31.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 153/1

—

uwzględniając art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r. w sprawie postępowania upadłościowego (1) (rozporządzenie w sprawie upadłości),

—

uwzględniając orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 2 maja 2006 r. (2), z dnia 10 września 2009 r. (3) i z dnia 21 stycznia 2010 r. (4),

—

uwzględniając art. 42 i 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinie Komisji Gospodarczej i Monetarnej, jak również Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A7-0355/2011),

A.

mając na uwadze, że rozbieżności między krajowymi przepisami prawnymi dotyczącymi upadłości powodują korzyści lub ograniczenia konkurencji oraz trudności dla spółek prowadzących działalność transgraniczną, co może stanowić przeszkodę w pomyślnej restrukturyzacji spółek w stanie upadłości; mając na uwadze, że trudności te sprzyjają zjawisku wybierania sądu ze względu na możliwość korzystniejszego rozstrzygnięcia sprawy (ang. forum-shopping); mając na uwadze, że rynek wewnętrzny skorzystałby na istnieniu równych szans;

B.

mając na uwadze, że należy podjąć środki, by zapobiegać nadużywaniu i rozpowszechnianiu zjawiska wybierania sądu ze względu na możliwość korzystniejszego rozstrzygnięcia sprawy (ang. forum-shopping) oraz że należy zapobiegać prowadzeniu konkurencyjnych postępowań głównych;

C.

mając na uwadze, że chociaż utworzenie materialnego prawa upadłościowego na szczeblu UE nie jest możliwe, istnieją pewne obszary prawa upadłości, w których warto przeprowadzić harmonizację i w których jest ona możliwa;

D.

mając na uwadze coraz większą konwergencję krajowych przepisów prawa upadłościowego w państwach członkowskich;

E.

mając na uwadze, że rozporządzenie w sprawie upadłości zostało przyjęte w 2000 r. i obowiązuje od ponad dziewięciu lat; mając na uwadze, że Komisja powinna przedstawić sprawozdanie na temat stosowania rozporządzenia najpóźniej do dnia 1 czerwca 2012 r.;

F.

mając na uwadze, że rozporządzenie w sprawie upadłości powstało w wyniku bardzo długiego procesu negocjacji, co sprawiło, że liczne skomplikowane kwestie nie weszły w jego zakres, a podejście do wielu spraw było anachroniczne już w chwili jego przyjęcia;

G.

mając na uwadze, że od momentu wejścia w życie rozporządzenia w sprawie upadłości zaszło wiele zmian, dwanaście nowych państw przystąpiło do Unii i doszło do niezwykłego nasilenia zjawiska tworzenia grup spółek;

H.

mając na uwadze, że upadłość ma negatywne skutki nie tylko dla zainteresowanych przedsiębiorstw, lecz także dla gospodarki państw członkowskich, oraz że należy w związku z tym dążyć do tego, by uchronić każdy podmiot gospodarczy, każdego podatnika i pracodawcę przed skutkami upadłości;

I.

mając na uwadze, że podejście do postępowania upadłościowego koncentruje się obecnie raczej na ratowaniu spółki jako alternatywie wobec likwidacji;

J.

mając na uwadze, że prawo upadłościowe powinno stanowić sposób ratowania spółek na szczeblu Unii; mając na uwadze, że takie postępowanie powinno w miarę możliwości służyć dłużnikowi, wierzycielom i pracownikom;

K.

mając na uwadze, że postępowanie upadłościowe nie powinno być wykorzystywane w niewłaściwy sposób przez wierzycieli, którzy chcą uniknąć w ten sposób zwykłej drogi postępowania w dążeniu do realizacji swoich roszczeń, a także mając na uwadze, że w związku z tym konieczne jest wprowadzenie odpowiednich gwarancji procesowych;

L.

mając na uwadze, że należy stworzyć ramy prawne lepiej dostosowane do przypadków tymczasowej niewypłacalności spółki;

M.

mając na uwadze, że w swoim komunikacie z dnia 3 marca 2010 r. pt. „Europa 2020: Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010) 2020), w nawiązaniu do brakujących ogniw i punktów przeciążenia, które utrudniają urzeczywistnienie jednolitego rynku XXI wieku, Komisja stwierdziła, co następuje: „Należy poprawić dostęp MŚP do jednolitego rynku; konieczny jest rozwój przedsiębiorczości, czemu mają służyć konkretne inicjatywy, między innymi uproszczenie prawa spółek (procedury upadłościowe, statut spółki prywatnej itp.) oraz inicjatywy umożliwiające zbankrutowanym przedsiębiorcom ponowne otwarcie działalności.”;

N.

mając na uwadze, że prawo upadłościowe powinno przewidywać również zasady likwidacji spółki w sposób najmniej szkodliwy i najbardziej korzystny dla wszystkich uczestników, jeżeli okaże się, że spółki nie udało się lub prawdopodobnie nie uda się uratować;

O.

mając na uwadze, że w każdym przypadku należy zbadać przyczyny upadłości przedsiębiorstwa, tzn. ustalić, czy trudności finansowe przedsiębiorstwa mają charakter przejściowy, czy też przedsiębiorstwo jest całkowicie niewypłacalne; mając na uwadze, że przede wszystkim chodzi o to, że aby móc ocenić, czy dłużnik jest wypłacalny, czy też nie, należy ustalić jego wszystkie aktywa i zobowiązania finansowe;

P.

mając na uwadze, że grupy spółek stanowią powszechne zjawisko, lecz kwestia ich niewypłacalności nie została jeszcze rozwiązana na szczeblu Unii; mając na uwadze prawdopodobieństwo, że niewypłacalność grupy spółek może spowodować wszczęcie odrębnych postępowań upadłościowych w ramach różnych jurysdykcji wobec każdego członka grupy w stanie upadłości; mając na uwadze, że w razie braku koordynacji tych postępowań całościowa reorganizacja grupy jest mało prawdopodobna i konieczny może być jej podział na elementy składowe, co spowoduje straty dla wierzycieli, udziałowców i pracowników;

Q.

mając na uwadze, że w przypadku upadłości grup spółek bardzo trudno jest obecnie przeprowadzić postępowanie naprawcze z uwagi na różne uregulowania krajowe obowiązujące w UE, co stanowi zagrożenie dla tysięcy miejsc pracy;

R.

mając na uwadze, że połączenie krajowych rejestrów upadłości oraz stworzenie ogólnodostępnej możliwości szczegółowego przeszukiwania baz danych na temat postępowań upadłościowych umożliwiłoby wierzycielom, udziałowcom, pracownikom i sądom sprawdzenie tego, czy w innym państwie członkowskim wszczęto postępowanie upadłościowe, oraz ustalenie terminów i szczegółów dotyczących zgłaszania roszczeń; mając na uwadze, że takie rozwiązanie sprzyjałoby gospodarnej administracji i zwiększyłoby przejrzystość przy jednoczesnym poszanowaniu ochrony danych;

S.

mając na uwadze, że transgraniczne „testamenty” powinny być prawnie egzekwowalne w odniesieniu do instytucji finansowych i brane pod uwagę w odniesieniu do wszystkich korporacji o znaczeniu systemowym, nawet jeżeli nie są to instytucje finansowe, jako ważny krok prowadzący do stworzenia odpowiednich transgranicznych ram postępowania upadłościowego;

T.

mając na uwadze, że przepisy dotyczące postępowań upadłościowych muszą przewidywać specjalne rozwiązania odnoszące się do wydzielenia zdolnych do funkcjonowania jednostek, które świadczą podstawowe usługi, takie jak systemy płatnicze i inne mechanizmy określone w „testamentach”, oraz mając w związku z tym na uwadze, że państwa członkowskie powinny również dopilnować, aby ich przepisy upadłościowe zawierały odpowiednie postanowienia przewidujące szczególne ustalenia na szczeblu UE dotyczące wydzielenia z niewypłacalnych konglomeratów transgranicznych jednostek zdolnych do funkcjonowania;

U.

mając na uwadze, że w celu osiągnięcia sprawiedliwego wyniku postępowania upadłościowe powinny uwzględniać transfery wewnątrzgrupowe, aby zagwarantować, że, w stosownych przypadkach, w kontekście transgranicznym aktywa podlegają odzyskaniu;

V.

mając na uwadze, że niektórych przedsiębiorstw inwestycyjnych, a w szczególności ubezpieczycieli, nie można rozwiązać na podstawie pobieżnej oceny, lecz wymagają rozwiązania prowadzącego do sprawiedliwej dystrybucji aktywów w czasie; mając na uwadze, że przeniesienie przedsiębiorstwa, jego rozwiązanie lub kontynuacja działalności nie powinny być uniemożliwiane, a w razie potrzeby powinny być potraktowane w sposób priorytetowy;

W.

mając na uwadze, że jakakolwiek decyzja o objęciu całych grup, a nie pojedynczych jednostek prawnych, postępowaniem upadłościowym powinna być ukierunkowana na wynik i powinna uwzględniać ewentualny efekt domina, jak np. uruchomienie innych narzędzi postępowania naprawczego lub wpływ na systemy gwarancji, które obejmują kilka znaków firmowych w obrębie jednej grupy;

X.

mając na uwadze, że należałoby zastanowić się nad definicją zharmonizowanych procedur i norm dofinansowania konglomeratów transgranicznych, w szczególności w kwestii zamiany długu na kapitał własny;

Y.

mając na uwadze, że mimo iż prawo pracy należy do kompetencji państw członkowskich, prawo dotyczące niewypłacalności może mieć wpływ na prawo pracy oraz że w kontekście postępującej globalizacji – a nawet kryzysu gospodarczego – należy przeanalizować kwestię niewypłacalności z perspektywy prawa pracy, gdyż różnice w definiowaniu „zatrudnienia” oraz „pracownika” w państwach członkowskich nie powinny stanowić zagrożenia dla praw pracowników w przypadku niewypłacalności; mając jednak na uwadze, że jakakolwiek debata na temat szczególnych zagadnień związanych z niewypłacalnością nie powinna automatycznie stać się pretekstem do regulowania prawa pracy na szczeblu UE;

Z.

mając na uwadze, że dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/94/WE z dnia 22 października 2008 r. w sprawie ochrony pracowników na wypadek niewypłacalności pracodawcy (5) ma na celu zagwarantowanie minimalnego stopnia ochrony pracowników w przypadku niewypłacalności, zapewniając jednocześnie państwom członkowskim odpowiedni stopień elastyczności; mając na uwadze, że istnieją różnice w zakresie wdrożenia przepisów w poszczególnych państwach członkowskich i że należy te różnice przeanalizować;

AA.

mając na uwadze, że dyrektywa 2008/94/WE wyraźnie obejmuje swoim zakresem stosowania pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin, pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę na czas określony i pracowników o czasowym stosunku pracy; mając na uwadze, że niezbędne jest wzmocnienie ochrony na wypadek niewypłacalności także z myślą o pracownikach zatrudnionych w oparciu o umowy nietypowe;

AB.

mając na uwadze, że brak obecnie harmonizacji, jeżeli chodzi o ranking wierzycieli, co ogranicza przewidywalność wyników postępowania sądowego; mając na uwadze, że roszczenia pracowników muszą być traktowane bardziej priorytetowo w stosunku do roszczeń innych wierzycieli;

AC.

mając na uwadze, że zakres zastosowania dyrektywy 2008/94/WE, a w szczególności rozumienie terminu „zaległe roszczenie”, jest zbyt szeroki, ponieważ szereg państw członkowskich stosuje węższą decyzję wynagrodzenia (tzn. z wyłączeniem odprawy, premii, zwrotu kosztów itp.), czego wynikiem może być brak realizacji znacznych roszczeń;

AD.

mając na uwadze, że do kompetencji państw członkowskich należy definicja terminów „wynagrodzenie” i „płaca”, pod warunkiem, że są one zgodne z ogólnymi zasadami równouprawnienia i niedyskryminacji między pracownikami, w celu zapewnienia, że każdy przypadek upadłości, który może potencjalnie mieć negatywny wpływ na pracowników, jest uwzględniany przy wypłacie odszkodowania zgodnie z celem socjalnym przyświecającym dyrektywie 2008/94/WE i minimalnymi kwotami, które zostaną określone;

AE.

mając na uwadze, że w związku z umowami o pracę w UE oraz różnorodnością takich umów w państwach członkowskich nie ma obecnie możliwości zdefiniowania terminu „pracownik” na szczeblu europejskim;

AF.

mając na uwadze, że należy w jak największym stopniu unikać wyłączeń z zakresu zastosowania dyrektywy 2008/94/WE;

AG.

mając na uwadze, że działania legislacyjne, o które wnioskuje się w niniejszej rezolucji, powinny – zgodnie z apelem Parlamentu – opierać się na szczegółowych ocenach skutków;

1.

zwraca się do Komisji o przedłożenie na podstawie art. 50, art. 81 ust. 2 lub art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej jednego lub kilku wniosków dotyczących unijnego prawa regulującego upadłość spółek, zgodnie ze szczegółowymi wytycznymi określonymi w załączniku do niniejszego sprawozdania, aby zapewnić równe szanse w oparciu o pogłębioną analizę wszelkich wykonalnych alternatyw;

2.

potwierdza, że zalecenia te są zgodne z prawami podstawowymi oraz zasadą pomocniczości;

3.

uważa, że skutki finansowe składanego wniosku muszą zostać pokryte z odpowiednich środków budżetowych;

4.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji, a także szczegółowych zaleceń przedstawionych w załączniku, Komisji oraz Radzie.

31.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 153/9

—

uwzględniając piąte sprawozdanie DG REGIO na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, w szczególności str. 230-234,

—

uwzględniając wnioski z piątego sprawozdania w sprawie spójności: przyszłość polityki spójności (COM(2010)0642) oraz dokument towarzyszący (SEC(2010)1348),

—

uwzględniając dokument roboczy DG REGIO zatytułowany „Regiony 2020 – ocena przyszłych wyzwań stojących przed regionami UE” z listopada 2008 r. (dokument uzupełniający dokument roboczy służb Komisji SEC(2008)2868)),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 listopada 2010 r. w sprawie wyzwań demograficznych i solidarności między pokoleniami (1),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 lutego 2008 r. w sprawie demograficznej przyszłości Europy (2),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 maja 2007 r. skierowany do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowany „Promowanie solidarności między pokoleniami” (COM(2007)0244),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 marca 2006 r. w sprawie wyzwań demograficznych i solidarności między pokoleniami (3),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 października 2006 r. zatytułowany „Demograficzna przyszłość Europy – przekształcić wyzwania w nowe możliwości” (COM(2006)0571),

—

uwzględniając zieloną księgę z dnia 16 marca 2005 r. zatytułowaną „Wobec zmian demograficznych: nowa solidarność pomiędzy pokoleniami” (COM(2005)0094),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0350/2011),

A.

mając na uwadze, że zmiany demograficzne w UE i na świecie są faktem, a zajęcie się nimi jest jednym z najważniejszych zadań na przyszłość, oraz że społeczeństwo UE jest najstarsze na świecie,

B.

mając na uwadze, że zmiany demograficzne charakteryzują się starzeniem się społeczeństwa oraz znacznymi przepływami migracyjnymi, które obejmują zarówno imigrację z krajów trzecich, jak również migrację w obrębie UE ze wschodu na zachód oraz z obszarów wiejskich do miejskich,

C.

uwzględniając fakt, że zmiany demograficzne stawiają zwłaszcza przed niektórymi regionami nowe zadania, które należy postrzegać nie tylko jako zagrożenie, lecz także jako nowe możliwości,

D.

mając na uwadze, że w analizie pt. „Regiony 2020”, przeprowadzonej przez DG Regio Komisji Europejskiej, za najważniejsze wyzwanie uznano zmiany demograficzne,

E.

mając na uwadze, że zmiany demograficzne dotykają zarówno obszarów wiejskich, jak i miejskich, wywierając wpływ m.in. na infrastrukturę i jakość usług,

F.

mając na uwadze, że choć stawienie czoła wszystkim wyzwaniom demograficznym to zasadniczo zadanie państw członkowskich, regiony muszą przyjąć aktywną postawę, a aby to zrobić potrzebują one wsparcia na szczeblu europejskim,

G.

mając na uwadze, że państwa członkowskie zaplanowały w programach operacyjnych na lata 2007-2013 wykorzystanie 30 mld EUR z funduszy strukturalnych na działania w zakresie zmian demograficznych, przy czym organy regionalne i lokalne zajmują centralne miejsce w procesie radzenia sobie z tymi zmianami, zaś polityka regionalna stanowi główny instrument wśród środków działania UE,

1.

z zadowoleniem przyjmuje wzrost średniej długości życia w Europie; uważa, że opinia publiczna często dostrzega jedynie zagrożenia związane ze zmianami demograficznymi, a nie nowe możliwości;

2.

jest zdania, że należy szczegółowo przeanalizować i właściwie wykorzystać wszystkie możliwości, w tym wsparcie, jakie oferują instrumenty polityki spójności;

3.

jest zdania, że zmiany demograficzne bardzo różnie oddziałują na regiony w zależności od tempa ich postępowania oraz od tego, czy chodzi o region napływowy czy wyludniający się, dlatego wymagają różnych strategii dostosowania i wszystkie organy na szczeblu europejskim, krajowym i regionalnym powinny podejmować w związku z nimi skoordynowane działania; uważa, że jakość życia w regionach wyludniających się, głównie na obszarach wiejskich, definiuje się w inny sposób niż w regionach charakteryzujących się przyrostem ludności, dlatego też konieczne są odmienne strategie wsparcia; uważa, że odpływ siły roboczej dodatkowo nasila skutki zmian demograficznych i że starzenie się społeczeństwa stanowi tylko część szerszego problemu;

4.

uważa, że EFRR i EFS mogą przyczynić się do sprostania obu wyzwaniom wynikającym ze zmian demograficznych w UE, a mianowicie ze wzrostem liczby osób starszych, a także spadkiem liczebności populacji ludzi młodych; opowiada się za przeznaczeniem środków z EFRR na wspieranie dostosowywania warunków mieszkaniowych do potrzeb osób starszych, aby zagwarantować wysoką jakość życia starzejącego się społeczeństwa; wzywa państwa członkowskie oraz regiony do wykorzystania środków finansowych dostępnych w ramach EFRR i EFS w celu wspierania młodych rodzin;

5.

uważa, że określenie ogólnych warunków politycznych w zakresie równouprawnienia kobiet i mężczyzn może pomóc uporać się z wyzwaniami demograficznymi; apeluje zatem, aby we wszelkich rozważaniach na temat zagadnień demograficznych uwzględniano kwestię równości kobiet i mężczyzn;

6.

twierdzi, że aktualne pogorszenie się sytuacji demograficznej w niektórych przynajmniej państwach członkowskich nasili dyskusje na temat reformy systemów emerytalnych w najbliższej przyszłości;

7.

wzywa państwa członkowskie i regiony, by dokonując przydziału i podziału unijnych funduszy strukturalnych oraz definiując wskaźniki oddziaływania uwzględniały różny poziom rozwoju regionów, a także wskaźniki demograficzne, np. wskaźnik obciążenia; zwraca uwagę, że ogólnie w UE największą część ludności stanowią osoby starsze; jest przekonany, że Komisja powinna również wskazać sposoby uporania się ze zmianami demograficznymi na szczeblu ogólnoeuropejskim; stwierdza, że należy poddać analizie odpływ pracowników zarówno pod względem dostępu do infrastruktury i usług, jak i ochrony środowiska, oraz że należy przemyśleć konieczność zapewnienia warunków, dzięki którym ludzie będą pozostawać w swoich regionach pochodzenia, aby uniknąć nadmiernej gęstości zaludnienia na niektórych obszarach miejskich;

8.

uważa, że dzięki zastosowaniu strategii politycznych UE można znaleźć wspólne rozwiązania i synergie także w odniesieniu do zmian demograficznych; wzywa Komisję, by włączyła zmiany demograficzne do przyszłej polityki spójności jako cel przekrojowy; domaga się ponadto, aby Komisja nalegała na uwzględnianie tej kwestii zawierając partnerstwa inwestycyjne z państwami członkowskimi;

9.

zachęca państwa członkowskie i regiony, aby w większym stopniu niż dotychczas brały pod uwagę zmiany demograficzne i ich skutki oraz podejmowały działania w kierunku potraktowania ich jako celu przekrojowego w kształtowaniu krajowych strategicznych programów ramowych (lub innych odnośnych dokumentów) oraz w swoich programach operacyjnych; jest w związku z tym zdania, że inicjatywy przewodnie strategii „Europa 2020”, w tym partnerstwo na rzecz aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu, mogłyby zostać bezpośrednio powiązane z preferencjami partnerów uczestniczących w tych programach;

10.

wzywa do podejmowania aktywnych działań na rzecz zapobiegania negatywnym konsekwencjom zmian demograficznych oraz do oferowania szerszej pomocy technicznej regionom najbardziej dotkniętym problemem odpływu i starzenia się ludności, aby zapewnić zdolności absorbowania środków z funduszy strukturalnych przez te regiony, a także umożliwić im korzystanie z tych funduszy;

11.

jest zdania, że podmioty publiczne i prywatne w Europie mają możliwość występować w roli prekursorów w podejmowaniu wyzwań, jakie stwarzają zmiany demograficzne i starzenie się społeczeństwa, m.in. poprzez innowacje socjalne; przypomina, że zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym w coraz większym stopniu należy uwzględniać koszty powstające w wyniku starzenia się społeczeństwa; uznaje, że ta dziedzina ma coraz większy potencjał dla przedsiębiorców i innowacyjności;

12.

podkreśla, że zmiany demograficzne, a szczególnie starzenie się społeczeństwa, mają wyraźny wpływ na oferowaną infrastrukturę społeczną, taką jak systemy emerytalne, opieka pielęgniarska i zdrowotna, a władze regionalne muszą zaspokajać zmieniające się potrzeby poszczególnych grup społecznych;

13.

domaga się, aby przyszłe przepisy dotyczące EFS były prostsze w zarządzaniu, a tym samym pozwalały małym organizacjom korzystać w większym stopniu ze środków finansowych oraz rozwijać społeczne projekty innowacyjne i nimi zarządzać; wzywa Komisję, aby w ramach przyszłego EFS podwyższyła środki przeznaczone na międzynarodowe projekty pilotażowe na szczeblu UE dotyczące kwestii społecznych i zatrudnienia w celu ułatwienia innowacyjnej współpracy regionalnej, transgranicznej i makroregionalnej, co pozwoli sprostać wspólnym wyzwaniom będącym następstwem zmian demograficznych;

14.

zachęca regiony, aby wykorzystywały fundusze strukturalne do pomocy w stawianiu czoła wyzwaniom demograficznym i do poprawy dostępu do usług socjalnych i administracyjnych, w tym w małych i najbardziej oddalonych miastach i wsiach, przez wspieranie specyficznego potencjału każdego regionu oraz wzmacnianie czynników powstrzymujących mieszkańców przed wyjazdem;

15.

wzywa Komisję do stworzenia bardziej elastycznych warunków dla wspierania finansowania łączonego z funduszy EFRR i EFS przy opracowywaniu i wdrażaniu zintegrowanych planów lub strategii rozwoju obszarów miejskich;

16.

jest zdania, że aby zapobiec odpływowi ludności, konieczny jest rozwój miast i obszarów wiejskich przyjazny dzieciom i rodzinom, a także nakierowany na potrzeby ludzi niepełnosprawnych i osób o ograniczonej mobilności; zatem należy – na ile to możliwe – projektować rozwój miast w taki sposób, aby miejsca pracy, zamieszkania i odpoczynku znajdowały się niezbyt daleko od siebie; wzywa regiony, aby przy planowaniu przestrzennym miast brały pod uwagę łączenie na jednym obszarze obiektów o przeznaczeniu mieszkalnym, gospodarczym i rekreacyjnym oraz troszczyły się o wyważony rozwój tych obszarów, a jednocześnie zadbały o poprawę połączeń z obszarami podmiejskimi przewidywanymi jako obszary mieszkalne; popiera również dalszy rozwój możliwości telepracy;

17.

zauważa, że w regionach wyludniających się małe miasta odgrywają szczególnie istotną rolę jako ośrodki usługowe; domaga się, aby w przyszłych funduszach strukturalnych brano tę funkcję „zakotwiczenia” pod uwagę, w szczególności poprzez lepszą koordynację pomiędzy EFFROW a EFRR i EFS; zwraca uwagę, że odpływ ludności z obszarów wiejskich powoduje negatywne zjawisko wzrostu liczby ludności na obszarach miejskich oraz że aktywne pod względem gospodarczym i społecznym obszary wiejskie stanowią dobro publiczne, co powinno się uznać poprzez stworzenie dysponującego odpowiednimi środkami finansowymi programu rozwoju obszarów wiejskich; wzywa państwa członkowskie, regiony i gminy do zapewnienia kompleksowej i sprawnej sieci usługowej dla obywateli w każdym wieku, by przeciwdziałać wyludnianiu się obszarów wiejskich oraz odpływowi ludności;

18.

zwraca uwagę, że środki z EFRR można także wykorzystywać do zapobiegania izolacji społecznej osób starszych, np. poprzez tworzenie specjalnej infrastruktury i usług dostosowanych do potrzeb tej grupy wiekowej oraz umożliwiających pozbawiony barier dostęp dla wszystkich;

19.

jest zdania, że w regionach, w których odnotowuje się spadek liczby mieszkańców, należy wspierać finansowo strategie dostosowawcze; uważa, że w planowaniu przestrzennym miast i regionów należy nastawić się w większym stopniu na zmianę przeznaczenia infrastruktury, między innymi poprzez rewitalizację i przebudowę centrów miast, przy czym ważna jest również współpraca z podmiotami prywatnymi; zaznacza, że w polityce rozwoju miast należy skupić się na rozwoju miast przyjaznych dla osób starszych; opowiada się za dostrzeganiem i rozwojem potencjału turystycznego miast i ośrodków dziedzictwa kulturowego jako możliwości uatrakcyjnienia dla nowych mieszkańców tych obszarów, które zagrożone są wyludnieniem;

20.

apeluje do regionów, by rozwijały innowacyjne koncepcje w dziedzinie publicznego transportu lokalnego, aby sprostać między innymi wyzwaniom związanym z malejącą liczbą pasażerów przede wszystkim na obszarach wiejskich; wzywa Komisję, aby wspierała finansowo takie projekty;

21.

opowiada się za tym, by nisko oprocentowane kredyty, dzięki którym można wesprzeć dostosowanie mieszkań do potrzeb osób starszych, uznano za priorytet w ramach wykorzystania środków z EFRR; proponuje stworzenie możliwości przyznawania środków na placówki opieki i domy wielopokoleniowe w oparciu o konkretne warunki, aby uniknąć odizolowania ludzi starszych oraz wykorzystać ich potencjał twórczy, tak by zagwarantować wysoką jakość życia starzejącego się społeczeństwa;

22.

zachęca państwa członkowskie do dostosowania usług socjalnych i zdrowotnych do potrzeb wszystkich obywateli, a zwłaszcza rodzin i dzieci, oraz do przeznaczenia na ten cel środków finansowych, tak aby zagwarantować osobom starszym, niezależnie od ich dochodów, wieku i statusu społecznego, możliwość dalszego korzystania z opieki w domu oraz z opieki medycznej, by zapobiegać wyludnianiu się obszarów wiejskich i regionów peryferyjnych;

23.

uważa, że inwestycje publiczne w służbę zdrowia i system opieki są ważne dla społecznej spójności Europy; wzywa państwa członkowskie, by zapewniły dobrą opiekę medyczną również na obszarach wiejskich, np. poprzez regionalną opiekę medyczną świadczoną przez małe kliniki oferujące wysoki poziom usług dzięki powiązaniu z innymi jednostkami i wykorzystywaniu nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz przez usługi medyczne umożliwiające przeciwdziałanie zjawisku odpływu pracowników służby zdrowia, a także na obszarach przygranicznych w drodze nasilonej współpracy transgranicznej pomiędzy strukturami i podmiotami opieki medycznej oraz przez rozważenie możliwości wykorzystania funduszy strukturalnych do wspierania uzupełniających środków w dziedzinie telemedycyny i opieki, a także do propagowania aktywności ludzi starszych; wzywa Komisję do znalezienia nowatorskich rozwiązań w zakresie wspierania finansowego tych działań;

24.

ostrzega przed specyficznymi, uwarunkowanymi regionalnie trudnościami w zapewnianiu usług świadczonych w interesie ogólnym, a zwłaszcza przed występującym w niektórych regionach niedoborem pracowników wykwalifikowanych w zawodach związanych ze świadczeniem opieki; jest zdania, że regiony te powinny opracować specyficzne, regionalne rozwiązania w reakcji na potrzeby i trudności związane ze świadczeniem usług oraz wykorzystywać środki z EFS na szkolenie opiekunów, aby zagwarantować wysoką jakość opieki i tworzyć nowe miejsca pracy, w tym za pomocą programów przekwalifikowania zawodowego dla bezrobotnych; podkreśla, że przyczynia się to bezpośrednio do realizacji celu strategii „Europa 2020” dotyczącego stworzenia większej liczby miejsc pracy;

25.

podkreśla znaczenie tworzenia warunków umożliwiających godzenie życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego oraz na przykład zapewnienia – tam gdzie to możliwe – ogólnodostępnej, niezawodnej, bezpłatnej i wysokiej jakości oferty całodziennej opieki nad dziećmi w każdym wieku, obejmującej udogodnienia i możliwości nauki przedszkolnej, by przeciwdziałać odpływowi ludności; uznaje jednocześnie nieocenioną rolę dalszej rodziny w opiece nad dziećmi

26.

uważa, że ważne jest oferowanie wystarczającej liczby tanich mieszkań rodzinom, aby mogły one skuteczniej godzić życie rodzinne i zawodowe, jako że wspieranie młodych rodzin może przyczynić się do podwyższenia współczynnika urodzeń w państwach członkowskich;

27.

podkreśla, że migracja może wiązać się z pewnymi trudnościami natury integracyjnej;

28.

zwraca uwagę, że migracja wykwalifikowanej siły roboczej z nowych do starszych państw członkowskich to jeden z największych problemów demograficznych nowych państw członkowskich, który wywiera negatywny wpływ na strukturę wiekową ich populacji; podkreśla ponadto, że migracja obejmuje personel medyczny, a co za tym idzie, zagraża trwałości systemów opieki zdrowotnej w mniej rozwiniętych regionach;

29.

zauważa jednak, że szczególnie w regionach, gdzie obserwuje się odpływ ludności migracja umożliwia powstrzymanie negatywnych skutków zmian demograficznych, i w związku z tym wzywa państwa członkowskie do uznania integracji migrantów za środek polityczny ważny ze strategicznego punktu widzenia;

30.

apeluje do państw członkowskich, aby uzgodniły wspólną strategię w sprawie legalnej migracji, choćby z tego powodu, że z powodu rozwoju demograficznego Europa zdana jest, zwłaszcza w niektórych sektorach, na napływ wykwalifikowanej siły roboczej i może skorzystać na migracji (w obrębie państw członkowskich i spoza UE, przy zwróceniu szczególnej uwagi na kraje ościenne Unii); jest zdania, że państwa członkowskie muszą postarać się o zatrzymanie wykwalifikowanej siły roboczej, aby przyczynić się do wyważonego rozwoju regionów i złagodzić skutki zmian demograficznych;

31.

proponuje, aby przeznaczać więcej środków na integrację imigrantów w celu zwalczania uprzedzeń, przy jednoczesnym wspieraniu szkoleń i wspólnych imprez sprzyjających wymianie;

32.

wzywa Komisję, aby ukierunkowała EFS w taki sposób, aby uwzględnić poszczególne etapy życia ludzi, a tym samym w większym stopniu wykorzystać dostępny potencjał zawodowy i w dziedzinie wolontariatu w radzeniu sobie z wyzwaniami związanymi ze zmianami demograficznymi; zwraca uwagę, że należy wykorzystywać doświadczenie i wiedzę osób starszych, np. w ramach projektów szkoleniowych, aby umożliwić wymianę międzypokoleniową, i że w tym celu konieczne są odpowiednie rozwiązania; jest zdania, że wymiana międzypokoleniowa to szansa, z której trzeba skorzystać;

33.

jest zdania, że regiony powinny zdecydowanie wykorzystywać środki z EFS do walki z bezrobociem wśród ludzi młodych, aby dać im możliwość wyboru odpowiedniego zawodu; zwraca uwagę, że można to osiągnąć przykładowo poprzez wspieranie środków szkoleniowych i przedsiębiorczości ludzi młodych;

34.

uważa, że trzeba wspierać dalsze działania na rzecz zwiększenia procentowego udziału kobiet aktywnych zawodowo; domaga się w związku z tym umożliwienia większej liczbie kobiet dostępu do wymagającej kwalifikacji pracy zarobkowej oraz do programów z zakresu kształcenia ustawicznego, przy czym uzyskiwane kwalifikacje muszą odpowiadać wymogom rynku pracy; zaleca państwom członkowskim, by opracowały systemy mające na celu zachęcanie pracowników do uczestnictwa w specjalnych projektach mających pomóc im w łączeniu życia zawodowego i prywatnego;

35.

podkreśla, że w przypadku regionów Europy borykających się z wyzwaniami demograficznymi tworzenie środowiska dla konkurencyjnego i innowacyjnego sektora prywatnego jest głównym elementem tworzenia nowych możliwości zatrudnienia dla wszystkich pokoleń;

36.

jest zdania, że zmiany demograficzne w regionach należy przedstawić w ujęciu statystycznym; apeluje do Komisji o przedłożenie wniosków mających zapewnić porównywalność danych o rozwoju demograficznym pochodzących z lokalnych, regionalnych i krajowych baz danych, aby umożliwić w ten sposób dokonywanie oceny danych w całej Europie oraz propagować i wspierać wymianę godnych naśladowania wzorców między państwami członkowskimi, regionami i miejscowościami;

37.

wzywa Komisję do udoskonalenia i aktualizowania co 5 lat „wskaźnika narażenia na zmiany demograficzne”, aby wiadomo było, które regiony w Europie są szczególnie narażone na zmiany demograficzne; wzywa Komisję do opracowania procedur pilotażowych, aby rejestrować praktyki stosowane w regionach borykających się z największymi trudnościami;

38.

apeluje do państw członkowskich oraz organów regionalnych i lokalnych o poprawę współpracy z podmiotami lokalnymi i regionalnymi w zakresie zagadnień związanych ze zmianami demograficznymi; uważa, że współpraca ta w regionach przygranicznych musi również uwzględniać życzenia i możliwości związane z inicjatywami transgranicznymi; proponuje opracowywanie programów szkoleniowych dotyczących tej tematyki, aby poprawić jej zrozumienie i rozszerzyć wiedzę o niej; wzywa regiony do wymiany wzorców w zakresie wyzwań związanych ze starzeniem się społeczeństwa;

39.

proponuje, aby Komisja wspierała w ramach współpracy terytorialnej sieci europejskie, w których władze regionalne i lokalne oraz podmioty społeczeństwa obywatelskiego mogły uczyć się od siebie wzajemnie o rozwiązywaniu problemów wynikających ze zmian demograficznych;

40.

zwraca się do Komisji o poszukiwanie możliwości wprowadzenia odpowiednich zmian do koncepcji „ERASMUSA dla osób sprawujących urzędy publiczne na szczeblu lokalnym i regionalnym” oraz o bliższe wyjaśnienie idei uniwersytetu letniego lub zimowego, aby umożliwić przedstawicielom regionów europejskich wymianę wzorców i rozwiązań w kwestiach dotyczących demokracji;

41.

wzywa Komisję do zebrania najlepszych praktyk, ich przeanalizowania oraz podzielenia się nimi z państwami członkowskimi i ich regionami, tak aby praktyki te mogły im służyć za przykład przy opracowywaniu środków mających na celu sprostanie wyzwaniom demograficznym;

42.

wzywa państwa członkowskie i regiony do wymiany doświadczeń, wzorców oraz nowych podejść do zapobiegania negatywnym skutkom zmian demograficznych;

43.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

31.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 153/15

—

uwzględniając dyrektywę 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (1),

—

uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie utworzenia europejskiej legitymacji zawodowej dla dostawców usług (2),

—

uwzględniając wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 19 stycznia 2006 r. w sprawie C-330/03, Colegio de Ingenieros de Caminos, Canales y Puertos (Zb. Orz. 2006),

—

uwzględniając sprawozdanie na temat obywatelstwa UE – 2010 r. zatytułowane „Usuwanie przeszkód w zakresie praw obywatelskich UE” (COM(2010)0603),

—

uwzględniając konsultacje społeczne w sprawie dyrektywy 2005/36/WE, które Komisja Europejska rozpoczęła w marcu 2011 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020” – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając sprawozdanie Mario Montiego z dnia 9 maja 2010 r. pt. „Nowa strategia dla jednolitego rynku”,

—

uwzględniając wysłuchanie na temat transpozycji i stosowania dyrektywy 2005/36/WE, które odbyło się w dniu 26 października 2010 r. z udziałem parlamentów krajowych,

—

uwzględniając zlecone przez Parlament badanie nt. uznawania kwalifikacji zawodowych (PE 447.514),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 października 2010 r. zatytułowany „W kierunku Aktu o jednolitym rynku – w stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności” (COM(2010)0608),

—

uwzględniając roczne sprawozdanie SOLVIT za 2010 r. nt. rozwoju i skuteczności sieci SOLVIT w 2010 r.,

—

uwzględniając rezolucję PE z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie jednolitego rynku dla Europejczyków (3),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 kwietnia 2011 r. pt. „Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania” (COM(2011)0206),

—

uwzględniając Zieloną księgę Komisji z dnia 22 czerwca 2011 r. nt. unowocześnienia dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (COM(2011)0367),

—

uwzględniając dokument roboczy Komisji z dnia 5 lipca 2011 r. w sprawie streszczenia odpowiedzi na konsultację społeczną dotyczącą modernizacji dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (4),

—

uwzględniając dokument roboczy Komisji z dnia 5 lipca 2011 r. dotyczący oceny dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (5),

—

uwzględniając art. 48 oraz art. 119 ust. 2 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych i Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A7-0373/2011),

A.

mając na uwadze, że zmiany demograficzne zwiększą mobilność fachowców w Unii Europejskiej;

B.

mając na uwadze, że zmiany na rynkach pracy wymagają bardziej przejrzystych, uproszczonych i elastyczniejszych zasad uznawania kwalifikacji zawodowych;

C.

mając na uwadze, że mobilność zawodowa ma kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarczego i zrównoważonego ożywienia koniunktury;

D.

mając na uwadze, że zgodnie z danymi Europejskiego Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego (CEDEFOP), do roku 2020 zapotrzebowanie na wysoko wykwalifikowanych pracowników ma wzrosnąć w Unii Europejskiej o ponad 16 milionów miejsc pracy;

E.

mając na uwadze, że prawo do zatrudnienia lub świadczenia usług w innym państwie członkowskim jest podstawowym prawem określonym w traktatach i stanowi konkretny przykład korzyści, jakie przynosi obywatelom jednolity rynek;

F.

mając na uwadze, że swoboda przemieszczania się w obrębie UE i prawo do uznania dyplomów i umiejętności zawodowych zaistnieje tylko, jeżeli zredukuje się do minimum istniejące obecnie niewidoczne bariery i kiedy znikną niektóre przepisy krajowe niewspółmiernie utrudniające obecnie korzystanie z prawa do zajmowania miejsca pracy wymagającego kwalifikacji;

G.

mając na uwadze, że dopilnowanie, aby system uznawania kwalifikacji zawodowych został zaprojektowany w możliwie najlepszy sposób, to wstępny warunek do umożliwienia wszystkim pełne korzystanie ze swobody przemieszczania się;

H.

mając na uwadze, że w Akcie o jednolitym rynku podkreślono, że modernizacja systemu uznawania kwalifikacji zawodowych ma kluczowe znaczenie dla zwiększenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania pracowników i obywateli;

I.

mając na uwadze, że jednym z głównych powodów trudności przy uznawaniu tytułów akademickich i kwalifikacji zawodowych jest brak zaufania do kryteriów stosowanych przy zatwierdzaniu i przyznawaniu dyplomów naukowych w państwie pochodzenia, dlatego też należy jak najszybciej ustanowić środki automatycznego uznawania przez zniesienie na szczeblu krajowym uprzedzeń i formalnych przeszkód do uznawania;

J.

mając na uwadze, że od 2007 r. wydano ok. 100 000 decyzji o uznaniu kwalifikacji na mocy dyrektywy, co umożliwiło mobilność 85 000 fachowców (6);

K.

mając na uwadze, że pracownicy służby zdrowia są najbardziej mobilną grupą spośród zawodów regulowanych w UE, oraz że w latach 2007–2010 uznano kwalifikacje zawodowe około 57 200 lekarzy, pielęgniarek, dentystów, farmaceutów, położnych i lekarzy weterynarii;

L.

mając na uwadze, że nadal istnieje rozziew między oczekiwaniami obywateli a rzeczywistością, ponieważ ponad 16 % przypadków rozpatrzonych w 2010 r. w ramach sieci SOLVIT było związanych z uznawaniem kwalifikacji zawodowych (7),

M.

mając na uwadze, że trudno jest określić właściwy organ ds. uznawania kwalifikacji zawodowych z uwagi na skomplikowany charakter procedury;

N.

mając na uwadze, że dyrektywa w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej wymaga od państw członkowskich, w których odbywa się leczenie, aby zapewniły władzom innych państw członkowskich dostęp do informacji o prawie do wykonywania zawodu przez pracowników służby zdrowia zarejestrowanych w krajowych lub lokalnych rejestrach na ich terytorium, przy czym wymiana informacji odbywa się za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym;

O.

mając na uwadze, że w 2010 r. w ramach programu SOLVIT zarejestrowano 220 spraw związanych z kwalifikacjami zawodowymi oraz że ponad dwie trzecie tych spraw pochodziło z tylko czterech państw członkowskich;

P.

mając na uwadze, że dyrektywa 2005/36/WE ujednoliciła przepisy zawarte w 15 poprzednich dyrektywach przyjętych od 1960 r.;

Q.

mając na uwadze, że nie wszystkie państwa dokonały terminowej transpozycji dyrektywy 2005/36/WE, którą w pełni wdrożono dopiero trzy lata po pierwotnym terminie,

R.

mając na uwadze, że odpowiednie stosowanie tej dyrektywy zwiększy wymiar ludzki jednolitego rynku;

S.

mając na uwadze, że wprowadzenie europejskiej legitymacji zawodowej mogłoby uprościć i przyśpieszyć proces uznawania kwalifikacji zawodowych;

1.

uważa, że swobodny przepływ rosnącej liczby wysoko wykwalifikowanych osób i pracowników jest jedną z kluczowych korzyści płynących z europejskiej współpracy i konkurencyjnego rynku wewnętrznego oraz ważnym czynnikiem rozwoju gospodarek w całej UE, a także prawem przysługującym wszystkim obywatelom UE; jest głęboko przekonany, że należy zwiększyć mobilność pracowników wśród obywateli UE oraz usunąć pośrednie bariery, zachowując przy tym równowagę między mobilnością a jakością kwalifikacji zawodowych;

2.

popiera wszystkie inicjatywy mające na celu ułatwienie mobilności transgranicznej, która jest środkiem umożliwiającym skuteczne funkcjonowanie rynków i pracy oraz stymuluje wzrost gospodarczy i konkurencyjność w UE; uznaje konieczność modernizacji dyrektywy 2005/36/WE, aby zagwarantować jasne i solidne ramy prawne;

3.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego propagowania mobilności wśród pracowników; uważa, że stosunkowo niska liczba mobilnych pracowników jest powodem do niepokoju i sugeruje, aby opracować strategie mające na celu zaradzenie temu problemowi; zwraca uwagę na wyniki ostatniego badania Eurobarometru, zgodnie z którymi ponad 50 % młodych ludzi w Europie chciałoby podjąć pracę za granicą lub jest do tego skłonnych (8);

4.

wzywa państwa członkowskie do propagowania wśród obywateli i pracowników korzyści, jakie niesie ze sobą dyrektywa;

5.

uważa, że dialog między zainteresowanymi stronami w celu systematycznej harmonizacji wymogów w zakresie kształcenia zawodowego, uznawania doświadczenia oraz doskonalenia zawodowego, ma zasadnicze znaczenie dla ujednolicenia szkoleń; uważa ponadto, że utworzenie 28. systemu, nakładającego się na struktury krajowe, nie pozwala na jasne i zadowalające rozwiązanie kwestii różnic w szkoleniu;

6.

podkreśla, że większość respondentów w ramach publicznej konsultacji zorganizowanej przez Komisję uważa, że zasada częściowego dostępu jest niewskazana, w praktyce trudno ją kontrolować i że należy ją wyjaśnić; podkreśla jednak, że częściowy dostęp mógłby przynieść korzyści, lecz tylko w odniesieniu do zawodów, w których zadania mogą być wyraźnie wyodrębnione; wzywa do gruntownej oceny tej zasady i stosowania jej w pojedynczych przypadkach, z wyjątkiem zawodów regulowanych mających związek ze zdrowiem i bezpieczeństwem;

7.

z zadowoleniem przyjmuje sukces procedury automatycznego uznawania; podkreśla jednak, że procedura uznawania w ramach ogólnego systemu opartego na doświadczeniu zawodowym jest zbyt kłopotliwa i czasochłonna zarówno dla właściwych organów, jak i osób wykonujących niektóre zawody;

8.

zauważa – podkreślając jednocześnie znaczenie systemu składania uprzedniego oświadczenia – że w ramach konsultacji publicznej zorganizowanej przez Komisję w 2011 r. zgłoszono wiele obaw oraz że w związku z tym środki mające na celu poprawę tymczasowej mobilności fachowców powinny stanowić kluczowy aspekt kolejnego przeglądu dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych; wzywa do bardziej szczegółowego wyjaśnienia pojęcia tymczasowego i sporadycznego świadczenia usług, mając na uwadze, że utworzenie jednej definicji obejmującej wszystkie zawody byłoby niemożliwe i osłabiłoby zasadę pomocniczości;

9.

uważa, że właściwe organy napotykają trudności w stosowaniu systemu składania uprzedniego oświadczenia, ponieważ brak spójnego podejścia do oceny tymczasowego i sporadycznego świadczenia usług, a monitorowanie działalności usługodawców w terenie jest niezwykle trudne; wzywa Komisję do oceny przepisów określonych obecnie w art. 7 dyrektywy i do bardziej szczegółowego wyjaśnienia istniejącego orzecznictwa, w szczególności dotyczącego zawodów mających związek ze zdrowiem i bezpieczeństwem; wzywa Komisję do przedstawienia swoich wniosków Parlamentowi;

10.

podkreśla, że większość zainteresowanych stron uważa, że zasadnicze znaczenie ma art. 7 ust. 4 dyrektywy, który zezwala państwom członkowskim na przeprowadzanie wstępnej kontroli kwalifikacji dla tych zawodów związanych ze zdrowiem i bezpieczeństwem, które nie zostały dotąd objęte automatycznym systemem uznawania kwalifikacji; uważa jednak, że w celu zwiększania przejrzystości państwa członkowskie powinny jasno określić, które zawody uznają za mające związek ze zdrowiem i bezpieczeństwem;

11.

zgadza się z Komisją, że definicja „kształcenia regulowanego” jest zbyt wąska i może bezpodstawnie wpływać na tymczasową mobilność pracowników; uważa, że definicja ta powinna obejmować każdy rodzaj kształcenia, który umożliwia wykonywanie danego zawodu w państwie członkowskim pochodzenia;

12.

wzywa Komisję do wyjaśnienia, że oświadczenie dla celów tymczasowej mobilności w zasadzie powinno być ważne na całym terytorium danego państwa członkowskiego i do oszacowania, czy konieczne jest coroczne oświadczenie;

13.

apeluje o zwolnienie z wymogu składania uprzedniego oświadczenia na mocy art. 7 usługodawców świadczących usługi wyłącznie konsumentom, którym towarzyszą w innych państwach członkowskich i dlatego nie mają kontaktu z miejscowymi konsumentami w przyjmującym państwie członkowskim (np. przewodnicy turystyczni, trenerzy, personel medyczny towarzyszący sportowcom); opowiada się za takim zwolnieniem w odniesieniu do wszystkich usług, które nie dotyczą zdrowia publicznego ani bezpieczeństwa publicznego;

14.

wzywa Komisję do koordynowania i konsolidowania obecnie dostępnych różnych źródeł informacji na tematy związane z uznawaniem kwalifikacji zawodowych – w tym krajowych ośrodków informacji i organów branżowych – z portalem „Twoja Europa”, który wskazuje pojedyncze punkty kontaktowe dostępne obecnie na mocy dyrektywy usługowej; uważa, że w ten sposób udostępni się fachowcom interfejs publiczny w ich własnym języku, z którego będą mogli ściągać dokumenty, mieć dojście do swojej legitymacji zawodowej i drukować ją, otrzymywać aktualizowane informacje na temat procesu uznawania oraz informacje administracyjne na temat właściwych organów, organów branżowych oraz dokumentów, jakie należy złożyć;

15.

uważa, że należy ulepszyć dialog i wymianę informacji w obrębie poszczególnych zawodów oraz zacieśnić współpracę między właściwymi organami i krajowymi ośrodkami informacji, zarówno na szczeblu krajowym, jak i między państwami członkowskimi; wzywa Komisję do umożliwienia rozwinięcia sieci właściwych organów i organów branżowych dla najbardziej mobilnych zawodów w celu wymiany ogólnych informacji o procesach krajowych oraz wymaganiach w zakresie wykształcenia, a także w celu dzielenia się najlepszymi praktykami i zbadania możliwości nawiązania głębszej współpracy, takich jak wspólne platformy; uważa, że organy publiczne i partnerzy społeczni powinni podjąć zorganizowany dialog na temat sposobu, w jaki można zwiększyć zawodową integrację młodzieży;

16.

zwraca się do państw członkowskich o poprawę skuteczności działań organów publicznych w zakresie informowania o prawach pracowników i procedurach uznawania kwalifikacji zawodowych, tak aby w ramach wspierania mobilności zmniejszyć odstraszające skutki biurokracji;

17.

w związku z tym wzywa państwa członkowskie do stosowania nowoczesnych technologii informacyjnych, w tym baz danych oraz procedur rejestracji online, aby zapewnić przestrzeganie terminów określonych w ramach ogólnego systemu uznawania kwalifikacji oraz znaczną poprawę dostępu pracowników do informacji i poprawę znajomości procedur;

18.

apeluje o zobowiązanie właściwych organów do dostarczania aktualnych danych kontaktowych innym organom właściwym dla danego zawodu;

19.

wzywa Komisję do określenia wytycznych dotyczących okresu oczekiwania na decyzję odnośnego organu przez osoby, które złożyły pełną dokumentację; skrócenie tego okresu poprzez szersze stosowanie systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym (IMI) i optymizację procedur również ułatwiłoby mobilność; wzywa państwa członkowskie do przewidzenia odpowiednich zasobów, aby zapewnić uznawanie kwalifikacji zawodowych w rozsądnym okresie;

20.

wzywa państwa członkowskie, właściwe organy oraz Komisję do zapewnienia większej przejrzystości, tak aby wnioskodawcy lub zainteresowane osoby mogły uzyskać wyczerpujące wyjaśnienia powodów, dla których ich dyplom lub kwalifikacje zawodowe nie zostały uznane;

21.

uważa, że obecna procedura zgłaszania nowych dyplomów jest zbyt skomplikowana; wzywa Komisję do uproszczenia procedury zgłaszania nowych dyplomów oraz do bardziej punktualnego aktualizowania załącznika V do dyrektywy;

22.

wzywa państwa członkowskie, właściwe organy i Komisję do zapewnienia równoważności uznawania dyplomów i świadectw i uznawania kwalifikacji zawodowych, tak aby stworzyć prawdziwy jednolity rynek na szczeblu europejskim i międzynarodowym, unikając tym samym regulowania kwestii, które już zostały uregulowane;

23.

podkreśla, że środki wyrównawcze – za pomocą których właściwe organy mogą wymagać przejścia testu umiejętności lub stażu adaptacyjnego trwającego maksymalnie trzy lata i które mają fundamentalne znacznie dla zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów i pacjentów – muszą podlegać przeglądowi, tak aby można było ocenić, czy są to właściwe środki dla rozwiązania istniejących problemów; wzywa do bardziej szczegółowego wyjaśnienia i oceny kodeksu postępowania, aby pomóc właściwym organom;

24.

wzywa do opracowania, we współpracy z właściwymi organami, organami branżowymi, państwami członkowskimi i Parlamentem Europejskim, niewiążących wytycznych UE w sprawie stosowania środków wyrównawczych;

25.

podkreśla, że badanie poziomów kwalifikacji na mocy art. 11 jest szczególnie skomplikowane i kosztowne dla władz, a dla obywateli trudne do zrozumienia; sugeruje, że pięć poziomów kwalifikacji na mocy art. 11 jest często mylonych z ośmioma poziomami europejskich ram kwalifikacji; zgadza się z Komisją, że skreślenie art. 11, a także załączników II i III, oznaczałoby, że właściwe organy nie musiałyby już ustalać, czy wnioskodawca spełnia wymogi zgodnie z wstępnie określonymi poziomami kwalifikacji, lecz mogłyby skoncentrować się na sprawdzeniu, czy istnieją znaczące różnice w kształceniu, aby zdecydować, czy potrzebne są środki wyrównawcze; zauważa w związku z tym, że skreślenie poziomów kwalifikacji, w tym załączników II i III, znacznie uprościłoby proces uznawania kwalifikacji;

26.

zauważa, że systemy kształcenia i szkolenia w państwach członkowskich nadal bardzo się od siebie różnią; dlatego też do minimalnych okresów nauki szkolnej wymaganych dla określonych ścieżek zawodowych należy doliczyć okresy nauki w ramach podwójnych systemów kształcenia i szkolenia, zwykle w szkołach zawodowych;

27.

wzywa państwa członkowskie i właściwe organy do rozpoczęcia, przy wsparciu Komisji Europejskiej, badań służących opracowaniu europejskiej klasyfikacji umiejętności, kwalifikacji i zawodów, aby zbadać, czy świadectwa i zawody odnoszą się do tych samych umiejętności i kwalifikacji w poszczególnych państwach członkowskich oraz aby dysponować europejskim narzędziem analizy;

28.

uważa, że należałoby szerzej rozpowszechnić kodeks postępowania, co umożliwiłoby skuteczniejsze wdrożenie dyrektywy poprzez wspieranie wspólnej interpretacji przepisów;

29.

wzywa Komisję do przywrócenia struktur dialogu między państwami członkowskimi, właściwymi organami i organami branżowymi z myślą o aktualizowaniu, możliwie najczęściej i zgodnie z osiągnięciami naukowo-technicznymi, minimalnych wymogów w zakresie szkolenia dla zawodów z poszczególnych sektorów w celu odzwierciedlenia obecnej praktyki zawodowej, aktualizacji obecnej klasyfikacji rodzajów działalności gospodarczej opartej na doświadczeniu zawodowym oraz utworzenia prostego mechanizmu stałego aktualizowania minimalnych wymogów w zakresie szkolenia; biorąc pod uwagę przyszły rozwój procesu bolońskiego i kopenhaskiego, wzywa Komisję do oceny możliwości wprowadzenia podejścia opartego na kompetencjach poprzez określenie minimalnych wymogów w zakresie szkolenia nie tylko odnośnie do czasu jego trwania, lecz również efektów uczenia się;

30.

wzywa Komisję, aby nie dzieliła na części procesu modernizacji automatycznego systemu uznawania kwalifikacji, jak zasugerowano w zielonej księdze, oraz aby zadbała o nadanie Parlamentowi odpowiedniego prawa kontroli, kiedy będą wprowadzane istotne zmiany do dyrektywy;

31.

z zadowoleniem przyjmuje reformy przeprowadzone ostatnio w ramach procesu bolońskiego oraz korzyści w zakresie mobilności i zdolności do zatrudnienia, jakie proces ten przynosi studentom europejskim; zachęca Komisję Europejską do wspierania państw członkowskich w dążeniu do większej przejrzystości i porównywalności Europejskiego systemu transferu i akumulacji punktów (ECTS), tak aby stał się on podstawowym narzędziem ułatwiającym uznawanie kwalifikacji, a ostatecznie – mobilność;

32.

wzywa Komisję do rozważenia znaczenia ustandaryzowanych efektów uczenia się i kwalifikacji klinicznych przy ustalaniu minimalnych wymogów w zakresie szkolenia;

33.

wzywa Komisję do rozpatrzenia możliwości dalszego rozszerzania zakresu automatycznego systemu uznawania kwalifikacji w przyszłości;

34.

zwraca się o bardziej szczegółowe wyjaśnienia dotyczące proponowanego wydłużenia czasu trwania kształcenia ogólnego wymaganego w zawodzie pielęgniarki i położnej;

35.

zwraca się o bardziej szczegółowe wyjaśnienia dotyczące proponowanego skreślenia art. 21 ust. 4 dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych;

36.

wzywa państwa członkowskie do porównania minimalnych wymogów w zakresie szkolenia oraz do zapewnienia systematyczniejszej wymiany między państwami członkowskimi, jak również między właściwymi organami, w celu zbliżenia minimalnych wymogów w zakresie szkolenia;

37.

podkreśla, że aby ocenić wykonanie dyrektywy 2005/36/WE, należy sporządzić wykaz świadectw lub wszelkich innych dowodów kwalifikacji formalnych, które są uznawane w co najmniej jednym państwie członkowskim, lecz nie są uznawane w innych państwach członkowskich; wykaz powinien obejmować również przypadki, w których obywatele uzyskali dyplom w państwie członkowskim, które nie jest państwem ich pochodzenia, a który po powrocie nie został uznany w ich własnym państwie członkowskim,

38.

podkreśla, że w Unii Europejskiej istnieje dużo zawodów regulowanych i wzywa państwa członkowskie do ponownego rozważenia zasadności klasyfikacji niektórych zawodów, aby upewnić się, czy świadectwa i zawody odnoszą się do tych samych umiejętności i kwalifikacji w poszczególnych państwach członkowskich; uważa, że zmniejszenie ogólnej liczby zawodów regulowanych w UE zwiększyłoby mobilność; stwierdza jednak, że taka klasyfikacja może być uzasadniona względami ochrony konsumentów, w szczególności w przypadku zawodów medycznych, prawniczych i technicznych;

39.

uważa, że najskuteczniejszym sposobem umożliwienia swobodnego przepływu pracowników byłoby zmniejszenie liczby zawodów regulowanych w UE; wzywa Komisję do zawarcia w zmienionej dyrektywie mechanizmu, dzięki któremu państwa członkowskie będą mogły sprawdzać swoje przepisy wykonawcze, oprócz przepisów związanych z służbą zdrowia, i usuwać je, jeśli nie są odpowiednie;

40.

uważa, że ochrona konsumentów i bezpieczeństwo pacjentów są głównymi celami w kontekście przeglądu dyrektywy oraz że sukces dyrektywy w dużej mierze zależy od zapewnienia mobilności przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa; zwraca uwagę na szczególny status pracowników służby zdrowia;

41.

podkreśla, że istnieją poważne problemy związane z pracownikami, którzy kontynuują działalność, pomimo że zostali zawieszeni lub pozbawieni prawa wykonywania zawodu;

42.

wzywa do utworzenia w ramach systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym (IMI) w odniesieniu do pracowników, których nie obejmuje dyrektywa usługowa, proaktywnego mechanizmu ostrzegania, który wprowadziłby obowiązek ostrzegania wszystkich państw członkowskich w przypadku podjęcia środków prawnych przeciw rejestracji danego pracownika lub jego prawu do świadczenia usług, pod warunkiem, że system ostrzegania nie będzie zawierał żadnych innych informacji, będzie przestrzegał domniemania niewinności i będzie zgodny z obowiązującymi przepisami w zakresie ochrony danych;

43.

podkreśla, że społeczeństwo i pacjenci potrzebują większej pewności, że pracownicy służby zdrowia korzystający z systemu uznawania kwalifikacji posiadają aktualną wiedzę i umiejętności;

44.

podkreśla, że zainteresowane strony domagają się poświęcenia większej uwagi ustawicznemu doskonaleniu umiejętności zawodowych (CPD), w tym edukacji o charakterze formalnym, pozaformalnym lub nieformalnym, oraz wskazują na potrzebę jego oceny; zaznacza, że konkurencja światowa i ukierunkowanie na gospodarki oparte na wiedzy stwarzają nowe wyzwania w zakresie rozwijania umiejętności i edukacji; w związku z tym wzywa Komisję do zbadania metod dokumentacji wszystkich typów edukacji, np. za pomocą europejskiego paszportu umiejętności, europejskich ram kwalifikacji lub systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym (IMI), oraz do opracowania tabeli porównawczej różnych systemów doskonalenia umiejętności zawodowych w państwach członkowskich; wzywa również Komisję, aby oceniła, czy środki wyrównawcze byłyby odpowiednim rozwiązaniem problemu zróżnicowanych poziomów doskonalenia umiejętności zawodowych pracowników służby zdrowia; zachęca właściwe organy do udzielania informacji nt. doskonalenia umiejętności zawodowych w trakcie procedury uznawania kwalifikacji, do wymiany najlepszych praktyk w tej dziedzinie oraz do wymiany informacji dotyczących doskonalenia umiejętności zawodowych w sektorach i państwach członkowskich, w których doskonalenie to jest obowiązkowe;

45.

podkreśla znaczenie konkretnego dopasowania aktualnych szkoleń do potrzeb rynku pracy w poszczególnych państwach członkowskich, tak aby zapewnić lepsze wykorzystanie zasobów szkoleniowych przez osoby zatrudnione;

46.

podkreśla, że rozszerzenie procedury uznawania i objęcie nią kwalifikacji zdobytych w krajach trzecich może doprowadzić do nadużyć w postaci wyboru najkorzystniejszej opcji („forum shopping”) i może być niezwykle niebezpieczne dla właściwych organów większości przyjmujących państw członkowskich;

47.

podkreśla, że w przypadku pracowników służby zdrowia zdolność komunikowania ze współpracownikami i pacjentami jest niezbędna, aby uniknąć sytuacji niebezpiecznych lub potencjalnie zagrażających życiu;

48.

uważa, że należy wyjaśnić art. 53 dyrektywy 2005/36/WE dotyczący wymogów językowych w związku z obecnymi kontrowersjami w sprawie jego interpretacji powstałymi w Komisji, Trybunale Sprawiedliwości oraz państwach członkowskich; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeglądu wymogów językowych w odniesieniu do pracowników służby zdrowia, zapewniając właściwym organom niezbędną elastyczność, aby w ramach procedury uznawania kwalifikacji upewnić się, czy dany pracownik posiada znajomość języka, a tylko w razie konieczności sprawdzić tę znajomość; uważa – nie ograniczając możliwości pracodawcy do samodzielnego sprawdzenia znajomości języka przez pracownik podczas rekrutacji na dane stanowisko – że należy w tym względzie skrupulatnie przestrzegać zasady proporcjonalności, aby takie testy językowe nie stały się dodatkową barierą;

49.

uważa, że znajomość języka ma zasadnicze znaczenie dla ułatwienia danemu pracownikowi integracji w innym kraju, zapewnienia wysokiej jakości świadczonych usług oraz ochrony bezpieczeństwa konsumentów i pacjentów;

50.

podkreśla, że aby chronić pacjentów, lekarze świadczący usługi w zakresie e-zdrowia powinni oferować taką samą jakość i takie same standardy bezpieczeństwa jak w przypadku tradycyjnych świadczeń; w związku z tym należy wyjaśnić, że wymagania tej dyrektywy oraz, w razie konieczności, dodatkowe wymagania powinny mieć zastosowanie do usługodawców w zakresie e-zdrowia;

51.

podkreśla, że rozwój dziedziny e-zdrowia i zdalnego systemu opieki zdrowotnej wymaga, aby pielęgniarki i lekarze po odbyciu szkolenia byli zdolni udzielać pomocy pacjentom o różnych narodowościach oraz że w związku z tym propagowanie współpracy między ośrodkami szkoleniowymi, szpitalami i uniwersytetami w różnych państwach jest niezbędne dla pracowników i absolwentów, którzy muszą udzielać pomocy pacjentom za pomocą tych narzędzi;

52.

z zadowoleniem przyjmuje wyniki pilotażowych projektów legitymacji zawodowych ogłoszone na Forum Jednolitego Rynku w Krakowie; podkreśla, że posiadanie legitymacji zawodowej powinno być dobrowolne, legitymacja powinna poświadczać nabyte doświadczenia naukowe i zawodowe oraz powinna być powiązana z systemem IMI; uważa, że legitymacja zawodowa mogłaby być przydatnym narzędziem umożliwiającym niektórym pracownikom mobilność, ułatwiającym procedury administracyjne i zwiększającym bezpieczeństwo; wzywa Komisję, aby przed wprowadzeniem jakiejkolwiek legitymacji dowiodła ewentualnej wartości dodanej, jaką wniesie ona dla procedury uznawania kwalifikacji; podkreśla, że wprowadzenie jakiejkolwiek legitymacji musi spełniać szczególne warunki dotyczące bezpieczeństwa i ochrony danych oraz że należy ustanowić niezbędne zabezpieczenia przed nadużyciami i oszustwami;

53.

ponownie podkreśla, że jeśli UE ma zredukować nierównomierność wdrażania i egzekwowania dyrektywy 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych w 27 państwach UE, wszystkie państwa członkowskie muszą mieć większe zaufanie do systemów innych państw;

54.

popiera rozszerzenie IMI na pracowników nie objętych systemem wymiany informacji, o którym mowa we wniosku dotyczącym rozporządzenia w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym (9) („rozporządzenie w sprawie IMI”), jak również na zawody nie objęte dyrektywą 2005/36/WE;

55.

wzywa do wprowadzenia obowiązkowego stosowania IMI przez właściwe organy w celu ułatwienia proaktywnej współpracy administracyjnej i uproszczenia procedur uznawania kwalifikacji; uważa, że w przyszłości można ulepszyć IMI, na przykład poprzez rozszerzenie dostępnych funkcji ułatwiających pracę organów krajowych; wzywa Komisję do wprowadzenia struktur wsparcia w zakresie szkolenia zawodowego oraz wsparcia technicznego, aby w pełni wykorzystać możliwości, jakie oferuje ten system w kategoriach efektywności;

56.

wzywa do zwiększenia mobilności absolwentów szkół wyższych i zastosowania się do wyroku w sprawie Morgenbesser (10); uważa, że państwa członkowskie powinny sprzyjać odbywaniu przez absolwentów nadzorowanych praktyk za wynagrodzeniem, jeżeli obywatele danego kraju mają taką możliwość; ponadto podkreśla, że doświadczenie zawodowe zdobyte podczas odbywania nadzorowanej praktyki powinno być uznawane w państwie członkowskim pochodzenia;

57.

podkreśla, że pojęcie „wspólnych platform”, o których mowa w art. 15 dyrektywy, nie przyniosło żadnych skutków, ponieważ nie istnieją obecnie platformy tego rodzaju; uważa, że platformy takie mogą być użytecznymi narzędziami ułatwiającymi mobilność i powinny być tworzone i kontrolowane przez samych pracowników; z zadowoleniem odnosi się do faktu, że Komisja wyraziła pragnienie ulepszenia tego pojęcia w zmienionym artykule; wzywa Komisję do zezwolenia państwom członkowskim na niezbędną elastyczność przy decydowaniu, czy powinny uczestniczyć w jakiejkolwiek wspólnej platformie czy też nie, oraz do obniżenia progów udziału państw członkowskich;

58.

uważa, ze wprowadzenie jakichkolwiek wspólnych kryteriów powinno zależeć od testu rynku wewnętrznego i powinno podlegać kontroli parlamentarnej;

59.

podkreśla, że dyrektywa ta powinna obejmować ochronę danych zgodnie z dyrektywą 95/46/WE oraz że jej zmiany powinny również zawierać zmiany w zakresie przepisów dotyczących ochrony danych; zauważa, że powinny istnieć aktualne informacje kontaktowe dotyczące właściwego organu odpowiedzialnego za zarządzanie danymi oraz że powinna istnieć jasna polityka przechowywania i wykorzystywania danych pracowników, jak również wytyczne dotyczące korekty błędnych informacji;

60.

zauważa, że negocjacje pomiędzy UE a Szwajcarią doprowadziły do porozumienia dotyczącego zmiany załącznika III Umowy między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi a Konfederacją Szwajcarską w sprawie swobodnego przepływu osób tak, aby włączyć przepisy dyrektywy 2005/36/WE; zauważa, że porozumienie to przewiduje tymczasowe stosowanie większości przepisów dyrektywy, z wyjątkiem tytułu II, który wymaga dostosowań w Szwajcarii, oraz że decyzja Rady w sprawie wyżej wymienionej umowy straci ważność, jeżeli Szwajcaria nie powiadomi o zakończeniu wewnętrznych procedur wdrożeniowych dotyczących przedmiotowej decyzji w ciągu 24 miesięcy od przyjęcia tej decyzji; podejmuje się uważnego śledzenia rozwoju tej sytuacji;

61.

wzywa Komisję do zapewnienia właściwej transpozycji zmienionej dyrektywy w wyznaczonym terminie; wzywa państwa członkowskie do przyznania dyrektywie odpowiedniego priorytetu;

62.

zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

31.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 153/25

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, włączoną do traktatów na mocy art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

—

uwzględniając art. 26 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), który stanowi, że „rynek wewnętrzny obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału, zgodnie z postanowieniami traktatów”,

—

uwzględniając art. 3 ust. 3 TUE, który zobowiązuje Unię do tego, by dążyła do „wysoce konkurencyjnej społecznej gospodarki rynkowej, zmierzającej do pełnego zatrudnienia i postępu społecznego oraz do wysokiego poziomu ochrony i do poprawy jakości środowiska naturalnego”,

—

uwzględniając art. 9 TFUE, który stanowi, że „przy określaniu i realizacji swoich polityk i działań Unia bierze pod uwagę wymogi związane ze wspieraniem wysokiego poziomu zatrudnienia, zapewnianiem odpowiedniej ochrony socjalnej, zwalczaniem wykluczenia społecznego, a także z wysokim poziomem kształcenia, szkolenia oraz ochrony zdrowia ludzkiego”,

—

uwzględniając art. 11 TFUE, który stanowi, że „przy ustalaniu i realizacji polityk i działań Unii, w szczególności w celu wspierania zrównoważonego rozwoju, muszą być brane pod uwagę wymogi ochrony środowiska”,

—

uwzględniając art. 12 TFUE, który stanowi, że „wymogi ochrony konsumentów są uwzględniane przy określaniu i urzeczywistnianiu innych polityk i działań Unii”,

—

uwzględniając art. 14 TFUE oraz dołączony do traktatu protokół nr 26 w sprawie usług świadczonych w interesie ogólnym (gospodarczym),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Rady Europejskiej zatytułowany „Europa 2020, strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając swoje stanowisko z dnia 6 lipca 2011 r. w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylającego dyrektywy 87/250/EWG, 90/496/EWG, 1999/10/WE, 2000/13/WE, 2002/67/WE, 2008/5/WE i rozporządzenie (WE) nr 608/2004 (1),

—

uwzględniając swoje stanowisko z dnia 23 czerwca 2011 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw konsumentów (2),

—

uwzględniając roczne sprawozdanie za rok 2010 Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich (Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2011 r.),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 7 kwietnia 2011 r. zatytułowany „Umocnienie pozycji konsumenta w UE” (SEC(2011)0469),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 marca 2011 r. zatytułowany „Konsumenci czujący się pewnie na jednolitym rynku”, piąte wydanie Tablicy wyników dla warunków konsumenckich (SEC(2011)0299),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 października 2010 r. zatytułowany „Wykorzystanie rynków na rzecz konsumentów”, czwarte wydanie Tablicy wyników dla rynków konsumenckich (SEC(2010)1257),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 października 2010 r. w sprawie kryzysu finansowego, gospodarczego i społecznego: zalecenia dotyczące działań i inicjatyw, jakie należy podjąć (sprawozdanie śródokresowe) (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 września 2010 r. w sprawie ostatecznego utworzenia wewnętrznego rynku handlu elektronicznego (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lipca 2011 r. w sprawie wydajniejszego i bardziej sprawiedliwego rynku detalicznego (5),

—

uwzględniając sprawozdanie prof. Mario Montiego z dnia 9 maja 2010 r. dla Komisji dotyczące ożywienia jednolitego rynku, zatytułowane „Nowa strategia dla jednolitego rynku”,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2010 r. w sprawie przybliżenia jednolitego rynku konsumentom i obywatelom (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie ochrony konsumenta (7),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 2 lipca 2009 r. dotyczące stosowania rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów („rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów”) (COM(2009)0336),

—

uwzględniając komunikat Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie transgranicznego elektronicznego handlu konsumenckiego w UE (COM(2009)0557),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 lipca 2009 r. dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie zharmonizowanej metodologii klasyfikacji i zgłaszania skarg i zapytań konsumentów (COM(2009)0346) oraz dołączony do niego projekt zalecenia Komisji (SEC(2009)0949),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 lipca 2009 r. w sprawie egzekwowania dorobku wspólnotowego w dziedzinie praw konsumenta (COM(2009)0330),

—

uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 29 czerwca 2009 r. w sprawie środków na rzecz poprawy funkcjonowania jednolitego rynku (8) oraz zalecenie Komisji z dnia 12 lipca 2004 r. w sprawie transpozycji dyrektyw dotyczących rynku wewnętrznego do prawa krajowego (9),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/48/WE z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa zabawek (dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa zabawek) (10),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu (11), którego celem jest stworzenie ogólnych ramowych przepisów i zasad dotyczących akredytacji i nadzoru rynkowego,

—

uwzględniając komunikat Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego zatytułowany „Strategia polityki konsumenckiej UE na lata 2007-2013 – wzmocnienie pozycji konsumentów, polepszenie ich dobrobytu oraz zapewnienie ich skutecznej ochrony” (COM(2007)0099) oraz rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie strategii polityki konsumenckiej UE na lata 2007-2013 (12),

—

uwzględniając sprawozdanie Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, Sekcji ds. jednolitego rynku, produkcji i konsumpcji, zatytułowane „Obstacles to the European single market 2008” („Przeszkody dla jednolitego rynku europejskiego w 2008 r.”) (13),

—

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów („rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów”) (14),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie wspólnego stanowiska Rady dotyczącego przyjęcia decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej program działań Wspólnoty w dziedzinie polityki ochrony konsumentów (2007–2013) (15),

—

uwzględniając dyrektywę 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniającą dyrektywę Rady 84/450/EWG, dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE i 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady („Dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych”) (16),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług (17),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinię Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A7-0369/2011),

A.

mając na uwadze, że w osiągnięciu celów strategii „Europa 2020” w postaci inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu obywatele UE – jako konsumenci – mają do odegrania kluczową rolę, gdyż wydatki konsumpcyjne generują ponad połowę PKB UE;

B.

mając na uwadze, że zgodnie ze wskaźnikiem niedostatku materialnego 16,3 % ludności UE jest zagrożonych ubóstwem, a w przypadku kobiet odsetek ten wzrasta do 17,1 %;

C.

mając na uwadze, że jak wskazuje specjalne badanie Eurobarometr 342 w sprawie umocnienia pozycji konsumenta z kwietnia 2011 r., znaczna większość konsumentów czuje się pewnie i uważa się za dobrze poinformowanych, lecz jednocześnie duży ich odsetek wykazuje się brakiem znajomości podstawowego prawa konsumenckiego;

D.

mając na uwadze, że konsumenci nie tworzą jednorodnej grupy, ponieważ występują między nimi znaczne różnice, jeżeli chodzi o umiejętności konsumenckie, świadomość prawa, asertywność oraz gotowość do dochodzenia roszczeń;

E.

mając na uwadze, że zgodnie ze specjalnym badaniem Eurobarometr 342 w sprawie umocnienia pozycji konsumenta z kwietnia 2011 r. kobiety spędzają na zakupach więcej czasu (3,7 godziny w zwykłym tygodniu) niż mężczyźni (2,8 godziny);

F.

mając na uwadze, że zgodnie z piątym wydaniem Tablicy wyników dla warunków konsumenckich z marca 2011 r. konsumenci w UE nadal mają do czynienia z bardzo zróżnicowanymi warunkami;

G.

mając na uwadze, że niezadowolenie konsumentów w odniesieniu do funkcjonowania usług finansowych spowodowane jest między innymi niewłaściwymi poradami, które otrzymują konsumenci, i faktem, że – jak wykazała tablica wyników dla rynków konsumenckich – większość konsumentów nie ma pojęcia o swoich prawach w zakresie usług finansowych, a 98 % nie jest w stanie wybrać najwłaściwszej formy inwestycji, przy czym koszt szacuje się na 0,4 % PKB UE;

H.

mając na uwadze, że ujawnianie informacji jest zarówno niezbędne, jak i ważne we wszystkich sektorach usług finansowych dla konsumentów; mając na uwadze, że w ramach strategii należy uznać, że ujawnianie informacji jest niewystarczające samo w sobie, aby zagwarantować konkurencyjność rynków, na których konsumenci mogą podejmować najbardziej korzystne dla siebie decyzje; mając na uwadze, że aby ujawnianie informacji było efektywniejsze, ważne jest podawanie informacji w językach urzędowych UE oraz urzędowych językach regionalnych;

I.

mając na uwadze konieczność specjalnej ochrony grup osób szczególnie podatnych na zagrożenia ze względu na niepełnosprawność umysłową, fizyczną lub psychiczną, wiek lub łatwowierność, takich jak dzieci, nastolatki, osoby starsze lub osoby znajdujące się w trudnej sytuacji społeczno-ekonomicznej (np. osoby nadmiernie zadłużone);

J.

mając na uwadze, że UE określiła cele w zakresie zmniejszenia emisji CO2, wzywając do bardziej zrównoważonych wzorców konsumpcji;

K.

mając na uwadze, że dobrze funkcjonujący rynek wewnętrzny powinien oferować konsumentom szerszy wachlarz produktów i usług wysokiej jakości w konkurencyjnych cenach i, jednocześnie, wysoki poziom ochrony konsumenta i środowiska naturalnego;

L.

mając na uwadze, że rynek wewnętrzny musi się rozwijać nie zagrażając ochronie konsumenta i gwarantując swobodny przepływ usług oraz zwracając należytą uwagę na kwestię ochrony pracowników;

M.

mając na uwadze, że konsumenci o umocnionej pozycji lepiej rozpoznają najlepsze ceny, warunki sprzedaży i jakość, stymulując tym samym konkurencję i innowacje;

N.

mając na uwadze, że w pełni zintegrowany rynek wewnętrzny stworzyłby wiele korzyści dla europejskich konsumentów, takich jak niższe ceny i szerszy wachlarz produktów i usług;

O.

mając na uwadze, że jak wskazuje Tablica wyników dla warunków konsumenckich z marca 2011 r., detaliści wykazują się brakiem znajomości podstawowych unijnych praw konsumenckich, co może przynosić szkody konsumentom, lecz także wpływać na ich gotowość do angażowania się w transgraniczną wymianę handlową;

P.

mając na uwadze, że wszystkie zainteresowane strony (w tym Komisja Europejska, krajowe organy ścigania, organizacje konsumenckie i sektor prywatny) muszą zwiększyć wysiłki, aby osiągnąć cel, jakim jest wysoki poziom ochrony i umocnienie pozycji konsumentów, gdyż efektywność publicznego nadzoru rynku i egzekwowanie prawa są niezbędne do zagwarantowania, że nielegalne i niebezpieczne produkty nie trafią na europejski rynek lub zostaną z niego usunięte;

Q.

mając na uwadze, że z uwagi na obecne pogorszenie koniunktury gospodarczej zdecydowane i konsekwentne egzekwowanie prawa jest jeszcze istotniejsze, gdyż kryzys ma wpływ na wybory dokonywane przez konsumentów;

R.

mając na uwadze, że Parlament Europejski i parlamenty krajowe muszą przyczynić się do skuteczniejszej transpozycji i skuteczniejszego egzekwowania przepisów w dziedzinie ochrony konsumentów poprzez dalszą ścisłą współpracę;

S.

mając na uwadze, że Parlament Europejski i parlamenty krajowe powinny chronić zdrowie i dobre samopoczucie obywateli UE;

1.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą uruchomienia programu na rzecz praw konsumentów i podkreśla, iż konieczne jest, by Komisja zaproponowała proaktywną politykę w dziedzinie inteligentnych regulacji w celu ustanowienia spójnych ram prawnych; apeluje ponadto, aby wszystkie przyszłe środki w zakresie polityki ochrony konsumentów były oparte na kompleksowym podejściu stawiającym konsumentów w centrum jednolitego rynku;

2.

podkreśla, że priorytety polityczne muszą być powiązane z Tablicą wyników dla rynków konsumenckich i na niej bazować; wzywa Komisję, by w swojej strategii dotyczącej polityki ochrony konsumentów wzięła pod uwagę opublikowane niedawno 20 głównych obaw obywateli i przedsiębiorstw związanych z rynkiem wewnętrznym;

3.

z zadowoleniem przyjmuje zawarte w programie prac Komisji na rok 2012 propozycje dotyczące przeglądu polityki ochrony konsumentów oraz strategii ustawodawczej, łączące inicjatywy wszystkich odpowiedzialnych służb Komisji; zauważa w szczególności potrzebę zapewnienia konsumentom w całej Unii Europejskiej pełnej ochrony zapisanej w kluczowym ustawodawstwie, takim jak dyrektywy w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych i w sprawie kredytu konsumenckiego;

4.

z zadowoleniem przyjmuje strategiczne podejście do ochrony konsumentów, uwzględniające wnioski wyciągnięte ze strategii na lata 2007-2013; podkreśla potrzebę lepszej koordynacji między polityką konsumencką a celami społecznymi i środowiskowymi w ramach strategii Europa 2020;

5.

podkreśla potrzebę właściwego wdrożenia i egzekwowania istniejących przepisów (zwłaszcza ostatniej dyrektywy w sprawie praw konsumentów), którym towarzyszyć będzie rozpowszechnianie odpowiednich informacji na temat praw i obowiązków każdej ze stron; podkreśla ponadto, że po przyjęciu dyrektywy w sprawie praw konsumentów i w związku z planowanymi nowymi inicjatywami zachodzi konieczność przeanalizowania aktualnego dorobku prawnego;

6.

podkreśla potrzebę spójności w sposobie realizacji polityki ochrony konsumentów i w związku z tym proponuje ponowne zainicjowanie dyskusji na temat sposobu podziału tego zakresu odpowiedzialności w Komisji;

7.

wzywa Komisję do zapewnienia lepszej koordynacji pomiędzy poszczególnymi strategiami jej polityki konsumenckiej;

8.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do wzmocnienia międzynarodowej współpracy i wymiany informacji w dziedzinie ochrony konsumentów z krajami niebędącymi członkami UE;

9.

zwraca uwagę na liczne wyzwania, z jakimi musi się zmierzyć program na rzecz praw konsumentów, w tym na kwestie takie jak wzmocnienie pozycji konsumentów i zmniejszenie nierówności, wspieranie zrównoważonej konsumpcji, zmniejszenie narażenia konsumentów na niebezpieczne produkty i ochrona konsumentów – zwłaszcza dzieci – przed działaniem bezpośredniej reklamy wprowadzającej w błąd; wzywa decydentów do szczegółowego przeglądu sposobów projektowania inteligentnych strategii politycznych, zapewniających konsumentom potrzebne informacje, z których rzeczywiście mogą oni skorzystać, nie tworząc przy tym dodatkowych obciążeń dla przedsiębiorstw;

10.

wzywa Komisję do zagwarantowania specjalnej ochrony grupom konsumentów szczególnie narażonych ze względu na swoją niepełnosprawność umysłową, fizyczną czy psychologiczną, wiek lub łatwowierność czy szczególnie podatnych na zagrożenia ze względu na swoją sytuację społeczną i finansową; popiera badania Komisji w dziedzinie ekonomii behawioralnej, gdyż uważa, że ma to podstawowe znaczenie dla zapewnienia skuteczności środków ochrony konsumentów w praktyce;

11.

wzywa Komisję do poprawy kryteriów i ustaleń w zakresie wykonywania większej liczby ocen wpływu, a w stosownych przypadkach do przeglądu prawodawstwa UE mającego wpływ na politykę ochrony konsumentów, a także do opracowania najlepszych praktyk, dzięki którym państwa członkowskie mogą w sposób właściwy wdrożyć istniejące przepisy;

12.

zauważa znaczący wzrost handlu elektronicznego, który ma ogromne znaczenie dla konsumentów, gdyż zakupów w internecie dokonuje 40 % obywateli UE; zwraca uwagę, że należy zwiększyć zaufanie konsumentów i detalistów, zwłaszcza zaufanie do transgranicznego zakupu i handlu za pośrednictwem internetu, poprzez zagwarantowanie konsumentom i detalistom ich praw i obowiązków w internecie;

13.

ubolewa w związku ze znaczną różnicą między poziomem krajowych i transgranicznych internetowych zakupów detalicznych; odnotowuje, że zgodnie z Tablicą wyników dla rynków konsumenckich 44 % konsumentów oświadczyło, iż niepewność co do ich praw zniechęca ich do zakupu towarów w innych państwach członkowskich, a opóźniona dostawa lub jej brak, jak również oszustwa to zasadnicze czynniki odstręczające od dokonywania zakupów transgranicznych; apeluje zatem, by unijna strategia dotycząca polityki ochrony konsumentów wspierała wzrost i innowacje w sektorze detalicznym, a szczególnie proces tworzenia jednolitego rynku cyfrowego, aby pomagać konsumentom z UE w dokonywaniu zakupów transgranicznych;

14.

zwraca uwagę, że zaufanie konsumentów to siła napędowa gospodarki zarówno w odniesieniu do handlu krajowego, jak i transgranicznego, w internecie i poza nim;

15.

podkreśla potrzebę informowania konsumentów o ich prawach i obowiązkach i zadbania o pełne poszanowanie praw konsumentów w zakresie korzystania z internetu i praw własności intelektualnej przy jednoczesnej ochronie danych osobowych i prywatności;

16.

podkreśla, że dane osobowe konsumentów mają istotną wartość ekonomiczną, na przykład bazy danych zawierające profile konsumentów wykorzystywane do celów reklamy ukierunkowanej; zaznacza, że użytkownicy w znacznej mierze nie zdają sobie sprawy z wartości danych, jakie dobrowolnie udostępniają przedsiębiorstwom; zwraca się do Komisji o zapewnienie wystarczającej konkurencji na rynku reklamy internetowej oraz wyszukiwarek i do monitorowania sposobu wykorzystywania danych przez zainteresowane przedsiębiorstwa, zgodnie z obowiązującymi ramami ochrony danych;

17.

podkreśla potrzebę przekazywania konsumentom i przedsiębiorcom bardziej przejrzystych i porównywalnych informacji, na przykład poprzez stosowanie cen jednostkowych i strony internetowe oferujące usługę porównywania cen, które podawałyby dokładne i przejrzyste informacje, jak również treściwego i skutecznego oznakowania produktów;

18.

podkreśla znaczenie oznakowania i w związku z tym wzywa Komisję do uwzględnienia coraz liczniejszych głosów konsumentów dotyczących na przykład sprawiedliwego handlu, śladu węglowego, zakresu i rodzajów recyklingu, a także oznaczenia pochodzenia;

19.

podkreśla potrzebę zapewnienia powszechnego dostępu do szybkich sieci szerokopasmowych i telekomunikacyjnych, a także powszechnego dostępu do towarów i usług w internecie, w tym poprzez usuwanie ograniczeń dla dystrybucji, rozwiązanie problemu podziału ze względu na położenie geograficzne, a także poprzezz rozwój usług płatności elektronicznych;

20.

podkreśla, że w programie na rzecz praw konsumentów należy uwypuklić kwestię rynku treści produktów cyfrowych, np. e-booków;

21.

podkreśla potrzebę wzmocnienia pozycji konsumentów poprzez przekazywanie im przydatnych, ukierunkowanych i możliwych do zrozumienia informacji; podkreśla, że organy UE i krajowe, jak również organizacje konsumentów i przedsiębiorstwa muszą zwiększyć wysiłki, aby poprawić edukację konsumencką; wzywa Komisję, aby zaproponowała „przyjazne dla konsumenta” przepisy prawne odnoszące się do jednolitego rynku w celu zadbania o pełną integrację interesów konsumentów z funkcjonowaniem jednolitego rynku;

22.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia odpowiedniego wsparcia oraz wzmocnienia potencjału organizacji konsumentów w poszczególnych państwach członkowskich w celu zwiększenia ich roli i zasobów, wzmacniając w ten sposób pozycję konsumentów;

23.

podkreśla potrzebę edukowania konsumentów od jak najwcześniejszego wieku, aby rozumieli oni informacje figurujące na produktach i z nich korzystali; wzywa Komisję do uczynienia bardziej rozpoznawalnymi i intuicyjnymi europejskich logo, w przypadku których wskaźnik rozpoznawalności nadal wydaje się niesatysfakcjonujący (w szczególności logo oznakowania zgodności CE, europejskiego oznakowania ekologicznego, wstęgi Möbiusa odnośnie do recyklingu czy oznakowania zagrożeń);

24.

wzywa Komisję do zainicjowania we wszystkich państwach członkowskich kampanii informacyjnych na temat europejskiego oznakowania CE i jego znaczenia, wyjaśniania konsumentom, czym ono jest (lub nie jest), i udzielania im wszechstronnych informacji, a przy tym do zwiększania świadomości w zakresie bezpieczeństwa produktów w kręgach branżowych;

25.

uważa, że społeczeństwo obywatelskie wraz z organizacjami konsumentów i przedsiębiorstwami powinno dalej wprowadzać innowacyjne rozwiązania w zakresie rozpowszechniania informacji na jednolitym rynku, umożliwiając obywatelom pełne korzystanie z istniejących możliwości; podkreśla ważną rolę, jaką społeczeństwo obywatelskie odgrywa we wspieraniu MŚP i konsumentów, szczególnie tych najsłabszych, takich jak osoby młode lub osoby bez dostępu do internetu, w przezwyciężaniu istniejących barier i ograniczeń językowych, technologicznych i administracyjnych w państwach członkowskich;

26.

ubolewa, że zmiana dostawcy lub taryfy jest nadal utrudniona w niektórych sektorach, co ogranicza swobodę wyboru konsumentów i niszczy konkurencję; wzywa Komisję do bliższego przyjrzenia się tej kwestii, aby zapewnić konsumentom możliwość korzystania ze wszystkich korzyści, jakie daje jednolity rynek;

27.

wzywa Komisję do zajęcia się kwestią utrzymujących się przeszkód w przypadku zmiany banku przez konsumentów oraz do znalezienia sposobów ich zlikwidowania, takich jak utworzenie ogólnounijnego systemu przenoszenia numeru konta bankowego;

28.

odnotowuje znaczenie, jakie dla konsumentów posiadających konta bankowe mają przejrzyste opłaty bankowe, krótsze terminy wykonania transakcji i prostsze procedury przenoszenia kont bankowych;

29.

zauważa, że około 30 milionów obywateli UE nie ma dostępu do podstawowych usług bankowych i wzywa Komisję do przedstawienia wniosku zapowiedzianego przez Komisję w Akcie o jednolitym rynku i w programie prac Komisji na rok 2011 r.;

30.

podkreśla potrzebę opracowania strategii politycznych dotyczących konsumentów, które uwzględniałyby cechy szczególne słabszych grup konsumentów;

31.

domaga się określenia wyraźnych powiązań między strategią a programem w zakresie polityki konkurencji oraz wzywa do podjęcia wspólnych działań w tym celu, tak by konsumenci mogli korzystać z usług lepiej dostosowanych do ich potrzeb i świadczonych według lepszych warunków;

32.

podkreśla pilną potrzebę zwiększenia ogólnego poziomu bezpieczeństwa produktów konsumpcyjnych w UE, zwłaszcza w ramach zbliżającego się przeglądu dyrektywy w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów; wzywa Komisję, aby we współpracy z właściwymi agencjami UE bliżej przyjrzała się kwestiom dotyczącym wpływu substancji chemicznych na zdrowie konsumentów, oporności na antybiotyki i nanotechnologiom, na podstawie obowiązującego w tych obszarach prawodawstwa unijnego;

33.

podkreśla też potrzebę zwiększenia norm bezpieczeństwa dla zabawek i apeluje do państw członkowskich o szybką transpozycję i pełne wdrożenie nowej dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa zabawek;

34.

wzywa Komisję, by zgodnie z zapisami rezolucji w sprawie jednolitego rynku sprzyjającego przedsiębiorstwom i wzrostowi gospodarczemu opracowała wspólny system oceny i oznakowania, bazujący na całym cyklu życia produktu, przede wszystkim aby uprościć i zharmonizować systemy oraz ograniczyć koszty fragmentacji dla przedsiębiorstw i konsumentów, a także zapobiec zjawisku występowania reklam wprowadzających w błąd;

35.

apeluje o lepsze gwarancje bezpieczeństwa produktów, zwłaszcza w handlu elektronicznym na wewnętrznym rynku;

36.

apeluje o wzmocniony oraz bardziej skuteczny i przejrzysty dla konsumentów wspólnotowy system szybkiego informowania (RAPEX), aby zwiększyć ogólną świadomość zagrożeń, jakie niosą ze sobą określone produkty konsumpcyjne, a także umożliwić przedsiębiorstwom i organom celnym podejmowanie szybkich i odpowiednich działań;

37.

odnotowuje w związku z tym znaczenie przejrzystości i wiarygodności rynków, poprawy standardów zawodowych i unikania konfliktów interesu w świadczeniu usług finansowych dla konsumentów, oraz podstawową rolę edukacji finansowej;

38.

podkreśla znaczenie dostępu do edukacji finansowej i doradztwa finansowego i apeluje o poprawę uregulowań prawnych dotyczących usług doradztwa finansowego;

39.

zwraca uwagę, że nowe europejskie organy nadzoru mają wyraźnie określone uprawnienia i obowiązki w zakresie ochrony konsumentów w obszarze usług finansowych, oraz oczekuje, że strategia będzie te zadania odzwierciedlała i rozwijała możliwości europejskich organów nadzoru w zakresie ochrony konsumentów, wykorzystując obecne najlepsze praktyki organów krajowych i zapewniając odpowiedni udział zainteresowanych podmiotów, zwłaszcza przedstawicieli konsumentów;

40.

domaga się określenia wysokiego poziomu ochrony konsumentów w całej UE, aby jeszcze bardziej wzmocnić rynek wewnętrzny w dziedzinie usług finansowych i zlikwidować praktyki protekcjonistyczne;

41.

apeluje o przyznanie ukierunkowanego finansowania na projekty badawcze dotyczące konsumentów, szczególnie w dziedzinie zachowań konsumenckich oraz gromadzenia danych, aby pomóc w opracowywaniu strategii politycznych, które spełniają potrzeby konsumentów;

42.

proponuje zwiększenie europejskiego wsparcia na rzecz badań w sektorach wschodzących, takich jak zielona i etyczna konsumpcja, oraz na rzecz wspólnego korzystania z dóbr konsumpcyjnych codziennego użytku (samochody, rowery, domowe urządzenia gospodarstwa domowego itd.);

43.

wzywa Komisję do kontynuowania prac nad kwestiami takimi jak sprzedaż towarów i nieuczciwe warunki umów, przegląd przepisów dotyczących nieuczciwych praktyk handlowych, dyrektywa w sprawie kredytu konsumenckiego, dyrektywa w sprawie reklamy wprowadzającej w błąd oraz szerzej zakrojona kwestia dotycząca tego, czy przepisy odnoszące się do nieuczciwych praktyk handlowych powinny mieć zastosowanie do stosunków między przedsiębiorstwami; apeluje do państw członkowskich o pełne i poprawne wdrożenie przepisów i prawodawstwa w sprawie rynku wewnętrznego, a szczególnie dyrektywy w sprawie praw konsumentów, dyrektywy o handlu elektronicznym oraz rozporządzenia w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności;

44.

wzywa Komisję do uwypuklenia w programie na rzecz praw konsumentów znaczenia standaryzacji, aby uprościć złożone procesy i złożone informacje dla konsumentów na przykład temat usług, oraz do dopilnowania, by w działania te włączyły się zarówno organizacje konsumentów, jak i władze krajowe;

45.

wzywa Komisję, aby w programie na rzecz praw konsumentów uwzględniła element dostępności, aby najsłabszym grupom zagwarantować dostęp do podstawowych niezbędnych im towarów i usług;

46.

zaznacza, że osoby starsze i niepełnosprawne nadal stają wobec problemów dotyczących bezpieczeństwa i dostępu w kontekście podstawowych towarów i usług; w związku z tym wskazuje, że można skutecznie stosować normy, aby udostępniać te towary i usługi możliwie największej liczbie konsumentów, bez względu na ich wiek czy zdolności fizyczne;

47.

wzywa Komisję do uwzględnienia w programie na rzecz praw konsumentów perspektywy płci, zgodnie ze zobowiązaniem do uwzględniania aspektu płci jako integralnej części procesu formułowania zasad polityki; wzywa Komisję do dopilnowania, by w programie na rzecz praw konsumentów wykluczono wszelką dyskryminację ze względu na płeć przy dostępie do towarów i usług, a także ich dostarczaniu;

48.

wzywa Komisję do zajęcia się kwestią dotyczącą sposobu, w jaki spożycie prywatne może przybrać bardziej zrównoważony charakter, w celu promowania innowacji, wzrostu gospodarczego oraz gospodarki niskoemisyjnej, przy zachowaniu celu określonego w strategii „Europa 2020”; jest zdania, że szczególną uwagę poświęcić należy inteligentnym systemom energetycznym: stosowanie nowych technologii powinno umożliwiać wszystkim użytkownikom sieci uczestnictwo w wewnętrznym rynku energii, aby oszczędzać energię oraz redukować jej koszty, zapewniając przy tym dostawy energii dla słabszych konsumentów;

49.

wzywa Komisję, państwa członkowskie i zainteresowane strony do koordynacji wysiłków, aby lepiej informować konsumentów o bardziej skutecznych sposobach nabywania i konsumpcji żywności, aby zapobiegać zjawisku marnotrawienia żywności i je zwalczać;

50.

podkreśla znaczenie oceny wpływu liberalizacji na zadowolenie konsumentów i w związku z tym wzywa do oceny funkcjonowania rynku energii;

51.

zachęca Komisję, aby dalej wspierała oraz zwracała uwagę na działalność Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich, które powinny odgrywać kluczową rolę w informowaniu konsumentów o ich prawach, a także wspierać ich w przypadku złożenia skargi; podkreśla kluczową rolę, jaką odgrywa transgraniczna sieć egzekwowania i współpracy przy zapewnianiu należytej ochrony konsumentów oraz rozwijaniu współpracy właściwych organów krajowych;

52.

wzywa Komisję, by skorzystała z wszelkich uprawnień przynależnych jej na mocy Traktatów, aby poprawić transpozycję, stosowanie i egzekwowanie wszystkich unijnych przepisów dotyczących konsumentów; wzywa państwa członkowskie do zwiększenia wysiłków, aby w pełni i poprawnie wdrażać wspomniane przepisy;

53.

apeluje o bardziej dostępne i skuteczniejsze mechanizmy dochodzenia roszczeń, takie jak alternatywne metody rozwiązywania sporów, powództwo zbiorowe czy rozstrzyganie sporów dla elektronicznych transakcji handlowych, aby wzmocnić pozycję konsumentów w całej UE; odnotowuje z zaniepokojeniem, że obecny brak kompensacji to zasadnicza luka prawna w systemie, ponieważ umożliwia zachowanie przez przedsiębiorstwa handlowe zysków uzyskanych niezgodnie z prawem;

54.

domaga się dostępnych i skutecznych mechanizmów dochodzenia roszczeń dla konsumentów europejskich, gdyż są one niezbędne do zlikwidowania przeszkód na rynku wewnętrznym, w szczególności w odniesieniu do handlu elektronicznego, i wzywa Komisję do przedstawienia jednego lub kilku wniosków w ramach zwyczajnej procedury ustawodawczej, tak aby zapewnić odpowiednie zaangażowanie Parlamentu;

55.

z zadowoleniem przyjmuje trwające prace nad rozwojem europejskiego systemu alternatywnych metod rozwiązywania sporów, z wykorzystaniem istniejących systemów krajowych i biznesowych, aby połączyć wysoki poziom ochrony konsumentów ze sprawiedliwymi warunkami handlu dla przedsiębiorców;

56.

wzywa Komisję do skorzystania z najlepszych praktyk państw członkowskich, takich jak nordycki rzecznik praw obywatelskich, oraz do rozważenia możliwości nadania sieci europejskich ośrodków konsumenckich uprawnień w zakresie nadzoru prawnego w dziedzinie rozwiązywania sporów konsumenckich;

57.

jest zdania, że taki system sprzyjać będzie jednolitemu rynkowi i zapewni konsumentom sprawiedliwy system odwoławczy w przypadku sporów transgranicznych, budując tym samym zaufanie pomiędzy konsumentem a przemysłem i unikając kosztownych postępowań sądowych zarówno dla przedsiębiorstw, jak i konsumenta;

58.

wzywa Komisję do zainicjowania debaty międzyinstytucjonalnej na temat odpowiednich kroków naprzód w celu zwiększenia ochrony prawnej konsumentów w odniesieniu do transakcji rynkowych, z należytym uwzględnieniem podejścia, które zostało określone w dyrektywie w sprawie praw konsumentów;

59.

podkreśla, iż konieczne jest, aby przyszłe wieloletnie ramy finansowe na okres po roku 2013 uwzględniały odpowiednie finansowanie środków na rzecz realizacji celów określonych w niniejszym sprawozdaniu, jak również w przyszłym programie na rzecz praw konsumentów; zaznacza, że aby organizacje konsumentów mogły reprezentować konsumentów we wszystkich państwach członkowskich UE, niezbędne jest odpowiednie i gwarantowane finansowanie unijne;

60.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

31.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 153/35

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 marca 2011 r. zatytułowany „Zielona księga w sprawie gier hazardowych oferowanych w internecie w obrębie rynku wewnętrznego” (COM(2011)0128),

—

uwzględniając art. 51, 52 i 56 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając protokół w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności, załączony do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając odpowiednie orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (1),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 10 grudnia 2010 r. oraz sprawozdania okresowe francuskiej, szwedzkiej, hiszpańskiej i węgierskiej prezydencji Rady w sprawie ram obowiązujących w sektorze gier hazardowych i zakładów w państwach członkowskich UE,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 marca 2009 r. w sprawie integralności w sektorze gier hazardowych oferowanych w internecie (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 maja 2008 r. w sprawie białej księgi na temat sportu (3),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (4),

—

uwzględniając dyrektywę 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniającą dyrektywę Rady 84/450/EWG, dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE i 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (5),

—

uwzględniając dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 maja 1997 r. w sprawie ochrony konsumentów w przypadku umów zawieranych na odległość (6),

—

uwzględniając dyrektywę 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu (7),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 czerwca 2011 r. w sprawie walki z korupcją w Unii Europejskiej (COM(2011)0308),

—

uwzględniając dyrektywę 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (8),

—

uwzględniając dyrektywę 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotyczącą przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (9),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 stycznia 2011 r. pt. „Rozwijanie europejskiego wymiaru sportu”(COM(2011)0012),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (10),

—

uwzględniając dyrektywę 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotyczącą usług na rynku wewnętrznym (11),

—

uwzględniając dyrektywę 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (12),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz Komisji Prawnej (A7–0342/2011),

A.

mając na uwadze, że sektor usług hazardowych oferowanych w internecie cały czas wykazuje tendencję wzrostową i w pewnym stopniu umyka spod kontroli rządów w państwach, w których usługi te są oferowane obywatelom; mając na uwadze, że sektor ten nie stanowi rynku jak każdy inny ze względu na ryzyko, jakie niesie za sobą w odniesieniu do ochrony konsumentów i zwalczania przestępczości zorganizowanej,

B.

mając na uwadze, że – zgodnie z zasadą pomocniczości – nie istnieje żaden konkretny europejski akt prawny regulujący gry hazardowe oferowane w internecie,

C.

mając na uwadze, że usługi w zakresie gier hazardowych są objęte licznymi aktami prawnymi UE, takimi jak dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych, dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych, dyrektywa w sprawie sprzedaży na odległość, dyrektywa w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy, dyrektywa w sprawie ochrony danych, dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej, a także dyrektywa w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej,

D.

mając na uwadze, że sektor gier hazardowych jest różnorodnie regulowany w poszczególnych państwach członkowskich, co z jednej strony utrudnia regulowanym dostawcom usług zgodne z prawem świadczenie usług w zakresie gier hazardowych na zasadzie transgranicznej, a z drugiej strony utrudnia organom regulacyjnym ochronę konsumentów oraz zwalczanie przestępczości związanej z grami hazardowymi i zwalczanie związanych z nimi potencjalnych przestępstw na szczeblu UE,

E.

mając na uwadze, że wartość dodana europejskiego podejścia w zakresie zwalczania przestępczości i oszustw ma szczególne znaczenie, zwłaszcza w odniesieniu do ochrony uczciwości w sporcie oraz ochrony graczy i konsumentów,

F.

mając na uwadze, że art. 56 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej gwarantuje swobodę świadczenia usług, ale że ze względu na szczególny charakter gier hazardowych oferowanych w internecie zostały one wyłączone z zakresu dyrektyw w sprawie handlu elektronicznego, usług i praw konsumentów,

G.

mając na uwadze, że pomimo wyjaśnienia przez Trybunał Sprawiedliwości wielu ważnych kwestii prawnych dotyczących gier hazardowych oferowanych w internecie w UE, pozostaje niepewność prawna w odniesieniu do wielu innych kwestii, które można rozstrzygnąć jedynie na szczeblu politycznym; mając na uwadze, że ta niepewność prawna doprowadziła do znaczącego zwiększenia dostępności nielegalnych ofert gier hazardowych oraz związanych z nimi zagrożeń,

H.

mając na uwadze, że w sytuacji, gdy gry hazardowe oferowane w internecie nie są odpowiednio uregulowane, mogą wiązać się z większym ryzykiem uzależnienia niż tradycyjne gry hazardowe oferowane w obecności gracza, powodując m.in. łatwiejszy dostęp oraz brak kontroli społecznej,

I.

mając na uwadze, że konsumentów należy edukować w zakresie potencjalnej szkodliwości gier hazardowych oferowanych w internecie i chronić przed zagrożeniami występującymi w tym obszarze, a szczególnie przed uzależnieniem, nadużyciami, oszustwami oraz hazardem małoletnich,

J.

mając na uwadze, że gry hazardowe stanowią istotne źródło przychodów, które większość państw członkowskich przekazuje na cele społeczne i dobroczynne, takie jak finansowanie sportu,

K.

mając na uwadze, że koniecznie należy zapewnić uczciwość sportu poprzez nasilenie walki z korupcją i zjawiskiem ustawiania wyników,

L.

mając na uwadze, że aby osiągnąć te cele konieczne jest wprowadzenie wspólnych mechanizmów kontroli nad zawodami sportowymi i przepływami finansowymi oraz mechanizmów nadzoru na skalę Unii Europejskiej,

M.

mając na uwadze, że zasadnicze znaczenie ma także współpraca międzynarodowa między wszystkimi zainteresowanymi stronami (instytucje, związki sportowe, bukmacherzy) w celu wymiany dobrych praktyk,

1.

wyraża zadowolenie z podjętej przez Komisję Europejską inicjatywy dotyczącej rozpoczęcia konsultacji społecznych w ramach zielonej księgi w sprawie zakładów i gier hazardowych oferowanych w internecie, które to konsultacje umożliwią prowadzenie pragmatycznej i realistycznej debaty w sprawie przyszłości przedmiotowego sektora w Europie;

2.

wyraża zadowolenie z wyjaśnienia przedstawionego przez Komisję, zgodnie z którym proces polityczny zapoczątkowany opublikowaniem zielonej księgi nie ma absolutnie na celu deregulacji ani liberalizacji gier hazardowych oferowanych w internecie;

3.

przypomina o rosnącym znaczeniu gospodarczym sektora gier hazardowych w internecie, z którego roczne wpływy przekroczyły 6 mld EUR w 2008 r., co stanowi 45 % całkowitego rynku światowego; podobnie jak Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uważa, że chodzi tutaj o działalność gospodarczą o szczególnym charakterze; przypomina, że wzrost ten pociąga za sobą rosnący koszt społeczny związany z uzależnieniem od gier hazardowych i stosowaniem nielegalnych praktyk;

4.

jest zdania, że skuteczna regulacja sektora gier hazardowych oferowanych w internecie w szczególności przyczyni się do:

5.

ocenia, że przepisy te umożliwiłyby zapewnienie atrakcyjności zawodów sportowych z punktu widzenia konsumentów i widzów, jak również zapewnienie dalszej wiarygodności wyników sportowych oraz prestiżu, jakim cieszą się zawody sportowe;

6.

podkreśla opinię Trybunału Sprawiedliwości (13), zgodnie z którą internet jest jedynie kanałem służącym oferowaniu gier losowych, wyposażonym w zaawansowane technologie, które mogą być wykorzystywane do ochrony konsumentów i utrzymania porządku publicznego, choć nie narusza to możliwości podjęcia przez państwa członkowskie decyzji o odrębnym podejściu do kwestii uregulowania gier hazardowych oferowanych w internecie i pozostawia im możliwość ograniczenia lub wykluczenia niektórych usług oferowanych konsumentom;

7.

podkreśla, że zasada pomocniczości ma zastosowanie do wszystkich regulacji w tym sektorze i powinna stanowić dla nich podstawę, biorąc pod uwagę różne tradycje i kultury w państwach członkowskich; musi być ona rozumiana jako zasada „aktywnej pomocniczości”, w ramach której władze krajowe ze sobą współpracują; twierdzi jednak, że zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości dotyczącym hazardu zasada ta dotyczy przestrzegania, w miarę możliwości, przepisów rynku wewnętrznego;

8.

jest zdania, że atrakcyjne i dobrze uregulowane świadczenie usług w zakresie gier hazardowych, oferowanych zarówno w internecie, jak i w ramach tradycyjnych fizycznych kanałów świadczenia usług w tym zakresie, jest niezbędne, aby dopilnować, by konsumenci nie korzystali z usług operatorów niespełniających krajowych wymogów licencyjnych;

9.

odrzuca zatem europejski akt prawny dotyczący jednolitej regulacji całego sektora gier hazardowych oferowanych w internecie, przy czym jest jednak zdania, że oprócz regulacji krajowych jednolite podejście europejskie w niektórych dziedzinach byłoby rozsądne, zważywszy na transgraniczny charakter usług w zakresie gier hazardowych;

10.

uznaje pozostawioną państwom członkowskim swobodę w zakresie organizacji gier hazardowych z jednoczesnym poszanowaniem podstawowych zasad niedyskryminacji i proporcjonalności zawartych w Traktacie UE; w tym kontekście wyraża poszanowanie dla podjętej przez różne państwa członkowskie decyzji o zakazie wszelkich lub niektórych rodzajów gier hazardowych w internecie lub o utrzymaniu monopolu państwa w tym sektorze, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości, tak długo jak nie zostanie przyjęte spójne podejście;

11.

zaznacza, że Trybunał Sprawiedliwości wielokrotnie uznał, że udzielenie praw wyłącznych dostawcy usług podlegającemu ścisłej kontroli władz publicznych może umożliwić lepszą ochronę konsumentów przed oszustwami i skuteczniejszą walkę z przestępczością związaną z sektorem gier hazardowych oferowanych w internecie;

12.

zaznacza, że sektor gier hazardowych w internecie jest działalnością gospodarczą szczególnego rodzaju, w odniesieniu do której mogą mieć zastosowanie, nie bez ograniczeń, reguły rynku wewnętrznego, a mianowicie swoboda przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług; uznaje jednak spójne orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym podkreśla się, że kontrole krajowe powinny być prowadzone i stosowane w konsekwentny, proporcjonalny i niedyskryminujący sposób;

13.

podkreśla z jednej strony, że operatorzy oferujący gry hazardowe w internecie mają obowiązek przestrzegać w każdych okolicznościach ustawodawstwa krajów, w których te gry funkcjonują, a z drugiej strony, że państwa członkowskie powinny zachować prawo przyjmowania środków do przeciwdziałania nielegalnym grom hazardowym w internecie, w celu wdrażania ustawodawstwa krajowego i uniemożliwienia nielegalnym operatorom dostępu do rynku;

14.

jest zdania, że zasada wzajemnego uznawania zezwoleń na rynku gier hazardowych nie ma zastosowania, lecz mimo wszystko nalega, by - w kontekście rynku wewnętrznego - państwa członkowskie, które otwierają sektor gier hazardowych oferowanych w internecie na konkurencję ze strony wszystkich lub niektórych rodzajów gier hazardowych online, zapewniły przejrzystość oraz umożliwiły niedyskryminującą konkurencję; w takim wypadku sugeruje, by państwa członkowskie wdrożyły taki model udzielania zezwoleń, który umożliwiałby wnioskowanie o udzielenie zezwolenia europejskim dostawcom usług w zakresie gier hazardowych, którzy spełniają warunki określone przez przyjmujące państwo członkowskie; uważa, że w państwach członkowskich, w których występuje system udzielania zezwoleń, można by wprowadzić procedury wnioskowania o zezwolenie zmniejszające obciążenia administracyjne poprzez unikanie niepotrzebnego powielania w zakresie wymogów i kontroli prowadzonych w innych państwach członkowskich, przy jednoczesnym zapewnieniu pierwszeństwa organu regulacyjnego państwa członkowskiego, w którym złożono wniosek o udzielenie zezwolenia; w związku z tym uważa, że konieczne jest zwiększenie zaufania między krajowymi organami regulacyjnymi poprzez intensywniejszą współpracę administracyjną; uznaje ponadto decyzję niektórych państw członkowskich o określeniu liczby operatorów usług, rodzajów oraz liczby oferowanych gier, tak aby chronić konsumentów i zapobiegać przestępstwom, pod warunkiem że ograniczenia te są proporcjonalne oraz że odzwierciedlają chęć ograniczenia działalności w tej dziedzinie w sposób spójny i systematyczny;

15.

w kontekście zasady „aktywnej pomocniczości” wzywa Komisję do rozważenia wszystkich dostępnych na szczeblu europejskim narzędzi i środków na rzecz ochrony konsumentów najbardziej podatnych na ryzyko, zapobiegania uzależnieniom oraz walki z nielegalnymi dostawcami usług hazardowych, w tym do rozważenia sformalizowanej współpracy pomiędzy krajowymi organami regulacyjnymi, wspólnych standardów dla operatorów lub dyrektywy ramowej; jest zdania, że pierwszym krokiem w tym kierunku mógłby być uzgodniony pomiędzy organami regulacyjnymi a operatorami ogólnoeuropejski kodeks postępowania w zakresie gier hazardowych oferowanych w internecie;

16.

uważa, że ogólnoeuropejski kodeks postępowania w sprawie gier hazardowych oferowanych w internecie powinien obejmować prawa i obowiązki zarówno dostawcy usług, jak i konsumenta; jest zdania, że taki kodeks postępowania powinien pomóc w zapewnieniu odpowiedzialności w sektorze gier hazardowych, wysokiego poziomu ochrony graczy, szczególnie w przypadku osób nieletnich i innych osób szczególnie podatnych na ryzyko związane z grami hazardowymi, wsparcia mechanizmów, które zarówno na szczeblu UE, jak i krajowym, wspierają zwalczanie cyberprzestępczości, oszustw oraz reklamy wprowadzającej w błąd, i ostatecznie doprowadzić do ustanowienia ram zasad i przepisów zapewniających równą ochronę konsumentów w całej UE;

17.

podkreśla, że państwa członkowskie powinny podejmować więcej działań w celu uniemożliwiania świadczenia usług przez nielegalnych dostawców w zakresie gier hazardowych oferowanych w internecie, np. poprzez sporządzenie „czarnej listy” takich dostawców; wzywa Komisję do zbadania możliwości przedstawienia prawnie wiążących narzędzi zobowiązujących banki, wystawców kart kredytowych oraz innych uczestników systemu płatności w UE do blokowania, na podstawie krajowych czarnych list, transakcji pomiędzy ich klientami a dostawcami usług hazardowych, którzy nie posiadają zezwolenia podlegającego ich jurysdykcji, nie utrudniając jednocześnie transakcji zawieranych legalnie;

18.

uznaje prawo państw członkowskich do stosowania szerokiego wachlarza środków represji w przypadku nielegalnych ofert w zakresie gier hazardowych w internecie; celem zwiększenia efektywności zwalczania takich ofert popiera wprowadzenie zasady regulacyjnej, na mocy której przedsiębiorstwo hazardowe może działać (lub ubiegać się o wymagane zezwolenie krajowe) w danym państwie członkowskim tylko wówczas, gdy jego działalność nie jest niezgodna z prawem innego państwa członkowskiego UE;

19.

wzywa Komisję, strażnika traktatów, oraz państwa członkowskie, by nadal skutecznie kontrolowały przestrzeganie prawa UE;

20.

zauważa, że od 2008 r. można było poczynić więcej postępów w pracach nad nierozstrzygniętymi przypadkami naruszeń i że żadne państwo członkowskie nie zostało pozwane do Trybunału Sprawiedliwości; nalega, by Komisja nadal prowadziła postępowanie wyjaśniające dotyczące możliwych niezgodności ustawodawstwa państw członkowskich w sprawie gier hazardowych (oferowanych w internecie i poza nim) z TFUE oraz, jeżeli to konieczne, kontynuowała postępowania w sprawie przypadków naruszeń, które toczą się od 2008 r. w celu zapewnienia takiej zgodności; przypomina, że Komisja w swej funkcji strażnika traktatów ma obowiązek szybkiego podejmowania działań po otrzymaniu skarg w sprawie naruszeń swobód zagwarantowanych w traktatach;

21.

wzywa zatem do silnego pogłębienia współpracy pomiędzy krajowymi organami regulacyjnymi, przy udzieleniu im wystarczających uprawnień, koordynowanego przez Komisję Europejską, w celu opracowania wspólnych standardów oraz wspólnego wystąpienia przeciwko operatorom gier hazardowych oferowanych w internecie, prowadzącym działalność bez wymaganego zezwolenia krajowego; krajowe rozwiązania wyspowe są nieskuteczne zwłaszcza w kontekście identyfikowania graczy znajdujących się na czarnej liście oraz zwalczania prania pieniędzy, oszustw przy przyjmowaniu zakładów i innej przestępczości zorganizowanej; w tym kontekście: jest zdania, że wprowadzenie w każdym państwie członkowskim organu regulacyjnego dysponującego wystarczającymi kompetencjami stanowi konieczny krok na drodze do skuteczniejszej współpracy regulacyjnej; system wymiany informacji na rynku wewnętrznym mógłby posłużyć za podstawę skuteczniejszej współpracy między krajowymi organami regulacyjnymi; odnotowuje podejmowane przez krajowe organy regulacyjne inicjatywy na rzecz ściślejszej współpracy, takie jak sieć GREF i Europejska Platforma Organów Regulacyjnych; wzywa do ściślejszej współpracy i lepszej koordynacji między państwami członkowskimi UE, Europolem i Eurojustem w zwalczaniu nielegalnych gier hazardowych, oszustw, prania pieniędzy i innych przestępstw finansowych w dziedzinie gier hazardowych oferowanych w internecie;

22.

jest zdania, że poszczególne formy gier hazardowych w internecie - takie jak szybkie interaktywne gry hazardowe, w przypadku których ruchy wykonywane są co kilka sekund, zakłady oraz loterie obejmujące cotygodniowe losowanie - różnią się między sobą i wymagają opracowania różnych rozwiązań, jako że niektóre formy gier hazardowych dostarczają więcej okazji do popełniania nadużyć niż inne; zwraca uwagę w szczególności, że możliwość prania pieniędzy zależy od poziomu bezpieczeństwa procedur identyfikacji, rodzaju gry oraz wykorzystywanych metod zapłaty, co sprawia, że w przypadku niektórych gier konieczne jest monitorowanie w czasie rzeczywistym i przeprowadzanie ściślejszej kontroli niż w przypadku innych form gier;

23.

podkreśla konieczność rozwiązania problemu ochrony kont założonych przez konsumentów w celu korzystania z gier hazardowych online w razie, gdy usługodawca staje się niewypłacalny; w związku z tym sugeruje, aby ewentualne przyszłe ustawodawstwo dążyło do ochrony wpłat w razie nałożenia na strony internetowe grzywien lub wszczęcia przeciw nim postępowania sądowego;

24.

wzywa Komisję do wspierania konsumentów dotkniętych nielegalnymi praktykami oraz do oferowania im wsparcia prawnego;

25.

zaleca wprowadzenie ogólnoeuropejskich jednolitych norm minimalnych w zakresie identyfikacji elektronicznej; uważa, że rejestracja powinna przebiegać w sposób umożliwiający ustalenie tożsamości gracza, a jednocześnie zapewniający graczowi maksymalnie jedno konto hazardowe w jednym przedsiębiorstwie hazardowym; podkreśla, że solidne systemy rejestracji i weryfikacji to kluczowe narzędzia służące zapobieganiu nadużyciom w korzystaniu z gier hazardowych oferowanych w internecie, takim jak pranie pieniędzy;

26.

jest zdania, że niezbędne jest przyjęcie wspólnych standardów ochrony konsumentów, tak aby skuteczniej chronić konsumentów (a zwłaszcza młodych graczy oraz graczy najbardziej podatnych na ryzyko) przed negatywnymi aspektami gier hazardowych online; w tym kontekście podkreśla, że przed umożliwieniem podjęcia jakiejkolwiek aktywności hazardowej należy wprowadzić proces kontroli i ochrony, obejmujący m.in. weryfikację wieku, ograniczenia dotyczące płatności elektronicznych, przelewu środków między kontami hazardowymi, a w przypadku operatorów gier - wymóg umieszczania na stronach internetowych, na których oferowane są gry, informacji na temat wymaganego prawem wieku pozwalającego na uprawianie hazardu, a także informacji na temat zachowań wysokiego ryzyka, hazardu kompulsywnego i krajowych punktów kontaktowych.

27.

wzywa do stosowania skutecznych metod przy rozwiązywaniu problemu hazardu, między innymi w oparciu o zakazy uprawiania gier hazardowych i obowiązkowe limity wydatków w danym okresie, ustalane jednak przez samego klienta; podkreśla ponadto, że jeżeli limit wydatków ma zostać podniesiony, to powinien on zacząć obowiązywać z opóźnieniem;

28.

podkreśla, że uzależnienie od gier hazardowych jest w rzeczywistości zaburzeniem zachowania, które może dotyczyć do 2 % ludności w niektórych krajach; w związku z tym apeluje o zbadanie rozmiarów tego problemu we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej, by zyskać podstawy do opracowania zintegrowanej polityki ochrony konsumentów przed uzależnieniem; uważa, że natychmiast po utworzeniu konta hazardowego musi zostać udostępniona informacja na temat gier hazardowych, odpowiedzialnego uprawiania hazardu oraz możliwości leczenia uzależnienia od hazardu;

29.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapoznania się z analizami przeprowadzonymi już w tej dziedzinie, do skoncentrowania się na badaniach analizujących przypadki, powstawanie i leczenie uzależnienia od hazardu, do zgromadzenia i opublikowania danych statystycznych dotyczących rynków gier hazardowych oferowanych w ramach wszystkich kanałów (internetowych i pozainternetowych) oraz uzależnienia od hazardu, tak aby opracować wszechstronne dane na temat całego rynku gier hazardowych w UE; podkreśla zapotrzebowanie na pochodzące z niezależnych źródeł dane statystyczne dotyczące w szczególności uzależnienia od hazardu;

30.

wzywa Komisję do rozpoczęcia tworzenia sieci organizacji krajowych opiekujących się osobami uzależnionymi od hazardu w celu umożliwienia wymiany doświadczeń i sprawdzonych praktyk;

31.

zauważa, że zgodnie z niedawno opublikowaną analizą (14) sektor gier hazardowych został określony jako sektor, w którym najczęściej odczuwalny jest brak alternatywnego systemu rozwiązywania sporów; sugeruje zatem, by krajowe agencje regulacyjne mogły ustanawiać alternatywne systemy rozwiązywania sporów w przypadku sektora gier hazardowych oferowanych w internecie;

32.

stwierdza, że chociaż ryzyko oszustw w zawodach sportowych istniało od zawsze, to zwiększyło się ono z chwilą pojawienia się sektora zakładów bukmacherskich online i stanowi zagrożenie dla uczciwości w sporcie; jest zatem zdania, że należy opracować wspólną definicję oszustw sportowych i karać za oszustwa w zakładach bukmacherskich w całej Europie jak za przestępstwa kryminalne;

33.

domaga się opracowania instrumentów służących zacieśnieniu transgranicznej współpracy policyjnej i sądowej, obejmującej wszystkie właściwe władze państw członkowskich, posiadające uprawnienia w zakresie zapobiegania zjawiskom ustawiania wyników w związku z zakładami sportowymi, ich wykrywania i ścigania; w tym kontekście wzywa państwa członkowskie do rozważenia możliwości powołania specjalnych służb ścigania zajmujących się przede wszystkim badaniem przypadków ustawiania wyników; stwierdza, że należy rozważyć ramy współpracy z organizatorami zawodów sportowych w celu ułatwienia wymiany informacji między sportowymi organami dyscyplinarnymi a organami publicznymi zajmującymi się dochodzeniem i ściganiem, np. poprzez stworzenie sieci i krajowych punktów kontaktowych odpowiedzialnych za kwestie ustawiania wyników; w stosownych przypadkach powinno się to odbywać we współpracy z operatorami gier hazardowych;

34.

ocenia w związku z tym, że należy opracować na szczeblu europejskim wspólną definicję oszustwa w sporcie oraz włączyć tego rodzaju oszustwa do prawa karnego we wszystkich państwach członkowskich;

35.

wyraża zaniepokojenie związkami organizacji przestępczych z rozwojem procederu ustawiania wyników w kontekście internetowych zakładów bukmacherskich oraz wykorzystywaniem uzyskiwanych dzięki temu zysków na inne rodzaje działalności przestępczej;

36.

odnotowuje, że kilka państw europejskich przyjęło już rygorystyczne ustawodawstwo przeciwdziałające praniu pieniędzy poprzez sportowe zakłady bukmacherskie, oszustwom w sporcie (klasyfikując je jako konkretny czyn zabroniony pod groźbą kary) oraz konfliktom interesów bukmacherów i klubów sportowych, zespołów, a także czynnych sportowców;

37.

odnotowuje, że internetowi operatorzy licencjonowani w UE odgrywają już rolę w kontekście identyfikacji potencjalnych przypadków korupcji w sporcie;

38.

podkreśla znaczenie edukacji dla ochrony uczciwości w sporcie; wzywa państwa członkowskie oraz związki sportowe do odpowiedniego informowania i edukowania sportowców oraz konsumentów, począwszy od najmłodszych lat i na wszystkich szczeblach (zarówno amatorskich, jak i zawodowych);

39.

ma świadomość szczególnie istotnego znaczenia wkładu dochodów z gier hazardowych na rzecz finansowania sportu na wszystkich szczeblach zawodowych i amatorskich w państwach członkowskich, w tym środków ochrony integralności współzawodnictwa sportowego przed manipulacją zakładami; zwraca się do Komisji o zbadanie alternatywnych rozwiązań dotyczących finansowania, przy jednoczesnym poszanowaniu praktyk w państwach członkowskich, zapewniających trwałe powiązanie wpływów finansowych z zakładów sportowych z ochroną integralności współzawodnictwa sportowego przed manipulacją zakładami, mając na uwadze, że żaden mechanizm finansowy nie powinien prowadzić do sytuacji, w której tylko kilka zawodowych i szeroko transmitowanych dyscyplin odnosi korzyści, a pozostałe, szczególnie sporty masowe, znalazłyby się w sytuacji zmniejszenia finansowania pochodzącego z zakładów sportowych;

40.

potwierdza swoje stanowisko, że zakłady sportowe stanowią formę komercyjnego wykorzystywania zawodów sportowych; zaleca zabezpieczenie zwodów sportowych przed wszelkim nieuprawnionym wykorzystaniem komercyjnym, w szczególności poprzez uznanie praw własności organizatorów zawodów sportowych, nie tylko w celu zapewnienia sprawiedliwego zwrotu finansowego z korzyścią dla sportu zawodowego i amatorskiego na wszystkich poziomach, lecz także jako instrumentu umożliwiającego walkę z oszustwami w sporcie, a zwłaszcza ze zjawiskiem ustawiania wyników;

41.

podkreśla, że zawarcie prawnie wiążących umów między organizatorami zawodów sportowych a dostawcami usług w zakresie gier hazardowych oferowanych w internecie umożliwiłoby zapewnienie bardziej zrównoważonych stosunków między dwiema stronami;

42.

podkreśla znaczenie przejrzystości w sektorze gier hazardowych w internecie; w związku z tym zastanawia się nad corocznym obowiązkiem sprawozdawczym, który powinien wykazywać m.in. jakie działania użyteczności publicznej lub imprezy sportowe są finansowane lub sponsorowane z dochodów pochodzących z hazardu; zwraca się do Komisji Europejskiej o zbadanie możliwości obowiązkowego corocznego składania sprawozdań;

43.

wskazuje na potrzebę zapewnienia wiarygodnej alternatywy dla nielegalnych usług w zakresie gier hazardowych; podkreśla konieczność opracowania pragmatycznych rozwiązań w odniesieniu do reklamowania i sponsorowania imprez sportowych przez operatorów gier hazardowych w internecie; wyraża opinię, że należy przyjąć wspólne standardy reklamowe, które zapewnią odpowiednią ochronę najbardziej narażonym na ryzyko konsumentom i jednocześnie umożliwią sponsorowanie imprez międzynarodowych;

44.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi podmiotami działającymi w sektorze sportu, tak aby identyfikować odpowiednie mechanizmy niezbędne do zachowania uczciwości sportu oraz do finansowania sportów masowych;

45.

zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.

31.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 153/43

—

uwzględniając rezolucję z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie w sektorze pszczelarskim (1),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 grudnia 2010 r. w sprawie w sprawie zdrowia pszczół miodnych (COM(2010)0714),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 17 maja 2011 r. w sprawie zdrowia pszczół miodnych,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 maja 2011 r. pt. „Nasze ubezpieczenie na życie i nasz kapitał naturalny – unijna strategia ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r.” (COM(2011)0244),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych („rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”) (2) ustanawiające przepisy szczególne dotyczące sektora pszczelarskiego w Unii Europejskiej,

—

uwzględniając raport naukowy EFSA z dnia 11 sierpnia 2008 r. oraz raport naukowy na temat śmiertelności pszczół i obserwacji pszczół w Europie sporządzony na zamówienie EFSA i przyjęty w dniu 3 grudnia 2009 r.,

—

uwzględniając orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-442/09 (3) dotyczące etykietowania miodu zawierającego materiał genetycznie zmodyfikowany,

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (4),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 marca 2011 r. pt. „Deficyt białka w UE: jak rozwiązać istniejący od dawna problem?” (6),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz opinię Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A7-0359/2011),

A.

mając na uwadze, że pszczelarstwo jako działalność gospodarcza i społeczna odgrywa kluczową rolę w zrównoważonym rozwoju obszarów wiejskich, tworzy miejsca pracy oraz istotnie wspomaga ekosystemy poprzez zapylanie roślin, które z kolei przyczynia się do poprawy różnorodności biologicznej, ponieważ pozwala na utrzymanie różnorodności genetycznej roślin;

B.

mając na uwadze, że pszczelarstwo i różnorodność biologiczna są wzajemnie powiązane; mając na uwadze, że przez zapylanie roje pszczele dostarczają dobra publiczne o istotnym znaczeniu środowiskowym, gospodarczym i społecznym, w ten sposób zapewniając bezpieczeństwo żywnościowe i utrzymując różnorodność biologiczną oraz mając na uwadze, że pszczelarze, utrzymując roje pszczół, świadczą usługi o pierwszorzędnym znaczeniu dla środowiska, zapewniając ponadto stosowanie zrównoważonego modelu produkcji na obszarach wiejskich; mając na uwadze, że pastwiska pszczele, rozmaite miejsca żerowania oraz niektóre uprawy (rzepak, słonecznik itp.) dostarczają pszczołom bogatych wartości odżywczych niezbędnych do utrzymania obrony immunologicznej i do zachowania zdrowia,

C.

mając na uwadze, że zwrócono uwagę na obawy, że z powodu wysokich kosztów zakładania przedsiębiorstwa pszczelarskiego mniej osób rozpoczyna działalność w tym sektorze, co skutkuje niewystarczającą liczbą uli potrzebnych do zapylania upraw o zasadniczym znaczeniu;

D.

mając na uwadze doniesienia o spadku populacji pszczół zarówno w UE, jak i w innych częściach świata; mając na uwadze, że spada liczebność gatunków zapylaczy, przyczyniających się do wydajności produkcji rolnej; mając na uwadze, że w przypadku znacznego nasilenia się tej tendencji, rolnicy zarówno w UE, jak i w innych częściach świata, być może będą musieli stosować sztuczne zapylanie, co oznaczałoby dwukrotny wzrost wydatków na zapylanie; mając na uwadze, że nauka i praktyka weterynaryjna nie mogą obecnie zapewnić zbyt skutecznych metod zapobiegania niektórym chorobom i szkodnikom ani zwalczania ich ze względu na niewystarczające badania i rozwój nowych leków dla pszczół w poprzednich dekadach, co jest spowodowane ograniczonymi rozmiarami rynku pszczelarskiego, a w konsekwencji słabym zainteresowaniem dużych koncernów farmaceutycznych, oraz mając na uwadze, że w wielu przypadkach niewielka liczba dostępnych leków zwalczających roztocze Varroa destructor straciła już skuteczność,

E.

mając na uwadze wpływ licznych, często wzajemnie powiązanych, czynników letalnych lub subletalnych na zdrowie poszczególnych pszczół i rojów; mając na uwadze ograniczoną ilość sprzedawanych leków do zwalczania pasożyta Varroa destructor, które w licznych przypadkach przestały być wystarczająco skuteczne z powodu występowania oporności; mając na uwadze, że stosowanie pestycydów, zmieniające się warunki klimatyczne i środowiskowe, utrata różnorodności biologicznej roślin, zmiana użytkowania gruntów, błędne praktyki pszczelarskie oraz występowanie gatunków inwazyjnych osłabiają systemy immunologiczne rojów pszczelich oraz sprzyjają rozwojowi patologii oportunistycznych; mając na uwadze, że pszczoły miodne mogą być narażone na środki ochrony roślin w sposób bezpośredni i pośredni, np. poprzez przenoszenie przez wiatr, poprzez wody powierzchniowe, krople powstałe w wyniku gutacji, nektar lub pyłek;

F.

mając na uwadze, że hodowcy pszczół mogą mieć pozytywny wpływ na zdrowie i dobrostan hodowanych przez nich pszczół i pomóc w jego utrzymaniu, chociaż na to w jakim stopniu udaje im się pomyślnie wypełniać te zadania znaczący wpływ maja warunki środowiskowe;

G.

mając na uwadze, że zalecane jest minimalne zastosowanie produktów weterynaryjnych i substancji aktywnych, a także utrzymanie zdrowego systemu odpornościowego roju, oraz mając na uwadze, że problem oporności występuje mimo wszystko; mając na uwadze, że substancje aktywne i leki nie są metabolizowane przez pszczoły oraz że producenci europejscy funkcjonują w oparciu o produkcję czystego, wysokojakościowego miodu bez osadu,

H.

mając na uwadze, że duża ilość europejskich hodowców pszczół zajmuje się pszczelarstwem amatorsko a nie zawodowo;

1.

wzywa Komisję do zwiększenia poziomu wsparcia badań nad zdrowiem pszczół miodnych udzielanego w kolejnych ramach finansowych (8PR) i do skoncentrowania badań na rozwoju technologicznym, zapobieganiu chorobom i ich kontroli, w szczególności jeśli chodzi o wpływ czynników środowiskowych na systemy odpornościowe rojów pszczelich i ich interakcje z patologiami, a także na opracowaniu zrównoważonych praktyk rolnych, promowaniu alternatyw niechemicznych (np. prewencyjnych praktyk rolniczych takich jak płodozmian i biologiczne zwalczanie szkodników), a także na dalszym ogólnym wspieraniu technik zintegrowanej ochrony roślin, rozwoju weterynaryjnych produktów leczniczych mających zastosowanie do obecnych czynników chorobotwórczych u pszczół w UE, w szczególności pasożytów Varroa destructor – gdyż jest to główny czynnik patogenny, do zwalczenia którego potrzebna jest większa różnorodność substancji aktywnych z powodu jego wielkiej zdolności do rozwijania oporności – a także do endopasożytów i innych chorób oportunistycznych;

2.

uważa, że ważne jest pilne przedsięwzięcie środków mających na celu ochronę zdrowia pszczół, z uwzględnieniem specyfiki pszczelarstwa, różnorodności zaangażowanych podmiotów, a także zasady proporcjonalności i pomocniczości;

3.

ponownie wyraża niepokój w związku z faktem, że jeśli zwiększona śmiertelność pszczół miodnych i dzikich zapylaczy w Europie zostanie pozostawiona bez kontroli, będzie ona miała głęboki negatywny wpływ na rolnictwo, produkcję i bezpieczeństwo żywności, różnorodność biologiczną, zrównoważenie środowiskowe i ekosystemy;

4.

wzywa Komisję do wsparcia tworzenia należytych krajowych systemów nadzoru, w ścisłej współpracy ze stowarzyszeniami pszczelarskimi, oraz rozwijania zharmonizowanych standardów na szczeblu UE, aby umożliwić dokonywanie porównań; podkreśla zapotrzebowanie na jednolity system rejestracji i identyfikacji uli pszczelich na szczeblu krajowym, dostosowywany i aktualizowany co roku; podkreśla, że fundusze na identyfikację i rejestrację nie powinny pochodzić z istniejących programów usprawniających produkcję i obrót miodem w Unii Europejskiej (rozporządzenie Rady (WE) nr 1221/97 (7));

5.

wzywa Komisję Europejską, aby wspierała europejską sieć „uli referencyjnych” w celu monitorowania wpływu warunków środowiskowych oraz praktyk pszczelarskich i rolniczych na zdrowie pszczół;

6.

zachęca Komisję do sporządzania trzyletnich programów opartych na otrzymanych od wszystkich państw członkowskich liczbach rzeczywiście zarejestrowanych uli, a nie na liczbach szacunkowych;

7.

z zadowoleniem przyjmuje utworzenie unijnego laboratorium referencyjnego do badań nad zdrowiem pszczół, które powinno koncentrować się na działaniach nieobjętych obecnie przez sieci eksperckie lub laboratoria krajowe oraz dokonać syntezy zintegrowanej wiedzy pozyskanej w ramach tych badań;

8.

podkreśla potrzebę wspierania laboratoriów diagnostycznych i badań w terenie na szczeblu krajowym oraz podkreśla, że należy unikać nakładania się na siebie funduszy;

9.

wzywa Komisję do utworzenia wraz z przedstawicielami sektora pszczelarskiego komitetu sterującego, który udzieli Komisji wsparcia w sporządzeniu rocznego programu pracy unijnego laboratorium referencyjnego; z żalem zauważa, że pierwszy roczny program pracy laboratorium referencyjnego UE został przedstawiony bez wcześniejszej konsultacji z zainteresowanymi stronami;

10.

wzywa Komisję do nieustannego wspierania badań naukowych dotyczących zdrowia pszczół w oparciu o pozytywne przykłady sieci COLOSS prowadzonej przez COST oraz inicjatywy BeeDoc i STEP oraz do zachęcania państw członkowskich do wspierania badań naukowych w tej dziedzinie; podkreśla jednak, że należy zacieśnić stosunki z pszczelarzami i organizacjami pszczelarskimi;

11.

wzywa Komisję do wykluczenia pokrywania się funduszy w celu zwiększenia ich skuteczności w zapewnianiu gospodarczej i ekologicznej wartości dodanej zarówno dla pszczelarzy, jak i rolników; wzywa Komisję do zachęcania państw członkowskich do zwiększenia poziomu finansowania badań;

12.

wzywa państwa członkowskie do wspierania i nadzorowania tworzenia krajowych sieci monitorowania fenologii roślin miodonośnych;

13.

wzywa Komisję do aktywnego wspierania większego stopnia wzajemnego udostępniania sobie informacji przez państwa członkowskie, laboratoria, pszczelarzy, rolników, przemysł i naukowców na temat badań ekotoksykologicznych dotyczących zdrowia pszczół, tak aby umożliwić niezależne badania naukowe oparte na jak najbogatszych informacjach; wzywa Komisję do wspierania tego procesu poprzez udostępnienie swojej strony internetowej na ten temat we wszystkich językach urzędowych zainteresowanych państw członkowskich;

14.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji „Lepsze szkolenia na rzecz bezpieczniejszej żywności”, wzywa jednak do przedłużenia jej trwania na okres po roku 2011 r. oraz do zwiększenia liczby uczestników reprezentujących władze krajowe;

15.

wzywa do wspierania programów szkoleniowych dla pszczelarzy w dziedzinie zapobiegania chorobom i ich kontroli, a także dla rolników i leśników w dziedzinie botaniki i w zakresie obchodzenia się ze środkami ochrony roślin w sposób bezpieczny dla pszczół oraz szkoleń poświęconych wpływowi pestycydów i niechemicznym praktykom rolniczym w zakresie zwalczania chwastów; wzywa Komisję, aby we współpracy z organizacjami pszczelarskimi zaproponowała wytyczne dotyczące opieki weterynaryjnej nad ulami;

16.

wzywa organy oraz organizacje reprezentujące sektor pszczelarstwa w państwach członkowskich do wspierania rozpowszechniania wśród pszczelarzy odpowiedniej wiedzy naukowej i technicznej na temat zdrowia pszczół; podkreśla, że niezbędny jest stały dialog między pszczelarzami, rolnikami i odpowiednimi organami;

17.

podkreśla potrzebę zapewnienia należytego przeszkolenia lekarzy weterynarii, a także zapewnienia pszczelarzom możliwości konsultacji weterynaryjnych oraz zaangażowania ekspertów w dziedzinie pszczelarstwa w ramach krajowych władz weterynaryjnych;

18.

uznaje wielką wagę, jaką ma opracowanie innowacyjnego i skutecznego leczenia roztocza Varroa, które powoduje ok. 10 % strat w skali rocznej; uważa, że należy zwiększyć pomoc na zatwierdzone leczenie weterynaryjne, aby zmniejszyć negatywne skutki chorób i szkodników; wzywa Komisję do wprowadzenia wspólnych wytycznych dotyczących leczenia weterynaryjnego w tym sektorze i podkreślenia konieczności ich właściwego stosowania; wzywa do wprowadzenia wytycznych dotyczących stosowania molekuł i/lub formuł farmaceutycznych opartych na kwasach organicznych, olejkach eterycznych i innych substancjach dozwolonych w biologicznym zwalczaniu szkodników;

19.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia wsparcia finansowego dla badań, rozwoju i testowania w terenie nowych pszczelarskich produktów leczniczych, szczególnie dla MŚP, w świetle wpływu sektora pszczelarskiego na różnorodność biologiczną i dobra publicznego, jakim jest zapylanie roślin, mając na względzie wysokie koszty leczenia weterynaryjnego ponoszone obecnie przez hodowców pszczół w porównaniu z kosztami związanymi ze zdrowiem w innych sektorach hodowli;

20.

podkreśla potrzebę zaproponowania firmom farmaceutycznym zachęt do opracowania nowych produktów leczniczych zwalczających choroby pszczół;

21.

wzywa Komisję do opracowania bardziej elastycznych przepisów umożliwiających dopuszczanie i udostępnianie produktów weterynaryjnych dla pszczół miodnych, w tym leków pochodzenia naturalnego i innych, nieposiadających szkodliwego oddziaływania na zdrowie owadów; z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący zmiany dyrektywy w sprawie weterynaryjnych produktów leczniczych, jednak uważa, że ich obecna niewielka dostępność nie powinna być pretekstem do rejestrowania lub wprowadzania do obrotu antybiotyków, w celu leczenia innych chorób oportunistycznych występujących u pszczół miodnych, ze względu na ich wpływ na jakość produktów pszczelich, a także na oporność;

22.

z zadowoleniem przyjmuje wyrażony przez Komisję zamiar wprowadzenia najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości w kontekście stosowania produktów leczniczych w ramach tzw. procedury kaskadowej w celu zlikwidowania obecnej sytuacji niepewności prawnej, która stanowi przeszkodę w leczeniu chorych pszczół;

23.

wzywa do zmiany w otoczeniu regulacyjnym, aby Europejska Agencja Leków, w duchu ochrony praw własności intelektualnej, mogła udzielać na pewien okres przejściowy wyłącznych praw do wytwarzania i wprowadzania do obrotu nowych substancji aktywnych w pszczelarskich produktach weterynaryjnych;

24.

wzywa Komisję Europejską do rozważenia możliwości rozszerzenia zakresu Funduszu Weterynaryjnego Unii Europejskiej o choroby pszczół podczas następnego przeglądu funduszu;

25.

z zadowoleniem przyjmuje wyrażony przez Komisję zamiar przedstawienia wszechstronnego prawa zdrowia zwierząt; zwraca się do Komisji o dostosowanie zakresu i finansowania europejskiej polityki weterynaryjnej w celu uwzględnienia specyfiki pszczół i pszczelarstwa, tak aby zagwarantować skuteczniejsze zwalczanie chorób pszczół dzięki wystarczającej dostępności skutecznych i standaryzowanych leków we wszystkich państwach członkowskich i finansowanie zdrowia pszczół w ramach europejskiej polityki weterynaryjnej; zwraca się do Komisji o większą harmonizację między państwami członkowskimi i skupienie wysiłków na zwalczaniu warrozy i kontroli nad nią w UE;

26.

popiera programy hodowli skoncentrowane na odporności na choroby i pasożyty, zwłaszcza na warrozę;

27.

podkreśla, że Unia Europejska przyjęła właśnie – przy dużym zaangażowaniu Parlamentu Europejskiego – nowe, bardziej restrykcyjne zasady dotyczące wydawania zezwoleń na wprowadzanie do obrotu środków ochrony roślin oraz ich zrównoważonego stosowania w celu dopilnowania, by były one bezpieczne dla ludzi i środowiska naturalnego; zauważa, że zasady te zawierają dodatkowe, ścisłe kryteria odnoszące się do bezpieczeństwa pszczół; wzywa Komisję do informowania Parlamentu o skutecznym stosowaniu tych nowych przepisów;

28.

zachęca Komisję do ulepszenia metodologii przeprowadzania oceny ryzyka związanego ze stosowaniem pestycydów celem ochrony zdrowia i rozwoju rojów a także do zapewnienia odpowiedniego dostępu do wyników i metodologii badań ekotoksykologicznych zawartych we wnioskach o zezwolenie;

29.

podkreśla znaczenie zrównoważonej gospodarki rolnej i wzywa państwa członkowskie do jak najszybszego przeprowadzenia transpozycji i pełnego wdrożenia dyrektywy 2009/128/WE w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów, a w szczególności jej art. 14, w którym podkreśla się, że od 2014 r. stosowanie zintegrowanej ochrony przed szkodnikami będzie obowiązkowe dla wszystkich rolników w UE, a także do poświęcenia szczególnej uwagi stosowaniu tych pestycydów, które mogą być szkodliwe dla pszczół i zdrowia rojów;

30.

wzywa Komisję do włączenia, na podstawie wiarygodnych i skutecznych testów w warunkach rzeczywistych, ze zharmonizowanymi protokołami, toksyczności chronicznej larwalnej i subletalnej do oceny ryzyka związanego ze stosowaniem pestycydów, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1107/2009 dotyczącym wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin, które ma zastosowanie od dnia 14 czerwca 2011 r.; wzywa Komisję, aby ze szczególną uwagą potraktowała stosowanie niektórych pestycydów, które w pewnych warunkach mogą mieć negatywne skutki dla zdrowia pszczół i rojów; wzywa Komisję do zintensyfikowania badań dotyczących potencjalnych interakcji między substancjami a czynnikami patogennymi; zauważa, że należy rozważyć również metody zastosowania;

31.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że eksperci z Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności prowadzą niezależną ocenę wymogów obowiązujących w sektorze w zakresie dostarczania danych dotyczących poszczególnych pestycydów;

32.

wzywa, w duchu dialogu między pszczelarzami, zainteresowanymi podmiotami z sektora rolniczego i organami publicznymi, do utworzenia systemu sprzyjającego obowiązkowemu wstępnemu powiadamianiu pszczelarzy we wszystkich państwach członkowskich z wyprzedzeniem o planowanym zastosowaniu pestycydów, w szczególności o rozpyleniu środków owadobójczych z powietrza (np. środków przeciwko komarom), oraz do stworzenia systemu udzielającego na wniosek informacji o położeniu uli w czasie tych operacji; ponadto wzywa do ulepszenia przepływu informacji między pszczelarzami i rolnikami, z wykorzystaniem internetowej bazy danych, w zakresie np. umieszczania uli w sąsiedztwie pól;

33.

zwraca się do państw członkowskich o sprawdzenie zasadności wprowadzenia problematyki pszczelarstwa i zdrowia pszczół jako przedmiotu do kształcenia i szkolenia rolników;

34.

wzywa Komisję, aby ze szczególnym uwzględnieniem projektu EFSA z 2009 r. zatytułowanego „Śmiertelność pszczół i nadzór pszczelarski w Europie” przeprowadziła obiektywne badania dotyczące możliwości wystąpienia negatywnych skutków upraw GMO i monokultury dla zdrowia pszczół miodnych;

35.

wzywa Komisję do nieustannego monitorowania sytuacji w dziedzinie zdrowia zwierząt w państwach pochodzenia, do stosowania najbardziej rygorystycznych wymogów dotyczących zdrowia zwierząt i wprowadzenia należytego systemu monitorowania materiału rozmnożeniowego z państw trzecich, aby uniknąć wprowadzania do UE egzotycznych chorób lub pasożytów pszczelich, takich jak chrząszcz Aethina tumida i pasożytów Tropilaelaps; zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby we współpracy z organizacjami hodowców pszczół, zwiększyły przejrzystość w odniesieniu do częstości, odsetka, charakterystyki, a zwłaszcza wyników kontroli bezpieczeństwa prowadzonych w punktach kontrolnych na granicach;

36.

wzywa do określenia tymczasowego limitu progowego (punktu odniesienia dla kontroli) 15 ppb dla produktów weterynaryjnych dozwolonych w Unii Europejskiej, z myślą o różnych technikach analitycznych stosowanych w poszczególnych państwach członkowskich;

37.

wzywa Komisje do określenia poziomów braku działań (NAL), punktów odniesienia dla kontroli (RPA) lub najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości (MRL) w miodzie i innych produktach pszczelarskich w odniesieniu do substancji, które nie mogą być dopuszczone w europejskim sektorze pszczelarskim, a także do zharmonizowania weterynaryjnych kontroli granicznych i kontroli na rynku wewnętrznym, pamiętając o tym, że w przypadku miodu przywóz produktów niskiej jakości, sfałszowanych produktów lub imitacji stanowią elementy zakłócające funkcjonowanie rynku, które wywierają stałą presję na ceny i końcową jakość na rynku wewnętrznym UE, jako że należy zapewnić takie same zasady produktom i producentom z UE i z krajów trzecich; stwierdza, że MRL muszą uwzględniać pozostałości związane z dobrą praktyką weterynaryjną;

38.

wzywa Komisję do wprowadzenia lub zmodyfikowania załączników do dyrektywy Rady 2001/110/WE (8) (dyrektywa odnosząca się do miodu) w celu poprawienia standardów produkcji w UE dzięki ustaleniu jasnych definicji prawnych wszystkich produktów pszczelarskich, w tym różnych odmian miodu, oraz parametrów istotnych dla jakości miodu, takich jak zawartość proliny i sacharazy, niski poziom HMF lub wilgotność oraz pogarszanie jakości (dodawanie substancji, takich jak gliceryna, izotopów cukrowych o wartości C13/C14, spektrum pyłkowe oraz zawartość aromatu i cukru w miodzie); wzywa do wsparcia badań nad skutecznymi metodami wykrywania miodu zafałszowanego; zwraca się do Komisji o zadbanie, aby kontrola naturalnych właściwości miodu, obowiązująca w przypadku produktów europejskich, obowiązywała również w przypadku produktów z krajów trzecich;

39.

wzywa Komisję do zharmonizowania zasad etykietowania z przepisami rozporządzenia w sprawie rolnych systemów jakości oraz do wprowadzenia obowiązku etykietowania w państwie pochodzenia produktów importowanych i wytworzonych w UE lub, w przypadku połączenia produktów różnego pochodzenia, obowiązkowego etykietowania w każdym państwie pochodzenia;

40.

w duchu nowej polityki jakości UE wzywa pszczelarzy, organizacje ich reprezentujące oraz przedsiębiorstwa handlowe do lepszego wykorzystania unijnych systemów etykietowania produktów pszczelarskich (chroniona nazwa pochodzenia i chronione oznaczenie geograficzne), co mogłoby poprawić przystępność działalności pszczelarskiej, oraz zwraca się do Komisji, aby zaproponowała – w ścisłej współpracy ze stowarzyszeniami pszczelarskimi – oznaczenia jakości i wspierała sprzedaż bezpośrednią produktów pszczelich na rynkach lokalnych;

41.

wzywa do działań na rzecz zwiększenia konsumpcji miodów i produktów pszczelarskich pochodzących z Europy, między innymi poprzez promocję miodów o specyficznych właściwościach charakterystycznych dla niektórych odmian i pochodzenia geograficznego;

42.

podkreśla konieczność konsultacji z pszczelarzami przez organy europejskie i krajowe w trakcie opracowywania programów na rzecz pszczelarstwa i związanego z tym prawodawstwa, aby zapewnić skuteczność tych programów oraz ich terminową realizację; wzywa Komisję do przeznaczenia znacznie większych środków finansowych, aby zwiększyć dotychczasowe wsparcie dla sektora pszczelarstwa w WPR po roku 2013 oraz zapewnić trwałość i wzmocnienie istniejących programów wsparcia tego sektora (rozporządzenie (WE) nr 1221/97), oraz do zachęcania do rozwoju wspólnych przedsięwzięć, a także wzywa państwa członkowskie do udzielenia pomocy technicznej sektorowi pszczelarskiemu; wzywa Komisję do zagwarantowania, by system współfinansowania dał się pogodzić z wprowadzeniem płatności bezpośrednich w pierwszym filarze WPR (dobrowolne stosowanie art. 68 WPR) przez te państwa, które uznają to za konieczne; podkreśla również potrzebę zachęcania młodych pszczelarzy do rozpoczęcia działalności w tym sektorze; wzywa Komisję do stworzenia sieci zabezpieczeń lub wspólnego systemu ubezpieczeń dla pszczelarstwa w celu ograniczenia wpływu sytuacji kryzysowych na pszczelarzy;

43.

wzywa Komisję, aby w ramach nowej unijnej strategii na rzecz różnorodności biologicznej udostępniła na zasadzie priorytetowej i/lub w większym stopniu środki finansowe przeznaczone na pszczelarstwo w ramach wszystkich projektów lub działań proponowanych w ramach WPR, które będą dotyczyły wyłącznie podgatunków i ekotypów Apis mellifera pochodzących z każdego regionu;

44.

domaga się, by w ramach nadchodzącej reformy WPR Komisja przewidziała środki wsparcia oraz pomoc z przeznaczeniem dla europejskiego sektora pszczelarstwa, pamiętając o publicznych dobrach w zakresie środowiska naturalnego, do których przyczyniają się pszczoły miodne poprzez zapylanie, oraz o usługach środowiskowych, jakie świadczą pszczelarze, utrzymując swoje roje pszczół;

45.

zauważa, że zgodnie ze sprawozdaniem Komisji z dnia 28 maja 2010 r. całkowita liczba pszczelarzy w UE nieznacznie wzrosła w porównaniu z 2004 r.; wskazuje, że zgodnie ze sprawozdaniem wzrost ten wynika wyłącznie z przystąpienia Bułgarii i Rumunii do UE, i że bez uwzględnienia pszczelarzy z tych krajów liczba hodowców pszczół w UE byłaby znacznie niższa; uważa, że powyższy fakt obrazuje powagę sytuacji w sektorze pszczelarskim w UE oraz potrzebę udzielenia wsparcia temu sektorowi i wdrożenia konkretnych środków sprzyjających dalszemu prowadzeniu działalności pszczelarskiej przez hodowców pszczół;

46.

wzywa Komisję do rozważenia możliwości stworzenia specjalnego programu pomocy dla pszczelarzy w ramach bezpośredniego systemu pomocy, np. poprzez płatności na roje pszczele, który to program przyczyni się do ochrony sektora pszczelarskiego w Unii Europejskiej, będzie sprzyjał dalszemu prowadzeniu działalności pszczelarskiej przez hodowców pszczół, będzie stanowił zachętę dla młodych ludzi do rozpoczęcia działalności w tym zawodzie oraz zapewni, że pszczoły nadal będą pełnić rolę zapylaczy;

47.

wzywa Komisję do promowania zrównoważonych praktyk rolniczych w ramach WPR, do zachęcania wszystkich rolników do stosowania prostych praktyk rolniczych zgodnie z dyrektywą 2009/128/WE oraz do wzmocnienia środków rolno-środowiskowych specyficznych dla sektora pszczelarskiego w duchu nowej strategii różnorodności biologicznej; wzywa państwa członkowskie do ustanowienia środków rolno-środowiskowych w programach rozwoju obszarów wiejskich przeznaczonych dla pszczelarstwa oraz do zachęcania rolników do zaangażowania się w środki rolno-środowiskowe wspierające „przyjazne pszczołom” użytki zielone w pasach pomiędzy polami uprawnymi, a także do stosowania zintegrowanej produkcji na wyższym poziomie, przyjmując całościowe podejście do rolnictwa i stosując biologiczną kontrolę nad szkodnikami, jeżeli tylko jest to możliwe;

48.

potwierdza, że Komisja uważa pszczoły miodne za gatunek udomowiony, a zatem w konsekwencji za wchodzące w obręb sektora hodowlanego, co ułatwia stosowanie odpowiednich środków (9) w zakresie zdrowia, dobrostanu i ochrony i umożliwia lepsze informowanie o sposobach utrzymania dzikich zapylaczy; domaga się w związku z tym opracowania strategii ochrony zdrowia pszczół oraz uwzględnienia w prawodawstwie rolnym i weterynaryjnym sektora pszczelarskiego, ze zwróceniem uwagi na jego specyfikę, zwłaszcza gdy chodzi o odszkodowania dla hodowców za straty w pogłowiu pszczół;

49.

wzywa wszystkie zainteresowane strony w sektorze pszczelarskim do skorzystania z możliwości oferowanych przez obecną wspólną politykę rolną oraz reformę, która ma wkrótce nastąpić, a która uwzględnia odpowiednio organizacje producentów w całym sektorze rolnictwa;

50.

wzywa Komisję, aby w ramach dyrektywy Rady 92/43/EWG (10) (dyrektywa siedliskowa) określiła stan ochrony gatunku Apis mellifera i w razie potrzeby uwzględniła go w załącznikach do dyrektywy; zwraca się do Komisji, aby – z uwagi na pilną potrzebę ochrony gatunku Apis mellifera i wielu podgatunków występujących w Unii Europejskiej – przeanalizowała możliwość utworzenia specjalnego programu lub instrumentu w ramach instrumentu finansowego Life+, który umożliwi sporządzenie ogólnoeuropejskiego projektu na rzecz przywrócenia dzikich populacji tego gatunku,

51.

wzywa Komisję do zakazania – w ramach dyrektywy Rady 92/65/EWG (11) – choćby tymczasowo, przywozu z krajów trzecich żywych pszczół i gatunków rodzaju Bombus sp. dzięki czemu uniknie się sprowadzenia egzotycznych chorób, zważywszy zwłaszcza na fakt, że w Unii Europejskiej nie brakuje zasobów genetycznych w pszczelarstwie, ponieważ wciąż istnieją główne podgatunki od których pochodzą rasy i odmiany aktualnie wykorzystywane w pszczelarstwie,

52.

przypomina, że działania na rzecz różnorodności biologicznej są niezbędne także poza sektorem rolniczym; zielone przyległości dróg, pobocza kolejowe, leśne odcinki sieci transportu energii oraz ogrody publiczne i prywatne zajmują znaczne powierzchnie, na których racjonalne metody zarządzania mogą znacznie zwiększyć zasoby pyłku i nektaru dla pszczół i owadów zapylających; rozwój ten musi odbywać się w ramach harmonijnej gospodarki przestrzennej, gwarantującej szczególnie bezpieczeństwo drogowe;

53.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

31.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 153/51

—

uwzględniając art. 14 i art. 106 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz jego protokół nr 26,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 23 marca 2011 r. pt. Reforma zasad UE dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (COM(2011)0146),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie stosowania od 2005 r. zasad UE dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym oraz wyniki konsultacji społecznych (SEK(2011)0397),

—

uwzględniając przeprowadzone przez Komisję w 2010 r. wysłuchanie publiczne na temat pomocy państwa pt. Przepisy dotyczące usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym,

—

uwzględniając wytyczne z dnia 7 grudnia 2010 r. dotyczące zastosowania przepisów prawa Unii Europejskiej z zakresu pomocy państwa, zamówień publicznych i rynku wewnętrznego do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, w tym do usług społecznych (SEK(2010)1545),

—

uwzględniając dyrektywę Komisji 2006/111/WE z dnia 16 listopada 2006 r. w sprawie przejrzystości stosunków finansowych między państwami członkowskimi a przedsiębiorstwami publicznymi, a także w sprawie przejrzystości finansowej wewnątrz określonych przedsiębiorstw (1),

—

uwzględniając decyzję Komisji 2005/842/WE z dnia 28 listopada 2005 r. w sprawie stosowania art. 86 ust. 2 traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych, przyznawanej przedsiębiorstwom zobowiązanym do zarządzania usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym (2),

—

uwzględniając przepisy wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych (3),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 stycznia 2001 r. pt. „Usługi użyteczności publicznej Europie” (4),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 września 1996 r. w sprawie europejskich usług świadczonych w interesie ogólnym (5),

—

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 1 lipca 2011 r. w sprawie reformy zasad UE dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (6),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 15 czerwca 2011 r. w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów dotyczącego reformy zasad UE dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (7),

—

uwzględniając orzeczenie z dnia 24 lipca 2003 r. w sprawie Altmark Trans GmbH i Regierungspräsidium Magdeburg przeciwko Nahverkehrsgesellschaft Altmark GmbH (8),

—

uwzględniając swoje rezolucje: z dnia 5 lipca 2011 r. w sprawie przyszłości usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym (9), z dnia 14 marca 2007 r. w sprawie usług społecznych użyteczności publicznej w Unii Europejskiej (10), z dnia 27 września 2006 r. w sprawie białej księgi Komisji na temat usług użyteczności publicznej (11), z dnia 14 stycznia 2004 r. w sprawie zielonej księgi na temat usług użyteczności publicznej (12), z dnia 13 listopada 2001 r. w sprawie komunikatu Komisji pt. „Usługi użyteczności publicznej w Europie” (13) oraz z dnia 17 grudnia 1997 r. w sprawie komunikatu Komisji zatytułowanego „Usługi użyteczności publicznej w Europie” (14),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A7-0371/2011),

A.

mając na uwadze, że usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym mają ogromne znaczenie pośród wspólnych wartości Unii, sprzyjają przestrzeganiu praw podstawowych oraz spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej, przez co mają kluczowe znaczenie z punktu widzenia walki z nierównościami społecznymi, a także w coraz większym stopniu z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju;

B.

mając na uwadze, że usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym wnoszą znaczący wkład w potencjał gospodarczy i konkurencyjność państw członkowskich i przez to służą nie tylko zapobieganiu kryzysom gospodarczym i ich pokonywaniu, lecz również ogólnemu dobrobytowi gospodarczemu;

C.

mając na uwadze, że udostępnienie usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym sprzyja skutecznej realizacji strategii Europa 2020 oraz to, że usługi te, w szczególności w dziedzinach zatrudnienia, kształcenia i integracji społecznej, mogą przyczynić się do osiągnięcia celów w zakresie wzrostu, co w rezultacie doprowadzi do osiągnięcia ustalonego wysokiego poziomu wydajności, zatrudnienia i spójności społecznej;

D.

mając na uwadze, że opracowanie racjonalnych pod względem kosztów rozwiązań przez konkurujące ze sobą przedsiębiorstwa prywatne leży w interesie obywateli oraz ma istotne znaczenie w świetle obecnej sytuacji budżetowej;

E.

mając na uwadze, że usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym są usługami, które bez ingerencji publicznej nie zawsze byłyby dostępne lub byłyby dostępne w niewystarczającym stopniu;

F.

mając na uwadze, że usługi społeczne świadczone w interesie ogólnym (SSGI) odgrywają istotną rolę, jeżeli chodzi o poszanowanie podstawowych praw, i w znaczący sposób przyczyniają się do wyrównania szans;

G.

mając na uwadze, że obecne prawodawstwo UE umożliwia zwolnienie z obowiązku powiadomienia szpitali i przedsiębiorstw zajmujących się budownictwem socjalnym, tj. podmiotów świadczących usługi w ogólnym interesie gospodarczym, których celem jest zaspokojenie podstawowych potrzeb społecznych;

H.

mając na uwadze, że art. 106 i 107 TFUE stanowią podstawę prawną reformy zasad dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, a w oparciu o art. 14 TFUE Parlament Europejski i Rada, działając za pomocą rozporządzeń i zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, mogą określać zasady i warunki funkcjonowania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, zwłaszcza warunki o charakterze gospodarczym i finansowym, nie naruszając kompetencji państw członkowskich;

I.

mając na uwadze, że protokół nr 26 TFUE stanowi, iż usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym powinny zapewniać wysoki poziom jakości, bezpieczeństwa i przystępności cenowej, równe traktowanie oraz propagowanie powszechnego dostępu i praw odbiorców, oraz że w protokole tym wyraźnie uznano szczególne znaczenie tych usług;

J.

mając na uwadze, że to państwa członkowskie i ich organy publiczne są najlepiej przygotowane do tego, by właściwie służyć swoim obywatelom, przez co odpowiadają za określenie dokładnego zakresu i sposobu udostępniania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym; mając też na uwadze, że w art. 1 Protokołu nr 26 Traktatu z Lizbony wyraźnie uznano szeroki zakres uprawnień dyskrecjonalnych organów krajowych, regionalnych i lokalnych do zarządzania tymi usługami oraz do ich zlecania i organizowania;

K.

mając na uwadze, że rekompensaty obejmują wszelkie korzyści przyznane w dowolny sposób przez państwo lub korzyści w postaci środków państwowych;

1.

zwraca uwagę na cele przedstawione przez Komisję, która chce zapewnić większą przejrzystość w kwestii stosowania zasad dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym z uwzględnieniem ich różnorodności;

2.

domaga się od Komisji Europejskiej wyjaśnienia związków pomiędzy regułami rynku wewnętrznego a świadczeniem usług publicznych oraz zapewnienia stosowania zasady pomocniczości przy definiowaniu, organizowaniu i finansowaniu usług publicznych;

3.

podkreśla, że poprawa w zakresie stosowania i zrozumienia przepisów została osiągnięta poprzez zastosowanie w 2005 r. odpowiednich środków, tzw. pakietu środków przyjętych po wydaniu wyroku w sprawie Altmark; zwraca uwagę na to, że konsultacje społeczne wykazały jednak, że instrumenty prawne muszą być jeszcze bardziej zrozumiałe, prostsze, proporcjonalniejsze i skuteczniejsze;

4.

podkreśla, że wyniki konsultacji społecznych wykazały, iż poza obciążeniem administracyjnym do niestosowania przepisów mogły przyczynić się niepewność i błędna interpretacja, w szczególności w odniesieniu do kluczowych pojęć przepisów w sprawie pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, takich jak „akt powierzenia świadczenia usług”, „zrównoważone zyski”, „przedsiębiorstwo”, „usługi gospodarcze i niegospodarcze” lub ich „związek z rynkiem wewnętrznym”;

5.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji udzielenia dalszych wyjaśnień odnośnie do oddzielenia działalności gospodarczej i niemającej charakteru gospodarczego od usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, tak aby zapewnić większą pewność prawną i uniknąć wnoszenia pozwów do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz wszczynania przez Komisję postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego; wzywa Komisję do dostarczenia dalszych wyjaśnień na temat czwartego kryterium, które Trybunał Sprawiedliwości UE zawarł w orzeczeniu w sprawie Altmark, oraz do zagwarantowania, że metoda obliczania zrównoważonych zysków będzie dostatecznie jasna i będzie uwzględniać różnorodność usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym; apeluje zatem do Komisji, by nie sporządzała zamkniętej listy; proponuje, aby Komisja nie ograniczała się przy tym wyłącznie do przytoczenia orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, lecz aby określiła miarodajne kryteria ułatwiające zrozumienie i stosowanie użytych pojęć; zwraca się do Komisji, by określiła, jak sama rozumie pojęcie prawdziwej usługi świadczonej w ogólnym interesie gospodarczym;

6.

jest zaniepokojony tym, że Komisja chce wprowadzić dodatkowe wymogi w celu zagwarantowania, że stopień wpływu na rozwój handlu nie będzie sprzeczny z interesami Unii, i uważa, że wprowadzenie tych wymogów spowoduje brak pewności prawa;

7.

podkreśla, że „akt powierzenia świadczenia usług” jest gwarancją przejrzystości, którą należy zachować w celu zapewnienia obywatelom większej widoczności świadczenia usług, przy czym powinno się również zwiększyć zakres obowiązków (w ramach aktu powierzenia świadczenia usług), w szczególności poprzez elastyczniejsze stosowanie zasad; apeluje o to, aby projekt, któremu towarzyszy „umowa zadaniowa”, był uznawany za dopuszczalny akt powierzenia świadczenia usług;

8.

podkreśla, że reformę zasad UE dotyczących pomocy państwa można przeprowadzić wyłącznie przy uwzględnieniu szczególnego przeznaczenia usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym i pełnym poszanowaniu zasady pomocniczości, ponieważ w myśl Protokołu nr 26 TFUE odpowiedzialność za przygotowanie, realizację, finansowanie i organizację usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym spoczywa przede wszystkim na państwach członkowskich i ich władzach krajowych, regionalnych i lokalnych, które mają szeroką swobodę działania i wyboru w tym zakresie;

9.

podkreśla, że w ramach przeglądu przepisów należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby użyte pojęcia i terminy wspólnotowe zostały wyraźnie dostosowane do istoty usług publicznych oraz różnorodności form organizacyjnych i uczestniczących podmiotów, a także uwzględnić faktyczne ryzyko ich wpływu na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi;

10.

zwraca uwagę na specyfikę usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym na szczeblu regionalnym i lokalnym, które nie wpływają na konkurencję na rynku wewnętrznym i w których przypadku powinna być możliwa uproszczona i przejrzysta procedura ułatwiająca wprowadzanie innowacji oraz udział małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP);

11.

popiera zarówno koncepcję wartości progowych dla zwolnienia z obowiązku powiadomienia o wypłacie przez państwo rekompensaty za usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym, jak i związane z nią zmniejszenie obciążeń administracyjnych; w oparciu o wyniki przeprowadzonych konsultacji proponuje zwiększenie wartości progowych, które wskazują na to, jaką należy podjąć decyzję w sprawie usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym;

12.

podkreśla, że w art. 14 TFUE oraz w Protokole nr 26 dołączonym do Traktatu z Lizbony uznano szczególny charakter usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, a także uznaje szczególną rolę władz krajowych, lokalnych i regionalnych w tym zakresie; podkreśla, że reforma zasad UE dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym stanowi jedynie część niezbędnych usprawnień systemu prawnego mającego zastosowanie do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym poprzez spójne europejskie ramy prawne; zaznacza, że każdy instrument prawny będzie musiał zagwarantować pewność prawa; zwraca się do Komisji o to, by wywiązała się ze zobowiązania podjętego w Akcie o jednolitym rynku i sporządziła przed upływem 2011 r. komunikat przedstawiający działania mające zagwarantować stworzenie ram, dzięki którym usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym oraz usługi społeczne świadczone w interesie ogólnym spełnią swoją rolę;

13.

podkreśla, że zgodnie z art. 106 ust. 2 TFUE przedsiębiorstwa, którym powierzono świadczenie usług w ogólnym interesie, podlegają przepisom dotyczącym zakazu i kontroli pomocy państwa w granicach, w jakich stosowanie tych postanowień nie stanowi prawnej lub faktycznej przeszkody w wykonywaniu szczególnych zadań powierzonych im przez organy krajowe, regionalne lub lokalne; podkreśla w związku z tym, że art. 14 TFUE stanowi jasno, iż Unia i państwa członkowskie, każde w granicach swych kompetencji i w granicach stosowania traktatu, zapewniają, aby te usługi były świadczone na podstawie zasad i na warunkach, które pozwolą im wypełniać ich zadania; apeluje zatem, aby w reformie zasad UE dotyczących pomocy państwa uwzględniono oba artykuły i dopilnowano, by rekompensata przyznawana z tytułu wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym nie obciążała nadmiernie finansów publicznych ani nie skutkowała obniżeniem jakości świadczonych usług;

14.

uważa, że przygotowywany przez Komisję wniosek dotyczący obligacji projektowych w ramach strategii UE 2020 mógłby i powinien być głównym wektorem rozwoju usług świadczonych w interesie ogólnym zarówno w państwach członkowskich, jak i na szczeblu Unii Europejskiej; podkreśla, że procedury określone w tym celu powinny zostać wyraźnie włączone do ram kwalifikowalności projektów, które to ramy należy zdefiniować zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą;

15.

uważa, że niezwykle ważne jest to, aby rekompensata za usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym nie zakłócała konkurencji ani nie szkodziła innym przedsiębiorstwom, które nie otrzymują rekompensaty, działającym w tych samych sektorach lub na tych samych rynkach;

16.

stwierdza, że warunki dostępu do rekompensaty kosztów netto wykonania usług publicznych dla wszystkich przedsiębiorstw, które są odpowiedzialne za zarządzanie nimi, jest warunkiem ekonomicznie i finansowo koniecznym do prawidłowego wykonywania szczególnych zadań przydzielonych im przez władze publiczne, zwłaszcza w okresie obecnego kryzysu, kiedy to usługi publiczne odgrywają istotną rolę jako automatyczny stabilizator i zabezpieczenie dla obywateli UE znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji i przyczyniają się w ten sposób do ograniczenia społecznych skutków kryzysu;

17.

w związku z tym pragnie podkreślić, że rozwój współpracy między podmiotami publicznymi poprzez łączenie zasobów ma duży potencjał w zakresie zwiększania skuteczności użycia środków publicznych i modernizacji usług publicznych w odpowiedzi na nowe potrzeby obywateli na poszczególnych obszarach; podkreśla także znaczenie współpracy transgranicznej;

18.

stanowczo podkreśla, że jakość usług publicznych musi być wysoka i że usługi te muszą być dostępne dla wszystkich grup społecznych; w związku z tym z zaniepokojeniem obserwuje restrykcyjną postawę Komisji, która uznaje pomoc państwa na rzecz towarzystw budownictwa socjalnego za usługi społeczne świadczone w interesie ogólnym, jedynie jeżeli usługi te są zastrzeżone wyłącznie dla obywateli lub grup społecznych znajdujących się w trudnej sytuacji, ponieważ takie zawężone rozumienie tej kwestii uniemożliwia osiągnięcie nadrzędnego celu, którym jest przenikanie się grup społecznych i powszechny dostęp;

19.

jest zdania, że wysokiej jakości usługi opierają się na prawach człowieka obywateli europejskich; twierdzi też, że należy wzmocnić to podejście oparte na prawach;

20.

przypomina o znaczących inwestycjach koniecznych, by unowocześnić infrastrukturę, zwłaszcza w regionach, które najdotkliwiej odczuwają jej brak, w szczególności w obszarze energii, telekomunikacji i transportu publicznego, mających na celu umożliwienie w przyszłości dostaw inteligentnej energii lub usług szerokopasmowych;

21.

wzywa Komisję, aby w kosztach, które może pokryć rekompensata, uwzględniała inwestycje w infrastrukturę, która jest niezbędna do świadczenia usług w ogólnym interesie gospodarczym; przypomina Komisji, że świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym opiera się czasem na długofalowej pomocy publicznej na rzecz inwestycji, a nie na rocznych rekompensatach;

22.

wzywa Komisję do zaakceptowania podczas negocjowania dwustronnych umów handlowych publicznego świadczenia w krajach partnerskich usług w ogólnym interesie gospodarczym oraz usług społecznych w interesie ogólnym;

23.

pozytywnie odnosi się do zamiaru Komisji, aby poprzez bardziej zróżnicowane podejście do stosowania zasad dotyczących pomocy państwa zagwarantować, by obciążenia administracyjne spoczywające na organach publicznych i usługodawcach były proporcjonalne do ewentualnego wpływu tego środka na konkurencyjność na rynku wewnętrznym;

24.

apeluje zatem o to, by sposób sformułowania przepisów zapewniał ich właściwe stosowanie oraz gwarantował, że nie będą one obarczać zbędnymi obciążeniami organów publicznych i przedsiębiorstw, którym powierzono świadczenie usług w ogólnym interesie, umożliwiając im realizowanie w pełni przypisanych im zadań; zwraca się w związku z tym do Komisji, by ułatwiła zrozumienie zasad i przewidziała zobowiązania związane z rekompensatą publiczną za świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, przez co organy publiczne i usługodawcy zyskają większą pewność prawa;

25.

wzywa Komisję do tego, aby w ramach zaplanowanego uproszczenia zasad dotyczących pomocy państwa wprowadziła przepisy służące zwiększeniu elastyczności i przejrzystości przy monitorowaniu nadmiernej rekompensaty oraz by przede wszystkim ulepszyła środki zapobiegające nadmiernej rekompensacie; proponuje w związku z tym, aby w przypadku wieloletnich umów sprawdzenie, czy doszło do nadmiernej rekompensaty, następowało wyłącznie przed upływem okresu obowiązywania umowy i w żadnym wypadku nie częściej niż co trzy lata; proponuje też określenie przejrzystych kryteriów wyliczania kwoty rekompensaty za świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, gdyż pozwoliłoby to na znaczne odciążenie czasowe i finansowe zarówno usługodawców, jak i organów publicznych;

26.

zwraca się do Komisji o to, by dowiedziała się od organów publicznych i podmiotów gospodarczych, czy wytyczne z dnia 7 grudnia 2010 r. dotyczące zastosowania przepisów prawa Unii Europejskiej z zakresu pomocy państwa, zamówień publicznych i rynku wewnętrznego do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, zwłaszcza do usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym, spełniają swoje zadanie; zwraca się do Komisji, aby w razie konieczności dostarczała organom publicznym i podmiotom gospodarczym instrukcji, dzięki którym będą stosować te zasady w sposób poprawny;

27.

wzywa Komisję do uproszczenia przepisów regulujących delegowanie zadań; domaga się, by zaproszenie do składania projektów, któremu towarzyszy umowa zadaniowa, było uznawane za upoważnienie do świadczenia usług;

28.

wzywa Komisję do opracowania specjalnej zasady de minimis w odniesieniu do świadczonych w ogólnym interesie usług społecznych, co do których można założyć, że nie będą one w istotny sposób utrudniać handlu między państwami członkowskimi; w związku z tym proponuje, by dla tego rodzaju usług społecznych wprowadzić odpowiednio podwyższone wartości progowe;

29.

opowiada się za utrzymaniem obowiązującego odstępstwa od zasady dotyczącej wartości progowych w przypadku szpitali i przedsiębiorstw zajmujących się budownictwem socjalnym; pozytywnie ocenia wyrażony przez Komisję zamiar uwalniania dalszych kategorii usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym od obowiązku powiadamiania o udzielonej im pomocy; wzywa Komisję do zagwarantowania, że rekompensata za świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, służących zaspokojeniu podstawowych potrzeb społecznych określonych przez państwa członkowskie, takich jak opieka nad osobami starszymi i osobami niepełnosprawnymi, opieka nad grupami znajdującymi się w trudnej sytuacji i ich integracja z resztą społeczeństwa, pomoc dzieciom i młodzieży, opieka zdrowotna i dostęp do rynku pracy, będą wyłączone z obowiązku powiadamiania;

30.

wyraża przekonanie, że należy chronić i jasno zdefiniować szczególny cel i naturę usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym; zwraca się w związku z tym do Komisji o określenie najskuteczniejszego sposobu osiągnięcia tego celu z uwzględnieniem możliwości wprowadzenia przepisów sektorowych;

31.

z zadowoleniem przyjmuje założenie Komisji, aby w przypadku pomocy państwa dla przedsiębiorstw, którym powierzono świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, wprowadzić zasadę de minimis, o ile z uwagi na ograniczony lokalnie zakres działalności należy oczekiwać jedynie nieznacznego oddziaływania na handel między państwami członkowskimi i o ile zagwarantowano, że rekompensata jest wykorzystywana wyłącznie do celów świadczenia konkretnych usług w ogólnym interesie gospodarczym; zwraca się do Komisji o ustalenie, czy w przypadku usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym w dziedzinie kultury i edukacji należy także wprowadzić jakieś szczególne ustalenie sektorowe;

32.

apeluje do Komisji, aby przedstawiła odpowiednie wartości progowe w odniesieniu do zasady de minimis mającej zastosowanie do rekompensaty dla przedsiębiorstw, którym powierzono świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym, tak aby tego typu usługi można było świadczyć w ramach uproszczonej procedury oraz by zdecydowanie zmniejszyć znaczne obciążenia administracyjne, jakie ponoszą usługodawcy, bez wywierania negatywnego wpływu na jednolity rynek; uważa, że taka koncepcja mogłaby opierać się na połączeniu następujących elementów: wysokości rekompensaty i dochodu przedsiębiorstwa, któremu organ lokalny powierzył świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym; twierdzi ponadto, że aby zapewnić niezbędną elastyczność, bardziej właściwe mogłoby być określenie wartości progowej na okres trzech lat budżetowych;

33.

przypomina że podmioty świadczące usługi w ogólnym interesie gospodarczym mają różne statusy, na przykład status stowarzyszenia, fundacji, organizacji wolontariackiej i społecznościowej, organizacji typu non-profit i przedsiębiorstwa społecznego; przypomina też, że niektóre z nich działają wyłącznie na szczeblu lokalnym, nie angażują się w działalność komercyjną i wszelkie zyski z usług świadczonych w interesie ogólnym reinwestują na szczeblu lokalnym;

34.

podkreśla szczególne znaczenie wysokiej jakości usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym oraz konieczność powszechnego dostępu do nich; w związku z tym podkreśla, że zgodnie z postanowieniami TFUE dotyczącymi konkurencji kompetencje Komisji ograniczają się jedynie do kontroli pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym oraz że postanowienia te nie stanowią podstawy prawnej ustalenia kryteriów jakości i skuteczności na poziomie europejskim; uważa, że przy definiowaniu kryteriów jakości i skuteczności usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym należy zwrócić szczególną uwagę na zasadę pomocniczości;

35.

zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

31.5.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 153/57

—

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 3 ust. 3, oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 9, 148, 160 i 168,

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 1, 16, 21, 23, 24, 25, 30, 31 i 34,

—

uwzględniając zrewidowaną Europejską kartę społeczną, szczególnie jej art. 30 (prawo do ochrony przed ubóstwem i wykluczeniem społeczną), art. 31 (prawo do mieszkania) i art. 16 (prawo rodziny do ochrony społecznej, prawnej i ekonomicznej),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (1),

—

uwzględniając dyrektywę 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (2),

—

uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1098/2008/WE z dnia 22 października 2008 r. w sprawie Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym (2010) (3),

—

uwzględniając konkluzje Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów z dnia 8 czerwca 2010 r. na temat „Równość i zdrowie we wszystkich obszarach polityki: solidarność w zdrowiu” (4),

—

uwzględniając deklarację Rady z dnia 6 grudnia 2010 r. pt. „Europejski Rok Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym: współpraca w walce z ubóstwem w 2010 roku i później” (5),

—

uwzględniając konkluzje z posiedzenia Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (EPSCO) w dniu 7 marca 2011 r. (6),

—

uwzględniając opinię Komitetu Ochrony Socjalnej z dnia 15 lutego 2011 r. pt. „Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Inicjatywa przewodnia strategii »Europa 2020« ” (7),

—

uwzględniając sprawozdanie Komitetu Ochrony Socjalnej z dnia 10 lutego 2011 r. pt. „Ocena społecznego wymiaru strategii »Europa 2020« przeprowadzona przez Komitet Ochrony Socjalnej” (8),

—

uwzględniając opinię Komitetu Ochrony Socjalnej pt. „Solidarność w zdrowiu: zmniejszanie nierówności zdrowotnych w UE” (9),

—

uwzględniając opinię Komitetu Regionów w sprawie europejskiej platformy współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym (10),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie europejskiej platformy współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym (11),

—

uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 3 października 2008 r. w sprawie aktywnej integracji osób wykluczonych z rynku pracy (12),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Solidarność w zdrowiu: zmniejszanie nierówności zdrowotnych w UE” (COM(2009)0567),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Strategia skutecznego wprowadzania w życie Karty praw podstawowych przez Unię Europejską” (COM(2010)0573),

—

uwzględniając europejską strategię w sprawie niepełnosprawności 2010-2020: odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez barier (COM(2010)0636),