Umowa

między Wspólnotą Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki w sprawie sanitarnych środków ochrony zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt w handlu żywymi zwierzętami i produktami zwierzęcymi

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA,

z jednej strony, oraz

RZĄD STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI,

z drugiej strony,

PRAGNĄC chronić zdrowie publiczne i zdrowie zwierząt oraz ułatwiać handel żywymi zwierzętami i produktami zwierzęcymi między Wspólnotą Europejską (zwaną dalej "Wspólnotą") a Stanami Zjednoczonymi Ameryki (zwanymi dalej "USA");

ZDECYDOWANI wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności zagrożenia związanego z rozprzestrzenianiem się chorób zwierzęcych oraz środki wprowadzone w celu kontroli i zwalczania tych chorób, a w szczególności w celu uniknięcia zakłóceń w handlu;

POTWIERDZAJĄC swoje zobowiązania wynikające z praw i obowiązków ustanowionych w ramach Porozumienia Światowej Organizacji Handlu w sprawie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych (zwanego dalej "Porozumieniem SPS");

A TAKŻE MAJĄC NA UWADZE, że Strony uznają, że ich systemy w zakresie środków sanitarnych zmierzają ku podobnym celom w zakresie zapewniania porównywalnego zabezpieczenia zdrowia;

STWIERDZAJĄC, że uznanie przez państwo przywozu środków sanitarnych stosowanych przez państwo wywozu może pozwolić na większą skuteczność wykorzystania zasobów w zakresie kontroli i weryfikacji;

POSTANOWILI zawrzeć niniejszą Umowę i w tym celu wyznaczyli swoich pełnomocników:

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA

RZĄD STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI

I UZGODNILI, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Cel

Celem niniejszej Umowy jest ułatwienie handlu żywymi zwierzętami i produktami zwierzęcymi między Wspólnotą Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki przez ustanowienie mechanizmu dla uznawania równoważności środków sanitarnych stosowanych przez Strony, zgodnych z ochroną zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt, a także usprawnienie wymiany informacji i współpracy w zakresie środków sanitarnych.

Artykuł 2

Zobowiązania wielostronne

Postanowienia niniejszej Umowy nie ograniczają praw i obowiązków Stron, wynikających z Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu oraz jego załączników, w szczególności Porozumienia SPS.

Artykuł 3

Zakres

1. Niniejsza Umowa początkowo jest ograniczona do środków sanitarnych zastosowanych przez każdą ze Stron w stosunku do żywych zwierząt i produktów zwierzęcych wymienionych w załączniku I, z wyjątkiem postanowień ust. 2.

2. Jeśli postanowienia załączników do niniejszej Umowy nie stanowią inaczej, niniejszej Umowy nie stosuje się do środków sanitarnych związanych z dodatkami do żywności, technologicznymi środkami pomocniczymi, przyprawami, dodatkami barwiącymi, pieczęciami sanitarnymi, napromieniowaniem (jonizacją), zanieczyszczeniami (obejmującymi pestycydy, pozostałości chemiczne, mykotoksyny, toksyny naturalne, zanieczyszczenia fizyczne i pozostałości po lekach dla zwierząt), chemikaliami pochodzącymi z przemieszczania się substancji z materiałów do opakowań; oznakowania żywności (obejmującego oznakowanie żywieniowe); dodatków paszowych, pasz dla zwierząt, pasz leczniczych i premiksów.

3. Strony mogą uzgodnić zmianę niniejszej Umowy w przyszłości, polegającą na poszerzeniu jej zakresu na inne środki sanitarne lub fitosanitarne, wywierające wpływ na handel między Stronami.

Artykuł 4

Władze nadzorujące

1. USA: władze nadzorujące dla przywozu i wywozu żywych zwierząt i produktów zwierzęcych według określenia z części A załącznika II.

2. Wspólnota Europejska: kontrola spraw weterynaryjnych według określenia z części B załącznika II.

Artykuł 5

Definicje

Do celów niniejszej Umowy mają zastosowanie następujące definicje:

a) "środki sanitarne" oznaczają środki sanitarne określone w załączniku A ust. 1 Porozumienia SPS, zgodne z zakresem niniejszej Umowy. Odwołanie do środków sanitarnych może obejmować indywidualne środki sanitarne lub grupy środków sanitarnych odpowiednio dla obszarów, sektorów lub części sektorów produktu;

b) "właściwy poziom ochrony sanitarnej" oznacza właściwy poziom ochrony sanitarnej określony w załączniku A, ust. 5 Porozumienia SPS;

c) "region" oznacza strefy lub regiony określone w Kodeksie Zdrowia Zwierząt Międzynarodowego Urzędu ds. Epizootii (OIE), a w stosunku do akwakultury w Międzynarodowym Kodeksie Zdrowia Zwierząt dla Akwakultury OIE;

d) "Umowa" oznacza cały tekst niniejszej Umowy ze wszystkimi załącznikami.

Artykuł 6

Status zdrowia zwierząt

1. Do celów handlu Strona dokonująca przywozu uznaje status zdrowotny regionów, ustalony przez Stronę wywozu, odnośnie do chorób zwierząt i akwakultury określonych w załączniku III.

2. Strona dokonująca przywozu uznaje decyzje w sprawie regionalizacji podjęte przez Stronę wywozu zgodnie z kryteriami ustalonymi w załączniku IV jako podstawę do prowadzenia handlu ze Stroną, jeśli obszar jest dotknięty jedną lub więcej chorobami wymienionymi w załączniku III.

3. Jeśli Strona uważa, że w stosunku do określonej choroby posiada specjalny status, inny niż status określony w załączniku III, może domagać się uznania tego statusu. Strona przywozu może również domagać się dodatkowych gwarancji odnośnie do przywozu żywych zwierząt i produktów zwierzęcych, odpowiednich do uzgodnionego statusu. Gwarancje do określonych chorób są wyszczególnione w załączniku V.

Na żądanie Strony dokonującej przywozu Strona wywozu dostarcza pełne wyjaśnienie oraz dane pomocnicze dla określeń i decyzji objętych niniejszym artykułem. Jeśli to konieczne dla ochrony zdrowia zwierząt, Strona przywozu może przywołać postanowienia art. 12.

Artykuł 7

Równoważność

1. Podczas dochodzenia do decyzji, czy środek sanitarny stosowany przez Stronę wywozu osiągnął właściwy poziom ochrony sanitarnej Strony przywozu, Strony przechodzą proces konsultacyjny, który obejmuje następujące etapy:

i) identyfikację środka sanitarnego, w stosunku do którego oczekuje się uznania równoważności;

ii) wyjaśnienie przez Stronę dokonującą przywozu celu środka sanitarnego, obejmujące, odpowiednią do okoliczności, ocenę zagrożenia lub zagrożeń, do których środek sanitarny zamierza się odnieść, a także identyfikację przez Stronę przywozu właściwego poziomu ochrony sanitarnej;

iii) wykazanie przez Stronę wywozu, że jej środek sanitarny osiągnął właściwy poziom ochrony sanitarnej Strony dokonującej przywozu;

iv) określenie przez Stronę dokonującą przywozu, czy środek sanitarny osiągnął właściwy poziom jej ochrony sanitarnej, po uwzględnieniu różnych czynników, obejmujących odpowiednio:

a) zagrożenia rozpoznane przez Stronę przywozu i dowód dostarczony przez Stronę wywozu, że jej środki sanitarne skutecznie się do tych zagrożeń odnoszą;

b) postanowienia prawodawstwa Strony wywozu oraz uregulowania dotyczące norm, procedur, polityk, infrastruktury, wdrożenia i kontroli;

c) uprawnienia władz nadzorujących Strony wywozu oraz ich struktura, obejmująca kanał, którym przekazywane są polecenia służbowe, modus operandi i zasoby;

d) dowody dostarczone przez Stronę wywozu odnośnie do skuteczności jej programów wdrożeniowych i kontrolnych.

W celu wsparcia w określeniu właściwego poziomu ochrony sanitarnej Strona dokonująca przywozu może przeprowadzić weryfikację ustaloną w art. 9.

2. Podczas przeprowadzania procesu konsultacyjnego opisanego w ust. 1 oraz przy ustalaniu warunków handlu, o których mowa w art. 8 ust. 2 lit. b), Strony biorą pod uwagę uzyskane już doświadczenie i informacje.

3. Praca nad procesem konsultacyjnym w ramach obszaru, sektora lub części sektora jednego produktu, jak też wnioski uzyskane w wyniku tego procesu nie zależą i nie są opóźniane w wyniku prac nad obszarem, sektorem lub częścią sektora innego produktu.

4. Ostateczne określenie, czy środek sanitarny stosowany przez Stronę wywozu osiągnął właściwy poziom ochrony sanitarnej Strony przywozu, zależy wyłącznie od Strony przywozu, działającej zgodnie z własnymi kompetencjami administracyjnymi i prawnymi.

Artykuł 8

Status konsultacji

1. W załączniku V wymienione są obszary, sektory lub części sektorów odnoszących się do żywych zwierząt i produktów zwierzęcych, a dla każdego obszaru, sektora lub jego części określony został status konsultacji w zakresie uznania równoważności środków sanitarnych Strony oraz stosowane warunki handlu.

2. a) Pod względem środków sanitarnych uznanych dla celów handlu za równoważne w momencie wejścia w życie niniejszej Umowy, każda ze Stron, w ramach swoich kompetencji, w ciągu trzech miesięcy podejmuje niezbędne działania administracyjne i prawne w celu realizacji zobowiązań wynikających z uznania tych środków sanitarnych.

b) Jeśli warunki handlu określone w załączniku V obejmują warunki specjalne wymagane przez Stronę przywozu w celu spełnienia właściwego poziomu ochrony sanitarnej, handel odbywa się, gdy Strona wywozu spełnia warunki Strony przywozu, bez uszczerbku dla kontynuacji procesu konsultacyjnego.

3. Strony przeprowadzają odpowiednie działania określone w załączniku V, biorąc pod uwagę zamierzone terminy realizacji dla każdego obszaru, sektora lub części sektora produktu w celu osiągnięcia, jeśli to możliwe, uznania równoważności oraz ułatwienia handlu.

4. Zgodnie z art. 14 ust. 2 i art. 16 ust. 2 załącznik V może być modyfikowany w celu odzwierciedlenia zmian dokonywanych przez każdą ze Stron w odniesieniu do uznawania środków sanitarnych oraz zmian w warunkach handlu.

Artykuł 9

Postanowienia odnośnie do weryfikacji

1. Określenie charakteru i częstotliwości kontroli, które mają być stosowane na granicach zewnętrznych w stosunku do przywozu żywych zwierząt i produktów zwierzęcych, zależy wyłącznie od Strony dokonującej przywozu. Załącznik VII zawiera zasady będące wskazówkami dla tych kontroli granicznych.

2. Poza przeprowadzaniem kontroli przywozu na granicach zewnętrznych Strona dokonująca przywozu sprawdza zgodność z postanowieniami niniejszej Umowy, stosując procedury, które mogą obejmować, lecz nie ograniczają się do:

a) oceny całego lub części programu kontrolnego Strony wywozu, obejmującej, jeśli to stosowne, przegląd programów inspekcyjnych i audytu Strony wywozu oraz

b) kontrole i inspekcje na miejscu.

3. Wspólnota przeprowadzi procedury weryfikacyjne przewidziane w ust. 2. Agencje amerykańskie, określone w załączniku II, ułatwiają wykonanie procedur weryfikacyjnych przez Wspólnotę.

4. Agencje amerykańskie określone w załączniku II przeprowadzą procedury weryfikacyjne przewidziane w ust. 2. Wspólnota ułatwi wykonanie procedur weryfikacyjnych przez te agencje.

5. Przy wzajemnej zgodzie Stron niniejszej Umowy każda ze Stron może:

a) dzielić się wynikami i wnioskami procedur weryfikacyjnych z krajami niebędącymi stronami niniejszej Umowy lub

b) wykorzystywać wyniki i wnioski procedur weryfikacyjnych przeprowadzanych przez kraje niebędące stronami niniejszej Umowy.

6. Każda ze Stron przeprowadza procedury weryfikacyjne zgodnie z załącznikiem VI. Strony mogą uzgodnić modyfikacje załącznika VI po uwzględnieniu odpowiednich prac prowadzonych przez organizacje międzynarodowe.

Artykuł 10

Wymiana informacji

1. Strony systematycznie i w jednolity sposób wymieniają informacje w celu poprawy komunikacji, zapewnienia wzajemnego zaufania oraz wykazania skuteczności kontrolowanych programów. Jeśli to stosowne, wymianie informacji mogą towarzyszyć wzajemne wizyty urzędników obu Stron.

2. Strony powiadamiają się wzajemnie o propozycjach wprowadzenia nowych środków sanitarnych i zmianach istniejących środków, jak też umożliwiają zgłoszenie uwag do tych propozycji.

3. Poza informacjami o zmianach w środkach sanitarnych lub w celu zmiany istniejących środków sanitarnych Strony wymieniają również informacje na inne odpowiednie tematy, obejmujące:

- bieżące nowe wydarzenia wpływające na handel żywymi zwierzętami i produktami zwierzęcymi,

- wyniki procedur kontrolnych i weryfikacyjnych przewidzianych w art. 9.

4. Jeśli Strona tworzy, prowadzi lub uznaje komitet naukowy, komisję, grupę ekspercką lub inną podobną jednostkę kompetentną w zakresie przeprowadzania badań na temat zagadnień odnoszących się do niniejszej Umowy, Strona zapewnia terminowe rozpatrywanie oraz odpowiedzi do odpowiednich dokumentów naukowych lub badań dostarczanych przez drugą ze Stron.

5. Strony uzgadniają ustanowienie odpowiednich środków wymiany informacji na temat odrzuconych przesyłek przywozowych, odpowiednich informacji związanych z inspekcjami oraz innych obszarów problemowych dotyczących zdrowia publicznego lub zdrowia zwierząt.

6. Punkty kontaktowe dla wymiany informacji są określone w załączniku IX.

Artykuł 11

Notyfikacja

1. Każda ze Stron powiadamia drugą Stronę:

a) natychmiast ustnie, zaś w ciągu 24 godzin na piśmie: o każdym poważnym lub znaczącym zagrożeniu dla zdrowia publicznego lub zdrowia zwierząt, obejmującym w szczególności wszelkie nagłe wypadki lub sytuacje związane z kontrolą żywności, gdy istnieje wyraźnie stwierdzone zagrożenie wystąpienia poważnych skutków dla zdrowia, związanych ze spożyciem produktów zwierzęcych;

b) w ciągu 24 godzin na piśmie: o obecności lub rozwoju jakiejkolwiek z chorób wymienionych w załączniku III;

c) bezzwłocznie na piśmie: o wszelkich znaczących zmianach w statusie zdrowia zwierząt lub o wnioskach o znaczeniu epidemiologicznym w odniesieniu do chorób innych niż wymienione w załączniku III; o zmianach w polityce prewencyjnej obejmującej szczepienia; lub o wszelkich nierutynowych środkach podejmowanych w celu ochrony zdrowia publicznego oraz kontroli lub zwalczania choroby zwierząt.

2. Powiadomienia takie są dokonywane w punkcie kontaktowym określonym w załączniku IX.

3. Jeśli którakolwiek ze Stron jest poważnie zaniepokojona zagrożeniem dla zdrowia publicznego lub zwierząt, konsultacje związane z sytuacją odbywają się na żądanie jak najwcześniej, lecz w każdym przypadku w ciągu 14 dni. Każda ze Stron w takich sytuacjach usiłuje dostarczyć wszelkich informacji niezbędnych do uniknięcia zakłóceń w handlu oraz znaleźć wzajemnie akceptowane rozwiązanie zgodne z ochroną zdrowia publicznego lub zwierząt.

Artykuł 12

Środki ochronne

Każda ze Stron może podejmować tymczasowe środki niezbędne do ochrony zdrowia publicznego lub zwierząt. Druga Strona zostaje powiadomiona o tych środkach w ciągu 24 godzin. Konsultacje związane z sytuacją odbywają się na żądanie w ciągu 14 dni. Strony odpowiednio uwzględniają wszelkie informacje dostarczone podczas takich konsultacji i usiłuje uniknąć niepotrzebnych zakłóceń w handlu, wykorzystując, w miarę możliwości, przepisy art. 11 ust. 3.

Artykuł 13

Sprawy nierozstrzygnięte

Zasady niniejszej Umowy stosuje się również w celu odniesienia się do spraw nierozstrzygniętych, wymienionych w załączniku VIII. Dokonuje się zmian w tym załączniku oraz, odpowiednio, w innych załącznikach w celu uwzględnienia dokonanego postępu oraz stwierdzonych nowych spraw.

Artykuł 14

Wspólny Komitet Zarządzający

1. Niniejszym tworzy się Wspólny Komitet Zarządzający (zwany dalej "Komitetem"), składający się z przedstawicieli USA i Wspólnoty w celu kierowania działaniami prowadzonymi w ramach niniejszej Umowy. Posiedzenie Komitetu odbywa się w ciągu roku od wejścia w życie niniejszej Umowy i od tego czasu przynajmniej raz do roku. Komitet może odnosić się do spraw poza sesjami korespondencyjnie.

2. Przynajmniej raz do roku Komitet dokonuje przeglądu załączników do niniejszej Umowy. Przegląd ten uwzględni również odpowiednio postęp dokonany w stosunku do trwającego procesu konsultacyjnego w kierunku uznania przez Stronę dokonującą przywozu równoważności środków sanitarnych stosowanych przez Stronę wywozu oraz postęp w wykonywaniu działań określonych w załączniku V. Komitet może zalecać zmiany do załączników.

3. Strony uzgadniają utworzenie technicznych grup roboczych, składających się z przedstawicieli USA i Wspólnoty na poziomie ekspertów, którzy stwierdzają i odnoszą się do zagadnień technicznych i naukowych wynikających z niniejszej Umowy.

Jeśli potrzebna jest dodatkowa ekspertyza, Strony mogą ustanowić techniczne grupy robocze ad hoc, w szczególności grupy naukowe, w których członkostwo nie musi być ograniczone do przedstawicieli Stron.

Artykuł 15

Zastosowanie terytorialne

Niniejsza Umowa stosuje się z jednej strony do terytoriów, w których stosuje się Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, oraz pod warunkami określonymi w tym Traktacie, z drugiej zaś strony do Stanów Zjednoczonych Ameryki w stosunku do ich całego terytorium.

Artykuł 16

Postanowienia końcowe

1. Niniejsza Umowa zostaje zatwierdzona przez Strony zgodnie z ich odpowiednimi procedurami.

Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu, w którym Strony powiadamiają się wzajemnie o dopełnieniu procedur określonych w poprzednim akapicie.

2. Każda Strona wykonuje zobowiązania i obowiązki wynikające z niniejszej Umowy zgodnie z własnym prawem i procedurami. Wszelkie zmiany załączników niniejszej Umowy uzgodnione przez Strony są odpowiednio wprowadzane w życie.

3. Każda ze Stron może zawsze zaproponować zmiany do niniejszej Umowy. Każda ze Stron może wycofać się z niniejszej Umowy za sześciomiesięcznym wypowiedzeniem.

4. Niniejsza Umowa jest sporządzana w dwóch egzemplarzach w języku angielskim, z których każdy tekst jest równoważny.

W imieniu Wspólnoty Europejskiej

W imieniu rządu Stanów Zjednoczonych Ameryki

--------------------------------------------------

Załączniki

ZAŁĄCZNIK I | Produkty objęte Umową |

ZAŁĄCZNIK II | Władze nadzorujące |

ZAŁĄCZNIK III | Lista chorób, w stosunku do których uznawane są swobody regionalne |

ZAŁĄCZNIK IV | Utworzenie stref i regionalizacja |

ZAŁĄCZNIK V | Uznawanie środków sanitarnych |

ZAŁĄCZNIK VI | Wytyczne do przeprowadzenia audytu |

ZAŁĄCZNIK VII | Kontrole graniczne |

ZAŁĄCZNIK VIII | Sprawy nierozstrzygnięte |

ZAŁĄCZNIK IX | Punkty kontaktowe |

--------------------------------------------------