10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/1

1.

Dnia 8 kwietnia 2011 r. Komisja przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 404/2011 ustanawiające szczegółowe przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (WE) nr 1224/2009 ustanawiającego wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa („rozporządzenie wykonawcze”) (3).

2.

Pomimo faktu, że ta inicjatywa ustawodawcza znalazła się w wykazie priorytetów EIOD dotyczących konsultacji ustawodawczych (4), nie skonsultowano się z EIOD zgodnie z wymogami art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001. Obecna opinia opiera się zatem na art. 41 ust. 2 tego samego rozporządzenia.

3.

Celem rozporządzenia Rady (WE) nr 1224/2009 z dnia 20 listopada 2009 r. ustanawiającego wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa („rozporządzenia w sprawie kontroli”) (5) jest ustanowienie europejskiego systemu kontroli, inspekcji i egzekwowania przepisów w celu zapewnienia przestrzegania wszystkich przepisów wspólnej polityki rybołówstwa.

4.

W rozporządzeniu w sprawie kontroli zobowiązano Komisję do przyjęcia szczegółowych przepisów i środków niezbędnych w celu wykonania niektórych jego przepisów. W rozporządzeniu wykonawczym ustanowiono takie szczegółowe przepisy w odniesieniu do następujących obszarów: ogólnych warunków dostępu do wód i zasobów (tytuł II), kontroli połowów (tytuł III), kontroli wprowadzania do obrotu (tytuł IV), nadzoru (tytuł V), inspekcji (tytuł VI), egzekwowania przepisów (tytuł VII), środków zapewniających przestrzeganie celów wspólnej polityki rybołówstwa przez państwa członkowskie (tytuł VIII), danych i informacji (tytuł IX) oraz wykonania (tytuł X).

5.

W marcu 2009 r. EIOD wydał opinię w sprawie rozporządzenia w sprawie kontroli (6). W opinii tej podkreślono, że wniosek wiąże się z przetwarzaniem różnych kategorii danych, które mogą w pewnych przypadkach być uważane za dane osobowe. Dane osobowe są zazwyczaj przetwarzane we wszystkich przypadkach, w których kapitan lub właściciel statku lub też jakikolwiek rybak lub członek załogi zostaje zidentyfikowany lub jest możliwy do zidentyfikowania. Na tej podstawie EIOD przedstawił pewne zalecenia dotyczące kilku przepisów zawartych we wniosku.

6.

EIOD podkreślił także, iż niektóre artykuły proponowanego rozporządzenia odnoszą się do procedury komitetowej w związku z przyjęciem przepisów wykonawczych, a część tych przepisów wiąże się również z aspektami ochrony danych (7). Z uwagi na możliwe skutki tych przepisów z punktu widzenia ochrony danych EIOD zalecił więc, aby Komisja skonsultowała się z nim przed przyjęciem wspomnianych szczegółowych przepisów. Rozporządzenie wykonawcze przyjęto dnia 8 kwietnia 2011 r., nie skonsultowano się jednak z EIOD przed jego przyjęciem.

7.

EIOD z ubolewaniem stwierdza, że rozporządzenia wykonawczego nie przedłożono mu do uprzedniej konsultacji, jak zalecił w opinii z 2009 r. Pragnie niemniej zwrócić uwagę Komisji na kilka aspektów rozporządzenia wykonawczego, które mogą wzbudzić obawy z punktu widzenia ochrony danych. Z tego powodu EIOD zdecydował się przedstawić niniejszą krótką opinię. Uwagi EIOD koncentrują się głównie na następujących aspektach: 1) monitorowaniu działalności statków rybackich i ochronie danych; 2) systemach zdalnego monitorowania statków; 3) zatrzymywaniu danych osobowych przez Komisję i właściwe władze; oraz 4) możliwości zastosowania rozporządzenia (WE) nr 45/2001.

8.

W motywie 31 stwierdza się, że przetwarzanie danych osobowych na mocy rozporządzenia wykonawczego podlega dyrektywie 95/46/WE i rozporządzeniu (WE) nr 45/2001 „w szczególności w odniesieniu do wymogów dotyczących poufności i bezpieczeństwa przetwarzania danych, przekazywania danych osobowych z krajowych systemów państw członkowskich na rzecz Komisji, legalności przetwarzania danych i prawa osób, których dane te dotyczą, do informacji na temat ich danych osobowych, dostępu do nich i do ich sprostowywania”. EIOD z zadowoleniem przyjmuje to odniesienie do stosownego prawodawstwa dotyczącego ochrony danych.

9.

Działalność statków rybackich podlega systematycznemu i szczegółowemu monitorowaniu przy wykorzystaniu zaawansowanych środków technicznych, w tym satelitarnych urządzeń lokacyjnych i skomputeryzowanych baz danych (8). Pozycja geograficzna, kurs i prędkość statków rybackich są regularnie monitorowane przy wykorzystaniu systemu monitorowania statków (VMS) (9), a w stosownych przypadkach systemu automatycznej identyfikacji (AIS) (10) lub systemu wykrywania statków (VDS) (11). Wszystkie powyższe dane są systematycznie porównywane ze sobą, analizowane i weryfikowane przy użyciu skomputeryzowanych algorytmów i automatycznych mechanizmów w celu wykrycia niespójności lub podejrzewanych naruszeń przepisów. Jak wskazano w art. 145 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego, przetwarzanie takie może w stosownych przypadkach obejmować eksplorację danych i profilowanie (12).

10.

Jeżeli dane te można powiązać ze zidentyfikowanymi lub możliwymi do zidentyfikowania osobami (np. kapitanem statku, właścicielem statku lub członkami załogi), takie monitorowanie wiąże się z przetwarzaniem danych osobowych. Ważne jest zatem, aby system kontroli był należycie wyważony i aby opracowano oraz wdrożono odpowiednie zabezpieczenia w celu uniknięcia nadmiernego ograniczenia praw osób, które mu podlegają. Implikuje to na przykład wyraźne wytyczenie celów, do których mogą być przetwarzane stosowne dane, minimalizację przetwarzania danych (osobowych) oraz ustanowienie maksymalnych okresów zatrzymywania tych danych. Jest to szczególnie ważne w omawianym przypadku, w którym operacje przetwarzania mogą potencjalnie obejmować dane dotyczące przestępstw lub podejrzeń o popełnienie przestępstwa, które zostaną prawdopodobnie powiązane z danymi osobowymi właściciela lub kapitana statku.

11.

Uwzględniając zakres i skalę działań w dziedzinie monitorowania, wydaje się, że w rozporządzeniu wykonawczym nie we wszystkich przypadkach udało się osiągnąć równowagę między celem zapewnienia przestrzegania przepisów a poszanowaniem prywatności i ochroną danych osób, których dotyczą te działania. Jako że rozporządzenie wykonawcze zostało już przyjęte, zdaniem EIOD ważne jest, aby Komisja wyjaśniła ex post w miarę możliwości zakres i granice czynności przetwarzania oraz zapewniła w niezbędnych przypadkach konkretne zabezpieczenia. Można to osiągnąć na przykład przyjmując ogólne lub szczegółowe wytyczne lub też wewnętrzne zasady, których celem będzie wyjaśnienie pewnych aspektów czynności przetwarzania w odniesieniu do ochrony danych osobowych, albo w ramach kontroli wstępnych z udziałem EIOD na mocy art. 27 rozporządzenia (WE) nr 45/2001.

12.

Poniżej omówiono główne aspekty, które zdaniem EIOD wymagają dalszego uszczegółowienia.

13.

Jedna z najważniejszych zasad podstawowego prawa do ochrony danych stanowi, że dane osobowe mogą być przetwarzane jedynie w określonych, jednoznacznych i legalnych celach (13). Zasada celowości wiąże się ze szczególną odpowiedzialnością administratorów danych, ale zarazem ustanawia wymagania wobec ustawodawcy, gdyż zgodnie z nią przepisy prawa nie mogą być sformułowane w sposób tak ogólny, by uzasadniać wykorzystanie danych osobowych do niewystarczająco zdefiniowanych celów. Od zasady celowości możliwe są odstępstwa pod warunkiem, że są one niezbędne i proporcjonalne, a pozostałe wymagania określone w art. 52 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej są spełnione.

14.

Jak już wspomniano, w rozporządzeniu w sprawie kontroli oraz w rozporządzeniu wykonawczym przewidziano systematyczne i szczegółowe monitorowanie działalności rybackiej przy wykorzystaniu VMS, AIS i VDS. Na podstawie art. 12 rozporządzenia w sprawie kontroli dane z VMS, AIS i VDS mogą być przekazywane agencjom UE i właściwym organom państw członkowskich uczestniczącym w działaniach nadzorczych do celów „bezpieczeństwa morskiego i ochrony na morzu, kontroli granicznej, ochrony środowiska morskiego i ogólnego egzekwowania prawa”. W art. 27 rozporządzenia wykonawczego stwierdza się ponadto, że państwa członkowskie będą korzystać z danych VMS „do skutecznego monitorowania działań połowowych statków rybackich” oraz, że państwa członkowskie „podejmują wszystkie niezbędne środki, aby zapewnić ich wykorzystanie wyłącznie do celów urzędowych”.

15.

Uwzględniając zasadę celowości, zdaniem EIOD art. 12 rozporządzenia w sprawie kontroli i art. 27 rozporządzenia wykonawczego są sformułowane zbyt ogólnie. Jeżeli nie będą one interpretowane w sposób zawężający, wyrażenia „ogólne egzekwowanie prawa”, „monitorowanie działań połowowych statków rybackich” i „cele urzędowe” poskutkują prawdopodobnie zbyt szerokim zakresem czynności przetwarzania, które nie będą w żadnej mierze związane z celami rozporządzenia w sprawie kontroli. To stwarzające możliwość dowolnej interpretacji podejście budzi obawy w związku z zasadą celowości.

16.

W świetle powyższych rozważań EIOD zaleca, aby Komisja przedstawiła konkretne wytyczne na temat interpretacji art. 27 rozporządzenia wykonawczego. Komisja powinna w szczególności wyjaśnić znaczenie i ograniczyć zakres przetwarzania danych VMS, AIS i VDS w celach „ogólnego egzekwowania prawa” lub innych celach niezwiązanych ze wspólną polityką rybołówstwa.

17.

Kolejna fundamentalna zasada prawodawstwa dotyczącego ochrony danych stanowi, że dane osobowe należy przechowywać w formie umożliwiającej identyfikację osób, których dane dotyczą, przez czas nie dłuższy niż jest to konieczne do celów, dla których dane zostały zgromadzone (14). Zasada ta wiąże się również bezpośrednio z celowością. Jeżeli dane osobowe nie są już niezbędne w pierwotnym celu, zatrzymywanie tych danych nie jest już dopuszczalne, gdyż stanowiłoby przetwarzanie niezgodne z pierwotnym celem.

18.

W rozporządzeniu wykonawczym ustala się w odniesieniu do pewnych danych minimalny okres zatrzymywania wynoszący trzy lata. Na przykład w odniesieniu do danych VMS w art. 27 ust. 2 lit. a) stwierdza się, że państwa członkowskie zapewniają rejestrację stosownych danych w formie danych komputerowych i bezpieczne przechowywanie w skomputeryzowanych bazach danych „przez co najmniej trzy lata”. Podobnie w art. 92 ust. 3 stwierdza się, że dane ze sprawozdań z nadzoru pozostają dostępne w bazie danych „przez co najmniej trzy lata”. Ponadto w art. 118 stwierdza się, że dane ze sprawozdań z inspekcji pozostają dostępne w bazie danych „przez co najmniej trzy lata”.

19.

Ogólnie rzecz biorąc, zdaniem EIOD okres przechowywania należało ustalić precyzyjniej, określając maksymalny okres zatrzymywania (a nie tylko minimalny okres zatrzymywania). W każdym razie zdaniem EIOD powyższe przepisy należy interpretować w zgodzie z art. 6 ust. 1 lit. e) dyrektywy 95/46/WE i art. 4 ust. 1 lit. e) rozporządzenia (WE) nr 45/2001. Implikuje to, że trzyletni okres zatrzymywania należy zasadniczo interpretować jako maksymalny okres zatrzymywania, chyba że na podstawie przekonujących dowodów daje się należycie wykazać konieczność zatrzymywania danych przez dłuższy okres.

20.

Artykuł 164 rozporządzenia wykonawczego dotyczy wymiany informacji z państwami trzecimi. W szczególności w art. 164 ust. 2 mowa jest o wymianie informacji polegającej na przekazaniu ich przez państwo członkowskie państwu trzeciemu lub regionalnej organizacji ds. rybołówstwa na mocy umowy dwustronnej zawartej z tym państwem trzecim lub zgodnie z przepisami tej organizacji. W art. 164 ust. 3 mowa jest o przekazaniu przez Komisję lub wyznaczony przez nią organ informacji dotyczących nieprzestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa w ramach umów w sprawie połowów zawieranych między Unią a państwami trzecimi lub w ramach regionalnych organizacji ds. rybołówstwa lub podobnych struktur.

21.

Chociaż w art. 164 ust. 2 stwierdza się, że przekazanie informacji przez państwa członkowskie państwom trzecim odbywa się „zgodnie z prawodawstwem unijnym i krajowym dotyczącym ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych”, w ust. 3 nie zawarto podobnego odniesienia do wymiany informacji, których źródłem jest Komisja. Na mocy ust. 3 jedynym warunkiem wymiany informacji jest udzielenie zgody przez państwo członkowskie, od którego te informacje pochodzą.

22.

W tym względzie EIOD podkreśla, że przekazywanie danych osobowych przez Komisję lub inne instytucje lub organy europejskie państwom trzecim na mocy art. 164 może następować jedynie pod warunkiem spełnienia wymogów rozporządzenia (WE) nr 45/2001, a w szczególności jego art. 9.

23.

Rozporządzenie w sprawie kontroli i rozporządzenie wykonawcze mogą wiązać się z przetwarzaniem danych osobowych przez Komisję lub inne organy UE, co skutkuje zastosowaniem do takich operacji przetwarzania danych rozporządzenia (WE) nr 45/2001. W stopniu, w jakim te operacje przetwarzania mogą stworzyć konkretne zagrożenia dla praw i wolności osób, których dane dotyczą, podlegają one kontroli wstępnej EIOD na mocy art. 27 rozporządzenia (WE) nr 45/2001.

24.

W szczególności wydaje się, że operacje przetwarzania prowadzone na mocy rozporządzenia w sprawie kontroli i rozporządzenia wykonawczego mogą wiązać się z przetwarzaniem danych dotyczących przestępstw lub podejrzeń o popełnienie przestępstwa przez dany statek. Dane te zostaną prawdopodobnie powiązane z danymi osobowymi właściciela lub kapitana statku (lub członka załogi) w związku z naruszeniem stosownych przepisów.

25.

W związku z tym EIOD zwraca się do Komisji oraz innych stosownych organów europejskich, aby rozważyły potrzebę kontroli wstępnej operacji przetwarzania prowadzonych na mocy rozporządzenia w sprawie kontroli i rozporządzenia wykonawczego oraz przedłożyły niezbędne notyfikacje w związku z tą oceną (15).

26.

EIOD z ubolewaniem stwierdza, że rozporządzenia wykonawczego nie przedłożono mu do konsultacji ustawodawczych na mocy art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001, jak zalecono w opinii z 2009 r. Chociaż EIOD z zadowoleniem przyjmuje odniesienie do stosownego prawodawstwa dotyczącego ochrony danych w motywie 31 rozporządzenia wykonawczego, jego zdaniem niektóre przepisy tego rozporządzenia mogą budzić obawy związane z ochroną danych.

27.

Jako że rozporządzenie wykonawcze zostało już przyjęte, EIOD zaleca, aby Komisja wyjaśniła ex post w miarę możliwości zakres i granice czynności przetwarzania oraz zapewniła w niezbędnych przypadkach konkretne zabezpieczenia. Można to osiągnąć przyjmując ogólne lub szczegółowe wytyczne lub też wewnętrzne zasady, albo też w ramach kontroli wstępnych z udziałem EIOD na mocy art. 27 rozporządzenia (WE) nr 45/2001.

28.

W szczególności EIOD zaleca, aby Komisja i inne stosowne organy UE:

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/6

1.

W dniu 19 lipca 2011 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym oraz rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady („wniosek”) (3). Wnioskowi towarzyszy komunikat zatytułowany „Tachograf cyfrowy: mapa drogowa dla dalszych działań” („Komunikat”) (4). Wniosek i komunikat przesłano EIOD do konsultacji tego samego dnia.

2.

EIOD uczestniczył już uprzednio w kwietniu 2011 r. w nieformalnych konsultacjach dotyczących wcześniejszej wersji wniosku, do której zgłosił nieformalne uwagi w dniu 13 maja 2011 r. EIOD z zadowoleniem przyjmuje nieformalne konsultacje, które pomogły poprawić dokument z punktu widzenia ochrony danych na wczesnym etapie jego opracowywania. Niektóre ze wspomnianych uwag zostały uwzględnione we wniosku. EIOD z zadowoleniem przyjąłby odniesienie do obecnej opinii w preambule wniosku.

3.

Wniosek dotyczy instalacji oraz użytkowania urządzeń rejestrujących w pojazdach wykorzystywanych do przewozu drogowego osób lub rzeczy w celu sprawdzenia przestrzegania przez zawodowych kierowców w transporcie drogowym przepisów socjalnych dotyczących czasu prowadzenia pojazdu i okresów odpoczynku (5).

4.

Od 1985 r. funkcjonuje w tym celu system tachografów oparty na urządzeniach rejestrujących i kartach tachografów (6). Urządzenia rejestrujące rejestrują, przechowują, wyświetlają, drukują i udostępniają dane dotyczące czynności kierowcy. Karta tachografowa oznacza inteligentną kartę przeznaczoną do użytku w urządzeniach rejestrujących; karty tachografowe umożliwiają identyfikację posiadacza karty przez urządzenia rejestrujące oraz przesyłanie i przechowywanie danych.

5.

Projekt wniosku zmienia obecne rozporządzenie (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym („rozporządzenie”), aktualizując je zgodnie z najnowszymi osiągnięciami technicznymi, aby usprawnić wykorzystanie tachografu cyfrowego w porównaniu do wersji analogowych oraz rozszerzyć jego funkcjonalność w celu stworzenia nowego rodzaju tachografu cyfrowego. Nowy tachograf cyfrowy zostanie udoskonalony przez wprowadzenie następujących cech technicznych: (i) będzie wykorzystywać urządzenia określające położenie geograficzne w celu automatycznego gromadzenia pewnych danych dotyczących umiejscowienia kierowców; (ii) będzie wykorzystywać komunikację na odległość na potrzeby zdalnej kontroli oraz (iii) będzie wykorzystywać standardowy interfejs do połączenia z innymi inteligentnymi systemami transportowymi (ITS), co uczyni go jednym z podstawowych składników platformy ITS pojazdu (7).

6.

Wiele kwestii podniesionych we wniosku będzie wymagać dalszych działań uzupełniających opisanych w komunikacie. W komunikacie wskazano kilka działań, które ma zainicjować Komisja, w szczególności aktualizację w drodze aktów delegowanych specyfikacji technicznych tachografu cyfrowego określonych w załączniku IB do rozporządzenia, oraz udoskonalenie zabezpieczeń, jak też nowelizację dyrektywy 2006/126/WE w sprawie praw jazdy w celu połączenia kart używanych przez zawodowych kierowców w tachografach z ich prawami jazdy.

7.

Wykorzystanie urządzeń rejestrujących w transporcie drogowym wiąże się z przetwarzaniem danych osobowych zawodowych kierowców. Znaczna część tego przetwarzania opiera się na wykorzystaniu urządzeń określających położenie geograficzne i komunikacji na odległość, a technologie te mają znaczące skutki dla prywatności osób fizycznych i ochrony danych.

8.

Tym samym wniosek w bardzo widoczny sposób narusza prywatność zawodowych kierowców, w szczególności poprzez fakt, że umożliwia on ciągłe monitorowanie miejsca pobytu kierowcy i daje możliwość kontroli na odległość przez organy kontrolne, które będą miały ciągły bezpośredni dostęp do danych przechowywanych w tachografach. Ponadto planowane połączenie karty kierowcy z prawem jazdy może również mieć wpływ na ochronę, jaką objęte są obecnie dane kierowców.

9.

Bardzo ważne jest zatem, aby przetwarzanie danych za pośrednictwem tachografów w Unii Europejskiej odbywało się zgodnie z ramami ochrony danych w UE określonymi w art. 7 i 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jak również w dyrektywie 95/46/WE (8) i dyrektywie 2002/58/WE (9).

10.

Warto zauważyć, że w chwili przyjęcia rozporządzenia w 1985 r. w UE nie istniały całościowe ramy ochrony danych. W związku z tym obecny przegląd rozporządzenia stanowi sposobność do jego aktualizacji zgodnie z obowiązującymi zasadami ochrony danych.

11.

EIOD ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje uwzględnienie we wniosku motywu i przepisu poświęconego ochronie danych (10). EIOD zauważa wszakże, że same te przepisy nie rozwiązują wszystkich kwestii dotyczących ochrony danych związanych z poszczególnymi środkami proponowanymi we wniosku. Dlatego też we wniosku i w środkach uzupełniających opisanych w komunikacie należy zawrzeć dodatkowe gwarancje.

12.

W obecnej opinii EIOD wskazuje kilka aspektów wniosku, które wymagają dodatkowego rozważenia z punktu widzenia ochrony danych. EIOD skupi się w szczególności na następujących kwestiach, które zostaną kolejno omówione w części II opinii:

13.

EIOD z zadowoleniem przyjmuje zamieszczenie w art. 34 wniosku przepisu dotyczącego konkretnie ochrony danych. W art. 34 wyraźnie wskazano odpowiedzialność właścicieli pojazdów lub przewoźników jako administratorów danych za przestrzeganie stosownych przepisów dotyczących ochrony danych. Związane z nią wymagania to między innymi informowanie zawodowych kierowców o przetwarzaniu ich danych w tachografach, udostępnienie kierowcom ich danych oraz umożliwienie im korekty nieprawidłowych lub niepełnych danych. EIOD podkreśla, że takie informacje dotyczące przetwarzania muszą być pełne w odniesieniu do wszystkich podejmowanych czynności przetwarzania, w związku z czym z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w art. 5 ust. 6 wniosku zawarto wymóg informowania kierowców przez administratorów danych konkretnie o możliwości kontroli na odległość przez organy kontrolne. EIOD dodatkowo podkreśla, że administratorzy danych muszą zawiadomić o przetwarzaniu organy nadzorcze zgodnie z art. 18–20 dyrektywy 95/46/WE.

14.

W przepisie tym kładzie się też szczególny nacisk na obowiązek państw członkowskich i niezależnych organów nadzorczych związany z dopilnowaniem, aby przetwarzanie danych osobowych w tachografach wykorzystywanych w transporcie drogowym się odbywało zgodnie ze stosownymi przepisami o ochronie danych. Wymaga to od państw członkowskich podjęcia konkretnych kroków związanych z wykorzystaniem pewnych technologii, jak na przykład globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS), komunikacji na odległość i interfejsów ITS, jak również w związku z elektroniczną wymianą informacji dotyczących kart kierowców oraz przechowywaniem danych przez przewoźników. Gdy tylko jest to możliwe, przed podjęciem takich środków należy skonsultować się z organami ochrony danych w państwach członkowskich w celu wypracowania ram zgodnych ze stosownymi wymogami ochrony danych.

15.

EIOD z zadowoleniem przyjmuje fakt, że we wniosku uwzględniono koncepcję wbudowanej ochrony prywatności, nakazując, by urządzenia rejestrujące projektowano „tak, aby zapewnić prywatność”. EIOD podkreśla, że proces projektowania tachografów cyfrowych powinien już na wczesnych etapach sprzyjać prywatności i ochronie danych. Te środki sprzyjające ochronie prywatności powinny znaleźć należyte odzwierciedlenie w aktualizacji specyfikacji określonych w załączniku IB.

16.

Jak jednak wskazano w pkt 11 powyżej, art. 34 i motyw 15 wniosku same w sobie nie rozwiązują wszystkich kwestii ochrony danych związanych z wykorzystaniem tachografów. W związku z tym EIOD wskazuje w niniejszej opinii dodatkowe środki niezbędne w celu zagwarantowania zadowalającego poziomu ochrony danych w tachografach.

17.

Zdaniem EIOD wymogi dotyczące zabezpieczeń dla tachografów cyfrowych zawarte w kilku miejscach wniosku i w art. 15 nie zostały wystarczająco szczegółowo sformułowane. Ponadto EIOD podkreśla, że we wniosku wprowadza się zastosowanie licznych technologii w celu stworzenia „nowego tachografu cyfrowego”, w odniesieniu do których obecny załącznik IB jest zdezaktualizowany i nie zawiera stosownych specyfikacji ani odpowiednich zabezpieczeń.

18.

EIOD podkreśla, że branża może odczuć niekorzystne skutki niejasności ram prawnych wynikającej z przyjęcia zaktualizowanego rozporządzenia wprowadzającego wiele zmian technologicznych, których specyfikacje techniczne nie zostaną szczegółowo opisane w istniejących, zdezaktualizowanych załącznikach. Istnieje zatem ryzyko, że branża wypracuje przed zaktualizowaniem specyfikacji środki oraz ramy niesprzyjające prywatności, i ryzyko to nie zostanie zażegnane do chwili zakończenia procesu przeglądu przedmiotowych załączników, tzn. do końca 2014 r.

19.

EIOD zdecydowanie zaleca, aby wprowadzeniu jakichkolwiek unowocześnień technicznych (GNSS, komunikacji na odległość, ITS) w tachografach towarzyszyło dokonanie ocen wpływu na prywatność w celu określenia zagrożeń dla prywatności wynikających z wykorzystania tych technologii.

20.

EIOD zaleca ponadto, aby we wniosku zawrzeć specjalny artykuł dotyczący poziomu bezpieczeństwa, jaki należy zapewnić na wszystkich etapach opracowywania i wykorzystania tachografów (nie tylko podczas ich projektowania i instalacji, ale także, co ważne, podczas ich wykorzystania). W artykule tym należy podkreślić następujące zagadnienia:

21.

Aby upowszechniać dobre praktyki ochrony danych, przydatne byłoby uwzględnienie EIOD i Grupy Roboczej Art. 29 organów ochrony danych na liście uczestników forum ds. tachografów, którego utworzenie przewidziano w art. 41 wniosku.

22.

We wniosku brakuje precyzji i pewności co do wielu zasad przetwarzania, które należy jednak wyjaśnić, aby zapewnić poszanowanie przez stosowne środki zasady proporcjonalności określonej w art. 6 ust. 1 lit. c) dyrektywy 95/46/WE. Dotyczy to w szczególności rodzajów danych przetwarzanych i rejestrowanych w tachografach oraz wskutek wykorzystania urządzeń określających położenie geograficzne, okresu, przez jaki takie dane mogą być przechowywane, oraz tego, którzy odbiorcy mają prawo dostępu do których danych, zwłaszcza w odniesieniu do wykorzystania komunikacji na odległość.

23.

Wiele szczegółowych postanowień dotyczących przetwarzania danych jest obecnie zawartych w załączniku IB do rozporządzenia, który nie jest już aktualny i będzie podlegać przeglądowi w późniejszym terminie w drodze aktów delegowanych Komisji. W związku z tym brakuje pewności prawnej co do tego, czy planowane przetwarzanie będzie spełniać wymogi proporcjonalności, gdyż o wielu środkach zadecydują na późniejszym etapie komitety regulacyjne. Istnieje ponadto ryzyko, że w czasie potrzebnym na aktualizację załączników branża wypracuje własne mechanizmy, co może doprowadzić do rozbieżności.

24.

EIOD nie pochwala takiego podejścia i zaleca wyjaśnienie ogólnych zasad przetwarzania w samym wniosku z pozostawieniem jedynie szczegółów do określenia w załącznikach. EIOD z ubolewaniem stwierdza, że we wniosku nie opisuje się już kategorii danych, które mają być gromadzone i rejestrowane w tachografach cyfrowych, choć jasno określono je w art. 5 poprzedniej wersji wniosku przedstawionej EIOD (np. ruch i prędkość pojazdu, pomiar czasu, lokalizacja początku i końca dziennego okresu pracy kierowcy, tożsamość kierowcy, czynności kierowcy, wydarzenia i awarie). W art. 34 ust. 3 wniosku stwierdza się obecnie jedynie: „Przetwarzane są wyłącznie dane absolutnie niezbędne do celów przetwarzania”, nie określając rodzajów danych, które będą przetwarzane.

25.

EIOD zdecydowanie zaleca opisanie ogólnych zasad przetwarzania w samym rozporządzeniu, które w przeciwieństwie do załączników będzie zatwierdzane w ramach zwykłej procedury ustawodawczej. Takie podejście pozwoliłoby dać większą pewność prawa zawodowym kierowcom, co z kolei wzmocniłoby możliwość wykorzystania danych w sądach.

26.

EIOD podkreśla, że przy modyfikacji załącznika IB zgodnie z rozwojem technicznym należy również w odpowiedni sposób uwzględnić zasadę proporcjonalności. Zdecydowanie zaleca przeprowadzenie odpowiednich konsultacji z EIOD podczas aktualizacji załącznika IB do rozporządzenia. Zdaniem EIOD taka aktualizacja powinna nastąpić jak najszybciej w celu zapewnienia wykorzystania przez branżę w tachografach zharmonizowanych specyfikacji technicznych.

27.

EIOD zauważa, że w motywie 5 wniosku stwierdza się, iż rejestracja danych określających położenie geograficzne jest uzasadniona w celu wspierania funkcjonariuszy kontrolujących w trakcie kontroli. W obliczu zasady celowości określonej w art. 6 ust. 1 lit. b) dyrektywy 95/46/WE EIOD podkreśla, że zarejestrowanych w tachografach danych dotyczących umiejscowienia nie należy wykorzystywać w żadnym innym niezgodnym celu.

28.

Choć zgodnie z art. 4 wniosku rejestrowane będą tylko dwa konkretne rodzaje danych dotyczących umiejscowienia (identyfikacja punktu początkowego i końcowego dziennego okresu pracy), w rozumieniu EIOD wykorzystanie urządzeń określających położenie geograficzne umożliwi ciągłe określanie pozycji pojazdu, a tym samym kierowcy. Może to być wykorzystywane w różnych celach, na przykład do monitorowania prędkości i kierunku, sprawdzania, czy pojazd się porusza itp. W obliczu art. 4 wniosku i zasady celowości EIOD podkreśla, że takie wykorzystanie nie będzie dopuszczalne. EIOD podkreśla, że instalacja i wykorzystanie urządzeń służących bezpośrednio podstawowemu celowi umożliwienia pracodawcom zdalnego monitorowania w czasie rzeczywistym działań lub miejsca pobytu ich pracowników nie powinny być dozwolone.

29.

Dane przechowywane w urządzeniach rejestrujących można udostępnić w każdej chwili (i) organom kontrolnym do celów sprawdzenia oraz (ii) stosownemu podmiotowi, aby mógł wypełnić swoje obowiązki prawne, w szczególności określone w art. 28 i 29 wniosku. EIOD z zadowoleniem przyjmuje fakt, że określono restrykcyjne prawa dostępu do danych zgodnie z rodzajem lub tożsamością użytkownika.

30.

Zgodnie z motywem 6 komunikacja na odległość w celach kontrolnych jest uzasadniona w celu ułatwienia ukierunkowanych kontroli drogowych oraz zmniejszenia obciążeń administracyjnych powodowanych przez kontrole losowe przewoźników. EIOD rozumie, że wprowadzenie takiego środka jest wygodne, przypominając jednak o potrzebie wdrożenia stosownych zabezpieczeń w obliczu zagrożeń, jakie z punktu widzenia prywatności niesie ciągły zdalny dostęp do informacji przechowywanych w urządzeniach rejestrujących.

31.

Pod tym względem EIOD odnotowuje z zadowoleniem, że w art. 5 wniosku zawarto pewne ważne zabezpieczenia, w szczególności: (i) omawiany dostęp na odległość jest ograniczony do właściwych organów kontrolnych; (ii) zakres danych wymienianych z organami kontrolnymi jest ograniczony do danych ściśle niezbędnych dla potrzeb ukierunkowanych kontroli drogowych; (iii) jasno określono krótki, dwugodzinny okres zatrzymywania danych zgromadzonych podczas kontroli na odległość; (iv) właściciel lub posiadacz pojazdu musi poinformować kierowców o możliwości kontroli na odległość oraz (v) w celu zapewnienia integralności danych oraz uwierzytelnienia trzeba wdrożyć odpowiednie zabezpieczenia.

32.

EIOD uważa jednak, że nie określono wystarczająco jasno, jakie dane podlegają wymianie w drodze komunikacji na odległość. Aby zagwarantować, że zakres danych przesyłanych organom kontrolnym nie będzie nadmierny, EIOD zaleca odmienne sformułowanie art. 5 ust. 3. Sugeruje mianowicie, aby zamiast podania danych, które nie będą przesyłane, w art. 5 ust. 3 zawrzeć wyczerpujący wykaz danych, które mogą być przesyłane.

33.

W odniesieniu do sankcji EIOD podkreśla również, że kontrole na odległość nie powinny prowadzić do automatycznych grzywien lub kar nakładanych na kierowcę lub przewoźnika. Ponieważ kontrola na odległość odbywa się bez wiedzy danej osoby, przed wydaniem jakiejkolwiek decyzji trzeba podjąć stosowne kroki. Kontrolę na odległość należy zatem postrzegać jako środek wstępny, który może prowadzić do szczegółowej kontroli w obecności kierowcy, jeżeli funkcjonariusze kontrolujący wykryją jakiekolwiek anomalie w fazie wstępnej.

34.

W komunikacie Komisji wskazano, że pewna liczba państw trzecich stosuje zasady rozporządzeń w sprawie transportu drogowego i rozporządzenia w sprawie tachografów. W obecnej wersji wniosku nie ma mowy o międzynarodowej wymianie danych z tachografów. We wniosku należy wyjaśnić, czy planowana jest jakakolwiek transgraniczna wymiana danych z władzami państw trzecich; w takim przypadku wymagane będą stosowne zabezpieczenia służące ochronie danych w celu zagwarantowania adekwatnego poziomu ochrony przy przekazywaniu danych tym państwom trzecim zgodnie z art. 25 i 26 dyrektywy 95/46/WE.

35.

Fakt uczynienia tachografów podstawowym składnikiem inteligentnych systemów transportowych wiąże się z licznymi kwestiami dotyczącymi prywatności i ochrony danych, które EIOD podkreślił w swojej opinii na temat dyrektywy w sprawie inteligentnych systemów transportowych (11).

36.

Dalsze przetwarzanie danych zarejestrowanych lub wytworzonych przez tachograf w celu ich wykorzystania w inteligentnych systemach transportowych powinno mieć miejsce jedynie wówczas, gdy dalsze przetwarzanie nie jest niezgodne z pierwotnym celem gromadzenia tych danych. Musi to podlegać indywidualnej ocenie w każdym przypadku.

37.

Administratorzy danych muszą zapewnić zgodność dalszego przetwarzania danych z tachografów do celów użycia w aplikacjach ITS z jedną z podstaw prawnych wymienionych w art. 7 dyrektywy 95/46/WE. EIOD podkreśla, że w odniesieniu do dostępnych podstaw prawnych trudne może być oparcie się na zgodzie kierowców, biorąc pod uwagę kontekst stosunku pracy, w ramach którego odbywa się przetwarzanie. Kierowcy mogą być naciskani przez pracodawcę, by korzystali z pewnych aplikacji ITS, przez co ich zgoda na to nie będzie w pełni dobrowolna (12).

38.

W konsekwencji EIOD sugeruje następującą modyfikację art. 6 ust. 2 wniosku: „pojazdy […] muszą być wyposażone w urządzenie rejestrujące posiadające zharmonizowany interfejs umożliwiający wykorzystanie zarejestrowanych lub wygenerowanych danych przez aplikacje inteligentnych systemów transportowych. Dalsze wykorzystanie danych zarejestrowanych w tachografach jest dopuszczalne jedynie pod warunkiem udzielenia przez kierowcę dobrowolnej zgody na takie dalsze przetwarzanie oraz spełnienia wszystkich pozostałych wymogów art. 6 dyrektywy 95/46/WE”.

39.

EIOD podkreśla ponadto, że wszystkie dane zarejestrowane lub wytworzone przez tachograf nie powinny być automatycznie dostępne do wykorzystania w innych aplikacjach ITS – powinno to dotyczyć jedynie tych danych, które są ściśle niezbędne do celów przetwarzania w danej aplikacji ITS. Należy to podkreślić w art. 6 ust. 3 wniosku. EIOD zaleca przeprowadzenie oceny prywatności dla każdej aplikacji w celu określenia danych ściśle niezbędnych do celów przetwarzania oraz maksymalnego okresu ich przechowywania.

40.

W art. 27 przewiduje się połączenie funkcji kart kierowców z prawami jazdy. Biorąc pod uwagę potencjalną ilość informacji zarejestrowanych na temat czynności kierowcy, karta kierowcy jest czymś więcej niż tylko dowodem tożsamości potwierdzającym, że dana osoba jest zawodowym kierowcą. W związku z tym rozwiązanie to rodzi większe zagrożenia z punktu widzenia ochrony danych, gdyż jego celem jest monitorowanie przestrzegania przez daną osobę przepisów socjalnych w transporcie drogowym.

41.

Integracja wspomnianej karty z prawem jazdy budzi obawy dotyczące ochrony danych, w szczególności w obliczu zasady celowości i proporcjonalności. Ponadto nie wykazano w wystarczający sposób konieczności i zalet integracji karty kierowcy z prawem jazdy. W szczególności nie wykazano, dlaczego integracja taka miałaby być najlepszym sposobem zwalczania nadużyć i niewłaściwego wykorzystywania kart kierowców. EIOD zaleca planowanie takiej integracji dopiero po dokonaniu oceny jej wpływu na prywatność i bezpieczeństwo. Należy to jasno wskazać w art. 27 wniosku.

42.

Ponadto wspomniana integracja będzie wymagać zmiany dyrektywy 2006/126/WE w sprawie praw jazdy; Komisja powinna przedstawić wniosek w tej sprawie. Biorąc pod uwagę aspekty takich zmian związane z ochroną danych, EIOD podkreśla, że chciałby, aby taki wniosek należycie z nim skonsultowano.

43.

Informacje dotyczące kart kierowców będą podlegać elektronicznej wymianie za pośrednictwem krajowych elektronicznych rejestrów przed wydaniem karty kierowcy w celu sprawdzenia, czy wnioskodawca nie posiada już takiej karty. Ta wymiana informacji będzie prowadzona przy użyciu istniejącego systemu TACHONET. Podstawę prawną takiej elektronicznej wymiany informacji stanowi art. 26. EIOD z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w art. 26 wniosku wyraźnie wymieniono konkretne dane osobowe zapisane w omawianych rejestrach wraz z ich okresem zatrzymywania oraz upoważnionymi odbiorcami danych. EIOD podkreśla, że w artykule tym należy opisać wszystkie ogólne zasady przetwarzania w systemie TACHONET, a za pośrednictwem aktów wykonawczych należy przyjmować wyłącznie specyfikacje o charakterze czysto technicznym.

44.

EIOD zauważa, że nie określono wystarczająco jasno roli Komisji w łączeniu elektronicznych rejestrów. Podkreśla zarazem, iż rolę tę należy dodatkowo wyjaśnić we wnioskowanych aktach wykonawczych. Podkreśla także, że w każdym przypadku, gdy rola ta wiązałaby się z przetwarzaniem przez Komisję danych osobowych, przetwarzanie takie powinno odbywać się z poszanowaniem rozporządzenia (WE) nr 45/2001.

45.

EIOD z zadowoleniem przyjmuje przeprowadzenie z nim konsultacji w sprawie wniosku, który w bardzo widoczny sposób narusza prywatność zawodowych kierowców. Ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje zamieszczenie we wniosku przepisu dotyczącego ochrony danych. EIOD zauważa wszakże, że sam ten przepis nie rozwiązuje wszystkich kwestii dotyczących ochrony danych związanych ze środkami proponowanymi we wniosku. W związku z tym we wniosku i w środkach uzupełniających opisanych w komunikacie trzeba zawrzeć dodatkowe gwarancje.

46.

Zdaniem EIOD ogólne zasady przetwarzania w tachografach należy określić w samym wniosku, a nie w załącznikach do rozporządzenia. W samym wniosku należy opisać najważniejsze aspekty przetwarzania, takie jak rodzaje danych rejestrowanych w tachografach i za pośrednictwem urządzeń określających położenie geograficzne, odbiorców oraz okresy zatrzymywania danych. W załącznikach do rozporządzenia należy określić jedynie czysto techniczne szczegóły związane z ogólnymi zasadami wskazanymi w samym rozporządzeniu.

47.

Ponadto EIOD zauważa, że istniejące załączniki są zdezaktualizowane, co może prowadzić do rozbieżności związanych z opracowywaniem tachografów przez branżę. We wniosku wprowadzono wiele unowocześnień technicznych, dla których w istniejących załącznikach do rozporządzenia brakuje stosownych specyfikacji technicznych. Istnieje zatem ryzyko, że branża będzie wypracowywać ramy niesprzyjające prywatności aż do momentu zaktualizowania załączników do rozporządzenia. EIOD wzywa Komisję do jak najszybszej aktualizacji załączników do rozporządzenia.

48.

EIOD zaleca wprowadzenie do wniosku następujących zmian:

49.

EIOD wzywa państwa członkowskie do konsultacji z organami nadzorczymi ds. ochrony danych przed przyjmowaniem krajowych środków dotyczących tachografów, zwłaszcza środków dotyczących wykorzystania urządzeń określających położenie geograficzne, komunikacji na odległość, interfejsów ITS i systemu TACHONET.

50.

Aby zapewnić właściwe uwzględnienie wymogów ochrony danych w dalszych działaniach uzupełniających Komisji, EIOD wnioskuje o uwzględnienie go w wykazie uczestników forum ds. tachografów oraz przeprowadzenie z nim konsultacji dotyczących aktualizacji załącznika IB i wniosku dotyczącego zmiany dyrektywy 2001/126/WE w sprawie praw jazdy.

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/14

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/16

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/20

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/21

Dz.U. C 264 z 8.9.2011

Dz.U. C 189 z 29.6.2011

Dz.U. C 140 z 11.5.2011

Dz.U. C 121 z 19.4.2011

Dz.U. C 94 z 26.3.2011

Dz.U. C 88 z 19.3.2011

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/22

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/23

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/26

European Court of Auditors

Unit ‘Audit: Production of Reports’

12, rue Alcide de Gasperi

1615 Luxembourg

LUXEMBOURG

Tel. +352 4398-1

E-mail: euraud@eca.europa.eu

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/27

—

umożliwić studentom dostęp do instytucji szkolnictwa wyższego, w tym studentom w niekorzystnej sytuacji,

—

ułatwić współpracę w zakresie uznawania studiów i kwalifikacji,

—

wnieść wkład w polepszenie jakości kształcenia wyższego poprzez wspieranie umiędzynarodowienia, harmonizacji programów i przebiegu studiów między uczestniczącymi instytucjami,

—

wspierać międzynarodową współpracę między instytucjami szkolnictwa wyższego w państwach Afryki, Karaibów i Pacyfiku,

—

wspierać współpracę między instytucjami wysyłającymi i przyjmującymi,

—

umożliwić studentom, pracownikom naukowym i innym pracownikom skorzystanie pod względem językowym, kulturalnym i zawodowym z doświadczeń zdobytych podczas wyjazdu do innego kraju,

—

wspierać, w perspektywie średniookresowej, powiązania kulturalne, edukacyjne i gospodarcze między uczestniczącymi krajami.

Education, Audiovisual and Culture Executive Agency

Call for proposals EACEA/11/12 — ‘INTRA-ACP academic mobility scheme’

Attn Mr Joachim FRONIA

BOUR 02/29

Avenue du Bourget/Bourgetlaan 1

1140 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

10.2.2012   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 37/30

European Commission

Directorate-General for Agriculture and Rural Development

Directorate M2 — Competition

Rue de la Loi/Wetstraat 120, 5/94A

1049 Bruxelles/Brussel

BELGIQUE/BELGIË

Faks +32 22967672

—

władze włoskie wyraziły zamiar objęcia ekwiwalentu dotacji w formie odroczenia płatności systemem de minimis przewidzianym rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1535/2007 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE (1) w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze produkcji rolnej; na tym etapie Komisja ma wątpliwości dotyczące możliwości zastosowania powyższego rozporządzenia w przedmiotowym przypadku, ponieważ władze włoskie nie przekazały żadnych dokładnych informacji dotyczących przestrzegania pułapów pomocy indywidualnej i krajowej przewidzianych w powyższym rozporządzeniu; rozporządzenie zakazuje przyznawania pomocy de minimis, jeżeli doprowadziłoby to do przekroczenia maksymalnego dopuszczalnego poziomu pomocy państwa, a na tym etapie wydaje się, że do tego właśnie prowadzi odroczenie,

—

na tym etapie Komisja musi w związku z tym stwierdzić wystąpienie elementu pomocy, którego żadna z informacji dostarczonych do tej pory przez władze włoskie nie uzasadnia w świetle przepisów regulujących pomoc państwa w sektorze rolnym (Wytyczne Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007–2013 (2)),

—

odroczenie płatności prowadzi do naruszenia decyzji Rady, ponieważ jeden z warunków zawartych w decyzji (stała wysokość rocznych rat) nie jest przestrzegany; odroczenie płatności przekształca zatem całość systemu rozkładania płatności na raty w nowy rodzaj pomocy, czego na tym etapie nie wydają się uzasadniać żadne z postanowień powyższych zasad przewodnich.