Program szczegółowy „Wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych” (2007–2013)

Program „Wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych” promuje współpracę sądową poprzez szkolenia przedstawicieli zawodów prawniczych, wzmacnianie sieci współpracy oraz wymianę i rozpowszechniania informacji. W ramach programu ogólnego „Prawa podstawowe i sprawiedliwość” program ten przyczynia się do stworzenia europejskiej przestrzeni wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych, na zasadzie wzajemnego uznawania i zaufania.

AKT

Decyzja 1149/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 września 2007 r. ustanawiająca na lata 2007–2013 program szczegółowy Wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych jako część programu ogólnego „Prawa podstawowe i sprawiedliwość”.

STRESZCZENIE

Program „Wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych” ma na celu utrzymanie i dalszy rozwój obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej (UE). Program obejmuje okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. i nie ma zastosowania do Danii.

Program ten ma następujące cztery cele główne:

• propagowanie współpracy sądowej w celu stworzenia prawdziwego europejskiego obszaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych, opartego na zasadzie wzajemnego uznawania i zaufania,
• usuwanie przeszkód zakłócających właściwy przebieg postępowań cywilnych w państwach członkowskich,
• ułatwienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości osobom fizycznych i przedsiębiorstwom,
• rozwijanie kontaktów, wymiany informacji i tworzenia sieci pomiędzy organami sądowniczymi i administracyjnymi oraz zawodami prawniczymi w celu poprawy wzajemnego zrozumienia.

Wspieranie współpracy sądowej w sprawach cywilnych

Niniejsza decyzja wspiera współpracę w sprawach cywilnych w celu zapewnienia: prawidłowego stosowania prawa przez unikanie sporów o kompetencje, upowszechniania uznawania orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych, zapewniania bezpieczeństwa prawnego, poprawy dostępu do wymiaru sprawiedliwości, eliminowania przeszkód w odniesieniu do transgranicznych postępowań spornych oraz wspierania w tym celu niezbędnej zgodności prawodawstwa.

Program ma również na celu:

• poszerzanie wzajemnej wiedzy o funkcjonujących w państwach członkowskich systemach prawnych i sądowniczych,
• promowanie szkoleń przedstawicieli zawodów prawniczych w zakresie prawa wspólnotowego,
• propagowanie tworzenia sieci, wzajemnej współpracy, wymiany informacji i doświadczeń,
• zapewnienie należytego wprowadzania w życie oraz oceny działań UE,
• lepsze informowanie o różnych systemach prawnych i poprawa dostępu do wymiaru sprawiedliwości,
• wzmacnianie wzajemnego zaufania przy poszanowaniu niezawisłości sądownictwa,
• ułatwienie działania Europejskiej Sieci Sądowej w sprawach cywilnych i handlowych.

Osiąganie celów poprzez konkretne działania

Wspólnota wspiera działania podejmowane przez Komisję, ponadnarodowe projekty przedstawiane przez organizacje pozarządowe, organizacje międzynarodowe lub współpracujące państwa (co najmniej dwa państwa członkowskie lub co najmniej jedno państwo członkowskie i jedno państwo będące krajem przystępującym albo krajem kandydującym), działalność organizacji pozarządowych lub innych podmiotów realizujących cele leżące w ogólnym interesie europejskim oraz wydatki Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa (ENCJ) i Sieci Prezesów Sądów Najwyższych UE ponoszone na realizację celów leżących w ogólnym interesie europejskim.

Program „Wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych” obejmuje, między innymi, organy krajowe, obywateli UE i przedstawicieli zawodów prawniczych. Działania są otwarte na uczestnictwo krajów kandydujących oraz przystępujących oraz krajów Bałkanów Zachodnich uczestniczących w procesie stabilizacji i stowarzyszenia (zgodnie z warunkami ustanowionymi w umowach o stowarzyszeniu lub ich protokołach dodatkowych, zawartych z tymi państwami lub planowanych, odnoszących się do udziału w programach wspólnotowych). W działaniach mogą również uczestniczyć przedstawiciele zawodów prawniczych z Danii i krajów kandydujących lub państw trzecich, nie uczestniczących w programie.

Program jest również dostępny dla organizacji publicznych i prywatnych, w tym organizacji zawodowych, uniwersytetów, ośrodków badawczych i ośrodków kształcenia w dziedzinie prawa i sądownictwa, przedstawicieli zawodów prawniczych, organizacji międzynarodowych i organizacji pozarządowych (NGO).

Kryteria oceny i przyznawania dotacji są następujące: zgodność proponowanego działania z rocznym programem prac Komisji, jakość proponowanego działania pod względem jego koncepcji, organizacji i oczekiwanych wyników, wysokość kwoty finansowania wspólnotowego przedstawioną we wniosku i jej adekwatność w odniesieniu do oczekiwanych wyników, cele działań i wspierane działania.

Finansowanie i ochrona interesów finansowych Wspólnoty

Wspólnota dysponuje kwotą 109 300 000 euro w celu realizacji programu w latach 2007–2013. Finansowanie może mieć formę dotacji operacyjnych lub i dotacji na działania przyznawane w następstwie zaproszeń do składania wniosków lub w drodze zamówień publicznych przeznaczonych na środki towarzyszące (nabycie towarów i usług).

Komisja stosuje środki zapobiegające nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nielegalnym działaniom. Komisja kontroluje i odzyskuje nienależnie wypłacone kwoty i stosuje sankcje w przypadku nieprawidłowości. Jeśli finansowane działania nie dopełniają terminów, Komisja może anulować pozostałą część pomocy, żądać zwrotu wypłaconych kwot i naliczyć odsetki za zaległe płatności.

Rola Komisji: ocena i monitorowania

Komisja przyjmuje roczny program prac określający cele, priorytety tematyczne i środki towarzyszące. Komisja jest wspomagana, w zależności od sprawy, przez komitet zarządzający lub komitet doradczy.

Komisja monitoruje i ocenia program, a następnie przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie roczne sprawozdanie z realizacji programu, okresowe sprawozdanie (nie później niż do 31 marca 2011 r.), komunikat w sprawie kontynuacji programu (nie później niż 30 sierpnia 2012 r.) oraz sprawozdanie z oceną zakończonego programu (nie później niż do 31 grudnia 2014 r.).

Komisja zapewnia, aby beneficjent przedłożył sprawozdania techniczne i finansowe na temat postępu prac oraz sprawozdanie końcowe i dokumenty poświadczające wydatki. Komisja udostępnia także te sprawozdania państwom członkowskim, zapewnia, że harmonogram płatności i procedury przyznawania pomocy są odpowiednie, zapewnia monitorowanie, corocznie publikuje wykaz finansowanych działań i zapewnia, by audyty były przeprowadzane przez Trybunał Obrachunkowy.

Komplementarność z innymi programami

Dąży się do zachowania spójności i uzupełniania się z następującymi programami:

• „Wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych”,
• „Bezpieczeństwo i ochrona wolności”,
• „Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi”,
• Wspólnotowy program statystyczny.

Ostatnia aktualizacja: 12.02.2008