26.2.2013   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 56/1

—

gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), in het bijzonder de artikelen met betrekking tot onderzoek,

—

gezien het Groenboek van de Commissie "Van uitdagingen naar kansen: naar een gemeenschappelijk strategisch kader voor EU financiering van onderzoek en innovatie" (COM(2011)0048),

—

gezien zijn resolutie van 8 juni 2011 over de tussentijdse evaluatie van het zevende kaderprogramma van de Europese Unie voor activiteiten op het gebied van onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie (1),

—

gezien zijn resolutie van 12 mei 2011 over de Innovatie-Unie: voorbereiding van Europa op een wereld na de crisis (2),

—

gezien zijn resolutie van 11 november 2010 inzake het vereenvoudigen van de tenuitvoerlegging van de kaderprogramma's voor onderzoek (3),

—

gezien zijn resolutie van 20 mei 2010 over de totstandbrenging van synergieën tussen voor onderzoek en innovatie bestemde fondsen in Verordening (EG) nr. 1080/2006 betreffende het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en het zevende kaderprogramma (KP) voor onderzoek en ontwikkeling in steden en regio's alsmede in de lidstaten en de Unie (4),

—

gezien het verslag van het comité van deskundigen "Naar een organisatie voor grensverleggend onderzoek van wereldklasse - Evaluatie van de structuren en mechanismen van de Europese Onderzoeksraad" van 23 juli 2009,

—

gezien het verslag van de groep van onafhankelijke deskundigen "Tussentijdse evaluatie van de financieringsfaciliteit met risicodeling (RSFF)" van 31 juli 2010,

—

gezien het eindverslag van de groep deskundigen "Tussentijdse evaluatie van het zevende kaderprogramma" van 12 november 2010,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 9 februari 2011: "Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's betreffende het antwoord op het verslag van de groep deskundigen inzake de tussentijdse evaluatie van het zevende kaderprogramma voor onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie en op het verslag van de groep deskundigen inzake de tussentijdse evaluatie van de financieringsfaciliteit met risicodeling" (COM(2011)0052),

—

gezien de conclusies betreffende de tussentijdse evaluatie van het zevende kadeprogramma voor onderzoek (KP7), met inbegrip van de financieringsfaciliteit met risicodeling, van de 3074e zitting van de Raad Concurrentievermogen (Interne markt, Industrie, Onderzoek en Ruimte) van de Raad van de Europese Unie van 9 maart 2011,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 20 april 2009 getiteld: "ICT-grenzen verleggen: een strategie voor onderzoek naar technologieën van de toekomst of in opkomst in Europa" (COM(2009)0184),

—

gezien de ontwerpresolutie van 9 juni 2011 over de 100-jarige gedenkdag van de toekenning van de Nobelprijs aan Marie Curie-Skłodowska (5),

—

gezien de mededeling van de Commissie "Efficiënt gebruik van hulpbronnen - Vlaggenschipinitiatief in het kader van de Europa 2020-strategie" (COM(2011)0021),

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie industrie, onderzoek en energie en de adviezen van de Begrotingscommissie, de Commissie interne markt en consumentenbescherming, de Commissie regionale ontwikkeling, Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling, de Commissie visserij en de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid (A7-0302/2011),

A.

overwegende dat de Commissie op basis van de herziening van de begroting heeft besloten een debat aan te zwengelen ter verbetering van de doelmatigheid van de EU-financiering van onderzoek en innovatie op regionaal, nationaal en EU- niveau en de verdeling van financiële middelen voor EU-onderzoeks- en innovatieprogramma's als hoogste prioriteit van de EU te behandelen,

B.

overwegende dat de EU zich ten doel heeft gesteld om tegen 2020 3 % van haar BBP te besteden aan onderzoek en ontwikkeling (O&O), en overwegende dat, aangezien veel landen nog steeds ver verwijderd zijn van dit doel, een verhoging van de overheidsuitgaven voor en particuliere investeringen in O&O van groot belang zijn,

C.

overwegende dat de huidige trends erop wijzen dat de druk groot is om de Europese begroting te bevriezen of zelfs te verlagen in een periode waarin de nationale begrotingen met ernstige tekorten kampen, en overwegende dat O&O&I (onderzoek, ontwikkeling en innovatie) een van de gebieden is, waarop is aangetoond dat Europese samenwerking werkelijk toegevoegde waarde oplevert, in tegenstelling tot sommige andere begrotingsposten, wat aantoont dat de beschikbare middelen van de EU moeten worden herverdeeld,

D.

overwegende dat we momenteel een economische, sociale en milieucrisis doormaken (die de EU-lidstaten op verschillende manieren raakt), en overwegende dat onderzoek (in zijn fundamentele en toegepaste dimensies), onderwijs en innovatie cruciale instrumenten zijn voor zowel economisch herstel als het creëren van werkgelegenheid door middel van het verwezenlijken van de vlaggenschipinitiatieven in het kader van de Europa 2020-strategie, alsmede voor de vaststelling van een duurzaam en inclusief groeimodel,

E.

overwegende dat de EU en de lidstaten middelen vrij moeten maken voor een gemeenschappelijk antwoord op de grote maatschappelijke, economische, milieu-, demografische en ethische uitdagingen waar de Europese volkeren mee worden geconfronteerd, zoals vergrijzing, gezondheidszorg, voedselvoorziening, duurzame ontwikkeling, belangrijke milieukwesties, enz., en overwegende dat bij de oplossingen voor deze problemen het individu gemotiveerd moet worden om vooral zichzelf verantwoordelijk te stellen voor zijn handelen,

F.

overwegende dat de overige regio's en landen op de wereld steeds meer investeren in O&O&I, en overwegende dat EU-investeringen op dit gebied derhalve gericht moeten zijn op een versterking van de wetenschappelijke capaciteit, het stimuleren van investeringen door het bedrijfsleven en een verbetering van het algehele concurrentievermogen van de EU; overwegende dat de totstandbrenging van een consistente reeks financieringsinstrumenten langs de hele "innovatieketen" nodig is om het juiste evenwicht te garanderen tussen academisch georiënteerd onderzoek, toegepast wetenschappelijk onderzoek en innovatie,

G.

overwegende dat, hoewel de EU-financiering van O&O&I is toegenomen, de wetenschappelijk en technologisch meer ontwikkelde EU-lidstaten er nog steeds in slagen het leeuwendeel van de beschikbare middelen uit de verschillende kaderfinancieringsregelingen en -programma's te verwerven (inclusief grootschalige projecten), waardoor sommige lidstaten en regio's in termen van toegang tot middelen en deelname aan projecten nog steeds ondervertegenwoordigd zijn; overwegende dat in het belang van de voltooiing van de Europese onderzoeksruimte (EOR) gestreefd moet worden naar het genereren van topkwaliteit in alle delen van de Unie, waarbij de structuurfondsen en het Cohesiefonds de belangrijkste instrumenten zijn om dit doel te bereiken,

H.

overwegende dat er tussen de verschillende landen in de EU aanzienlijke verschillen bestaan in de financieringscapaciteit voor O&O, opbouw van het bedrijfsleven en stelsels van hoger onderwijs EU en dat deze verschillen steeds groter worden en gedeeltelijk tot uiting komen in de deelname aan het KP7; overwegende dat balanceringsmechanismen moeten worden ingesteld om de onderzoeks- en innovatiecapaciteit in alle lidstaten en Europese regio's te verbeteren,

I.

overwegende dat het gemeenschappelijk strategisch kader (GSK) op dezelfde algemene principes gebaseerd zou moeten worden als de EOR, om op die manier gebruik te maken van de grote mogelijkheden die coördinatie van de 27 verschillende nationale onderzoeksstrategieën en -programma's biedt en onnodige versnippering te voorkomen,

J.

overwegende dat het grote belang van kmo's voor de economie en de werkgelegenheid in de EU niet wordt weerspiegeld in de mate waarin zij gebruik maken van O&O&I-fondsen van de EU; overwegende dat de deelname van kmo's aan gezamenlijke projecten op het gebied van O&O&I 15 % zou moeten gaan bedragen en tevens overwegende dat, aangezien gebleken is dat samenwerking met het bedrijfsleven heeft geleid tot een aanzienlijke stijging van de investeringen in O&O&I door het bedrijfsleven, vereenvoudiging en vermindering van de bureaucratie voorwaarden zijn voor het bereiken van dit doel en voor een stijging van de deelname van het bedrijfsleven,

K.

overwegende dat armoedegerelateerde en verwaarloosde ziektes economische ontwikkeling belemmeren, met name in ontwikkelingslanden; overwegende dat deze ziektes meer dan een miljard mensen treffen en ieder jaar miljoenen doden veroorzaken,

L.

overwegende dat meer dan 60 % van de aan universiteiten afstuderende studenten vrouwen zijn, doch dat het merendeel van de hoge posten (bijv. hoogleraar, professor) nog steeds door mannen wordt bezet,

M.

overwegende dat de Europese Onderzoeksraad sinds zijn oprichting in 2007 1 700 projecten heeft geselecteerd voor financiering, hetgeen neerkomt op circa EUR 2,5 miljard aan beurzen, en dat bijna 90 % van deze beurzen aan mannelijke kandidaten is toegekend,

N.

overwegende dat er een bijzonder moeilijk te doorbreken "glazen plafond" voor vrouwelijke wetenschappers lijkt te bestaan, met als gevolg dat slechts weinig vrouwen hogere functies bekleden,

O.

overwegende dat in het onderwijsstelsel van veel lidstaten genderstereotypen nog altijd overheersen, bijvoorbeeld binnen de natuurwetenschappen (6),

1.

is verheugd over het groenboek van de Europese Commissie waarin een gemeenschappelijk strategisch kader (GSK) voor EU-financiering van onderzoek en innovatie wordt vastgesteld, en is van mening dat de kern van het nieuwe GSK zou moeten bestaan uit de onderlinge afstemming van de onderzoeksprogramma's en financieringsregelingen van de Europese Unie en de lidstaten, op basis van het bestaande communautaire beleid op het gebied van onderzoek en innovatie en de onderzoeksprogramma's van de lidstaten; is van mening dat het GSK uit zou moeten gaan van een geïntegreerde aanpak met als doel een grotere aantrekkelijkheid en toegankelijkheid voor alle deelnemers;

2.

is van mening dat EU-onderzoeksfondsen en -programma's, de structuurfondsen en het Cohesiefonds verschillende doelstellingen hebben en om die reden gescheiden moeten blijven;

3.

constateert dat er bij een aantal lidstaten sprake is van een relatief geringe deelname aan het KP7 en dat er tussen de Europese regio's op het gebied van onderzoek en innovatie nog altijd een prestatiekloof bestaat, ondanks de inspanningen die via de structuurfondsen worden geleverd om de O&O-capaciteit van bepaalde regio's te verbeteren; is vast van mening dat het potentieel van alle regio's om topprestaties te leveren moet worden aangesproken; stelt zich daarom op het standpunt dat er naar nieuwe wegen moet worden gezocht om onderpresterende regio's en lidstaten te helpen topprestaties te leveren en "intelligente specialisatie" in de regio's te realiseren;

4.

verzoekt de Commissie om de synergieën tussen het GSK, de structuurfondsen, het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling en het Europees Visserijfonds te optimaliseren en een meerfondsenaanpak te ontwikkelen, waarbij de doelstellingen van de verschillende fondsen geëerbiedigd blijven; is ervan overtuigd dat de cohesie-instrumenten de ontwikkeling van topkwaliteit en capaciteitsopbouw kunnen versterken indien zij beter worden afgestemd op het onderzoeks- en innovatiebeleid op regionaal niveau; is van mening dat hierdoor de aanzet kan worden gegeven voor het leveren van topprestaties, waardoor deze regio's volledig deel kunnen nemen aan het GSK op basis van hun kwaliteiten en topprestaties;

5.

stelt voor dat deze aanpak ook de financiering omvat van activiteiten die gericht zijn op het moderniseren van universiteiten, de aanschaf van onderzoeksapparatuur, lokale technologieoverdracht, ondersteuning van starters en afgeleide bedrijven, verspreiding van de resultaten van O&O&I-projecten, uitbreiding van de capaciteit van de programma's voor transnationale onderzoekersopleidingen, oprichting van centra voor toponderzoek, het opzetten van topnetwerken en samenwerkingsstructuren of andere transregionale samenwerkingsactiviteiten op het gebied van O&O&I met intercollegiale toetsing; is van mening dat bepaalde ondersteunende acties uit het KP7 succesvol zijn gebleken als overbruggingsactiviteit en daarom in het GSK gehandhaafd moeten blijven;

6.

verzoekt de lidstaten te overwegen bij te dragen aan de financiering van de Europese Onderzoeksraad, of voorstellen voor Marie Curie- of samenwerkingsprojecten die voldoen aan de criteria voor topkwaliteit, maar niet kunnen worden gefinancierd bij gebrek aan Europese fondsen;

7.

benadrukt dat het belangrijk is over instrumenten te beschikken ter ondersteuning van de ontwikkeling van de institutionele capaciteit van de regio's op het gebied van onderzoeks- en innovatiebeleid, omdat het regionaal niveau een belangrijke strategische schakel vormt tussen de financiering uit de kaderprogramma's en financiering uit de structuurfondsen en er bovendien op dat niveau nauwe banden bestaan met ondernemingen, diensten en onderzoeks- en opleidingscentra;

8.

dringt erop aan dat de prioriteit "innovatie" voor de regio's van doelstelling 1 en doelstelling 2 verplicht wordt gesteld, aangezien het cohesiebeleid voortaan afgestemd zal zijn op de strategie Europa 2020, en dat er voor die prioriteit op alle niveaus ook voldoende middelen ter beschikking worden gesteld;

9.

is van mening dat de lokale en regionale autoriteiten gestimuleerd moeten worden om te innoveren, met name via voortzetting en uitbreiding van initiatieven als "kennisregio's", "levende laboratoria" en "intelligente steden", in het kader waarvan de territoriale dimensie van onderzoek en ontwikkeling wordt bevorderd;

10.

vestigt de aandacht op het belang van voortzetting van het convergentiebeleid, en verzoekt de Commissie om een "trap naar topkwaliteit" aan te leggen voor die lidstaten en regio's die economisch zwakker en sociaal kwetsbaarder zijn, en daarbij rekening te houden met hun respectieve sterke kanten en uit te gaan van doeltreffende en duidelijke criteria, om op die manier het menselijk potentieel en de onderzoekscapaciteit van deze regio's en lidstaten aanzienlijk te verbeteren;

11.

is van mening dat het uitschrijven van een wedstrijd voor de oprichting van centra voor toponderzoek in minder begunstigde regio's een geschikt instrument is voor de ontwikkeling van de Europese onderzoeksruimte; is namelijk van mening dat steunverlening door middel van een wedstrijd voor meer dynamiek en creativiteit zorgt, waardoor zelfs in structureel zwakke regio's onderzoeks- en technologiecentra tot stand gebracht kunnen worden, waarmee toekomstgerichte banen kunnen worden gecreëerd; is van oordeel dat aan een dergelijke wedstrijd deelgenomen moet kunnen worden door teams, elk bestaande uit een internationaal gerenommeerde onderzoeksinstelling en een achtergestelde regio, en dat de wetenschappelijke aanpak waar de voorstellen op gebaseerd zijn beoordeeld moeten worden aan de hand van het beginsel van voortreffelijkheid; is tegelijkertijd van mening dat de regio's een levensvatbaar omvattend plan moeten opstellen voor het opzetten van een infrastructuur die bevorderlijk is voor onderzoek en innovatie, bijvoorbeeld met behulp van middelen uit de structuurfondsen en door passende randvoorwaarden te creëren;

12.

beveelt de Commissie aan te onderzoeken of het mogelijk is op Europees niveau een algemeen fonds op te richten, gefinancierd uit de structuurfondsen, met als doel het bevorderen van gezamenlijk Europees onderzoek;

13.

is van mening dat de geloofwaardigheid van het kaderprogramma gebaseerd is op wetenschappelijke kwaliteit en beschouwt topkwaliteit derhalve als belangrijkste criterium bij de financiering van onderzoek; herinnert eraan dat de beoordeling van wat topkwaliteit inhoudt, afhangt van wie er precies beoordeeld wordt of van wat voor soort onderzoeks- en innovatieproject er sprake is (de maatstaf ligt bij een onderzoeksinstituut bijvoorbeeld anders dan bij een individuele onderzoeker of een kmo, en verschilt ook tussen bijvoorbeeld kernprojecten en toegepast onderzoek); benadrukt dat technische verbetering, innovatie, proefprojecten en ontwikkeling van nieuwe markten in voorkomend geval belangrijke criteria voor industrieel en toegepast onderzoek moeten zijn;

14.

dringt aan op een betere onderlinge afstemming van en synergie tussen lokale en regionale, nationale en Europese grensoverschrijdende onderzoeks- en innovatiestrategieën, waarbij enerzijds rekening gehouden moet worden met de specifieke kenmerken van de verschillende contexten en anderzijds de mogelijkheden voor onderlinge complementariteit en samenwerking moeten worden versterkt; is van mening dat beschikbaarheid en uitwisseling van informatie en optimale werkwijzen, intensivering van de inspanningen gericht op gezamenlijke programmering, eenvoudige, soepele regels en instrumenten en, waar van toepassing, een combinatie daarvan, van buitengewoon belang zijn voor het vergroten van de doeltreffendheid van financiering, en mogelijkerwijs van cofinanciering;

15.

is ervan overtuigd dat Europa de plicht heeft gebruik te maken van zijn grote potentieel aan onderzoek, technologie en innovatie en bij te dragen aan oplossingen voor de mondiale maatschappelijke uitdagingen, te weten:

is van mening dat het GSK zich moet richten op een alomvattende aanpak van deze maatschappelijke problemen door middel van een evenwichtige reeks instrumenten waarmee het hele spectrum van activiteiten op het gebied van onderwijs en scholing, onderzoek en innovatie wordt gedekt;

16.

herinnert aan het belang van het waarborgen van de continuïteit van succesvolle instrumenten tussen het KP en het GSK, met name binnen de samenwerkingsprogramma's; nodigt de Commissie uit te gelegener tijd te evalueren in hoeverre de bestaande instrumenten doeltreffend zijn bij het bereiken van bepaalde beleidsdoelstellingen en die instrumenten die daarbij niet of onvoldoende doeltreffend blijken, aan te passen;

17.

vraagt om een onafhankelijk onderzoek, bijvoorbeeld door de Europese Rekenkamer in samenwerking met de nationale rekenkamers, naar de doelmatigheid van de overheidsuitgaven voor onderzoek door de lidstaten, de Europese Unie en de regionale overheden;

18.

roept de Commissie op de zichtbaarheid van de toegevoegde waarde van de EU op het gebied van onderzoek en innovatie te verbeteren;

19.

dringt aan op gezamenlijke inspanningen door de publieke en particuliere sector op Europees en nationaal niveau om de Europese doelstelling om 3 % van het BBP aan O & O te besteden te verwezenlijken; dringt er bij de EU-instellingen en de lidstaten op aan zonder verdere vertraging een akkoord te bereiken over een routekaart om deze doelstelling te bereiken;

20.

benadrukt dat moet worden geprobeerd om de uitgaven binnen het GSK zo veel mogelijk te laten aansluiten op de overkoepelende beleidsdoelstellingen van de Europa 2020-strategie; vraagt om duidelijke coördinatie met de nieuwe initiatieven, zoals de Innovatie-Unie en andere relevante kerninitiatieven;

21.

herinnert eraan dat de toekomstige financiering van onderzoek en innovatie in dienst moet staan van het doel de EOR te voltooien via de totstandbrenging van synergieën en samenwerking tussen de uiteenlopende beleidsmaatregelen en financieringsprogramma's op het gebied van O&O&I van de EU, de lidstaten en de lokale autoriteiten;

22.

benadrukt dat in het GSK centraal moet staan dat de uiteenlopende aard en omvang van O&O&I-projecten en de grote hoeveelheid verschillende financieringsregelingen zodanig georganiseerd moeten worden dat samenhang, brede representativiteit, onderlinge afstemming, vereenvoudiging en complementariteit zijn gewaarborgd om zo "trappen naar topkwaliteit" te kunnen bouwen;

23.

merkt op dat om onderzoekers in staat te stellen om aan projecten van het GSK deel te nemen, in de administratieve regels voor de gunningsprocedures rekening moet worden gehouden met de uiteenlopende nationale regels ten aanzien van universiteiten en onderzoeksinstellingen; benadrukt met name dat het cofinancieringsmechanisme universiteiten en onderzoeksinstellingen niet mag benadelen en dat universiteiten onder geen beding achtergesteld mogen worden ten opzichte van andere actoren;

24.

verzoekt de Commissie een eenvoudig en toegankelijk systeem op te zetten om innovatie te versnellen en te investeren in O&O&I-projecten waarmee de huidige grote maatschappelijke problemen kunnen worden aangepakt en daarbij een totaalbenadering te hanteren, met aandacht voor de verschillende belangrijke schakels in de innovatie- en waardeketen (van de grondstoffenleverancier tot het product voor de eindgebruiker);

25.

is ervan overtuigd dat de verschillende taken binnen het GSK afzonderlijk moeten worden uitgevoerd maar in onderlinge afstemming en partnerschap met elkaar: het Europees Instituut voor innovatie en technologie (EIT) moet hoofdzakelijk als een netwerk van kennis- en innovatiegemeenschappen (KIG's) opereren, de delen van het Kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie (CIP) die betrekking hebben op innovatie moeten zich vooral richten op hun vermogen om innoverende kmo's te ondersteunen, het volgende KP moet onderzoek in zijn geheel omvatten, en de structuurfondsen en het Cohesiefonds moeten in nauwere samenwerking en meer gericht worden benut, maar moeten wel gescheiden blijven; is van mening dat gezamenlijke projecten de ruggengraat van het GSK moeten blijven;

26.

onderstreept dat het GSK flexibeler moet worden, zodat het mogelijk wordt middelen over te hevelen tussen de afzonderlijke categorieën en aanvragen, en het GSK bovendien zo flexibel wordt dat er middelen kunnen worden toegewezen aan grote maatschappelijke problemen die ontstaan tijdens de begrotingsperiode;

27.

dringt aan op een duidelijke omschrijving van het algehele financieringssysteem en op een verregaandere integratie van onderzoek, onderwijs en innovatie; dringt aan op een verdubbeling van de begroting voor de EU-onderzoeks- en innovatieprogramma's voor de volgende financieringsperiode vanaf 2014 (met uitzondering van de middelen voor O&O&I binnen de structuurfondsen en de EIB) omdat dat een passend antwoord vormt op de huidige economische crisis en de daarmee samenhangende grote gezamenlijke uitdagingen, en omdat O&O&I-beleid een Europese toegevoegde waarde creëert en een verdubbeling bijdraagt aan de verwezenlijking van de EU 2020-doelstellingen; stelt zich op het standpunt dat een ruimere publieke begroting voor onderzoek ten doel moet hebben te zorgen voor bredere maatschappelijke voordelen en een verhoogd concurrentievermogen; herinnert eraan dat het belangrijk is eraan te werken dat alle EU-instrumenten O&O&I-vriendelijker worden, onder meer door middel van een nauwere samenwerking met de EIB en vereenvoudiging van de procedures voor toegang tot financiering; stel derhalve een nieuw organisatiemodel voor dat gebaseerd is op drie verschillende financieringslagen, gericht op stabiliteit en convergentie:

28.

stelt dat deze laag betrekking zou moeten hebben op de EU-fondsen op het gebied van infrastructuur (in ruime zin, en ook in institutionele zin) en capaciteitsopbouw;

29.

vindt dat de financieringsregeling in deze laag dat deel van het KP moet omvatten dat betrekking heeft op het programma Capaciteiten en de Marie Curie-initiatieven, de Europese financieringscomponenten van onderzoeksinfrastructuren en -projecten, toegang tot leningen van de EIB (voor projecten van meer dan 50 miljoen euro), subsidies die verband houden met de bovengenoemde componenten van het KP, en samenwerking met structuurfondsen op het gebied van infrastructuur;

30.

dringt aan op versterking van de rol van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (JRC) als interne leverancier van wetenschappelijke en economische analyses voor het ontwikkelingsbeleid, overeenkomstig de EU 2020-strategie;

31.

benadrukt dat toekomstige grootschalige Europese investeringsprojecten zoals ITER, Galileo en het programma voor wereldwijde monitoring van milieu en veiligheid (GMES) buiten het KP om zouden moeten worden gefinancierd door afzonderlijke begrotingslijnen in te voeren, teneinde een transparante en betrouwbare financieringsstructuur te waarborgen en mogelijke kostenoverschrijdingen te controleren en beperken; stelt voor deze projecten gedeeltelijk te financieren door de uitgifte van projectobligaties door de EIB;

32.

benadrukt de sleutelrol van grootschalige onderzoeksinfrastructuren voor de ontwikkeling van de EOR en dringt erop aan de totale EU-financiering voor onderzoeksinfrastructuren te verruimen, met name daar waar de Europese toegevoegde waarde het grootst is, en de financiering te laten doorlopen tot na de voorbereidende fase en te zorgen voor vrije en op uitmuntendheid gebaseerde toegang tot deze infrastructuren;

33.

stelt dat deze laag de ruimte moet zijn voor algemeen onderzoek, zowel fundamenteel als toegepast, waaronder de sociale en menswetenschappen, en dat aan de coördinatie met name moet worden deelgenomen door universiteiten en onderzoekscentra/instituten en dat het bedrijfsleven (met name kmo's), en innovatieve non-profitorganisaties aangemoedigd moeten worden eveneens deel te nemen en samen te werken met universitaire en openbare onderzoekscentra en in voorkomend geval als coördinator op te treden; stelt dat deze laag het grootste deel van het KP vertegenwoordigt en gericht moet zijn op de ontwikkeling van een sterke wetenschappelijke basis in zowel fundamenteel als toegepast onderzoek die nodig is om innovatie te bevorderen;

34.

is van mening dat originaliteit en relevantie van het idee, kwaliteit en potentieel voor wetenschappelijke voortreffelijkheid en toegevoegde waarde van de projecten, waaronder onderzoek met een hoog risico en projecten op het gebied van "niet-technische innovatie en sociale innovatie", hier kernbegrippen zijn; en dat het businessplan en de commerciële potentie weliswaar factoren zijn die moeten meewegen, maar geen beslissende factor zijn voor goedkeuring;

35.

vindt dat de financiering in deze laag gedekt moet worden door het subsidiesysteem van het EU-KP en samenwerking met de structuurfondsen op het gebied van O&O&I en dat synergie tussen deze twee financieringsbronnen en vereenvoudiging van de uitwisseling tussen projecten die gefinancierd worden door de EU en externe financierende instanties nuttig zou kunnen zijn en dat subsidies voornamelijk gericht zouden moeten zijn op publieke en particuliere onderzoeksinstituten en innovatieve kmo's;

36.

dringt aan op een flexibeler financieringsregeling om het thema "samenwerking" aantrekkelijker te maken voor kmo's en deze in staat te stellen waar mogelijk deel te nemen aan de uitvoering van samenwerkingsprojecten, waarbij voor die projecten open begrotingslijnen beschikbaar moeten zijn; is van mening dat kmo's op die manier beter kunnen zien wat de mogelijkheden zijn, aangezien het tijdpad van de start van een project tot aan de marktresultaten korter is;

37.

herinnert eraan dat de Europese Onderzoeksraad succesvol is gebleken in het bevorderen van wetenschappelijke topkwaliteit en een versterkende factor is binnen de EOR; dringt erop aan de structuren en mechanismen van de EOR verder te verbeteren en de instrumenten van de EOR een impuls te geven; benadrukt dat het aandeel van de begroting dat bestemd is voor subsidies voor jonge en vrouwelijke onderzoekers en onderzoekers afkomstig van innovatieve kmo's (zowel onderzoeksteams als individuele onderzoekers) aanzienlijk moet worden verhoogd, en dat Marie Curie-acties en -initiatieven moeten worden gesteund, om op die manier de mobiliteit te bevorderen (door een vijfde vrijheid in te voeren: de vrijheid van kennis) en de mogelijkheden voor loopbaanontwikkeling en samenwerking tussen universiteiten, openbare onderzoeksinstituten en het bedrijfsleven en de toegang tot grote onderzoeksinfrastructuren te vergroten; roept het bedrijfsleven op tot een grotere betrokkenheid bij doctorale en postdoctorale onderzoeksprogramma's; dringt erop aan dat de nodige maatregelen worden getroffen om te zorgen voor behoorlijke arbeidsvoorwaarden voor wetenschappers in de EU om zo Europa internationaal aantrekkelijker te maken voor onderzoekers en verdere kennisvlucht te voorkomen en de Europese wetenschap naar topniveau te stuwen;

38.

onderstreept dat de mobiliteit van onderzoekers in Europa prioriteit zou moeten krijgen en dringt aan op een versterking van de maatregelen die kunnen bijdragen aan de mobiliteit van Europese onderzoekers (zoals overdraagbaarheid van pensioenen en socialezekerheidsvoorzieningen, wederzijdse erkenning van beroepskwalificaties, maatregelen om werk en gezinsleven te combineren en onderzoeksvouchers die onderzoekers kunnen meenemen naar een andere lidstaat), die de kennisvlucht kunnen indammen en een eventuele wetenschappelijke loopbaan in de EU aantrekkelijker kunnen maken; dringt aan op de invoering, waar mogelijk, van een mobiliteitscomponent in de subsidies van de Europese Onderzoeksraad; verzoekt de Commissie en de lidstaten om hun inspanningen te vergroten teneinde spoedig te komen tot wederzijdse erkenning van academische curricula;

39.

is van mening dat er mogelijkheden bestaan om het toepassingsgebied van het concept Europese Onderzoeksraad uit te breiden naar samenwerkings- en multidisciplinaire onderzoeksprojecten, mits de bottom-upaanpak gehandhaafd blijft en wetenschappelijke topkwaliteit het belangrijkste selectiecriterium blijft;

40.

is verheugd over de gestage vorderingen in de richting van een evenwichtige participatie van mannen en vrouwen in het KP; is het ermee eens dat er krachtiger maatregelen genomen moeten worden ter bevordering van de deelname van vrouwen in alle stadia van projecten en dat de Commissie haar aanpak ter ondersteuning van vrouwelijke wetenschappers nieuw leven moet inblazen en de lidstaten moet aansporen genderverschillen aan te pakken en specifiek aandacht te besteden aan het wegnemen van genderspecifieke hinderpalen; benadrukt dat uitvoering moet worden gegeven aan de doelstelling om de deelname van vrouwen in de programma- en adviescommissies op 40 % te brengen; verzoekt de Commissie om samen met het Europees Instituut voor gendergelijkheid een genderactieplan met genderindicatoren en -doelstellingen op te stellen en de uitvoering van dat plan te bewaken;

41.

wijst overeenkomstig het recht op gelijke kansen voor mannen en vrouwen op de noodzaak om wetenschappers op alle niveaus in staat te stellen om de aanvang van gesubsidieerd onderzoek uit te stellen of het onderzoek te onderbreken vanwege moederschaps-, vaderschaps- of ouderschapsverlof en om wetenschappers de mogelijkheid te bieden om de geldigheidsduur van een subsidieregeling om diezelfde redenen te verlengen ingeval van projecten waarbij tijd geen essentiële rol speelt; verzoekt de lidstaten wetenschappers deze mogelijkheden te bieden;

42.

onderstreept dat de Europese onderzoeksruimte alleen ten volle kan worden gerealiseerd door middel van wetgevingsmaatregelen waarmee wordt gewaarborgd dat alle Europese spelers kunnen deelnemen aan nationale programma's, dat iedereen kan reageren op oproepen tot het indienen van voorstellen die door een lidstaat zijn uitgeschreven en dat de regelgeving, de procedures, de overeenkomsten en de beoordelingscriteria worden geharmoniseerd;

43.

stelt dat deze laag de ruimte vormt voor de ontwikkeling van innovatieve producten en het bevorderen van de marktintroductie van deze producten, zodat het publiek ervan kan profiteren; en dat het bedrijfsleven, met name innovatieve kmo's, een cruciale rol spelen bij de ontwikkeling van vernieuwende producten, diensten en procedés;

44.

roept de Commissie en de lidstaten op om het Erasmusprogramma voor jonge ondernemers ook in het komend meerjarig financieel kader voort te zetten en de financiering voor dit programma te verhogen, gezien de noodzaak om jongeren aan te moedigen zich bezig te houden met onderzoek en ontwikkeling, en om jonge ondernemers te steunen die bijdragen aan O&O&I en de resultaten daarvan inzetten voor de economische en sociale ontwikkeling van hun eigen lokale of regionale gemeenschap;

45.

is van mening dat bijzondere aandacht moet worden besteed aan de betrokkenheid van kmo's om ervoor te zorgen dat nieuwe ideeën en kansen op een flexibele en doeltreffende wijze benut kunnen worden zodra ze zich voordoen en nieuwe innovatieve ontwikkelingen een kans krijgen; benadrukt dat een sectorspecifieke definitie van kmo's voorwaarde is voor hun succesvolle deelname aan het GSK; merkt op dat het succes van innovatieve activiteiten mede bepaald wordt door de deskundigheid en ervaring van het leidinggevend personeel;

46.

benadrukt dat het noodzakelijk is om de toegang van kmo's tot diensten op het gebied van onderzoek en innovatie op lokaal en Europees niveau te verbeteren; is van mening dat met succesvolle programma's als Eurostars belangrijke ervaring is verworven met het inspringen op de behoeften van innovatieve bedrijven en vindt dat deze programma's daarom moeten worden versterkt; dringt aan op inspanningen op alle niveaus om innovatieve oplossingen te vinden voor de specifieke behoeften van de publieke sector door het uitschrijven van wedstrijden voor kleine ondernemingen waarbij de onderneming met het winnende idee in aanmerking komt voor een kortlopend ontwikkelingscontract;

47.

merkt op dat de financieringsregeling in deze laag gedekt moet worden door via het EIT verstrekte EU-fondsen, fondsen via het CIP, kredietverbetering door het EIF, specifieke leningen van de EIB (hoofdzakelijk voor projecten onder de 50 miljoen euro), en samenwerking met de structuurfondsen op het gebied van ondernemerschap; wijst er evenwel op dat het innovatiebeleid van de EU een leemte kent, aangezien financieringsinstrumenten die afgestemd zijn op het specifieke karakter van kmo's ontbreken; gaat ervan uit dat de EOR zeer gebaat zou zijn bij de oprichting, met zorgvuldige inachtneming van de resultaten van een effectbeoordeling, van een EU-programma voor het midden- en kleinbedrijf in de vorm van een tak van de EIB die zich volledig specialiseert in de financiering van innovatieve projecten in het midden- en kleinbedrijf;

48.

herinnert eraan dat het Europees Instituut voor innovatie en technologie zijn nut heeft bewezen en binnen de Europese Onderzoeksruimte een versterkende rol speelt; benadrukt de behoefte aan kennis- en innovatiegemeenschappen met een enger werkterrein en dientengevolge een geconcentreerder netwerk met een kleiner budget, waardoor meer kmo's kunnen deelnemen dankzij de lagere jaarlijkse contributie; is van mening dat deze kleinere kennis- en innovatiegemeenschappen één centraal punt in de EU zouden moeten kiezen als ontmoetingsplaats voor wetenschappers uit de gehele EU om op die manier beter te kunnen concurreren op de wereldmarkt;

49.

is van mening dat nagedacht moet worden over een aantal financieringsinstrumenten en acties om de deelname van kmo's aan de programma's verder te vergroten:

50.

dringt aan op het uittesten van nieuwe en innovatiegerichte financieringsmethoden zoals EU-projectobligaties en -innovatievouchers, die bedrijven de gelegenheid bieden de verkregen middelen direct in erkende onderzoekscentra te besteden; onderstreept dat deze vouchers niet als kosten zouden hoeven te worden opgevoerd aangezien de centra waar ze worden gespendeerd zelf voor de bestedingscertificering zouden zorgen; de accrediteringscentra zouden in nationaal dan wel regionaal verband kunnen worden opgezet en officieel kunnen worden erkend door een Europees orgaan zoals bijvoorbeeld het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (JRC); is van mening dat de innovatiebijdrage van het JRC uit hoofde van het kaderprogramma zich ook moet uitstrekken tot nauwere samenwerking met het bedrijfsleven;

51.

verwelkomt het Small Business Innovation Research-programma (SBIR) van de EU, dat ten doel heeft technologiegeoriënteerde programma's voor de overheidssector te definiëren en O&O-projecten te financieren om nieuwe oplossingen voor zowel bestaande als nieuwe problemen uit te werken;

52.

is van mening dat niet alle innovatie gebaseerd is op onderzoek en dat niet al het onderzoek gericht is op innovatie; is dan ook van mening dat de voorgestelde reorganisatie betrekking moet hebben op het volledige spectrum van aan innovatie gerelateerde activiteiten, van concept tot markt, met inbegrip van non-technologische, ecologische en sociale innovatie; is van mening dat dat ook het bevorderen van innovatieve praktijken dient te omvatten (zoals innovatieve en precommerciële overheidsopdrachten, aanmoedigingsprijzen, IER-beleid en leidende marktinitiatieven) en de grootschalige verspreiding daarvan; is van mening dat bij de aanpak van grote uitdagingen en het vaststellen van de prioriteiten van het GSK aandacht geschonken moet worden aan normalisatie, maar dat normalisatie geen nieuw afzonderlijk instrument of activiteit op zich moet vormen;

53.

wijst op het succes van het CIP tot nu toe en wijst erop dat het zeer belangrijk is dat dit programma voortgezet en verder uitgebouwd wordt, met name ter ondersteuning van innovatieve kmo's, die de motor van de Europese economie zijn;

54.

benadrukt echter dat een deel van de instrumenten van het CIP een logisch verlengstuk van het toekomstige kaderprogramma zouden kunnen vormen en continuïteit zouden kunnen verlenen aan de Europese onderzoeks- en innovatieprojecten; is van mening dat de technologie die ontwikkeld wordt in het kader van de projecten van het kaderprogramma ook benut zou kunnen worden in het kader van innovatieve projecten:

55.

herinnert eraan dat onderzoeks-, wetenschappelijke, technologische en innovatieve activiteiten alleen maar concurrerend kunnen zijn en lokale wetenschappelijke en innovatieve capaciteitsopbouw alleen maar mogelijk is als er een zekere mate van overlapping en versplintering bestaat, omdat dit de samenwerking op het gebied van onderzoek bevordert;

56.

onderstreept dat om doelmatiger private investeringen aan te trekken en ervoor te zorgen dat onderzoek en ontwikkeling zo effectief mogelijk bijdragen tot de versterking van het Europese concurrentievermogen, het kaderprogramma passende maatregelen moet omvatten om een sterk en efficiënt regelgevingskader te scheppen voor de bescherming van intellectuele-eigendomsrechten in een vroege fase van het onderzoeksproces;

57.

dringt ten sterkste aan op de uitvoering van trainingsprogramma's (met name over de toepassing van managementregels) voor alle potentiële deelnemers, en verzoekt de Commissie criteria uit te werken voor de selectie, evaluatie en beoordeling van trainingsprojecten, met inachtneming van o.a. de "trap naar topkwaliteit"; dringt er bij de Commissie op aan openbare instellingen, met name in ondervertegenwoordigde lidstaten, proactief hulp te bieden bij het verbeteren van hun beheersystemen door beoordelingen uit te voeren en deze instellingen te adviseren over de manier waarop zij hun subsidieaanvragen en projectbeheer zouden kunnen verbeteren;

58.

herhaalt dat de vereenvoudiging van het beheer van Europese onderzoeksfinanciering een enorme sprong voorwaarts vereist; is van mening dat bij de vereenvoudiging het zwaartepunt dient te liggen bij de vervanging van de huidige op controle gebaseerde aanpak door een meer op vertrouwen gebaseerde aanpak met een grotere bereidheid tot het tolereren van risico's, hetgeen met name voordelig is voor kmo's; verzoekt om tenuitvoerlegging van alle vastgestelde vereenvoudigingsmaatregelen in het nieuwe GSK, waaronder een ruimere marge voor het aanvaardbaar risico op fouten, algemene aanvaarding van gangbare boekhoudpraktijken, toepassing van forfaitaire bedragen en vaste tarieven (op vrijwillige basis), vereenvoudiging van de procedures voor aanvragen en contracten en van de voorschriften inzake voorfinanciering en subsidiabiliteit, een aanzienlijke afzwakking van de vereisten inzake financiële verslaglegging en wetenschappelijke rapportage, verkorting van de tijd tot aan ondertekening van een contract tot ten hoogste 6 maanden en een aanzienlijke verkorting van de subsidietoekennings- en betalingstermijn, alsmede een grotere vrijheid voor de deelnemers bij de organisatie en het beheer van projecten en in de keuze van hun onderzoekspartners;

59.

is ervan overtuigd dat vereenvoudiging zal leiden tot een vermindering van het aantal verschillende financieringspercentages en methoden voor het berekenen van indirecte kosten tussen de financieringsregelingen, zonder dat daarbij echter de differentiatie voor universiteiten, onderzoeksinstellingen en het bedrijfsleven wordt afgeschaft;

60.

spreekt de aanbeveling uit om een beperkte reeks gemeenschappelijke (administratieve, financiële en organisatorische) regels vast te stellen, die eenvoudig te interpreteren zijn en die van toepassing zijn op alle EU-programma's en -instrumenten op het gebied van O&O&I;

61.

verzoekt de Commissie en de lidstaten de toegang tot Europese onderzoeksprogramma's te vergemakkelijken, bijvoorbeeld door één contactpunt te creëren, uit te gaan van het beginsel "één project/één document" of een forum voor de uitwisseling van goede werkwijzen op te zetten; herhaalt in dit verband dat er behoefte bestaat aan een laagdrempelig aanspreekpunt waar potentiële deelnemers terecht kunnen voor advies en financiële steun; hekelt het gebrek aan transparantie en informatie inzake actuele oproepen tot het indienen van voorstellen voor onderzoeksprojecten, waardoor onderzoekers en instellingen zich niet behoorlijk kunnen voorbereiden en hun deelname aan deze projecten belemmerd wordt;

62.

wijst erop dat een samenhangend beleid, gericht op de totstandbrenging van een op kennis gebaseerde Europese samenleving, inhoudt dat de banden tussen onderwijs, onderzoek en innovatie versterkt moeten worden; benadrukt dat het GSK alle schakels in de kennisketen moet bestrijken, van bijvoorbeeld de ontwikkeling van infrastructuur, normalisatie en trainingsprogramma's tot maatregelen ter ondersteuning van sleuteltechnologieën; moedigt alle vormen van samenwerking tussen universiteiten, ondernemingen en onderzoeksinstituten aan en beschouwt kennis- en technologieoverdracht als essentieel element daarvan; vraagt om praktische instrumenten om de overdracht van technologie van het onderzoek naar de praktische toepassing in zowel de dienstensector als de productiesector te bevorderen;

63.

pleit voor een sterkere intergouvernementele deelname aan de gezamenlijke programmeringsmaatregelen, omdat daarmee de samenwerking op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en innovatie in heel Europa versterkt kan worden;

64.

wijst op het belang van gezamenlijke technologie-initiatieven en Europese technologieplatforms en pleit ervoor om voor alle publiek-private partnerschappen een specifiek gemeenschappelijk kader vast te stellen met duidelijke, eenvoudige voor alle partijen geldende voorwaarden, waarbij de rol van de privésector zorgvuldig gescheiden wordt van de rol van de overheidssector; benadrukt dat er doelmatige maatregelen moeten worden genomen om de transparantie te vergroten en kmo's en de publieke onderzoekssector toegang tot dergelijke instrumenten te geven; verzoekt de Commissie, voordat zij bestaande vormen van publiek-private partnerschappen bekrachtigt of de oprichting van nieuwe publiek-private partnerschappen steunt, een diepgaand onderzoek uit te voeren naar de stand van zaken, de gevolgen en relevantie van de momenteel reeds bestaande, om het beheer ervan te verbeteren en daarmee een grotere betrokkenheid van meer verschillende belanghebbenden te waarborgen, zowel bij het vaststellen van de onderzoeksagenda als bij het waarborgen van de toegang voor nieuwkomers; is er tevens van overtuigd dat deze instrumenten duidelijk aangestuurd moeten worden door publieke prioriteitsdoelstellingen (waarbij de maatschappelijke waarde en de duurzaamheid dienen mee te wegen) en reële private investeringen moeten aantrekken;

65.

benadrukt dat het GSK als financieringsmechanisme aantrekkelijk moet zijn voor actoren uit zowel de private als de publieke sector (met inbegrip van ngo's en organisaties uit het maatschappelijk middenveld); is van mening dat alle deelnemers aan hoogrenderende O&O&I-projecten en Europese technologieplatforms een rol zouden moeten spelen in de discussie over de vaststelling van prioriteiten en toegang zouden moeten hebben tot onderzoeksinfrastructuren;

66.

staat positief tegenover het hanteren van een wetenschappelijke benadering en pleit voor een benadering waarbij wordt uitgegaan van een groter vertrouwen in onderzoekers en een hogere risicotolerantie ten opzichte van deelnemers in alle stadia van het financieringssysteem, met inbegrip van valorisatie van wetenschap en innovatie; vraagt om de integratie in het komende KP van een passend financieringsmodel voor academisch onderzoek;

67.

is van mening dat het GSK zich niet uitsluitend moet richten op door onderzoek aangestuurde of op technologie gebaseerde innovatie, maar tevens andere innovatiebronnen moet ondersteunen; wijst erop dat veel ondernemingen, met name kmo's, gebruik maken van andere bronnen van innovatie, zoals klanten, markten, gebruikers en niet in de laatste plaats werknemers, en dat deze vormen van innovatie vaak praktischer van aard zijn en gericht zijn op het oplossen van specifieke problemen met betrekking tot processen, diensten of producten, aangezien de voorgestelde oplossingen vaak afkomstig zijn van de werknemers die het dichtst bij het productieproces, de markten en de klanten staan; is daarom van mening dat de EU praktijkgerichte innovatie door werknemers moet versterken;

68.

dringt er bij de Commissie op aan te waarborgen dat de overheadkosten in het kader van HORIZON 2020 worden herzien; verzoekt de Commissie derhalve te onderzoeken hoe hoog het percentage overheadkosten binnen KP7 is en voorstellen te doen om dit percentage zo laag mogelijk te houden;

69.

dringt erop aan dat onderzoek in samenwerkingsverband (het huidige samenwerkingsprogramma) centraal blijft staan in het KP, om synergieën te versterken teneinde de resultaten van onderzoeksprojecten in samenwerking met partners van binnen of buiten de EU die internationaal hoog aangeschreven staan te verbeteren en te bespoedigen en te zorgen voor een betere en snellere verspreiding van die resultaten; is van mening dat bij de financiering van onderzoek in samenwerkingsverband een grotere thematische flexibiliteit moet worden betracht (ruimere inschrijvingsmogelijkheden) en gebruikersvriendelijke regels moeten worden gehanteerd, teneinde getalenteerde wetenschappers aan te trekken en in te spelen op de behoeften van zowel grote samenwerkingsverbanden als kleinere groepen; is van mening dat de hele innovatieketen moet worden bestreken, van verkennend onderzoek tot grootschalige proef- of demonstratieprojecten, en dat waar mogelijk specifieke afgeschermde begrotingen moeten worden vastgesteld voor sectoren die een strategische visie hebben ontwikkeld teneinde maatschappelijke problemen aan te pakken met behulp van langetermijninvesteringscycli;

70.

geeft uiting aan zijn bedenkingen over de doelmatigheid van het gebruik van kredieten voor de oprichting van excellentienetwerken op onderzoeksgebied en de organisatie van congressen en bijeenkomsten, en dringt aan op een versterking van de maatregelen gericht op elektronische netwerkvorming op het gebied van onderzoek en innovatie en voor verspreiding van de onderzoeksresultaten via internet;

71.

geeft uiting aan zijn bedenkingen over het feit dat er per oproep voor het indienen van voorstellen vaak maar één voorstel gefinancierd kan worden, met als gevolg dat de middelen die geïnvesteerd zijn in de voorbereiding en beoordeling van de andere voorstellen verspild worden en veel voortreffelijke ideeën niet gefinancierd worden; verzoekt de Commissie te onderzoeken of het mogelijk is excellente, niet geselecteerde voorstellen te financieren via een aanvullende onderzoeksbegroting (met evenredige subsidiëring) waaraan tevens de lidstaten, het regionaal fonds en de structuurfondsen deelnemen;

72.

dringt aan op consolidering van multi- en transdisciplinair onderzoek en erkenning van de maatschappelijke dimensie van onderzoek; wijst er in dit verband nogmaals op dat grote maatschappelijke problemen niet alleen moeten worden aangepakt met behulp van technologie, maar tevens door middel van Europees onderzoek op het gebied van sociale en menswetenschappen en sociale innovatie, die van wezenlijk belang blijven om deze problemen op succesvolle wijze het hoofd te bieden; is derhalve van mening dat binnen het GSK "sociale en economische wetenschappen en menswetenschappen" als zelfstandig thema gewaarborgd moet worden, en een belangrijker bestanddeel moet gaan vormen van alle op de agenda gebaseerde maatregelen;

73.

verzoekt, om de belangstelling van burgers en het maatschappelijk middenveld voor onderzoek en hun betrokkenheid daarbij verder te vergroten, om het thema "wetenschap en samenleving" voort te zetten en het in horizontale zin uit te breiden, zodat er ook aandacht wordt besteed aan de grote maatschappelijke uitdagingen; is voorts van mening dat de Commissie de verdere ontwikkeling en bredere verspreiding van ethische richtsnoeren en de verdere ontwikkeling van instrumenten voor organisaties van het maatschappelijk middenveld moet ondersteunen;

74.

wenst dat onderzoeksprioriteiten en -doelstellingen op een meer transparante en participatieve wijze worden vastgesteld door middel van een evenwichtige betrokkenheid van spelers, waaronder de wetenschappelijke gemeenschap, onderzoekers (ook van kleinere onderzoeksorganisaties), de publieke sector, organisaties van het maatschappelijk middenveld en kmo's; vraagt om de totstandbrenging van een specifiek platform voor organisaties van het maatschappelijk middenveld en onderzoekers om prioritaire onderzoeksgebieden in specifieke sectoren te bespreken; is van mening dat ook moet worden gewerkt aan specifieke platforms om een nauwere interactie tussen kmo's en onderzoekers tot stand te brengen;

75.

is van mening dat de beoordeling en evaluatie van de verschillende onderzoeksprogramma's, en niet alleen van de economische aspecten ervan, maar ook van de maatschappelijke, ethische en duurzaamheidsaspecten, een belangrijk proces is dat moet worden verbeterd en op grotere schaal moet worden bevorderd, zowel op EU-niveau als op het niveau van de lidstaten; steunt de initiatieven van de Commissie op dit gebied, zoals de ontwikkeling van beginselen voor verantwoordelijk onderzoek en verantwoordelijke innovatie, en dringt aan op verdere ontwikkeling en toepassing van deze beginselen;

76.

dringt erop aan een evenwicht te vinden tussen bottom-up- (zoals de huidige regeling voor onderzoek naar technologieën van de toekomst of in opkomst) en top-downprojecten (‧grote maatschappelijke problemen‧), en tevens kleinere bottom-upprojecten en bottom-uponderzoek in samenwerkingsverband mogelijk te maken; huldigt de opvatting dat lagere drempels voor samenwerkingsprojecten tot een versterking van de wetenschappelijke capaciteit zullen leiden; is van mening dat strategische prioriteiten vastgesteld moeten worden aan de hand van opkomende problemen; verzoekt de Commissie onderzoek te doen naar het evenwicht tussen bottom-up- en top-downprojecten en daarbij zowel naar sociale als financiële aspecten te kijken; benadrukt dat samenwerking en overleg met actoren uit de wetenschap, het bedrijfsleven en het maatschappelijk middenveld noodzakelijk zijn bij het opstellen van onderzoeksagenda's;

77.

is er voorstander van de ondersteuning van onderzoek voortaan toe te spitsen op kleine en middelgrote projecten; is van mening dat kleine en middelgrote projecten door universiteiten en kmo's eenvoudiger te beheren zijn en minder kosten met zich meebrengen en bovendien de tot nu toe teleurstellende slagingspercentages bij aanvragen kunnen verbeteren;

78.

is van mening dat op die gebieden waar de huidige innovatiemodellen niet aansluiten op bepaalde maatschappelijke behoeften, nieuwe regelingen voor het toekennen van vergunningen en aanmoedigingsprijzen kunnen worden ingezet om ervoor te zorgen dat op die gebieden meer onderzoek wordt gedaan en te waarborgen dat de overheidsuitgaven doelmatig zijn; verzoekt de Commissie om zo spoedig mogelijk een proef met aanmoedigingsprijzen in de medische sector te starten;

79.

dringt aan op een samenhangende dekking van de hele O&O&I-keten door naleving van transparantievoorschriften en duidelijke coördinatie tussen de verschillende directoraten-generaal van de Commissie die zich bezighouden met financiering voor onderzoek en innovatie;

80.

dringt aan op intensivering van de internationale samenwerking, op basis van wederzijdsheid en waar van toepassing, met de strategische partners van de EU, met inbegrip van snelgroeiende landen als de BRICS-landen, teneinde mondiale problemen beter aan te kunnen pakken; wijst er nogmaals op dat vereenvoudiging van de procedures en aanzienlijk kortere looptijden voor vergunningaanvragen bevorderlijk zouden zijn voor deelname door onderzoekers uit derde landen; benadrukt de noodzaak van een krachtiger wetenschappelijke capaciteitsopbouw in de naburige landen, op basis van een betere coördinatie van het GSK met de instrumenten van het EU-nabuurschapsbeleid; is van mening dat daadwerkelijke versterking van de capaciteitsopbouw en de totstandbrenging van eerlijke en alomvattende partnerschappen met ontwikkelingslanden van groot belang is voor de duurzame ontwikkeling van die landen;

81.

is van mening dat met derde landen die de mensenrechten, VN-resoluties of het internationaal recht niet respecteren niet moet worden samengewerkt op het gebied van onderzoek met mogelijk tweeërlei gebruik;

82.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

26.2.2013   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 56/14

—

gezien artikel 165 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien het verslag van de Commissie aan het Europees Parlement getiteld "Het systeem van de Europese scholen in 2009" (COM(2010)0595),

—

gezien het Verdrag houdende het Statuut van de Europese scholen (1),

—

gezien zijn resolutie van 8 september 2005 over opties voor de ontwikkeling van het systeem van de Europese scholen (2),

—

gezien Verordening (EG, Euratom) nr. 723/2004 van de Raad van 22 maart 2004 tot wijziging van het Statuut van de ambtenaren van de Europese Gemeenschappen en van de regeling die van toepassing is op de andere personeelsleden van deze Gemeenschappen (3),

—

gezien het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap dat op 3 mei 2008 in werking is getreden en op 23 december 2010 door de Europese Unie is geratificeerd, en met name artikel 24 hiervan (4),

—

gezien het jaarverslag van de secretaris-generaal van de Europese scholen dat aan de raad van bestuur op diens vergadering van 12, 13 en 14 april 2011 te Brussel is voorgelegd (5),

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie cultuur en onderwijs en de adviezen van de Begrotingscommissie en de Commissie juridische zaken (A7-0293/2011),

A.

overwegende dat artikel 165 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie voorschrijft dat de Unie bijdraagt tot de ontwikkeling van onderwijs van hoog gehalte door samenwerking tussen de lidstaten aan te moedigen en zo nodig door hun activiteiten te ondersteunen en aan te vullen, met volledige eerbiediging van de verantwoordelijkheid van de lidstaten voor de inhoud van het onderwijs en de opzet van het onderwijsstelsel en van hun culturele en taalkundige verscheidenheid,

B.

overwegende dat in de preambule van het Verdrag houdende het Statuut van de Europese scholen van 1994 bepaald wordt dat het stelsel van de Europese Scholen een stelsel "sui generis" is en dat met dit stelsel een vorm van samenwerking tussen de lidstaten onderling en tussen de lidstaten en de Europese Gemeenschappen tot stand komt, met volledige eerbiediging van de verantwoordelijkheid van de lidstaten voor de inhoud van het onderwijs en voor de organisatie van hun onderwijsstelsel, en van hun verscheidenheid qua taal en cultuur,

C.

overwegende dat op grond van artikel 1 van dat verdrag andere kinderen de scholen kunnen bezoeken binnen de grenzen die worden gesteld door de raad van bestuur, die volgens punt II.7 van hoofdstuk XII van het compendium van besluiten van de raad van bestuur "personeel van elke communautaire organisatie die bij besluit van de communautaire instellingen is opgericht, en personeel van andere door de raad van bestuur erkende organisaties" in categorie I kan indelen,

D.

overwegende dat de Europese scholen hun leerlingen in staat stellen hun eigen culturele identiteit te bekrachtigen en van jongs af aan een grote kennis van talen op te doen in ten minste twee talen, waaronder hun moedertaal, waarmee het belang van multiculturalisme en de bevordering van wederzijds begrip en wederzijds respect wordt onderstreept,

E.

overwegende dat de Europese scholen niet vergelijkbaar zijn met internationale scholen, daar zij niet uitgaan van een schoolkeuze van de ouders, maar van de noodzaak om kinderen in hun moedertaal te onderrichten en de Europese dimensie in het onderwijs te ontwikkelen,

F.

overwegende dat de wijze van functioneren van de Europese scholen, die vanaf het begin heeft berust op een intergouvernementele overeenkomst, verbeterd moet worden en dat een rechtsgrondslag moet worden vastgesteld waardoor het stelsel kan worden vereenvoudigd en transparanter en doeltreffender kan functioneren,

G.

overwegende dat de hervorming van het stelsel van de Europese scholen door de raad van bestuur in april 2009 is goedgekeurd,

H.

overwegende dat in de 50 jaar dat de Europese scholen nu bestaan, is gebleken dat er sprake is van een uniek en aantrekkelijk stelsel met een uniek en aantrekkelijk onderwijsmodel; overwegende dat een van de doelstellingen van de hervorming is dit stelsel en het Europese baccalaureaat open te stellen voor andere leerlingen in de Unie, overwegende dat de doelstellingen van de hervorming niet met succes kunnen worden bereikt zonder dat de rechtsvorm waarop het hele stelsel gebaseerd is, fundamenteel gewijzigd wordt,

I.

overwegende dat in het verslag van de Commissie over het systeem van de Europese scholen in 2009 (6) wordt gewezen op de hardnekkige en ernstiger wordende problemen binnen het systeem, zoals het gebrek aan gedetacheerde leraren of het laattijdig of niet voorzien in voldoende infrastructuur op de locaties van de scholen, met directe gevolgen voor de kwaliteit van het onderwijs, het inschrijvingsbeleid, de levenskwaliteit van de leerlingen, ouders en leraren en met het functioneren van de scholen samenhangende financiële aspecten,

J.

overwegende dat de scholen in Brussel en Luxemburg kampen met een tekort aan schoolgebouwen en infrastructuur, hetgeen de kwaliteit van het onderwijs aantast en verhindert dat andere kinderen dan die van het personeel van de instellingen ingeschreven kunnen worden; overwegende dat gewaarborgd moet worden dat alle leerlingen onderwijs van gelijke kwaliteit genieten, ongeacht moedertaal, schoollocatie of categorie,

K.

overwegende dat de hervorming van de Europese scholen in 2009 als hoofddoel had de Europese scholen open te stellen voor een breder en gevarieerder publiek en tegelijk de levensvatbaarheid van het stelsel op lange termijn te waarborgen,

L.

overwegende dat het onderwijsmodel waarop de Europese scholen gebaseerd zijn, in de lidstaten moet worden aangemoedigd en een integrerend bestanddeel van hun onderwijsstelsel moet worden,

M.

overwegende dat het moeilijk is leerlingen uit uiteenlopende culturen en taalgebieden, die ook nog eens zeer verschillende talenten en vaardigheden hebben, in één enkel systeem onder te brengen dat moet uitmonden in het behalen van één diploma, het Europese baccalaureaat, en daarom overwegende dat voor een adequate begeleiding van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (SEN) moet worden gezorgd,

N.

overwegende dat daarom moet worden nagedacht over de invoering van een ander diploma dan het Europese baccalaureaat voor leerlingen die naar het beroepsonderwijs willen doorstromen,

O.

overwegende dat het Europees Parlement in zijn resolutie van 8 september 2005 onder andere heeft gevraagd om de uitvoering van een proefproject rond een leermiddelencentrum voor leerlingen met specifieke behoeften; overwegende dat daarvoor in de EU-begroting 2008 een bedrag van 200 000 euro is toegewezen en dat dit bedrag uiteindelijk is gebruikt voor de financiering van een onderzoek naar het onderwijsbeleid en de onderwijspraktijk ten aanzien van SEN-leerlingen in de Europese scholen,

P.

overwegende dat artikel 4 van het Verdrag houdende het Statuut van de Europese scholen bepaalt dat het model erop gebaseerd is dat, wanneer de omstandigheden dit rechtvaardigen, aan klassen van hetzelfde niveau tezamen bepaalde lessen in elke communautaire taal kunnen worden gegeven, met het doel de leerlingen van verschillende taalsecties dichter bij elkaar te brengen en wederzijds begrip te kweken en hun talenkennis te verbeteren,

Q.

overwegende dat de Europese scholen overeenkomstig artikel 25 van het Verdrag houdende het Statuut van de Europese scholen in wezen worden gefinancierd uit bijdragen van de lidstaten via de gedetacheerde docenten, die in 2010 21 % van de begroting van de Europese scholen uitmaakten, en uit de aanvullende bijdrage van de EU, die het verschil moet dekken tussen de totale uitgaven van de scholen en het totaal aan andere inkomsten, zijnde ongeveer 58 % van de begroting van de Europese scholen in 2010; daarnaast overwegende dat de Europese scholen via hun raad van bestuur onderworpen zijn aan een intergouvernementeel uitvoerend orgaan,

R.

tevens overwegende dat artikel 25 bepaalt dat de begroting van de Europese scholen kan worden gevoed met een financiële bijdrage van de lidstaten, waartoe de raad van bestuur met eenparigheid van stemmen moet besluiten,

S.

overwegende dat de economische crisis gevolgen heeft voor de financiering van de Europese scholen en de Commissie daarom heeft aangedrongen op hervormingen om de kosten in de scholen terug te dringen, maar dat dat niet van invloed mag zijn op het onderwijs aan kwetsbare kinderen met leerproblemen en bijzondere behoeften en evenmin mag leiden tot aantasting van het onderwijs in de moedertaal of tot vermindering van het onderwijs van andere talen dan Frans, Duits en Engels,

T.

overwegende dat na de twee laatste uitbreidingsronden het aantal leerlingen zonder eigen taalsectie (SWALS) voortdurend groeit, maar dat zij op geen enkele wijze de dupe mogen worden van het feit dat zij geen eigen taalsectie hebben,

U.

overwegende dat de toename van het aantal leerlingen aan de Europese scholen een rechtstreeks gevolg is van het aanstellingsbeleid van de EU-instellingen na 2004, dat ertoe heeft geleid dat personeelsleden jonger dan 30 in dienst zijn genomen, en dat deze personeelsleden inmiddels een gezin hebben gesticht en hun kinderen aan de Europese school hebben ingeschreven,

V.

overwegende dat de SWALS-leerlingen extra lessen krijgen in de taal van de sectie waarin zij zijn ondergebracht om de lessen te kunnen volgen, alsmede moedertaalonderricht, waarbij enkele uren per week het absolute minimum is om de banden met de moedertaal en de eigen cultuur in stand te houden,

W.

overwegende dat er in 2004 een extra heffing op de ambtenarensalarissen is ingevoerd die met name voor de Europese scholen bestemd is en gedacht was als bijdrage in de kosten van het sociaal beleid, de verbetering van de arbeidsomstandigheden en de Europese scholen,

1.

betreurt het dat de Europese scholen vaak ten onrechte als elitescholen worden gezien, en als luxe in plaats van als noodzaak, terwijl zij in werkelijkheid tot taak hebben onderwijs in de moedertaal te bieden aan leerlingen waarvan de ouders kunnen worden overgeplaatst of mogelijk naar hun land van herkomst terugkeren, en de Europese dimensie in het onderwijs te ontwikkelen;

2.

herinnert eraan dat dit speciale onderwijsstelsel de leerlingen in staat stelt alle vakken (met name de exacte) met gekwalificeerde docenten in hun moedertaal te volgen of als SWALS-leerling met de nodige pedagogische ondersteuning en lessen om hun moedertaal bij te houden;

3.

is van mening dat leerlingen dankzij dit speciale onderwijssysteem de kans krijgen om alle vakken in een multiculturele, meertalige omgeving te volgen en les kunnen krijgen van gekwalificeerde docenten en bovendien hun moedertaal kunnen bijhouden;

4.

is van mening dat de Europese scholen, die op onderwijsgebied als buitengewoon succesvol zijn aan te merken en die een beproefde pedagogische aanpak hanteren, als voorbeeld zouden moeten dienen van een van de beste vormen van onderwijs in Europa, waarbij het uitdragen van de Europese cultuur, waarden en talen voorop staan, en is tevens van mening dat het overnemen van bepaalde kenmerken van dit model, zoals de nadruk op kennis van vreemde talen, in nationale of regionale schoolsystemen de beroepsmobiliteit ten goede zou komen en een bijdrage zou leveren aan het bevorderen van meertaligheid en de Europese integratie;

5.

is van mening dat de Europese scholen een waardevolle rol spelen in hun gemeenschap;

6.

is van mening dat de Europese scholen ook het multiculturalisme en de meertaligheid dienen te bevorderen en als model moeten fungeren voor de bescherming en bevordering van internationaal minder gebruikte talen; is van mening dat het onderwijs in een bepaalde taal niet mag worden stopgezet als slechts een gering aantal leerlingen in die taal wordt onderwezen en laat daarbij meewegen dat onderwijs in de moedertaal een belangrijk uitgangspunt van de Europese scholen is;

7.

vestigt er de aandacht op dat de compatibiliteit van het leerplan van de Europese scholen met de nationale onderwijsstelsels moet worden vergroot om een snelle re-integratie van leerlingen die naar hun land van herkomst terugkeren, mogelijk te maken;

8.

is van oordeel dat de bezuinigingen die de scholen zijn opgelegd gepaard moeten gaan met een werkelijke uitbreiding van hun autonomie op het gebied van beheer - bijvoorbeeld door toe te staan dat de scholen andere financieringsbronnen aanboren - en ten aanzien van de middelen om daaraan uitvoering te geven, overeenkomstig de doelstellingen die bij de hervorming van 2009 zijn vastgesteld; is tevens van oordeel dat ervoor gezorgd moet worden dat de uit te voeren organisatorische hervorming de grondbeginselen van de Europese scholen niet aantast;

9.

is van mening dat meer begrotingsautonomie voor iedere Europese school een goede manier zou kunnen zijn om te zorgen voor een beter beheer van de financiële middelen die aan de Europese scholen worden toegekend; dringt erop aan dat een en ander door de Commissie moet worden geëvalueerd om te garanderen dat een grotere autonomie in het voordeel van de scholen uitvalt;

10.

benadrukt dat de Europese scholen zich momenteel in een juridisch niemandsland bevinden, hetgeen ertoe leidt dat de wettelijke status van de besluiten die door de organen van de scholen worden genomen onduidelijk is, er onvoldoende mogelijkheden zijn om deze besluiten voor de nationale rechter aan te vechten en de Europese ombudsman niet kan worden ingeschakeld;

11.

is van oordeel dat de huidige intergouvernementele rechtsvorm van de Europese scholen zijn grenzen heeft bereikt en grondig gewijzigd moet worden; meent dat deze wijziging zodanig moet zijn dat de Unie in staat wordt gesteld het optreden van de lidstaten te ondersteunen, te coördineren of aan te vullen, zonder afbreuk te doen aan hun bevoegdheden, en met dit doel juridisch bindende handelingen vast te stellen conform de artikelen 2 en 6 VWEU;

12.

onderstreept dat de Europese scholen een adequate rechtsgrondslag moeten krijgen die onder de bevoegdheid van de Europese Unie valt, en wenst dat het directoraat-generaal onderwijs en cultuur van de Commissie samen met de Commissie cultuur en onderwijs van het Parlement, die uit hoofde van bijlage VII bij het Reglement van het Europees Parlement bevoegd is voor de bevordering van het stelsel van Europese scholen, kan deelnemen aan alle besprekingen over dit onderwerp en aan alle discussies over de toekomst van de Europese scholen;

13.

vindt dat de Europese scholen onder de koepel van de Unie moeten worden gebracht; meent dat een passende rechtsgrondslag in dit opzicht artikel 165 VWEU kan zijn, dat als volgt luidt: "De Unie draagt bij tot de ontwikkeling van onderwijs van hoog gehalte door samenwerking tussen de lidstaten aan te moedigen en zo nodig door hun activiteiten te ondersteunen en aan te vullen, met volledige eerbiediging van de verantwoordelijkheid van de lidstaten voor de inhoud van het onderwijs en de opzet van het onderwijsstelsel en van hun culturele en taalkundige verscheidenheid" en dat verder de doelstellingen van het optreden van de Unie omschrijft, die overeenkomen met de doelstellingen van de Europese scholen;

14.

dringt er bij de raad van bestuur op aan beter op de infrastructurele behoeften te anticiperen en maatregelen te treffen om in de werkelijke behoefte aan Europees onderwijs te kunnen voorzien; verzoekt de lidstaten en de Commissie de ontwikkeling van scholen van het type 2 en 3 te stimuleren;

15.

moedigt de lidstaten en regionale overheden met wetgevingsbevoegdheden op onderwijsgebied aan het concept van de Europese scholen op hun grondgebied te promoten door campagnes te voeren om meer bekendheid te geven aan het Europees onderwijs, het Europese baccalaureaat te bevorderen en modelscholen op te zetten, zoals omschreven in de doelstelling die bij de hervorming in 2009 is goedgekeurd, met als doel het openstellen van het stelsel van Europese scholen om zo de toegang tot Europees onderwijs en het Europese baccalaureaat in de verschillende lidstaten te bevorderen;

16.

roept de lidstaten op bij de ontwikkeling van hun nationale schoolprogramma's samen te werken en daarbij te profiteren van de ervaring van de Europese scholen op het gebied van onderwijs, om er op die manier voor te zorgen dat de nationale onderwijsstelsels en het stelsel van Europese scholen beter op elkaar aansluiten; wijst op de bijzondere rol die lesprogramma's voor talen, geschiedenis en aardrijkskunde spelen bij de bevordering van een gemeenschappelijke Europese identiteit; herhaalt zijn verzoek aan de lidstaten om te bevorderen dat – op baccalaureaats- of gelijkwaardig niveau – in speciale lessen aandacht wordt besteed aan de achtergrond, doelstellingen en werking van de Europese Unie en haar instellingen, waardoor jongeren zich sterker betrokken zullen gaan voelen bij het Europese integratieproces;

17.

verzoekt de lidstaten zich collectief te beraden op de beste manier om invulling te geven aan de wens om het stelsel van Europese scholen open te stellen;

18.

beveelt de lidstaten aan binnen hun schoolsysteem bepaalde aan het systeem van de Europese scholen ontleende concepten te promoten, teneinde al op jonge leeftijd een besef van Europees burgerschap te stimuleren;

19.

verzoekt de centrale inschrijvingsinstantie een ruilsysteem in te stellen voor alle ouders die geen plaats voor hun kinderen hebben gekregen op de school van hun keuze, zodat zij door middel van een ruil met andere leerlingen naar de gewenste school kunnen worden overgeplaatst;

20.

herinnert eraan dat uit hoofde van artikel 5 van het Verdrag houdende het Statuut van de Europese scholen houders van een Europees baccalaureaat bij elke universiteit in de EU om toelating kunnen verzoeken en daarbij dezelfde rechten hebben als onderdanen van het betrokken land met een gelijkwaardig diploma, en dringt er bij de lidstaten op aan erop toe te zien dat de desbetreffende bepalingen worden nageleefd door elke vorm van discriminatie te voorkomen tussen deze leerlingen en leerlingen met een gelijkwaardig nationaal diploma;

21.

dringt er bij de lidstaten op aan erop toe te zien dat al hun universiteiten en instellingen voor hoger onderwijs bij de erkenning van de studieresultaten van leerlingen van de Europese scholen dezelfde eisen hanteren als bij leerlingen van hun nationale scholen, en dat het onderwijs dat deze leerlingen hebben gevolgd op dezelfde wijze wordt gewaardeerd, zodat zij gelijke kansen hebben wanneer zij naar een studieplaats in het hoger onderwijs solliciteren;

22.

moedigt de lidstaten en regionale overheden met wetgevingsbevoegdheden op onderwijsgebied aan een relevant deel van hun stelsel voor openbaar onderwijs te homologeren, zodat studenten bij beëindiging van hun middelbareschoolopleiding het Europese baccalaureaat kunnen ontvangen;

23.

moedigt de raad van bestuur aan de Europese scholen actiever te ontwikkelen door het voorbeeld te volgen van de blijkens PISA-studies beste onderwijsstelsels ter wereld en moedigt de ontwikkeling van partnerschappen tussen Europese scholen en nationale scholen aan, omdat zo naar het voorbeeld van het Comenius-programma de uitwisseling van leerlingen en docenten kan worden bevorderd en het stelsel van Europese scholen in de lidstaten bekend kan worden gemaakt;

24.

stelt vast dat de inkomsten van de Europese scholen gelijk blijven of zelfs afnemen, hetgeen komt doordat de scholen vanwege plaatsgebrek leerlingen waarvan de ouders werken voor een organisatie die een overeenkomst met de school heeft gesloten of waarvan de ouders niet bij een van de instellingen werken moeten weigeren, en dringt erop aan nieuwe mogelijkheden te onderzoeken, zoals het binnenhalen van financiële middelen via mobiele werknemers uit de particuliere sector of andere internationale instellingen;

25.

neemt kennis van het feit dat de beheerskosten van de scholen omlaag moeten, maar wijst erop dat het streven naar kostenbeheersing de basisbeginselen waarop het concept van de Europese scholen berust, zoals onderwijs in de moedertaal door moedertaalsprekers, en het kerncurriculum, bijvoorbeeld voor de exacte vakken en wiskunde, niet mag aantasten en niet ten koste mag gaan van de kwaliteit van het onderwijs; onderstreept dat voor kinderen uit alle taalgemeenschappen van de Europese scholen gelijke en gelijkwaardige onderwijsvoorwaarden gegarandeerd moeten worden;

26.

verzoekt de Europese Unie haar begrotingsbijdrage zodanig te definiëren dat deze beginselen geëerbiedigd worden en dat voldoende rekening kan worden gehouden met leerlingen met bijzondere educatieve behoeften (SEN) of andere leerproblemen die speciale ondersteuning vereisen, en tevens een gedetailleerde overzicht te geven van de financiële middelen voor SEN-leerlingen, om op die manier een optimaal gebruik van deze middelen te garanderen; verzoekt de Commissie, alvorens tot begrotingsaanpassingen te besluiten, in samenwerking met de scholen en de verenigingen van ouders en docenten een effectbeoordeling uit te voeren van de diverse manieren waarop het systeem zou kunnen worden gerationaliseerd en daarbij ook de pedagogische aspecten te betrekken;

27.

is van oordeel dat op korte termijn de verplichtingen van de Europese Unie moeten worden nagekomen, maar dat tegelijk rekening moet worden gehouden met de algemene context van bezuinigingen, zowel op het niveau van de Unie als op dat van de lidstaten; stelt vast dat de begroting 2012 voorziet in een stijging van de kredieten voor de Europese scholen met 1,7 % terwijl de Commissie door de begrotingsproblemen gedwongen was haar eigen administratieve uitgaven te bevriezen en die voor alle instellingen slechts met 1,3 % te verhogen; verbindt zich ertoe de bedragen op de betrokken begrotingslijnen aandachtig onder de loep te nemen om ervoor te zorgen dat alle vereiste kredieten beschikbaar zijn;

28.

onderstreept dat de rol van de Unie in de Europese scholen onevenredig klein is in vergelijking met de financiële bijdrage uit haar begroting;

29.

wijst erop dat de voorgestelde besnoeiingen op de begroting van de Europese scholen de kwaliteit van het onderwijs en het goede functioneren van de Europese scholen ernstig bedreigen en is daarom gekant tegen eventuele besnoeiingen op de begroting;

30.

is van oordeel dat veel van de problemen van het systeem worden veroorzaakt doordat de lidstaten hun verplichtingen niet naleven; wijst erop dat er geen wettelijke garanties zijn voor de naleving door de lidstaten van hun verplichtingen in het kader van het Verdrag;

31.

stelt vast dat bepaalde lidstaten zich hoe langer hoe meer onttrekken aan hun verplichting om leraren te detacheren door met name te wijzen op het verschil tussen het percentage leerlingen van hun nationaliteit en de bijdrage die zij aan het budget van de scholen moeten leveren;

32.

wijst erop dat de verdeelsleutel ook moet bijdragen aan een rechtvaardiger systeem voor de betaling van schoolgeld door ouders die niet voor een Europese instelling werken of voor een onderneming die een overeenkomst met de Europese scholen heeft gesloten;

33.

verzoekt de Commissie na te denken over een systeem van reservelijsten om de posten te kunnen bezetten die niet door middel van gedetacheerde docenten kunnen worden ingevuld en die door lokaal aan te werven personeel moeten worden bezet om zo te garanderen dat in de behoefte aan onderwijzend personeel wordt voorzien en om de kwaliteit en de continuïteit van het onderwijs te waarborgen;

34.

pleit ervoor nieuwe taalsecties in te voeren zodra het vereiste leerlingenaantal daarvoor is bereikt, zodat de SWALS-leerlingen onderwijs in hun moedertaal kunnen volgen en discriminatie ten opzichte van leerlingen van andere taalsecties wordt vermeden, en bovendien de uit de SWALS-status voortvloeiende kosten kunnen worden gedrukt;

35.

stelt met bezorgdheid vast dat het gebrek aan gedetacheerd personeel gecompenseerd moet worden door de aanwerving van lokaal onderwijspersoneel waarvan het salaris door de scholen betaald wordt; verzoekt de raad van bestuur erop toe te zien dat de lidstaten die geen financiële bijdrage leveren via detachering van leraren, een evenredige financiële bijdrage in de begroting van de scholen storten;

36.

is van mening dat het huidige financieringssysteem bepaalde lidstaten onevenredige lasten oplegt in de zin van detacheringen en schoolinfrastructuur en verzoekt de raad van bestuur de wijze van financiering van de scholen en de wijze van aanwerving van leraren tegen het licht te houden;

37.

legt er nogmaals de nadruk op dat de Europese scholen op een solide en serieuze manier gefinancierd moeten worden opdat zij zich kunnen houden aan de verplichtingen die zijn aangegaan in het kader van het verdrag en het statuut van de ambtenaren en de regeling welke van toepassing is op de andere personeelsleden van de Europese Unie, en opdat zij voldoende garanties kunnen bieden voor de kwaliteit van het onderwijs en voor gelijke en gelijkwaardige onderwijsvoorwaarden voor kinderen uit alle taalgemeenschappen aan de Europese scholen; neemt in dat opzicht kennis van het recente verzoekschrift van de ouders en leraren van de Europese scholen in Brussel waarin wordt gewezen op de ernstige risico's van de voorgestelde besnoeiingen voor de kwaliteit van het onderwijs en het goed functioneren van de Europese scholen en waarin daarom eventuele besnoeiingen op de begroting van de hand worden gewezen;

38.

verzoekt de Commissie maatregelen te treffen om te bepalen welk percentage van de speciale heffing naar de Europese scholen gaat;

39.

onderstreept dat het op de lange termijn belangrijk is dat wordt gezorgd voor meer transparantie bij de toewijzing van de financiële bijdrage van de Europese Unie en voor een grotere openheid en diversiteit in de scholen en dat tegelijk een duurzaam financieringssysteem wordt ingevoerd; verzoekt de Commissie in deze context te verduidelijken voor welke doeleinden de bijzondere heffing is gebruikt; verzoekt de Commissie het Parlement verslag uit te brengen over de stand van zaken met betrekking tot de tenuitvoerlegging van de hervorming van 2009 en over de financiële behoeften voor de komende jaren, in het bijzonder wat het gebouwenbeleid betreft;

40.

dringt erop aan dat, overeenkomstig artikel 4 van het Verdrag houdende het Statuut van de Europese scholen waarmee wordt beoogd leerlingen van verschillende taalsecties dichter bij elkaar te brengen en wederzijds begrip te kweken door middel van een aantal gezamenlijke lessen aan klassen van hetzelfde niveau, gebruik wordt gemaakt van de eerste vreemde taal voor het onderwijs in alle niet-basisvakken, zonder dat leerlingen wier moedertaal niet een van de werktalen is daarvan nadelen ondervinden;

41.

stelt dat het onderwijzen van bepaalde vakken in de "minder gebruikte" nationale talen die door een klein aantal EU-burgers worden gesproken, een intrinsieke waarde bezit;

42.

benadrukt dat er een externe evaluatie van de onderwijsprogramma’s van de Europese scholen moet worden uitgevoerd en dat deze evaluatie geen extra kosten voor de scholen met zich mee mag brengen en hecht veel belang aan uitvoering van de huidige hervormingen van het baccalaureaat;

43.

eist dat de aanwerving van lokaal onderwijspersoneel aan strenge criteria wordt onderworpen, dat de kwaliteit van het onderwijs, opleiding en vervanging in geval van afwezigheid gewaarborgd zijn, en dat de raad van bestuur instaat voor een evaluatie van de vakbekwaamheid van dit personeel door inspecteurs;

44.

is van mening dat er speciale opleidingsprogramma's en professionele workshops voor leerkrachten uit de verschillende nationale stelsels moeten worden georganiseerd om hen - volgens gemeenschappelijke normen en criteria - voor te bereiden op het werk binnen het stelsel van Europese scholen;

45.

herhaalt dat aandacht voor SEN-leerlingen een prioriteit blijft en dat de Europese scholen alles in het werk moeten stellen om hun competentie inzake onderwijs aan leerlingen met een handicap te vergroten; verzoekt in dit verband de raad van bestuur om bij de berekening van de omvang van klassen op deze categorie leerlingen coëfficiënten toe te passen en voor volledige integratie van deze leerlingen zorg te dragen;

46.

verzoekt de raad van bestuur van de Europese scholen uitvoering te geven aan de aanbevelingen inzake SEN-leerlingen die een groep Zweedse deskundigen naar aanleiding van een onderzoek in 2009 heeft gedaan, en een actieplan terzake te ontwikkelen;

47.

onderstreept dat er een naar behoren functionerend systeem moet worden opgezet om leerlingen met een handicap bij hun integratie op Europese scholen bij te staan (bijv. hulp van speciale docenten), teneinde de mobiliteit van hun ouders te garanderen;

48.

stelt vast dat in het door de raad van bestuur meegedeelde officiële schooluitvalpercentage van 2,7 % geen rekening wordt gehouden met de grote verschillen tussen de schoolresultaten op de Europese scholen, waarbij al jarenlang een abnormaal hoog uitvalpercentage in de Franstalige sectie opvalt; verzoekt de raad van bestuur onderzoek te doen naar de pedagogische en financiële oorzaken en gevolgen van dit disfunctioneren, van schooluitval in het algemeen en van de blijvend grote aantallen zittenblijvers;

49.

herhaalt zijn verzoek aan de raad van bestuur actief te zoeken naar alternatieven voor leerlingen die niet kunnen meekomen in de studierichting die moet leiden tot het Europese baccalaureaat, en na te denken over de invoering van een ander diploma dan het baccalaureaat voor leerlingen die naar het beroepsonderwijs willen doorstromen; stelt dat elk nieuw diploma aan een effectbeoordeling moet worden onderworpen en een meerwaarde moet toevoegen aan de bestaande kwalificatiekaders;

50.

herhaalt dat aandacht voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften een prioriteit moet blijven, te meer daar de Europese scholen momenteel slechts één soort diploma aanbieden en dus de plicht hebben een maximale begeleiding te verzorgen om zoveel mogelijk te voorkomen dat een leerling op school mislukt, omdat hij daardoor in een uitzichtloze situatie kan komen als hij vanwege de taal of om andere redenen geen toegang heeft tot andere schooltypen in het nationale onderwijsstelsel van het gastland;

51.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de lidstaten en de raad van bestuur van de Europese scholen.

26.2.2013   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 56/22

—

gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name de artikelen 174 tot en met 178,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 26 januari 2011"Bijdrage van het regionaal beleid aan duurzame groei in het kader van de Europa 2020- strategie" (COM(2011)0017),

—

gezien het werkdocument van de diensten van de Commissie getiteld "Bijdrage van het regionaal beleid aan duurzame groei in het kader van de Europa 2020-strategie" (SEC(2011)0092),

—

gezien het werkdocument van de diensten van de Commissie van 25 oktober 2010 getiteld "Cohesiebeleid: reactie op de economische crisis - een overzicht van de uitvoering van cohesiebeleidsmaatregelen die ter ondersteuning van het Europees economisch herstelplan zijn genomen" (SEC(2010)1291),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 31 maart 2010 getiteld "Cohesiebeleid: strategisch verslag 2010 over de uitvoering van de programma's 2007-2013" (COM(2010)0110),

—

gezien het werkdocument van de diensten van de Commissie van 31 maart 2010 getiteld "Document ter begeleiding van de mededeling van de Commissie van 31 maart 2010 - Cohesiebeleid: strategisch verslag 2010 over de uitvoering van de programma's 2007-2013" (SEC(2010)0360),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld "Europa 2020 – Een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei" (COM(2010)2020),

—

gezien Verordening (EU) nr. 539/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 16 juni 2010 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1083/2006 van de Raad houdende algemene bepalingen inzake het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds en het Cohesiefonds wat betreft de vereenvoudiging van bepaalde voorschriften en wat betreft sommige bepalingen in verband met het financieel beheer (1),

—

gezien Verordening (EU) nr. 437/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 19 mei 2010 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1080/2006 betreffende het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling wat betreft de subsidiabiliteit van huisvestingsprojecten voor gemarginaliseerde gemeenschappen (2),

—

gezien Verordening (EG) nr. 397/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 6 mei 2009 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1080/2006 betreffende het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling met betrekking tot de subsidiabiliteit van investeringen in energie-efficiëntie en hernieuwbare energie op het vlak van huisvesting (3),

—

gezien Verordening (EG) nr. 284/2009 van de Raad van 7 april 2009 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1083/2006 houdende algemene bepalingen inzake het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds en het Cohesiefonds, wat een aantal bepalingen met betrekking tot het financiële beheer betreft (4),

—

gezien Verordening (EG) nr. 85/2009 van de Raad van 19 januari 2009 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1083/2006 houdende algemene bepalingen inzake het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds en het Cohesiefonds, wat een aantal bepalingen met betrekking tot het financiële beheer betreft (5),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1083/ 2006 van de Raad van 11 juli 2006 houdende de algemene bepalingen inzake het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds en het Cohesiefonds (6),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1081/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juli 2006 betreffende het Europees Sociaal Fonds en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1784/1999 (7),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1080/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juli 2006 betreffende het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1783/1999 (8),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1828/2006 van de Commissie van 8 december 2006 tot vaststelling van uitvoeringsbepalingen van Verordening (EG) nr. 1083/2006 van de Raad houdende algemene bepalingen inzake het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds en het Cohesiefonds, en van Verordening (EG) nr. 1080/2006 van het Europees Parlement en de Raad betreffende het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (9),

—

gezien Beschikking 2006/702/EG van de Raad van 6 oktober 2006 betreffende communautaire strategische richtsnoeren inzake cohesie (10),

—

gezien de conclusies van de Raad betreffende het strategisch verslag 2010 van de Commissie over de uitvoering van de programma's in het kader van het cohesiebeleid die op 14 juni 2010 zijn aangenomen door de Raad Buitenlandse Zaken,

—

gezien het advies van 14 juli 2010 van het Europees Economisch en Sociaal Comité getiteld "Het bevorderen van een doelmatige samenwerking bij het beheer van de programma's van het cohesiebeleid op basis van goede praktijken in de periode 2007-2013" (ECO/258),

—

gezien het advies van het Comité van de Regio's van 1-2 december 2010 getiteld "Cohesiebeleid: Strategisch verslag 2010 over de uitvoering van de programma's 2007-2013" (CdR 159/2010),

—

gezien zijn resolutie van 23 juni 2011 over het verslag 2010 over de uitvoering van de programma's in het kader van het cohesiebeleid voor de periode 2007-2013 (11),

—

gezien zijn resolutie van 14 december 2010 over de totstandbrenging van werkelijke territoriale, sociale en economische cohesie binnen de Europese Unie: een conditio sine qua non voor een mondiaal concurrentievermogen? (12),

—

gezien zijn resolutie van 24 maart 2009 over de uitvoering van de structuurfondsverordening 2007-2013: de resultaten van de onderhandelingen betreffende de nationale cohesiestrategieën en operationele programma's (13),

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie regionale ontwikkeling en het advies van de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken (A7-0287/2011),

A.

overwegende dat het absorptievermogen de mate is waarin een lidstaat en zijn regio's de uit de structuurfondsen en het cohesiefonds toebedeelde financiële middelen op effectieve en doelmatige wijze kunnen besteden, en overwegende dat dit absorptievermogen nodig is om met middelen uit deze EU-fondsen een maximale bijdrage te leveren aan de economische, sociale en territoriale cohesie,

B.

overwegende dat het cohesiebeleid van de Unie cruciaal is voor een harmonieuze ontwikkeling van de EU en dat, hoewel vooruitgang is geboekt bij het elimineren van de ontwikkelingsverschillen tussen de verschillende regio's, er nog altijd grote discrepanties bestaan qua economisch, sociaal en regionaal ontwikkelingsniveau,

C.

overwegende dat de meest achtergestelde regio's en microregio's de nodige financiële en personele middelen en de administratieve ondersteuning missen om een goed gebruik te maken van de voor hen toegankelijke EU-fondsen,

D.

overwegende dat het regionaal beleid van de EU een vitaal instrument is voor de bevordering van de economische en sociale cohesie, dat het de EU in staat stelt maatregelen te nemen om regionale ongelijkheden te verkleinen, werkelijke convergentie te bevorderen en ontwikkeling, behoorlijke werkgelegenheid en sociale vooruitgang te stimuleren, en dat het ook minder ontwikkelde regio's ten goede komt,

E.

overwegende dat het absorptievermogen geen parameter, maar een variabele is, die in en tussen de verschillende lidstaten en regio's sterk uiteenloopt, en er dus gezocht moet worden naar individuele oplossingen om dit vermogen te vergroten,

F.

overwegende dat de lidstaten en de beheerautoriteiten zich in elke fase van het proces samen met de lokale en regionale overheden moeten inspannen om zo veel mogelijk financiële steun te absorberen, waarbij het belangrijk is dat de institutionele structuren over voldoende capaciteit beschikken en ook dat er efficiënte beheer- en controlesystemen bestaan,

G.

overwegende dat administratieve capaciteit, in het bijzonder op de gebieden projectplanning en -implementatie, voor de absorptiecapaciteit van cruciaal belang is en moet worden vergroot, waarbij de nadruk moet worden gelegd op die lidstaten die een achterstand hebben en een lage absorptiegraad vertonen,

H.

overwegende dat de voorschriften ten aanzien van de structuurfondsen en het cohesiefonds vanwege hun aard ingewikkeld zijn, wat een behoorlijke omzetting in het nationaal recht en naleving moeilijk maakt en fouten in de hand kan werken, waardoor lidstaten en regio's te veel tijd kwijt zijn aan het oplossen en binnen de perken houden van deze fouten, en dat deze voorschriften daarom gedurende langere tijd ongewijzigd moeten blijven, zodat de betrokkenen er gewend aan kunnen raken; evenwel overwegende dat vereenvoudigingen bij de toepassing van de financiële instrumenten moeten worden aangemoedigd,

I.

overwegende dat, ondanks de afname van het aantal fouten en het misbruik van structuursteun, de lidstaten méér moeten doen om misbruik tegen te gaan en onterecht overgemaakte bedragen terug te vorderen,

J.

overwegende dat vooral de lidstaten die in de huidige programmeringsperiode tot de EU zijn toegetreden, op beduidende moeilijkheden stuiten wat betreft de absorptiegraad, tengevolge van de aanzienlijke toename van de beschikbare middelen ten opzichte van vóór hun toetreding, en ten gevolge van tekortschietende administratieve structuren bij het opzetten, begeleiden en beoordelen van projecten,

K.

overwegende dat te weinig inzicht in de benuttingsniveaus van de middelen op de korte en middellange termijn een rem op de absorptiecapaciteit zet, en dat op alle bestuursniveaus behoefte bestaat aan meer transparantie,

L.

overwegende dat het Europees Sociaal Fonds (ESF) vitale ondersteuning biedt voor het werkgelegenheidsbeleid en een belangrijke rol speelt bij de bevordering van sociale inclusie, en dat de financiering van het ESF daarom aanzienlijk omhoog moet worden gebracht,

1.

wijst op hetgeen ondanks de eerder genoemde problemen reeds gedaan is met het oog op de vergroting van het absorptievermogen en de versnelling van de begrotingsuitvoering van het cohesiebeleid in 2010, en erkent het positieve effect van de acties op het gebied van het cohesiebeleid in het kader van het Europees economisch herstelplan wat betreft de versnelling van de uitvoering van de programma's en van de verstrekking van financieringsmiddelen aan begunstigden; vraagt de Commissie deze maatregelen in de periode 2014-2020 voort te zetten;

2.

wijst erop dat moeilijkheden betreffende de absorptie met name door de volgende factoren veroorzaakt zijn:

3.

is van oordeel dat veel van de in kaart gebrachte problemen kunnen worden opgelost door de participatie, vanaf het begin van de programmeringsfase, van alle betrokken partners op nationaal, regionaal en plaatselijk niveau, zodat de voorstellen in toekomstige kaderdocumenten en operationele programma's zo goed mogelijk aansluiten bij hun behoeften, waarmee een grotere en duidelijkere bijdrage aan de verwezenlijking van Europese doelstellingen wordt gegarandeerd;

4.

benadrukt nogmaals dat de voorschriften en procedures zowel op EU- als op nationaal niveau eenvoudiger en flexibeler gemaakt dienen te worden, teneinde ontwikkelaars van projecten de toegang tot de Europese fondsen te vergemakkelijken en een goed beheer van die middelen door de administraties te bevorderen, zonder dat dit de begunstigden ernstige moeilijkheden veroorzaakt; meent dat vereenvoudiging zal bijdragen tot een snelle toewijzing van middelen, een hogere absorptiegraad, een betere efficiëntie en meer transparantie, minder fouten bij de uitvoering en kortere betalingstermijnen; is van oordeel dat een evenwicht tussen vereenvoudiging en stabiliteit van de voorschriften, procedures en controles moet worden bereikt; merkt op dat hoe dan ook het verstrekken van voldoende informatie aan potentiële aanvragers en begunstigden een absolute voorwaarde is voor een geslaagde uitvoering;

5.

onderstreept dat een verhoging van de absorptiepercentages alleen tot goede resultaten kan leiden indien de EU-regelgeving wordt gerespecteerd;

6.

stelt dat, zonder te willen afdoen aan het belang van het altijd verifiëren van de input, de nadruk in het bijzonder moet liggen op aspecten in verband me het boeken van resultaten en het halen van doelstellingen; is, uitgaande van de bestaande voorschriften over de uitvoerings-, controle- en betalingssystemen, van oordeel dat een beter evenwicht moet worden gevonden tussen, enerzijds, het naleven van de voorschriften en procedures die moeten zorgen voor de rechtmatigheid en regelmatigheid van EU-uitgaven en, anderzijds, het streven naar een cohesiebeleid dat meer prestatiegericht en kostenefficiënt is;

7.

pleit voor stroomlijning van de programmering, monitoring en evaluatie van het cohesiebeleid om de adviserende rol van de Commissie te verbeteren en de administratieve lasten rond de controle- en auditactiviteiten te verminderen;

8.

is van oordeel dat het accent sterker moet liggen op de bestraffing van fraude dan van formele onregelmatigheden; verzoekt om een soepeler, gedifferentieerde aanpak, waarbij rekening wordt gehouden met de ernst van de vastgestelde onregelmatigheid;

9.

benadrukt dat de toepassing van het evenredigheidsbeginsel op controleprocedures sterker moet worden bepaald door de omvang van een project, d.w.z. dat minder zware eisen moeten worden gesteld met betrekking tot de te verschaffen informatie en de door te voeren controles bij de tenuitvoerlegging van kleinschalige projecten en programma's; wijst er overigens op dat eenvoudiger voorschriften niet mogen resulteren in minder transparantie en verantwoordelijkheidszin; dringt aan op versterking en verbetering van de coördinatie van auditactiviteiten, op afschaffing van overbodige controles in de lidstaten die over een adequaat systeem voor middelenbeheer beschikken, en op invoering in de volgende programmeringsperiode van het beginsel van één enkele audit; wenst dat dit beginsel, net als het beginsel van een "vertrouwenscontract", zo vaak mogelijk wordt toegepast;

10.

stelt dat het van primordiaal belang is dat het meerjarig financieel kader (MFK) tijdig aangenomen wordt, net zoals duidelijke en definitieve voorschriften en richtsnoeren voor de lidstaten, zodat bij het begin van de volgende programmeringsperiode moeilijkheden in de aanloopfase en vertragingen in verband met de vaststelling van nationale regels en de implementatie van voorwaarden ex-ante door de lidstaten vermeden kunnen worden; is van oordeel dat de Commissie technische bijstand moet verlenen om ervoor te zorgen dat deze in de lidstaten goed worden begrepen; onderstreept dat de duur van het meerjarig financieel kader voor het cohesiebeleid en de absorptiecapaciteit van cruciaal belang is, omdat een te kort MFK belemmeringen creëert voor die projecten die zowel een langere looptijd hebben als vanuit ontwikkelingsoogpunt het meest opleveren;

11.

roept de lidstaten op de Europese regelgeving sneller in nationaal recht om te zetten; onderstreept dat het belangrijk is voldoende talrijk en goed opgeleid personeel in te zetten om de uitdagingen in het veld beter onder ogen te zien;

12.

onderstreept de voordelen en de noodzaak van een grotere synergie tussen alle fondsen met gedeeld beheer (het EFRO, het ESF, het cohesiefonds, het ELFPO en het EVF) en het EOF, aangezien bepaalde Europese regio's aan ACS-landen grenzen; is van oordeel dat flexibiliteit tussen het EFRO en het ESF moet worden aangemoedigd om de financiering van geïntegreerde projecten te vergemakkelijken, met inachtneming van de specifieke kenmerken en de eigen doelstellingen van elk van de fondsen; onderstreept dat de harmonisatie van voorschriften en procedures tot eenvoudigere uitvoeringssystemen zou leiden en de deelname van mogelijke begunstigden in door de EU gecofinancierde programma's zou aanmoedigen; wijst in dit verband nogmaals op de mogelijkheden van kruisfinanciering, die nog niet ten volle worden benut;

13.

verzoekt de Commissie en de lidstaten ervoor te zorgen dat voortaan op alle niveaus en in alle lidstaten efficiënter gebruik wordt gemaakt van het ESF om in te spelen op de aanhoudende sociaal-economische uitdagingen die het gevolg zijn van de financiële recessie, en dat het toekomstige ESF als zichtbaar, transparant, efficiënt, flexibel, eenvoudig en gebruiksvriendelijk instrument, ingezet ter ontwikkeling van menselijk kapitaal, een belangrijke en gerichte bijdrage levert aan de tenuitvoerlegging van de Europa 2020-strategie op het gebied van werkgelegenheid en sociale inclusie en daarbij recht doet aan de specifieke omstandigheden en behoeften van de lidstaten en regio's;

14.

onderstreept dat de inspanningen op een beperkt aantal prioriteiten moeten worden geconcentreerd – met als meest urgente prioriteit de terugdringing van de dramatische werkloosheidscijfers op de interne markt, in het bijzonder door het creëren van banen voor jongeren en vrouwen – om ervoor te zorgen dat EU-projecten efficiënter worden uitgevoerd en dat het effect en het potentieel van het ESF worden gemaximaliseerd waardoor de Europa 2020-strategie wordt ondersteund, waarbij moet worden benadrukt dat rekening moet worden gehouden met de uiteenlopende situaties in de lidstaten en dat verder de financiële autonomie en de flexibiliteit van het ESF moeten worden verbeterd om de huidige uitdagingen op het gebied van de werkgelegenheid aan te gaan;

15.

verzoekt de lidstaten een uitvoerige dialoog met alle belanghebbenden op nationaal, regionaal en lokaal niveau aan te moedigen en te handhaven om de behoeften van de arbeidsmarkt beter in kaart te brengen, de sociaal achtergebleven groepen meer kansen op de arbeidsmarkt te geven en tevens bij het formuleren van de beleidsdoelstellingen in verband met het cohesiebeleid voldoende rekening te houden met de regionale en lokale behoeften en daaraan in de doelstellingen van het ESF te beantwoorden; vraagt speciale aandacht voor het trainen en opleiden van mensen in laaggekwalificeerde banen om de inzetbaarheid van deze groep op de arbeidsmarkt te verbeteren;

16.

vraagt de lidstaten de bewustmaking rond en de toegang tot het ESF te verbeteren en de capaciteiten inzake het opzetten van projecten aan te passen om nieuwe, behoorlijke banen te helpen scheppen en de sociale inclusie te helpen verbeteren;

17.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan prioriteit te geven aan de geïntegreerde benadering bij projecten voor lokale en regionale ontwikkeling en daartoe de ontwikkeling van lokale, van onder naar boven gerichte initiatieven voor het ESF aan te moedigen en het combineren van verschillende financieringsbronnen mogelijk te maken: operationele programma's, nationale programma's en particuliere middelen in het geval van afzonderlijke projecten;

18.

betreurt het dat de uitvoering van het ESF door lange administratieve procedures en ingewikkelde regels, met name in sommige lidstaten, trager verloopt dan gepland en dat dit veel potentiële begunstigden ontmoedigt om steun aan te vragen; dringt erop aan dat de doelstellingen van het ESF en de werkelijke vereisten van een arbeidsmarkt die vraagt om investeringen in het verbeteren van de beroepsopleiding en bescherming van de handnijverheid, dichter bij elkaar worden gebracht;

19.

verzoekt de Commissie het medefinancieringspercentage te herzien om het beter af te stemmen op het ontwikkelingsniveau, de Europese meerwaarde, de soorten acties, de begunstigden, hun absorptievermogen en hun ontwikkelingskansen; dringt in dit verband aan op een afdoende EU-budget voor het cohesiebeleid, nu de nationale en lokale bijdragen door nationale bezuinigingsmaatregelen worden afgeremd; betreurt het dat een deel van het beschikbare ESF-geld niet wordt benut, maar wijst erop dat in sommige lidstaten sprake is van aanzienlijke vooruitgang; vraagt de lidstaten derhalve mechanismen te creëren om kleine begunstigden (in de regel basis-ngo's en kmo's) te helpen bij de voorbereiding van succesvolle aanvragen en tijdens de uitvoering, zodat een efficiëntere afhandeling kan worden gewaarborgd;

20.

verzoekt de lidstaten om, aan de hand van duidelijke voorschriften, meer gebruik te maken van de mogelijkheid om voorschotten te betalen aan ESF-begunstigden;

21.

benadrukt de noodzaak van voortdurende, sterke en speciale aandacht voor de daadwerkelijke uitkomsten en resultaten van de uit het ESF gefinancierde ontwikkelingsprogramma's door betere evaluatie-, monitoring- en indicatorsystemen op Europees, nationaal, regionaal en lokaal niveau, die niet alleen betrekking moeten hebben op het niveau van de uitgaven, maar ook op de kwaliteit van de gerealiseerde beleidsmaatregelen; verzoekt de Commissie rekening te houden met de onzekerheidsfactoren rond de langdurige begeleidingsprojecten voor terugkeer naar de arbeidsmarkt;

22.

onderstreept het belang dat bepaalde hervormingen in een aantal lidstaten kunnen hebben voor het vergroten van de absorptiecapaciteit, en derhalve ook de noodzaak dat hierover door de Commissie en de lidstaten wordt onderhandeld in het kader van de uitwerking van ontwikkelings- en investeringspartnerschappen, ten einde deze tot een bindende voorwaarde voor de staten te maken; wijst in het bijzonder op het belang van decentralisatie, en van versterking van de rol van regionale en plaatselijke autoriteiten;

23.

steunt de zienswijze dat het regelgevingskader voor het cohesiebeleid meer flexibiliteit moet bieden bij het organiseren van operationele programma's om de aard en de geografie van de ontwikkelingsprocessen beter te weerspiegelen; stelt voor de lidstaten en regio's voldoende flexibiliteit te laten om een aantal eigen prioriteiten te kiezen en geëigende beleidscombinaties samen te stellen;

24.

roept de lidstaten op meer aandacht te schenken aan de voorbereiding van projecten en een projectvoorraad op te stellen om zo het risico van kostenoverschrijdingen tot een minimum te beperken en een hoge absorptiegraad te bereiken;

25.

merkt op dat the institutionele capaciteit van de openbare sector op nationaal, regionaal en lokaal niveau en de technische en administratieve capaciteit van de deelnemende overheidsautoriteiten en van de begunstigden essentieel zijn voor een succesvolle uitwerking, uitvoering en bewaking van het beleid dat nodig is om de Europa 2020-doelstellingen te halen;

26.

verzoekt de lidstaten, met ondersteuning van de Commissie en in overleg met plaatselijke en regionale autoriteiten, aandacht te besteden aan een beter beheer van menselijke hulpbronnen, door verdere inspanningen te leveren wat betreft de aanwerving en het behoud van gekwalificeerd personeel voor het beheer van de EU-fondsen, door te bevorderen dat het personeel een opleiding van hoge kwaliteit krijgt, en door personeelsvervangingen te voorkomen, tenzij deze absoluut noodzakelijk zijn en uitsluitend worden ingegeven door de wens de effectiviteit van het personeel en daarmee de absorptiecapaciteit te vergroten; herinnert in dit verband aan de mogelijkheden om van middelen van het ESF en van technische bijstand gebruik te maken voor de opbouw van capaciteit die nodig is voor de implementatie en begeleiding van programma's; onderstreept het belang van "één loket" op gedecentraliseerd niveau voor het geven van assistentie aan de partners in het programma; verzoekt de lidstaten "Europese loketten" zo dicht mogelijk bij de burger te creëren om te helpen met de aanvragen voor steun uit het cohesiefonds, ten behoeve van zowel de plaatselijke autoriteiten als de Europese burger;

27.

merkt op dat er een grote mate van continuïteit in de beheers- en controlesystemen en de capaciteit nodig is om voort te kunnen bouwen op verworven ervaring en kennis, en vraagt de lidstaten daarom maatregelen te nemen om verloop onder het administratieve personeel dat zich met het beheer van de fondsen bezig houdt, tegen te gaan;

28.

verzoekt de Commissie meer steun te geven aan de lidstaten met een absorptiecapaciteit die achterblijft bij het EU-gemiddelde; is van oordeel dat dit soort extra steun en nauwe samenwerking tenminste noodzakelijk zullen blijven tot het moment dat de betrokken landen het expertiseniveau bereiken dat hen in staat stelt resultaten te boeken zonder hulp van buitenaf;

29.

dringt er bij de lidstaten op aan uitwisselingsfora of netwerken voor hun uitvoeringsstructuren op te richten met het oog op de bespreking van ervaringen en moeilijkheden en de uitwisseling van de beste praktijken; verzoekt de lidstaten ook middels steun de begunstigden te helpen aan de strengere controlevereisten te voldoen, in het bijzonder door gebruik te maken van de middelen voor technische bijstand om de economische en sociale actoren die daarvoor in aanmerking komen opleiding en begeleiding aan te bieden; stelt voor een deel van de bedragen die voor operationele programma's voor technische bijstand zijn gereserveerd, voor dit soort maatregelen te gebruiken; vraagt de lidstaten om trainingscursussen op te zetten en te organiseren ten behoeve van mogelijke begunstigden uit de fondsen;

30.

herinnert aan het belang van de programma's voor interregionale samenwerking en programma's zoals INTERACT en URBACT voor het in kaart brengen en verspreiden van goede praktijken en voor het opleiden van politieke en administratieve actoren inzake een optimale benutting van de middelen; wenst dat maatregelen gericht op het bevorderen van ruimtelijke ordening en een goede benutting van de middelen, in aanmerking komen voor subsidies uit hoofde van het luik "interregionale samenwerking" van de doelstelling Territoriale Samenwerking;

31.

verzoekt de Commissie op basis van de ervaringen met het jumelageprogramma een samenwerkingsprogramma in de gehele EU op te richten om zo de samenwerking tussen regio's met een hoge en die met een lage absorptiegraad te verbeteren, en de verspreiding van de beste praktijken te bevorderen;

32.

stelt voor een internetplatform voor begunstigden, plaatselijke en regionale betrokkenen en regeringsinstanties te creëren voor het uitwisselen van goede praktijken en informatie over belemmeringen, problemen en mogelijke oplossingen;

33.

verzoekt de Commissie te onderzoeken of geharmoniseerde informatie- en communicatiesystemen kunnen worden ingevoerd, waarbij rekening wordt gehouden met de verschillende beheer- en controlesystemen in de lidstaten, en vraagt in dit verband dat uniforme software wordt gebruikt voor het registreren van de middelenbesteding in het kader van de programma's voor territoriale samenwerking;

34.

verzoekt de Commissie de informatie- en communicatiesystemen te gebruiken om een systeem voor vroegtijdige waarschuwing met betrekking tot de absorptie van de middelen te ontwikkelen en voor elke regio in ieder geval een jaarverslag met informatie over de absorptie van middelen uit de regionale en de structuurfondsen te presenteren, teneinde het Europees Parlement en de Raad in staat te stellen de implementatie van het cohesiebeleid te beoordelen;

35.

verzoekt de Commissie actief samen te werken met de EIB, in het bijzonder bij het ontwikkelen van gemeenschappelijke initiatieven gericht op het vergroten van de efficiëntie en doeltreffendheid van het cohesiebeleid, en op het vergroten van de impact van de structuurfondsen door middelen te garanderen ter ondersteuning van de geldverstrekking aan het midden- en kleinbedrijf;

36.

is van oordeel dat publiek-private partnerschappen (PPP's) op regionaal en plaatselijk niveau, mits tijdig voorbereid en aansluitend op de Europa 2020-strategie, dankzij hun grotere flexibiliteit het absorptievermogen zullen vergroten en tot de oplossing van moeilijkheden met de cofinanciering zullen leiden; beveelt de lidstaten aan hun wetgeving te verduidelijken en te vereenvoudigen teneinde dergelijke partnerschappen eenvoudiger te maken; wijst erop dat voor democratisch toezicht op publiek-private partnerschappen moet worden gezorgd;

37.

verzoekt de Commissie te onderzoeken of voor de ontwikkeling van PPP's reeds de nodige rechtsgrondslagen bestaan en te bekijken wat hun effectiviteit is, en in voorkomend geval de lidstaten die nog niet over dergelijke wettelijke bepalingen beschikken, aan te bevelen op zo kort mogelijke termijn, en met als doel om tijdens de volgende programmeringsperiode middelen van de structuurfondsen en het cohesiefonds voor PPP's te kunnen gebruiken, passende procedures te ontwikkelen en vast te stellen, teneinde op regionaal en plaatselijk niveau op doeltreffende wijze dit soort project te kunnen realiseren;

38.

onderstreept dat de meeste kmo's, en in het bijzonder de kleine en micro- ondernemingen, er vanwege de bestaande administratieve en financiële vereisten niet in slagen gebruik te maken van de kansen die de structuurfondsen bieden, en dat zij behoefte hebben aan de steun en de adviezen van hun vertegenwoordigende organisaties op regionaal en nationaal niveau; is van oordeel dat een vereenvoudiging van de voorschriften en procedures een conditio sine qua non is om hen in staat te stellen gebruik te maken van de middelen van de structuurfondsen; is van oordeel dat de Small Business Act en de daarin opgenomen beginselen "eerst aan de kleintjes denken" en "slechts eenmaal registreren", alsmede het evenredigheidsbeginsel op elk besluitvormingsniveau moeten worden toegepast bij het vaststellen van de investeringsprioriteiten en het ontwikkelen van beheer-, audit- en controleprocedures, teneinde tot een betere absorptie van de middelen te komen;

39.

onderstreept het belang van partners als omschreven in artikel 11 van Verordening (EG) nr. 1083/2006 van de Raad, voor de absorptiecapaciteit; verzoekt de lidstaten hun burgers, vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, verenigingen en ngo's en regionale en lokale autoriteiten volledige informatie en steun te verstekken met betrekking tot de financieringsmogelijkheden, de mogelijkheid van cofinanciering uit de structuurfondsen en het cohesiefonds, de voorschriften inzake cofinanciering en vergoeding en de vindplaats van oproepen tot het indienen van voorstellen, en hun inzet voor het benutten van de financieringsmogelijkheden te vergroten;

40.

onderstreept de positieve effecten van het gebruik van financiële instrumenten van de Europese Investeringsbank, zoals Jessica, om de totaal beschikbare financiële middelen te verhogen zonder de rechtstreekse overheidsfinanciering uit te breiden;

41.

herhaalt dat governancemechanismen op meerdere niveaus en het partnerschapbeginsel sleutelelementen zijn wat betreft de doeltreffendheid van operationele programma's en het bereiken van een hoog absorptievermogen; roept de lidstaten, uitgaande van het subsidiariteitsbeginsel en het beginsel van hun institutionele autonomie, op tijdens de ontwikkeling en uitvoering van de operationele programma's steeds het partnerschap- en het transparantiebeginsel aan te moedigen, en daarom het regionale en plaatselijke niveau en het maatschappelijk middenveld van het begin af aan automatisch, alomvattend en permanent te betrekken bij alle fasen van de vaststelling, uitvoering en evaluatie van de operationele programma's;

42.

verzoekt de Commissie een opener debat te voeren over de geplande maatregelen met het oog op een snellere absorptie van de middelen uit de structuur- en cohesiefondsen; stelt in dit kader voor het Comité van de Regio's te vragen jaarlijks een advies uit te brengen over de absorptiecapaciteit in alle lidstaten;

43.

vraagt de Commissie ervoor te zorgen dat het cohesiebeleid bij de ondersteuning van de tenuitvoerlegging van de Europa 2020-strategie in alle lidstaten ongelijkheden tussen regio's en microregio's verkleint, naar behoren rekening houdt met de specifieke behoeften van de uiterst perifere regio's en een harmonische ontwikkeling in de EU bevordert, ook door aanvullende gerichte instrumenten en initiatieven aan te wenden in gebieden die nog ver van de Europese norm verwijderd zijn;

44.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de lidstaten.

26.2.2013   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 56/31

—

gezien artikel 196 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), waarin staat dat "de Unie de samenwerking tussen de lidstaten bevordert om zodoende te komen tot een grotere doeltreffendheid van de systemen ter voorkoming van en bescherming tegen natuurrampen of door de mens veroorzaakte rampen",

—

gezien artikel 122 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien artikel 222 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (solidariteitsclausule), dat het volgende bepaalt: "De Unie en de lidstaten treden uit solidariteit gezamenlijk op indien een lidstaat getroffen wordt door een terroristische aanval, een natuurramp of een door de mens veroorzaakte ramp",

—

gezien artikel 23 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien de in 2001 herziene "Oslo-richtsnoeren" uit 1994 inzake het gebruik van militaire en civiele defensiemiddelen met betrekking tot hulpverlening bij internationale rampen,

—

gezien de Europese consensus betreffende humanitaire hulp, die op 18 december 2007 door de voorzitters van de Raad van de Europese Unie, het Europees Parlement en de Commissie is ondertekend,

—

gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad d.d. 26 oktober 2010 getiteld “Naar een krachtigere Europese respons bij rampen: de rol van civiele bescherming en humanitaire hulp" (COM(2010)0600),

—

gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad d.d. 5 maart 2008 over de versterking van het reactievermogen van de Unie bij rampen (COM(2008)0130),

—

gezien het in mei 2006 gepubliceerde verslag van Michel Barnier getiteld "Op weg naar een Europese civiele bescherming: Europe Aid",

—

gezien de conclusies van de Raad van 14 december 2010, waarin deze met voldoening kennis neemt van de in de mededeling van de Commissie van 26 oktober 2010 geformuleerde doelstellingen, die gericht zijn op een meer voorspelbare, effectieve, efficiënte, coherente en zichtbare Europese respons bij rampen,

—

gezien de conclusies van de Raad van december 2007, waarin de Commissie wordt verzocht om zo goed mogelijk gebruik te maken van het communautair mechanisme voor civiele bescherming en om de samenwerking tussen lidstaten te vergroten,

—

gezien Beschikking 2007/162/EG, Euratom van de Raad van 5 maart 2007 tot instelling van een financieringsinstrument voor civiele bescherming (1) en Beschikking 2007/779/EG, Euratom van de Raad van 8 november 2007 tot vaststelling van een communautair mechanisme voor civiele bescherming (2),

—

gezien zijn resoluties van 14 december 2010 betreffende de oprichting van een EU-structuur voor snelle respons (3), van 10 februari 2010 over de recente aardbeving in Haiti (4), van 16 september 2009 over de bosbranden in de zomer van 2009 (5), van 19 juni 2008 betreffende de versterking van het reactievermogen van de Europese Unie bij rampen (6) en van 4 september 2007 over de natuurrampen van deze zomer (7),

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid en de adviezen van de Commissie ontwikkelingssamenwerking, de Commissie buitenlandse zaken en de Commissie regionale ontwikkeling (A7-0283/2011),

A.

overwegende dat de Europese Unie en haar lidstaten geconfronteerd worden met tal van risico's, zoals aardbevingen en tsunami's, (bos)branden, overstromingen en aardverschuivingen, industriële en nucleaire ongevallen, terroristische aanvallen, natuurrampen en grote pandemieën; overwegende dat er sprake is van een dramatische toename van het aantal en de ernst van deze natuurlijke en door de mens veroorzaakte rampen die de Unie en haar burgers raken, evenals andere landen en regio's in de hele wereld, zoals op tragische wijze is gebleken bij de recente zware ramp in Japan, dat is getroffen door een combinatie van aardbevingen, tsunami's en een nucleaire ramp, met alle gevolgen van dien in termen van verlies van mensenlevens en van economische, maatschappelijke en ecologische ellende en van beschadiging van het cultureel erfgoed, en overwegende dat niet kan worden uitgesloten dat dergelijke geïsoleerde gebeurtenissen van niet te voorspellen omvang zich op enig moment voordoen, in welk geval een Europese rampenrespons zeer nuttig zou zijn omdat de nationale capaciteiten aan hun maximumlimiet zouden zitten,

B.

overwegende dat perioden van extreme droogte en bosbranden in Europa zowel in frequentie als in omvang zijn toegenomen, hetgeen betekent dat het desbetreffende wetenschappelijke onderzoek verder moet worden ontwikkeld met het oog op de verbetering van de instrumenten voor risicobeoordeling, de preventiesystemen en de middelen ter bestrijding van deze verschijnselen,

C.

overwegende dat het toenemende tempo van de klimaatverandering en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen de kans op frequentere en zwaardere natuurrampen nog verder vergroten,

D.

overwegende dat de partijen bij het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) in 2008 in het Actieplan van Bali erkend hebben dat er een verband bestaat tussen vermindering van het rampenrisico en klimaatverandering,

E.

overwegende dat in het UNFCCC-aanpassingsraamwerk dat in 2010 in Cancún is goedgekeurd, vermindering van het rampenrisico formeel is aangemerkt als een essentieel onderdeel van de aanpassing aan de klimaatverandering en de regeringen zijn aangemoedigd om na te denken over een koppeling van aanpassingsmaatregelen aan het Actieplan van Hyogo,

F.

overwegende dat de recente tragedies, met name de aardbeving in Haïti en de overstromingen in Pakistan, hebben aangetoond dat de voornaamste rampenbestrijdingsinstrumenten waarover de EU beschikt (in de vorm van humanitaire hulp en van het EU-mechanisme voor civiele bescherming) onder de gegeven omstandigheden goed bleken te voldoen aan het doel waarvoor zij waren ontworpen, maar dat de respons van de Europese Unie bij rampen, zowel binnen als buiten haar grenzen, nog strakker moet worden gecoördineerd, en dat er nog ruimte is voor verbetering in termen van doelmatigheid, efficiëntie, samenhang en zichtbaarheid van het EU-bijstandsinstrumentarium in zijn geheel,

G.

overigens overwegende dat bij een aantal crises, met name de tsunami van 26 december 2004, tal van problemen naar voren zijn gekomen omdat het op Europees niveau ontbreekt aan scenario's en protocollen voor systematisch optreden om te reageren op de bewuste risico's, en omdat het Europese optreden binnen de wereldwijde inspanningen te weinig zichtbaar is,

H.

overwegende dat er diverse systemen waarbij gebruik wordt gemaakt van vooraf bepaalde middelen van de lidstaten dan wel van middelen die door de EU worden gefinancierd met succes zijn getest aan de hand van door het Europees Parlement geïnitieerde proefprojecten (8),

I.

overwegende dat het Europees Parlement er bij de Commissie consistent op heeft aangedrongen met wetgevingsvoorstellen te komen voor de instelling van een EU-korps voor de bescherming van de bevolking, waarbij het subsidiariteitsbeginsel volledig in acht moet worden genomen en dat aldus een aanvulling vormt op in de lidstaten bestaande voorzieningen, conform het bepaalde in artikel 196 VWEU,

J.

overwegende dat de solidariteitsclausule in artikel 222 van het VWEU de lidstaten verplicht elkaar bij te staan in geval van een natuurramp of een door de mens veroorzaakte ramp op het grondgebied van de EU,

K.

overwegende dat directe coördinatie, onderlinge afstemming en communicatie binnen de EU en met internationale actoren van cruciaal belang is; overwegende dat de huidige Europese aanpak voor de coördinatie ter plekke van diverse teams met verschillende commandostructuren onvermijdelijk leidt tot dubbel werk en overlapping en hoge kosten met zich brengt in termen van personele middelen, coördinatie en doeltreffendheid; tenslotte overwegende dat de Europese Unie, gelet op de economische en financiële crisis, een beschermingssysteem moet ontwikkelen dat berust op wederzijds en rationeel gebruik van de bestaande middelen, zonder enige verhoging van de totale uitgaven,

L.

overwegende dat de Japanse regering de Europese Unie na de ramp in Japan heeft verzocht met het oog op de hulpverlening één compact team voor civiele bescherming samen te stellen dat wordt gecoördineerd door de Commissie, in plaats van meerdere civiele beschermingsteams uit verschillende lidstaten op verschillende momenten te sturen; overwegende dat dankzij de sterkere operationele coördinatie tijdens deze ramp de steunverlening van de EU in haar geheel kon worden verbeterd op het punt van de kosten/batenverhouding, de samenhang en de zichtbaarheid,

M.

overwegende dat de politieke cohesie op EU-niveau, gelet op de institutionele rolverdeling moet worden gegarandeerd zonder dat de rampenbestrijdingsoperaties worden belemmerd of vertraging oplopen, en dat daarbij moet worden uitgegaan van de bestaande mechanismen, zonder dat er nieuwe structuren hoeven te worden gecreëerd,

N.

overwegende dat in alle ontwikkelingsmaatregelen, -plannen en -programma's een cultuur van rampenpreventie en paraatheid moet worden bevorderd om een aantal onderliggende oorzaken van rampen te kunnen aanpakken,

O.

overwegende dat realtime-preventie in alle operationele stadia moet worden ontwikkeld: monitoring, ook via het gebruik van satellietgegevens, vroegtijdige waarschuwingen, alarmering en vervolgens respons en bijstandsverlening aan de bevolking die potentieel gevaar loopt,

P.

overwegende dat de EU de centrale rol van de Verenigde Naties, en met name van het VN-Bureau voor de coördinatie van humanitaire aangelegenheden, bij de coördinatie van internationale hulp in derde landen ondersteunt,

Q.

overwegende dat een geïntegreerde Europese aanpak die tot doel heeft op crises te reageren in alle fasen van hun bestaan en die alle risico's omvat, de meest effectieve strategie is om met rampen om te gaan; overwegende dat deze aanpak zich moet uitstrekken tot zowel rampenpreventie (inclusief risicoverlaging en -beperking) als paraatheid, respons en herstel, een en ander binnen een duurzame ontwikkelingscontext; overwegende dat het van belang is over operationele instrumenten te beschikken, zoals een operationeel risicopreventieplan (met referentieprocedures en planningsinstrumenten); overwegende dat het noodzakelijk is dat de EU daadwerkelijk investeert in risicopreventie en -prognose en dat de EU ten aanzien van rampenpreventie en paraatheid een even ambitieuze benadering dient te kiezen als ten aanzien van de respons bij rampen,

R.

overwegende dat de verordening tot oprichting van het Solidariteitsfonds voorwaarden bevat die gebruikmaking van het fonds in bepaalde rampensituaties belemmeren en vertragen, met name ten aanzien van de hoogte van en de soorten voor subsidie in aanmerking komende uitgaven, alsook van de starheid van termijnen en procedures,

S.

overwegende dat het tijdens een crisis van het grootste belang is dat de reddingsploegen zeer snel over nauwkeurige informatie kunnen beschikken om eerste behoeften, apparatuur en kritieke hulpgoederen te kunnen distribueren, en dat telecommunicatie daarom de eerste schakel in de keten van het crisisbeheer is,

T.

overwegende dat in een crisissituatie de conventionele communicatieverbindingen en –middelen overbelast of vernietigd kunnen zijn,

U.

in overweging van de nuttige inbreng van het Europese ruimtevaartbeleid en van de positieve uitkomsten van het GMES-programma (wereldwijde monitoring voor milieu en veiligheid), dat door de Commissie is opgezet om satellietgegevens en -informatie te benutten, alsmede van de praktische toepassing daarvan in de sfeer van de civiele bescherming, ook via de Emergency Response Core Service, waarvan het nut al door de Commissie en de lidstaten is erkend,

1.

is ingenomen met de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad getiteld "Naar een krachtigere Europese respons bij rampen: de rol van civiele bescherming en humanitaire hulp" en de daarin vastgelegde doelstellingen; onderstreept dat nader moet worden bekeken hoe de in die mededeling vervatte voorstellen kunnen voldoen aan de verwachtingen omtrent een betere, gecoördineerde, consistente, effectieve, kostenefficiënte en zichtbaar coherente en integrale Europese respons;

2.

onderstreept de noodzaak de werking van het bestaande Europese rampenresponssysteem te rationaliseren en te vereenvoudigen en de ten algemenen nutte beschikbare middelen optimaal te benutten, en tegelijkertijd de lidstaten ertoe aan te moedigen daaraan een bijdrage te leveren en aldus de Europese solidariteit te waarborgen; is daarom van mening dat het rampenresponssysteem van de EU deel moet uitmaken van een geïntegreerde "multirisicoaanpak"; daarbij moeten de gedelegeerde middelen en het informatiebeheer volgens het "bottom-up-beginsel" worden georganiseerd, d.w.z. dat het initiatief daartoe zou kunnen uitgaan van de lidstaten, die vrijwillig middelen en expertise ter beschikking zouden stellen;

3.

verzoekt de Commissie om bij de uitwerking van de Europese rampenrespons rekening te houden met de solidariteitsclausule en de desbetreffende uitvoeringsregelingen, die zo spoedig mogelijk moeten worden aangenomen en die garant staan voor een effectievere en coherentere respons bij rampen binnen de EU en daarbuiten;

4.

wijst nogmaals op de noodzaak tot herziening van de Solidariteitsfondsverordening om de subsidiecriteria aan te passen aan de kenmerken van elke regio en elke ramp, waaronder ook rampen die zich langzaam ontwikkelen zoals droogte, en om gelden flexibeler en sneller te kunnen mobiliseren;

5.

wijst er eens te meer op dat voorbereidende acties, preventie en rampenrespons niet los van elkaar kunnen worden gezien en dat het daarom raadzaam is bij de aanpak van rampen voor een geïntegreerde strategie te kiezen;

6.

onderschrijft de noodzaak van een kwalitatieve verschuiving van het bestaande ad hoc coördinatiestelsel naar een voorspelbaar en vooraf gepland systeem binnen het mechanisme voor civiele bescherming van de EU op basis van de vooraf bepaalde middelen die beschikbaar zijn voor onmiddellijke inzet bij noodhulpoperaties van de EU, en van eventuele andere middelen en hulpbronnen die de lidstaten wellicht geschikt achten om te worden ingezet; onderstreept dat er een systeem moet worden ingevoerd voor monitoring, toezicht en ontwikkeling van EU-maatregelen bij hulpoperaties na rampen;

7.

dringt er bij de Commissie op aan zo spoedig mogelijk met voorstellen te komen voor de instelling conform het subsidiariteitsbeginsel van een EU-korps voor de bescherming van de bevolking op basis van het EU-mechanisme voor civiele bescherming, zodat de EU de nodige middelen kan bijeenbrengen voor civiele bescherming en onmiddellijke noodhulpverlening aan slachtoffers; is van mening dat de respons van de EU moet voortbouwen op bestaande functies en capaciteiten van de Europese korpsen voor civiele bescherming en ervoor moet zorgen dat de huidige lacunes en knelpunten worden aangepakt;

8.

onderschrijft het standpunt dat het Europese rampenresponsbeleid zowel moet berusten op een Europese noodhulpresponscapaciteit – die gestalte moet krijgen door versterking van het Europees mechanisme voor civiele bescherming op basis van de capaciteiten en de beschikbaarheid van vooraf vastgestelde en daardoor voorspelbare noodhulpvoorzieningen van de lidstaten – als op een Europees noodresponscentrum, welke samen de hoeksteen moeten vormen van de aldus te definiëren strategie, als bedoeld in de mededeling van de Commissie van 26 oktober 2010; onderstreept dat daartoe een alle risico's omvattende aanpak moet worden gevolgd, waarbij alle relevante spelers, met name maatschappelijke organisaties – waaronder ook niet-gouvernementele organisaties en vrijwilligers – gezamenlijk moeten optreden, en waarbij gebruik moet worden gemaakt van de synergieën tussen de respectieve bestaande hulpmiddelen en instrumenten;

9.

is van mening dat de alle risico's omvattende aanpak hand in hand moet gaat met een flexibelere benadering van de verschillende risicocategorieën, die per geval moeten worden bekeken; dit houdt in dat er een gedecentraliseerde capaciteit moet worden ontwikkeld voor de risicoanalyse en de planning van de maatregelen die afhankelijk van de aard, waarschijnlijkheid en ernst van de risico's moeten worden genomen;

10.

roept er verder toe op om ten behoeve van de rampenresponscapaciteit van de EU gebruik te maken van de Europese ultraperifere regio's en overzeese gebiedsdelen, omdat deze kunnen dienen als logistieke steunpunten en opslagplaatsen voor hulpgoederen van de EU in alle oceanen;

11.

verzoekt de Commissie een overzicht op te stellen van de communautaire instrumenten voor de financiering van rampenpreventie en dit aan het Europees Parlement voor te leggen om na te gaan of rampenpreventieprogramma's nauwer kunnen worden geïntegreerd in de bestaande financieringsprogramma's van de EU, zoals de Raad heeft gevraagd in zijn ontwerpconclusies over een communautair kader voor rampenpreventie in de EU (document 15394/09 van 12 november 2009);

12.

onderstreept dat het Europese rampenresponssysteem aan het subsidiariteitsbeginsel moet voldoen, zowel jegens de lidstaten (die hun eigen middelen moeten kunnen inzetten, met name in geval van conflicterende nationale behoeftenen) als jegens de Verenigde Naties, d.w.z. dat het systeem enerzijds de nationale, regionale en lokale bevoegdheden van elke lidstaat moet respecteren – onder inachtneming van de cruciale rol die deze autoriteiten binnen de rampenbestrijdingscyclus vervullen, met name omdat de wetgevingsbevoegdheid in veel lidstaten op lokaal of regionaal niveau wordt uitgeoefend – en anderzijds ook de coördinerende rol die de Verenigde Naties spelen bij rampenbestrijdingsoperaties buiten de EU; wijst erop dat deze strategie complementair moet zijn aan het optreden van de Verenigde Naties, die een duidelijke meerwaarde zien in de totstandbrenging van een Europese pijler met eigen interventiemogelijkheden;

13.

wijst erop dat het grensoverschrijdende karakter van rampen met zich meebrengt dat de EU haar middelen moet coördineren en moet samenwerken met derde landen, waarbij vooral ook moet worden gedacht aan haar buurlanden die deel uitmaken van de Unie voor het Middellandse Zeegebied;

14.

steunt het voorstel van de Commissie om een Europese noodhulpresponscapaciteit op te zetten, die ook maatregelen moet omvatten om een beter voorspelbare beschikbaarheid van cruciale middelen van de lidstaten te garanderen, onder meer door een pool in te stellen van vooraf omschreven middelen die binnen een vooraf vastgestelde termijn beschikbaar zijn en worden ingezet op basis van een vrijwillige toezegging van de lidstaten om deze middelen op vrijwillige basis beschikbaar te stellen voor Europese noodhulpoperaties op nationaal, regionaal en lokaal niveau, zowel binnen de Unie als daarbuiten; is van mening dat op deze wijze en door hulp te verlenen aan mensen die te kampen hebben met natuurrampen, zoals grote branden, overstromingen, aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, cyclonen en tsunami’s, maar ook met ongevallen op zee, olievlekken en nucleaire risico’s, de EU-interventies een aanzienlijk grotere Europese meerwaarde krijgen;

15.

wijst erop dat bepaalde gebieden, zoals kust-, eiland- en berggebieden, extreem kwetsbaar zijn vanwege hun geografische ligging, en roept ertoe op aan deze gebieden bijzondere aandacht te besteden;

16.

merkt op dat de Europese regio's aan de grenzen van de EU getroffen kunnen worden door rampen die zich voordoen in regio's van derde landen, waarbij interventie nog moeilijker is; stelt voor dat er specifieke steunmaatregelen worden ontwikkeld voor deze regio's, en dat er speciale aandacht wordt besteed aan rampen die worden veroorzaakt door mensen of door bedrijfsongevallen, omdat die vragen om verschillende strategieën;

17.

is van mening dat er bijzondere aandacht moet worden besteed aan branden, die tot gerichte strategieën en acties nopen;

18.

bevestigt dat moet worden vastgehouden aan het beginsel dat de vervuiler betaalt waar het gaat om aansprakelijkheid voor milieuschade en de terugvordering van de kosten van rampenbestrijding van particuliere entiteiten die voor de schade verantwoordelijk zijn;

19.

is van mening dat de collectieve pool van vooraf omschreven capaciteiten, voorzieningen en middelen die op vrijwillige basis beschikbaar worden gesteld voor hulp bij rampenbestrijdingsoperaties van de EU, zowel binnen de Unie als daarbuiten, de kern zal vormen van de interventiecapaciteit van de EU, en eventueel kan worden aangevuld met bijkomende occasionele aanbiedingen van de zijde van de lidstaten; pleit voor het opzetten van een duidelijke en gedetailleerde stimuleringsregeling om de lidstaten in staat te stellen voldoende capaciteit voor de vrijwillige pool opzij te zetten zonder dat de totale uitgaven van de lidstaten daarvoor hoeven te worden opgetrokken;

20.

wenst dat binnen het toekomstige EU-korps voor de bescherming van de bevolking speciale mechanismen worden opgezet die de EU in staat stellen om te gaan met grootschalige vervuiling die wordt veroorzaakt door offshore-olie- en –gasinstallaties;

21.

wijst nogmaals op de centrale rol van de Verenigde Naties bij de coördinatie van de inspanningen op het gebied van rampenrespons van de internationale gemeenschap;

22.

onderstreept dat een groter reactievermogen van de EU bij rampen zal leiden tot een coherente bijdrage van de EU aan de globale hulpverleningsinspanningen en -coördinatie onder leiding van de VN;

23.

onderschrijft het standpunt dat er ter verdere aanvulling van de door de lidstaten voor noodhulpoperaties beschikbaar gestelde middelen ook door de EU gefinancierde en door de lidstaten beheerde middelen moeten worden uitgetrokken; merkt op dat daarbij gebruik moet worden gemaakt van via voorbereidende acties ontwikkelde modellen die met succes zijn getest bij recente noodsituaties, zowel binnen als buiten Europa, zoals de multinationale eenheid van de Oostzeelanden die bij overstromingen in actie komt, en de aanvullende tactische reserve voor brandbestrijding vanuit de lucht;

24.

dringt er bij de Commissie op aan de nog bestaande capaciteitslacunes in samenwerking met de lidstaten op te sporen; er moet worden nagedacht over het creëren van middelen op EU-niveau, waarbij elke vorm van concurrentie en/of overlapping met nationale middelen moet worden vermeden, ter opvulling van nog bestaande capaciteitslacunes die de EU als geheel aanzienlijke besparingen zouden kunnen opleveren ofwel om middelen te kunnen mobiliseren die voor individueel opererende lidstaten niet beschikbaar zijn, hetgeen een adequaat model voor lastenverdeling zou kunnen opleveren;

25.

acht het ook belangrijk om tekortkomingen bij de middelen te identificeren en duidelijk te krijgen hoe de EU precies zou kunnen bijdragen aan de inspanningen van de lidstaten om hun paraatheid te verbeteren; is van mening dat door een effectievere benutting van de bestaande middelen extra financiële lasten en administratieve bureaucratie zullen worden vermeden, met name in de context van het regionaal en plaatselijk bestuur;

26.

verzoekt de Commissie erop aan te sturen dat de EU betrokken wordt bij de beschikbaarstelling van middelen, capaciteiten en coördinatiemechanismen in geval van rampen die binnen de EU plaatsvinden en die rechtstreeks van invloed zijn op haar burgers;

27.

is van mening dat de nadruk vooral moet liggen op volledige en tijdige aanwending van de beschikbare financiële middelen en tevens op de vereenvoudiging van alle administratieve procedures voor de beschikbaarstelling daarvan; is van mening dat er ook maatregelen nodig zijn om te waarborgen dat de humanitaire noodhulp snel aankomt bij de mensen die door een ramp zijn getroffen;

28.

beschouwt het ontwikkelen van referentiescenario's voor de voorplanning en voorbereiding van operaties waarbij de middelen in kaart worden gebracht die de lidstaten zo nodig kunnen inzetten voor noodhulpoperaties in EU-verband en het opmaken van rampenplannen als cruciale elementen ter verbetering van de rampenresponscapaciteit van de EU en als essentieel om snel te kunnen ingrijpen en onmiddellijk adequaat te kunnen reageren bij iedere noodsituatie; roept de Commissie en de lidstaten ertoe op deze maatregelen onverwijld en zonder afbreuk te doen aan andere acties uit te voeren; verzoekt de Commissie ten slotte een haalbaarheidsstudie uit te voeren waarin wordt bekeken of het nuttig is met het oog op de bestrijding van bioterrorisme en de identificatie van slachtoffers Europese referentielaboratoria op te zetten, deze uit de Europese researchbegroting te financieren en van een keurmerk te voorzien;

29.

verzoekt met name om een adequate planning voor specifieke noodgevallen in verband met door de mens veroorzaakte rampen, zoals olievervuiling, nucleaire installaties of gevaarlijke stoffen, zowel te land als ter zee;

30.

is ingenomen met het Commissiebesluit om de humanitaire crisiscentra van het MIC (Waarnemings- en Informatiecentrum) en van ECHO samen te voegen tot een echt responscentrum voor noodsituaties dat continu 24 uur per dag operationeel is en optreedt als een planning- en operationeel coördinatieplatform, en beschouwt dit als een stap in de goede richting; wenst dat dit zich ook vertaalt in een realtime-samenwerking tussen de lidstaten, met inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel, op het gebied van monitoring, vroegtijdige waarschuwing en alarmering; dringt bij de Commissie aan op uitbreiding van het centrum, zodat het kan fungeren als centraal knooppunt voor het snel en doeltreffend coördineren van alle materiële Europese hulpoperaties en van de verleende financiële en humanitaire hulpbijdragen; het centrum moet fungeren als het centrale registratiepunt voor verzoeken om bijstand voor alle soorten van natuurlijke en door de mens veroorzaakte rampen, zodat de EU daarop consistent kan reageren;

31.

dringt aan op effectieve samenvoeging van het crisiscentrum van ECHO en dat van het Waarnemings- en Informatiecentrum (MIC), waarbij een adequate financiering gegarandeerd moet worden;

32.

verzoekt de Commissie het nieuwe Europese Noodresponscentrum actief te betrekken bij de twee communautaire instrumenten voor de bescherming van bossen tegen bosbranden, EFFIS en EFFICS;

33.

dringt bij de Commissie aan op coördinatie van in noodsituaties te treffen maatregelen door de bestaande universele dienst en het alarmnummer 112 te stroomlijnen en te optimaliseren;

34.

dringt er voorts op aan dat het Noodresponscentrum in overleg met de lidstaten op korte termijn beslissingen neemt over de inzet van middelen uit de collectieve pool, zodat slachtoffers kunnen rekenen op voorspelbare, onmiddellijke en effectieve bijstand, en vertragingen, doublures en overlappingen kunnen worden vermeden;

35.

is van mening dat de cruciale middelen moeten worden vastgesteld en in kaart gebracht die door de lidstaten beschikbaar zouden kunnen worden gesteld ten behoeve van de noodrespons van de EU in het kader van deze scenario's;

36.

dringt aan op duidelijkheid en samenhang in het EU-optreden in het licht van de respectieve institutionele rol van de Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO), die zich bewust moeten zijn van hun respectieve bevoegdheden en de grenzen van elkaars mandaat moeten respecteren; dringt er derhalve bij de Commissie en de EDEO op aan passende werkafspraken te maken en transparante regels vast te stellen om waar mogelijk nauwe samenwerking en de coördinatie van zaken die verband houden met de respons van de EU in noodsituaties te kunnen garanderen, waarbij moet worden uitgegaan van de bestaande mechanismen, zonder dat hulpoperaties daardoor vertraging oplopen; onderstreept dat de coördinatie van de verschillende diensten soepel, eenvoudig en snel moet verlopen, en dat daarbij uitsluitend de verantwoordelijke diensten moeten worden betrokken, die binnen een heel kort tijdsbestek moeten reageren, zonder dat er bureaucratische rompslomp aan te pas komt; wijst erop dat de humanitaire hulp van de EU los moet staan van alle politieke overwegingen en conform moet zijn aan de internationaal overeengekomen humanitaire beginselen;

37.

onderstreept dat het risico van rampen als gevolg van bosbranden is toegenomen, vooral doordat de klimaatverandering de uitbraak van grote bosbranden in de hand werkt; roept de Commissie ertoe op binnen het Europees Noodresponscentrum een speciale eenheid voor de aanpak van dit risico op te zetten;

38.

benadrukt dat het gebruik van militaire instrumenten onder civiel toezicht, bij wijze van laatste redmiddel en onder inachtneming van de Oslo-richtsnoeren vaak een belangrijke inbreng levert in de rampenrespons, waarbij vooral moet worden gedacht aan gespecialiseerde voorzieningen, strategische luchttransporten en zware machinerie; onderstreept dat de coördinatie van het gebruik van alle beschikbare – civiele én militaire – capaciteiten en van het crisisbeheersingsinstrumentarium van de lidstaten moet worden verbeterd om kostbare overlapping te vermijden;

39.

erkent dat de inzet van militaire middelen – in de sfeer van transport, logistiek en veiligheid – ter ondersteuning van humanitaire operaties van essentieel belang kan zijn, met name bij grootschalige natuurrampen; herinnert eraan dat militaire middelen alleen in zeer specifieke omstandigheden en bij wijze van laatste redmiddel mogen worden ingezet, conform de aanbevelingen van de Verenigde Naties;

40.

roept op tot het treffen van gezamenlijke, effectieve logistieke regelingen, ook met betrekking tot de door de EU gefinancierde, universeel inzetbare Technische bijstands- en ondersteuningsteams (TAST), die kunnen worden ingeschakeld voor de assistentie van eventueel door de EU of de lidstaten ter plaatse ingezette functionarissen en teams, met name wanneer de lokale infrastructuur het heeft begeven;

41.

wenst dat in geval van rampen ploegen voor technische bijstand en ondersteuning worden gemobiliseerd en dat aanbevelingen worden gedaan over de wijze waarop die ploegen de slachtoffers van rampen doeltreffender kunnen ondersteunen;

42.

stelt voor om ter wille van de optimale efficiency en het correcte gebruik van de bestaande capaciteiten na te denken over samenvoeging van de consulaire faciliteiten van de lidstaten om wereldwijd sneller en beter te kunnen reageren, door optimaal gebruik te maken van de reeds beschikbare middelen; pleit in dat verband voor het opmaken van een evaluatie van de consulaire capaciteiten van de respectieve lidstaten met het oog op de inventarisering van de middelen waarover de Europese Unie momenteel op mondiaal niveau beschikt;

43.

dringt, mede gelet op de bestaande, door de Verenigde Naties gecoördineerde hulpsystemen, aan op het verschaffen van betere, solidere, kosteneffectievere en optimaal gecoördineerde transportvoorzieningen voor alle materiële hulpoperaties op ramplocaties, met name door gebruikmaking van gestroomlijnde, vereenvoudigde procedures, door aan te sturen op hogere cofinancieringspercentages en door de introductie van nieuwe gebruiksmogelijkheden voor extra transportfaciliteiten, eventueel middels raamcontracten;

44.

wijst nogmaals op de bestaande monitoring- en preventie-instrumenten (met name apparatuur voor observatie ter plaatse), bijvoorbeeld die welke beschikbaar zijn in het kader van het programma van de Europese Unie voor de wereldwijde monitoring van milieu en veiligheid (GMES), dan wel in het kader van de programma's INSPIRE en GALILEO om toezicht te kunnen houden op gebieden die potentieel gevaar lopen, en zo beter voorbereid te zijn op de verlening van noodhulp aan de slachtoffers; verzoekt de Commissie na te gaan of het mogelijk is de EU uit te rusten met een specifieke beveiligde telecommunicatiecapaciteit en haar te voorzien van geïntegreerde systemen voor crisisbeheersing, variërend van preventie tot herstel; verzoekt de Commissie optimaal gebruik te maken van de bestaande en toekomstige systemen en capaciteiten die worden geboden door telecommunicatiesatellieten, om de ontwikkeling van diensten voor de burger op het gebied van openbare veiligheid en noodhulp te vergemakkelijken, een en ander in samenwerking met het Europees Ruimteagentschap, de lidstaten en de belanghebbenden (particuliere exploitanten en bedrijven uit de sector);

45.

dringt er bij de Commissie op aan een communicatie- en informatienetwerk te ontwikkelen en daarbij vooral na te gaan in hoeverre gebruik kan worden gemaakt van de bestaande telecommunicatiecapaciteit, inclusief via satellieten, zodat reddingsploegen snel toegang kunnen krijgen tot precieze informatie om een efficiënte distributie mogelijk te maken van de essentiële hulpgoederen en apparatuur die noodzakelijk zijn voor het reorganiseren van de samenleving na rampen;

46.

dringt aan op een coherente communicatiestrategie ter vergroting van de algehele zichtbaarheid van EU-activiteiten, waarbij alle EU-instellingen en lidstaten, de sociale partners en het maatschappelijk middenveld moeten worden betrokken, terwijl erop moet worden toegezien dat de verlening van noodhulp bij rampen nooit ondergeschikt wordt gemaakt aan commerciële, politieke of strategische overwegingen; is van mening dat deze strategie erop gericht moet zijn de communicatiemethoden en –middelen te vereenvoudigen en te uniformiseren; stelt daarom voor dat voor alle daarbij betrokken Europese personeelsleden bijvoorbeeld uniforme kledingvoorschriften en een logo, in combinatie met een nationale badge, worden ingevoerd en dat er één woordvoerder wordt benoemd die de communicatie over de noodhulpoperatie verzorgt; wijst er nadrukkelijk op dat bij het gevoerde communicatiebeleid – hoe dat er ook moge uitzien – een duidelijk onderscheid dient te worden gemaakt tussen humanitaire hulp en militaire activiteiten;

47.

beklemtoont dat informatieverstrekking een andere cruciale component is van een effectief rampenpreventie- en responsbeleid op alle niveaus en dat het wisselende risicoscenario noopt tot een voortdurende actualisering van kennis en tot beschikbaarstelling van betrouwbare en vergelijkbare informatie over de frequentie, de risico's en de bijbehorende gevolgen van rampen en de daarbij in te zetten analytische instrumenten; dringt daarom aan op een gecoördineerd optreden, op betere beschikbaarheid en systematische verspreiding van technische en wetenschappelijke informatie en expertise en uitwisseling van optimale praktijken en studieresultaten, en op het in praktijk brengen van de lering die bijvoorbeeld is getrokken uit ervaringen die zijn opgedaan middels projecten welke in het verleden zijn uitgevoerd in het kader van het INTERREG-initiatief van de Gemeenschap;

48.

wijst erop dat ruimere bekendheid moet worden gegeven aan de procedures die in rampensituaties moeten worden gevolgd, met bijzondere aandacht voor het instrueren van jongeren vanaf de schoolgaande leeftijd; dringt er bij de Commissie op aan een cultuur van planning, preventie en veerkracht aan te kweken die een voorwaarde vormt voor optimalisering van de activiteiten op het gebied van civiele bescherming, en waarbij ook scholen en specifieke vrijwilligersorganisaties moeten worden betrokken;

49.

wijst op de beslissende rol van de regionale en plaatselijke autoriteiten, die immers in de frontlijn staan als rampen – en dan vooral grensoverschrijdende rampen – zich voordoen, en wier betrokkenheid daarbij de zichtbaarheid van de EU voor haar burgers kan vergroten; verzoekt de Commissie daarom erop toe te zien dat de lidstaten hun regionale en plaatselijke autoriteiten in een vroeg stadium betrekken bij de respons op rampen, waarbij moet worden voortgebouwd op het meerlagig bestuursmodel dat is toegepast in het kader van het cohesiebeleid, een en ander onder gebruikmaking van een win-wincommunicatiestrategie voor alle actoren die zijn betrokken bij het responsmechanisme;

50.

verzoekt de Commissie en de lidstaten een helder voorlichtings- en preventiesysteem te ontwikkelen voor alle Europese burgers die op reis gaan, zowel binnen de EU als buiten de lidstaten; stelt in dit verband voor in Europese paspoorten het Europese alarmnummer 112 te vermelden en daarbij duidelijk aan te geven dat dit in de gehele EU kan worden gebeld, zodat het door reizigers binnen de EU kan worden gebruikt, en daarbij ook te verwijzen naar artikel 23 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, waarin is bepaald dat "iedere burger van de Unie op het grondgebied van derde landen waar de lidstaat waarvan hij onderdaan is, niet vertegenwoordigd is, de bescherming geniet van de diplomatieke en consulaire instanties van iedere andere lidstaat (…)", een bepaling waarop reizigers die zich naar niet-lidstaten begeven zich kunnen beroepen;

51.

wenst dat het pan-Europese alarmnummer 112 effectiever onder de aandacht wordt gebracht van de Europese burgers en van in de EU verblijvende burgers van derde landen, met name via de geschreven pers of de audiovisuele media dan wel door middel van openbare kennisgevingen, zodat iedereen automatisch van dit nummer gebruik kan maken om een ramp op het grondgebied van de EU te melden;

52.

is van mening dat de organisatie van een specifieke opleiding op het gebied van rampenrespons voor Europees personeel en Europese deskundigen de mogelijkheid zou bieden om op basis van een gemeenschappelijke kernopleiding en specialisatiemodules ruimere bekendheid te geven aan de voor heel Europa gangbare werkmethoden en interventieprocedures; pleit in dit verband voor het opzetten van gezamenlijke rampenbestrijdingstrainingen voor zowel civiele als militaire logistieke eenheden;

53.

merkt op dat het voorkomen van rampen vaak goedkoper is dan het bestrijden ervan; onderstreept derhalve dat het absoluut noodzakelijk is de capaciteit van de EU om op noodsituaties te reageren, aan te vullen met beleidsmaatregelen tot verbetering van het potentieel voor risicoprognose en –preventie van de EU en de lidstaten, en spoort de Commissie ertoe aan een coherente en innovatiegerichte EU-strategie voor risicobeperking bij rampen uit te werken; dringt erop aan dat er voldoende middelen worden uitgetrokken voor de vroegtijdige opsporing van potentiële rampen en verzoekt de Commissie te bewerkstelligen dat de herziening van de structuurfondsen en het Solidariteitsfonds wordt aangegrepen om de ontwikkeling van beleidsmaatregelen en investeringen op deze gebieden te stimuleren; dringt voorts aan op betere educatie op het gebeid van rampenpreventie, investeringen in de preventie van rampen en klimaatverandering, adequate wetgeving met betrekking tot waterbeheer en efficiënt risicobeheer en nauwgezet toezicht op de implementatie van de Overstromingenrichtlijn op regionaal en lokaal niveau; wijst er in dat verband op dat regionale en plaatselijke autoriteiten bij de preventie van rampen een uiterst belangrijke rol spelen middels de risicopreventiestrategieën die zij op territoriaal niveau toepassen, o.a. bij gezamenlijke interventies met ploegen uit verschillende landen;

54.

stelt zich eens te meer op het standpunt dat de Commissie, gelet op de wisselwerking tussen fenomenen zoals droogte, bosbranden en woestijnvorming, naar analogie van de Overstromingenrichtlijn met een voorstel moet komen tot vaststelling van een communautair beleid inzake waterschaarste, droogte en aanpassing aan de klimaatverandering; wijst in dit verband nogmaals op de noodzaak tot oprichting van een Europees Waarnemingscentrum voor droogte, dat belast moet worden met de bestudering, beperking en monitoring van de gevolgen van droogte;

55.

herhaalt tevens zijn verzoek aan de Commissie om met een richtlijn inzake de preventie en het beheer van branden te komen waarin het volgende wordt geregeld: de periodieke verzameling van gegevens, het opmaken van kaarten en de aanwijzing van risicogebieden, de formulering van brandrisicobeheersplannen, de inventarisatie door de lidstaten van alle toegekende middelen en beschikbare voorzieningen, de coördinatie van de bevoegde diensten, de definitie van minimumvereisten voor opleidingsteams en de vaststelling van de verantwoordelijkheid voor milieuzaken en bijbehorende sancties;

56.

is van mening dat een intensievere benutting van de mogelijkheden die worden geboden in de context van de zgn. ‧Europese territoriale doelstelling‧ van essentieel belang is; is er in dit verband van overtuigd dat de Europese groepering voor territoriale samenwerking (EGTC) een belangrijk instrument kan zijn voor de verdere versterking van de transnationale, grensoverschrijdende en interregionale samenwerking, zelfs met landen die geen lid van de EU zijn; ziet de ontwikkeling van de interregionale samenwerking over nationale grenzen heen als bewijs van de bijzonder belangrijke bijdrage die de regio's leveren als het gaat om snelle hulpverlening op het gebied van civiele bescherming; merkt op dat deze vruchtbare samenwerking ook heeft geleid tot de gemeenschappelijke doelstelling om de risico’s in kaart te brengen en de mogelijke bedreigingen te beoordelen, en dat de EU hier een waardevolle en zichtbare bijdrage kan leveren aan een nog doeltreffendere en efficiëntere samenwerking, met name door de coördinatie te verbeteren;

57.

wijst erop dat het in het Europees Jaar van het vrijwilligerswerk van symbolische waarde en opportuun zou zijn om de landen die dergelijke activiteiten en organisaties willen promoten daadwerkelijk te ondersteunen;

58.

verzoekt de Commissie daartoe zo spoedig mogelijk – en uiterlijk tegen eind 2011 – met ambitieuze wetgevingsvoorstellen te komen;

59.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

26.2.2013   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 56/41

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld "Basisrichtsnoeren voor een duurzaam Europees toerisme" (COM(2003)0716),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld "Een nieuw EU-toerismebeleid: naar een sterker partnerschap voor het Europees toerisme" (COM(2006)0134),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld "Een agenda voor een duurzaam en concurrerend Europees toerisme"("Agenda 21") (COM(2007)0621),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld "Europa, toeristische topbestemming in de wereld – een nieuw beleidskader voor het toerisme in Europa" (COM(2010)0352),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld "Europa 2020 Een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei" (COM(2010)2020),

—

gezien het voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende Europese statistieken over toerisme (COM(2010)0117),

—

gezien de verklaring van Madrid getiteld "Naar een sociaal verantwoord model voor toerisme", die is aangenomen tijdens de informele bijeenkomst van ministers op 15 april 2010,

—

gezien de conclusies van de Raad van 12 oktober 2010 over "Europa, toeristische topbestemming in de wereld – een nieuw beleidskader voor toerisme in Europa" (14944/10),

—

gezien het advies van het Comité van de Regio's getiteld "Europa, toeristische topbestemming in de wereld – een nieuw beleidskader voor het toerisme in Europa" (CdR 342/2010),

—

gezien de aanbeveling van de Raad van 22 december 1986 (1) betreffende brandbeveiliging in bestaande hotels (86/666/EEG),

—

gezien Richtlijn 90/314/EEG van de Raad van 13 juni 1990 (2) betreffende pakketreizen, met inbegrip van vakantiepakketten en rondreispakketten,

—

gezien Richtlijn 2006/123/EG (3) van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt,

—

gezien Richtlijn 2009/47/EG (4) van de Raad van 5 mei 2009 tot wijziging van Richtlijn 2006/112/EG wat verlaagde btw-tarieven betreft,

—

gezien de beschikking van de Commissie van 9 juli 2009 (5) tot vaststelling van de milieucriteria voor de toekenning van de communautaire milieukeur aan toeristische accommodatie (2009/578/EG),

—

gezien Verordening (EG) nr. 66/2010 (6) van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2009 betreffende de EU-milieukeur,

—

gezien zijn resolutie van 8 september 2005 (7) over de nieuwe perspectieven en uitdagingen voor een duurzaam Europees toerisme,

—

gezien zijn resolutie van 29 november 2007 (8) over een nieuw EU-toerismebeleid: naar een sterker partnerschap voor het Europees toerisme,

—

gezien zijn resolutie van 16 december 2008 (9) over de impact van het toerisme op kustregio's: aspecten van regionale ontwikkeling,

—

gezien zijn resolutie van 16 februari 2011 (10) over de praktische aspecten met betrekking tot de herziening van EU-instrumenten om mkb-financiering in de komende programmeringsperiode te ondersteunen,

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie vervoer en toerisme en de adviezen van de Commissie interne markt en consumentenbescherming, de Commissie industrie, onderzoek en energie, de Commissie regionale ontwikkeling, de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling en de Commissie cultuur en onderwijs (A7-0265/2011),

A.

overwegende dat de toerismesector 10 % van het bbp en 12 % van de totale werkgelegenheid voor zijn rekening neemt, zodat hij de op twee na belangrijkste sociaaleconomische sector van de EU is; overwegende dat de sector grotendeels bestaat uit kleine, middelgrote en micro-ondernemingen, voor een aantal regio's in de EU, zoals de eilanden, de belangrijkste bron van inkomsten is en een sleutelrol speelt in de economische ontwikkeling en de economische, sociale en territoriale samenhang van de EU, evenals in de verwezenlijking van de doelstellingen van de EU 2020-strategie,

B.

overwegende dat toerisme ook bijdraagt tot menselijke verrijking, uitwisseling, welzijn, welbevinden, cultuur en sociale samenhang. In die zin moet een kwalitatieve benadering centraal staan,

C.

overwegende dat de Europese Unie de toeristische topbestemming in de wereld is wat het aantal internationale aankomsten betreft en dat het noodzakelijk is deze toppositie verder te versterken door de uitdagingen aan te pakken die voortvloeien uit enerzijds een grotere mondiale concurrentie en een markt met een continu fluctuerende vraag en anderzijds de noodzaak om meer en permanentere duurzaamheid te waarborgen,

D.

overwegende dat het toerisme in Europa geconfronteerd wordt met talrijke uitdagingen: de wereldwijde economische crisis, de concurrentie van bestemmingen buiten de EU, de diversificatie van het toeristisch aanbod, de gevolgen van klimaatverandering, de seizoengebonden fluctuaties in de toeristische activiteiten, de demografische ontwikkeling in Europa, de steeds groter wordende weerslag van de informatie en communicatietechnologie, en vele andere onvoorziene omstandigheden waarmee de sector van tijd tot tijd te kampen heeft,

E.

overwegende dat het toerisme bijdraagt aan de promotie van Europa en zijn cultureel en taalkundig erfgoed zonder de verschillen uit het oog te verliezen, aan de bevestiging van zijn gemeenschappelijke waarden en aan de versterking van het gevoel van Europese identiteit, toebehoren aan Europa en Europees burgerschap; benadrukt het belang van de ontwikkeling van de toerismesector voor de versterking van de regionale dimensie binnen de Europese Unie,

F.

overwegende dat de pluriformiteit, de diversiteit en het multicultureel karakter van Europa kunnen zorgen voor een optimale ontwikkeling van elke vorm van thematisch toerisme, dat de ontwikkeling en promotie van gedifferentieerde vormen van toerisme misschien het enige effectieve antwoord is op de scheeftrekkingen, de problemen en de door een ongeregeld en destructief model van massatoerisme veroorzaakte achteruitgang,

G.

overwegende dat met het Verdrag van Lissabon (artikel 195) toerisme een specifieke bevoegdheid is geworden voor de EU, die het optreden van de lidstaten kan ondersteunen en aanvullen door de totstandkoming van een voor het betrokken bedrijfsleven gunstige omgeving te stimuleren en de samenwerking tussen de lidstaten te bevorderen, met uitsluiting van harmonisatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten,

H.

overwegende dat het op grond van deze nieuwe bevoegdheid noodzakelijk is een geïntegreerde Europese strategie uit te werken die duidelijke en ambitieuze doelstellingen nastreeft en het subsidiariteitsbeginsel volledig eerbiedigt,

I.

overwegende dat er, ten einde ervoor te zorgen dat de nieuwe bevoegdheden en het toekomstig toerismebeleid van de EU doeltreffend en zichtbaar zijn, zoals de Europese burgers en degenen die een bezoek aan ons brengen eisen, niet uitsluitend een strategie en een actieplan vereist zijn, maar dat er tevens voldoende middelen ter beschikking moeten worden gesteld binnen het financiële kader van de EU voor de periode 2014-2020,

J.

overwegende dat de economieën van de ultraperifere gebieden en bepaalde eilandgebieden in de EU nagenoeg uitsluitend afhankelijk zijn van het luchtvervoer op grond van hun grote afstand en insulaire karakter, zodat het noodzakelijk is om maatregelen te nemen die gericht zijn op hun afhankelijkheid van deze vorm van vervoer,

1.

is verheugd over de door de Commissie gepresenteerde beleidsstrategie waarin 21 specifieke acties voor de wederopleving van de sector zijn vastgesteld; meent dat deze tekst met bijbehorend actieplan een concrete grondslag vormt voor de ontwikkeling van een Europees beleid voor een concurrerend, modern, kwalitatief hoogstaand, duurzaam en voor iedereen toegankelijk toerisme; moedigt de Commissie aan in het kader van het uitvoeringsplan zo spoedig mogelijk specifieke tijdschema's vast te stellen voor de uitvoering van de acties en het halen van de doelstellingen; vraagt de lidstaten mee te werken door ervoor te zorgen dat voor elke actie programma's worden ingediend door de bevoegde nationale, regionale of lokale autoriteiten; verzoekt de Commissie te focussen op prioritaire acties die innoverend zijn en een Europese meerwaarde inhouden;

2.

is van mening dat de basis voor de Europese toerismestrategie enerzijds bestaat in een pakket specifieke maatregelen die alleen betrekking hebben op de toeristische sector en anderzijds, gelet op het sectoroverschrijdende karakter van toerisme, in coördinatie met andere, gerelateerde beleidsterreinen, om te komen tot een systeem dat het toerisme daadwerkelijk bevordert; is voorts van mening dat een precieze beoordeling nodig is van de manier waarop maatregelen in andere sectoren gevolgen voor het toerisme hebben en vraagt een geïntegreerde aanpak met het oog op de ontwikkeling van synergie, zowel tussen de verschillende beleidsterreinen als tussen de diverse financieringsinstrumenten;

3.

betreurt het gebrek aan coherentie binnen de Commissie inzake toerismebeleid; acht het essentieel dat de Commissie zorgt voor een coördinerende en integrerende benadering tussen de betrokken directoraten-generaal;

4.

onderstreept de noodzaak van een nauwe samenwerking tussen enerzijds de Europese, internationale, nationale, regionale en lokale autoriteiten en anderzijds het geheel van de instellingen en de marktdeelnemers in de sector om de transversale vraagstukken van het toerisme aan te pakken, zonder daarbij het subsidiariteitsbeginsel uit het oog te verliezen; herinnert eraan dat vele Europese regio's en gemeenten een rechtstreekse bevoegdheid hebben voor toerisme en dus een centrale rol vervullen bij de uitvoering van projecten en concrete acties; pleit, ook in het kader van de Europa 2020-strategie, voor nauwere samenwerking tussen de regio's en gemeenten en voor een duurzame, rechtstreekse en effectieve betrokkenheid van de regio's en gemeenten bij de ontwikkeling van het nieuwe toerismebeleid; is van mening dat, voor dezelfde periode, specifieke programmeringsinstrumenten als strategieën voor macroregio's het intra- en interregionale toerisme kunnen opdrijven en de aantrekkelijkheid en zichtbaarheid van de Europese regio's en gemeenten kunnen bevorderen;

5.

verzoekt de Commissie om te overwegen twee nieuwe beginselen voor het toerisme in te voeren: "interregionaliteit" en "complementariteit", met het oog op de bevordering van gezamenlijke planning door en samenwerking tussen toeristische diensten binnen een bepaald geografisch gebied, bijvoorbeeld tussen aangrenzende regio's van verschillende lidstaten of, in het geval van een specifiek thematisch gebied, tussen regio's die bepaalde elementen met elkaar gemeen hebben;

6.

is van mening dat het toerisme moet worden beschouwd als een vast onderdeel van het Europese industriebeleid en innovatiebeleid, en herhaalt dat de wederopleving van het toerisme een essentieel, strategisch doel is voor de werkgelegenheid in de diverse lidstaten; onderstreept hierbij het belang van micro-, kleine en middelgrote ondernemingen die zowel zorgen voor innovatie van onderuit en stabiliteit in de sector alsook garant staan voor de kwaliteit, diversiteit en authenticiteit van de regio's waarin ze geworteld zijn; moedigt de Commissie aan deze aanpak sterker te promoten in het Europese toeristische aanbod;

7.

verzoekt de Commissie om goede praktijken op het gebied van het toerisme bijeen te brengen en jaarlijks te publiceren;

8.

is het eens met het Commissievoorstel een "merk Europa" ("Europe brand") te ontwikkelen, met de lidstaten, de lokale en regionale autoriteiten en nationale toerismebureaus, om Europa als geheel wereldwijd als toeristische bestemming te promoten; verzoekt de Commissie met het oog hierop reclamecampagnes te starten, in samenwerking met de lidstaten en de bevoegde toerismebureaus; benadrukt het feit dat bij elk promotie-initiatief de territoriale diversiteit van Europa moet worden geëerbiedigd en dat moet worden voorkomen dat sommige Europese bestemmingen worden bevoordeeld ten opzichte van andere en is van mening dat het "merk Europa" de diverse regio's, steden en lokale entiteiten niet mag beletten vrij hun eigen imago te promoten;

9.

verwelkomt het initiatief voor een "Europees erfgoedlabel", dat een instrument kan zijn voor het valoriseren van gebieden die de geschiedenis van de Europese integratie weergeven; dringt aan op de noodzaak om dit initiatief te coördineren met door de UNESCO erkende erfgoedgebieden en andere historische routes; vindt een afstemming op andere gelijkaardige initiatieven zoals het Europa Nostra Award nodig ten einde te voorkomen dat overlapping optreedt; verzoekt de Commissie om de lidstaten erop te wijzen dat de ruimten waaraan het "Europees erfgoedlabel" wordt toegekend, altijd open en toegankelijk moeten zijn en dat eventueel zelfs moet worden voorzien in personeel voor waarneming van de dienst (skeleton staff);

10.

dringt er bij de Commissie op aan dat zij ernaar streeft dat de volksculturen van de lidstaten, waaronder de culinaire tradities, tot werelderfgoed worden bestempeld zodat deze voor het nageslacht bewaard blijven, en dat er een Europese strategie voor de bevordering van de volkscultuur tot stand komt, zowel op Europees als op internationaal niveau;

11.

vraagt de Commissie om de weerslag van het EU-programma culturele hoofdstad van Europa op het toerisme te evalueren en bij het Europees parlement verslag uit te brengen of het eventueel niet geboden is om de bestuursmodellen, financieringswijzen en medewerking van culturele verenigingen en instellingen te veranderen om op een doelmatige manier in duurzame en blijvende ontwikkelingen en samenwerkingsverbanden te kunnen investeren;

12.

onderstreept het belang van samenwerking, bijvoorbeeld via partnerschappen of de sluiting van internationale overeenkomsten over luchtverkeer, met derde landen, met name buurlanden en de BRIC-landen, die een markt vormen van miljoenen potentiële nieuwe toeristen; benadrukt in verband hiermee het feit dat het belangrijk is de inspanningen voort te zetten om de zichtbaarheid, de kwaliteit, het concurrentievermogen en de diversifiëring van de Europese toeristische sector te verbeteren en vraagt dat gemeenschappelijke Europese marketingactiviteiten en gecombineerde toeristische producten worden ontwikkeld om toeristen uit deze nieuwe bronmarkten aan te trekken;

13.

acht het raadzaam, met inachtneming van de rechten en de plicht van de EU om controle op de toegang over haar grenzen uit te oefenen, dat de Europese instellingen en de lidstaten in het kader van het gemeenschappelijk visumbeleid een langetermijnstrategie ontwikkelen voor gecoördineerdere en vereenvoudigde visumprocedures, waarbij de opening moet worden overwogen van gemeenschappelijke consulaire bureaus / centra op EU-niveau, om ervoor te zorgen dat de visaprocedures tijdig worden toegepast en dat de administratieve kosten worden verminderd; verzoekt de Commissie met het oog hierop, onder verwijzing naar de oprichting van de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO), de mogelijkheid in overweging te nemen om de kantoren van de EU-delegaties in de wereld in te zetten voor de afgifte van toeristenvisa in samenwerking met de nationale ambassades van de lidstaten en bijkomende manieren te onderzoeken om de uitgifte van toeristenvisa te vereenvoudigen, bijvoorbeeld met groepsvisa voor georganiseerde groepen en gemakkelijkere toegang voor zakenreizigers;

14.

verzoekt de lidstaten te onderzoeken, in nauwe samenwerking met de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO), of het niet wenselijk zou zijn om met het oog op noodsituaties die risico's met zich meebrengen voor toeristen in het buitenland, een uniforme procedure vast te stellen voor de afgifte van negatieve reisadviezen middels de vaststelling van een gemeenschappelijke Europese code inzake de ernst van negatieve adviezen, waarbij in de ernstigste gevallen marktdeelnemers toegang wordt geboden tot de communautaire hulpverleningsprocedure, binnen de perken van de beschikbare Europese financieringen;

15.

verzoekt de Commissie conclusies te trekken uit recente noodsituaties zoals de vulkaanuitbarsting en concrete scenario's inzake een EU-crisismanagement uit te werken, zodat coördinatie en eenvormig optreden in alle lidstaten op vlak van informatie en te nemen maatregelen de regel wordt;

16.

onderstreept de noodzaak om innovatie en technologische ontwikkeling in micro-, kleine en middelgrote ondernemingen te bevorderen teneinde de commercialisering van producten en de promotie van bestemmingen efficiënter te maken; verzoekt de Commissie om een 'ICT en Toerisme'-platform op te richten en daartoe voor eind 2011 een specifiek proefproject op stapel te zetten om de deelneming van kleine, middelgrote en micro-ondernemingen aan "Digital Supply Chain" te stimuleren, naar voorbeeld van de ervaringen in andere sectoren, zoals de textielsector, vervoer en logistiek en de automobielindustrie; dringt aan op initiatieven die gericht zijn op de bevordering van e-handel in deze sector en op het wegnemen van de belemmeringen die de ontwikkeling hiervan nog altijd op de interne markt in de weg staan; verzoekt bovendien de lidstaten toegang tot hogesnelheidsinternet op heel het grondgebied te bevorderen om de ontwikkeling van geavanceerde diensten en de verwezenlijking van interoperabiliteit tussen de ondernemingen mogelijk te maken;

17.

dringt erop aan om de ondernemingsgeest in deze sector te bevorderen en te ondersteunen door met name aandacht aan vrouwen en jongeren te schenken, en om de toegang van het mkb en zelfstandigen tot financiering, in het bijzonder microkredieten, te stimuleren;

18.

verzoekt de Commissie om een specifieke innovatiekweekvijver voor de ondernemingen in de toerismesector te bevorderen;

19.

is van mening dat een meer gecoördineerde aanpak van O&O en het promoten van innovatieve producten en diensten in grote mate ten goede zouden komen aan de duurzaamheid van de toeristische sector; onderstreept dat de ontwikkeling van de toeristische sector rechtstreeks gekoppeld is aan de bevordering van energie-efficiëntie en hernieuwbare technologieën;

20.

verzoekt de Commissie om instelling van een virtueel waarnemingscentrum voor het toerisme dat niet alleen contact onderhoudt met onderzoekinstellingen, maar ook met ondernemingen en overheidsinstanties, teneinde marktonderzoek te bevorderen met gebruikmaking van systemen met gegevens over de concurrentie, ondernemingen en overheidsorganen informatie te verstrekken over de te verwachten ontwikkeling van vraag en aanbod en ondernemingen en de overheidssector in staat te stellen een betere strategische positie in te nemen;

21.

verzoekt de Commissie in nauwe samenwerking met de lidstaten en de nationale actoren in de sector te beoordelen welke innoverende acties zij kunnen ondernemen voor de bevordering van Europese ad hoc-pakketreizen tijdens de grote historische, culturele en sportevenementen die de komende jaren in sommige lidstaten zullen plaatshebben, bijvoorbeeld de Olympische Spelen, de Wereldtentoonstelling en andere, om Europa in al haar rijke diversiteit te promoten als bestemming; is van mening dat de promotie van de verschillende soorten Europese en internationale evenementen moeten worden gekoppeld aan het bestaande toeristische aanbod ter plaatse;

22.

is van mening dat het noodzakelijk is het potentieel van het portaal www.visiteurope.com van ETC (European Travel Commission) verder te ontwikkelen om een maximale bruikbaarheid ervan te garanderen, volledige toegankelijkheid mogelijk te maken (door middel van teksten in alle officiële talen van de EU en in de belangrijkste niet-Europese talen, met bijzondere aandacht voor de BRIC-landen, door de toepassing van voor slechtzienden toegankelijke en voor doven van informatie in gebarentaal voorziene formaten en door gebruik te maken van alle technologische toepassingen) en een waarachtig Europees platform voor toerisme te creëren dat gemakkelijk toegang biedt tot de nationale, regionale en lokale toerismeportalen in de lidstaten; is voorts van mening dat het portaal meer zichtbaarheid moet geven aan het systeem van het Europees kwaliteitsmerk, alsmede aan beste praktijken en aan initiatieven als Calypso, NECSTouR en EDEN, en dat het portaal toeristen moet informeren over hun rechten in verschillende omstandigheden;

23.

verzoekt de Commissie om met de lidstaten te onderzoeken of het wenselijk is een "Europese toeristenkaart" in te voeren, teneinde de loyaliteit van in Europa rondreizende toeristen uit lidstaten of derde landen te bevorderen via de verstrekking van informatie die een lijst met hun rechten bevat, en specifieke faciliteiten en diensten;

24.

meent dat de Europese Unie gegrondvest is op culturele en taalkundige verscheidenheid en dat het derhalve van belang is de toegang tot toeristische sites te bevorderen door bezoekers passende hulpmiddelen aan te reiken ter facilitering van hun bezoek en ter bevordering van hun begrip, zoals audiotours of beschrijvende brochures die uitleg geven in ten minste twee officiële talen van de Europese Unie, met name wanneer de bezochte sites steun ontvangen uit de structuurfondsen;

25.

verzoekt de Commissie om, in samenwerking met bij het toerisme betrokken partijen, de haalbaarheid te onderzoeken van een "Europees merk voor kwaliteitstoerisme", waarbij gemeenschappelijke minimumkwaliteitscriteria worden gedefinieerd; meent dat het daartoe noodzakelijk is de beste ervaringen die reeds in de diverse lidstaten en door de sectorale verenigingen zijn opgedaan, te coördineren teneinde te kunnen komen tot een overkoepelend merk dat de nationale merken aanvult en op basis van vrijwilligheid ("opt-in") wordt erkend;

26.

is van mening dat een wildgroei van merken moet worden voorkomen en dat het aantal merken moet worden verminderd om mogelijke verwarring van de consumenten en buitensporige lasten voor de ondernemingen te voorkomen en om de merken gemakkelijker herkenbaar te maken; verzoekt de Commissie de bestaande merken te beoordelen wat de betrouwbaarheid, de transparantie en de controle van de naleving ervan betreft; verzoekt de Commissie, de lidstaten en de belanghebbenden voorts de bestaande instrumenten en beste praktijken te bevorderen en op lange termijn te beoordelen of het "Europees kwaliteitsmerk" en het "Milieukeur voor toeristische accommodatie" geleidelijk tot één merk kunnen worden samengevoegd, met duurzaamheid als essentieel kwaliteitscriterium;

27.

verzoekt de Commissie om een concreet initiatief te bevorderen voor een geleidelijke harmonisatie van de classificatiesystemen voor accommodatie (hotels, gastenverblijven, kamers enz.) via de opstelling van gemeenschappelijke minimumcriteria, uitgaande van de positieve ervaring van sectorale verenigingen (bijv. Hotelstars Union) en vertegenwoordigers van de sector; is van mening dat deze geleidelijke harmonisatie zowel de zichtbaarheid van Europa als toeristische bestemming als de informatie die aan toeristen wordt verstrekt, kan verbeteren; verzoekt de Europese horecabranche:

28.

onderstreept hoe belangrijk het is dat aandacht wordt geschonken aan het vraagstuk van de veiligheid in diverse soorten van accommodatie, met name als het gaat om brandbeveiligingsvoorschriften en veiligheidsmaatregelen in verband met koolmonoxide; is daarom van mening dat het noodzakelijk is overname van de MBS-methode (management, building and system) te stimuleren, onverlet de vigerende nationale voorschriften die zijn uitgevaardigd overeenkomstig de aanbevelingen van de Raad van 1986, of alternatieve regelgeving vast te stellen indien zelfregulering niet werkt; wijst tevens op de belangrijke rol die de opleiding van hotelpersoneel vervult inzake rampenplannen en brandveiligheidsbeheer en benadrukt het feit dat de systematische verzameling van gegevens over de veiligheid van accommodatie nodig is; onderstreept het feit dat het belangrijk is steeds de behoeften in gedachte te houden van personen met een handicap en personen met beperkte mobiliteit, ook in verband met opleiding op het gebied van het stilstaan bij invaliditeit als het gaat om brandpreventie en de veiligheid van de accommodatie;

29.

meent dat het wenselijk is dat de Commissie in samenwerking met de bedrijfstak en de sociale partners de bestaande beroepsvaardigheden in kaart brengt (Tourism Skill Competence Framework) om te kunnen beschikken over een basis van waaruit concrete acties kunnen worden ontplooid voor het tot elkaar brengen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt van de toerismesector in Europa;

30.

verzoekt de Commissie in samenwerking met de lidstaten mobiliteit aan te moedigen, een leven lang leren, beroeps- en universitaire opleiding en stages in de toeristische sector te exploiteren en te bevorderen, nauw contact te houden met de onderzoeksgemeenschap en het bedrijfsleven en meer nadruk te leggen op innovatie in het toerisme in het 8e kaderprogramma voor onderzoek en technologische ontwikkeling; is van mening dat communautaire programma's als "Erasmus voor jonge ondernemers" en "Leonardo da Vinci" unieke mogelijkheden bieden om beroepsvaardigheden en opleiding te verwerven, alsmede de beroepsmogelijkheden te verruimen, en dat zij derhalve verder moeten worden ontwikkeld en bevorderd, en eventueel ook herzien, om ervoor te zorgen dat in het kader ervan kennis wordt opgedaan met betrekking tot beste praktijken op het gebied van dienstverlening aan klanten, toegankelijkheid en duurzaamheid;

31.

dringt er op aan dat de Commissie de implementatie van de dienstenrichtlijn in de lidstaten voor wat de toeristische sector betreft concreter opvolgt;

32.

verzoekt om een betere wederzijdse erkenning door de lidstaten van beroepskwalificaties in de toeristenindustrie om zowel degenen die reeds in de sector werkzaam zijn, als degenen die van plan zijn dit te doen, betere mogelijkheden voor beroepsuitoefening te bieden en zo de mobiliteit van de werknemers in deze sector te bevorderen; is van mening dat dit zou helpen de problemen aan te pakken van enerzijds het seizoengebonden karakter van het werk in deze bedrijfstak en anderzijds zwartwerk;

33.

wijst op de nauwe band tussen toerisme en vervoer en verzoekt de Commissie en de lidstaten alles in het werk te stellen voor de modernisering van de nationale, regionale en grensoverschrijdende infrastructuur voor de verschillende vervoersmodi, met bijzondere focus op de vooruitgang en snelle uitvoering van de projecten van de trans-Europese vervoersnetwerken en op de voltooiing van het gemeenschappelijk Europees luchtruim, met het oog op efficiënter luchtverkeersbeheer; acht het belangrijk comodaliteit te stimuleren en gepaste maatregelen te treffen voor het beheer van toeristische stromen, met name tijdens seizoenpieken en diverse soorten van noodsituaties;

34.

dringt er bij de Commissie op aan het gebruik van duurzamere vervoermiddelen, bijvoorbeeld de combinatie van openbaar vervoer, spoor, fietsen en wandelen te stimuleren; verzoekt de Commissie onder andere om, ook in het kader van de trans-Europese vervoersnetwerken, de ontwikkeling te faciliteren en ondersteunen van verbindingen met eilanden, plattelands- en berggebieden, ultraperifere gebieden, en meer in het algemeen minder toegankelijke bestemmingen;

35.

onderstreept dat het nodig is geïntegreerde elektronische systemen voor de verkoop van vervoersbewijzen voor de diverse vervoermiddelen te bevorderen en zo de intermodaliteit van het systeem te stimuleren, internationale reizen tussen de lidstaten te faciliteren, het vrije verkeer te garanderen en belemmeringen voor de voltooiing van de interne markt te verwijderen; is van mening dat tijdens het ontwikkelingsproces moet worden gefocust op de speciale toegankelijkheidsbehoeften van personen met een handicap;

36.

is tevreden met de EU-wetgeving inzake passagiersrechten, met name wat passagiers met beperkte mobiliteit betreft, en verzoekt de Commissie op korte termijn een ambitieus en consistent wetgevingskader in te dienen met een reeks gemeenschappelijke regels voor alle vervoersmodi, aangevuld met specifieke regels om rekening met de bijzondere kenmerken van elke vervoersmodus te houden;

37.

verzoekt de Commissie de haalbaarheid te beoordelen van een Handvest voor de rechten en verantwoordelijkheden van de toerist te ontwikkelen, waar principes van toegankelijkheid, informatieverstrekking, transparante prijszetting, schadevergoeding, enz. dienen te worden ingesloten; roept de lidstaten op een onafhankelijk arbitragesysteem te creëren opdat consumenten deze rechten ook echt kunnen afdwingen;

38.

onderstreept dat toerismebeleid duurzame ontwikkeling consequent moet integreren: de sociale, economische en milieubehoeften van de huidige generaties nakomen zonder de belangen van toekomstige generaties uit het oog te verliezen;

39.

is verheugd dat de Commissie het toeristisch aanbod wil diversifiëren en op die manier iets wil doen aan het sterk seizoensgebonden karakter van het toerisme; onderstreept het belang van de reeds met de Raad van Europa op gang gebrachte samenwerking bij de promotie van het cultureel, historisch, religieus, ecologisch en landschappelijk toerisme via thematische routes/trajecten die niet alleen de culturele en historische wortels en de tradities van ons continent tot gelding brengen, maar ook bijdragen aan de ontwikkeling van een voor iedereen toegankelijk en duurzaam alternatief toerisme; is van mening dat met betrekking tot een aantal routes het gebruik van duurzame vervoermiddelen, zoals fietsen en zeilboten, moet worden gestimuleerd;

40.

meent dat het, met het oog op het maken van een onderscheid tussen het Europees toeristisch aanbod en dat van andere landen/continenten, cruciaal is een band te leggen tussen de traditionele toeristische sector en hetgeen het grondgebied te bieden heeft aan producten en diensten en aan materiële en immateriële goederen;

41.

is van mening dat de Commissie en de Raad van Europa in nauwe samenwerking met de lidstaten en de regionale en lokale autoriteiten de ontwikkeling van nieuwe Europese reiswegen en het onderhoud van de bestaande, ook op eilanden en in kust-, berg- en ultraperifere gebieden, voort moeten blijven ondersteunen, ook financieel; is van mening dat met deze trajecten de Europese identiteit in het licht moet worden gesteld, via de promotie en onderlinge verbinding van symbolische sites, zoals kathedralen, kastelen, universiteiten, archeologische sites en industrieparken, alsmede persoonlijkheden die een symbolische waarde voor Europa hebben of die pleitbezorger van de Europese zaak zijn; verzoekt de Commissie en de lidstaten alle wenselijke maatregelen te nemen om het Europees erfgoed en de troeven van Europa voor de toekomstige generaties te vrijwaren;

42.

spoort de Commissie aan netwerkactiviteiten en samenwerking tussen EU-regio's te bevorderen met het oog op de onderlinge aansluiting van regionale, nationale en Europese fietsroutes en de toename van een duurzaam, energie-efficiënt en milieuvriendelijk fietstoerisme in de EU;

43.

onderstreept het belang van netwerken als NECSTouR en EDEN voor de uitwisseling van goede praktijken tussen Europese regio's en voor de bevordering van duurzame bestemmingen; dringt bovendien aan op de noodzaak om in nauwe samenwerking met de "Tourism Sustainability Group" (TSG) en de lokale en regionale overheden een systeem van gemeenschappelijke indicatoren voor een duurzaam beheer van bestemmingen tot stand te brengen;

44.

is van mening dat de Commissie, gelet op de geschiedenis van het Europese continent, krachtiger promotie moet voeren voor het industrieel erfgoed van Europa, waarvan het potentieel onvoldoende wordt erkend; benadrukt het feit dat de ontwikkeling van Europa's industrieel erfgoed als belangrijk gebied van cultureel belang ook voordelen kan opleveren kan zijn voor secundaire bestemmingen en kan bijdragen tot de totstandbrenging van een toeristische sector in Europa die duurzamer, gediversifieerder en gelijkmatiger verspreid is, via de bescherming, omvorming en herwaardering van de industriële sites;

45.

is van mening dat plattelandstoerisme en boerderijtoerisme op adequate wijze moeten worden ondersteund, daar deze sectoren bijdragen aan een betere levenskwaliteit en aan economische diversifiëring en een diversifiëring wat de herkomst van de inkomsten betreft, van de plattelandsgebieden, voor banen in deze gebieden zorgen, de bevolking in deze gebieden houden, zodat ontvolking aldaar wordt voorkomen, en een rechtstreekse band creëren met de promotie van traditionele, milieuvriendelijke en natuurlijke voedingsmiddelen; merkt op dat het daarom belangrijk is in deze gebieden volledige toegankelijkheid tot het vervoersnetwerk, evenals tot elektronische netwerken en tot de infrastructuur van deze gebieden te waarborgen; meent dat dit bijdraagt aan de doelstelling om nieuwe vormen van toerisme te promoten, de toeristische seizoenen te verlengen en een nieuw evenwicht tot stand te brengen wat betreft toeristische activiteiten tussen de gebieden met een hoge toeristische concentratie en gebieden met een sterk maar onvoldoende geëxploiteerd toeristisch potentieel;

46.

acht het noodzakelijk het vermogen van boeren om producten op de markt te brengen en hun toegang tot plaatselijke markten te verbeteren, en de horecasector aldus in staat te stellen gemakkelijker de plaatselijke producten te kopen die hij nodig heeft;

47.

wijst erop dat natuurtoerisme bijdraagt aan een duurzame ontwikkeling van de sector; meent dat het belangrijk is zich te concentreren op natuurgebieden en beschermde gebieden om deze gemakkelijker toegankelijk te maken voor toeristen door onder meer transnationale routes uit te stippelen met respect voor het milieu en de lokale biodiversiteit;

48.

wijst erop dat de uitstippeling van nieuwe routes op de binnenlandse waterwegen kan bijdragen aan een duurzame ontwikkeling van het cultureel, natuur- en plezierboottoerisme;

49.

merkt op dat culturele en studiereizen, jeugd- en sportreizen alsmaar meer in trek zijn en vraagt de lidstaten en plaatselijke en regionale overheden dan ook om dergelijke vormen van toerisme aan te moedigen door van grotere soepelheid blijk te geven en zich op nieuwe soorten verbruikers af te stemmen, gezien de demografische veranderingen en om nieuwe vormen van toerisme in aanmerking te kunnen nemen die aan de verwachtingen van de verbruiker beantwoorden; denkt aan het belang van de sport om het toerisme te stimuleren, zowel in de vorm van spektakel als door eigen beoefening en vraagt gerichte beleidsvormen om sporttoerisme aan te moedigen en te ondersteunen;

50.

verzoekt de Commissie om een horizontaal communautair initiatief voor milieueffectrapportage op het gebied van toerisme te bevorderen, met name wat de Europese biodiversiteit, de afvalcyclus, energie- en waterbesparing, gezonde voeding en het gebruik van grond en natuurlijke hulpbronnen betreft, teneinde nuttige informatie en materiaal te verspreiden, de publieke opinie te sensibiliseren en de impact van het toerisme op het milieu te verminderen;

51.

verwelkomt vrijwillige inspanningen van de industrie om het effect van het toerisme op het milieu en op bestemmingen te begrijpen en te verminderen, zoals het deels door de EU gefinancierde Travelife Sustainability System, een innovatief systeem dat klanten helpt duurzame keuzen te maken en de industrie helpt de effecten die zij teweegbrengt te begrijpen en binnen de aanvoerketen te beheersen;

52.

moedigt de Commissie aan innoverende initiatieven van toeristische mkb-bedrijven te steunen en de rijkdom aan biodiversiteit te behouden en te verbeteren door het promoten van ecotoerisme;

53.

verzoekt de Commissie om de vaststelling van een Europese dag van verantwoord en duurzaam toerisme te overwegen en in het kader daarvan in alle lidstaten informatieseminars te organiseren voor de bevordering van vormen van duurzaam toerisme en verantwoorde toeristen;

54.

onderstreept het feit dat de klimaatverandering grote gevolgen voor de toeristische gebieden van Europa heeft, vooral voor de meest kwetsbare gebieden, met name kustgebieden, eilanden en berggebieden; is van mening dat strategieën moeten worden ontworpen om dit te voorkomen en hiertegen op te treden, onder andere door innovatie en diversifiëring in toeristische diensten aan te moedigen, het beleid ter voorkoming en mildering van natuurlijke risico's te verbeteren, de infrastructuur aan te passen, te anticiperen op de gevolgen van een watertekort en de duurzaamheid van de fauna, de flora en het landschap van de gebieden in kwestie te beschermen;

55.

herinnert eraan dat de kustgebieden de voornaamste toeristische bestemming in Europa vormen en dat deze situatie waakzame aandacht vergt voor de methoden die worden gevolgd bij de ruimtelijke ordening van de kustgebieden, de risico's van intensieve urbanisatie en de noodzaak om de kwaliteit en de duurzaamheid van de kustgebieden, hun erfgoed en hun diensteninfrastructuur voor toeristen te waarborgen; onderstreept de noodzaak van adequate investeringen in een strategie voor kust-, eiland- en zeetoerisme om te verzekeren dat de Europese kusten tegen erosie worden beschermd, het milieu en de fauna in stand worden gehouden, de waterkwaliteit wordt verbeterd en uiteindelijk een duurzaam en kwalitatief kust- en onderwatertoerisme wordt ontwikkeld; verwelkomt in dit verband het initiatief van de Commissie om een strategie voor duurzaam kust- en zeetoerisme te ontwikkelen en dringt erop aan om gelijksoortige specifieke strategieën te ontwikkelen voor de eilanden, berggebieden en andere kwetsbare gebieden;

56.

bevestigt het belang van het kusttoerisme, dat kenmerkend is voor enkele Europese kustgebieden; verzoekt de Commissie te onderzoeken of Richtlijn 2006/123/EG negatieve gevolgen voor het mkb in deze sector heeft en, indien nodig, maatregelen voor te stellen om deze gevolgen te milderen en ervoor te zorgen dat bij de toepassing van de richtlijn rekening met de specifieke kenmerken van de beroepscategorie in kwestie wordt gehouden; verzoekt voorts de lidstaten in samenwerking met de bevoegde autoriteiten de invoering te onderzoeken van compenserende maatregelen om de schade te verlichten die toeristische ondernemingen lijden door de invoering van nieuwe wetgeving die leidt tot het verlies van verworven rechten en tot verliezen als gevolg van niet afgeschreven investeringen in het opknappen van infrastructuur en het aanpassen ervan aan de wetgeving die voorheen gold; is van mening dat deze acties nodig zijn om de investeringen van marktdeelnemers te vrijwaren en de kwaliteit van de dienstverlening aan klanten te verbeteren;

57.

verzoekt de Commissie en de lidstaten om in het kader van een geïntegreerd maritiem beleid de ontwikkeling te ondersteunen van haveninfrastructuur, zowel om haventerminals aan te passen aan de behoeften van personen met beperkte mobiliteit als om te zorgen voor interconnectie met andere vervoersmodi en verbindingen met toeristische diensten in het hinterland, die essentiële factoren zijn in het maritieme passagiersvervoer, het cruisetoerisme en het plezierboottoerisme; verzoekt de lidstaten in verband hiermee alle beperkingen die zij opleggen, op te heffen;

58.

neemt nota van het feit dat de demografische ontwikkelingen in Europa zullen leiden tot een continue groei van het toerisme op gezondheidsgebied en van met name het kuuroordtoerisme; verzoekt de Commissie om, gelet op de uiteenlopende communautaire voorschriften inzake kuuroorden, de mogelijkheid te onderzoeken om een alomvattend wetgevingsvoorstel voor kuuroorden in te dienen teneinde deze bedrijfstak een samenhangende en gereglementeerde structuur te geven en aldus de concurrentiekracht ervan te stimuleren en preciseert van meet af aan dat de in de lidstaten actieve kuuroordbedrijven gezondheidsdiensten verstrekken en als dusdanig zijn uitgesloten van het toepassingsgebied van Richtlijn 2006/123/EG; onderstreept de relevantie van de nieuwe wetgeving inzake grensoverschrijdende gezondheidszorg en is van mening dat bij de toepassing hiervan, met het oog op een bevredigende uitvoering ervan, strikt de hand moet worden gehouden aan de criteria en voorwaarden waarin in het nieuwe wetgevingskader is voorzien;

59.

wijst op het grote economische belang van het "shoppingtoerisme"; onderstreept dat deze vorm van toerisme voor een groeiend aantal toeristen een voorname reden is voor een verblijf in de EU, waarvan de ondernemingen en merken toonaangevend in de sector van luxeproducten zijn; onderstreept dat deze vorm van toerisme een enorme expansie doormaakt, maar dat de EU een hevige concurrentie van andere internationale toeristische bestemmingen ondervindt, die bijvoorbeeld faciliteiten aanbieden om taxfree te winkelen of de btw terug te vragen; beveelt daarom aan met de sector van luxeproducten samen te werken aan nieuwe maatregelen en aanbiedingen waarmee de EU haar aantrekkingskracht en concurrentievermogen kan behouden;

60.

onderstreept de noodzaak het Europese zakentoerisme in de EU en in de wereld te bevorderen met het oog op het economisch belang hiervan voor sommige bestemmingen in Europa en het aantal diensten dat verband houdt met de ontvangst en organisatie van beurzen, salons, congressen en andere professionele evenementen (horeca, winkels, vervoer, publiciteits- en evenementenbureaus, enz.);

61.

herinnert eraan dat een ethisch verantwoord toerisme een onmisbaar doel is; verwelkomt de inhoud van de gedragscode van de Wereldorganisatie voor toerisme (WOT) en pleit voor een prompte omzetting ervan door de Commissie en de lidstaten; is derhalve verheugd over het voorstel van de Commissie om de nationale jurisdictie van de lidstaten uit te breiden tot delicten waarbij seksueel misbruik is gepleegd op minderjarigen in het buitenland en om aldus in feite sekstoerisme te straffen;

62.

onderstreept dat het inherente seizoensgebonden karakter van het toerisme een bron van onzekere arbeidsplaatsen en arbeidsomstandigheden kan zijn; roept daarom op tot de ontwikkeling van specifiek beleid gericht op seizoensarbeiders, met name door middel van verlenging van de seizoenen via de diversifiëring van de toeristische activiteiten;

63.

verzoekt de Commissie een plan op te stellen om het seizoengebonden karakter van het toeristisch aanbod geleidelijk aan te verminderen; moedigt de Commissie in verband hiermee aan voort te bouwen op de tot dusver positieve resultaten van de voorbereidende actie Calypso en verzoekt de Commissie en de lidstaten deze actie voort te zetten, om ervoor te zorgen dat achtergestelden, bijvoorbeeld ouderen, personen met een handicap, jongeren en gezinnen met een laag inkomen, gemakkelijker toegang krijgen tot vakantie, met name in het laagseizoen en voor reizen over nationale grenzen; dringt er in verband hiermee op aan fysieke toegankelijkheid, adequate dienstverlening en betrouwbare informatie verder te concipiëren en te integreren in toeristische producten; meent dat tal van reeds bestaande goede praktijken die de nadruk leggen op laagdrempeligheid en empowerment een bron van inspiratie kunnen bieden;

64.

onderstreept hoe belangrijk het is dat er in het kader van de nieuwe Europese strategie inzake handicaps voor wordt gezorgd dat personen met een handicap toegang hebben niet alleen tot vervoermiddelen maar ook tot accommodatie, maaltijdverstrekking, voor iedereen toegankelijke informatie en toeristische diensten in het algemeen; benadrukt het feit dat vervolgens duidelijke informatie over de genomen maatregelen moet worden verstrekt; verzoekt de Commissie ervoor te zorgen dat toegankelijkheid voor iedereen gegarandeerd is voor alle producten en diensten in verband met toerisme;

65.

verzoekt de Commissie en de lidstaten om te ijveren voor de tenuitvoerlegging van programma's voor herstel, instandhouding en bewaking van gebieden van historisch/ecologisch belang teneinde het nut en de bruikbaarheid ervan voor toeristen te verbeteren; wil de deelneming van jonge vrijwilligers aan die programma's aanmoedigen, zowel gedurende als na 2011, het Europees jaar van het vrijwilligerswerk;

66.

verzoekt de Commissie om ook het zogenaamde VFR-toerisme (Visiting Friends and Relatives - bezoeken van vrienden en familie) te bevorderen daar dit een belangrijk middel is om de integratie van de Europese cultuur te ontwikkelen;

67.

verzoekt de Commissie om te zorgen voor coördinatie, zichtbaarheid en een bredere inzet van de onder diverse directoraten-generaal vallende financiële instrumenten voor de versterking van het concurrentievermogen van het toerisme, en om te controleren of deze instrumenten gericht worden ingezet, waarbij in het bijzonder zij verwezen naar het EFRO, het ELFPO, het ESF en het EVF; acht het in tijden van begrotingsbeperkingen essentieel om synergieën tot stand te brengen tussen de verschillende bestaande financiële instrumenten, die moeten worden afgestemd op de ontwikkelingen in het toerisme en de clientèle, de diversifiëring van de activiteiten die met het toerisme verbonden zijn, en de eisen van de plaatselijke ontwikkeling; verzoekt de Commissie bovendien duidelijke bewegwijzering te ontwikkelen voor de financiële steun die voor projecten in verband met toerisme beschikbaar is alsmede een gemakkelijk toegankelijke inter-DG-databank te creëren met het oog op meer sensibilisering en informatie met betrekking tot toerismeprojecten die met Europese middelen worden medegefinancierd;

68.

benadrukt dat toerisme een belangrijke rol moet blijven spelen in het cohesiebeleid in het kader van de financiële vooruitzichten voor de periode 2014-2020; dringt erop aan dat in de nieuwe financiële vooruitzichten en structuurfondsregelingen het volgende als prioriteit wordt opgenomen: herstel van noodlijdende toeristengebieden om hun concurrentievermogen en duurzaamheid te waarborgen;

69.

moedigt bovendien de lidstaten en de lokale en regionale instanties ertoe aan volledig gebruik te maken van de middelen voor beroepsopleiding die worden aangeboden door het ESF en door andere communautaire, nationale, regionale en lokale instrumenten; meent dat het essentieel is de lidstaten en de instanties te sensibiliseren ten aanzien van de noodzaak om aankondigingen van opdracht voor het toerisme te ontwikkelen uitgaande van de prioriteiten van de structuurfondsen;

70.

vraagt dat binnen het financieel kader 2014-2020 een specifiek, met name op micro-, kleine en middelgrote ondernemingen gericht programma voor het toerisme wordt opgesteld en daarbij partnerschappen tussen ondernemingen en publiek-private partnerschappen voor pan-Europese toerismeprojecten worden aangemoedigd, moedigt het mkb daarnaast aan om in deze sector te investeren;

71.

dringt aan op de noodzaak van continuïteit in de steun voor proefprojecten op toerismegebied ook na 2011 en om eventueel nieuwe projecten te overwegen teneinde een bijdrage te kunnen leveren aan de uitvoering van de nieuwe strategie;

72.

wijst erop dat ondernemingen in de toeristische sector behoefte hebben aan vergelijkbare statistische gegevens van hoge kwaliteit met het oog op de langetermijnplanning van vraag- en aanbodstructuren en de ontwikkeling van toeristische bestemmingen; verzoekt de Commissie derhalve er binnen de grenzen van haar mogelijkheden voor te zorgen dat deze gegevens in heel Europa beschikbaar zijn; betreurt dat er geen officiële statistieken over plattelands- en agrotoerisme bestaan en dat er alleen op schattingen gebaseerde cijfers bestaan; is verheugd over de geplande actie om het sociaaleconomische kennisbestand voor toerisme te consolideren, daar het opleggen van aanvullende financiële en administratieve lasten zo veel mogelijk moet worden vermeden;

73.

dringt er bij de Commissie op aan om voor eind september 2011 een wetgevingsvoorstel in te dienen tot wijziging van Richtlijn 90/314/EEG betreffende pakketreizen om de consumenten en het bedrijfsleven te voorzien van een zeker rechtskader, zowel in gewone situaties als in buitengewone situaties die bijvoorbeeld het gevolg zijn van bepaalde klimaat- en natuurverschijnselen of politieke problemen; benadrukt hierbij dat de hele notie van "pakketreis" al lang verouderd is en roept de Commissie dringend op om bij de herziening iedere actor die een toeristische dienst aanbiedt onder dezelfde wetgeving te brengen; beklemtoont dat de kwaliteit van de dienst ten gunste van de consument en een eerlijke concurrentie hierbij centraal dienen te staan;

74.

wijst erop dat het wenselijk is een verlaagd btw-tarief in het toerisme geleidelijk aan te harmoniseren tussen de lidstaten, daar dit een noodzakelijke voorwaarde is voor een transparante concurrentie tussen toeristische ondernemingen binnen de EU en met ondernemingen van derde landen; verwelkomt vanuit deze optiek de discussie die in gang is gezet met de publicatie van het Groenboek over de toekomst van de btw;

75.

roept de lidstaten op aandacht te besteden aan de negatieve gevolgen van de steeds verdere stijging van de belastingen waar toeristen mee te maken krijgen die naar de Europese Unie en binnen de lidstaten zelf reizen, in het bijzonder de belasting op brandstoffen en veiligheids-, luchthaven-, gemeentelijke en havenbelastingen, in het bijzonder tijdens het laagseizoen; onderstreept het feit dat, als een bijkomende toeristische belasting wordt geheven, deze naar behoren bekend zal moeten worden gemaakt, om de bekendheid ervan bij toeristen en organisatoren te vergroten;

76.

vraagt de Raad van de Europese Unie om meer vaart te zetten achter de aanneming van de ontwerprichtlijn betreffende de modernisering van de bijzondere btw-regeling (TOMS) door daarin een "opt-in"-mechanisme op te nemen dat in staat is concurrentieverstoringen tussen de verschillende categorieën van toeristische ondernemingen op te heffen, omdat deze ondernemingen momenteel ernstige gevolgen ondervinden van de niet-homogene omzetting;

77.

onderstreept de noodzaak van een actief mededingingsbeleid dat toezicht houdt op de trend naar concentratie in de sector en het misbruik van machtsposities;

78.

verzoekt de Commissie om uiterlijk eind 2012 een geïntegreerde toerismestrategie voor te leggen die overeenkomt met en komt bovenop de bestaande strategie en het uitvoeringsplan hiervan;

79.

houdt het voor wenselijk dat in het Europees Parlement een specifieke, technische taskforce voor toerisme in het leven wordt geroepen die tot doel heeft de uitvoering van de door de Commissie voorgestelde acties en van de aanwijzingen van het Europees Parlement op de voet te volgen;

80.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

26.2.2013   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

CE 56/54

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld "Een duurzame toekomst voor het vervoer: naar een geïntegreerd, technologiegeleid en gebruikersvriendelijk systeem" (COM(2009)0279),

—

gezien het Witboek van de Commissie getiteld "Stappenplan voor een interne Europese vervoersruimte – werken aan een concurrerend en zuinig vervoerssysteem" (COM(2011)0144),

—

gezien de mededeling van de Commissie getiteld "Naar een Europese verkeersveiligheidsruimte – Strategische beleidsoriëntaties inzake de verkeersveiligheid voor de periode 2011-2020" (COM(2010)0389),

—

gezien de conclusies van de Raad van 2 en 3 december 2010 over de mededeling van de Commissie getiteld "Naar een Europese verkeersveiligheidsruimte – Strategische beleidsoriëntaties inzake de verkeersveiligheid voor de periode 2011-2020" (16951/10),

—

gezien het evaluatieonderzoek van de Commissie inzake het derde Europees actieprogramma voor verkeersveiligheid (1),

—

gezien het advies van het Comité van de Regio's getiteld "Beleidsoriëntaties inzake de verkeersveiligheid voor de periode 2010-2020" (CdR 296/2010),

—

gezien het advies van het Europees en Sociaal Comité getiteld "Naar een Europese verkeersveiligheidsruimte" (CESE 539/2011),

—

gezien Resolutie 64/255 van de Algemene Vergadering van de VN van 10 mei 2010 over de verbetering van de algemene verkeersveiligheid,

—

gezien zijn resolutie van 29 september 2005 over het Europees actieprogramma voor verkeersveiligheid: terugdringing van het aantal verkeersslachtoffers in de Europese Unie met de helft in de periode tot 2010: een gedeelde verantwoordelijkheid (2),

—

gezien zijn resolutie van 27 april 2006 over verkeersveiligheid: eCall naar de burger brengen (3),

—

gezien zijn resolutie van 18 januari 2007 over het derde Europees actieprogramma voor verkeersveiligheid – tussentijdse evaluatie (4),

—

gezien zijn resolutie van 23 april 2009 over het actieplan intelligente vervoerssystemen (5),

—

gezien zijn resolutie van 23 april 2009 over een actieplan inzake stedelijke mobiliteit (6),

—

gezien zijn resolutie van 18 mei 2010 over sancties voor ernstige inbreuken op de sociale voorschriften voor het wegvervoer (7),

—

gezien zijn resolutie van 6 juli 2010 over een duurzame toekomst voor het vervoer (8),

—

gezien artikel 48 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie vervoer en toerisme (A7-0264/2011),

A.

overwegende dat er in de Europese Unie in 2009 meer dan 35 000 mensen om het leven kwamen en meer dan 1 500 000 gewonden vielen bij verkeersongevallen,

B.

overwegende dat er voor elk dodelijk ongeval statistisch gezien nog eens vier ongevallen zijn met permanente handicaps tot gevolg, tien ongevallen waarbij zwaargewonden vallen en veertig ongevallen waarbij lichtgewonden vallen,

C.

overwegende dat de maatschappelijke kosten van verkeersongevallen op 130 miljard EUR per jaar worden geraamd,

D.

overwegende dat het in het derde Europees actieprogramma gestelde doel om het aantal dodelijke verkeersslachtoffers in de EU tegen het einde van 2010 te halveren niet is bereikt, hoewel het aantal verkeersdoden aanzienlijk is teruggebracht,

E.

overwegende dat de maatschappelijke acceptatie van verkeersongevallen in de EU nog altijd betrekkelijk groot is en dat het aantal jaarlijkse verkeersdoden overeenkomt met het aantal slachtoffers dat zou vallen wanneer 250 middelgrote passagiersvliegtuigen zouden neerstorten,

F.

overwegende dat er enerzijds grotere inspanningen nodig zijn om het aantal verkeersslachtoffers verder terug te dringen, en dat er anderzijds geen onverschilligheid mag ontstaan naarmate het totale aantal slachtoffers daalt,

G.

overwegende dat de verantwoordelijkheid voor verkeersveiligheid bij de gehele maatschappij berust,

H.

overwegende dat slechts 27,5 % van de in het derde Europees actieprogramma beoogde maatregelen volledig ten uitvoer is gelegd, en dat er derhalve aanzienlijk ambitieuzere doelstellingen en maatregelen ter verbetering van de verkeersveiligheid nodig zijn dan tot dusverre door de Commissie is voorgesteld,

I.

overwegende dat het wetgevingskader voor op wetenschappelijke gegevens gebaseerde verordeningen en richtlijnen nog niet volledig is benut en dat de toepassing van Europese wetgeving levens kan helpen redden,

J.

overwegende dat veel wetgevingsmaatregelen ter verbetering van de verkeersveiligheid, zoals Richtlijn 2008/96/EG betreffende het beheer van de verkeersveiligheid van weginfrastructuur, zijn aangenomen en gedurende de komende jaren in werking zullen treden,

K.

overwegende dat de Commissie heeft nagelaten om voor afloop van het derde Europees actieprogramma voor verkeersveiligheid een ontwerp voor een nieuw actieprogramma in te dienen,

L.

overwegende dat de kans om bij een verkeersongeval om te komen per afgelegde kilometer voor voetgangers negen maal, voor fietsers zeven maal en voor motorrijders achttien maal zo hoog is als voor inzittenden van personenauto's,

M.

overwegende dat 55 % van het aantal dodelijke ongevallen plaatsvindt op secundaire wegen, 36 % in stedelijke gebieden en 6 % op snelwegen,

N.

overwegende dat, pendelverkeer van en naar het werk meegerekend, 60 % van de dodelijke arbeidsongevallen verkeersongevallen betreft,

O.

overwegende dat het aantal verkeersdoden gestaag is gedaald, maar dat het aantal dodelijke ongevallen bij motorrijders stagneert en op veel plaatsen toeneemt,

P.

overwegende dat openbaar vervoer vele malen veiliger is dan het reizen met particuliere voertuigen,

Q.

overwegende dat de dode hoek van vrachtwagens een dodelijk gevaar vormt voor fietsers en voetgangers,

R.

overwegende dat de Europese Unie een proces van demografische verandering doormaakt en dat er dientengevolge in het bijzonder rekening moet worden gehouden met de mobiliteitsbehoeften van ouderen,

S.

overwegende dat nieuwe technologische ontwikkelingen zoals de komst van hybride voertuigen en elektrische aandrijfsystemen nieuwe uitdagingen creëren voor hulpdiensten,

T.

overwegende dat de tenuitvoerlegging van Europese, nationale, regionale en lokale maatregelen goed moet worden gecoördineerd,

U.

overwegende dat Richtlijn 2008/96/EG betreffende het beheer van de verkeersveiligheid van weginfrastructuur de uitvoering van veiligheidscontroles en -inspecties vereist als onderdeel van het reguliere wegenonderhoud; en overwegende dat deze richtlijn slechts van toepassing is op wegeninfrastructuur van het trans-Europees vervoersnetwerk (TEN-V), waardoor veel nationale en lokale wegen buiten de regelgeving vallen,

V.

overwegende dat regelmatige inspecties van alle Europese wegen door bevoegde instanties een essentieel onderdeel vormen van de preventie van mogelijke gevaren voor weggebruikers,

W.

overwegende dat de beschikbare gegevens met betrekking tot de oorzaken van ongevallen en letsel essentieel zijn voor de verbetering van de verkeersveiligheid, zoals onder andere is aangetoond door de VERONICA-projecten,

1.

verwelkomt de onderhavige mededeling van de Commissie, doch dringt er bij de Commissie op aan haar voorstellen voor het einde van 2011 uit te werken tot een volwaardig actieprogramma met daarin een gedetailleerd pakket van maatregelen met heldere tijdschema's voor de toepassing ervan, toezichtsinstrumenten zodat de effectiviteit van de maatregelen geregeld kan worden gecontroleerd, evenals de mogelijkheid voor een tussentijdse evaluatie;

2.

deelt de visie van de Commissie dat voor een verbetering van de verkeersveiligheid een coherente, alomvattende en geïntegreerde aanpak is vereist en dringt erop aan dat er aandacht wordt besteed aan verkeersveiligheidskwesties binnen alle relevante beleidsterreinen zoals het onderwijsbeleid, het gezondheidszorgbeleid, het milieubeleid, het sociaal beleid, alsmede de politiële en justitiële samenwerking;

3.

verzoekt de Commissie om de kadervoorwaarden voor veiliger en milieuvriendelijker vervoer, zoals lopen, fietsen, bus- of treinvervoer, te verbeteren, teneinde het gebruik ervan te stimuleren;

4.

stelt allereerst voor om vóór 2014 een EU-coördinator voor verkeersveiligheid aan te wijzen die deel uitmaakt van de Commissie en die zich moet richten op:

5.

verzoekt de Commissie een samenwerkingsforum op te zetten dat openbare aanklagers, rechtshandhavingsinstanties, verenigingen van slachtoffers en centra voor toezicht op de verkeersveiligheid gelegenheid biedt informatie en beste praktijken uit te wisselen en nauwer samen te werken om de tenuitvoerlegging van regelgeving met betrekking tot de verkeersveiligheid op zowel nationaal als internationaal niveau te verbeteren;

6.

benadrukt dat er met name nauwlettend moet worden toegezien op een adequate tenuitvoerlegging en effectievere handhaving van bestaande wetten en maatregelen; wijst er tegelijkertijd op dat de ruimte voor wetgevingsmaatregelen op EU-niveau nog niet volledig is benut;

7.

betreurt dat er in de voorbije jaren aanzienlijk is gesneden in de EU-begroting voor verkeersveiligheidsmaatregelen en roept de Commissie op deze trend te keren;

8.

schaart zich volledig achter de doelstelling om voor 2020 het totaal aantal dodelijke verkeersslachtoffers in de EU te halveren ten opzichte van 2010 en pleit voor meer heldere en meetbare doelstellingen voor deze periode, waaronder met name:

9.

benadrukt dat iedere EU-burger niet alleen recht heeft op individuele verkeersdeelname en veilig wegvervoer, maar bovenal ook de plicht heeft om door zijn of haar eigen gedrag bij te dragen aan de verkeersveiligheid; is van mening dat de overheidsinstanties en de EU de ethische en politieke plicht hebben om maatregelen te nemen en op te treden teneinde dit sociale probleem het hoofd te bieden;

10.

benadrukt nogmaals dat er een aanvullende langetermijnstrategie moet komen die verder gaat dan de periode in onderhavige mededeling en die voorkoming van alle dodelijke verkeersslachtoffers ("vision zero") ten doel heeft; is zich ervan bewust dat dit niet haalbaar is zonder de grootschalige inzet van technologie in wegvoertuigen en de ontwikkeling van gedegen ITS-netwerken; dringt er bij de Commissie op aan de centrale aspecten van een dergelijke strategie uit te werken en deze binnen de komende drie jaar te presenteren;

11.

wijst erop dat respect voor het leven en de mens tot uiting moet komen in een gedeeld cultureel en ethisch proces waarbij de weg bewust wordt uitgelegd als een menselijke gemeenschap;

12.

roept de Commissie en de lidstaten op om de derde zondag van november officieel te erkennen als wereldherdenkingsdag voor verkeersslachtoffers, zoals de Verenigde Naties en de Wereldgezondheidsorganisatie reeds hebben gedaan, teneinde het bewustzijn van het publiek met betrekking tot dit onderwerp te vergroten;

13.

dringt er bij de Commissie op aan meer te doen om de uitwisseling van kennis en deugdelijke praktijken tussen de lidstaten actief te bevorderen, zodat deze in grotere mate in nationale, regionale en lokale verkeersveiligheidsplannen kunnen worden opgenomen en er aldus wordt gezorgd voor een zo solide en methodologisch mogelijke grondslag van activiteiten en er wordt bijgedragen aan de totstandbrenging van een Europese verkeersveiligheidsruimte;

14.

dringt er bij de Commissie op aan het Europees Handvest voor de verkeersveiligheid te herzien en de opstelling van soortgelijke handvesten op regionaal en lokaal niveau te bevorderen;

15.

benadrukt dat duidelijke, meetbare doelstellingen als nieuwe impuls fungeren voor de verbetering van de verkeersveiligheid en onmisbare elementen vormen voor prestatievergelijkingen tussen de afzonderlijke lidstaten en voor toezicht op en evaluatie van de tenuitvoerlegging van verkeersveiligheidsmaatregelen; is van mening dat moet worden geprobeerd te bepalen welke bijdrage de individuele lidstaten leveren om de doelstelling in 2020 te bereiken; is van mening dat deze bijdrage als richtsnoer moet dienen voor het vaststellen van de prioriteiten in het nationale verkeersveiligheidsbeleid;

16.

steunt de inspanningen van de Commissie om de lidstaten aan te zetten tot het opstellen van nationale verkeersveiligheidsplannen; dringt erop aan de opstelling en openbaarmaking van dergelijke plannen op grond van geharmoniseerde, gemeenschappelijke richtsnoeren verplicht te stellen; benadrukt evenwel dat de lidstaten aanzienlijke speelruimte dienen te krijgen om hun respectievelijke maatregelen, programma's en doelstellingen op de nationale omstandigheden toe te snijden;

17.

dringt er bij de Commissie op aan om onverwijld een speciaal jaar aan te kondigen met bijzondere aandacht voor veilig commercieel wegvervoer;

18.

verzoekt de Commissie een handboek met beste praktijken op te stellen inzake medische hulpverlening aan verkeersslachtoffers op de plek van het ongeval, om ervoor te zorgen dat verkeersslachtoffers op snellere en effectievere wijze medische zorg krijgen, hetgeen voor de overleving van zwaargewonde slachtoffers van cruciaal belang kan zijn;

19.

dringt er bij de Commissie op aan om, in samenwerking met de sociale partners, een strategie te ontwikkelen om het aantal ongelukken van werknemers in het woon-werkverkeer terug te dringen; verzoekt de lidstaten en de Commissie het bedrijfsleven te stimuleren om verkeersveiligheidsplannen op te stellen; dringt er bij de Commissie op aan al het mogelijke te doen om te waarborgen dat op grond van het Europees Handvest voor de verkeersveiligheid certificaten kunnen worden verstrekt aan bedrijven die verkeerveiligheidsplannen voor hun werknemers invoeren;

20.

beschouwt kwalitatief hoogwaardige en vergelijkbare gegevens over alle weggebruikers, met inbegrip van fietsers en voetgangers, als een absolute voorwaarde voor een succesvol verkeersveiligheidsbeleid;

21.

dringt er bij de Commissie op aan een onderzoek te laten uitvoeren naar de economische en sociale gevolgen van dodelijke slachtoffers en gewonden in het verkeer voor de samenleving in de lidstaten van de EU;

22.

dringt er bij de Commissie op aan om voor eind 2013 in het kader van het SafetyNet-project een reeks aanvullende, geharmoniseerde indicatoren toe te passen op grond waarvan het toezicht kan worden verbeterd en zinvolle prestatievergelijkingen tussen de lidstaten onderling kunnen worden uitgevoerd;

23.

dringt er bij de Commissie op aan om voor 2012 met een voorstel te komen om de kwaliteit van beschikbare gegevens met betrekking tot de oorzaken van ongevallen en letsel en van geanonimiseerde gegevens aangaande de ernst van de opgelopen letsels en het verdere verloop hiervan, te verbeteren; dringt er voorts op aan om met steun van de Europese Unie in alle lidstaten gedetailleerde multidisciplinaire ongevallenonderzoeken te laten uitvoeren in representatieve vervoersregio's;

24.

dringt er bij de Commissie op aan om binnen twee jaar definities op te stellen van "levensgevaarlijk gewonde slachtoffers", "zwaargewonde slachtoffers" en "lichtgewonde slachtoffers", zodat de in de lidstaten genomen maatregelen en de resultaten hiervan met elkaar vergeleken kunnen worden;

25.

pleit voor de opzet van een echt Europees instituut voor toezicht op de verkeersveiligheid dat tot taak moet krijgen een overzicht te maken van bestaande initiatieven op het gebied van gegevensverzameling, een voorstel op te stellen om de uitwisseling van gegevens te verbeteren, alsook gegevens uit reeds bestaande databanken en de op basis van EU-projecten zoals SafetyNet, VERONICA of DaCoTa verkregen kennis te bundelen en op eenvoudige, inzichtelijke wijze en in jaarlijks geactualiseerde vorm voor iedereen toegankelijk te maken;

26.

dringt er bij de lidstaten op aan om reeds bestaande verplichtingen met betrekking tot de overdracht van gegevens na te leven en concrete vooruitgang na te streven op het gebied van gegevensuitwisseling bij grensoverschrijdende verkeersovertredingen; verzoekt de lidstaten om de systemen voor gegevensverzameling te harmoniseren door in de periode tot 2014 gefaseerd over te stappen op software voor real-time overdracht van gevoelige gegevens;

27.

benadrukt dat voorzichtigheid, het rekening houden met elkaar, wederzijds respect en naleving van de regels essentieel zijn voor de verkeersveiligheid, hetgeen rechtstreeks samenhangt met de noodzaak tot systematische verbetering van de kwaliteit van autorijlessen en de procedures voor afgifte van rijbewijzen;

28.

is van mening dat meer belang moet worden gehecht aan het concept levenslang leren op het gebied van wegvervoer, en staat dan ook achter de werkzaamheden van instanties voor veiliger rijgedrag daar zij een doeltreffend middel vormen voor de systematische opleiding van bestuurders in beroeps- en vrijetijdsverband; is van oordeel dat met verkeersonderwijs en opleidingsprogramma's voor weggebruikers reeds op jonge leeftijd moet worden gestart, zowel in familieverband als op school, en dat hierbij onder meer aandacht moeten worden besteed aan lopen, fietsen en het gebruik van openbaar vervoer;

29.

dringt aan op maatregelen om de opleiding van nieuwe bestuurders te verbeteren, zoals begeleid rijden vanaf 17 jaar of de invoering van een getrapt rijbewijssysteem met een rijopleiding waarbij bestuurders ook na het halen van het rijexamen nog praktijkles krijgen; dringt voorts aan op de invoering van een verplichte veiligheidstraining voor jonge en nieuwe weggebruikers, zodat deze in de praktijk kunnen leren hoe zij om moeten gaan met diverse gevaarlijke situaties;

30.

pleit ervoor om binnen de rijvaardigheidsopleiding dringend aandacht te besteden aan de belangrijkste oorzaken van dodelijke verkeersongevallen en verkeersongevallen met zwaar lichamelijk letsel tot gevolg, zoals een te hoge snelheid, rijden onder invloed van alcohol, drugs of bepaalde medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden, het niet dragen van de veiligheidsgordel of het niet gebruiken van andere veiligheidsvoorzieningen zoals de veiligheidshelm voor tweewielige voertuigen, het gebruik van mobiele telefoons tijdens het rijden en vermoeidheid; wijst erop dat dit een van de voornaamste elementen in de opleiding van beginnende bestuurders vormt die kunnen bijdragen aan een grotere verkeersveiligheid;

31.

is ervan overtuigd dat beginnende bestuurders beter moeten worden voorgelicht over de rol van banden in de verkeersveiligheid en de noodzaak om basisregels in acht te nemen met betrekking tot correct onderhoud en gebruik van banden; dringt derhalve bij de lidstaten aan op een goede en tijdige tenuitvoerlegging van de rijbewijsrichtlijn en de daarin opgenomen bepalingen met betrekking tot de verplichte opname in rijexamens van een onderdeel over de kennis van banden en elementair voertuigonderhoud in het algemeen;

32.

is van mening dat bij rijvaardigheidslessen voor automobilisten meer aandacht dient te worden besteed aan het fenomeen van gemotoriseerde tweewielers en hun zichtbaarheid in het verkeer;

33.

pleit ervoor om in rijvaardigheidslessen en bij rijexamens hogere prioriteit te verlenen aan het veilig vastmaken van te vervoeren goederen bij particulier vervoer;

34.

dringt aan op een verplichte tienjaarlijkse opfriscursus EHBO voor alle houders van een rijbewijs;

35.

moedigt de lidstaten aan om speciale strafpuntensystemen in te voeren voor de gevaarlijkste overtredingen, daar dit de doeltreffendste aanvulling op geldboetes is;

36.

adviseert om als re-integratiemaatregel alcoholsloten te installeren in voertuigen van weggebruikers die reeds vaker dan een keer zijn veroordeeld voor het rijden onder invloed van alcohol;

37.

pleit voor een tienjaarlijkse oogtest voor alle bestuurders in categorie A en B en een vijfjaarlijkse oogtest voor bestuurders ouder dan 65 jaar; dringt er bij de lidstaten op aan een verplicht medisch onderzoek in te voeren voor bestuurders van een bepaalde leeftijd, teneinde hun fysieke, mentale en psychologische geschiktheid om te blijven rijden te keuren, waarbij gebruik wordt gemaakt van statistische gegevens met betrekking tot ongevallen voor de respectieve leeftijdscategorieën;

38.

dringt er bij de Commissie op aan om iedere drie jaar EU-verkeersveiligheidscampagnes over een specifiek onderwerp op te zetten en om voor deze campagnes systematisch gebruik te maken van de communicatiekanalen die tot stand zijn gekomen in het kader van de tenuitvoerlegging van het Handvest voor de verkeersveiligheid;

39.

dringt er bij de Commissie op aan in het kader van de verkeersveiligheid het aantal dodelijke verkeersslachtoffers bij spoorwegovergangen terug te dringen, waar ongevallen dikwijls het gevolg zijn van ongepast gedrag van weggebruikers, zoals het nemen van buitensporige risico's, onoplettendheid en onvoldoende kennis van verkeersborden;

40.

dringt aan op vastberaden inspanningen om verkeersborden en - regels voor 2013 te harmoniseren; wijst erop dat verkeersborden in goede staat moeten worden gehouden zodat ze duidelijk zichtbaar zijn, en dat ze tijdig moeten worden vervangen indien dit wegens gewijzigde omstandigheden noodzakelijk is;

41.

roept de Commissie op zo snel mogelijk specificaties vast te stellen met betrekking tot intelligente vervoerssystemen voor prioritaire acties inzake verkeersveiligheid, aangegeven in artikel 3, letter b tot en met f, van Richtlijn 2010/40/EU betreffende intelligente vervoerssystemen;

42.

beschouwt de handhaving van bestaande voorschriften als een centrale pijler van het Europees verkeersveiligheidsbeleid; pleit voor een betere onderlinge uitwisseling van gegevens inzake overtredingen van de verkeersreglementen in de afzonderlijke lidstaten en voor vervolging ervan overeenkomstig de vigerende nationale wetgeving; dringt er in dit verband bij de lidstaten op aan om jaarlijkse nationale doelstellingen te formuleren ten aanzien van controles op het gebied van snelheidsovertredingen, rijden onder invloed van alcohol of drugs en het dragen van veiligheidsgordels en helmen, en om vastberaden op te treden om ervoor te zorgen dat deze controles worden uitgevoerd;

43.

wijst op de belangrijke rol die het Europees verkeerspolitienetwerk TISPOL vervult bij de uitwisseling van bewezen effectieve praktijken voor de handhaving van de verkeerswetgeving;

44.

onderstreept dat de toepassing van voorschriften van sociale aard voor het wegvervoer (Verordening (EG) nr. 561/2006 en Verordening (EEG) nr. 3821/85), die van zeer groot belang zijn voor de verkeersveiligheid, een geharmoniseerde en effectieve benadering ten aanzien van controles vergt; dringt er derhalve nogmaals bij de Commissie op aan om gevolg te geven aan de eisen van het Parlement, naar voren gebracht in zijn resolutie van 18 mei 2010 over sancties voor ernstige inbreuken op de sociale voorschriften voor het wegvervoer;

45.

verzoekt de Commissie de wetgeving inzake rij- en rusttijden te herzien, zodat vrachtwagenchauffeurs voor lange afstanden hun wekelijkse rusttijden thuis kunnen doorbrengen, mits dit mogelijk is zonder de doelstellingen van de Unie op het gebied van verkeersveiligheid te ondermijnen; is van mening dat beperkingen met betrekking tot de rijtijden van vrachtvervoer in de hele Europese Unie moeten worden geharmoniseerd;

46.

verwelkomt de goedkeuring in tweede lezing van de richtlijn inzake de grensoverschrijdende uitwisseling van gegevens over strafbare feiten in verband met de veiligheid van het wegverkeer, waarmee een nieuwe stap wordt gezet om de verkeersveiligheid te verbeteren, hetgeen een duidelijke meerwaarde heeft voor de EU; ziet uit naar het verslag van de Commissie over de toepassing van deze richtlijn en naar nieuwe wetgevingsvoorstellen ter verbetering van de grensoverschrijdende handhaving die voor alle lidstaten zullen gelden;

47.

dringt er bij de Commissie op aan om allereerst de ontwikkeling van technieken te bevorderen om bestuurders aan te houden die rijden onder invloed van drugs of medicijnen die het rijvermogen beïnvloeden, en vervolgens met voorstellen te komen voor EU-wetgeving die het rijden onder invloed van drugs of bovengenoemde medicijnen verbiedt, alsmede voor effectieve handhaving van deze wetgeving;

48.

pleit voor een in de gehele EU geharmoniseerde limiet voor het toegestane alcoholpercentage in het bloed; adviseert voor beginnende bestuurders gedurende de eerste twee jaar na het behalen van hun rijbewijs en voor beroepschauffeurs te allen tijde een limiet van 0‰ met een klein, op wetenschap gebaseerd bereik voor de meettolerantie aan te houden;

49.

pleit voor de invoering van controleapparatuur waarmee snelheidsovertredingen van motorrijders op systematische wijze kunnen worden vastgesteld en bestraft;

50.

pleit voor een pan-Europees verbod op de productie, invoer en verkoop van systemen die bestuurders waarschuwen voor verkeerscontroles (bijvoorbeeld radarverklikkers, toestellen die door middel van laserstralen de snelheidsmeting verstoren of navigatiesystemen met automatische melding van verkeerscontroles);

51.

dringt aan op invoering van een in de gehele EU geldend verbod op sms'en, e-mailen of het gebruik van internet tijdens het besturen van een motorvoertuig, en handhaving van dit verbod door de lidstaten met behulp van de best beschikbare technologie;

52.

verzoekt de Commissie binnen twee jaar een wetgevingsvoorstel op te stellen voor een geharmoniseerde benadering met betrekking tot winterbanden voor personenauto's, bussen en vrachtwagens in EU-regio's, waarbij rekening wordt gehouden met de weersomstandigheden in de afzonderlijke lidstaten;

53.

verwacht dat de Commissie voor 2015 de tenuitvoerlegging van de derde rijbewijsrichtlijn evalueert en deze aanpast aan veranderende omstandigheden, en dringt erop aan onder meer rekening te houden met het feit dat het particulier gebruik van voertuigen van categorie M1 met een gewicht van meer dan 3,5 ton – met name campers – de facto niet langer mogelijk is; pleit ervoor de rijvaardigheidsopleiding voor campers waarvan het gewicht slechts iets meer dan de grens van 3,5 ton bedraagt, niet alleen open te stellen voor personen met het voor bestuurders van bedrijfsvoertuigen bedoelde rijbewijs van categorie C, maar ook voor personen met het voor particuliere weggebruikers bedoelde rijbewijs van categorie B;

54.

dringt er met klem bij de bevoegde autoriteiten op aan een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur in te voeren in woonwijken en in alle eenrichtingsstraten binnen de bebouwde kom die niet over een afgescheiden fietspad beschikken, teneinde kwetsbare weggebruikers effectiever te beschermen;

55.

staat volledig achter het voorstel van de Commissie om in beginsel EU-middelen beschikbaar te stellen voor infrastructuurprojecten die voldoen aan de richtlijnen van de EU betreffende verkeersveiligheid en veiligheid in tunnels, ook wanneer het de aanleg van secundaire wegen betreft; dringt er in dit verband op aan om de inspanningen in grensgebieden met name te richten op het verminderen van het aantal gevaarlijke trajecten, weggedeelten met een hoge ongevallenconcentratie en gelijkvloerse spoorwegovergangen;

56.

herhaalt dat een goed onderhouden wegeninfrastructuur bijdraagt aan de vermindering van het aantal doden en gewonden in het verkeer; dringt er bij de lidstaten op aan om hun wegeninfrastructuur te onderhouden en te ontwikkelen door middel van periodiek onderhoud en innovatieve methoden zoals intelligente verkeersborden waarop wordt gewaarschuwd afstand te houden en waarop de rijrichting staat aangegeven, evenals passief veilige wegeninfrastructuur; benadrukt dat de normen voor bewegwijzering, met name inzake wegwerkzaamheden, essentieel zijn voor een hoog niveau van verkeersveiligheid en derhalve in acht moeten worden genomen;

57.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan om meer aandacht te besteden aan het ontwerp van wegen, de tenuitvoerlegging van reeds bestaande kosteneffectieve maatregelen te ondersteunen en onderzoek te bevorderen dat beleidsmakers in staat stelt beter te begrijpen hoe de wegeninfrastructuur zich moet ontwikkelen om de verkeersveiligheid te verbeteren en te voorzien in de specifieke behoeften van een vergrijzende bevolking en van kwetsbare weggebruikers;

58.

juicht het toe dat de Commissie haar aandacht vooral richt op de meest kwetsbare weggebruikers (motorrijders, voetgangers enz.) die nog altijd zijn oververtegenwoordigd in de ongevalsstatistieken; verzoekt de lidstaten, de Commissie en de sector om bij het ontwerp van wegeninfrastructuur en -uitrusting rekening te houden met deze kwetsbare categorieën en wegen te creëren die veilig zijn voor alle weggebruikers; dringt erop aan bij de planning en het onderhoud van wegen meer aandacht te besteden aan infrastructuurmaatregelen ter bescherming van fietsers en voetgangers, bijvoorbeeld door scheiding van verkeersstromen, uitbreiding van fietspadennetwerken en toegankelijkheid en oversteekplaatsen voor voetgangers;

59.

verzoekt de Commissie te waarborgen dat de veiligheid van wegwerklocaties wordt vergroot door middel van op Europees niveau zoveel mogelijk gestandaardiseerde richtsnoeren voor de inrichting en uitrusting van deze locaties, zodat bestuurders niet in ieder land met nieuwe, onbekende omstandigheden worden geconfronteerd; dringt aan op richtsnoeren voor onder meer passende bewegwijzering, de verwijdering van de oorspronkelijke wegmarkeringen, het gebruik van veiligheidshekken en vangrails, de markering van rijbanen met waarschuwingssignalen of waarschuwingsborden en -markeringen voor bochten, het vermijden van heel krappe bochten en het waarborgen van de veiligheid in het donker;

60.

benadrukt de noodzaak van goede wegdekken die de slipweerstand, de prestaties onder verschillende klimaat- en weersomstandigheden en de zichtbaarheid vergroten en zo bijdragen aan de veiligheid van weggebruikers;

61.

pleit voor grootschalig gebruik van borden die de snelheid van op dat moment passerende voertuigen aangeven en dringt aan op verbetering van de zichtbaarheid en begrijpelijkheid van verkeersborden door combinaties van verschillende borden, hetgeen verwarrend werkt, te vermijden;

62.

benadrukt dat erop moet worden toegezien dat nationale wegeninfrastructuur die niet in het trans-Europees vervoersnetwerk is opgenomen, wordt verbeterd vanuit het oogpunt van de verkeersveiligheid, in het bijzonder in EU-regio's waar de kwaliteit van de infrastructuur en het verkeersveiligheidsniveau laag zijn;

63.

dringt er bij de Commissie op aan passende maatregelen vast te stellen om ongevallen op secundaire wegen, in plattelandsgebieden en in tunnels te voorkomen en de door deze ongevallen veroorzaakte schade te beperken, en verzoekt de lidstaten om deze maatregelen ten uitvoer te leggen;

64.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan hun nationale, regionale en lokale autoriteiten op te roepen hun wegen zodanig te ontwerpen dat zij geen gevaar opleveren voor gemotoriseerde tweewielers; wijst erop dat de gangbare vangrails langs Europese wegen een dodelijk gevaar voor motorrijders vormen en dringt er bij de lidstaten op aan om langs gevaarlijke weggedeelten op korte termijn boven- en onderrails te plaatsen (en de bestaande vangrails te vervangen) en andere alternatieve vangrailconstructies aan te leggen, overeenkomstig de Europese norm EN 1317, teneinde de gevolgen van ongevallen voor alle weggebruikers te beperken; wijst erop dat met teermacadam uitgevoerde wegdekherstellingen een gevaar vormen voor motorrijders, aangezien deze wegdekdelen in vergelijking met het gebruikelijke asfaltoppervlak een veel geringere grip bieden;

65.

dringt er bij de Commissie op aan te ijveren voor richtsnoeren ter bevordering van beste praktijken met betrekking tot maatregelen om het verkeer te verminderen op basis van fysische en optische innovatie, onder andere via door de EU medegefinancierde onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten met betrekking tot de vermindering van het verkeer, teneinde het aantal ongevallen, de geluidsoverlast en de luchtvervuiling terug te dringen;

66.

dringt er bij de lidstaten op aan een zwartboek van de gevaarlijkste weggedeelten ("black spots") van hun wegennet samen te stellen en regelmatig bij te werken, en dit vervolgens openbaar beschikbaar te stellen en toegankelijk te maken via autonavigatiesystemen;

67.

is van mening dat de concepten "self-explaining road" en "forgiving roadside" integrale onderdelen van het verkeersveiligheidsbeleid vormen en derhalve met EU-middelen en via een voortdurende uitwisseling van beste praktijken moeten worden bevorderd;

68.

dringt er bij de lidstaten op aan om bij de aanleg en renovatie van wegen standaard een zogeheten rammelstrook ("rumble strip") aan te brengen;

69.

wijst op de aanzienlijke risico's die zijn verbonden aan gelijkvloerse spoorwegovergangen en dringt er bij de lidstaten op aan om bij de aanleg of heraanleg van spoorwegovergangen ongelijkvloerse kruisingen te creëren of, op secundaire wegen, volledige slagbomen te installeren;

70.

wijst op Richtlijn 2008/96/EG betreffende het beheer van de verkeersveiligheid van weginfrastructuur waarin melding wordt gemaakt van de noodaak van voldoende en veilige parkeergelegenheid langs snelwegen; benadrukt het belang van de naleving van rij- en rusttijden en van de invoering van een geharmoniseerde sanctieregeling, en dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan te voorzien in voldoende parkeerplaatsen voor professionele vrachtwagenchauffeurs (kwantiteitscriterium) die voldoende veiligheid bieden, aan de sociale minimumnormen voldoen en zijn uitgerust met onderhouds- en hulpdiensten (kwaliteitscriterium); pleit ervoor dergelijke parkeerplaatsen reeds tijdens de ontwerp- of reconstructiefase van wegeninfrastructuurprojecten in de plannen op te nemen, en benadrukt dat de constructiekosten in aanmerking zouden moeten komen voor cofinanciering in het kader van communautaire programma's (bijvoorbeeld het TEN-V-programma);

71.

dringt aan op een inhaalverbod voor vrachtwagens op gevaarlijke gedeelten van snelwegen;

72.

dringt er bij de lidstaten en wegexploitanten op aan om met het oog op meer veiligheid te zorgen voor adequaat ontworpen voorzieningen die goed zijn uitgerust met verkeersborden en verlichting, zodat ze gebruiksvriendelijker zijn, met name voor motorrijders en fietsers;

73.

adviseert het plaatsen van alcoholsloten - met een kleine, wetenschappelijk gefundeerde meettolerantie - in alle nieuwe modellen van voor commercieel personen- en goederenvervoer bedoelde voertuigen verplicht te stellen; verzoekt de Commissie voor 2013 een voorstel in te dienen voor een richtlijn betreffende de installatie van alcoholsloten, inclusief de bijbehorende specificaties voor de technische tenuitvoerlegging ervan;

74.

dringt er bij de Commissie op aan om zich te blijven inzetten voor de verbetering van de passieve veiligheid van voertuigen, bijvoorbeeld door middel van de nieuwste crashmanagementsystemen, in het bijzonder om de compatibiliteit tussen grote en kleine auto's en tussen zware vrachtwagens en personenauto's of lichte bedrijfsvoertuigen te verbeteren; pleit voor onverminderde inspanningen om de ernst van botsingen waar kwetsbare weggebruikers bij zijn betrokken te verminderen; dringt er bij de Commissie op aan een herziening voor te stellen van de EU-wetgeving inzake beschermingsvoorzieningen aan de voorzijde tegen klemrijden, waarbij wordt vastgesteld wat de optimale energieabsorptiecapaciteit en hoogte van deze beschermingsvoorzieningen tegen klemrijden moeten zijn om automobilisten bij een botsing effectieve bescherming te bieden;

75.

dringt er bij de Commissie op aan om binnen twee jaar een verslag te presenteren over de vraag in hoeverre de verbetering van passagiersbescherming door het gebruik van bredere A-, B- en C-stijlen in voertuigen het zicht rondom van de bestuurder beperkt, en over de vraag of dit gevolgen heeft voor de veiligheid van kwetsbare weggebruikers;

76.

verzoekt de Commissie binnen twee jaar een verslag te presenteren over de veiligheidsaspecten van "elektromobiliteit", met inbegrip van elektrische fietsen ("e-bikes") en fietsen met elektrische trapondersteuning ("pedelecs");

77.

dringt er bij de Commissie op aan om voor 2013 met een voorstel te komen om te waarborgen dat ieder nieuw voertuig standaard is uitgerust met een verbeterd herinneringssysteem voor veiligheidsgordels op de voor- en achterbank waarbij gebruik wordt gemaakt van waarschuwingen in de vorm van geluids- en lichtsignalen;

78.

verzoekt de Commissie na te gaan of het zinvol is systemen in te bouwen die bestuurders waarschuwen bij vermoeidheid, en dit eventueel verplicht te stellen;

79.

dringt er bij autofabrikanten op aan om bij de ontwikkeling van elektrische auto's en andere nieuwe aandrijfsystemen bijzondere aandacht te besteden aan de effectieve bescherming van zowel inzittenden als medewerkers van eerstehulp- en reddingsdiensten tegen nieuwe bronnen van gevaar waarmee zij in geval van een ongeluk te maken kunnen krijgen;

80.

dringt er bij de lidstaten op aan om er bij de invoer van accessoires, onderdelen en reserveonderdelen voor motorvoertuigen, gemotoriseerde tweewielers en fietsen op doeltreffende en nauwlettende wijze op toe te zien dat deze producten geschikt zijn en aan de stringente Europese normen voor consumentenbescherming voldoen;

81.

verzoekt de Commissie om grondig onderzoek te doen naar een mogelijk verband tussen betere veiligheidstechnologie in voertuigen en een lagere inschatting van het risico door bestuurders, en hierover binnen twee jaar een verslag voor te leggen aan het Europees Parlement;

82.

dringt er bij de Commissie op aan de periodieke technische controle van alle gemotoriseerde wegvoertuigen en hun elektronische veiligheidssystemen in heel Europa op uniforme wijze te laten plaatsvinden; gaat ervan uit dat dergelijke controles gebaseerd zijn op zeer strenge, uniforme normen; verwacht dat onafhankelijke en op grond van een geharmoniseerde norm gecertificeerde controle-instanties worden belast met de uitvoering van voertuiginspecties en de afgifte van keuringsattesten; rekent erop dat de wederzijdse erkenning van dergelijke keuringsattesten wordt gewaarborgd;

83.

verzoekt de Commissie binnen twee jaar gemeenschappelijke normen vast te stellen voor technische controles van voertuigen die bij een ernstig ongeval betrokken zijn geweest;

84.

dringt er bij de Commissie op aan strengere voertuigveiligheidsnormen te bevorderen, waaronder voertuigtechnologie ter preventie van aanrijdingen; benadrukt de belangrijke rol van intelligente vervoerssystemen bij het terugdringen van het aantal dodelijke verkeersslachtoffers; wijst nogmaals op het ecologisch potentieel van slimme auto's, slimme wegen en O&O-proefprojecten inzake voertuig-tot-voertuig (V2V) en voertuig-tot-weg (V2R)-apparatuur; roept zowel de Commissie als de lidstaten op zich te concentreren op het gebruik van intelligente vervoerssystemen en zich daarbij niet te beperken tot de wegen die tot het trans-Europees vervoersnet behoren;

85.

dringt er bij de Commissie op aan gemeenschappelijke normen vast te stellen voor de banden van voertuigen, met name met betrekking tot het bandenprofiel en de bandendruk, en om hiervoor controles in te voeren; staat achter de opname van bandencontroles in de periodieke technische controle van voertuigen; is voorstander van betere handhaving van voorschriften met betrekking tot banden door middel van frequentere controles langs de weg; dringt er bij de Commissie op aan voorstellen te doen met betrekking tot specificaties voor systemen voor bandendrukcontrole, teneinde een correct gebruik van banden te waarborgen hetgeen zowel de verkeersveiligheid als het milieu ten goede komt;

86.

pleit ervoor dat informatie over de toestand van de weg, over uiterst gevaarlijke of ongewone weggedeelten en over in de afzonderlijke lidstaten geldende verkeersregels (bijvoorbeeld met betrekking tot de maximumsnelheid en de maximaal toegestane alcoholconcentratie in het bloed) voor en tijdens het reizen ter beschikking wordt gesteld, bijvoorbeeld met behulp van intelligente vervoerssystemen; gaat ervan uit dat het potentieel van het Europees satellietnavigatiesysteem Galileo op dit gebied volledig wordt benut;

87.

dringt er bij de Commissie op aan voor het einde van 2012 een wetgevingsvoorstel voor te leggen, inclusief een bijbehorend tijdschema en een gedetailleerde goedkeuringsprocedure, die voorziet in de gefaseerde invoering, aanvankelijk in huurauto's en vervolgens ook in voertuigen voor commercieel en particulier gebruik, van een geïntegreerd ongevallenregistratiesysteem ("zwarte doos") met gestandaardiseerde apparatuur die voor, tijdens en na een ongeval relevante gegevens registreert ("Event Data Recording"); benadrukt in dit verband dat de individuele persoonsgegevens dienen te worden beschermd en dat de geregistreerde gegevens uitsluitend mogen worden gebruikt voor onderzoek naar ongevallen;

88.

verzoekt de Commissie een voorstel uit te werken om voertuigen uit te rusten met "systemen voor intelligente snelheidsaanpassing", met inbegrip van een tijdschema, details inzake de goedkeuringsprocedure en een beschrijving van de vereiste wegeninfrastructuur;

89.

roept de Commissie op maatregelen te ondersteunen waarmee klanten worden gestimuleerd om bij de aankoop van voertuigen voor innovatieve voertuigveiligheidstechnologieën te kiezen, welke in veel gevallen nog niet verplicht zijn doch wel aantoonbaar bijdragen aan een grotere veiligheid; dringt er bij verzekeringsmaatschappijen op aan een grotere bereidheid te tonen om kortingen toe kennen aan bestuurders van voertuigen die zijn uitgerust met veiligheidssystemen waarvan is bewezen dat zij ongevallen voorkomen of de schade ervan beperken;

90.

verzoekt de Commissie een onderzoek uit te voeren naar nieuwe technologieën die bijdragen aan een grotere verkeersveiligheid, zoals innovatieve koplampsystemen (bv. adaptieve koplampen);

91.

roept de Commissie op haast te maken met haar evaluatie en herziening van Richtlijn 2007/38/EG; dringt erop aan hierbij rekening te houden met de technologische vooruitgang, onder meer door alle vrachtwagens uit te rusten met speciale achteruitkijkspiegels, camera- en beeldschermapparatuur of andere technologische instrumenten die de dode hoek wegnemen, om zo met name ongelukken te voorkomen waarbij fietsers of voetgangers zich in de dode hoek van de bestuurder bevinden;

92.

verwelkomt het voornemen van de Commissie om specifiek aandacht te besteden aan de veiligheid van motorrijders;

93.

beschouwt de gefaseerde en verplichte invoering van antiblokkeersystemen bij alle nieuwe motorfietsen als een belangrijke maatregel waarmee het aantal ernstige ongevallen met motorrijders aanzienlijk kan worden gereduceerd;

94.

dringt er bij de lidstaten op aan maatregelen te nemen om de eisen voor bedrijfsvoertuigen aan te scherpen in overeenstemming met de beschikbare technische mogelijkheden, bijvoorbeeld op het gebied van apparatuur die waarschuwt bij vermoeidheid of concentratieverlies van de bestuurder;

95.

pleit voor de installatie van airconditioningsystemen in alle nieuwere langeafstandsvrachtwagens, alsook in de oudere modellen voor zover dit technisch gezien haalbaar is; is van mening dat deze systemen ook zouden moeten functioneren wanneer de motor uit staat zodat de bestuurder op een behoorlijke manier pauze kan nemen in zijn voertuig; dringt er bij de Commissie op aan om de term "behoorlijke slaapfaciliteiten" nader toe te lichten, in het licht van artikel 8, lid 8, van Verordening (EG) nr. 561/2006;

96.

verwelkomt de aankondiging van de Commissie om de invoering van "eCall" te bespoedigen en dringt er bij de Commissie op aan de komende twee jaar te bekijken of dit systeem moet worden uitgebreid naar motorfietsen, zware vrachtvoertuigen en bussen, waarbij met name rekening moet worden gehouden met de speciale behoeften van personen met een handicap, en hiertoe, eventueel, dienovereenkomstige voorstellen in te dienen;

97.

dringt er bij de Commissie op aan maatregelen uit te werken om medewerkers van hulpdiensten bij ongevallen te ondersteunen en te beschermen, zoals de mogelijkheid om ter plaatse informatie te vinden of op te vragen over het motortype van het voertuig, de passieve veiligheidsuitrusting, zoals airbags, of het gebruik van specifiek materiaal, evenals alle overige technische informatie over ieder automodel die voor hulpdiensten relevant is, zodat zij reddingsoperaties sneller kunnen uitvoeren;

98.

pleit ervoor om als integraal onderdeel van de verkeersveiligheid meer rekening te houden met de bescherming van kwetsbare weggebruikers, zoals motorrijders, voetgangers, wegwerkers, fietsers, kinderen, ouderen en personen met een handicap, bijvoorbeeld door het gebruik van innovatieve voertuig- en infrastructuurtechnologieën; dringt erop aan meer aandacht te besteden aan de behoeften van ouderen en personen met beperkte mobiliteit bij hun deelname aan het verkeer; verzoekt de lidstaten in dit verband programma's te ontwikkelen die anticiperen op leeftijdgerelateerde risicofactoren voor ongelukken en die het voor senioren gemakkelijker maken om actief aan het wegverkeer te blijven deelnemen; adviseert het gebruik van vangrails met gladde oppervlakken en de invoering van speciale rijstroken voor kwetsbare weggebruikers;

99.

roept de Commissie, de lidstaten en de lokale autoriteiten op om regelingen voor veilige schoolroutes te bevorderen teneinde de veiligheid voor kinderen te vergroten; wijst erop dat in aanvulling op de introductie van snelheidslimieten en schoolverkeersagenten ook de geschiktheid van als schoolbus gebruikte voertuigen en de professionele vaardigheden van schoolbusbestuurders moeten worden gewaarborgd;

100.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan om fietsen en lopen te ondersteunen als volwaardige manieren van vervoer en als integraal onderdeel van alle vervoerssystemen;

101.

roept de lidstaten op om:

102.

verzoekt de Commissie een voorstel in te dienen met minimumeisen inzake fietsverlichting en reflecterende elementen waaraan fietsproducenten dienen te voldoen;

103.

adviseert om kinderen tot drie jaar in een achterwaarts gericht autostoeltje te vervoeren;

104.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.