—

w związku z korektą danych, dokonaną po wydaniu w 2004 r. przez Radę decyzji w sprawie istnienia nadmiernego deficytu, deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych pozostawał w latach 2003–2005 na poziomie poniżej 3 % PKB. W 2006 r. deficyt ten wzrósł do 3,6 % PKB, by następnie zmniejszyć się do 2,2 % PKB w 2007 r., tj. poniżej wartości odniesienia dla deficytu wynoszącej 3 % PKB. Dla porównania w zaktualizowanej wersji programu konwergencji z grudnia 2006 r. przyjęto wartość docelową wynoszącą 2,9 % PKB,

—

pozytywny wpływ na konsolidację budżetową miał dynamiczny wzrost PKB oraz zatrudnienia i dochodów, co przyczyniło się do szybszego zmniejszenia się wskaźnika wydatków względem PKB niż wskaźnika dochodów względem PKB. Zmniejszenie wskaźnika wydatków względem PKB było również spowodowane ograniczeniem wydatków oraz ich reformami, w tym np. znacznym ograniczeniem świadczeń socjalnych. Niemniej cykliczne ożywienie i dywidendy z wzrostu, będące rezultatem reform strukturalnych, nie zostały w pełni wykorzystane do konsolidacji budżetowej. W efekcie deficyt strukturalny (tj. wynik w ujęciu uwzględniającym zmiany cykliczne, po skorygowaniu o działania jednorazowe i tymczasowe) zwiększył się z poziomu około 1,5 % PKB w 2003 r. do około 3 % PKB w 2006 r., by następnie spaść do poziomu około 2,5 % PKB w 2007 r. Pogorszenie wyniku strukturalnego można jednak częściowo przypisać wprowadzeniu drugiego kapitałowego filara emerytalnego w 2005 r., przy czym szacuje się, że przesunięcia do tego filara wzrosły z 0,8 % PKB w 2005 r. do 1,2 % i 1,3 % PKB odpowiednio w latach 2006 i 2007. Dodatkowo podwyżki podatków od papierosów, poprzedzone znacznym gromadzeniem zapasów papierosów na różnych poziomach sieci dystrybucji, spowodowały znaczne przesunięcia w dochodach podatkowych wynikające z dodatkowych dochodów podatkowych w latach 2003, 2005 i 2007, po których nastąpiły podobne spadki dochodów w następnych latach,

—

na rok 2008 prognoza służb Komisji z wiosny 2008 r. przewiduje dalsze obniżenie deficytu nominalnego do poziomu 2,0 % PKB, z uwagi przede wszystkim na perspektywę kontynuacji znacznego wzrostu gospodarczego i z uwagi na środki mające na celu zwiększenie dochodów, obejmujące poszerzenie podstawy opodatkowania w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych oraz podwyższenie maksymalnego pułapu dotyczącego ubezpieczeń społecznych. Jest to zgodne z oficjalną wartością docelową deficytu wynoszącą 2,0 % PKB, ustaloną w lutym 2008 r. Na rok 2009 wspomniana prognoza przewiduje, przy założeniu kontynuacji obecnej polityki, wzrost deficytu do 2,3 % PKB. Świadczy to o tym, że deficyt zmniejszono do poziomu niższego od wartości odniesienia wynoszącej 3 % PKB w sposób wiarygodny i trwały,

—

niemniej jednak przewiduje się, że wynik strukturalny ulegnie pogorszeniu o około 0,25 punktu procentowego PKB w 2008 r. i, przy założeniu kontynuacji obecnej polityki, o około 0,25 punktu procentowego w 2009 r. Należy to postrzegać w kontekście konieczności dokonania postępów w realizacji średniookresowego celu budżetowego, jakim w przypadku Słowacji jest deficyt strukturalny wynoszący nieco poniżej 1 % PKB,

—

dług sektora instytucji rządowych i samorządowych pozostaje znacznie poniżej wartości odniesienia wynoszącej 60 % PKB. Obniżył się on z 42,4 % PKB w 2003 r. do 29,4 % w 2007 r. Zgodnie z prognozą z wiosny 2008 r. należy się spodziewać, że wskaźnik długu pozostanie w dużej mierze na niezmienionym poziomie w okresie objętym prognozą (przy założeniu kontynuacji obecnej polityki).