(1)

Zgodnie z zapowiedzią w komunikacie Komisji z dnia 19 lutego 2020 r. zatytułowanym „Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy” rozwiązania cyfrowe mają zasadnicze znaczenie dla wsparcia Europy w dążeniu do transformacji cyfrowej na własny sposób przynoszący korzyści obywatelom i przedsiębiorstwom zgodnie z wartościami Unii. W tym celu niezwykle istotne jest: aby obywatele osiągali dzięki technologii korzyści; zapewnienie jednolitego rynku bez granic, w którym przedsiębiorstwa każdej wielkości mogą konkurować na równych warunkach; oraz dążenie do urzeczywistnienia wartości demokratycznych, poszanowania praw podstawowych i uczynienia gospodarki zrównoważoną, neutralną dla klimatu i zasobooszczędną. W tym kontekście widmo radiowe stanowi kluczowy zasób publiczny, który w coraz większym stopniu wykorzystuje się do świadczenia szerokiego wachlarza usług komercyjnych i publicznych.

(2)

Sposób prowadzenia i wdrażania polityki dotyczącej widma radiowego w Unii musi być zgodny z zasadami wolności wypowiedzi, w tym wolności wyrażania opinii oraz wolności otrzymywania i upowszechniania informacji i poglądów niezależnie od granic, a także wolności i pluralizmu mediów, oraz przyczyniać się do ich realizacji, zgodnie z wartościami Unii określonymi w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej. W istocie zapewnienie pluralizmu i swobodnego dostępu do informacji wymaga, aby dostęp do rynku posiadało kilku operatorów.

(3)

Decyzją Komisji 2009/766/WE (3) zharmonizowano warunki techniczne wykorzystywania widma radiowego w zakresach częstotliwości 880–915 MHz i 925–960 MHz („pasmo częstotliwości 900 MHz”) i w zakresach częstotliwości 1 710–1 785 MHz i 1 805–1 880 MHz („pasmo częstotliwości 1 800 MHz”) na potrzeby systemów naziemnych zapewniających usługi łączności elektronicznej w Unii, w tym usługi bezprzewodowej łączności szerokopasmowej. Zapewnia ona zgodność z art. 1 ust. 1 dyrektywy Rady 87/372/EWG (4) w odniesieniu do współistnienia systemów naziemnych zapewniających usługi łączności elektronicznej z systemami GSM w paśmie 900 MHz.

(4)

W art. 6 ust. 3 decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 243/2012/UE (5) nałożono na państwa członkowskie obowiązek wspierania dostawców usług łączności elektronicznej w regularnej modernizacji swoich sieci, tak aby funkcjonowały one w oparciu o najnowsze i najbardziej wydajne technologie, a dostawcy ci byli w stanie zapewnić sobie dywidendy cyfrowe zgodnie z zasadami neutralności usług i technologii. W związku z tym należy ułatwić wykorzystanie pasm częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz z dużymi blokami o wielkości co najmniej 5 MHz na potrzeby naziemnych systemów bezprzewodowych nowej generacji (5G), aby zrealizować cele ram regulacyjnych UE i zachować zgodność z prawem UE.

(5)

W komunikacie Komisji „Łączność dla konkurencyjnego jednolitego rynku cyfrowego: w kierunku europejskiego społeczeństwa gigabitowego” (6) określono nowe cele Unii w zakresie łączności, zaktualizowane w komunikacie Komisji „Cyfrowy kompas na 2030 r.: europejska droga w cyfrowej dekadzie” (7). Cele te mają zostać osiągnięte poprzez powszechne wdrożenie i wykorzystanie sieci o bardzo dużej przepustowości. W komunikacie Komisji „Sieć 5G dla Europy: plan działania” (8) określono skoordynowane działania na poziomie UE, w tym identyfikację i harmonizację widma na potrzeby sieci 5G, w oparciu o opinię Zespołu ds. Polityki Spektrum Radiowego, aby zapewnić do 2025 r. ciągły zasięg 5G we wszystkich obszarach miejskich i wzdłuż głównych naziemnych szlaków komunikacyjnych.

(6)

W swoich dwóch opiniach z dnia 16 listopada 2016 r. (9) i 30 stycznia 2019 r. (10) w sprawie strategicznego planu działania w zakresie widma na rzecz sieci 5G dla Europy Zespół ds. Polityki Spektrum Radiowego stwierdził, że należy zapewnić, by warunki techniczne i regulacyjne dotyczące wszystkich już zharmonizowanych zakresów dla sieci ruchomych były dostosowane do potrzeb sieci 5G, w tym w odniesieniu do pasm częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz, które są obecnie wykorzystywane w Unii głównie na potrzeby systemów komunikacji ruchomej drugiej (GSM), trzeciej (UMTS) i czwartej (LTE) generacji.

(7)

W dniu 14 lipca 2017 r., zgodnie z art. 4 ust. 2 decyzji o spektrum radiowym, Komisja upoważniła Europejską Konferencję Administracji Pocztowych i Telekomunikacyjnych (CEPT) do dokonania przeglądu zharmonizowanych warunków technicznych dotyczących wykorzystania pasm 900 MHz i 1 800 MHz na potrzeby naziemnych usług bezprzewodowej szerokopasmowej łączności elektronicznej, aby umożliwić wykorzystanie tych pasm częstotliwości również przez internet rzeczy.

(8)

W odpowiedzi na to upoważnienie CEPT przyjęła w dniu 13 marca 2018 r. sprawozdanie CEPT nr 66, w którym określono bezprzewodowe technologie internetu rzeczy w odniesieniu do systemów ruchomej łączności szerokopasmowej (tj. komórkowej) oraz zharmonizowane warunki techniczne stosowania ich w pasmach częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz. Te technologie internetu rzeczy to GSM o zwiększonym zasięgu na potrzeby internetu rzeczy (ang. Extended Coverage GSM IoT, EC-GSM-IoT), LTE dla łączności maszyna-maszyna (ang. LTE Machine Type Communications, LTE-MTC), LTE dla ulepszonej łączności maszyna-maszyna (ang. LTE evolved Machine Type Communications, LTE-eMTC) (LTE-eMTC) oraz wąskopasmowy internet rzeczy (ang. Narrowband IoT, NB-IoT). W sprawozdaniu CEPT nr 66 stwierdzono również, że zgodnie z dyrektywą 87/372/EWG technologia EC-GSM-IoT stanowi integralną część systemu GSM. W związku z tym EC-GSM-IoT spełnia warunki techniczne mające zastosowanie do systemu GSM bez konieczności wprowadzania jakichkolwiek zmian w tych warunkach.

(9)

W dniu 12 lipca 2018 r. Komisja na podstawie art. 4 ust. 2 decyzji o spektrum radiowym upoważniła CEPT do dokonania przeglądu zharmonizowanych warunków technicznych dotyczących niektórych pasm częstotliwości zharmonizowanych na poziomie UE, w tym pasm częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz, oraz do opracowania jak najmniej restrykcyjnych zharmonizowanych warunków technicznych odpowiednich dla naziemnych systemów bezprzewodowych nowej generacji (5G).

(10)

W odpowiedzi na to upoważnienie CEPT przyjęła w dniu 5 lipca 2019 r. sprawozdanie CEPT nr 72 (sprawozdanie A), w którym stwierdzono, że w przewidywalnej przyszłości systemy GSM i wąskopasmowe systemy naziemne w paśmie częstotliwości 900 MHz, w tym komórkowe systemy internetu rzeczy, będą nadal eksploatowane komercyjnie. W sprawozdaniu tym stwierdzono, że w przypadku eksploatacji systemów GSM i wąskopasmowych systemów naziemnych, w tym komórkowych systemów internetu rzeczy, w pasmach częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz konieczne jest zapewnienie separacji częstotliwości wynoszącej 200 kHz. Ponadto w sprawozdaniu przedstawiono również informacje na temat możliwości wykorzystania pasm częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz na potrzeby sieci 5G, w tym na temat wszelkich ograniczeń wynikających z dyrektywy w sprawie GSM w odniesieniu do pasma 900 MHz.

(11)

W odpowiedzi na wspomniane upoważnienie CEPT przyjęła w dniu 2 lipca 2021 r. sprawozdanie CEPT nr 80 (sprawozdanie B), w którym zaproponowano zharmonizowany plan częstotliwości i jak najmniej restrykcyjne zharmonizowane warunki techniczne dotyczące współistnienia wąskopasmowych i szerokopasmowych systemów naziemnych zapewniających usługi łączności elektronicznej i wykorzystujących pasma częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz w oparciu o koncepcję maski granic bloku. Warunki te mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia neutralności technologicznej w pasmach częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz.

(12)

W sprawozdaniu CEPT nr 80 zdefiniowano jedną maskę granic bloku dla wąskopasmowych i szerokopasmowych systemów naziemnych wykorzystujących nieaktywne systemy antenowe oraz inną maskę granic bloku dla szerokopasmowych systemów naziemnych wykorzystujących aktywne systemy antenowe. GSM i EC-GSM-IoT nie są objęte tymi maskami granic bloku i są technicznie scharakteryzowane poprzez odniesienia do norm ETSI. Na tej podstawie w sprawozdaniu CEPT nr 80 określono jak najmniej restrykcyjne warunki techniczne dotyczące współistnienia różnych wąskopasmowych i szerokopasmowych systemów naziemnych (11) zapewniających usługi łączności elektronicznej w pasmach częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz. Określono w nim również warunki współistnienia tych systemów z systemem GSM w paśmie częstotliwości 900 MHz, zgodnie z dyrektywą Rady 87/372/EWG.

(13)

Maski granic bloku obejmują wąskopasmowe systemy naziemne o szerokości kanału wynoszącej 200 kHz, ale z wyłączeniem GSM i EC-GSM-IoT. Obejmują one również szerokopasmowe systemy naziemne o szerokości kanału większej niż 200 kHz. W niektórych scenariuszach na poziomie krajowym do wprowadzenia separacji częstotliwości niezbędne jest rozróżnienie między wąskopasmowymi i szerokopasmowymi systemami naziemnymi. W związku z tym w sprawozdaniu CEPT nr 80 określono separację częstotliwości między nominalnymi granicami kanałów sąsiadujących ze sobą wąskopasmowych i szerokopasmowych systemów naziemnych zapewniających usługi łączności elektronicznej, a także między nominalnymi granicami kanałów różnych sąsiadujących ze sobą wąskopasmowych systemów naziemnych zapewniających usługi łączności elektronicznej, a także GSM i EC-GSM-IoT. Wdrożeniem separacji częstotliwości należy zarządzać na poziomie krajowym. W zależności od granic widma sąsiadujących ze sobą systemów naziemnych, a także odpowiednich polityk krajowych, można zastosować różne podejścia. Sprawozdanie CEPT nr 80 zawiera zestaw narzędzi służących do wdrożenia separacji częstotliwości.

(14)

W sprawozdaniu CEPT nr 80 określono jak najmniej restrykcyjne warunki techniczne dotyczące współistnienia wąskopasmowych i szerokopasmowych systemów naziemnych zapewniających usługi łączności elektronicznej z systemami w sąsiednich zakresach częstotliwości, w szczególności z kolejowymi systemami ruchomej łączności radiowej (ang. Railway Mobile Radio, RMR). W związku z tym w niektórych scenariuszach można zastosować separację częstotliwości wynoszącą 200 kHz między nominalnymi granicami kanałów systemu naziemnego zapewniającego usługi łączności elektronicznej i systemu RMR, który sąsiaduje pod względem częstotliwości. Współistnieniem systemów GSM i RMR należy zarządzać na poziomie krajowym zgodnie z obowiązującymi ramami regulacyjnymi.

(15)

Podstawą techniczną niniejszej decyzji są zharmonizowane warunki techniczne określone w sprawozdaniu CEPT nr 80. Powinny one zastąpić zharmonizowane warunki techniczne zawarte w decyzji 2009/766/WE, które oparto na odniesieniach do norm ETSI, zapewniając jednocześnie zgodność z tymi warunkami i ich zmianami. Powinno to zwiększyć pewność prawa i konwergencję techniczną w całej Unii, wzmacniając korzyści skali w odniesieniu do urządzeń i usług interoperacyjnych na jednolitym rynku.

(16)

Istniejące prawa do użytkowania widma w pasmach częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz, które są przedmiotem decyzji 2009/766/WE, różnią się w poszczególnych państwach członkowskich pod względem przydzielonych wielkości bloków, sposobów aranżacji częstotliwości lub okresów obowiązywania tych praw. W związku z tym, ponieważ sytuacja i cele w zakresie polityki różnią się w poszczególnych krajach, istnieje potrzeba zachowania elastyczności przy wdrażaniu na poziomie krajowym zharmonizowanych warunków technicznych na podstawie niniejszej decyzji. Elastyczność na szczeblu krajowym powinna być ograniczona w czasie zgodnie z art. 53 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972 (12), aby umożliwić przeniesienie w sposób skoordynowany istniejących indywidualnych praw do użytkowania widma do tych zharmonizowanych warunków technicznych. Wszelkie nowe lub przedłużone prawa do użytkowania widma przyznane po przyjęciu niniejszej decyzji powinny być zgodne z tymi zharmonizowanymi warunkami technicznymi. Sprzyjałoby to tworzeniu ogólnounijnego ekosystemu sprzętu i usług oraz przyśpieszyłoby wdrażanie technologii 5G w obu pasmach częstotliwości, jak również zapewniłoby ciągłość świadczenia usług GSM zgodnie z dyrektywą w sprawie GSM.

(17)

Niniejsza decyzja powinna zatem zastąpić decyzję Komisji 2009/766/WE. Ze względu na jasność prawa należy uchylić decyzję Komisji 2009/766/WE. Załącznik do niej oraz odpowiedni przepis umożliwiający użytkowanie widma w pasmach częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz na potrzeby innych systemów niewymienionych w załączniku powinny nadal obowiązywać w okresie przejściowym.

(18)

Konieczne mogą być porozumienia dotyczące koordynacji transgranicznej między państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a państwami niebędącymi członkami UE, aby uniknąć szkodliwych zakłóceń oraz poprawić efektywność widma i zapobiec fragmentacji wykorzystania widma, zgodnie z art. 28 dyrektywy (UE) 2018/1972.

(19)

Pojęcie „wyznaczenia i udostępnienia” pasm częstotliwości 900 MHz i 1 800 MHz w kontekście niniejszej decyzji odnosi się do następujących etapów: (i) dostosowania krajowych ram prawnych dotyczących przeznaczenia częstotliwości w celu uwzględnienia planowanego wykorzystania tych pasm zgodnie ze zharmonizowanymi warunkami technicznymi określonymi w niniejszej decyzji; (ii) wprowadzenia wszelkich niezbędnych środków, aby zapewnić – w koniecznym stopniu – współistnienie z wykorzystaniem występującym w tych pasmach; (iii) wprowadzenia odpowiednich środków, wspieranych – w stosownych przypadkach – przez rozpoczęcie procesu konsultacji z zainteresowanymi stronami w celu umożliwienia korzystania z tych pasm zgodnie z obowiązującymi ramami prawnymi na poziomie unijnym, w tym ze zharmonizowanymi warunkami technicznymi określonymi w niniejszej decyzji.

(20)

Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Komitetu ds. Spektrum Radiowego,

a)

„system GSM” oznacza sieć łączności elektronicznej określoną w normach ETSI, w szczególności normach EN 301 502, EN 301 511 oraz EN 301 908-18, obejmującą również GSM o zwiększonym zasięgu na potrzeby internetu rzeczy (ang. Extended Coverage GSM IoT, EC-GSM-IoT);

b)

„pasmo 900 MHz” oznacza zakresy częstotliwości 880–915 MHz i 925–960 MHz;

c)

„pasmo 1 800 MHz” oznacza zakresy częstotliwości 1 710–1 785 MHz i 1 805–1 880 MHz;