Bijzondere bepalingen gelden ten aanzien van de definitie van materiële activa ten behoeve van milieusteun.

(28)

In lijn met de beginselen die voor steun in de zin van artikel 87, lid 1, van het Verdrag gelden, dient steun geacht te worden te zijn verleend op het tijdstip waarop de begunstigde krachtens de toepasselijke nationale wet- en regelgeving een wettelijke aanspraak op de steun verwerft.

(29)

Om te vermijden dat bij investeringen de factor kapitaal ten koste van de factor arbeid wordt begunstigd, dient in de mogelijkheid te worden voorzien de omvang van investeringssteun aan KMO's en regionale steun te bepalen hetzij op grond van de investeringskosten, hetzij op grond van de kosten van de rechtsreeks door een investeringsproject geschapen arbeidsplaatsen.

(30)

Milieusteun in de vorm van belastingverlagingen, steun voor kwetsbare of gehandicapte werknemers, regionale steun of in de vorm van risicokapitaal verschafte steun die op ad-hocbasis wordt verleend, kan een grote impact hebben op de mededinging in de betrokken markt, omdat daarmee de begunstigde ten opzichte van andere ondernemingen die deze steun niet ontvangen, wordt begunstigd. Omdat ad-hocsteun aan slechts één onderneming wordt verleend, valt daarvan ook slechts een beperkt structureel effect te verwachten voor milieu, werkgelegenheid voor gehandicapte of kwetsbare werknemers, regionale cohesie of het marktfalen op de risicokapitaalmarkt. Daarom dienen steunregelingen waarbij het gaat om milieusteun in de vorm van belastingverminderingen, regionale steun of steun in de vorm van risicokapitaal, krachtens deze verordening te worden vrijgesteld, terwijl individuele, ad-hocsteun bij de Commissie dient te worden aangemeld. Met deze verordening dient evenwel ad-hoc regionale steun te worden vrijgesteld wanneer deze ad-hocsteun wordt gebruikt ter aanvulling van op grond van een regionale-steunregeling verleende steun, waarbij het ad-hocbestanddeel maximaal 50 % mag bedragen van de totale steun die ten behoeve van de investering wordt verleend.

(31)

Bij de bepalingen inzake investerings- en werkgelegenheidsteun ten behoeve van KMO's wordt, anders dan bij Verordening (EG) nr. 70/2001 het geval was, niet voorzien in enige mogelijkheid om de maximale steunintensiteiten te verhogen middels een regionale verhoging. Wel kunnen de maximum steunintensiteiten die in het deel over regionale steun zijn bepaald, ook worden toegestaan aan KMO's, mits de voorwaarden voor het toekennen van regionale steun zijn vervuld. Evenzo wordt door de bepalingen inzake steun ten behoeve van milieu-investeringen niet voorzien in de mogelijkheid om de maximale steunintensiteiten middels een regionale verhoging op te trekken. De maximum steunintensiteiten die in het deel over regionale steun zijn bepaald, kunnen echter ook worden toegepast op projecten die een positieve impact op het milieu hebben, mits de voorwaarden voor het toekennen van regionale steun zijn vervuld.

(32)

Doordat met regionale steun de handicaps van achterstandsgebieden worden aangepakt, wordt met dit soort steun de economische, sociale en territoriale cohesie van de lidstaten en van de Gemeenschap als geheel bevorderd. Regionale steun is bedoeld om de ontwikkeling van gebieden met de grootste achterstand te stimuleren door binnen een duurzaam kader investeringen en het scheppen van banen te ondersteunen. Deze steun stimuleert de expansie, rationalisering, modernisering en diversificatie van de economische activiteiten van ondernemingen die in achterstandsgebieden zijn gevestigd, met name door ondernemingen aan te moedigen daar nieuwe vestigingen op te richten.

(33)

Om te voorkomen dat grote regionale-investeringsprojecten kunstmatig in subprojecten worden opgesplitst — en zodoende onder de in deze verordening vastgestelde aanmeldingsdrempels uitkomen — dient een groot investeringsproject als één investeringsproject te gelden indien de investering binnen een periode van drie jaar door dezelfde onderneming of ondernemingen wordt uitgevoerd en bestaat uit vaste activa die economisch ondeelbaar met elkaar zijn verbonden. Om te bepalen of een investering economisch ondeelbaar is verbonden, dienen de lidstaten de technische, functionele en strategische banden en de onmiddellijke geografische nabijheid in aanmerking te nemen. De economische ondeelbaarheid dient te worden beoordeeld, onafhankelijk van de eigendomsverhoudingen. Dit betekent dat, om te bepalen of een groot investeringsproject één investeringsproject vormt, de beoordeling dezelfde is, ongeacht of het project wordt uitgevoerd door één onderneming, door meerdere ondernemingen die de investeringskosten delen, of door meerdere ondernemingen die de kosten van de afzonderlijke investeringen binnen hetzelfde investeringsproject dragen (bijvoorbeeld in het geval van een gemeenschappelijke onderneming).

(34)

Anders dan bij regionale steun die alleen in steungebieden mag worden verleend, kan investerings- en werkgelegenheidssteun voor KMO's zowel in steungebieden als daarbuiten worden verleend. Zodoende kunnen de lidstaten in steungebieden investeringssteun verlenen mits zij alle voorwaarden van het deel over regionale steun of alle voorwaarden van het deel over investeringssteun voor KMO's naleven.

(35)

Duurzame ontwikkeling is, samen met concurrentievermogen en leveringszekerheid van energie, een van de hoofdpijlers van de Lissabon-strategie voor groei en werkgelegenheid. Duurzame ontwikkeling is onder meer gebaseerd op een hoog niveau van bescherming en verbetering van de kwaliteit van het milieu. Ook het stimuleren van een duurzaam milieu en de strijd tegen klimaatverandering leiden tot meer leveringszekerheid, het vrijwaren van het concurrentievermogen van de Europese economieën en de beschikbaarheid van betaalbare energie. De sector milieubescherming wordt vaak geconfronteerd met marktfalen in de vorm van negatieve externaliteiten. Onder normale marktomstandigheden krijgen ondernemingen misschien niet noodzakelijkerwijs een prikkel om hun vervuiling te verminderen omdat met dergelijke vermindering hun kosten kunnen stijgen. Wanneer ondernemingen niet worden verplicht de kosten van vervuiling te internaliseren, draagt de samenleving als geheel deze kosten. Deze internalisering van milieukosten kan worden gegarandeerd door het opleggen van milieuregels of milieubelastingen. Het ontbreken van op communautair niveau volledig geharmoniseerde milieunormen zorgt voor een ongelijk speelveld. Bovendien kan een nog hoger niveau van milieubescherming worden bereikt door initiatieven om verder te gaan dan de verplichte communautaire normen, die de concurrentiepositie van de betrokken onderneming kunnen schaden.

(36)

Omdat voldoende ervaring is opgedaan bij de toepassing van de communautaire kaderregeling inzake staatssteun ten behoeve van het milieu dienen investeringssteun om communautaire normen te overtreffen of bij gebreke van communautaire normen (bijvoorbeeld in het geval van aanpassingen aan bestaande voertuigen), steun voor vroege aanpassing door KMO's aan toekomstige communautaire normen, milieusteun ten behoeve van investeringen in energiebesparing, milieusteun ten behoeve van hoogrenderende warmtekrachtkoppeling, milieusteun ten behoeve van investeringen ter bevordering van hernieuwbare energiebronnen en milieusteun in de vorm van belastingverminderingen te worden vrijgesteld van de aanmeldingsverplichting. Meer bepaald is steun voor de aanschaf van nieuwe transportvoertuigen die aan goedgekeurde communautaire normen voldoen, toegestaan vóór de vankrachtwording ervan, indien de nieuwe normen, zodra zij verplicht worden, niet retroactief op reeds aangeschafte voertuigen van toepassing zijn.

(37)

Een correcte berekening van de extra investerings- of productiekosten om milieubescherming te behalen is van essentieel belang om uit te maken of de steun al dan niet met artikel 87, lid 3, van het Verdrag verenigbaar is. Dergelijke berekening dient plaats te vinden aan de hand van een vergelijkbare referentie-investering die, bij eenzelfde capaciteit inzake daadwerkelijke productie, niet de desbetreffende milieubaten oplevert. Gezien de moeilijkheden die zich kunnen voordoen, met name ten aanzien van de aftrek van de uit de extra-investering resulterende baten, dient te worden voorzien in een vereenvoudigde methode voor het berekenen van de extra-investeringskosten. Daarom dienen deze kosten, met uitzondering van milieusteun voor investeringen in energiebesparende maatregelen, voor de toepassing van deze verordening te worden berekend, zonder de exploitatiebaten, kostenbesparingen of extra bijproducten in aanmerking te nemen en zonder de exploitatiekosten gedurende de levensduur van de investering in aanmerking te nemen. De maximum steunintensiteiten voor de verschillende soorten milieu-investeringssteun zijn dan ook dienovereenkomstig vastgesteld.

(38)

Wat betreft milieusteun ten behoeve van investeringen in warmtekrachtkoppeling en milieusteun ten behoeve van investeringen ter bevordering van hernieuwbare energiebronnen, dienen de extrakosten voor de toepassing van deze verordening te worden berekend zonder andere steunmaatregelen die ten behoeve van dezelfde in aanmerking komende kosten worden verleend, in aanmerking te nemen, met uitzondering van andere steun ten behoeve van milieu-investeringen.

(39)

Om verschillen die tot mededingingsvervalsingen zouden kunnen leiden weg te nemen, om de coördinatie van de verschillende communautaire en nationale initiatieven met betrekking tot KMO's te faciliëren en om de administratieve duidelijkheid en de rechtszekerheid te bevorderen, dient in deze verordening de KMO-definitie te worden gebruikt die is neergelegd in Aanbeveling 2003/361/EG van de Commissie van 6 mei 2003 betreffende de definitie van kleine, middelgrote en micro-ondernemingen (17).

(40)

KMO's spelen een bepalende rol bij het scheppen van arbeidsplaatsen en dragen, meer algemeen, bij tot sociale stabiliteit en economisch dynamisme. Toch kan hun ontwikkeling worden geremd door marktfalen, waardoor deze KMO's te lijden hebben van typische handicaps. KMO's hebben het vaak moeilijk om kapitaal, risicokapitaal of leningen te krijgen, gezien de risicomijdende aard van bepaalde financiële markten en de beperkte zekerheden die zij mogelijk kunnen bieden. Door hun beperkte middelen hebben zij mogelijk ook beperktere toegang tot informatie, met name wat betreft nieuwe technologie en potentiële markten. Om de ontwikkeling van de economische activiteiten van KMO's te bevorderen, dienen met deze verordening bepaalde categorieën steun te worden vrijgesteld wanneer deze ten behoeve van KMO's worden verleend. Bijgevolg is het gerechtvaardigd dit soort steun van voorafgaande aanmelding vrij te stellen en voor de toepassing van deze verordening aan te nemen dat, wanneer een begunstigde aan de in de bijlage bij deze verordening opgenomen KMO-definitie voldoet, die KMO, mits de steun de toepasselijke aanmeldingsdrempel niet overschrijdt, kan worden geacht in zijn ontwikkeling te worden beperkt door de typische, door marktfalen veroorzaakte KMO-handicaps.

(41)

Gelet op de verschillen tussen kleine en middelgrote ondernemingen, dienen voor kleine en voor middelgrote ondernemingen verschillende basissteunintensiteiten en verschillende verhogingen te worden vastgesteld. Marktfalen waarvan KMO's meestal te lijden hebben — onder meer wat betreft toegang tot financiering — resulteert bij kleine ondernemingen in nog grotere obstakels voor hun ontwikkeling dan bij middelgrote ondernemingen.

(42)

Op grond van de ervaring die is opgedaan bij de toepassing van de communautaire richtsnoeren inzake staatssteun ter bevordering van risicokapitaalinvesteringen in kleine en middelgrote ondernemingen (18), lijken er in de Gemeenschap een aantal specifieke gevallen te zijn van een falende risicokapitaalmarkt ten aanzien van bepaalde soorten investeringen in bepaalde ontwikkelingsfasen van ondernemingen. Dit marktfalen resulteert uit een imperfecte afstemming van aanbod van en vraag naar risicokapitaal. Daardoor kan het volume risicokapitaal op de markt te beperkt zijn en vinden ondernemingen geen financiering, ook al hebben zij een waardevol businessmodel en groeiperspectieven. De belangrijkste oorzaak van het falen van de risicokapitaalmarkten, dat met name nadelig uitpakt voor de toegang van KMO's tot kapitaalfinanciering en dat overheidsmaatregelen kan rechtvaardigen, is imperfecte of asymmetrische informatie. Bijgevolg dienen risicokapitaalregelingen in de vorm van investeringsfondsen waarin een voldoende aandeel van de middelen als particulier risicokapitaal wordt beschouwd, onder bepaalde voorwaarden van de aanmeldingsverplichting te worden vrijgesteld. Deze verordening laat de status van de Europese Investeringsbank en het Europese Investeringsfonds in de zin van de communautaire richtsnoeren risicokapitaalsteun onverlet.

(43)

Steun voor onderzoek en ontwikkeling kan bijdragen tot economische groei, versterking van de concurrentiepositie en stimulering van de werkgelegenheid. Op grond van de ervaring van de Commissie bij de toepassing van Verordening (EG) nr. 364/2004, van de communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek en ontwikkeling (19) en de communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie (20) lijkt het zo dat marktfalen, gezien de beschikbare onderzoeks- en ontwikkelingscapaciteit van zowel KMO's als grote ondernemingen, kan verhinderen dat de markt de optimale output bereikt, en in een ondoelmatige uitkomst resulteert. Dergelijke ondoelmatige uitkomsten houden doorgaans verband met positieve externaliteiten/kennisspillover, collectieve goederen/kennisspillover, imperfecte en asymmetrische informatie, en coördinatie- en netwerkfalen.

(44)

Steun ten behoeve van onderzoek en ontwikkeling in KMO's is van bijzonder belang, omdat een van de structurele nadelen van KMO's is gelegen in de moeilijkheden die zij kunnen ondervinden om toegang te krijgen tot nieuwe technologische ontwikkelingen, technologieoverdracht of hooggekwalificeerd personeel. Daarom dient steun voor onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten, steun voor technische haalbaarheidsstudies en steun ter dekking van kosten voor industriële-eigendomsrechten voor KMO's onder bepaalde voorwaarden van de verplichting tot voorafgaande aanmelding te worden vrijgesteld.

(45)

Wat projectsteun voor onderzoek en ontwikkeling betreft, het gesteunde deel van het onderzoeksproject moet volledig binnen de categorieën fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek of experimenteel onderzoek vallen. Omvat een project verschillende soorten opdrachten, dan wordt elke opdracht in één van de volgende categorieën ingedeeld: fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek, experimentele ontwikkeling, of niet behorend tot één van deze categorieën. Bij deze indeling hoeft niet noodzakelijk een chronologische benadering van de opeenvolgende fasen — van fundamenteel onderzoek tot activiteiten die dichter bij de markt staan — te worden gevolgd. Bijgevolg is het mogelijk dat een in een latere projectfase uitgevoerde opdracht als industrieel onderzoek wordt aangemerkt. Evenmin valt uit te sluiten dat een activiteit uit een eerdere projectfase experimentele ontwikkeling kan zijn.

(46)

In de landbouwsector dient, op basis van met name de ervaring die met de toepassing van de mededeling van de Commissie met betrekking tot wijziging van de communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek en ontwikkeling (21) is opgedaan, bepaalde steun voor onderzoek en ontwikkeling te worden vrijgesteld indien vergelijkbare voorwaarden als die van de voor de landbouw specifieke bepalingen van de communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek en ontwikkeling zijn vervuld. Zijn deze specifieke voorwaarden niet vervuld, dan kan steun worden vrijgesteld indien deze voldoet aan de voorwaarden die in de algemene bepalingen van deze verordening wat betreft onderzoek en ontwikkeling zijn uiteengezet.

(47)

Het bevorderen van de opleiding en indienstneming van kwetsbare en gehandicapte werknemers en de vergoeding van additionele kosten voor het in dienst hebben van gehandicapte werknemers zijn een centrale doelstelling van het economische en sociale beleid van de Gemeenschap en de lidstaten.

(48)

Opleiding heeft over het algemeen positieve externaliteiten voor de samenleving als geheel, omdat daarmee het aanbod van geschoolde arbeidskrachten waaruit andere ondernemingen kunnen putten, vergroot, het concurrentievermogen van de communautaire industrie verbetert en zij een belangrijke rol in de werkgelegenheidsstrategie speelt. Opleiding, met inbegrip van e-learning, is ook van essentieel belang voor de totstandbrenging, de verwerving en verspreiding van kennis, een collectief goed van primordiaal belang. Aangezien ondernemingen in de Gemeenschap over het algemeen te weinig in de opleiding van hun werknemers investeren, met name wanneer het algemene opleiding betreft en deze geen onmiddellijk en concreet voordeel voor de betrokken onderneming oplevert, kan staatssteun helpen dit marktfalen te corrigeren. Daarom dient dit soort steun, op bepaalde voorwaarden, van voorafgaande aanmelding te worden vrijgesteld. Omdat KMO's met bijzondere handicaps te kampen hebben en verhoudingsgewijs hogere kosten moeten dragen wanneer zij in opleiding investeren, dienen de intensiteiten van de krachtens deze verordening vrijgestelde steun voor KMO's te worden opgetrokken.

(49)

Daarbij kan een onderscheid worden gemaakt tussen algemene en specifieke opleiding. De toegestane steunintensiteiten dienen te verschillen naar gelang het soort verstrekte opleiding en de omvang van de onderneming. Door een algemene opleiding worden overdraagbare bekwaamheden verschaft en worden de kansen van de opgeleide werknemer op de arbeidsmarkt aanzienlijk verbeterd. Steun ten behoeve van deze doelstelling heeft minder mededingingsverstorende effecten, hetgeen betekent dat hogere steunintensiteiten van voorafgaande aanmelding kunnen worden vrijgesteld. Specifieke opleiding die in hoofdzaak de onderneming ten goede komt, houdt een groter risico op verstoring van de mededinging in en daarom dient de steunintensiteit die van voorafgaande aanmelding kan worden vrijgesteld, lager te zijn. Opleiding geldt ook als algemene opleiding wanneer deze verband houdt met milieubeheer, eco-innovatie of maatschappelijk verantwoord ondernemen en zodoende de mogelijkheden van de begunstigde om bij te dragen aan de algemene doelstellingen op milieugebied, versterkt.

(50)

Bepaalde categorieën gehandicapte of kwetsbare werknemers hebben het nog steeds bijzonder moeilijk de arbeidsmarkt te betreden. Daarom is er voor overheden een rechtvaardigingsgrond om maatregelen toe te passen die ondernemingen moeten stimuleren hun personeelsbestand uit te breiden, met name met werknemers uit deze achterstandscategorieën. De arbeidskosten vormen een onderdeel van de normale exploitatiekosten van elke onderneming. Daarom is het van bijzonder belang dat steun ten behoeve van werkgelegenheid voor gehandicapte en kwetsbare werknemers een positief effect op het werkgelegenheidsniveau van deze categorieën werknemers dient te hebben en dient hij de ondernemingen niet gewoon in staat te stellen kosten die zij anders zouden moeten dragen, te verlagen. Bijgevolg dient dit soort steun van voorafgaande aanmelding te worden vrijgesteld wanneer valt te verwachten dat daarmee deze categorieën werknemers worden geholpen bij hun herintrede op de arbeidsmarkt of, in het geval van gehandicapte werknemers, bij het herintreden en het op de arbeidsmarkt blijven.

(51)

Het is passend overgangsbepalingen vast te stellen voor steun die vóór de inwerkingtreding van deze verordening werd verleend en die, in strijd met de verplichting uit hoofde van artikel 88, lid 3, van het Verdrag, niet is aangemeld. Met de intrekking van Verordening (EG) nr. 1628/2006 van de Commissie van 24 oktober 2006 betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het Verdrag op nationale regionale-investeringssteun kunnen de bestaande regionale-investeringsregelingen, in de vorm waarin zij werden vrijgesteld, nog steeds ten uitvoer worden gelegd, overeenkomstig artikel 9, lid 2, laatste streepje, van die verordening, op de in diezelfde verordening bepaalde voorwaarden.

(52)

Gezien de ervaring van de Commissie op dit gebied, en met name de regelmaat waarmee het over het algemeen noodzakelijk is het staatssteunbeleid te herzien, dient de geldigheidsduur van deze verordening te worden beperkt. Indien de geldigheidsduur van deze verordening verstrijkt zonder dat zij is verlengd, dienen steunregelingen die krachtens deze verordening reeds zijn vrijgesteld, nog zes maanden vrijgesteld te blijven teneinde de lidstaten voldoende tijd te geven de nodige aanpassingen door te voeren.

(53)

De volgende verordeningen dienen te worden ingetrokken: Verordening (EG) nr. 70/2001, Verordening (EG) nr. 68/2001, Verordening (EG) nr. 2204/2002 en Verordening (EG) nr. 1628/2006,

a)

regionale investerings- en werkgelegenheidssteun;

b)

KMO-steun ten behoeve van investeringen en werkgelegenheid

c)

steun voor milieubescherming

d)

KMO-steun ten behoeve van consultancy en deelneming aan beurzen;

e)

steun in de vorm van risicokapitaal;

f)

steun voor onderzoek en ontwikkeling;

g)

opleidingssteun, en

h)

steun voor kwetsbare of gehandicapte werknemers.

a)

steun voor werkzaamheden die verband houden met de uitvoer, waaronder wordt verstaan steun die rechtstreeks aan de uitgevoerde hoeveelheden, de oprichting en exploitatie van een distributienet of andere lopende uitgaven met betrekking tot werkzaamheden op het gebied van de uitvoer is gerelateerd;

b)

steun die afhangt van het gebruik van binnenlandse producten in plaats van ingevoerde producten.

a)

steun verleend aan in de sectoren visserij en aquacultuur actieve ondernemingen voor zover die onder Verordening (EG) nr. 104/2000 van de Raad (22) vallen, met uitzondering van opleidingssteun, steun in de vorm van risicokapitaal, steun voor onderzoek en ontwikkeling, en steun voor kwetsbare en gehandicapte werknemers;

b)

steun verleend aan ondernemingen die in de primaire productie van de in Bijlage I van het Verdrag vermelde landbouwproducten actief zijn, met uitzondering van opleidingssteun, steun in de vorm van risicokapitaal, steun voor onderzoek en ontwikkeling, milieusteun en steun voor kwetsbare en gehandicapte werknemers;

c)

steun verleend aan ondernemingen die op het gebied van de verwerking en de afzet van in Bijlage I van het Verdrag vermelde landbouwproducten actief zijn, in de volgende gevallen:

d)

steun verleend aan ondernemingen die in de kolenindustrie actief zijn, met uitzondering van opleidingssteun, steun voor onderzoek en ontwikkeling en milieusteun.

e)

steun verleend aan ondernemingen die in de ijzer- en staalindustrie actief zijn, met uitzondering van milieusteun, opleidingssteun en steun voor kwetsbare en gehandicapte werknemers;

f)

regionale steun verleend aan ondernemingen die in de scheepsbouwsector actief zijn;

g)

regionale steun verleend aan ondernemingen die in de synthetischevezelindustrie (23) actief zijn.

a)

steunregelingen waarin niet uitdrukkelijk de betaling wordt uitgesloten van individuele steun aan een onderneming ten aanzien waarvan er een uitstaand bevel tot terugvordering is volgend op een eerdere beschikking van de Commissie waarin de steun onrechtmatig en onverenigbaar met de gemeenschappelijke markt is verklaard;

b)

individuele ad-hocsteun voor een onderneming ten aanzien waarvan er een uitstaand bevel tot terugvordering is volgend op een eerdere beschikking van de Commissie waarin de steun onrechtmatig en onverenigbaar met de gemeenschappelijke markt is verklaard;

c)

steun aan ondernemingen in moeilijkheden.

1)

„steun” of „steunmaatregel”: elke maatregel die aan alle criteria van artikel 87, lid 1, van het Verdrag voldoet;

2)

„steunregeling”: elke regeling op grond waarvan aan ondernemingen die in de regeling op algemene en abstracte wijze zijn omschreven, individuele steun kan worden toegekend zonder dat hiervoor nog uitvoeringsmaatregelen vereist zijn, alsmede elke regeling op grond waarvan steun die niet aan een specifiek project is gebonden, voor onbepaalde tijd en/of voor een onbepaald bedrag aan een of meer ondernemingen kan worden toegekend;

3)

„individuele ad-hocsteun”: individuele steun die niet op grond van een steunregeling wordt verleend;

4)

„steunintensiteit”: het steunbedrag, uitgedrukt als een percentage van de in aanmerking komende kosten;

5)

„transparante steun”: steun waarvan het bruto-subsidie-equivalent vooraf precies kan worden berekend zonder dat een risicoanalyse hoeft te worden uitgevoerd;

6)

„kleine en middelgrote ondernemingen” of „KMO's”: ondernemingen die aan de in Bijlage I vastgestelde criteria voldoen;

7)

„grote ondernemingen”: ondernemingen die niet aan de aan de in Bijlage I vastgestelde criteria voldoen;

8)

„steungebieden”: voor regionale steun in aanmerking komende gebieden, zoals die zijn afgebakend op de regionale-steunkaart die voor de betrokken lidstaat voor de periode 2007-2013 werd goedgekeurd;

9)

„materiële activa”: activa met betrekking tot gronden, gebouwen en installaties, machines en uitrusting. In de vervoerssector, met uitzondering van het vrachtvervoer over de weg en het luchtvervoer, worden vervoermiddelen en vervoersuitrusting als in aanmerking komende activa beschouwd, behalve wat betreft regionale steun;

10)

„immateriële activa”: activa die technologieoverdracht door de verwerving van octrooirechten, licenties, knowhow of niet-geoctrooieerde technische kennis inhouden;

11)

„groot investeringsproject”: een initiële investering in kapitaalgoederen waarbij de in aanmerking komende uitgaven meer dan 50 miljoen EUR bedragen, berekend in prijzen en wisselkoersen die gelden op het tijdstip dat de steun wordt toegekend;

12)

„aantal werknemers”: het aantal arbeidsjaareenheden (AJE's), zijnde het aantal gedurende een jaar voltijds werkende werknemers, waarbij deeltijdarbeid en seizoenarbeid in fracties van arbeidsjaareenheden worden uitgedrukt.

13)

„rechtstreeks door een investeringsproject geschapen werkgelegenheid”: werkgelegenheid die verband houdt met de activiteit waarop de investering betrekking heeft, met inbegrip van werkgelegenheid die dankzij een verhoging van de bezettingsgraad van de door de investering gecreëerde capaciteit is geschapen;

14)

„loonkosten”: het totale bedrag dat daadwerkelijk door de begunstigde van de steun ten aanzien van de desbetreffende werkgelegenheid moet worden betaald, omvattend:

15)

„KMO-steun ten behoeve van investeringen en werkgelegenheid”: steun die aan de in artikel 12 bepaalde voorwaarden voldoet;

16)

„investeringssteun”: omvat de soorten steun waarin door de volgende artikelen wordt voorzien: artikel 11 betreffende regionale investerings- en werkgelegenheidssteun; artikel 12 betreffende KMO-steun ten behoeve van investeringen en werkgelegenheidssteun, en de artikelen 14 tot en met 18 betreffende milieu-investeringssteun;

17)

„kwetsbare werknemer”: een persoon die tot een van de volgende categorieën behoort:

18)

„gehandicapte werknemers”:

19)

„sociale werkvoorziening”: werkvoorziening waarvan het personeelsbestand voor ten minste 50 % uit gehandicapte werknemers bestaat;

20)

„begeleid werken”: werkgelegenheid voor gehandicapte werknemers in een instelling die persoonlijke ondersteuning of hulp biedt, maar die geen omgeving met „sociale werkvoorziening” is;

21)

„landbouwproducten”:

22)

„verwerking van landbouwproducten”: een bewerking van een landbouwproduct die een product oplevert dat nog steeds een landbouwproduct is, met uitzondering van activiteiten op landbouwbedrijven die nodig zijn om een plantaardig of dierlijk product voor de eerste verkoop voor te bereiden;

23)

„afzet van landbouwproducten”: het in voorraad hebben of uitstellen met het oog op verkoop, te koop aanbieden, leveren of op enige andere wijze verhandelen, met uitzondering van de eerste verkoop door een primaire producent aan wederverkopers of verwerkingsbedrijven en alle activiteiten waarmee een product voor een dergelijke eerste verkoop wordt voorbereid. Verkoop door een primaire producent aan eindgebruikers geldt als afzet indien deze plaatsvindt in speciaal daartoe voorziene afzonderlijke lokalen;

24)

„toeristische activiteiten”: de volgende bedrijfsactiviteiten in de zin van NACE Rev. 1.1:

25)

„terugbetaalbaar voorschot”: een lening voor een project die in één of meer tranches wordt betaald en waarbij de voorwaarden voor terugbetaling afhangen van de uitkomst van het onderzoeks- en ontwikkelingsproject.

26)

„risicokapitaal”: financiering met aandelenkapitaal en hybride kapitaal van ondernemingen tijdens hun eerste-groeifasen (begin-, aanloop- en ontwikkelingsfase);

27)

„ijzer- en staalindustrie”: de sectoren die onder Bijlage I van de richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen 2007-2013 vallen (25).

a)

steun in de vorm van leningen indien voor het berekenen van het bruto-subsidie-equivalent het referentiepercentage is gebruikt dat van toepassing is op het tijdstip dat de steun wordt toegekend, en in aanmerking nemend dat de gebruikelijke zekerheid is gesteld en/of dat aan de lening geen abnormaal risico is verbonden;

b)

steun vervat in garantieregelingen indien de methodiek voor het berekenen van het bruto-subsidie-equivalent na aanmelding daarvan door de Commissie is aanvaard in het kader van de toepassing van deze verordening of van Verordening (EG) nr. 1628/2006 en indien de goedgekeurde methodiek uitdrukkelijk is toegespitst op het soort garanties en het soort onderliggende transacties die in het geding zijn;

c)

steun vervat in belastingmaatregelen indien door de maatregel wordt voorzien in een maximum dat garandeert dat de toepasselijke drempel niet wordt overschreden.

a)

steun in de vorm van kapitaalinjecties;

b)

steun in de vorm van risicokapitaalmaatregelen, tenzij de steun aan de voorwaarden van artikel 23 voldoet.

a)

KMO-steun ten behoeve van investeringen en werkgelegenheid: 7,5 miljoen EUR per onderneming per investeringsproject;

b)

milieu-investeringssteun: 5 miljoen EUR per onderneming per investeringsproject;

c)

KMO-steun ten behoeve van consultancy en deelneming aan beurzen: 2 miljoen EUR per onderneming per project;

d)

steun voor onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten en haalbaarheidsstudies:

Een project wordt geacht „overwegend” uit fundamenteel onderzoek of „overwegend” uit industrieel onderzoek te bestaan, indien meer dan 50 % van de in aanmerking komende projectkosten wordt gemaakt voor activiteiten die binnen de categorie „fundamenteel onderzoek”, onderscheidenlijk „industrieel onderzoek” vallen. In gevallen waarin niet is vast te stellen dat het project overwegend tot een bepaalde onderzoekscategorie behoort, geldt de lagere drempel;

e)

steun aan KMO's ten behoeve van de kosten voor industriële-eigendomsrechten: 5 miljoen EUR per onderneming per project;

f)

opleidingssteun: 2 miljoen EUR per opleidingsproject;

g)

steun voor de indienstneming van kwetsbare werknemers: 5 miljoen EUR per onderneming per jaar;

h)

werkgelegenheidssteun voor gehandicapte werknemers in de vorm van loonsubsidies: 10 miljoen EUR per onderneming per jaar;

i)

werkgelegenheidssteun voor gehandicapte werknemers ter compensatie van additionele uitgaven: 10 miljoen EUR per onderneming per jaar.

a)

toename van de omvang van het project/de activiteit als gevolg van de steun;

b)

toename van de reikwijdte van het project/de activiteit als gevolg van de steun;

c)

stijging van de totale uitgaven van de begunstigde voor het project/de activiteit als gevolg van de steun.]

a)

een investering in materiële en/of immateriële activa ten behoeve van de oprichting van een nieuwe vestiging, de uitbreiding van een bestaande vestiging, de diversificatie van de productie van een bestaande vestiging naar nieuwe, additionele producten, of een fundamentele wijziging in het volledige productieproces van een bestaande vestiging; of

b)

de verwerving van kapitaalgoederen die rechtstreeks met een vestiging verband houden, mits de vestiging is gesloten of was gesloten indien zij niet was overgenomen, en mits de kapitaalgoederen door een onafhankelijke investeerder worden verworven.

a)

zij worden uitsluitend in de steun ontvangende vestiging gebruikt;

b)

zij worden als afschrijfbare activa beschouwd;

c)

zij worden van derden tegen marktvoorwaarden verworven, zonder dat de koper in een positie verkeert om in de zin van artikel 3 van Verordening (EG) nr. 139/2004 (28) zeggenschap uit te oefenen over de verkoper, of omgekeerd;

d)

zij maken van de activa van de onderneming deel uit en blijven in de steun genietende vestiging behouden gedurende minstens vijf jaar of, in het geval van KMO's, drie jaar.

a)

de werkgelegenheid komt binnen de drie jaar na de voltooiing van de investering tot stand;

b)

het investeringsproject leidt tot een nettotoename van het aantal werknemers, in de betrokken vestiging, in vergelijking met het gemiddelde van de voorbije twaalf maanden, en

c)

de werkgelegenheid blijft behouden gedurende een periode van ten minste vijf jaar in het geval van grote ondernemingen en een periode van ten minste drie jaar in het geval van KMO's.

a)

50 % van de in aanmerking komende investeringen in gebieden die op grond van artikel 87, lid 3, onder a), van het Verdrag in aanmerking komen, en 40 % van de in aanmerking komende investeringen in de overige voor regionale steun in aanmerking komende gebieden, zoals die zijn afgebakend op de regionale-steunkaart die voor de betrokken lidstaat voor de periode 2007-2013 werd goedgekeurd, indien de begunstigde een kleine of middelgrote onderneming is;

b)

25 % van de in aanmerking komende investeringen in gebieden die op grond van artikel 87, lid 3, onder a), van het Verdrag in aanmerking komen, en 20 % van de in aanmerking komende investeringen in de overige voor regionale steun in aanmerking komende gebieden, zoals die zijn afgebakend op de regionale-steunkaart die voor de betrokken lidstaat voor de periode 2007-2013 werd goedgekeurd, indien de begunstigde minder dan 750 werknemers in dienst heeft en/of een omzet van minder dan 200 miljoen EUR behaalt, berekend overeenkomstig Bijlage I.

a)

20 % in het geval van kleine ondernemingen;

b)

10 % in het geval van middelgrote ondernemingen.

a)

de in aanmerking komende materiële en immateriële investeringskosten; of

b)

de geraamde loonkosten, berekend over een periode van twee jaar, voor werkgelegenheid die rechtstreeks door het investeringsproject wordt geschapen.

a)

75 % van de in aanmerking komende investeringen in de ultraperifere gebieden;

b)

65 % van de in aanmerking komende investeringen op de kleinere eilanden in de Egeïsche Zee in de zin van Verordening (EEG) nr. 2019/93 van de Raad (29);

c)

50 % van de in aanmerking komende investeringen in gebieden die op grond van artikel 87, lid 3, onder a), van het Verdrag in aanmerking komen;

d)

40 % van de in aanmerking komende investeringen in alle overige gebieden.

a)

„milieubescherming”: elke maatregel die is gericht op de preventie of het herstel van aantastingen van de natuurlijke omgeving of de natuurlijke hulpbronnen door de eigen activiteiten van de begunstigde, op het beperken van het risico op dergelijke aantastingen, dan wel op de aanmoediging van een rationeler gebruik van die hulpbronnen, met inbegrip van energiebesparende maatregelen en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen;

b)

„energiebesparende maatregelen”: maatregelen die de ondernemingen in staat stellen het energieverbruik in hun productiecyclus te verminderen, met uitsluiting van het ontwerp en de vervaardiging van machines of van vervoermiddelen die minder natuurlijke hulpbronnen verbruiken, en met uitsluiting van maatregelen die op een hogere veiligheid of een betere hygiëne zijn gericht;

c)

„communautaire norm”: een verplichte communautaire norm waarbij de op milieugebied te bereiken normen zijn vastgesteld. Uit hoofde van Richtlijn nr. 96/61/EG van de Raad (30) vastgestelde verplichtingen gelden voor de toepassing van deze verordening niet als een communautaire norm;

d)

„hernieuwbare energiebronnen”: hernieuwbare, niet-fossiele energiebronnen (windenergie, zonne-energie, geothermische energie, golfenergie, getijdenenergie, waterkrachtinstallaties met een vermogen van minder dan 10 MW, directe verbranding van biomassa, stortgas, rioolwaterzuiveringsgas en biogas);

e)

„uit hernieuwbare energiebronnen opgewekte energie”: energie opgewekt met processen waarbij uitsluitend van hernieuwbare energiebronnen wordt gebruikgemaakt, alsmede het aandeel in calorische waarde van de met hernieuwbare energiebronnen in hybride installaties opgewekte energie — zoals bijstook — die ook met conventionele energiebronnen werken, met inbegrip van hernieuwbare elektriciteit voor accumulatiesystemen en met uitzondering van elektriciteit die van dergelijke systemen afkomstig is;

f)

„warmtekrachtkoppeling”: gelijktijdige opwekking in één proces van thermische energie en elektrische en/of mechanische energie;

g)

„hoogrenderende warmtekrachtkoppeling”: warmtekrachtkoppeling die voldoet aan de criteria van Bijlagen II en III bij Richtlijn 2004/8/EG van het Europees Parlement en de Raad (31) en aan de in artikel 4 van die richtlijn vastgestelde geharmoniseerde rendementsreferentiewaarden;

h)

„milieubelasting”: een belastingmaatregel waarvan de bijzondere grondslag een duidelijk negatief milieueffect heeft en die drukt op bepaalde goederen of diensten teneinde de milieukosten in de prijs ervan op te nemen en/of gerecycleerde producten concurrerender te maken en de producenten en verbruikers aan te zetten tot activiteiten die voor het milieu minder schadelijk zijn;

i)

„materiële activa”: voor de toepassing van deel 3 van deze verordening en in afwijking van artikel 2, punt 9, worden vervoermiddelen en vervoersuitrusting voor het vrachtvervoer over de weg ook als in aanmerking komende materiële activa beschouwd.

a)

dankzij de investering kan de begunstigde de door zijn activiteiten veroorzaakte vervuiling verminderen door verder te gaan dan de geldende communautaire normen, ongeacht of er nationale normen bestaan die strenger zijn dan de communautaire norm;

b)

dankzij de investering kan de begunstigde de door zijn activiteiten veroorzaakte vervuiling verminderen bij afwezigheid van communautaire normen.

a)

„aandelenkapitaal”: eigendomsbelang in een onderneming, vertegenwoordigd door de aandelen die onder de investeerders zijn uitgegeven;

b)

„hybride kapitaalinstrumenten”: financiële instrumenten waarvan het rendement voor de houder in hoofdzaak is gebaseerd op de winst of het verlies van de onderliggende doelonderneming; de instrumenten zijn ongedekt bij niet-nakoming;

c)

„particulier risicokapitaal”: particuliere (in tegenstelling tot openbare) aandelenkapitaal of hybride kapitaalinvestering in niet-beursgenoteerde ondernemingen; dit omvat durfkapitaal;

d)

„beginkapitaal”: financiële middelen om een initieel concept te bestuderen, te beoordelen en te ontwikkelen. Gaat vooraf aan de aanloopfase;

e)

„aanloopkapitaal”: financiële middelen die ondernemingen worden verstrekt voordat zij met de commerciële productie of dienstverlening beginnen en voordat zij winst maken, en die voor productontwikkeling en marktintroductie zijn bedoeld;

f)

„ontwikkelingskapitaal”: financiële middelen die worden verstrekt ter bevordering van de groei en expansie van een onderneming, ongeacht of zij break-even werkt of winst maakt. Dit kapitaal mag worden gebruikt voor het financieren van extra productiecapaciteit, voor markt- of productontwikkeling of als extra werkkapitaal;

g)

„uitgangsstrategie”: strategie voor de liquidatie van deelnemingen door een durfkapitaal- of particulier aandelenfonds volgens een plan om een maximaal rendement te behalen, zoals commerciële verkoop, afschrijvingen, terugbetaling van preferente aandelen/leningen, verkoop aan een andere durfkapitaalverschaffer, verkoop aan een financiële instelling en verkoop via een openbaar aanbod (met inbegrip van beursintroductie);

h)

„doelonderneming”: een onderneming waarin een investeerder of investeringsfonds overweegt te investeren.

a)

voor elke investering bestaat er een ondernemingsplan, dat nadere gegevens bevat over het product, de ontwikkeling van de verkopen en de winstgevendheid en waarin vooraf de levensvatbaarheid van het project wordt aangetoond, en

b)

voor iedere investering bestaat er een heldere en realistische uitgangsstrategie.

a)

er is een overeenkomst tussen een professionele fondsbeheerder of de beheersmaatschappij van het fonds, en de deelnemers in het fonds, die bepaalt dat de vergoeding van de beheerder prestatiegerelateerd is en die de doelstellingen van het fonds en een tijdschema voor de investeringen vastlegt;

b)

de particuliere marktinvesteerders zijn bij de investeringsstructuur van het fonds betrokken en hebben bijvoorbeeld zitting in een investeerders- of adviescomité, en

c)

op het fondsbeheer worden goede praktijken en gereglementeerd toezicht toegepast.

a)

„onderzoeksorganisatie”: een entiteit, zoals een universiteit of onderzoeksorganisatie, ongeacht haar rechtsvorm (publiek- of privaatrechtelijke organisatie) of financieringswijze, die zich in hoofdzaak bezighoudt met het verrichten van fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek of experimentele ontwikkeling en het verspreiden van de resultaten daarvan door middel van onderwijs, publicaties of technologieoverdracht. Alle winst wordt opnieuw geïnvesteerd in die activiteiten, in de verspreiding van de resultaten daarvan, of in onderwijs. Ondernemingen die invloed over een dergelijke organisatie kunnen uitoefenen door middel van bijvoorbeeld aandeelhouders of leden van de organisatie, genieten geen preferente toegang tot de onderzoekscapaciteit van een dergelijke organisatie of tot de resultaten van haar onderzoek;

b)

„fundamenteel onderzoek”: experimentele of theoretische activiteiten die voornamelijk worden verricht om nieuwe kennis te verwerven over de fundamentele aspecten van verschijnselen en waarneembare feiten, zonder dat hiermee een rechtstreekse praktische toepassing of gebruik wordt beoogd;

c)

„industrieel onderzoek”: planmatig of kritisch onderzoek dat is gericht op het opdoen van nieuwe kennis en vaardigheden met het oog op de ontwikkeling van nieuwe producten, procedés of diensten, of om bestaande producten, procedés of diensten aanmerkelijk te verbeteren. Het omvat de vervaardiging van onderdelen van complexe systemen, die noodzakelijk is voor industrieel onderzoek, met name voor algemene validering van technologieën, met uitzondering van prototypes;

d)

„experimentele ontwikkeling”: het verwerven, combineren, vormgeven en gebruiken van bestaande wetenschappelijke, technische, zakelijke en andere relevante kennis en vaardigheden voor plannen, schema's of ontwerpen van nieuwe, gewijzigde of verbeterde producten, procedés of diensten. Hieronder kan tevens de conceptuele formulering en het ontwerp van alternatieve producten, procedés of diensten worden verstaan. Deze activiteiten kunnen tevens het maken van ontwerpen, tekeningen, plannen en andere documentatie omvatten, mits zij niet voor commercieel gebruik zijn bestemd.

De ontwikkeling van commercieel bruikbare prototypes en proefprojecten valt eveneens onder experimentele ontwikkeling indien het prototype het commerciële eindproduct is en de productie ervan te duur is om alleen voor demonstratie- en validatiedoeleinden te worden gebruikt. Bij commercieel gebruik van demonstratie- of proefprojecten worden eventuele inkomsten die hieruit voortvloeien, op de in aanmerking komende kosten in mindering gebracht.

De kosten van de experimentele ontwikkeling en het testen van producten, procedés en diensten komen eveneens in aanmerking, voor zover deze niet voor industriële toepassing of commerciële exploitatie kunnen worden gebruikt of geschikt gemaakt.

Onder experimentele ontwikkeling wordt niet verstaan routinematige of periodieke wijziging van bestaande producten, productielijnen, fabricageprocessen, diensten en andere courante werkzaamheden, zelfs indien deze wijzigingen verbeteringen kunnen inhouden.

a)

fundamenteel onderzoek;

b)

industrieel onderzoek;

c)

experimentele ontwikkeling.

a)

100 % voor fundamenteel onderzoek;

b)

50 % voor industrieel onderzoek, en

c)

25 % voor experimentele ontwikkeling.

a)

wanneer aan KMO's steun wordt verleend, kan de steunintensiteit worden verhoogd met 10 procentpunt voor middelgrote ondernemingen en 20 procentpunt voor kleine ondernemingen;

b)

een verhoging met 15 procentpunt is mogelijk tot een maximum steunintensiteit van 80 % indien:

Voor de toepassing van punt b), onder i) en ii), van de eerste alinea geldt uitbesteding niet als daadwerkelijke samenwerking.

a)

personeelskosten (onderzoekers, technici en ander ondersteunend personeel voor zover zij zich met het onderzoeksproject bezighouden);

b)

kosten van apparatuur en uitrusting voor zover en voor zolang zij worden gebruikt voor het onderzoeksproject. Indien deze apparatuur en uitrusting niet tijdens hun volledige levensduur voor het onderzoeksproject worden gebruikt, worden alleen de afschrijvingskosten overeenstemmend met de looptijd van het project, berekend volgens een goede boekhoudpraktijk, als in aanmerking komende kosten beschouwd;

c)

kosten van gebouwen en grond voor zover en voor zolang zij voor het onderzoeksproject worden gebruikt. Wat gebouwen betreft, worden alleen de afschrijvingskosten overeenstemmend met de looptijd van het project, berekend volgens een goede boekhoudpraktijk, als in aanmerking komende kosten beschouwd. Wat grond betreft, komen de kosten voor de commerciële overdracht of daadwerkelijk gemaakte investeringskosten in aanmerking;

d)

kosten van contractonderzoek, technische kennis en octrooien die tegen marktprijzen worden verworven bij of waarvoor een licentie wordt verleend door externe bronnen, mits de transactie conform het arm's length-beginsel plaatsvond en er geen sprake is van collusie. Voorts ook kosten voor consultancy en gelijkwaardige diensten die uitsluitend voor de onderzoeksactiviteiten worden gebruikt;

e)

extra algemene vaste kosten die rechtstreeks uit het onderzoeksproject voortvloeien;

f)

andere exploitatiekosten, waaronder die voor materiaal, leveranties en dergelijke producten, die rechtstreeks uit de onderzoeksactiviteit voortvloeien.

a)

voor KMO's: 75 % voor technische haalbaarheidstudies ter voorbereiding van activiteiten op het gebied van industrieel onderzoek en 50 % voor studies ter voorbereiding van activiteiten op het gebied van experimentele ontwikkeling;

b)

voor grote ondernemingen: 65 % voor technische haalbaarheidstudies ter voorbereiding van activiteiten op het gebied van industrieel onderzoek en 40 % voor studies ter voorbereiding van activiteiten op het gebied van experimentele ontwikkeling.

a)

alle kosten die worden gemaakt vóór de verlening van het recht in het eerste rechtsgebied, met inbegrip van de kosten met betrekking tot de voorbereiding, indiening en verdere afhandeling van de aanvraag, alsmede de kosten van een hernieuwde aanvraag voordat het recht is verleend;

b)

vertaalkosten en andere kosten die worden gemaakt met het oog op de verkrijging of validering van het recht in andere rechtsgebieden;

c)

kosten ter verzekering van de geldigheid van het recht tijdens de officiële afhandeling van de aanvraag en mogelijke oppositieprocedures, zelfs indien dergelijke kosten worden gemaakt na de verlening van het recht.

a)

het project is van algemeen belang voor de betrokken sector of subsector;

b)

voordat met het onderzoek wordt aangevangen, wordt op internet bekendgemaakt dat onderzoek zal worden uitgevoerd, en wat het doel daarvan is. Voorts moet worden bekendgemaakt wanneer de resultaten ongeveer worden verwacht en waar zij op het internet zullen worden bekendgemaakt. Daarbij dient ook worden te vermeld dat de resultaten kosteloos beschikbaar zullen zijn;

c)

de onderzoekresultaten zijn gedurende een periode van ten minste vijf jaar op het internet beschikbaar. Deze gegevens mogen niet later op het internet worden bekendgemaakt dan de gegevens die de leden van een specifieke organisatie worden verstrekt;

d)

de steun wordt rechtstreeks aan de onderzoeksinstelling of -organisatie verleend en het mag niet gaan om niet met onderzoek verband houdende steun die rechtstreeks wordt verleend aan een onderneming die landbouwproducten produceert, verwerkt of afzet, noch om prijsondersteuning voor producenten van landbouwproducten.

1.

„specifieke opleiding”: een opleiding die bestaat in onderricht dat direct en hoofdzakelijk op de huidige of toekomstige functie van de werknemer in de begunstigde onderneming gericht is, en door middel waarvan bekwaamheden worden verkregen die niet of slechts in beperkte mate naar andere ondernemingen of andere werkgebieden overdraagbaar zijn;

2.

„algemene opleiding”: een opleiding die bestaat in onderricht dat niet uitsluitend of hoofdzakelijk op de huidige of toekomstige functie van de werknemer in de begunstigde onderneming gericht is, maar door middel waarvan bekwaamheden worden verkregen die in ruime mate naar andere ondernemingen of werkgebieden overdraagbaar zijn, zodat de inzetbaarheid van de werknemer wordt verbeterd.

Een opleiding is „algemeen” wanneer zij bijvoorbeeld

a)

25 % voor specifieke opleiding, en

b)

60 % voor algemene opleiding.

a)

met 10 procentpunt indien de opleiding aan gehandicapte of kwetsbare werknemers wordt gegeven;

b)

met 10 procentpunt indien de steun aan middelgrote ondernemingen wordt verleend en met 20 procentpunt indien de steun aan kleine ondernemingen wordt verleend.

a)

de personeelskosten van de opleiders;

b)

de verplaatsingskosten van de opleiders en degenen die de opleiding volgen, met inbegrip van de verblijfskosten;

c)

andere lopende uitgaven voor materiaal en benodigdheden die rechtstreeks met het project verband houden;

d)

de afschrijving van werktuigen en uitrusting voor zover deze uitsluitend voor het opleidingsproject worden gebruikt;

e)

de kosten van diensten inzake begeleiding en advisering met betrekking tot het opleidingsproject;

f)

de personeelskosten van degenen die de opleiding volgen en algemene indirecte kosten (administratieve kosten, huur, algemene vaste kosten), ten belope van ten hoogste het totaal van de overige, in de punten a) tot en met e) bedoelde, in aanmerking komende kosten. Wat betreft de personeelskosten van degenen die de opleiding volgen, mag slechts rekening worden gehouden met de uren die de deelnemers aan de opleiding daadwerkelijk daaraan besteden, onder aftrek van de door hen gewerkte uren.

a)

de aanpassing van lokalen;

b)

de personeelstijd die exclusief wordt besteed aan de bijstand van de gehandicapte werknemers;

c)

de kosten voor de aanpassing of aankoop van apparatuur of voor de aankoop en validering van software die hun gehandicapte werknemers gebruiken, met inbegrip van aangepaste en assistive technologie, wanneer deze kosten bovenop de kosten komen die de begunstigde had moeten maken indien geen gehandicapte werknemers in dienst waren;

d)

wanneer de begunstigde onderneming een sociale werkvoorziening biedt: de kosten voor de bouw, installatie of uitbreiding van de betrokken voorziening, alsmede alle kosten voor administratie en vervoer die rechtstreeks uit het in dienst hebben van gehandicapte werknemers voortvloeien;

e)

wanneer de begunstigde begeleid werken biedt: alle kosten voor administratie en vervoer die rechtstreeks uit het in dienst hebben van gehandicapte werknemers voortvloeien.

a)

openbare participatiemaatschappijen, risicokapitaalmaatschappijen, natuurlijke personen of groepen natuurlijke personen die geregeld risicokapitaal beleggen („business angels”) en eigen middelen in niet ter beurze genoteerde ondernemingen investeren, mits de totale investering van deze „business angels” in een zelfde onderneming 1,25 miljoen EUR niet overschrijdt;

b)

universiteiten of onderzoekscentra zonder winstoogmerk;

c)

institutionele beleggers, met inbegrip van regionale ontwikkelingsfondsen;

d)

autonome locale autoriteiten die een jaarlijkse begroting hebben onder 10 miljoen EUR en minder dan 5 000 inwoners tellen.

a)

een onderneming heeft de meerderheid van de stemrechten van de aandeelhouders of vennoten van een andere onderneming;

b)

een onderneming heeft het recht de meerderheid van de leden van het bestuurs-, leidinggevend of toezichthoudend orgaan van een andere onderneming te benoemen of te ontslaan;

c)

een onderneming heeft het recht een overheersende invloed op een andere onderneming uit te oefenen op grond van een met deze onderneming gesloten overeenkomst of een bepaling in de statuten van laatstgenoemde onderneming;

d)

een onderneming die aandeelhouder of vennoot is van een andere onderneming, heeft op grond van een met andere aandeelhouders of vennoten van die andere onderneming gesloten overeenkomst als enige zeggenschap over de meerderheid van de stemrechten van de aandeelhouders of vennoten van laatstgenoemde onderneming.

a)

de loontrekkenden;

b)

de personen die voor deze onderneming werken, er een ondergeschikte verhouding mee hebben en voor het nationale recht met loontrekkenden gelijkgesteld zijn;

c)

de eigenaren-bedrijfsleiders;

d)

de vennoten die geregeld een activiteit in de onderneming uitoefenen en van de onderneming financiële voordelen genieten.

1.

Steun ten gunste van (naam van de steunontvangende onderneming(en), al dan niet KMO's):

2.

Referentie van de steunregeling (door de Commissie gebruikte referentie van de bestaande steunregeling(en) in het kader waarvan de steun wordt toegekend):

3.

Steunverlenende autoriteiten(en) (benaming en contactgegevens):

4.

Lidstaat waar het gesteunde project of de gesteunde maatregel wordt uitgevoerd:

5.

Soort project of maatregel:

6.

Korte beschrijving van het project of de maatregel:

7.

In aanmerking komende kosten (in EUR):

8.

Contante waarde steunbedrag (bruto) in EUR:

9.

Steunintensiteit ( % in bruto-subsidie-equivalent):

10.

Voorwaarden verbonden aan de uitkering van de voorgenomen steun (in voorkomend geval):

11.

Geplande start- en einddatum van het project of de maatregel:

12.

Datum toekenning van de steun:

1.

Steun ten gunste van (naam van de steun ontvangende onderneming(en)):

2.

Referentie van de steunregeling (door de Commissie gebruikte referentie van de bestaande steunregeling(en) in het kader waarvan de steun wordt toegekend):

3.

Steunverlenende autoriteiten(en) (benaming en contactgegevens):

4.

Lidstaat waar de investering plaatsvindt:

5.

Gebied (NUTS-III-niveau) waar de investering plaats vindt:

6.

Gemeente (voorheen NUTS-V-niveau, thans LAU 2) waar de investering plaatsvindt:

7.

Aard van het project (nieuwe vestiging; uitbreiding van een bestaande vestiging; diversificatie van de productie van een bestaande vestiging naar nieuwe, additionele producten, of een fundamentele wijziging in het volledige productieproces van een bestaande vestiging):

8.

Product vervaardigd of diensten geleverd op grond van het investeringsproject (met PRODCOM/NACE-nomenclatuur of CPA-nomenclatuur voor projecten in de dienstensector):

9.

Korte beschrijving van het investeringsproject:

10.

Contante waarde in aanmerking komende kosten van het investeringsproject (in EUR):

11.

Contante waarde steunbedrag (bruto) in EUR:

12.

Steunintensiteit (in % BSE):

13.

Eventuele voorwaarden verbonden aan de betaling van de voorgenomen steun:

14.

Geplande aanvangs- en einddatum van het project:

15.

Datum toekenning van de steun: