19.2.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 41/70

—

uwzględniając wstępne oświadczenie misji obserwatorów wyborów Unii Europejskiej (EU EOM) do Kenii z dnia 1 stycznia 2008 r.,

—

uwzględniając oświadczenie Prezydencji w sprawie wysiłków mediacyjnych Unii Afrykańskiej w Kenii, wydane w imieniu Unii Europejskiej w dniu 11 stycznia 2008 r.,

—

uwzględniając Afrykańską Kartę Praw Człowieka i Narodów z 1981 r. oraz Afrykańską Kartę w sprawie Demokracji, Wyborów i Rządów z 2007 r.,

—

uwzględniając Deklarację Unii Afrykańskiej (UA) z 2002 r. w sprawie zasad regulujących demokratyczne wybory w Afryce,

—

uwzględniając Deklarację zasad międzynarodowej obserwacji wyborów oraz Kodeks postępowania międzynarodowych obserwatorów wyborów, upamiętnione przez ONZ w dniu 27 października 2005 r.;

—

uwzględniając Umowę o partnerstwie między członkami Grupy Państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku z jednej strony a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, podpisaną w Kotonu dnia 23 czerwca 2000 r.(umowa z Kotonu), ze zmianami wprowadzonymi w Luksemburgu w dniu 25 czerwca 2005 r., a w szczególności jej art. 8 i 9,

—

uwzględniając art. 103 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w dniu 27 grudnia 2007 r. odbyły się w Kenii wybory prezydenckie i parlamentarne, w których dziewięć partii wystawiło swoich kandydatów na prezydenta, w tym Mwai Kibakiego z Partii Jedności Narodowej i Railę Odingę, lidera Pomarańczowego Ruchu Demokratycznego,

B.

mając na uwadze, że dwie największe partie, Partia Jedności Narodowej oraz Pomarańczowy Ruch Demokratyczny, zdobyły odpowiednio 43 i 99 mandatów z ogólnej liczby 210 mandatów w parlamencie kenijskim,

C.

mając na uwadze, że wybory prezydenckie w Kenii z 2007 r. nie spełniły podstawowych międzynarodowych i regionalnych standardów dotyczących demokratycznych wyborów, a będące ich konsekwencją zamieszki doprowadziły do śmierci niemal 600 osób,

D.

mając na uwadze, że polityczne akty przemocy, które miały miejsce po wyborach, doprowadziły do przesiedlenia 250 000 osób i dotknęły od 400 000 do 500 000 Kenijczyków, zwłaszcza mieszkańców miast Eldoret, Kericho oraz Kisumu, zgodnie z szacunkami Biura ONZ ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej (OCHA),

E.

mając na uwadze, że aktualny kryzys polityczny ma swoje źródło głównie w napięciach w ramach ówczesnej Narodowej Tęczowej Koalicji (NARC), która wygrała wybory w Kenii w 2000 r., gdy Mwair Kibaki i Raila Odinga uzgodnili podział władzy, który nie został dotrzymany,

F.

mając na uwadze, że niedostatecznie uwzględniono zalecenia EU EOM z 2002 r., dotyczące m.in. wielkości i granic okręgów wyborczych na potrzeby wyborów powszechnych, oraz kadencji Kenijskiej Komisji Wyborczej (KKW), która powinna zostać wydłużona do sześciu miesięcy po wyborach powszechnych, aby zapewnić jej niezależność i profesjonalizm,

G.

mając na uwadze, że kampania wyborcza z 2007 r. przebiegała w atmosferze silnej politycznej polaryzacji między obozami Kibakiego i Odingi, co doprowadziło do napiętej atmosfery w ich wspólnotach etnicznych,

H.

mając na uwadze, że wybory prezydenckie zawiodły nadzieje i oczekiwania Kenijczyków, którzy chętnie brali udział w procesie wyborczym, masowo uczestnicząc w wyborach i cierpliwie oddając głosy w pokojowej atmosferze,

I.

mając na uwadze, że usilne starania dyplomatyczne, w tym misja mediacyjna przewodniczącego Unii Afrykańskiej i Prezydenta Ghany, Johna Kofiego Agyekum Kufuora, oraz wysiłki podjęte przez czterech byłych prezydentów, nie zdołały rozwiązać kryzysu politycznego,

J.

mając na uwadze, że 8 stycznia 2008 r. Mwai Kibaki jednostronnie mianował 17 członków swojego gabinetu, zanim zakończyła się mediacja międzynarodowa, co skutecznie udaremniło rokowania trójstronne i skłoniło Pomarańczowy Ruch Demokratyczny do wznowienia masowych protestów,

K.

mając na uwadze, że podczas kampanii wyborczej powszechnie respektowano wolność zrzeszeń, słowa oraz gromadzenia się; mając jednak na uwadze fakt, że kampanię cechowały podziały etniczno-polityczne, które przyczyniły się do niestabilnej sytuacji w okresie przedwyborczym,

L.

mając na uwadze, że wspólnota międzynarodowa nie zwróciła należytej uwagi na wspomniane utajone napięcia etniczne i musi uwzględniać tę kwestię we wszelkich przyszłych wysiłkach mediacyjnych dotyczących obecnego kryzysu w Kenii,

M.

mając na uwadze, że KKW nadzorowała logistyczne i techniczne aspekty wyborów, poprawiła dostęp do ośrodków rejestracji wyborców i przeszkoliła personel zapewniający obsługę wyborów,

N.

mając na uwadze, że KKW nie wykazała się jednak bezstronnością, przejrzystością i zachowaniem zasady poufności, które są warunkami wstępnymi demokratycznych wyborów, oraz mając na uwadze, że znalazło to odzwierciedlenie w nieprawidłowych procedurach mianowania komisarzy KKW,

O.

mając na uwadze, że obserwatorzy EU EOM byli dobrze przyjmowani przez właściwe organy w punktach wyborczych, gdzie wybory były prowadzone w sposób zorganizowany,

P.

mając na uwadze, że obserwatorom EU EOM nie zapewniono jednak podobnego dostępu do punktów liczenia głosów, z czego wnioskują oni, że brak przejrzystości i odpowiednich procedur bezpieczeństwa poważnie podważa wiarygodność wyników wyborów prezydenckich,

Q.

mając na uwadze, że w niektórych punktach wyborczych odnotowano frekwencję przekraczającą 90 % i że te nieprawdopodobnie wysokie liczby budzą wątpliwości w KKW,

R.

mając na uwadze, że zdaniem misji EU EOM procesem wyborczym poprzedzającym zestawienie wyników ogólnie rzecz biorąc zarządzano poprawnie i że wybory parlamentarne uznano za znaczny sukces,

S.

mając na uwadze, że misja EU EOM stwierdziła jednak brak wiarygodności procedury liczenia głosów w wyborach prezydenckich, a przez to wyraziła wątpliwości co do dokładności ich wyników,

T.

mając na uwadze, że według Centrum Ochrony Obrońców Praw Człowieka wysuwano groźby pod adresem członków inicjatywy „Kenijczycy na rzecz Pokoju, Prawdy i Sprawiedliwości” — koalicji niezależnych organizacji pozarządowych utworzonej w następstwie wyborów w celu potępienia oszustwa wyborczego oraz wspierania wolności słowa i zrzeszeń w kraju,

U.

mając na uwadze, że w ramach umowy z Kotonu Kenia zobowiązała się do poszanowania podstawowych praw obywatelskich, demokracji opartej na rządach prawa oraz do przejrzystych i odpowiedzialnych rządów,

1.

ubolewa nad tragicznym losem ofiar śmiertelnych i krytyczną sytuacją humanitarną oraz wzywa do niezwłocznego podjęcia przez właściwe władze i zaangażowane strony wszelkich starań na rzecz zaprowadzenia pokoju w Republice Kenii, jak i do zapewnienia poszanowania praw człowieka i rządów prawa;

2.

popiera wnioski przedstawione przez EU EOM w jej wstępnym oświadczeniu;

3.

wyraża żal, że chociaż wybory parlamentarne zakończyły się ogólnym sukcesem, wyników wyborów prezydenckich nie można uznać za wiarygodne ze względu na powszechne doniesienia o wyborczych nieprawidłowościach;

4.

ubolewa nad faktem, że Mwai Kibaki mianował członków swojego gabinetu w sposób jednostronny, co poważnie zaszkodziło staraniom mediacyjnym;

5.

wzywa Mwai Kibakiego, aby przestrzegał przyjętych przez jego kraj demokratycznych zasad zapisanych w kenijskiej konstytucji, Afrykańskiej Karcie Praw Człowieka i Narodów oraz w Afrykańskiej Karcie w sprawie Demokracji, Wyborów i Rządów, a także aby wyraził zgodę na niezależną kontrolę wyników wyborów prezydenckich; nalega ponadto, by kenijskie władze ułatwiły taką kontrolę w celu naprawienia sytuacji i pociągnięcia do odpowiedzialności osób winnych tych nieprawidłowości;

6.

wzywa władze Kenii, by niezależnie od okoliczności zapewniły integralność fizyczną i psychiczną członków inicjatywy „Kenijczycy na rzecz Pokoju, Prawdy i Sprawiedliwości” oraz wszystkich obrońców praw człowieka w tym kraju, a także aby położyły kres aktom prześladowania obrońców praw człowieka w Kenii;

7.

wzywa obie strony, żeby niezwłocznie podjęły konkretne działania zaradcze, podejmując rokowania; w tym względzie popiera dalsze starania mediacyjne podejmowane przez afrykańską „radę mędrców”, której przewodniczy Kofi Annan, były sekretarz generalny ONZ;

8.

wzywa prezydencję Unii Europejskiej oraz Komisję do ścisłego monitorowania misji mediacyjnej pod przewodnictwem Kofiego Annana oraz, w razie konieczności, do zapewnienia dalszego ciągu starań mediacyjnych przez delegację wysokiego szczebla Unii Europejskiej, ewentualnie w kontekście wspólnej inicjatywy UE-UA; wzywa Komisję, aby zaoferowała władzom Kenii wszelkie wsparcie techniczne i finansowe konieczne w procesie niezależnej kontroli wyborów prezydenckich oraz w działaniach, jakich będzie wymagać naprawa sytuacji;

9.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nowo wybrany parlament okazał się niezależny wybierając Kennetha Marende na swojego przewodniczącego i podkreśla decydującą rolę, jaką ten parlament ma do odegrania w przywróceniu swobód obywatelskich w Kenii;

10.

wzywa do podjęcia konkretnych działań na rzecz ustanowienia prawdziwie bezstronnej komisji wyborczej, która w przyszłości będzie potrafiła lepiej przeprowadzić wolne i uczciwe wybory;

11.

zwraca uwagę na oświadczenie Samuela Kivuitu, przewodniczącego KKW, który zdystansował się od wyników wyborów prezydenckich opublikowanych w środkach przekazu i wezwał do przeprowadzenia niezależnego dochodzenia w sprawie zarzutu popełnienia oszustwa;

12.

wzywa do przeprowadzenia nowych wyborów prezydenckich, jeżeli organizacja wiarygodnego i uczciwego ponownego przeliczenia przez niezależny organ głosów oddanych w wyborach prezydenckich okaże się niemożliwa;

13.

ubolewa z powodu zaprzepaszczenia szansy na konsolidację i dalszy rozwój procesów wyborczych i szerzej pojmowanych procesów demokratycznych, jaką dawały wybory prezydenckie w 2007 r.;

14.

wzywa przywódców partii politycznych do przyjęcia na siebie odpowiedzialności za zapobieganie dalszym aktom przemocy w kraju, do wykazania się zaangażowaniem w przestrzeganie zasad państwa prawa i do zagwarantowania poszanowania praw człowieka;

15.

wyraża głębokie zaniepokojenie społecznymi skutkami obecnego kryzysu gospodarczego, jego niszczącym wpływem na społeczno-gospodarczy rozwój kraju oraz jego gospodarczymi skutkami dla państw ościennych, które są w znacznej mierze uzależnione od kenijskiej infrastruktury i w których sytuacja humanitarna ulega destabilizacji z powodu kryzysu w Kenii;

16.

wzywa rząd kenijski i Komisję do szybkiego zorganizowania pomocy humanitarnej dla uchodźców wewnętrznych i udziału wszystkich niezbędnych pracowników humanitarnych;

17.

wzywa właściwe władze do zagwarantowania swobody i niezależności doniesień prasowych oraz do natychmiastowego przywrócenia transmisji na żywo;

18.

wyraża ubolewanie z powodu wydatkowania pomocy budżetowej z Europejskiego Funduszu Rozwoju na rzecz rządu Kibakiego bezpośrednio po wyborach, które mogłoby zostać niewłaściwie odczytane jako nacechowane politycznie, i zwraca się o zamrożenie dalszego wsparcia budżetowego dla rządu kenijskiego do czasu znalezienia politycznego rozwiązania obecnego kryzysu;

19.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich, rządowi Kenii, współprzewodniczącym Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE oraz przewodniczącemu Komisji i Rady Wykonawczej Unii Afrykańskiej.