31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/1

—

uwzględniając art. 2 oraz art. 3 ust. 3 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i art. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając art. 23 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych z dnia 18 grudnia 1979 r. w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (konwencja CEDAW),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar, zastępującą decyzję ramową Rady 2002/629/WSiSW (1),

—

uwzględniając Konwencję ONZ z 1949 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi i eksploatacji prostytucji,

—

uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania, przyjęte podczas czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet w dniu 15 września 1995 r., oraz późniejsze dokumenty końcowe przyjęte na posiedzeniach specjalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych Pekin +5 (2000 r.), Pekin +10 (2005 r.) i Pekin +15 (2010 r.),

—

uwzględniając europejski pakt na rzecz równości płci (2011-2020), przyjęty przez Radę Europejską w marcu 2011 r. (2),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 marca 2010 r. zatytułowany „Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami, Karta Kobiet” (COM(2010)0078),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 11 lutego 2011 r. zatytułowany „Postępy w dążeniu do równości kobiet i mężczyzn – sprawozdanie roczne za rok 2010” (SEC(2011)0193),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 września 2010 r. zatytułowany „Strategia na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010-2015” (COM(2010)0491),

—

uwzględniając sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej na temat homofobii, transfobii i dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową (2010 r.),

—

uwzględniając unijny pakiet w sprawie ofiar, na który składają się komunikaty Komisji z dnia 18 maja 2011 r. zatytułowane „Wzmacnianie praw ofiar w UE” (COM (2011)0274), „Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw” (COM(2011)0275) oraz „Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wzajemnego uznawania środków ochrony w sprawach cywilnych” (COM(2011)0276),

—

uwzględniając komunikat Komisji „EUROPA 2020: Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 3 października 2008 r. zatytułowane „Realizacja celów barcelońskich w zakresie struktur opieki nad dziećmi do osiągnięcia wieku obowiązku szkolnego” (COM(2008)0638),

—

uwzględniając dyrektywę 2004/113/WE wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług oraz powiązane orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 1 marca 2011 r. w sprawie Test-Achats (C-236/09) (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 października 2005 r. w sprawie kobiet i ubóstwa w Unii Europejskiej (4),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie niedyskryminacji ze względu na płeć i solidarności między pokoleniami (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 lutego 2010 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – rok 2009 (6) oraz z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – 2010 r. (7),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lipca 2011 r. w sprawie kobiet i kierownictwa przedsiębiorstw (8),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie priorytetów oraz zarysu ram nowej polityki UE w dziedzinie walki z przemocą wobec kobiet (9),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 marca 2011 r. w sprawie ubóstwa kobiet w Unii Europejskiej (10),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. na temat aspektu płci w spadku koniunktury i kryzysie finansowym (11),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0041/2012),

A.

mając na uwadze, że równość kobiet i mężczyzn to podstawowa zasada Unii Europejskiej, zapisana w Traktacie o Unii Europejskiej, a także mając na uwadze, że sama Unia postawiła sobie za zadanie uwzględnianie równouprawnienia kobiet i mężczyzn we wszystkich działaniach, mając też na uwadze, że pomimo stopniowych postępów w tym zakresie nadal występuje wiele różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn;

B.

mając na uwadze, że w dobie kryzysu gospodarczego umacnianie pozycji kobiet na rynku pracy oraz ich ekonomicznej niezależności jest nie tylko obowiązkiem moralnym, ale także gospodarczą koniecznością; mając na uwadze, że wymierny cel strategii „Europa 2020” dotyczy zwiększenia poziomu zatrudnienia kobiet i mężczyzn w wieku 20–64 lat do 75%;

C.

mając na uwadze, że przyszła konkurencyjność gospodarcza i dobrobyt Europy w znacznej mierze zależą od jej zdolności pełnego wykorzystywania swoich zasobów pracowniczych, w tym zwiększenia uczestnictwa kobiet w rynku pracy; mając na uwadze, że jednym z priorytetów strategii „Europa 2020” jest dążenie do aktywizacji zawodowej kobiet w celu podwyższenia poziomu zatrudnienia kobiet do 75% do 2020 r.; mając na uwadze, że stosunkowo więcej kobiet niż mężczyzn pracuje w niepełnym wymiarze godzin lub w oparciu o umowy tymczasowe, w związku z czym łatwiej je zwolnić w czasach kryzysu, oraz że istnieje ryzyko, że obecna recesja opóźni postępy w zakresie równości płci lub nawet je cofnie; mając na uwadze, że praca w niepełnym wymiarze godzin – w niektórych przypadkach i przez pewien czas – może mieć pozytywny wpływ na sytuację kobiet i mężczyzn w kontekście godzenia pracy z życiem rodzinnym i prywatnym;

D.

mając na uwadze, że cel równości płci wymaga lepszej reprezentacji politycznej kobiet; mając na uwadze, że reprezentacja kobiet w podejmowaniu decyzji politycznych w ostatnich latach nie utrzymała linearnego wzrostu, a udział obu płci w parlamentach państw członkowskich UE pozostał niezmieniony i wynosi 24% w przypadku kobiet i 76% w przypadku mężczyzn, a odsetek kobiet posłów w parlamencie w niektórych państwach członkowskich nie przekracza 15%; przy czym kobiety stanowią jedynie 23% wszystkich ministrów; mając na uwadze, że liczba wiceprzewodniczących Parlamentu Europejskiego płci żeńskiej zmalała w drugiej połowie kadencji parlamentarnej 2009–2014;

E.

mając na uwadze, że początkowo kryzys gospodarczy dotknął głównie zatrudnienia mężczyzn, jednak cięcia w wydatkach publicznych będą miały prawdopodobnie nieproporcjonalny wpływ na zatrudnienie i różnice w płacach kobiet, ponieważ w sektorze publicznym pracuje dużo więcej kobiet niż mężczyzn; mając na uwadze, że do najważniejszych sektorów, w których przeważają kobiety, zalicza się sektor zdrowia, edukację i opiekę socjalną; mając na uwadze, że istotne jest, by zwracać uwagę nie tylko na poziom zatrudnienia, ale i na równe warunki zatrudnienia i jego jakość, w tym możliwości rozwoju zawodowego oraz płace;

F.

mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet – w tym przemoc psychiczna – jest główną przeszkodą na drodze do równości kobiet i mężczyzn, jest naruszeniem podstawowych praw kobiet oraz pozostaje jednym z najbardziej rozpowszechnionych naruszeń praw człowieka w UE, mimo starań podejmowanych przez polityków, by jej przeciwdziałać; mając na uwadze, że recesja gospodarcza stwarza warunki sprzyjające nasilaniu się przemocy w związkach, a środki oszczędnościowe w sektorze usług wsparcia stawiają kobiety będące ofiarami przemocy w jeszcze gorszej sytuacji niż dotychczas;

G.

mając na uwadze, że ekonomiści i demografowie (Bank Światowy, OECD, MFW) stosują modele ekonomiczne i matematyczne w celu podkreślenia ekonomicznej wartości pracy w gospodarstwie domowym – wykonywanej głównie przez kobiety – oraz że wkład kobiet w PKB byłby wyższy, gdyby uwzględniona została nieodpłatna praca, co świadczy o istnieniu dyskryminacji pracy kobiet;

H.

mając na uwadze, że cięcia budżetowe w zakresie usług społecznych, takich jak opieka nad dziećmi, jeszcze bardziej osłabiają pozycję kobiet na rynku pracy;

I.

mając na uwadze, że dostęp do usług opieki nad dziećmi, osobami starszymi i osobami niesamodzielnymi ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia równego udziału kobiet i mężczyzn w rynku pracy, edukacji i szkoleniach; mając na uwadze, że opiekunowie pracujący w domu nadal są dyskryminowani, gdyż ich lata pracy nie są uwzględniane przy obliczaniu emerytur i uprawnień;

J.

mając na uwadze, że rok 2012 jest Europejskim Rokiem Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej oraz że należy podkreślać, że więcej starszych kobiet niż mężczyzn żyje w jednoosobowych gospodarstwach domowych, co wynika z dłuższego średniego trwania życia kobiet;

K.

mając na uwadze, że w październiku 2011 r. Parlament Europejski przyjął swoje stanowisko w sprawie wniosku dotyczącego nowej dyrektywy o urlopie macierzyńskim wydłużającej pełnopłatny urlop macierzyński do 20 tygodni oraz ustanawiającej płatny urlop ojcowski w wymiarze co najmniej 2 tygodni;

L.

mając na uwadze, że kryzys bankowy poważnie ograniczył dostęp do kapitału, a problem ten prawdopodobnie dotknie nieproporcjonalnie kobiety prowadzące działalność gospodarczą, ponieważ kobiety coraz częściej pracują na własny rachunek, aby lepiej pogodzić życie zawodowe z rodzinnym;

M.

mając na uwadze, że gromadzenie i analizowanie danych podzielonych według płci mają nadrzędne znaczenie dla osiągnięcia równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej;

N.

mając na uwadze, że postęp w osiąganiu równości płci jest wyjątkowo powolny, zwłaszcza jeśli chodzi o równość gospodarczą; mając na uwadze, że liderzy polityczni muszą zrobić więcej niż tylko składać gołosłowne deklaracje, wręcz potraktować tę kwestię priorytetowo w swoich strategiach gospodarczych;

O.

mając na uwadze, że zróżnicowanie wynagrodzenia kobiet i mężczyzn nadal jest bardzo wysokie (w niektórych przypadkach przekracza 25%) oraz że pomimo wysiłków i poczynionych postępów zróżnicowanie wynagrodzenia nie zmniejsza się, a raczej stoi w miejscu;

P.

mając na uwadze, że poziom zatrudnienia jest niższy na obszarach wiejskich, a ponadto duża liczba kobiet nie jest oficjalnie obecna na rynku pracy i, w związku z tym, nie są one zarejestrowane jako bezrobotne bądź nie są uwzględniane w statystykach dotyczących bezrobocia, co wiedze do konkretnych problemów finansowych i prawnych związanych z uprawnieniami do urlopu macierzyńskiego i chorobowego, nabyciem prawa do świadczeń emerytalnych oraz dostępem do zabezpieczenia społecznego, a także problemów w przypadku rozwodu; mając na uwadze, że na obszarach wiejskich sytuacja jest gorsza z powodu braku szans na zdobycie wysokiej jakości zatrudnienia;

Q.

mając na uwadze, że średnio 3 z 10 gospodarstw domowych w Unii Europejskiej to gospodarstwa jednoosobowe, zaś większość z nich to samotne kobiety, zwłaszcza kobiety starsze, oraz że procent ten wzrasta; mając na uwadze, że te gospodarstwa domowe są w trudniejszej sytuacji i są bardziej narażone na ubóstwo, zwłaszcza w dobie trudności gospodarczych; mając na uwadze, że jednoosobowe gospodarstwa domowe bądź gospodarstwa utrzymujące się z dochodów jednej osoby są w większości państw członkowskich traktowane niekorzystnie, w ujęciu zarówno względnym, jak i bezwzględnym, w odniesieniu do opodatkowania, ubezpieczenia społecznego, kwestii mieszkaniowych, opieki zdrowotnej, ubezpieczenia i emerytur; mając na uwadze, że strategie w ramach polityki publicznej nie powinny karać osób, które – dobrowolnie lub nie – żyją same;

R.

mając na uwadze, że zdrowie seksualne i reprodukcyjne kobiet i związane z nim prawa są prawami człowieka oraz że należy je zagwarantować wszystkim kobietom, niezależnie od ich statusu społecznego, wieku, orientacji seksualnej lub pochodzenia etnicznego;

S.

mając na uwadze, że wiele kobiet, na przykład kobiety niepełnosprawne, kobiety opiekujące się dziećmi, osobami starszymi i niepełnosprawnymi, członkinie mniejszości etnicznych, w szczególności kobiety romskie, a także imigrantki, doświadczają wielokrotnej dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie i są bardziej narażone na wykluczenie społeczne, ubóstwo i skrajne łamanie praw człowieka;

T.

mając na uwadze, że rodziny w Unii Europejskiej są zróżnicowane i składają się z rodziców będących w związku małżeńskim, w związku partnerskim oraz niebędących w związku małżeńskim, rodziców różnej i tej samej płci, rodziców samotnie wychowujących dziecko oraz przybranych rodziców, którzy zasługują na jednolitą ochronę zarówno w ramach prawa krajowego, jak i prawa Unii Europejskiej;

U.

mając na uwadze, że orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Test Achats wskazuje na potrzebę uwzględnienia w prawodawstwie dotyczącym równości płci dokładnych, jasnych i jednoznacznych przepisów;

V.

mając na uwadze, że różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn są mniejsze przed założeniem rodziny i zwiększają się w miarę łączenia się w pary; mając na uwadze, że spadek aktywności zawodowej kobiety występuje w momencie, gdy rodzi ona pierwsze dziecko, oraz że na początkowych etapach życia dziecka szanse kobiet na rynku pracy są małe w związku z opieką nad dzieckiem, która później przechodzi w opiekę nad osobami starszymi, co często prowadzi do ubóstwa pracujących;

W.

mając na uwadze, że działania na rzecz kobiet okazały się kluczowe dla ich pełnego włączenia w rynek pracy oraz ogólnie w społeczeństwo;

X.

mając na uwadze, że kobiety mieszkające na obszarach wiejskich są bardziej dyskryminowane i borykają się z większą liczbą stereotypów płci niż kobiety mieszkające na obszarach miejskich oraz że wskaźnik bezrobocia wśród kobiet na obszarach wiejskich jest znacznie wyższy od wskaźnika bezrobocia wśród kobiet w miastach;

Y.

mając na uwadze, że ofiarami handlu ludźmi są najczęściej kobiety i dziewczęta;

1.

wzywa państwa członkowskie do zadbania o to, by ich przepisy prawne dotyczące małżeństw, rozwodów i majątku wspólnego nie stanowiły bezpośrednio lub pośrednio finansowej pułapki dla małżonków, zwłaszcza dla kobiet, oraz do dopilnowania, by pary dążące do związku małżeńskiego były w pełni świadome prawnych i finansowych konsekwencji małżeństwa i rozwodu i poinformowane o nich w odpowiednim czasie;

2.

wzywa państwa członkowskie do inwestowania w przystępne cenowo i oferujące usługi na wysokim poziomie obiekty świadczące usługi opieki nad dziećmi, chorymi, niepełnosprawnymi, osobami starszymi i innymi osobami pozostającymi na utrzymaniu, gwarantując ich elastyczne godziny otwarcia i dostępność, aby dla jak największej liczby osób możliwe było godzenie życia zawodowego z prywatnym; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia uznania pracy kobiet i mężczyzn opiekujących się dziećmi lub osobami starszymi poprzez przyznanie im indywidualnych praw w odniesieniu do zabezpieczenia społecznego i emerytalnego; zachęca partnerów społecznych do zaproponowania konkretnych inicjatyw dotyczących poświadczania umiejętności nabytych w trakcie urlopu opiekuńczego;

3.

wzywa państwa członkowskie do dążenia w kierunku ustanowienia zindywidualizowanych systemów zabezpieczenia społecznego w celu zwiększenia autonomii kobiet i ich pozycji w społeczeństwie;

4.

podkreśla znaczenie opracowania prawnego pojęcia współwłasności, które pozwoli na pełne poszanowanie praw kobiet w sektorze rolnym, stosowną ochronę w zakresie zabezpieczenia społecznego oraz uznanie pracy kobiet, a także konieczność zmiany rozporządzenia o Europejskim Funduszu Rolnym na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), dzięki której można będzie, tak jak ma to miejsce w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), podejmować działania na rzecz kobiet w przyszłym okresie programowania na lata 2014-2020, mając świadomość, że we wcześniejszych okresach było to możliwe, a w obecnym nie jest, oraz że wywierają one korzystny wpływ na zatrudnienie wśród kobiet na obszarach wiejskich;

5.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o opracowanie wniosków dotyczących wzajemnego uznawania związków cywilnych i rodzin osób tej samej płci w całej Europie między państwami, które przyjęły już odpowiednie ustawodawstwo, tak aby zapewnić równe traktowanie względem pracy, swobodnego przepływu, opodatkowania i ubezpieczenia społecznego, chroniąc dochody rodzin i dzieci;

6.

z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie dyrektywy 2010/41/UE w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn prowadzących działalność na własny rachunek oraz wzywa państwa członkowskie do zapewnienia jej pełnego wdrożenia w wymaganym czasie;

7.

ubolewa w związku z wdrożeniem przez niektóre państwa członkowskie restrykcyjnych definicji „rodziny” w celu odmowy ochrony prawnej parom osób tej samej płci i ich dzieciom; przypomina, że prawo UE stosuje się bez dyskryminacji ze względu na płeć lub orientację seksualną, zgodnie z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej;

8.

podkreśla, że konsolidacja fiskalna nieuwzględniająca równości płci może doprowadzić do nasilenia segregacji płciowej na rynku pracy, coraz częstszej pracy kobiet w niepewnych warunkach, zwiększenia zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć i feminizacji ubóstwa oraz utrudnienia godzenia obowiązków opiekuńczych z pracą;

9.

wzywa Radę do podzielenia stanowiska Parlamentu Europejskiego dotyczącego zmiany dyrektywy o urlopie macierzyńskim, w szczególności w odniesieniu do wynagrodzenia kobiet, które niedawno urodziły dziecko, w celu zapewnienia kobietom dalszej niezależności ekonomicznej w tym okresie;

10.

wzywa państwa członkowskie do aktywnego promowania i ścisłego monitorowania wdrożenia osiągniętego przez partnerów społecznych porozumienia ramowego w sprawie urlopu rodzicielskiego, w szczególności w odniesieniu do okresu urlopu niepodlegającego przeniesieniu, oraz do zapewnienia usunięcia wszelkich przeszkód utrudniających podniesienie wskaźnika korzystania przez mężczyzn z urlopu ojcowskiego;

11.

podkreśla, że dochód kobiet i ich praca za wynagrodzeniem mają kluczowe znaczenie dla ich niezależności ekonomicznej oraz dla zwiększania równości kobiet i mężczyzn w całym społeczeństwie;

12.

wzywa państwa członkowskie i partnerów społecznych do zachęcania zwłaszcza kobiet do udziału w szkoleniach i kształceniu zawodowym w zakresie „zielonych miejsc pracy”, które Komisja UE uznaje za „kluczowy segment rozwoju” europejskiego rynku pracy;

13.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do analizy i likwidacji ograniczeń dotyczących wejścia (powrotu) na rynek pracy oraz samozatrudnienia kobiet romskich, a ponadto do nadania odpowiedniego znaczenia roli kobiet we wzmacnianiu pozycji gospodarczej zmarginalizowanych Romów i zakładaniu działalności gospodarczej;

14.

wzywa do podjęcia działań na szczeblu krajowym oraz europejskim na rzecz wspierania przedsiębiorczości kobiet poprzez stworzenie usług szkoleń i rozwoju zawodowego oraz poradnictwa prawnego, a także ułatwienie dostępu do finansowania publicznego i prywatnego;

15.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do oceny wpływu aspektu płci na kryzys gospodarczy i finansowy poprzez przeprowadzanie ocen wpływu w aspekcie płci oraz późniejsze sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci;

16.

wzywa państwa członkowskie do inwestowania obecnych środków funduszy strukturalnych przewidzianych na lata 2007–2013 w rozwój usług opiekuńczych w celu umożliwienia kobietom i mężczyznom godzenia życia zawodowego z prywatnym;

17.

odnotowuje, że pomimo niezliczonych kampanii, celów i działań przygotowanych w ostatnich latach zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć pozostaje uporczywie ogromne, ponieważ kobiety w UE zarabiają średnio 17,5% mniej niż mężczyźni, a w ostatnich kilku latach zróżnicowanie to zmniejszyło się tylko w niewielkim stopniu; wzywa państwa członkowskie do podwojenia wysiłków na rzecz wykorzystania europejskich środków, aby przeciwdziałać temu zróżnicowaniu;

18.

wzywa instytucje europejskie, państwa członkowskie i partnerów społecznych do opracowania wielowymiarowych strategii uwzględniających utrzymujące się zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć, w tym europejski cel równości wynagrodzeń polegający na zmniejszeniu zróżnicowania wynagrodzenia we wszystkich państwach członkowskich o 10%, by zapewnić równą płacę dla kobiet i mężczyzn za taką samą pracę, a także z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji Europejskiej polegającą na ogłoszeniu Europejskiego Dnia Równej Płacy; ubolewa, że Komisja nie przedłożyła żadnego wniosku ustawodawczego od czasu przyjęcia rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 18 listopada 2008 r. zawierającej zalecenia dla Komisji;

19.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia odpowiednich środków zmniejszających zróżnicowanie świadczeń emerytalnych ze względu na płeć będące bezpośrednią konsekwencją zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć oraz do przeprowadzenia oceny wpływu nowych planów emerytalnych na kobiety w różnych grupach, mając na uwadze szczególnie kobiety zatrudnione w niepełnym wymiarze godzin oraz na podstawie nietypowych umów;

20.

wzywa państwa członkowskie do podjęcia skoncentrowanych działań na rzecz zapewnienia lepszego i bardziej sprawiedliwego statusu finansowego pracownikom sektora socjalnego; stoi na stanowisku, że warunki zatrudnienia w sektorze oświaty i opieki powinny być takie same, jak w przypadku zatrudnienia w innych sektorach, oraz że nie wolno dopuścić do niekorzystnych konsekwencji finansowych wynikających z tego, że kobiety i mężczyźni podejmują pracę w sektorze socjalnym;

21.

wyraża zaniepokojenie tym, że kryzys gospodarczy i cięcia budżetowe nasilą problem, ponieważ kobiety ucierpią w nieproporcjonalnym stopniu, oraz wzywa rządy państw członkowskich i partnerów społecznych do opracowania planu działania i konkretnych, ambitnych celów;

22.

wzywa państwa członkowskie do lepszego wykorzystywania umiejętności wysoko wykwalifikowanych imigrantek oraz do zapewnienia dostępu do kształcenia i szkolenia, w tym do kursów językowych, w celu uniknięcia obniżania kwalifikacji, zapewnienia równych szans zatrudnienia oraz wsparcia integracji imigrantów; wzywa państwa członkowskie do zwrócenia uwagi na przyjęcie środków na rzecz imigrantek oraz zachęca do konsultowania się z organizacjami pozarządowymi i organizacjami zrzeszającymi imigrantki w sprawie strategii politycznych i działań ukierunkowanych na ich włączenie społeczne;

23.

wyraża zaniepokojenie z powodu przepisów w niektórych państwach członkowskich, które nie zakazują wyraźnie wręczania pracodawcom podpisanych wcześniej wypowiedzeń podczas rekrutacji kobiet, która to praktyka pozwala na obchodzenie przepisów dotyczących macierzyństwa;

24.

uważa, że aktywny udział kobiet w europejskim rynku pracy i ich pełna integracja na tym rynku są dobre nie tylko dla działalności gospodarczej, ale również korzystne dla całej gospodarki i całego społeczeństwa, oraz stanowią kwestię dotyczącą praw podstawowych i demokracji: kobiety stanowią 60% nowych absolwentów uczelni wyższych, ale są nadal niedostatecznie reprezentowane na stanowiskach kierowniczych;

25.

ubolewa, że projekty wychodzenia z kryzysu gospodarczego nadal koncentrują się głównie na dziedzinach zatrudnienia zdominowanych przez mężczyzn; wzywa państwa członkowskie i Komisję do zajęcia się równością płci w sposób spójny podczas wdrażania strategii „UE 2020” oraz krajowych programów reform, a także do usunięcia przeszkód utrudniających kobietom udział w rynku pracy oraz do priorytetowego traktowania usunięcia przeszkód utrudniających kobietom udział w rynku pracy, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet niepełnosprawnych, imigrantek i kobiet należących do mniejszości etnicznych, kobiet w wieku 54–65 lat oraz kobiet romskich; zwraca uwagę, że kobiety i mężczyźni muszą mieć dostęp do elastycznych form zatrudnienia, w tym telepracy, by sprawnie godzić życie zawodowe z rodzinnym i uzyskać niezależność finansową; zauważa, że kobiety są niewystarczająco reprezentowane w sektorach o potencjale rozwoju, takich jak sektor energii odnawialnej i miejsc pracy intensywnie wykorzystujących naukę i technologię, w związku z czym zachęca Radę, Komisję i państwa członkowskie do sporządzania polityk tworzenia miejsc pracy uwzględniających zrównoważoną reprezentację mężczyzn i kobiet w tych nowych sektorach;

26.

apeluje o wspieranie inicjatyw i kampanii przełamujących stereotypy odnoszące się do małej efektywności kobiet w pracy oraz nieumiejętności zarządzania; nawołuje do wspierania kobiet na ścieżce rozwoju zawodowego oraz w ich dążeniach do stanowisk kierowniczych;

27.

ubolewa nad brakiem postępów w zakresie zwiększania liczby kobiet w zarządach firm, co wykazało sprawozdanie Komisji Europejskiej za 2012 r. w sprawie kobiet na stanowiskach kierowniczych w sektorze gospodarczym; odnotowuje, że w UE średnio jedynie 13% kadry kierowniczej głównych spółek giełdowych stanowią kobiety, zaś funkcje prezesa pełni jedynie 3% kobiet;

28.

wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia pełnego obrazu sytuacji dotyczącej udziału kobiet we wszystkich typach przedsiębiorstw w Unii Europejskiej oraz zarówno obowiązkowych, jak i nieobowiązkowych środków mających na celu zwiększenie tego udziału, podejmowanych przez sektor gospodarczy i przyjętych ostatnio przez państwa członkowskie; zauważa, że zgodnie ze sprawozdaniem Komisji w sprawie kobiet na stanowiskach kierowniczych w sektorze gospodarczym przedsiębiorstwa i państwa członkowskie nie podejmują odpowiednich kroków; przychylnie odnosi się do zapowiedzianych konsultacji w sprawie poprawy równowagi płci na stanowiskach kierowniczych w sektorze gospodarczym; jest jednak rozczarowany tym, że Komisja powstrzymuje się od podjęcia natychmiastowych kroków prawnych, do których sama zobowiązała się w przypadku nieosiągnięcia wyznaczonych celów; uważa, że mizerne postępy poczynione w 2011 r. zasługują na konkretniejsze działania niż tylko konsultacje; ponownie wzywa, zatem, jak w roku 2011, do przedstawienia do roku 2012 projektów aktów ustawodawczych, w tym przewidujących parytety płci, mających na celu zwiększenie udziału kobiet w kierowniczych organach przedsiębiorstw do 30% do roku 2015 oraz do 40% do roku 2020, uwzględniając kompetencje państw członkowskich oraz ich szczególne cechy gospodarcze, strukturalne (rozmiar przedsiębiorstw), prawne i regionalne;

29.

podkreśla konieczność podjęcia przez państwa członkowskie działań, zwłaszcza w drodze rozwiązań legislacyjnych, na rzecz ustanowienia wiążących celów gwarantujących równowagę pomiędzy kobietami i mężczyznami na stanowiskach decyzyjnych w sektorze biznesu, administracji publicznej i w organach politycznych; odnosi się do udanych przykładów Norwegii, Hiszpanii, Niemiec, Włoch i Francji;

30.

przypomina, że wybory europejskie, które mają się odbyć w 2014 r. i po których nastąpi wybór nowych członków Komisji oraz kandydatów na najwyższe stanowiska administracyjne w instytucjach europejskich, stanowią szansę na zrobienie kroku w kierunku parytetu na szczeblu UE;

31.

wzywa państwa członkowskie do popierania parytetu płci poprzez proponowanie kobiety i mężczyzny na stanowisko komisarza; wzywa mianowanego przewodniczącego Komisji do dążenia do osiągnięcia parytetu płci przy formowaniu Komisji; wzywa obecnie urzędującą Komisję do publicznego poparcia tej procedury;

32.

wskazuje na pozytywne skutki, jakie ma zastosowanie parytetu płciowego w wyborach dla reprezentowania kobiet; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie systemów parytetowych i kwot wyborczych w podziale na płeć do porządku prawnego Francji, Hiszpanii, Belgii, Słowenii, Portugalii i Polski; wzywa państwa członkowskie, w których panuje wyjątkowo niski stopień reprezentacji kobiet w zgromadzeniach politycznych, do rozpatrzenia wprowadzenia równorzędnych środków;

33.

z zadowoleniem przyjmuje znaczący wzrost liczby kobiet pełniących funkcję przewodniczących komisji parlamentarnych oraz liczby posłanek do PE podczas kadencji 2009–2014, lecz wyraża ubolewanie w związku ze spadkiem liczby kobiet pełniących funkcję wiceprzewodniczących PE w drugiej połowie kadencji; w związku z tym proponuje środki gwarantujące pełną równowagę płci na stanowisku wiceprzewodniczącego;

34.

wzywa państwa członkowskie do promowania przedsiębiorczości kobiet oraz do zapewnienia im wsparcia finansowego, poradnictwa zawodowego i szkoleń w celu zachęcania ich do zakładania własnych firm;

35.

wzywa Komisję do uwzględnienia przemocy i nękania związanych z homofobią i transfobią w swoich programach działania przeciwko przemocy uwarunkowanej płcią;

36.

z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podejmowane na szczeblu Wspólnoty, jak i na szczeblu krajowym, przeciwko przemocy wobec kobiet, mężczyzn i dzieci, takie jak europejski nakaz ochrony, dyrektywa w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar, a także pakiet legislacyjny zmierzający do wzmocnienia praw ofiar w UE; podkreśla jednak, że problem ten wciąż pozostaje w dużej mierze nierozwiązany; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia i wdrożenia polityk zwalczających wszelkie formy dyskryminacji wobec kobiet, w tym wszystkie rodzaje nadużyć seksualnych, psychicznych i psychologicznych, przemoc domową oraz molestowanie, i podkreśla konieczność włączenia do unijnej polityki zewnętrznej i polityki współpracy na rzecz rozwoju kwestii walki z przemocą uwarunkowaną płcią; podkreśla potrzebę ustalenia faktycznego zakresu problemu przemocy uwarunkowanej płcią w UE; odnotowuje, jak ważne prace wykona w tym obszarze europejskie obserwatorium ds. przemocy uwarunkowanej płcią i dlatego wzywa do tego, by obserwatorium zaczęło jak najszybciej działać;

37.

ponownie przypomina, jak potrzebne jest przedstawienie przez Komisję ogólnounijnej strategii na rzecz walki z przemocą wobec kobiet, zawierającej instrument prawa karnego zwalczający przemoc uwarunkowaną płcią, czego Parlament domagał się w szeregu swoich rezolucji; wzywa Komisję Europejską do ogłoszenia roku 2015 Europejskim Rokiem Walki z Przemocą Wobec Kobiet;

38.

zachęca państwa członkowskie do tworzenia programów informacyjnych dotyczących molestowania w miejscu pracy i mobbingu, tak aby kobiety, które doświadczają tych zjawisk, mogły im się skutecznie przeciwstawiać;

39.

przemoc domową rozumie jako przemoc obejmującą wykorzystywanie seksualne, fizyczne i psychiczne; wskazuje, że przemoc uwarunkowana płcią powoduje co roku wiele ofiar śmiertelnych w UE; wzywa w związku z tym do podjęcia odpowiednich środków, by przemoc domowa była traktowana jako kwestia bezpieczeństwa publicznego a nie prywatna sprawa domowa oraz jako naruszenie praw podstawowych, poprzez zapewnienie między innymi dostępu do sposobów zapobiegania oraz ochrony i pomocy prawnej, również w odniesieniu do nękania;

40.

wyraża zadowolenie w związku z niedawnym przyjęciem dyrektywy w sprawie europejskiego nakazu ochrony, której celem jest ochrona ofiar między innymi przemocy uwarunkowanej płcią, oraz zachęca państwa członkowskie do jej szybkiej transpozycji do prawa krajowego w celu umożliwienia właściwego funkcjonowania europejskiego nakazu ochrony;

41.

odnotowuje w tym kontekście unijny pakiet w sprawie ofiar; wzywa państwa członkowskie do uwzględnienia w tym pakiecie szczególnych działań i środków zwalczających wszelkie formy przemocy wobec kobiet, w tym przemoc domową, przemoc seksualną, molestowanie, tak zwane zabójstwa honorowe, okaleczanie żeńskich narządów płciowych, przymusowe małżeństwa i inne formy przemocy i naruszania praw jednostki;

42.

apeluje do państw członkowskich o wprowadzanie programów resocjalizacyjnych i psychologicznych dla sprawców przemocy fizycznej, dzięki którym zmniejszyłby się odsetek jej stosowania; zwraca również uwagę na wzrost agresji wśród dziewcząt;

43.

wzywa Komisję do wywiązania się ze swojego zobowiązania dotyczącego uwzględnienia równouprawnienia kobiet i mężczyzn w ramach wspólnego europejskiego systemu azylowego;

44.

podkreśla, że państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne powinny przyjmować środki, przy użyciu takich instrumentów jak EFS czy program PROGRESS, aby pomóc kobietom, które padły ofiarą przemocy, powrócić na rynek pracy;

45.

wskazuje, że wzmocnienie niezależności społecznej i ekonomicznej oraz autonomia w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, a także swoboda w zakresie wyboru partnera są warunkami koniecznymi zwalczania przemocy;

46.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do uznania aspektu płci w ramach opieki zdrowotnej jako podstawowego elementu polityki zdrowotnej UE oraz do zintensyfikowania swoich wysiłków zmierzających do przyjęcia podwójnej strategii uwzględnienia płci i wieku oraz uwzględnienia konkretnych działań związanych z płcią w polityce zdrowotnej UE i w krajowych politykach zdrowotnych;

47.

potwierdza swoje stanowisko dotyczące praw w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, ujęte w rezolucjach z dni 10 lutego 2010 r. i 8 marca 2011 r. w sprawie równouprawnienia kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – 2009 i 2010; w tym kontekście wyraża zaniepokojenie niedawnymi cięciami kosztów związanymi z planowaniem rodziny i edukacją seksualną, a także ograniczeniami dostępu do usług w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego w niektórych państwach członkowskich, zwłaszcza dotyczących ochrony ciąży i macierzyństwa oraz bezpiecznej i legalnej aborcji; podkreśla, że wszystkie kobiety muszą mieć kontrolę nad swoimi prawami seksualnymi i reprodukcyjnymi, w tym poprzez dostęp do przystępnej cenowo i wysokiej jakości antykoncepcji;

48.

wyraża zaniepokojenie wzrostem liczy przypadków HIV/AIDS i innych chorób przenoszonych drogą płciową, zwłaszcza wśród kobiet; wyraźnie ujęła w swoich strategiach prewencyjnych edukację seksualną i dostęp do prezerwatyw; wskazuje, że 45% przypadków nowych zarażeń HIV przypada na młode kobiety i dziewczęta w wieku 15-24 lat; w tym kontekście nalega, aby Komisja kładła większy nacisk na działania prewencyjne w strategii przeciwko HIV/AIDS, by zwiększyć powszechną wiedzę na temat zagrożeń chorób przenoszonych drogą płciową poprzez włączenie do niej edukacji seksualnej, bezpłatnego dostępu do prezerwatyw oraz testów HIV oraz obniżenia nowych zarażeń wirusem HIV;

49.

wzywa do rozpoczęcia na szczeblu europejskim oraz na poziomie państw członkowskich debaty na temat sposobów zwalczania stereotypów związanych z rolami przypisywanymi kobietom i mężczyznom; podkreśla w tym kontekście znaczenie promowania wizerunku kobiety w sposób, który nie będzie naruszał jej godności, oraz przeciwdziałania utrwalonym stereotypom związanym z płcią, a zwłaszcza rozpowszechnionym upokarzającym przekazom wizualnym, przy jednoczesnym pełnym poszanowaniu wolności wypowiedzi i prasy;

50.

wzywa UE i państwa członkowskie do szczególnego traktowania we wszystkich swoich strategiach politycznych – jako części swojego zobowiązania do uwzględniania aspektu płci – kobiet mających szczególne potrzeby;

51.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do zwrócenia szczególnej uwagi na narażone grupy kobiet: kobiety niepełnosprawne, w zaawansowanym wieku, bez kwalifikacji bądź z niewielkimi kwalifikacjami, kobiety mające inne osoby na utrzymaniu, imigrantki oraz kobiety należące do mniejszości etnicznych, które to stanowią konkretne grupy, w imieniu których należy przedsięwziąć działania uwzględniające ich szczególną sytuację;

52.

wzywa organy krajowe, regionalne i lokalne odpowiedzialne za równość do wprowadzenia zintegrowanego sposobu podejścia w celu poprawy ich reagowania oraz zarządzania w przypadkach dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie; zwraca ponadto uwagę, że organy te powinny oferować szkolenia dla sędziów, prawników i ogólnie dla personelu, pozwalające im na wykrycie przypadków dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie, zapobiegania im i zarządzania nimi;

53.

apeluje o priorytetowe potraktowanie praw człowieka w odniesieniu do kobiet oraz umiejętności ich efektywnego stosowania w zewnętrznej polityce UE; apeluje również o wdrożenie dyrektywy 2011/36/UE w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar;

54.

wyraża obawy – mimo tego, że z zadowoleniem przyjmuje postępy w zakresie zapewniania demokracji i wolności w krajach południowego rejonu Morza Śródziemnego – że w rzeczywistości prawa kobiet zostaną osłabione w wyniku Arabskiej Wiosny; apeluje do Komisji o wypracowanie specjalnych środków wsparcia na rzecz równości płci w tych krajach;

55.

potępia fakt, że w określonych regionach świata gwałt jest wciąż stosowany jako rodzaj broni; wzywa Unię Europejską poprzez jej Europejską Służbę Działań Zewnętrznych do nadania temu problemowi priorytetowego znaczenia w jej agendzie politycznej;

56.

zwraca uwagę, że w tym roku ludność świata osiągnęła 7 miliardów; wyraża przekonanie, że planowanie rodziny powinno znaleźć się na pierwszym miejscu w programie politycznym;

57.

wyraża zaniepokojenie powolnymi postępami w osiąganiu milenijnych celów rozwoju, zwłaszcza celu piątego dotyczącego poprawy opieki zdrowotnej nad matkami, a także opóźnieniami na drodze do zmniejszenia o trzy czwarte wskaźnika umieralności okołoporodowej matek oraz tym, że cel zapewnienia powszechnego dostępu do zdrowia reprodukcyjnego do 2015 r. jest jeszcze wciąż daleki od realizacji; odnotowuje, że około 1 000 kobiet wciąż umiera każdego dnia z powodu komplikacji związanych z ciążą lub porodem, których można było w całości uniknąć;

58.

apeluje do liderów politycznych i religijnych, aby siłą swojego urzędu publicznie wspierali realizacjęMCR5 i popierali nowoczesne usługi z zakresu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego;

59.

wzywa państwa członkowskie do utrzymania politycznego i finansowego wsparcia dla milenijnych celów rozwoju, a nawet nasilenia starań na rzecz realizacji MCR5, pomimo recesji gospodarczej;

60.

z zadowoleniem przyjmuje ostatnią decyzję Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczącą ogłoszenia 11 października Międzynarodowym Dniem Dziewcząt, co jest skutecznym sposobem na podkreślenie szczególnych potrzeb i praw dziewcząt, oraz poparcia zintensyfikowania działań i inwestycji mających na celu umożliwienie dziewczynkom osiągnięcie ich pełnego potencjału zgodnie z międzynarodowymi normami i zobowiązaniami w zakresie praw człowieka, w tym z milenijnymi celami rozwoju;

61.

przypomina Komisji i państwom członkowskim o ich zobowiązaniu do wdrożenia rezolucji nr 1325 Rady Bezpieczeństwa ONZ na temat kobiet, pokoju i bezpieczeństwa oraz apeluje o skuteczne uniezależnienie udzielania unijnej pomocy humanitarnej od ograniczeń pomocy humanitarnej nałożonych przez USA, w szczególności poprzez zapewnienie dostępu do aborcji kobietom i dziewczętom będącym ofiarami gwałtu w konfliktach zbrojnych;

62.

apeluje oto, by na nadchodzącym posiedzeniu Rady odblokowano dyrektywę Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, tak aby można było ją przyjąć podczas duńskiego przewodnictwa w Radzie;

63.

zwraca się do Komisji o wykonanie rezolucji Parlamentu Europejskiego dotyczącej sztokholmskiego planu działania;

64.

wzywa Komisję do uwzględnienia konsekwencji sprawy Test-Achats w przyszłym prawodawstwie w celu zwiększenia pewności prawa, w szczególności w odniesieniu do dyrektywy Rady nr 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. wprowadzającej w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług;

65.

w ramach trwających negocjacji w sprawie unijnych wieloletnich ram finansowych 2014–2020 wzywa Radę do uwzględnienia w procesie opracowywania budżetu UE problematyki płci oraz do zapewnienia przewidywalności i utrzymania poziomu finansowania przez UE działań związanych z prawami kobiet i równością płci, w tym zwalczania przemocy wobec kobiet, zarówno w odniesieniu do polityki wewnętrznej, jak i zewnętrznej;

66.

ubolewa nad brakiem postępów państw członkowskich dotyczących planów modernizacji prawodawstwa w zakresie urlopu macierzyńskiego i ojcowskiego oraz apeluje o zrównoważony kompromis z przyszłą duńską prezydencją UE z myślą o przyjęciu nowych postanowień w pierwszej połowie 2012 r., tak aby zaspokoić potrzeby europejskich rodzin i europejskiej gospodarki; wzywa Komisję do przedłożenia wniosków w sprawie uregulowań dotyczących urlopów na opiekę nad starszymi bądź chorymi bliskimi;

67.

zwraca się do Komisji o przedstawienie kompleksowego komunikatu dotyczącego sytuacji jednoosobowych gospodarstw domowych w UE, wraz politycznymi propozycjami na rzecz zapewnienia równego traktowania w obszarach takich, jak opodatkowanie, ubezpieczenie społeczne, kwestie mieszkalne, opieka zdrowotna, ubezpieczenia i emerytury, w oparciu o zasadę neutralności politycznej względem struktury gospodarstwa domowego;

68.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do gromadzenia, analizowania i publikowania wiarygodnych danych statystycznych w podziale na płeć w celu umożliwienia właściwej oceny i aktualizacji strategii Komisji na rzecz równości kobiet i mężczyzn (2010–2015) oraz do monitorowania przekrojowego charakteru równości płci we wszystkich politykach;

69.

ponownie wzywa Komisję do opracowania planu działania dotyczącego równości osób LGBTI, analogicznego do planu działania na rzecz równości kobiet i mężczyzn;

70.

wyraża głębokie zaniepokojenie doniesieniami mediów o ofiarach handlu ludźmi traktowanych jak przestępcy zamiast jak osoby potrzebujące wsparcia i wzywa Komisję do zbadania sposobu traktowania ofiar handlu ludźmi, niewolnictwa seksualnego i przymusowej prostytucji w państwach członkowskich;

71.

nawołuje do zwrócenia uwagi na sytuację mechanizmów instytucjonalnych dotyczących równości płci w państwach członkowskich, aby pogorszenie koniunktury gospodarczej, prowadzone reformy i inne działania restrukturyzacyjne nie odbiły się szczególnie negatywnie na tych mechanizmach, ponieważ bez nich mało prawdopodobna jest efektywna realizacja przekrojowego priorytetu równości kobiet i mężczyzn i specyfiki jego zarządzania;

72.

podkreśla, że należy poprawić uzgodnienia dotyczące współpracy i zaangażowania organizacji kobiecych oraz ogólnie społeczeństwa obywatelskiego w procesy uwzględniania aspektu płci;

73.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/11

—

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 2 i art. 3 ust. 3,

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 21 i 23,

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

—

uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (konwencja CEDAW) przyjętą w 1979 r.,

—

uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania, przyjęte podczas czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet w dniu 15 września 1995 r., oraz późniejsze dokumenty końcowe przyjęte na posiedzeniach specjalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych Pekin +5 (2000 r.), Pekin +10 (2005 r.) i Pekin +15 (2010 r.),

—

uwzględniając uzgodnione wnioski Komisji Statusu Kobiet z roku 2006 dotyczące „równego udziału kobiet i mężczyzn w procesie podejmowania decyzji politycznych na wszystkich szczeblach”,

—

uwzględniając uzgodnione wnioski 1997/2 Komisji ds. Statusu Kobiet w sprawie najważniejszych obszarów zainteresowania przedstawionych w pekińskiej platformie działania 1996–1999,

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ A/RES/58/142 w sprawie politycznego udziału kobiet oraz rezolucję III Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie politycznego udziału kobiet przyjętą w dniu 18 listopada 2011 r.; rezolucja A/C.3/66/L.20/Rev.1,

—

uwzględniając „Europejski pakt na rzecz równości płci” (2011-2020), przyjęty przez Radę Europejską w marcu 2011 r. (1),

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Strategia na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010-2015” (COM(2010)0491),

—

uwzględniając decyzję Komisji z dnia 19 czerwca 2000 r. dotyczącą zapewnienia równowagi płci w powołanych przez nią komitetach i grupach ekspertów (2),

—

uwzględniając zalecenie Rady 96/694/WE z dnia 2 grudnia 1996 r. w sprawie zrównoważonego udziału kobiet i mężczyzn w procesie podejmowania decyzji (3),

—

uwzględniając rekomendację Komitetu Ministrów Rady Europy Rec (2003)3 w sprawie zrównoważonego uczestnictwa kobiet i mężczyzn w podejmowaniu decyzji politycznych i publicznych, przyjętą w dniu 12 marca 2003 r., oraz wyniki dwóch rund monitorowania postępów poczynionych we wdrażaniu rekomendacji Rec (2003)3, oparte na ankietach dotyczących sklasyfikowanych pod kątem płci danych na temat uczestnictwa kobiet i mężczyzn w podejmowaniu decyzji politycznych i publicznych, przeprowadzonych odpowiednio w latach 2005 i 2008,

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy (PACE) 1079 (1996) w sprawie większej reprezentacji kobiet w PACE, rekomendację 1413 (1999) w sprawie jednakowej reprezentacji w życiu politycznym, rezolucję 1348 (2003) w sprawie równej reprezentacji płci w PACE, a także rekomendację 1665 (2004) w sprawie uczestnictwa kobiet w wyborach oraz rezolucję 303 (2010) w sprawie osiągnięcia trwałego równouprawnienia płci w lokalnym i regionalnym życiu politycznym,

—

uwzględniając rezolucję 85 (1999) Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, rekomendację 68 (1999) w sprawie uczestnictwa kobiet w życiu politycznym w regionach Europy oraz rekomendację 111 (2002) w sprawie indywidualnego prawa kobiet do głosowania i wymogów demokratycznych,

—

uwzględniając deklarację w sprawie uczestnictwa kobiet w wyborach, przyjętą przez Europejską Komisję na rzecz Demokracji przez Prawo („Komisję Wenecką”),

—

uwzględniając dokument „Sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci”, sporządzony przez Dyrekcję Generalną Praw Człowieka i Obrotu Prawnego Rady Europy (kwiecień 2009 r.),

—

uwzględniając zalecenie 1899(2010) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w sprawie zwiększenia reprezentacji kobiet w polityce za pośrednictwem systemu wyborczego, przyjęte w dniu 27 stycznia 2010 r.,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 marca 2000 r. w sprawie udziału kobiet w podejmowaniu decyzji (4),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7-0029/2012),

A.

mając na uwadze, że istnieje brak równowagi w udziale kobiet i mężczyzn w procesie podejmowania decyzji politycznych i publicznych oraz wyraźny niedostatek reprezentacji kobiet na wybieralnych i mianowanych politycznych stanowiskach decydenckich na szczeblu Unii Europejskiej i w jej państwach członkowskich; mając na uwadze, że istnieje niepokojący niedostatek reprezentacji kobiet w wyborach w połowie kadencji w Parlamencie Europejskim;

B.

mając na uwadze, że udział kobiet w procesie podejmowania decyzji politycznych, jak również metody, strategie, postawy kulturowe i instrumenty ukierunkowane na likwidowanie rozbieżności znacznie różnią się na szczeblu krajowym w całej UE, jak i między poszczególnymi państwami członkowskimi, partiami politycznymi i partnerami społecznymi;

C.

mając na uwadze, że udział kobiet w Parlamencie Europejskim zwiększył się do 35%, ale nie pozwolił jeszcze na osiągnięcie parytetu; mając na uwadze, że kobiety są w jeszcze większym stopniu niedostatecznie reprezentowane na stanowiskach kierowniczych w komisjach i grupach politycznych; mając na uwadze, że stopień reprezentacji kobiet w Komisji Europejskiej utrzymuje się na poziomie jednej trzeciej oraz że Komisji nigdy nie przewodniczyła kobieta;

D.

mając na uwadze, że według danych statystycznych i pomimo licznych podejmowanych działań przeważa brak równowagi, reprezentacja kobiet w podejmowaniu decyzji politycznych w ostatnich latach uległa stagnacji, zamiast linearnie rosnąć, a udział obu płci w parlamentach państw członkowskich UE pozostaje niezmieniony i wynosi 24% w przypadku kobiet i 76% w przypadku mężczyzn, przy czym kobiety stanowią jedynie 23% wszystkich ministrów (5);

E.

mając na uwadze, że obecnie w rzeczywistości obowiązuje nieformalny system kwot, w którym mężczyźni są bardziej uprzywilejowani niż kobiety i w którym mężczyźni wybierają mężczyzn na stanowiska kierownicze; system ten nie jest sformalizowany, niemniej jednak stanowi przykład systematycznego i bardzo mocno zakorzenionego w kulturze uprzywilejowanego traktowania mężczyzn;

F.

mając na uwadze, że równa reprezentacja kobiet i mężczyzn w podejmowaniu decyzji politycznych to kwestia praw człowieka i sprawiedliwości społecznej, a także podstawowy wymóg funkcjonowania demokratycznego społeczeństwa; mając na uwadze, że utrzymująca się niedostateczna reprezentacja kobiet stanowi deficyt demokratyczny, który osłabia legitymację procesu podejmowania decyzji zarówno na szczeblu UE, jak i na szczeblu krajowym;

G.

mając na uwadze, że proces podejmowania decyzji opiera się na przygotowaniach administracyjnych, a więc zajmowanie pewnej liczby stanowisk administracyjnych, a zwłaszcza kierowniczych, przez kobiety jest kwestią równości i gwarantuje, że aspekty płci będą uwzględniane podczas przygotowywania wszystkich strategii politycznych;

H.

mając na uwadze, że wybory europejskie, które mają się odbyć w 2014 r. i po których nastąpi wybór nowych członków Komisji Europejskiej oraz nominacje na najwyższe stanowiska w UE, stanowią szansę na postęp w kierunku demokracji opartej na parytecie płci na szczeblu UE oraz na to, że UE stanie się wzorem do naśladowania w tym obszarze;

I.

mając na uwadze, że Konwencja ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet stwierdza m.in., że podmioty państwowe przyjmują wszelkie stosowne środki, w tym działania pozytywne, w celu likwidacji dyskryminacji kobiet w życiu politycznym i publicznym;

J.

mając na uwadze, że Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zachęca do:

K.

mając na uwadze, że deklaracja pekińska i pekińska platforma działania na rzecz kobiet u władzy i w procesie podejmowania decyzji podkreślają fakt, iż równy udział jest warunkiem koniecznym do uwzględniania interesów kobiet i potrzebnym, żeby umacniać demokrację i wspierać jej właściwe funkcjonowanie; mając na uwadze, że potwierdzają one również, iż czynny udział kobiet, na równych warunkach z mężczyznami, na wszystkich szczeblach procesu podejmowania decyzji ma podstawowe znaczenie dla osiągnięcia równości, celów z zakresu zrównoważonego rozwoju, pokoju i demokracji;

L.

mając na uwadze, że z powodu utrzymujących się stereotypów związanych z płcią istnieje poważna segregacja w odniesieniu do kluczowych politycznych stanowisk decydenckich na zadania związane z opieką i rozdziałem, takie jak zdrowie, dobrobyt społeczny i środowisko, którymi zajmują się raczej kobiety, oraz na zadania związane z władzą i zasobami, takie jak sprawy gospodarcze i monetarne, handel, budżet, obrona i sprawy zagraniczne, którymi zajmują się mężczyźni, co zniekształca strukturę władzy i przydział środków;

M.

mając na uwadze, że partie polityczne, które odpowiadają za wybór kandydatów, awansowanie i mianowanie pracowników na stanowiska kierownicze, odgrywają podstawową rolę w zapewnieniu równego stopnia reprezentacji kobiet i mężczyzn w polityce, w związku z czym powinny wspierać stosowanie najlepszych praktyk, takich jak dobrowolne partyjne kwoty wyborcze, które zostały już wprowadzone przez niektóre partie polityczne w 13 państwach członkowskich UE;

N.

mając na uwadze, że z badania na temat korupcji i kobiet w rządzie opracowanego przez Bank Światowy w 1999 r. wynika, że przy wyższym poziomie uczestnictwa kobiet poziom korupcji w rządzie jest mniejszy, gdyż zgodnie z wnioskami z tego badania kobiety wykazują wyższe standardy etyczne i większe zainteresowanie „wspólnym dobrem”;

O.

mając na uwadze, że konieczne są kompleksowe, wielowymiarowe strategie, obejmujące środki niewiążące, takie jak cele i dobrowolne kwoty partyjne, środki umożliwiające realizację wytyczonych celów, takie jak edukacja dotycząca płci, doradztwo i kampanie podnoszące świadomość, oraz środki prawnie wiążące, takie jak kwoty wyborcze w podziale na płeć, przy czym należy pamiętać, że najbardziej skuteczne okazały się środki prawnie wiążące, które są zgodne z systemem instytucjonalnym i wyborczym i które wiążą się z zasadami kolejności umieszczania na listach wyborczych, monitorowaniem i stosowaniem skutecznych kar w przypadku braku zgodności;

P.

mając na uwadze, że dostęp kobiet do finansowania kampanii wyborczych jest często bardziej ograniczony z uwagi na dyskryminację panującą w partiach politycznych, wykluczanie kobiet z sieci finansowania oraz ich niższe dochody i oszczędności;

Q.

mając na uwadze, że procedury obowiązujące w systemach wyborczych, instytucjach politycznych i partiach politycznych odgrywają decydującą rolę i mają znaczny wpływ na skuteczność stosowanych strategii oraz na stopień równowagi płci, jaki osiąga się w polityce;

R.

mając na uwadze, że kobiecy udział i przewodnictwo w podejmowaniu decyzji politycznych napotyka nadal takie różnorodne przeszkody, jak brak przyjaznego, wspierającego otoczenia w instytucjach politycznych oraz w strukturach ochrony społecznej, utrzymywanie się stereotypów związanych z płcią, a także konsekwencje niedawnego kryzysu gospodarczego oraz jego negatywne skutki dla zagadnień związanych z równością płci;

S.

mając na uwadze, że niski stopień udziału kobiet w procesie podejmowania decyzji i zarządzaniu przypisuje się głównie problemom związanym z pogodzeniem życia zawodowego i rodzinnego, nierównemu podziałowi obowiązków rodzinnych oraz utrzymującej się dyskryminacji w pracy i pod względem szkoleń zawodowych;

1.

zachęca Radę, Komisję i państwa członkowskie do opracowania i wdrożenia skutecznych strategii politycznych dotyczących równości płci i wielowymiarowych strategii na rzecz osiągnięcia równości dotyczącej udziału w podejmowaniu decyzji politycznych i sprawowaniu przewodnictwa na wszystkich szczeblach, a zwłaszcza w obszarach polityki makroekonomicznej, w handlu, polityce zatrudnienia, budżecie, obronie i sprawach zagranicznych, poprzez ocenę wpływu i udostępnianie wyników opinii publicznej za pośrednictwem odpowiednich wskaźników równości, z zapewnieniem jednocześnie wymiernych celów, jasnych planów działania oraz mechanizmów regularnego monitorowania, po których następują prawne, wiążące działania naprawcze i ich monitorowanie, jeżeli cele nie zostały osiągnięte w terminie;

2.

z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie systemów parytetowych / kwot wyborczych w podziale na płeć do porządku prawnego niektórych państw członkowskich; wzywa państwa członkowskie do rozważenia wprowadzenia środków ustawodawczych, takich jak pozytywne środki działania, w celu poczynienia postępów w zakresie osiągania parytetu oraz do zapewnienia skuteczności tych środków – tam, gdzie są one zgodne z systemem wyborczym i partie polityczne są odpowiedzialne za ustalanie list wyborczych – za pomocą tzw. systemów suwakowych, monitorowania i skutecznych kar w celu ułatwienia bardziej zrównoważonego udziału kobiet i mężczyzn w podejmowaniu decyzji politycznych;

3.

zwraca się ponadto do Rady, Komisji i państw członkowskich o narzucanie stosowania parytetu na wszystkich szczeblach poprzez dawanie jasnych komunikatów antydyskryminacyjnych, zapewnienie odpowiednich zasobów, stosowanie konkretnych instrumentów oraz wspieranie niezbędnego szkolenia z zakresu sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci dla urzędników służby cywilnej odpowiedzialnych za sporządzanie budżetów;

4.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do zwrócenia szczególnej uwagi na programy edukacyjne z zakresu płci ukierunkowane na społeczeństwo obywatelskie, a w szczególności na osoby młode, już od najmłodszych lat, a jednocześnie uznaje, że prawa kobiet wchodzą w zakres praw człowieka, a parytet ma podstawowe znaczenie w życiu politycznym;

5.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o wezwanie wszystkich partii politycznych na szczeblach europejskim i krajowym do zobowiązania się do przyjęcia środków zmierzających do zachęcania kobiet do czynnego udziału w życiu politycznym i w wyborach oraz do zaangażowania się w te kwestie, do osiągnięcia parytetu płci w wewnętrznych procesach podejmowania decyzji, w nominacjach na wybieralne stanowiska oraz na listach wyborczych partii poprzez wprowadzenie liczby miejsc zastrzeżonych dla kobiet tam, gdzie jest to zgodne z systemem wyborczym i partie polityczne są odpowiedzialne za ustalanie list wyborczych, a także do zwracania uwagi na pozycję kobiet na tych listach;

6.

uznaje rolę partii politycznych za główny czynnik promowania parytetu płci; apeluje w związku z tym do państw członkowskich o wymaganie od krajowych partii – tam, gdzie jest to zgodne z systemem wyborczym i partie polityczne są odpowiedzialne za ustalanie list wyborczych – stworzenia i wdrożenia systemów kwot i innych rodzajów pozytywnych działań, o stosowanie zasad kolejności umieszczania w stosunku do list wyborczych kandydatów w krajowych i europejskich wyborach, a także o określenie i egzekwowanie stosownych sankcji w przypadku niestosowania się do tych przepisów; wzywa państwa członkowskie do określenia partiom politycznym celów w zakresie parytetu płci, których spełnienie będzie warunkiem wstępnym otrzymania finansowania;

7.

wzywa partie polityczne w całej Europie do wprowadzenia systemu kwot w przypadku list kandydatów do organów partyjnych i list wyborczych – tam, gdzie jest to zgodne z systemem wyborczym i partie polityczne są odpowiedzialne za ustalanie list wyborczych – zwłaszcza w odniesieniu do list na wybory europejskie w 2014 r.; uznaje procedurę sporządzania list wyborczych, w ramach której kandydujące kobiety naprzemiennie z mężczyznami zajmują pierwsze miejsce na liście, za najlepszy sposób zwiększania udziału kobiet w życiu politycznym;

8.

podkreśla konieczność realizacji konkretnych działań mających na celu osiągnięcie parytetu na wybieralnych stanowiskach w parlamentach państw członkowskich i w Parlamencie Europejskim (takich jak przewodniczący, wiceprzewodniczący, przewodniczący i wiceprzewodniczący komisji parlamentarnych) poprzez określenie celu, jakim może być np. wymaganie jednakowej reprezentacji (po 50%) mężczyzn i kobiet w każdym z tych biur;

9.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji dotyczący zachęcania kobiet do udziału w kolejnych wyborach do Parlamentu Europejskiego za pośrednictwem programów „Prawa podstawowe i obywatelstwo” oraz „Europa dla obywateli”; apeluje do Komisji o zapewnienie umieszczenia w swoich odnośnych rocznych programach prac na lata 2013–2014 wystarczających środków finansowych, pozwalających na sfinansowanie m.in. odpowiednich kampanii uświadamiających w mediach w celu zachęcenia do wybierania kobiet, a także o dopilnowanie tego, aby środki te były łatwo dostępne dla krajowych partii i organizacji społeczeństwa obywatelskiego na realizację inicjatyw projektowych mających na celu zwiększenie udziału kobiet w procesie podejmowania decyzji;

10.

apeluje do Komisji o wspieranie i finansowanie działań dotyczących promowania parytetu płci na stanowiskach decydenckich oraz w działalności politycznej, co powinno znaleźć odzwierciedlenie przy programowaniu kolejnego okresu finansowania 2014-2020 dla wyżej wspomnianych programów lub ich następców, a także przy planowaniu działań związanych z przewidzianym na rok 2013 Europejskim Rokiem Obywateli;

11.

wzywa Komisję do rozpoczęcia kampanii dotyczących parytetu płci na listach wyborczych do Parlamentu Europejskiego co najmniej dwa lata przed każdym spotkaniem wyborczym oraz do zachęcania państw członkowskich do podejmowania analogicznych działań w odniesieniu do wyborów lokalnych i regionalnych;

12.

wzywa państwa członkowskie do popierania parytetu płci poprzez proponowanie kobiety i mężczyzny na stanowisko europejskiego komisarza; wzywa przewodniczącego Komisji do osiągnięcia parytetu płci przy formowaniu Komisji; wzywa Komisję do publicznego poparcia tej procedury; przypomina, że Parlament powinien mieć szczególny wzgląd na równowagę płci w tej procedurze i ponownie podkreśla znaczenie uwzględniania jednakowego stopnia reprezentacji kobiet i mężczyzn podczas zatwierdzania nowego składu Komisji, zgodnie z art. 106 Regulaminu;

13.

wzywa Komisję i Radę do zobowiązania się do realizacji celu dotyczącego parytetu płci we wszystkich ich organach decyzyjnych przez stworzenie i wdrożenie systemu kwot oraz innego rodzaju pozytywne działania przy rekrutowaniu urzędników wysokiego szczebla; wzywa rządy państw członkowskich do mianowania zarówno kobiet, jak i mężczyzn na wysokie stanowiska na szczeblu UE;

14.

przyjmuje do wiadomości podjęte przez Komisję zobowiązanie sformułowane w strategii na rzecz równości między kobietami i mężczyznami na lata 2010-2015 do monitorowania postępów w realizacji celu, jakim jest posiadanie 40% przedstawicieli jednej płci w swoich komisjach i grupach ekspertów, i wzywa instytucje, organy i agencje UE do podjęcia konkretnych działań i opracowania strategii mających na celu osiągnięcie zrównoważonego udziału w ich procesach podejmowania decyzji;

15.

wzywa państwa członkowskie do promowania działań pozytywnych, w tym wiążących środków ustawodawczych, mających na celu zagwarantowanie parytetu płci we wszystkich organach rządowych i nominacjach publicznych, a także do opracowania narzędzi monitorowania nominacji i wyborów pod kątem płci;

16.

zachęca Komisję i państwa członkowskie do wdrażania pozytywnych środków – takich jak preferencyjne traktowanie – w dziedzinach, w których jedna z płci jest niedostatecznie reprezentowana;

17.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia przejrzystości procedur wyboru do nominacji mężczyzn i kobiet na stanowiska o zasadniczym znaczeniu, również poprzez powszechną możliwość składania wniosków o przedstawienie życiorysu oraz wybór na podstawie zasług, kompetencji i reprezentatywności;

18.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia środków na wspieranie organizacji kobiecych, w tym poprzez zapewnienie im stosownego finansowania oraz tworzenie platform współpracy i prowadzenia kampanii wyborczych z uwzględnieniem aspektu płci;

19.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do ułatwiania powstawania sieci kobiecych oraz do promowania programów mentorskich, odpowiedniego szkolenia i wymiany najlepszych praktyk ze szczególnym uwzględnieniem kobiet-działaczek politycznych na początkowym etapie kariery;

20.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia kobietom, w razie potrzeby poprzez traktowanie preferencyjne, dostępu do szkoleń z zakresu umiejętności przywódczych oraz do stanowisk przywódczych, co powinno być częścią awansów podczas kariery, aby rozszerzyć umiejętności i doświadczenie kobiet w dziedzinie sprawowania przywództwa;

21.

uznaje rolę innych podmiotów za istotną część szerszego procesu demokratycznego i w związku z tym wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie do promowania i przyjmowania z zadowoleniem wysiłków organizacji pracodawców i związków zawodowych, sektora prywatnego, organizacji pozarządowych, a także innych organizacji zrzeszających zazwyczaj komitety doradcze związane z administracją publiczną do osiągnięcia równości kobiet i mężczyzn w ich szeregach, w tym zapewnienia jednakowego udziału w procesie podejmowania decyzji;

22.

wzywa Radę, Komisję i państwa członkowskie do umożliwienia kobietom i mężczyznom czynnego udziału w procesie podejmowania decyzji politycznych poprzez promowanie godzenia życia rodzinnego i zawodowego oraz równowagi między życiem rodzinnym i zawodowym za pomocą takich środków, jak równe dzielenie kosztów rodzicielstwa między pracodawców obojga rodziców, a także zapewnienie przystępnych i odpowiednich usług opieki np. nad dziećmi i osobami starszymi, i wzywa Komisję do wspierania równego dostępu do usług, minimalnych dochodów oraz likwidacji przemocy opartej na płci za pośrednictwem stosownych wniosków ustawodawczych w postaci dyrektyw;

23.

przypomina znaczenie preferencyjnego traktowania i środków specjalnych w promowaniu reprezentacji ludzi pochodzących z różnych środowisk oraz z grup w niekorzystnej sytuacji, takich jak osoby niepełnosprawne, migrantki, a także członkowie mniejszości etnicznych i seksualnych na stanowiskach decydenckich;

24.

podkreśla znaczenie mediów i edukacji w propagowaniu udziału kobiet w życiu politycznym i dokonywaniu zmian w zachowaniach społecznych; podkreśla znaczenie uwrażliwienia mediów, zwłaszcza nadawców publicznych, na konieczność zapewnienia w trakcie wyborów sprawiedliwych i zrównoważonych relacji na temat kandydujących mężczyzn i kobiet, a także znaczenie monitorowania mediów pod kątem identyfikacji uprzedzeń na tle płci i sposobów ich usunięcia, a tym samym wspierania wysiłków zmierzających do wyeliminowania stereotypów i zachęcania do przedstawiania pozytywnych wizerunków kobiet jako liderów, w tym kobiet-polityków jako wzorców, na szczeblach krajowym, regionalnym i europejskim;

25.

wzywa państwa członkowskie, Radę i Komisję, aby poprzez zwiększenie roli i środków Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn oraz ułatwianie współpracy kobiecych organizacji pozarządowych promowały i prowadziły wymianę dobrych praktyk, co przyczyni się do osiągnięcia równowagi płci na stanowiskach decydenckich;

26.

zachęca państwa członkowskie i Komisję do gromadzenia, analizowania i rozpowszechniania – zwłaszcza przy pomocy Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn – danych w rozbiciu na płeć w celu monitorowania równości płci w procesie podejmowania decyzji we wszystkich sektorach (publicznym i prywatnym) i na wszystkich szczeblach, a także wykorzystywania ich jako podstawy dalszych działań w przypadku niezrealizowania ustalonych celów; zachęca Komisję do dalszego gromadzenia i rozpowszechniania porównywalnych danych na szczeblu UE za pośrednictwem bazy danych dotyczącej kobiet i mężczyzn na stanowiskach decydenckich; domaga się, aby Komisja zapewniła ewolucję tego instytutu w kierunku stworzenia europejskiej mapy równowagi płci, w której gromadzono by informacje o rocznych wahaniach na szczeblach wspólnotowym, krajowym i regionalnym w odniesieniu do równowagi płci w oparciu o wspólne wskaźniki; mapa ta powinna obejmować co najmniej:

27.

wzywa Komisję do przedkładania Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia Parlamentu Europejskiego rocznego sprawozdania w sprawie postępów w zakresie równości płci w procesie podejmowania decyzji w Unii Europejskiej;

28.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do oceny wpływu, jaki na równowagę reprezentacji kobiet wywierają różne systemy wyborcze na szczeblu krajowym, lokalnym i europejskim, a także środki i dobre praktyki stosowane na poszczególnych szczeblach;

29.

przypomina o swoim żądaniu, by parytet płci zapewniano na wszystkich etapach procesu mianowania personelu Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ); wzywa ESDZ do propagowania udziału kobiet w podejmowaniu decyzji w stosunkach zewnętrznych Unii Europejskiej oraz do dopilnowania tego, aby wszystkie delegacje reprezentujące UE przestrzegały zasady parytetu płci w składzie delegacji, a także, aby istniała równowaga w odniesieniu do czasów wystąpień przydzielanych w tych kontekstach kobietom i mężczyznom; podkreśla potrzebę zwiększenia liczby kobiet pełniących funkcje mediatorów i głównych negocjatorów w sytuacjach związanych z przestrzeganiem praw człowieka, zapobieganiem korupcji, budowaniem pokoju, a także w innych procesach negocjacyjnych, takich jak negocjacje dotyczące handlu międzynarodowego i środowiska;

30.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia odpowiedniego finansowania i pomocy technicznej dla specjalnych programów skupiających się na zwiększaniu udziału kobiet w wyborach poprzez szkolenia, edukację obywatelską i mobilizację mediów, a także zaangażowanie organizacji pozarządowych, w uzupełnieniu do finansowania ogólnych programów edukacyjnych, propagujących świadomość obywatelską uwzględniającą kwestię płci oraz wspierających eliminowanie stereotypów związanych z płcią i „utrwalonych” uprzedzeń wobec kobiet;

31.

wzywa Komisję i ESDZ do przyjmowania środków mających na celu promowanie zrównoważonej reprezentacji kobiet na wszystkich szczeblach życia politycznego w wielonarodowych organizacjach, takich jak ONZ, w rządach oraz w parlamentach narodowych, a także na szczeblach regionalnych i lokalnych oraz w organach lokalnych, jak również do rozszerzania współpracy z innymi podmiotami na szczeblu międzynarodowym, takimi jak UN WOMEN i Unia Międzyparlamentarna, w celu popierania tych celów;

32.

wzywa departamenty tematyczne do dopilnowania tego, aby w notatkach dla delegacji zawsze uwzględniano aspekt płci i podkreślano kwestie mające znaczenie dla równości płci;

33.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i rządom państw członkowskich.

31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/18

—

uwzględniając art. 4, 54 oraz art. od 151 do 154 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając zalecenie nr 193 Międzynarodowej Organizacji Pracy z dnia 3 czerwca 2002 r. dotyczące propagowania spółdzielni,

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2157/2001 z dnia 8 października 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (1),

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1435/2003 z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) (2),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2001/86/WE z dnia 8 października 2001 r. uzupełniającą statut spółki europejskiej w odniesieniu do uczestnictwa pracowników (3),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2003/72/WE z dnia 22 lipca 2003 r. uzupełniającą statut spółdzielni europejskiej w odniesieniu do zaangażowania pracowników (4),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 23 lutego 2004 r. w sprawie propagowania spółdzielni w Europie (COM(2004)0018),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

komunikat Komisji z dnia 27 października 2010 r. zatytułowany „W kierunku Aktu o jednolitym rynku – W stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności – 50 propozycji na rzecz wspólnej poprawy rynku pracy, przedsiębiorczości i wymiany” (COM(2010)0608),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia16 grudnia 2010 r. zatytułowany „Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym: europejskie ramy na rzecz spójności społecznej i terytorialnej” (COM(2010)0758,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 kwietnia 2011 r. zatytułowany „Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania. »Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego«” (COM(2011)0206),

—

uwzględniając sprawozdanie podsumowujące dotyczące dyrektywy Rady nr 2003/72/WE uzupełniającej statut spółdzielni europejskiej w odniesieniu do zaangażowania pracowników (5),

—

uwzględniając analizę wdrożenia rozporządzenia Rady (WE) nr 1435/2003 w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) (6),

—

uwzględniając Międzynarodowy Rok Spółdzielczości 2012, ogłoszony przez ONZ (7),

—

uwzględniając sprawozdanie Międzynarodowej Organizacji Pracy zatytułowane „Resilience of the Cooperative Business Model in Times of Crisis” (8),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego na temat różnorodności form przedsiębiorstw (9),

—

uwzględniając własną rezolucję z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie gospodarki społecznej (10),

—

uwzględniając własną rezolucję z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie stosowania dyrektywy 2002/14/WE ustanawiającej ogólne ramowe warunki informowania i przeprowadzania konsultacji z pracownikami we Wspólnocie Europejskiej (11),

—

uwzględniając własną rezolucję z dnia 5 czerwca 2003 r. w sprawie ram wspierania udziału finansowego pracowników (12),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 16 września 2010 r. w sprawie przeglądu dyrektywy Rady nr 2003/72/WE z dnia 22 lipca 2003 r. uzupełniającej statut spółdzielni europejskiej w odniesieniu do zaangażowania pracowników (COM(2010)0481),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, a także opinie Komisji Prawnej i Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A7–0432/2011),

A.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa spółdzielcze bronią interesów swych członków i użytkowników, a także propagują rozwiązania dotyczące problemów społecznych, a ich celem jest zarówno pomnażanie korzyści dla członków oraz zabezpieczenie podstaw ich egzystencji dzięki długofalowej i zrównoważonej polityce handlowej, jak również postawienie w centrum strategii handlowej dobrobytu klientów, pracowników i członków z całego regionu;

B.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa spółdzielcze ze względu na swój charakter są w sposób strukturalny powiązane z obszarem, na którym się znajdują, i w związku z tym stanowią ważny czynnik przyspieszający rozwój lokalny, który ma zasadnicze znaczenie w tworzeniu prawdziwej spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej; mając na uwadze, że w przedsiębiorstwach spółdzielczych kluczowe znaczenie ma finansowanie kształcenia ustawicznego w zakresie odpowiedzialności społecznej i przedsiębiorczości, które stanowią dwa aspekty nie w pełni objęte innymi środkami na rzecz uczestnictwa w życiu społecznym;

C.

mając na uwadze, że w przedsiębiorstwach spółdzielczych musi przeważać element uczestnictwa członków, znajdujący odzwierciedlenie na poziomie zarządzania spółdzielnią oraz na poziomie jej struktury własnościowej;

D.

mając na uwadze, że spółdzielnie są ważnym filarem gospodarki europejskiej, a także główną siłą napędową innowacji społecznej i że dzięki temu przyczyniają się szczególnie do utrzymania infrastruktury i lokalnych usług na obszarach wiejskich i w konurbacjach; mając również na uwadze, że w Europie działa 160 000 spółdzielni, których właścicielami jest ponad jedna czwarta wszystkich Europejczyków i które zapewniają miejsca pracy ok. 5,4 mln pracowników;

E.

mając na uwadze, że w wielu dziedzinach gospodarki spółdzielnie konkurują z przedsiębiorstwami kierowanymi przez inwestorów, mając również na uwadze, że przedsiębiorstwa spółdzielcze mają znaczącą pozycję gospodarczą na zglobalizowanych rynkach, a nawet wielonarodowe spółdzielnie często są powiązane z lokalnymi potrzebami;

F.

mając na uwadze, że podczas kryzysu finansowego banki spółdzielcze wykazały się wysokim poziomem trwałości i odporności dzięki swojemu modelowi przedsiębiorczości spółdzielczej; mając na uwadze, że dzięki swemu modelowi przedsiębiorczości spółdzielczej zwiększyły one obrót i odnotowały intensywniejszy wzrost w okresie kryzysu, a mniej z nich dotknęło bankructwo i konieczność redukcji zatrudnienia; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa spółdzielcze zapewniają również wysokiej jakości i integracyjne miejsca pracy odporne na sytuacje kryzysowe, jest w nich często wysoki współczynnik zatrudnienia kobiet i imigrantów i poprzez zapewnianie lokalnych, niepodlegających delokalizacji miejsc pracy przyczyniają się one do zrównoważonego gospodarczego i społecznego rozwoju terytorialnego; mając na uwadze, że spółdzielnie mogą być postrzegane jako przykład skutecznego i nowoczesnego podejścia do gospodarki społecznej, a także mogą przyczyniać się do oferowania perspektyw pewnego zatrudnienia i umożliwiać pracownikom elastyczne planowania życia w miejscu pochodzenia, zwłaszcza na obszarach wiejskich;

G.

mając na uwadze, że kryzys finansowy i gospodarczy pokazał, iż kwestia atrakcyjności danej formy prawnej nie może być rozstrzygana wyłącznie z punktu widzenia udziałowców; należy zauważyć, że dane przedsiębiorstwo jako organizacja społeczna ponosi odpowiedzialność wobec udziałowców, pracowników, wierzycieli oraz społeczeństwa i że należy mieć to na uwadze przy dokonywaniu oceny;

H.

mając na uwadze, że prawodawstwo poszczególnych krajów członkowskich UE dotyczące spółdzielni i udziału pracowników znacznie różni się od siebie;

I.

mając na uwadze, że statut spółdzielni europejskiej jest jak dotąd jedyną formą prawną gospodarki społecznej dostępną na poziomie UE po wycofaniu w 2003 r. wniosków Komisji dotyczących statutu europejskiego stowarzyszenia i europejskiej spółki wzajemnej, a także mając na uwadze, że nadal trwają prace nad statutem fundacji europejskiej;

J.

mając na uwadze, że stworzenie statutu spółdzielni europejskiej ma na celu zachęcenie do rozwijania rynku wewnętrznego poprzez ułatwianie działalności tego typu przedsiębiorstwom na szczeblu UE;

K.

mając na uwadze, że wprowadzenie statutu spółdzielni europejskiej to kamień milowy na drodze do uznania modelu przedsiębiorczości spółdzielczej na szczeblu UE, również w tych państwach członkowskich, gdzie koncepcja spółdzielni ma negatywny wydźwięk z przyczyn historycznych;

L.

mając na uwadze, że zaangażowanie pracowników na szczeblu transnarodowym, zwłaszcza w zakresie prawa do uczestnictwa pracowników na poziomie zarządu, stanowi atut SCE;

M.

mając na uwadze, że w strategii UE 2020 zaapelowano, by gospodarka opierała się na wysokich poziomach zatrudnienia, zapewniając spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną, a także mając na uwadze, że obejmuje to silną gospodarkę społeczną;

N.

mając na uwadze, że ogłoszenie przez ONZ roku 2012 Międzynarodowym Rokiem Spółdzielczości stanowi doskonałą okazję do propagowania modelu przedsiębiorczości spółdzielczej;

1.

przypomina, że spółdzielnie oraz inne przedsiębiorstwa gospodarki społecznej to część europejskiego modelu socjalnego i jednolitego rynku, w związku z czym zasługują one na uznanie i wsparcie, gwarantowane im w konstytucjach niektórych państw członkowskich oraz w szeregu kluczowych dokumentów UE;

2.

przypomina, że spółdzielnie mogłyby stanowić kolejny krok w procesie tworzenia wewnętrznego rynku UE oraz mieć na celu obniżanie istniejących przeszkód transgranicznych i poprawę konkurencyjności na tym rynku;

3.

zwraca uwagę, że rozporządzenie Rady (WE) nr 1435/2003 z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) (zwanego dalej statutem) i dyrektywa 2003/72/WE uzupełniająca statut spółdzielni europejskiej w odniesieniu do zaangażowania pracowników (zwana dalej dyrektywą) są ze sobą ściśle powiązane;

4.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji COM(2012)0072; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zamierza uprościć Statut przy jednoczesnym wzmocnieniu aspektów w sposób szczególny odnoszących się do spółdzielni oraz fakt, że równolegle przeprowadzone zostaną konsultacje z zainteresowanymi stronami; wzywa do uwzględnienia w tym procesie stanowiska Parlamentu w sprawie spółdzielni europejskiej;

5.

z ubolewaniem odnosi się do faktu, że jak dotychczas idea spółdzielni europejskiej nie zdobyła popularności, jako że spółdzielnie tego rodzaju tworzy się niezwykle rzadko – do 2010 r. powstało jedynie 17 spółdzielni europejskich zatrudniających ogółem 32 pracowników (13); podkreśla, że liczby te jasno obrazują niedostosowanie statutu do specyficznego charakteru przedsiębiorstw spółdzielczych w Europie, mimo że wielu przedsiębiorców wyraziło zainteresowanie utworzeniem spółdzielni europejskiej; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że przeprowadzono szczegółową ocenę statutu celem sprawdzenia, dlaczego okazał się nieatrakcyjny, wywarł tak mały wpływ oraz co można zrobić, aby zaradzić brakowi doświadczenia we wdrażaniu oraz znieść inne przeszkody;

6.

zwraca uwagę, że koncepcja spółdzielni europejskiej ogranicza się niejednokrotnie do spółdzielni drugiego stopnia składających się wyłącznie z osób prawnych, ze spółek wzajemnych, które nie mają europejskiego statutu, ale chcą korzystać ze statusu prawnego powiązanego z gospodarką społeczną, a także z dużych przedsiębiorstw; odnotowuje, że małe przedsiębiorstwa spółdzielcze, stanowiące większość ruchu spółdzielczego w Europie, wciąż mają utrudniony dostęp do SCE;

7.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że przepisy dotyczące udziału pracowników uważa się za główny element spółdzielni europejskich; zwraca jednak uwagę, że powinny one zawierać wymogi wynikające ze szczególnego charakteru spółdzielni;

8.

wskazuje, że kilka państw członkowskich nie transponowało artykułów dyrektywy dotyczących praw pracowników, w tym specjalnych postanowień dotyczących kwestii płci, co doprowadziło do braków w zakresie monitorowania i wdrażania procedur uczestnictwa pracowników, a także podkreśla konieczność zaradzenia temu, tak aby zapobiegać nadużyciom w stosowaniu ustaleń dotyczących SCE; ubolewa nad faktem, że standardowe przepisy dotyczące uczestnictwa pracowników w organach administracyjnych nie przewidują obowiązku uczestnictwa pracowników;

9.

wyraża jednak zadowolenie z faktu, że niektóre państwa członkowskie nie tylko prawidłowo przetransponowały tę dyrektywę, ale nawet wykroczyły poza określone w niej wymogi;

10.

niemniej jednak wzywa Komisję Europejską do uważnego monitorowania stosowania dyrektywy 2003/72/WE, aby zapobiec jej niewłaściwemu wykorzystaniu do celów pozbawienia pracowników ich praw; wzywa Komisję Europejską do przyjęcia środków niezbędnych do zagwarantowania prawidłowej transpozycji art. 13 tej dyrektywy;

11.

zauważa, że art. 17 dyrektywy zobowiązuje Komisję do oceny realizacji postanowień dyrektywy, a w razie konieczności do jej przeglądu; podkreśla, że korzystanie ze statutu na niewielką skalę utrudnia właściwą ocenę dyrektywy;

12.

zauważa, że nie powinno się dokonywać przeglądu dyrektywy przed przeglądem statutu, wzywa do rozważenia możliwości włączenia postanowień dotyczących udziału pracowników bezpośrednio do statutu w celu uproszczenia i wprowadzenia inteligentniejszych regulacji;

13.

podkreśla, że w przeglądzie dyrektywy powinno się położyć nacisk na szczególne potrzeby pracowników w spółdzielniach, w tym na możliwość bycia zarówno właścicielem jak i pracownikiem tego samego przedsiębiorstwa; wzywa Komisję do opracowania instrumentów ułatwiających posiadanie spółdzielni przez pracowników i użytkowników; stawia sobie za cel, by udział pracowników stał się oczywistością w przedsiębiorstwach we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej; opowiada się za większym udziałem pracowników w transgranicznych formach spółek, niepozostającym na poziomie najmniejszego wspólnego mianownika;

14.

z zadowoleniem przyjmuje wnioski z analizy wdrożenia rozporządzenia (WE) nr 1435/2003 w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (14), szczególnie w odniesieniu do proponowanych środków promowania spółdzielni europejskich, polegających na propagowaniu wiedzy o nich za pomocą programów edukacyjnych skierowanych do doradców w zakresie prawa spółek i partnerów społecznych, a także na wspieraniu współpracy między przedsiębiorstwami spółdzielczymi na szczeblu międzynarodowym;

15.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zachęcały spółdzielnie do zwiększania udziału kobiet w specjalnych zespołach negocjacyjnych oraz by realizowały politykę różnorodności pozwalającą zagwarantować równość mężczyzn i kobiet w życiu zawodowym i prywatnym, oraz w szczególności zwiększyć liczbę kobiet na stanowiskach kierowniczych; wzywa Komisję do uwzględniania perspektywy płci przy monitorowaniu poprawnego wdrożenia tej dyrektywy, a także w przyszłych przeglądach przepisów dotyczących SCE.

16.

nalega, aby Komisja włączyła SCE do ewentualnych rozporządzeń europejskich w celu zagwarantowania większej reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych i w zarządach przedsiębiorstw państwowych lub notowanych na giełdzie, gdyby przedsiębiorstwom nie udało się dobrowolnie osiągnąć celu 30% do 2015 r. i 40% do 2020 r.;

17.

podkreśla, że ze względu na swą złożoną strukturę statut tylko częściowo odpowiada potrzebom spółdzielni oraz że należy go uprościć oraz uczynić bardziej zrozumiałym dla wszystkich, aby był bardziej przyjazny dla użytkowników, łatwiejszy i lepiej stosowany, zapewniając w ten sposób wszystkim pracownikom prawo do informacji, konsultacji i uczestnictwa, bez szkody dla jakości;

18.

zwraca uwagę na różnorodność tradycji i praw dotyczących spółdzielni w całej UE; podkreśla, że statut powinien stanowić autonomiczne ramy prawne spółdzielni europejskich, obowiązujące obok istniejących krajowych przepisów dotyczących spółdzielni, oraz że tym samym nie następuje bezpośrednia harmonizacja;

19.

podkreśla dobitnie, że zwiększenie atrakcyjności statutu spółdzielni europejskiej nie powinno odbywać się kosztem obniżenia norm; uważa, że przegląd statutu ma za zadanie pozwolić na rozpowszechnienie uznawania tego rodzaju przedsiębiorstw w UE; podkreśla, że znaczenie gospodarcze przedsiębiorstw spółdzielczych, ich odporność na kryzys i wartości, na których się opierają, w pełni uzasadniają istnienie takiej formy przedsiębiorstwa w dzisiejszej Unii, jak i przegląd statutu; podkreśla, że w centrum przyszłych europejskich inicjatyw i działań dotyczących europejskiej spółdzielni musi się znaleźć przejrzystość, zagwarantowanie ochrony praw zainteresowanych oraz poszanowanie kultury i tradycji narodowej; wskazuje, że w przypadku niektórych krajowych spółdzielni zachęta do stosowania statutu jest niestety ograniczona ze względu na ich strukturę holdingową; podkreśla, że należy zwiększyć możliwości łączenia krajowych spółdzielni z różnych państw członkowskich;

20.

nalega na zaangażowanie w proces przeglądu wszystkich zainteresowanych stron, zwłaszcza partnerów społecznych działających w ruchach spółdzielczych i związkowych, podkreślając jednocześnie potrzebę terminowego zakończenia procesu;

21.

oczekuje, że Komisja podejmie odpowiednie środki w celu zagwarantowania pełnej realizacji postanowień dyrektywy;

22.

ubolewa nad faktem, że Komisja w większości zignorowała zalecenia Parlamentu dotyczące spółdzielni; przypomina, że w rezolucji (15) wzywał do:

23.

przypomina, że w dokumencie COM(2004)0018 Komisja zobowiązała się podjąć dwanaście działań, między innymi:

24.

ubolewa nad faktem, że spośród powyższych zobowiązań zrealizowano jedynie trzy, przy czym bez znaczących rezultatów; podkreśla, że takie niedociągnięcia ograniczają potencjał rozwojowy spółdzielni;

25.

zwraca uwagę, że brak zasobów skutkuje brakiem wyników; podkreśla potrzebę pilnego usprawnienia pracy Komisji pod kątem organizacji i zasobów poświęcanych na gospodarkę społeczną, biorąc pod uwagę aktualne rozproszenie kompetencji i personelu zajmującego się gospodarką społeczną w Komisji;

26.

podkreśla, że we wszystkich dziedzinach polityki UE powinno się uznać specyficzny charakter oraz wartość dodaną przedsiębiorstw gospodarki społecznej, w tym przedsiębiorstw spółdzielczych, poprzez odpowiednie dostosowanie prawodawstwa dotyczącego zamówień publicznych, pomocy państwa oraz przepisów finansowych;

27.

wzywa państwa członkowskie do określenia bardziej korzystnych warunków dla spółdzielni, takich jak dostęp do kredytów oraz korzystne przepisy podatkowe;

28.

wzywa Komisję do uwzględnienia struktury finansowej spółdzielni w prawodawstwie dotyczącym wymogów kapitałowych oraz normach rachunkowych i sprawozdawczych; zwraca uwagę, że prawodawstwo dotyczące wykupu udziałów w spółdzielniach oraz niepodzielności rezerw ma wpływ na wszystkie spółdzielnie, a zwłaszcza banki spółdzielcze;

29.

zwraca uwagę na szczególne wyzwania powstałe w związku z rewolucją cyfrową, przed którymi stoi sektor medialny, a zwłaszcza wydawnictwa działające jako spółdzielnie;

30.

nalega, by Komisja opracowała otwartą metodę koordynacji gospodarki społecznej, w tym w odniesieniu do przedsiębiorstw spółdzielczych będących kluczowymi podmiotami tego sektora, obejmującą zarówno państwa członkowskie, jak i zaangażowane strony, aby zachęcić do wymiany najlepszych wzorców i przyczynić się do stopniowego ulepszania sytuacji w zakresie uwzględniania przez państwa członkowskie charakteru spółdzielni, szczególnie w dziedzinie opodatkowania, pożyczek, obciążenia administracyjnego i środków wspierania przedsiębiorczości;

31.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że akt o jednolitym rynku uznaje potrzebę wspierania gospodarki społecznej, oraz nalega, by Komisja uruchomiła oczekiwaną z niecierpliwością inicjatywę na rzecz przedsiębiorczości społecznej w oparciu o zasady spółdzielczości (16);

32.

wzywa Komisję, aby rozważyła możliwość ogłoszenia Europejskiego Roku Gospodarki Społecznej;

33.

wyraża poparcie dla środków wspierania przedsiębiorczości, w szczególności usług doradczych oraz szkoleń dla pracowników, a także dostępu spółdzielni do źródeł finansowania, zwłaszcza w przypadku ich wykupu przez pracowników lub klientów, ponieważ są to niedocenione narzędzia ratowania przedsiębiorstw w czasach kryzysu, a także przekazywania przedsiębiorstw rodzinnych;

34.

podkreśla rosnące znaczenie spółdzielni w zakresie usług socjalnych i dóbr publicznych; podkreśla potrzebę zadbania o godne warunki pracy oraz poruszenia kwestii związanych ze zdrowiem i bezpieczeństwem w tym sektorze, niezależnie od statusu pracodawcy;

35.

podkreśla potrzebę zadbania o wkład spółdzielni w dialog społeczny na szczeblu UE;

36.

podkreśla potencjał spółdzielni europejskich, jeśli chodzi o propagowanie równości płci poprzez wdrażanie strategii politycznych i programów na różnych poziomach, poświęcając należytą uwagę edukacji, szkoleniom zawodowym oraz promowaniu przedsiębiorczości i programom kształcenia ustawicznego; zauważa, że równość płci w procesie decyzyjnym na różnych szczeblach jest nie tylko korzystna ekonomicznie, lecz również stwarza korzystne warunki dla angażowania utalentowanych i kompetentnych osób do pełnienia funkcji zarządzania i nadzoru; podkreśla ponadto, że niektóre aspekty pracy zespołowej pozwalają na elastyczność, która sprzyja godzeniu ze sobą życia rodzinnego i zawodowego; wzywa Komisję do stworzenia mechanizmu wymiany między państwami członkowskimi dobrych praktyk w zakresie równości płci;

37.

podkreśla, że spółdzielnie europejskie może odpowiedzieć na potrzeby kobiet, podnosząc poziom ich życia dzięki ułatwianiu dostępu do godnych miejsc pracy, instytucji oszczędnościowo-kredytowych, mieszkalnictwa i usług socjalnych, edukacji i szkoleń;

38.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/24

—

uwzględniając art. 165 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, a w szczególności jej art. 26,

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, a w szczególności jej art. 14,

—

uwzględniając wspólną deklarację sorbońską w sprawie harmonizacji architektury europejskiego systemu szkolnictwa wyższego, podpisaną w dniu 25 maja 1998 r. w Paryżu przez czterech ministrów edukacji z Francji, Niemiec, Włoch i Wielkiej Brytanii (deklarację sorbońską) (1),

—

uwzględniając wspólną deklarację podpisaną w Bolonii w dniu 19 czerwca 1999 r. przez ministrów edukacji z 29 państw europejskich (deklarację bolońską) (2),

—

uwzględniając komunikat wydany na konferencji europejskich ministrów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe, która odbyła się w dniach 28-29 kwietnia 2009 r. w Leuven i Louvain-la-Neuve (3),

—

uwzględniając deklarację budapeszteńsko-wiedeńską z dnia 12 marca 2010 r. przyjętą przez ministrów edukacji z 47 państw, która oficjalnie zainicjowała europejski obszar szkolnictwa wyższego (4),

—

uwzględniając dyrektywę 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (5),

—

uwzględniając zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 września 2005 r. w celu ułatwienia wydawania przez państwa członkowskie jednolitych wiz krótkoterminowych dla naukowców z państw trzecich podróżujących w ramach Wspólnoty w celu prowadzenia badań naukowych (6),

—

uwzględniając zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lutego 2006 r. w sprawie dalszej europejskiej współpracy w zakresie zapewniania jakości w szkolnictwie wyższym (7),

—

uwzględniając zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (ERK) (8),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia („ET 2020”) (9),

—

uwzględniając konkluzje Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie rozwijania roli edukacji w dobrze funkcjonującym trójkącie wiedzy (10),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 11 maja 2010 r. w sprawie międzynarodowego wymiaru szkolnictwa wyższego (11),

—

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 28 czerwca 2011 r. w sprawie polityk na rzecz ograniczania zjawiska przedwczesnego kończenia nauki (12),

—

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 28 czerwca 2011 r. pt. „Mobilna młodzież – promowanie mobilności edukacyjnej młodych ludzi” (13),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 maja 2006 r. zatytułowany „Realizacja programu modernizacji dla uniwersytetów - Edukacja, badania naukowe i innowacje” (COM(2006)0208),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 sierpnia 2010 r. zatytułowany „Europejska agenda cyfrowa” (COM(2010)0245),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 września 2011 r. zatytułowany „Działania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia – plan modernizacji europejskich systemów szkolnictwa wyższego” (COM(2011)0567),

—

uwzględniając sprawozdanie zatytułowane „Szkolnictwo wyższe w Europie 2009: postęp w realizacji Procesu Bolońskiego” (Eurydice, Komisja Europejska, 2009 r.) (14),

—

uwzględniając sprawozdanie zatytułowane „Szkolnictwo wyższe w Europie 2010: wpływ Procesu Bolońskiego” (Eurydice, Komisja Europejska, 2010 r.) (15),

—

uwzględniając badanie Eurobarometru z 2007 r. na temat reformy szkolnictwa wyższego przeprowadzone wśród nauczycieli zawodowych (16),

—

uwzględniając badanie Eurobarometru z 2009 r. na temat reformy szkolnictwa wyższego przeprowadzone wśród studentów (17),

—

uwzględniając publikację Eurostatu z dnia 16 kwietnia 2009 r. zatytułowaną „Proces boloński w dziedzinie szkolnictwa wyższego w Europie – kluczowe wskaźniki dotyczące wymiaru społecznego i mobilności” (18),

—

uwzględniając sprawozdanie końcowe z międzynarodowej konferencji w sprawie finansowania szkolnictwa wyższego, która odbyła się w Erywaniu w Armenii w dniach 8–9 września 2011 r. (19),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 września 2008 r. w sprawie procesu bolońskiego i mobilności studentów (20),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji oraz opinię Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A7-0035/2012),

A.

mając na uwadze, że cele procesu bolońskiego – doprowadzenie do kompatybilności systemów szkolnictwa wyższego w Europie i usunięcie barier, które wciąż uniemożliwiają ludziom przemieszczanie się z jednego kraju do drugiego w celu podjęcia studiów czy pracy oraz zwiększenie atrakcyjności szkolnictwa wyższego w Europie dla tak dużej liczby osób, jak to tylko możliwe, w tym dla młodych ludzi z państw trzecich – nadal obowiązują, a kontynuacja tego procesu, w oparciu o dialog między różnymi szczeblami systemu edukacji, tak aby opracowywać programy nauczania, które mają być tworzone na poszczególnych szczeblach początkowych, służy realizacji celów związanych z wzrostem bazującym na wiedzy i innowacyjności w ramach strategii „Europa 2020”, szczególnie przy obecnym kryzysie gospodarczym; mając na uwadze, że potrzebna jest ocena w celu określenia rozwoju tego procesu oraz by uwzględnić pozytywne przykłady, problemy, brak zrozumienia oraz napotykany sprzeciw;

B.

mając na uwadze, że rola szkolnictwa wyższego polega na zapewnianiu otoczenia sprzyjającego kształceniu, otwartego dla wszystkich i niedyskryminującego, promowaniu autonomii, kreatywności, dostępie do edukacji wysokiej jakości oraz poszerzaniu wiedzy, a w tym celu konieczne jest zagwarantowanie zaangażowania całej społeczności akademickiej, a szczególnie studentów, wykładowców i badaczy, w proces rozwoju różnych szczebli edukacji uniwersyteckiej;

C.

mając na uwadze, że uczelnie, ze względu na ich potrójną rolę (edukacja, badania i innowacje), mają zasadnicze znaczenie dla przyszłości Unii i kształcenia jej obywateli;

D.

mając na uwadze, że uniwersytet to zasadniczy aspekt dziedzictwa europejskiego, liczącego sobie obecnie niemal tysiąc lat, którego znaczenia jako siły napędowej postępu społecznego nie można zredukować tylko do wkładu w gospodarkę i którego rozwoju nie można uzależniać jedynie od potrzeb ekonomicznych;

E.

mając na uwadze, że mimo napotykanych trudności w większości krajów objętych procesem bolońskim stosowana jest struktura trzystopniowa, a w niektórych przypadkach odbywa się to z powodzeniem;

F.

mając na uwadze, że zobowiązania w zakresie dalszego wdrażania reformy nie powinny być realizowane w oparciu o działania fragmentaryczne i pozbawione odpowiedniego wsparcia finansowego; mając na uwadze, że cięcia wydatków publicznych na edukację dokonywane w niektórych państwach członkowskich nie pomagają w promocji niezbędnych reform;

G.

mając na uwadze, że mobilność musi być dostępna dla wszystkich oraz że stanowi ona podstawę reformy szkolnictwa wyższego; mając na uwadze, że mobilność studentów w rezultacie pomaga wspierać mobilność zawodową; mając jednak na uwadze, że w ramach tego procesu należy mieć też na względzie dostępność;

H.

mając na uwadze, że państwa członkowskie muszą podejmować dalsze wysiłki na rzecz zagwarantowania wzajemnego uznawania dyplomów, co ma kluczowe znaczenie dla powodzenia przedmiotowego procesu;

I.

mając na uwadze, że należy wzmocnić wymiar społeczny, co stanowi niezbędny warunek realizacji procesu bolońskiego, tak aby wszystkich studentów było stać na studiowanie, przede wszystkim zaś grupy w niekorzystnym położeniu, w celu zagwarantowania równego dostępu dla wszystkich oraz stworzenia lepszych możliwości zatrudnienia;

J.

mając na uwadze, że uniwersytety, organy administracji publicznej i przedsiębiorstwa muszą przyjąć wyraźne zobowiązania w kwestii zdolności do zatrudnienia; mając na uwadze, że uczelnie powinny wyposażać studentów w narzędzia i umiejętności potrzebne do pełnego rozwoju ich potencjału ludzkiego; mając na uwadze, że nauczanie akademickie powinno również uwzględniać potrzeby rynku pracy, tak aby zagwarantować studentom umiejętności, których potrzebują do znalezienia stabilnej, dobrze płatnej pracy;

K.

ma uwadze, że dostęp do edukacji – podstawowej wartości Unii – leży w gestii władz publicznych państw członkowskich, instytucji UE i innych kluczowych podmiotów, a Unia Europejska ma do odegrania kluczową rolę w tworzeniu europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego poprzez wspieranie starań państw członkowskich i ich współpracy w tym zakresie; mając na uwadze, że warunkiem wstępnym osiągnięcia celu zdolności do zatrudnienia i wzrostu w Europie jest lepsza koordynacja szkolnictwa i dyplomów – przy jednoczesnym przestrzeganiu zasady pomocniczości;

L.

mając na uwadze, że proces boloński nie powinien oddziaływać ze skutkiem wstecznym na studentów, którzy rozpoczęli studia zgodnie z planem poprzedzającym proces boloński;

1.

podkreśla znaczenie edukacji jako kluczowego obszaru współpracy z państwami członkowskimi, żeby zrealizować główne cele strategii UE2020 związane z tworzeniem miejsc pracy i wzrostem, a także bardzo potrzebną odnowę gospodarczą;

2.

wzywa do zwiększenia na szczeblu UE wsparcia na rzecz procesu bolońskiego, szczególnie w odniesieniu do uznawania kwalifikacji akademickich, harmonizacji standardów akademickich, promocji mobilności, wymiaru społecznego i zdolności do zatrudnienia, a także aktywnego udziału demokratycznego, analizy stanu realizacji zasad bolońskich oraz wyeliminowania przeszkód administracyjnych; wzywa państwa członkowskie do podkreślenia ich zaangażowania w ten proces przez wzmocnienie systemu finansowania w celu osiągnięcia celów wzrostu określonych w strategii Europa 2020;

3.

odnotowuje, że europejski obszar szkolnictwa wyższego stanowi zasadnicze osiągnięcie z punktu widzenia budowania i rozwijania prawdziwego obywatelstwa europejskiego; uważa, że trzeba to przełożyć na umocnienie europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego poprzez stosowanie odpowiednich narzędzi i procedur;

4.

podkreśla, że proces boloński i europejski obszar szkolnictwa wyższego mają do odegrania kluczową rolę w strategii Europa 2020 i zaznacza, że sojusz między kształceniem i badaniami ma zasadnicze znaczenie jako cecha wyróżniająca europejskie szkolnictwo wyższe;

5.

wskazuje na fakt, że priorytety określone w ramach procesu bolońskiego – mobilność, uznawanie, zdolność do zatrudnienia – to warunki niezbędne, aby zapewnić wszystkim studentom europejskich uniwersytetów prawo do uzyskania dyplomu i uznania ich kwalifikacji w każdym państwie UE;

6.

wzywa do rozwijania skutecznego, oddolnego podejścia, angażującego w pełni wszystkie kluczowe podmioty, takie jak uniwersytety, związki zawodowe, organizacje zawodowe, instytucje badawcze, sektor przedsiębiorstw, a przede wszystkim wykładowców, studentów, organizacje studenckie i pracowników uczelni;

7.

odnotowuje, że niektóre uniwersytety europejskie niechętnie podejmują wystarczające wysiłki na rzecz utworzenia skonsolidowanego europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego, podczas gdy przynależność do tego obszaru to w przypadku niektórych z nich jedyna droga do zwiększenia konkurencyjności oraz jakości przekazywanej wiedzy;

8.

wzywa uniwersytety do przyjęcia zobowiązań w zakresie nowych strategii kształcenia oraz nowych strategii zawodowych i strategii uczenia się przez całe życie – z optymalnym wykorzystaniem nowych technologii i uznaniem znaczenia uzupełniających form kształcenia, takich jak systemy edukacji „pozaformalnej” – które opierają się na systemie szkolnictwa wyższego skoncentrowanym na kształceniu, studentach i badaniach oraz kształtującym myślenie krytyczne, umiejętności twórcze, ustawiczny rozwój zawodowy, jak również praktyczną i teoretyczna wiedzę, której będą potrzebować studenci w życiu zawodowym; wzywa państwa członkowskie i UE do udzielenia wsparcia finansowego uczelniom w ich staraniach na rzecz zmiany i rozwoju ich praktyk edukacyjnych;

9.

nalega, by wzmocnić i rozszerzyć programy szkolenia nauczycieli, uwzględniając możliwości oferowane przez proces uczenia się przez całe życie oraz przez nowe technologie;

10.

podkreśla, że otwarcie europejskich uniwersytetów na potrzeby gospodarki światowej i dalszą konsolidację europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego należy uznać za wysiłki tych uniwersytetów mające na celu wspomożenie Europy w okresie ogólnego braku bezpieczeństwa ekonomicznego oraz wprowadzenie jej z powrotem na ścieżkę zrównoważonego rozwoju i wzrostu;

11.

wzywa do rozwijania „trzeciej misji” uniwersytetów na rzecz społeczeństwa, którą należy też rozpatrywać w kontekście wielowymiarowych kryteriów, które mają zostać opracowane do celów klasyfikacji i uznawania doskonałości;

12.

wzywa do zwiększenia inwestycji publicznych w szkolnictwo wyższe, ukierunkowanych szczególnie na przeciwdziałanie skutkom kryzysu gospodarczego i wzrost bazujący na większych umiejętnościach i wiedzy, i odpowiadających zwiększonemu zapotrzebowaniu studentów na łatwiejszy dostęp do wsparcia studenckiego lepszej jakości, w szczególności do stypendiów; uważa, że cięcia budżetowe mają negatywny wpływ na starania wzmocnienia społecznego wymiaru edukacji, będącego zasadą, na której opiera się proces boloński; wzywa zatem państwa członkowskie i instytucje UE do opracowania nowych, ukierunkowanych i elastycznych mechanizmów finansowania, oraz do promowania ogólnoeuropejskich stypendiów, tak aby wspierać wzrost, doskonałość, a także konkretne i zróżnicowane misje uniwersytetów; podkreśla potrzebę opracowania podejścia wielofunduszowego, zdefiniowanego przez jasne i skuteczne zasady, ukierunkowanego na przyszły model finansowania UE i gwarantującego niezależność uczelni;

13.

zwraca uwagę, że proces boloński i program Erasmus zwiększyły mobilność studentów i mają potencjał, żeby przyczynić do zwiększenia mobilności zatrudnienia; ubolewa jednak nad wciąż względnie niskimi wskaźnikami mobilności;

14.

wzywa UE, państwa członkowskie i uniwersytety do ustanowienia mechanizmów zapewniania informacji oraz wsparcia finansowego i administracyjnego wszystkim studentom, nauczycielom akademickim i personelowi, tak aby wspierać zorganizowane możliwości mobilności; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie programu Erasmus dla studentów studiów podyplomowych i wzywa do poprawy jakości usług świadczonych w ramach całego programu Erasmus oraz programów edukacyjnych nowej generacji, poprzez lepsze finansowanie, w oparciu o kryteria socjalne, otwarcie programu dla większej liczby studentów, rzeczywisty i efektywny system uznawania punktów, większe możliwości uznawania okresów spędzonych za granicą w ramach szkoleń oraz większą elastyczność dopuszczalnych ram czasowych; podkreśla jednak, że mobilność w żadnym wypadku nie może prowadzić do dyskryminacji studentów o ograniczonych środkach finansowych;

15.

jest zdania, że mobilność wykładowców akademickich pozwala na uzupełnianie wiedzy nie tylko samym wykładowcom, ale za ich pośrednictwem również studentom, a równocześnie umożliwia uczestniczenie w przygotowywaniu wspólnych materiałów dydaktycznych;

16.

wzywa państwa członkowskie do wypełnienia zobowiązania w zakresie możliwości pełnego przenoszenia pożyczek i dotacji, a także znaczącego ulepszenia wsparcia finansowego dla mobilnych studentów odpowiadającego większej liczbie nowych programów UE; zwraca się do UE o przeanalizowanie istniejącego prawodawstwa pod kątem sposobów umocnienia prawa do swobody przemieszczania się w oparciu o zagwarantowanie możliwości przenoszenia pożyczek i dotacji;

17.

wzywa UE do uwzględnienia w większym stopniu imigracji z Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej, tak aby ustanawiać zasady zapewniające uznawanie kwalifikacji edukacyjnych uzyskanych w krajach pochodzenia;

18.

w celu zagwarantowania wzajemnego zaufania i łatwiejszego uznawania kwalifikacji akademickich przez wdrażanie europejskich ram kwalifikacji w każdym państwie członkowskim zwraca się do UE o konsolidację systemu zapewniania jakości zarówno na szczeblu europejskim, jak i państw członkowskich; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia ich krajowych systemów zapewniania jakości zgodnie z europejskimi standardami i wskazówkami dotyczącymi zapewnienia jakości kształcenia, przy jednoczesnym poszanowaniu zróżnicowania kursów i podejść uniwersytetów w odniesieniu do treści i metod kształcenia; zachęca agencje do spraw zapewniania jakości do dokonywania wpisów w europejskim rejestrze zapewniania jakości oraz do wspierania ich europejskiej współpracy oraz wymiany najlepszych praktyk także w ramach Europejskiego Stowarzyszenia na rzecz Zapewnienia Jakości Kształcenia w Szkolnictwie Wyższym (ENQA);

19.

zwraca uwagę na zróżnicowane skale ocen w państwach członkowskich i konieczność adekwatnego przeliczania punktów ECTS na oceny;

20.

nalega, by wszystkie państwa objęte procesem bolońskim wdrażały krajowe ramy kwalifikacji powiązane z ramami kwalifikacji Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego, a także rozwijały i finansowo wspierały system wzajemnego uznawania;

21.

wzywa do udzielenia zdecydowanego wsparcia finansowego na rzecz porozumień w sprawie wspólnych podstawowych programów nauczania, które gwarantują odpowiednio zdefiniowane wyniki kształcenia, między innymi poprzez rozwój podejścia metodycznego opracowanego w ramach projektu „Tuning” oraz na bazie doświadczeń związanych z „Akademią Tuning”; wzywa do poświęcenia szczególnej uwagi konkretnym problemom dotyczącym charakteru programów nauczania przedmiotów humanistycznych, które są bastionem demokracji i siłą napędową procesu realizacji spójności europejskiej, tak aby określić, jaką konkretnie wiedzę i jakie szczególne umiejętności należy uwzględnić w programie studiów i zachęcić w ten sposób do kształcenia w formie łączącej mierzalne umiejętności ogólne (znajdujące odzwierciedlenie w umiejętności wykorzystania wiedzy) oraz do kształcenia i prowadzenia badań w formie oryginalnej analizy krytycznej; utrzymuje, że oprócz opanowania podstawowego materiału program nauczania poszczególnych przedmiotów powinien zapewniać zdobycie przekrojowych kompetencji kluczowych, takich jak umiejętność krytycznego myślenia, komunikacji oraz umiejętności z zakresu przedsiębiorczości;

22.

zwraca się o udzielenie dalszego wsparcia na rzecz krajowych i europejskich środków gwarantujących sprawiedliwe włączenie i uczciwy dostęp do nauki, pomyślną jej kontynuację i zrównoważony system wsparcia (np. zakwaterowanie, wydatki na komunikację miejską etc) dla wszystkich studentów, jak również ukierunkowanego wsparcia, w szczególności dla studentów należących do grup, które nie są dostatecznie reprezentowane, pochodzących z trudnych środowisk społecznych oraz studentów doświadczających trudności finansowych, tak aby zmniejszyć wskaźnik osób nie kończących nauki oraz dopilnować, by kształcenie i szkolenie były niezależne od czynników społeczno-gospodarczych, które przyczyniają się do niekorzystnego położenia oraz by proces kształcenia był dostosowany do indywidualnych potrzeb; zaleca, by proces tworzenia centrów doradztwa zawodowego świadczących studentom bezpłatne usługi został przyśpieszony;

23.

podkreśla znaczenie komunikatu wydanego w 2007 r. w Londynie (21), w którym społeczny wymiar edukacji został uznany za jeden z celów procesu bolońskiego, co ma prowadzić do równego dostępu do edukacji bez względu na pochodzenie; wyraża ubolewanie, że nie poczyniono wystarczających postępów, żeby osiągnąć ten cel i zachęca Komisję do ułatwienia tych postępów;

24.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zachęcały do wzajemnego uznawania poprzez eliminowanie stojących mu na przeszkodzie barier administracyjnych;

25.

zwraca uwagę na szczególne potrzeby związane z tytułem licencjata, programami nauczania w tym zakresie, ścieżkami dostępu do programów magisterskich oraz zdolnością do zatrudnienia; podkreśla w tym kontekście konieczność podejmowania konkretnych działań, takich jak opracowanie strony teoretycznej/praktycznej programów nauczania, oraz bardziej efektywnej współpracy między uniwersytetami, państwami członkowskimi a podmiotami gospodarczymi i społecznymi w celu zwiększania szans przyszłych absolwentów na znalezienie stabilnej, dobrze płatnej pracy odpowiadającej poziomowi ich kwalifikacji; w związku z tym wzywa uniwersytety do opracowania własnych form praktyk oraz do usprawnienia procesu włączania staży w zakres kursów uniwersyteckich;

26.

podkreśla, że środki na rzecz podnoszenia zdolności do zatrudnienia, takie jak uczenie się przez całe życie, oraz rozwój szerszego zakresu umiejętności poszukiwanych na rynku pracy muszą stanowić główny priorytet konieczny do realizacji celów związanych z osiągnięciem trwałego wzrostu i dobrobytu; zdecydowanie popiera w związku z tym uniwersytecką wymianę studentów i wykładowców, dialog między środowiskami uniwersyteckimi i biznesowymi, przyuczanie do zawodu i paszport umiejętności;

27.

uważa, że aktualizacja dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (2005/36/WE) będzie wspierać mobilność zawodową w Europie i ułatwi mobilność studentów, zapewniając uznawanie w całej UE kwalifikacji zdobytych w innym państwie członkowskim;

28.

zwraca się do państw członkowskich i instytucji UE o wsparcie przejścia z „monodyscyplinarnej” metodologicznej koncepcji nauki, która nadal przeważa na europejskich uniwersytetach, na koncepcję „interdyscyplinarną” i „transdyscyplinarną”;

29.

wzywa państwa członkowskie i instytucje UE do promowania dialogu oraz współpracy między uniwersytetami a przedsiębiorstwami jako wspólnego celu europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego, tak aby zwiększyć zdolność do zatrudnienia absolwentów uniwersytetów europejskich;

30.

zwraca uwagę na konieczność podjęcia konkretnych działań oraz bardziej efektywnej współpracy między uniwersytetami a rynkiem pracy, tak aby opracowywać bardziej adekwatne programy nauczania, zapewniać większą spójność edukacji i zwiększać zdolność do zatrudnienia poprzez ustanawianie podobnych kryteriów przyjmowania do zawodów;

31.

podkreśla znaczenie zapewnienia dostępności wystarczającej liczny staży dla studentów, tak aby jeszcze bardziej ułatwić im wejście na rynek pracy;

32.

wzywa rządy krajowe i Komisję do opracowania systemu zorganizowanej współpracy w celu wydawania w ramach grup dyscyplin wspólnych dyplomów uznawanych w całej UE poprzez zwiększenie skuteczności i wsparcia finansowego na rzecz programu Erasmus Mundus oraz przyszłego programu kształcenia i szkolenia oraz poprzez promowanie utworzenia europejskiego systemu akredytacji wspólnych programów;

33.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji odwołujący się do programu mobilności dla studentów studiów magisterskich Erasmus;

34.

uznaje stopnie naukowe doktora, w tym również te uzyskiwane w ramach współpracy z przedsiębiorstwami, za kluczowe ogniwo łączące szkolnictwo wyższe z obszarem badań i przypomina, że posiadają one potencjał, stanowiąc kluczowy element stymulujący innowacje i wzrost gospodarczy oparty na wiedzy; uznaje znaczenie uzyskiwania stopni doktorskich w przedsiębiorstwach w kontekście integracji z rynkiem pracy osób posiadających wyższe stopnie naukowe; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do utworzenia europejskiego programu doktoranckiego realizowanego we współpracy z przedsiębiorstwami w ramach działań Marie Curie;

35.

uważa, iż lepsza współpraca między europejskim obszarem szkolnictwa wyższego a europejską przestrzenią badawczą stanowi potencjalne źródło większej innowacyjności i rozwoju Europy;

36.

podkreśla wkład 7. programu ramowego UE w dziedzinie badań naukowych, programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji, a także europejskiej przestrzeni badawczej w ułatwianie mobilności naukowców UE i uwalnianie potencjału UE w dziedzinie innowacji i konkurencyjności;

37.

wzywa do ustanowienia skutecznej strategii wspierania europejskich programów uczenia się przez całe życie oraz zrównoważonych inicjatyw w pełni zintegrowanych z daną instytucją i promujących kulturę uczenia się przez całe życie; wzywa też, by zachęcać do realizacji programów uczenia się przez całe życie w przedsiębiorstwach, tak aby pracownicy zyskiwali możliwość poszerzania zakresu swojego wyszkolenia i umiejętności; zwraca się do instytucji szkolnictwa wyższego i do uniwersytetów o większą elastyczność w ramach programów bazujących na wynikach kształcenia, uznawanie kształcenia pozaformalnego i nieformalnego oraz świadczenie usług wspierających ścieżki kształcenia poprzez promocję partnerstw uniwersytetów, przedsiębiorstw i placówek wyższego kształcenia zawodowego, tak aby zwiększać umiejętności naukowe, humanistyczne i techniczne oraz wypełniać związaną z nimi lukę;

38.

zwraca uwagę na potrzebę ustanowienia statusu studentów, którzy rozpoczęli naukę przed zainicjowaniem procesu bolońskiego w tych krajach, w których znajdują się oni w niekorzystnym położeniu w kontekście naboru na studia magisterskie;

39.

odnotowuje, że europejski system transferu i akumulacji punktów musi być bardziej przejrzysty i musi zapewniać bardziej adekwatne porównanie kwalifikacji i dyplomów; zachęca Komisję i państwa członkowskie do korzystania z ulepszonego narzędzia ECTS, tak aby ułatwiać mobilność studentów i specjalistów;

40.

z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji dotyczącą znaczącego zwiększenia funduszy na europejskie programy kształcenia i szkolenia; wzywa Komisję, by istotną część tych funduszy przeznaczyła na wsparcie modernizacji szkolnictwa wyższego i infrastruktury uniwersyteckiej zgodnie z celami procesu bolońskiego oraz unijnego programu modernizacji; zachęca Komisję do opracowania rozwiązań umożliwiających dostęp do tych programów również studentom, którzy doświadczają trudności finansowych;

41.

wzywa państwa członkowskie i UE do ustalenia, czy studia mogłyby obejmować obowiązkowy okres szkolenia, które należałoby odbyć na uniwersytecie w państwie członkowskim innym niż kraj pochodzenia studenta;

42.

zwraca uwagę na silne powiązania między procesem bolońskim a dyrektywą w sprawie kwalifikacji zawodowych i podkreśla konieczność koordynacji przez Komisję w sposób całkowicie spójny z procesem bolońskim; jest zdania, że powiązanie może być jeszcze większe dzięki dostarczaniu studentom wszelkich istotnych informacji o uznawaniu dyplomów uzyskanych zagranicą, a także na temat szans na zatrudnienie, które otwiera szkolenie zagranicą;

43.

wzywa, aby w ramach przeglądu dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, a także w celu poczynienia postępów na drodze do tworzenia prawdziwego europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego, dokonać porównania minimalnych krajowych wymogów szkolenia oraz prowadzić bardziej regularną wymianę poglądów między państwami członkowskimi, właściwymi władzami oraz organami zawodowymi;

44.

proponuje, by uznawanie punktów uzyskanych w ramach programu Erasmus na partnerskich uniwersytetach stało się obowiązkowym elementem dla wszystkich instytucji, które biorą udział w wymianach studenckich wspieranych przez finansowanie UE, tak aby umocnić europejski system transferu i akumulacji punktów;

45.

zwraca uwagę na znaczenie spójnego wdrożenia systemu europejskiego systemu transferu i akumulacji punktów; wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz instytucje szkolnictwa wyższego do opracowania tabeli porównawczej wskazującej liczbę punktów ECTS przyznawanych za przedmioty celem zapewnienia większej harmonizacji i ułatwienia mobilności studenckiej i zawodowej; zauważa przeszkody, jakie napotykają studenci przy transferze punktów między uniwersytetami i jest przekonany, że tego rodzaju przeszkody mogą ich zniechęcić do udziału w wymianach uniwersyteckich;

46.

zwraca się o opracowanie efektywnej strategii na rzecz pełnej harmonizacji tytułów akademickich w całej Unii Europejskiej z możliwością uznawania wstecznego (w tym również starszych tytułów akademickich) od momentu zainicjowania procesu bolońskiego;

47.

wzywa państwa członkowskie UE do przyjęcia ostatecznej i jasnej decyzji na temat pełnego wzajemnego uznawania kwalifikacji i dyplomów lub do opracowania planu działań uwzględniającego możliwy ostateczny termin przyjęcia takiej decyzji;

48.

apeluje, by współpraca uniwersytetów została zorganizowana w sposób bardziej systematyczny i wzmocniona, tak aby zwiększyć wpływ na instytucje i systemy szkolnictwa wyższego z korzyścią dla studentów i pracowników;

49.

proponuje, by uniwersytety w państwach-sygnatariuszach uznawały praktyczne staże odbyte w ramach programów mobilności wspieranych przez Komisję Europejską;

50.

apeluje o większą przejrzystość informacji udzielanych studentom przed rozpoczęciem danej wymiany, a dotyczących liczby punktów możliwych do uzyskania, i zachęca państwa członkowskie oraz instytucje szkolnictwa wyższego do współpracy przy ocenie liczby punktów przyznawanych za poszczególne przedmioty; zachęca do tworzenia wspólnych platform w celu dostarczania wspólnego kanonu wiedzy i kompetencji, określonego przez specjalistów oraz instytucje szkolnictwa wyższego, co umożliwiłoby ewentualną harmonizację niektórych dyplomów przy jednoczesnym zachowaniu krajowej specyfiki, przy czym jako przykład może posłużyć system wzajemnego automatycznego uznawania kwalifikacji zawodowych w UE (22);

51.

wzywa do wzmocnienia sieci współpracy i komunikacji między uniwersytetami UE w celu przyspieszenia uznawania nowych dyplomów, ułatwienia transferu punktów, poprawy znajomości i wzajemnego zrozumienia różnych systemów edukacji i kształcenia, a także umożliwienia studentom lepszego zrozumienia różnorodności europejskich programów;

52.

wzywa Komisję Europejską, by w ramach nowego programu kształcenia i szkolenia wspierała współpracę, w tym poprzez zachęty finansowe, w zakresie transnarodowych programów nauczania, wspólnych dyplomów i wzajemnego uznawania; opowiada się za zwiększeniem liczby partnerstw szkoleniowych ERASMUS w praktyce;

53.

zwraca uwagę, że istnieją liczne instytucje zajmujące się europejskimi badaniami i szkolnictwem wyższym; wzywa Unię Europejską do promocji metod ich koordynowania pod tym samym patronatem;

54.

uważa, że powinno się wystąpić z inicjatywami mającymi na celu pomoc studentom w przenoszeniu dokumentów z jednego uniwersytetu na drugi w czasie studiów;

55.

wzywa państwa członkowskie i UE do przekazywania aktualnych i porównywalnych danych, między innymi na temat proporcjonalnego udziału grup szczególnie wrażliwych, na podstawie których monitoruje się proces tworzenia europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego oraz do usunięcia w związku z tym przeszkód i rozwiązania problemów związanych z realizacją tego procesu, a także do zaniechania nakładania kar na te instytucje, które nie wdrożyły jeszcze planowanych reform; uważa, że co roku należy upubliczniać dane dotyczące poszczególnych państw i uniwersytetów, ułatwiając zrozumienie, gdzie niezbędne jest poczynienie postępów;

56.

zachęca uniwersytety do harmonizacji ich standardów akademickich poprzez tworzenie partnerstw na rzecz wymiany dobrych praktyk;

57.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do umocnienia współpracy i programów badawczych oraz do opracowywania nowych, bazujących na wzajemnych interesach z uniwersytetami z państw trzecich, szczególnie tych położonych w strefach objętych konfliktami, tak aby bez jakiejkolwiek dyskryminacji umożliwić studentom z tych państw dostęp do szkolnictwa wyższego i szkoleń;

58.

uważa, że europejski obszar szkolnictwa wyższego utworzony w wyniku procesu bolońskiego ma charakter progresywny; apeluje zatem o włączenie w istniejące struktury eurośródziemnomorskiego obszaru szkolnictwa wyższego oraz działania na rzecz utworzenia efektywnego obszaru szkolnictwa wyższego dla krajów objętych współpracą w ramach Partnerstwa Wschodniego oraz dla innych obszarów międzypaństwowych w UE; wzywa Komisję do usuwania przeszkód dla przepływu studentów i wykładowców, do wsparcia tworzenia sieci uniwersytetów eurośródziemnomorskich, w tym EMUNI, oraz do dalszego wdrażania dobrych praktyk w ramach programów Tempus i Erasmus Mundus;

59.

wskazuje na potrzebę lepszego informowania o procesie bolońskim i europejskim obszarze szkolnictwa wyższego w oparciu o wszechstronną i efektywną europejską politykę komunikacji ukierunkowaną na zwiększenie atrakcyjności uniwersytetów publicznych w Europie i poza jej granicami;

60.

zwraca się do Komisji Europejskiej i państw członkowskich o zagwarantowanie możliwości przenoszenia między wszystkimi krajami europejskimi pożyczek i dotacji, a szczególnie stypendiów naukowych i socjalnych, tak aby zapewnić równy dostęp do możliwości w zakresie mobilności;

61.

popiera tworzenie na szczeblu regionalnym zunifikowanych uniwersyteckich znaków firmowych, tak aby zwiększyć prestiż tych uniwersytetów na szczeblu międzynarodowym zgodnie z celami procesu bolońskiego;

62.

wzywa instytucje UE, aby ustanowiły mechanizmy wsparcia dla państw członkowskich i instytucji szkolnictwa wyższego w zakresie wdrażania celów bolońskich, czego można dokonać dzięki regularnej sprawozdawczości oraz ukierunkowanemu wykorzystaniu programów UE, w tym programów zakładających współpracę z niebedącymi w UE krajami europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego;

63.

wzywa UE do wspierania wdrażania celów bolońskich w ramach polityki współpracy z właściwymi krajami trzecimi; wzywa Komisję i Parlament Europejski do odegrania zdecydowanej roli przewodniej w tym procesie;

64.

ufa, że przyszłoroczne podsumowanie wyników działań, które będzie miało miejsce podczas spotkania ministrów w Bukareszcie, doprowadzi do określenia jasnego planu realizacji w pełni funkcjonującego europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego przed upływem terminu wyznaczonego na 2020 r.; nalega, aby wprowadzić rozwiązania międzysektorowe dotyczące szkoleń w zakresie ICT, szkoleń zawodowych, uczenia się przez całe życie i staży, które powinny aktywnie wspierać integrację, a także inteligentny i zrównoważony rozwój, zapewniając UE w okresie po kryzysie przewagę konkurencyjną na świecie pod względem tworzenia miejsc pracy, kapitału ludzkiego, badań, innowacji, przedsiębiorczości i szerszej gospodarki opartej na wiedzy;

65.

wzywa Komisję i ministrów oświaty państw UE do pełnego wykorzystania ich wspólnego członkostwa w europejskim obszarze szkolnictwa wyższego do odegrania wiodącej roli w realizacji celów bolońskich; wzywa również ministrów do podparcia zobowiązań powziętych w ramach procesu bolońskiego wspólnym zobowiązaniem na szczeblu UE w Radzie, przy wsparciu Komisji, tak aby ten zakładający wzajemne wsparcie proces zakończył się harmonijną realizacją celów;

66.

zwraca uwagę, że na organizowanej co dwa lata konferencji ministerialnej, która w 2012 r. odbędzie się w Bukareszcie, należy wziąć pod uwagę fakt, że utworzenie europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego umożliwia UE i państwom członkowskim dokonanie zdecydowanego i zjednoczonego wkładu w proces boloński w oparciu o ich wspólną odpowiedzialność dotyczącą kwestii szkolnictwa wyższego, wspólny udział w procesie oraz wspólne zobowiązanie się do działania, czemu towarzyszą oświadczenia polityczne wydane przez instytucje UE;

67.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/33

—

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Rzetelne zarządzanie jakością w statystyce europejskiej” (COM(2011)0211),

—

uwzględniając art. 48 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinię Komisji Rozwoju Regionalnego (A7-0037/2012),

A.

mając na uwadze, że Eurostat istnieje od 1953 r. i powszechnie uznaje się potrzebę zapewnienia jego niezależności;

B.

mając na uwadze, że wiarygodne i dokładne dane statystyczne stanowią podstawę kształtowania skutecznej polityki gospodarczej i budżetowej przez państwa członkowskie oraz na szczeblu Unii;

C.

mając na uwadze, że powodzenie strategii „Europa 2020” na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz pakietu dotyczącego zarządzania gospodarczego, łącznie z europejskim semestrem, wymaga obiektywnych danych statystycznych wysokiej jakości;

D.

mając na uwadze, że użytkownicy statystyk powinni otrzymywać użyteczne, terminowe i dokładne dane zgromadzone i opracowane przez agencje krajowe zgodnie z zasadami bezstronności, obiektywności i niezależności zawodowej;

E.

mając na uwadze, że dane statystyczne powinny być dostępne publicznie, łatwo zrozumiałe zarówno dla decydentów, jak i obywateli oraz możliwe do porównania w ujęciu rok do roku;

F.

mając na uwadze, że jakość europejskich statystyk zależy od spójności całego procesu ich tworzenia; mając na uwadze, że trwająca modernizacja metod tworzenia statystyk jest kluczową inwestycją publiczną w usprawnienie całego łańcucha produkcji i wymaga dalszego zaangażowania na szczeblu UE i krajowym;

G.

mając na uwadze, że kryzys zadłużenia w strefie euro uwypuklił niebezpieczeństwo tworzenia niedokładnych statystyk oraz fałszowania statystyk z powodu słabej jakości wyjściowych danych źródłowych rachunkowości publicznej i słabości obecnych ustaleń dotyczących zarządzania statystycznego;

H.

mając na uwadze, że urzędy statystyczne powinny być nie tylko statutowo niezależne, ale również powinny dysponować mechanizmami i „ścianami zaporowymi” zapewniającymi oddzielenie urzędów statystycznych od procesów politycznych, co pozwoli uniknąć uchybień systemowych; jednocześnie należy jednak podkreślić, że państwo jest odpowiedzialne za prawidłowość i autentyczność danych statystycznych;

I.

mając na uwadze, że należy zacieśnić związki pomiędzy Eurostatem a krajowymi izbami obrachunkowymi;

J.

mając na uwadze, że należy zreformować krajowe urzędy statystyczne w państwach członkowskich, aby jak najszybciej dostosować je do nowego prawodawstwa europejskiego;

K.

mając na uwadze, że około 350 rozporządzeń statystycznych dotyczących wszystkich państw członkowskich nakłada na mniejsze państwa członkowskie proporcjonalnie większe obciążenia związane z wypełnianiem zobowiązań w zakresie statystyki;

L.

mając na uwadze, że Eurostat dostarczy wskaźniki gospodarcze wymagane do nadzoru polityki budżetowej oraz do tabeli wyników dotyczących braku równowagi makroekonomicznej, wraz z nowymi mechanizmami wykonawczymi; mając na uwadze, że w wyniku ostatnich reform prawa, zwłaszcza pakietu sześciu wniosków ustawodawczych dotyczących zarządzania gospodarczego, solidne i wiarygodne statystyki nabrały kluczowego znaczenia dla zarządzania gospodarczego na szczeblu UE;

1.

uważa, że należy przyjąć systemowe podejście do potrzeb w zakresie jakości, co może wymagać reformy metody tworzenia statystyk europejskich i stopniowej zmiany podejścia korekcyjnego na podejście prewencyjne do zarządzania jakością europejskich statystyk ogólnie, a statystyk dotyczących finansów publicznych w szczególności; z zadowoleniem przyjmuje wiążący charakter przepisów dotyczących tworzenia i weryfikacji dokładności europejskich statystyk; uważa, że istnienie niezależnych organów statystycznych ma podstawowe znaczenie dla utrzymania wiarygodności danych statystycznych;

2.

wzywa Komisję do zapewnienia państwom członkowskim wsparcia i wiedzy fachowej, aby pomóc im w przezwyciężeniu ograniczeń badawczych i głównych barier metodologicznych w celu zagwarantowania zgodności z normami i dostarczania danych wysokiej jakości;

3.

popiera zamiar przedstawienia przez Komisję zmian do rozporządzenia (WE) nr 223/2009 (rozporządzenie statystyczne) w celu wprowadzenia proaktywnego podejścia do nadzorowania i oceniania wyjściowych danych dotyczących finansów publicznych już u źródła, aby umożliwić jak najszybsze podjęcie działań naprawczych; popiera wniosek w sprawie ustanowienia ram prawnych mających na celu wzmocnienie ram zarządzania, zwłaszcza w odniesieniu do niezależności zawodowej krajowych organów statystycznych i Eurostatu, oraz wymagających od wszystkich państw członkowskich podjęcia formalnego zobowiązania do przedsięwzięcia wszelkich niezbędnych środków na szczeblu krajowym w celu utrzymania poufności informacji statystycznych oraz umożliwienia bardziej rygorystycznego egzekwowania Europejskiego kodeksu praktyk statystycznych;

4.

wzywa Komisję, by przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wnioski w sprawie przepisów mających na celu wprowadzenie do prawa UE elementów zmienionego Europejskiego kodeksu praktyk statystycznych z myślą o jednoznacznym określeniu zakresu odpowiedzialności i kompetencji krajowych agencji statystycznych oraz rządów państw członkowskich, a także o zapewnieniu bardziej przejrzystych i skoordynowanych zasad rozliczalności w zakresie jakości danych;

5.

wzywa Eurostat do prowadzenia wspólnie z głównymi dostawcami danych oraz użytkownikami danych działań służących modernizacji metod tworzenia statystyk europejskich w celu utrzymania realności kosztów;

6.

wzywa Eurostat, aby dopilnował ustanowienia w znormalizowany sposób we wszystkich państwach członkowskich systemów rachunkowości publicznej, wzmocnionych za pomocą wewnętrznych i zewnętrznych mechanizmów audytowych, w tym stosowania niedawno zmienionych ram prawnych rozporządzenia (WE) nr 479/2009, a także innych, uznanych za stosowne wniosków ustawodawczych; z zadowoleniem przyjmuje zamiar nadania Eurostatowi przez Komisję Europejską większych uprawnień do prowadzenia dochodzeń;

7.

podkreśla, że wszystkie państwa członkowskie powinny pilnować, aby statystyki były dokładne na wszystkich szczeblach administracji rządowej; zachęca Eurostat do publicznego ujawniania wątpliwości co do dokładności tych danych w przypadku wszystkich rodzajów statystyk;

8.

uważa, że przyjęty niedawno pakiet dotyczący zarządzania gospodarczego wymaga norm odnoszących się do danych granularnych dotyczących ekspozycji sektora publicznego związanych z gwarancjami i zobowiązaniami warunkowymi, np. w ramach gwarancji sektora publicznego i ekspozycji partnerstw publiczno-prywatnych; powinny one zostać niezwłocznie opracowane i podane do wiadomości przez Eurostat z uwzględnieniem wszystkich szczebli administracji rządowej;

9.

przyjmuje z zadowoleniem działania Europejskiej Rady Konsultacyjnej ds. Zarządzania Statystyką (ESGAB) sprawującej niezależny nadzór nad Eurostatem i Europejskim Systemem Statystycznym; wzywa Eurostat i pozostałe urzędy statystyczne do wdrożenia zaleceń przedstawionych przez ESGAB w sprawozdaniu rocznym za rok 2011;

10.

podkreśla konieczność zapewnienia przez Eurostat przejrzystości w odniesieniu do własnych pracowników przez podawanie do wiadomości publicznej informacji dotyczących urzędników (będących urzędnikami służby cywilnej) oraz pracowników kontraktowych, a także przez udostępnianie informacji dotyczących sposobu zatrudniania ekspertów krajowych;

11.

podkreśla, że niezależność służb statystycznych musi być chroniona zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim przed zagrożeniem ewentualnymi interwencjami politycznymi;

12.

zauważa, że system zarządzania jakością będzie wymagał ścisłej koordynacji działań Eurostatu i organów krajowych odpowiedzialnych za weryfikację wyjściowych danych źródłowych dotyczących finansów publicznych; zwraca się do Komisji o przedstawienie wniosków zapewniających większą niezależność i spójność kompetencji krajowych izb obrachunkowych w zakresie weryfikacji jakości źródeł wykorzystywanych do ustalenia wysokości długu i deficytu krajowego oraz wzmacniających koordynacyjną rolę Europejskiego Trybunału Obrachunkowego;

13.

podkreśla fakt, że zarządzanie jakością rządowych statystyk finansowych i innych krajowych danych statystycznych oraz dokładność i terminowość dostarczania danych są warunkami wstępnymi właściwego funkcjonowania europejskiego semestru;

14.

przyznaje, że dostarczanie dokładnych statystyk może w wielu przypadkach wiązać się z gromadzeniem i porównywaniem danych z licznych źródeł; zauważa w związku z tym, że skrócenie terminów publikacji statystyk może w niektórych przypadkach zmniejszać wiarygodność lub dokładność danych statystycznych bądź zwiększać koszty ich gromadzenia; zaleca, aby w trakcie rozważań dotyczących najlepszych praktyk w tej dziedzinie dokładnie przemyślano kwestię równowagi pomiędzy terminowością, wiarygodnością a kosztem przygotowania;

15.

wzywa Eurostat do przeanalizowania sposobów, w jaki jego publikacje, zwłaszcza internetowe, mogą stać się bardziej przyjazne dla zwykłych obywateli i użytkowników nieprofesjonalnych, szczególnie pod względem wykorzystania wykresów; jest przekonany, że strona internetowa Eurostatu powinna umożliwiać łatwiejszy dostęp do kompletnych serii danych dotyczących długich okresów i zawierać łatwo porównywalne wykresy w celu dostarczania obywatelom większej wartości dodanej; stwierdza ponadto, że regularne aktualizacje powinny w miarę możliwości dostarczać informacje dotyczące każdego z państw członkowskich i zawierać serie danych w ujęciu rok do roku i miesiąc do miesiąca oraz, jeżeli jest to możliwe i przydatne, serie danych dotyczących długich okresów;

16.

podkreśla, że dostarczanie dokładnych, użytecznych danych statystycznych wysokiej jakości ma podstawowe znaczenie dla trwałego i zrównoważonego rozwoju regionalnego; zauważa, że dokładne, ścisłe dane to podstawa uzyskania szczegółowych informacji dotyczących poszczególnych dziedzin, takich jak demografia, gospodarka i środowisko naturalne, w związku z czym odgrywają one zasadniczą rolę w procesie decyzyjnym związanym z rozwojem regionalnym, w szczególności w ramach realizacji strategii „Europa 2020”;

17.

wzywa Komisję, by nadal zajmowała się kwestią konieczności posiadania wiarygodnych danych statystycznych, które umożliwiają lepsze reagowanie polityki europejskiej na realia ekonomiczne, społeczne i terytorialne na poziomie regionalnym;

18.

popiera zamiar ustanowienia przez Eurostat ram prawnych dla „Zobowiązań do zachowania poufności informacji statystycznych”; podkreśla, że przestrzeganie zasady poufności danych w Europejskim Systemie Statystycznym (ESS), jak również przestrzeganie zasady pomocniczości pozwoli na zwiększenie zaufania do agencji statystycznych;

19.

zauważa, jak istotne znaczenie ma usprawnienie sposobu działania systemów rachunkowości publicznej; zwraca się jednak do Komisji o wyjaśnienie, czy normalizacja systemów rachunkowości publicznej we wszystkich państwach członkowskich jest niezbędna i możliwa; wzywa Komisję do opracowania wspólnej metodologii oraz do wdrożenia skutecznych, odpowiednich i sprawdzonych rozwiązań;

20.

podkreśla potrzebę stworzenia spójnego systemu badań nad procesami społeczno-ekonomicznymi zachodzącymi na obszarach transgranicznych, w tym na obszarach położonych przy zewnętrznych granicach Unii Europejskiej, oraz potrzebę sporządzania statystyk dla makroregionów w celu uzyskania wiarygodnego, pełnego i precyzyjnego obrazu gospodarki pod względem rozwoju regionalnego i makroregionalnego, obejmującego obszary miejskie i wiejskie; jest przekonany, że należy usprawnić mechanizmy prowadzenia badań powiązane z bilansem płatniczym; zauważa ponadto, że w ramach solidnego systemu zarządzania jakością europejskich statystyk należy ściśle monitorować rachunki regionalne i krajowe;

21.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom państw członkowskich.

31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/37

—

uwzględniając art. 313 i 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 17 maja 2006 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami (1) (porozumienie IIA),

—

uwzględniając zaktualizowany program finansowy Komisji na lata 2007-2013, przedłożony zgodnie z pkt 46 wspomnianego porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 17 maja 2006 r.,

—

uwzględniając budżet ogólny Unii Europejskiej na rok budżetowy 2012 (2),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 21 lutego 2012 r. w sprawie wytycznych budżetowych na rok 2013,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A7-0040/2012),

1.

przyjmuje do wiadomości podjęte przez większość państw członkowskich wysiłki zmierzające do konsolidacji fiskalnej, podyktowane kryzysem finansowym i budżetowym; podkreśla jednak, że UE nie będzie w stanie reagować we właściwy sposób na obecny kryzys gospodarczy i społeczny ani zapobiegać kryzysowi w przyszłości bez dalszej integracji politycznej, wspólnych instrumentów, jak automatyczne sankcje i prawo Komisji do podejmowania działań prawnych w zakresie procedury nadmiernego deficytu, oraz bez wspólnych programów finansowanych przez UE i zasobów, które umożliwią ich wdrażanie; podkreśla, że naprawa sytuacji gospodarczej wymaga środków zwiększających solidarność oraz pobudzających trwały wzrost i zatrudnienie; wyraża zadowolenie, że Rada Europejska uwzględniła ten fakt w oświadczeniu z dnia 30 stycznia 2012 r. oraz w konkluzjach ze szczytu w dniach 1-2 marca 2012 r., ale kładzie nacisk na potrzebę podjęcia konkretnych działań, zwłaszcza poprzez wykorzystanie budżetu UE jako wspólnego instrumentu; podkreśla, że priorytety wyszczególnione w wyżej wymienionych oświadczeniach są tymi, których Parlament Europejski bronił podczas poprzedniej procedury budżetowej;

2.

jest nadal zaniepokojony kryzysem światowym na niespotykaną dotąd skalę, który poważnie zaszkodził wzrostowi gospodarczemu, zaburzył stabilność finansową i spowodował dramatyczne pogłębienie się deficytu budżetowego i pogorszenie sytuacji w zakresie zadłużenia państw członkowskich; rozumie obawy Rady dotyczące ograniczeń budżetowych i gospodarczych na szczeblu krajowym, podkreślając, że rok 2013 będzie rokiem kluczowym dla ożywienia gospodarczego;

3.

przypomina, że budżet Unii Europejskiej jest jednym z najważniejszych narzędzi solidarności między państwami członkowskimi i między pokoleniami oraz że stanowi on oczywistą wartość dodaną, zważywszy na jego nadzwyczajny wpływ na gospodarkę realną i codzienne życie obywateli europejskich; przypomina, że gdyby polityka Unii miała być finansowana wyłącznie przez państwa członkowskie, jej koszty byłyby znacznie wyższe, oraz że w tym kontekście europejski budżet – jeżeli będzie wykorzystywany z zachowaniem synergii – oznacza wyraźne wspólne oszczędności z pożytkiem dla wszystkich; jest zdania, że środki oszczędnościowe przyjęte na szczeblu krajowym nie powinny powodować równoważnych ograniczeń na szczeblu UE, ponieważ każde euro wydane na tym szczeblu może wygenerować oszczędności w 27 państwach członkowskich;

4.

podkreśla, że w czasach kryzysu bardziej niż kiedykolwiek należy wzmocnić wspólne wysiłki podejmowane na szczeblu UE, aby nasze działania przynosiły rezultaty; podkreśla, że roczny budżet Unii Europejskiej z jego efektem dźwigni, w tym priorytety budżetów krajowych, oraz wszelkie inne instrumenty unijne muszą wspierać politykę naprawy gospodarczej prowadzoną przez państwa członkowskie oraz muszą zostać dostosowane do strategii Europa 2020 na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, a także że jest to istotne dla powodzenia strategii, jak i w celu utrzymania, szczególnie wśród obywateli, zaufania do polityki UE; podkreśla, że obniżenie poziomu budżetu UE, zważywszy na jego rolę katalizatora w odniesieniu do inwestycji, miałoby szkodliwy wpływ na generowanie wzrostu i tworzenie miejsc pracy w Unii;

5.

uważa, że wspieranie wzrostu i zatrudnienia wymaga podjęcia specjalnych działań i wzmożonych wysiłków w sferze budżetowej w celu wspierania zrównoważonej i długoterminowej polityki przemysłowej, konkurencyjności, innowacji oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), gdyż największa część potencjału gospodarczego UE drzemie w MŚP, które, jak wynika z najnowszych badań, w latach 2002-2010 stworzyły 85% nowych miejsc pracy (w ujęciu netto) w UE i stanowią podstawę naszego wzrostu gospodarczego; w związku z tym promowanie ducha przedsiębiorczości i nowo powstających przedsiębiorstw poprzez konkretne działania ma pierwszorzędne znaczenie i należy na nie przeznaczyć odpowiednie zasoby; uznaje zatem, że należy podjąć starania na rzecz dalszego zwiększenia środków finansowych UE przeznaczonych na promowanie wzrostu;

6.

podkreśla, że takie wsparcie odegrałoby zasadniczą rolę w zapobieżeniu ograniczeniu przez MŚP inwestycji, w szczególności w zakresie badań naukowych i rozwoju, a jednocześnie sprzyjałoby zatrudnieniu i kształceniu zawodowemu, zwłaszcza młodszych obywateli, oraz utrzymaniu kwalifikacji, uważa, że wzmocnienie wsparcia EBI dla MŚP oraz infrastruktury powinno zostać uznane za główny priorytet, co z kolei pomogłoby uwolnić potencjał innowacyjny MŚP, który jest kluczowy dla zapewnienia dobrobytu w UE oraz stworzenia społeczeństwa opartego na wiedzy; podkreśla w tym kontekście konieczność dalszego uproszczenia procedury składania wniosków w ramach programów finansowanych przez UE;

7.

uważa, że dzięki wzmożonym inwestycjom w zrównoważoną gospodarkę za pośrednictwem budżetu UE wskaźnik tworzenia miejsc pracy byłby wyższy niż w warunkach obecnego budżetu; takie inwestycje mogłyby zatem znacząco przyczynić się do powrotu UE na ścieżkę wzrostu;

8.

podkreśla, że wyniki strategii Europa 2020 zależą w dużej mierze od dzisiejszej młodzieży, która jest lepiej niż kiedykolwiek wykształcona, mobilna i posiada najbardziej zaawansowane umiejętności w dziedzinie technologii, i dlatego jest i będzie w przyszłości największym atutem przyczyniającym się do wzrostu i zatrudnienia w UE; jest zaniepokojony wysokim poziomem bezrobocia osób młodych w państwach członkowskich; w związku z powyższym podkreśla, że należy dołożyć wszelkich starań na szczeblu unijnym i krajowym, aby urzeczywistnić ten wzrost gospodarczy i wzrost zatrudnienia, szczególnie na rzecz młodzieży, która reprezentuje wspólną przyszłość UE; podkreśla również potrzebę pilnego podjęcia wyzwań związanych z bezrobociem i pogłębiającym się ubóstwem w Unii Europejskiej w duchu inicjatywy przewodniej „Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym”;

9.

odnotowuje wniosek Komisji, aby przekierować środki w wysokości 82 mld EUR, które mają zostać zaprogramowane w ramach wszystkich funduszy strukturalnych UE (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Społeczny), na pomoc MŚP i walkę z bezrobociem osób młodych; zwraca się o należyte informowanie go na temat tej inicjatywy, jej wdrażania i jej ewentualnego wpływu na budżet na 2013 r.;

10.

podkreśla, że wszelkie środki przyjęte do chwili obecnej w celu przezwyciężenia kryzysu powinny przyczynić się do powrotu na ścieżkę wzrostu; podkreśla w tym względzie, że podjętym do tej pory dostosowanym do potrzeb środkom oszczędnościowym muszą towarzyszyć ukierunkowane inwestycje skutkujące zrównoważonym rozwojem gospodarczym; podkreśla, że budżet UE odgrywa w tym kontekście decydującą rolę jako narzędzie zapewniające szybkie i dobrze skoordynowane działania we wszystkich dziedzinach w celu złagodzenia skutków kryzysu w realnej gospodarce i działa jak katalizator inwestycji, wzrostu i zatrudnienia w Europie;

11.

podkreśla, że dobrze skoordynowane, spójne i terminowe wywiązywanie się ze wspólnych dla UE i jej państw członkowskich zobowiązań i priorytetów politycznych wymaga, by instytucje krajowe i unijne współpracowały ze sobą, wspólnie ustalając priorytetową kolejność wydatków publicznych w obszarach wzrostu, dokonując oceny ex ante skutków planowanych działań, zwiększając synergię między nimi i dbając o to, aby miały one pozytywny wpływ, gdyż umożliwią pokonanie przeszkód i uwolnienie niedostatecznie wykorzystywanego potencjału; podkreśla w związku z powyższym istotność zorganizowania przez Komisję przed szczytem wiosennym prezentacji projektu budżetu, a wraz z rozpoczęciem krajowych procedur budżetowych w państwach członkowskich międzyparlamentarnych debat poświęconych wspólnym wytycznym gospodarczym i budżetowym państw członkowskich i Unii, aby zapewnić koordynację między budżetami krajowymi i budżetem unijnym w ogólnych ramach zaktualizowanej działalności Parlamentu dotyczącej europejskiego semestru, tak by umocnić jego demokratyczną legitymację, o co apelowano w rezolucji z dnia 1 grudnia 2011 r. w sprawie europejskiego okresu oceny koordynacji polityki gospodarczej;

12.

wzywa do przyjęcia budżetu odpowiedzialnego i skoncentrowanego na wynikach, opartego na przemyślanym wydatkowaniu środków oraz optymalnym i terminowym wykorzystaniu dostępnych środków finansowych UE; w związku z oświadczeniem członków Rady Europejskiej z dnia 30 stycznia 2012 r. podkreśla potrzebę inwestowania we wzrost gospodarczy i zatrudnienie, ze szczególnym uwzględnieniem MŚP i młodzieży; podkreśla, że zamierza wraz z wyspecjalizowanymi komisjami parlamentarnymi uczestniczyć nie tylko w określeniu konkretnych obszarów, w których należy wzmocnić działania, ale również w zidentyfikowaniu ewentualnych „negatywnych” priorytetów;

13.

podkreśla, że środki ujęte w budżecie UE są inwestowane jedynie w strategie polityczne i działania o widocznej wartości dodanej dla UE; zwraca uwagę na fakt, że budżet UE, który nie może wykazywać deficytu, wywiera efekt dźwigni na wzrost i zatrudnienie w o wiele większym stopniu niż wydatki krajowe, gdyż posiada zdolność zwiększania inwestycji, zapewnienia stabilności w Europie oraz wsparcia UE w przezwyciężaniu obecnego kryzysu gospodarczego i finansowego; podkreśla jednak potrzebę zwiększania inwestycji, żeby nie zagrozić kluczowym projektom na rzecz ożywienia gospodarczego i konkurencyjności; w związku z tym podkreśla, że opracowywanie nowych i lepszych instrumentów finansowych może zwiększyć jeszcze efekt dźwigni, jaki wydatki UE mają na wzrost gospodarczy, dzięki przyciągnięciu inwestycji prywatnych, co skompensuje ograniczenia na szczeblu krajowym i umożliwi optymalizację wydatków publicznych;

14.

przypomina, że w latach 2000-2011 krajowe budżety zwiększono średnio o 62%, podczas gdy wydatki z budżetu UE zwiększono o niewiele mniej niż 42%, przy czym UE zwiększyła się z 15 do 27 państw członkowskich;

15.

w ramach procedury budżetowej na rok 2013 zwróci szczególną uwagę na realizację priorytetów budżetowych PE w poprzednich latach, a zwłaszcza dokładnie przeanalizuje finansowanie i wdrażanie strategii Europa 2020, w pełni przyjętej przez państwa członkowskie, w zakresie wspierania konkurencyjności i zatrudnienia oraz jej innych priorytetów sektorowych;

16.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że przedstawiając ostatnią wersję programowania finansowego na lata 2012-2013, Komisja Europejska zachowała priorytety budżetowe PE na rok 2012, co uczyniła również w roku 2011, nie rekompensując zwiększenia wydatków z przeszłości; domaga się, żeby w projekcie budżetu na 2013 r. stosowano to samo podejście;

17.

przypomina, że pułapy środków kilku działów, a zwłaszcza działu 1a (konkurencyjność na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia) oraz działu 4 (UE jako podmiot na arenie światowej) w obecnych ramach finansowych nie wystarczają do realizacji strategii politycznych zatwierdzonych przez Parlament, Radę i Komisję jako priorytety; ponadto przypomina, że środki przeznaczone na niektóre strategie polityczne miały kilkukrotnie podlegać przeglądowi, żeby sprostać nowym celom i zadaniom, co uczyniłoby korzystanie z instrumentu elastyczności niezbędnym w niemal każdym budżecie rocznym; podkreśla, że nie zaakceptuje podważania długotrwałych zobowiązań politycznych UE; przypomina zwłaszcza, że należy przestrzegać zobowiązań finansowych ujętych w umowach międzynarodowych lub umowach między UE i organizacjami międzynarodowymi oraz że należy je odpowiednio uwzględnić w projekcie budżetu;

18.

przypomina, że wieloletnie ramy finansowe na lata 2007-2013 zostały pomyślane tak, by zwiększyć dobrobyt i poprawić jakość życia obywateli europejskich oraz wykorzystać w pełni potencjał wynikający z rozszerzenia, jednak od 2008 r. UE doświadcza kryzysu na niespotykaną dotąd skalę, który również wpłynął na każdy z jej rocznych budżetów; w tym kontekście podkreśla, że ramy finansowe na lata 2007-2013 nie zostały dostosowane, by uwzględnić dodatkowe potrzeby finansowe wynikające z kryzysu gospodarczego i finansowego, a wręcz przeciwnie, przy całkowitych pułapach wieloletnich ram finansowych w każdym budżecie rocznym od 2007 r. pozostawiano znaczny margines ogólny, oraz że w konsekwencji wszystkie budżety roczne były powściągliwe i przewidywały oszczędności; podkreśla, że należy zatem przynajmniej dokonać odpowiednich płatności zgodnie z normalnym cyklem budżetowym; przypomina, że w przypadku programów wieloletnich płatności nie są powiązane ze środkami na pokrycie zobowiązań jedynie z powodu przesunięć w czasie mających miejsce przed faktycznym wydaniem tych funduszy;

19.

podkreśla, że ponieważ rok 2013 jest ostatnim rokiem obecnego okresu programowania, konieczne będzie nadrobienie opóźnień w zakresie płatności, podobnie jak pod koniec okresu realizacji wszystkich dotychczasowych perspektyw finansowych, gdyż rozpoczyna się proces finalizacji programów na lata 2007-2013, oraz w zakresie zobowiązań,w celu wywiązania się z ustaleń dotyczących kwot programowania finansowego, który na rok 2013 wynosi blisko 152 mld EUR; przypomina, że wszelkie sztuczne cięcia w odniesieniu do poziomu płatności spowodują opóźnienia w wywiązywaniu się zarówno z zobowiązań umownych, jak i z zobowiązań UE z przeszłości, co mogłoby także spowodować konieczność wypłaty odsetek za zwłokę oraz utratę zaufania do polityki europejskiej i wiarygodności instytucji UE; dlatego podkreśla, że długi związane z umowami powinny zostać jak najszybciej uregulowane w trosce o zachowanie dyscypliny budżetowej;

20.

odnotowuje, że poziom płatności, który jako wynik zobowiązań z przeszłości powinien zostać określony w oparciu o kryteria techniczne, takie jak dane dotyczące wdrożenia, przewidywania w zakresie absorpcji lub poziom zaległych zobowiązań, stał się główną kwestią polityczną w Radzie, omawianą w ramach kilku ostatnich procedur budżetowych; wskazuje na rosnący poziom zaległych zobowiązań pod koniec 2011 r., wynoszący 207 mld EUR, co oznacza wzrost niemal o 7% w stosunku do poziomu odnotowanego pod koniec roku 2010; w związku ze zbliżającym się międzyinstytucjonalnym posiedzeniem w sprawie różnicy między środkami na pokrycie zobowiązań i środkami na pokrycie płatności podejmie dialog z Komisją w celu pełnego wyjaśnienia, co składa się na poziom zaległych zobowiązań; nalega, by Rada powstrzymała się od podejmowania decyzji a priori dotyczących poziomu płatności bez uwzględnienia faktycznych potrzeb i zobowiązań wynikających z przepisów prawa; ponadto zauważa, że zwiększanie poziomu zaległych zobowiązań w istocie podważa przejrzystość budżetu UE, w którym wyraźnie widać, w jaki sposób zobowiązania i płatności odnoszą się do konkretnego roku budżetowego;

21.

podkreśla, że podejście w oparciu jedynie o zasadę„płatnik netto do budżetu UE”/ „beneficjent netto budżetu UE” nie uwzględnia należycie znacznych pozytywnych skutków ubocznych, jakie budżet UE wywiera na kraje UE z korzyścią dla wspólnych celów polityki UE; jest głęboko zaniepokojony bardzo niewielkim wzrostem płatności w ramach dwóch ostatnich budżetów, który w przypadku budżetu na rok 2012 ukształtował się nawet poniżej poziomu inflacji w tym tak kluczowym momencie, kiedy to wszystkie programy inwestycyjne powinny osiągnąć maksymalne tempo wdrażania i rozwinąć swój pełen potencjał;

22.

podkreśla, że należy unikać niedofinansowania budżetu w trosce o należyte zarządzanie finansami oraz że środki powinny zostać dostosowane do realistycznych szacunków określających zdolność absorpcyjną; wskazuje na fakt, że sztuczne obniżanie poziomu środków niezgodnie z realistycznym preliminarzem Komisji może wręcz uniemożliwić pełne wykonanie budżetu; przypomina, że poziom środków na pokrycie płatności, jaki Komisja Europejska zaproponowała w swoim projekcie budżetu, określają głównie własne prognozy państw członkowskich i ich zdolność wykonawcza, ponieważ państwa członkowskie współzarządzają wraz z Komisją ponad 80% środków unijnych;

23.

wyraża ubolewanie wobec faktu, że ponieważ w grudniu 2011 r. Rada odmówiła finansowania zidentyfikowanych dodatkowych potrzeb, niektóre wnioski o dokonanie płatności, których wartość opiewa na ponad 10 mld EUR, nie mogły zostać zatwierdzone pod koniec 2011 r., co ma obecnie bezpośredni wpływ na dostępne w 2012 r. środki na pokrycie płatności; niepokoi go fakt, że sytuacja ta była wynikiem zakwestionowania przez Radę przedstawionych przez Komisję danych dotyczących wdrażania i oceny potrzeb, przy czym Rada nie przedstawiła żadnych alternatywnych danych ani źródeł;

24.

jest w związku z tym poważnie zaniepokojony sytuacją w zakresie środków na pokrycie płatności w roku 2012 i domaga się przedstawienia przez Komisję wnioski, dzięki któremu możliwe będzie jak najszybsze znalezienie w tym roku rozwiązania, aby nie odkładać po raz kolejny, na rok 2013, uregulowania tego problemu; ponadto uważa, że takie wykorzystanie środków na nadchodzący rok w celu pokrycia bieżących potrzeb oznacza złe zarządzanie finansami i jest sprzeczne z zasadą jednoroczności budżetu; wyraża poważne zaniepokojenie, że praktyka ta podważa unijną zasadę zerowego zadłużenia;

25.

ponawia swój apel do Rady o powstrzymanie się od dokonywania sztucznych cięć w płatnościach podczas procedury budżetowej i podkreśla, że wydaje się to prowadzić do zachwiania równowagi w poziomie środków na pokrycie płatności; jeżeli zaś takie propozycje zostaną przedstawione, domaga się, by Rada wyraźnie i publicznie określiła i uzasadniła, które programy lub projekty UE jej zdaniem mogłyby zostać opóźnione lub z których można całkowicie zrezygnować;

26.

w tym kontekście zwraca się do Rady o dostosowanie swojego stanowiska do realnych i odpowiedzialnych propozycji przygotowania budżetu oraz zobowiązuje się do stałego monitorowania wdrażania środków budżetowych w 2012 r., a zwłaszcza płatności; nawołuje Radę do pójścia za tym przykładem, tak by władza budżetowa mogła pracować na podstawie wspólnych, uaktualnionych danych dotyczących wdrażania oraz zapewnić wiarygodność szacunków dotyczących wydatków; w tym celu zaprasza Radę i Komisję na spotkanie międzyinstytucjonalne w pierwszym półroczu 2012 r. na odpowiednim szczeblu politycznym w celu wyjaśnienia ewentualnych niezrozumień dotyczących danych na temat wdrażania i szacunkowych potrzeb w zakresie płatności, a także w celu wspólnego podsumowania sytuacji w zakresie płatności na lata budżetowe 2012 i 2013;

27.

podkreśla znaczenie finansowania europejskich organów nadzorczych (EUNB, EUNUiPPE i EUNGiPW), aby umożliwić wszechstronną realizację programu przewidzianego rozporządzeniem finansowym, oraz struktur nadzorczych, aby zapobiec kryzysowi w przyszłości; podkreśla, że środki finanasowe przeznaczona dla europejskich organów nadzorczych oraz ich niezależnych służb prawnych powinny zostać ujęte w budżecie jako priorytety;

28.

z zadowoleniem przyjmuje porozumienie osiągnięte w sprawie finansowania dodatkowych kosztów ITER w grudniu 2011 r.; wzywa Komisję, by w pełni przestrzegała wspólnych wniosków zawartych w tym porozumieniu oraz by przedstawiła konkretne propozycje dotyczące kwoty 360 mln EUR w projekcie budżetu na rok 2013, w pełni wykorzystując przepisy rozporządzenia finansowego oraz porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 17 maja 2006 r. oraz wykluczając wszelkie dalsze zmiany wieloletnich ram finansowych w związku z ITER; raz jeszcze wyraża swoje głębokie przekonanie, że zabezpieczenie kwoty 360 mln EUR w budżecie na rok 2013 nie powinno stanąć na przeszkodzie skutecznemu wdrożeniu innych strategii politycznych UE, zwłaszcza tych przyczyniających się do osiągnięcia celów strategii UE 2020 w ostatnim roku tego okresu programowania, oraz sprzeciwia się szczególnie wszelkim przesunięciom naruszającym ten priorytet budżetowy; podkreśla, że Komisja Europejska w swoim programowaniu finansowym przewiduje margines 47 mln euro w dziale 1a, który częściowo pokrywa potrzeby ITER;

29.

oczekuje, że w związku z rychłym przystąpieniem Chorwacji do UE w dniu 1 lipca 2013 r. zostanie wkrótce zatwierdzony przegląd wieloletnich ram finansowych, zgodnie z pkt 29 porozumienia międzyinstytucjonalnego (dostosowanie ram finansowych mające na celu przygotowanie do rozszerzenia UE) i zwraca się do Komisji o przedstawienie wniosku dotyczącego odpowiednich dodatkowych środków, jak tylko akt przystąpienia zostanie ratyfikowany przez wszystkie państwa członkowskie; powtarza, że przyjęciu Chorwacji do UE powinny towarzyszyć odpowiednie dodatkowe fundusze w postaci raczej nowych środków, a nie przesunięć w drugiej połowie 2013 r.;

30.

przyjmuje do wiadomości pismo komisarza ds. budżetu i programowania finansowego z dnia 23 stycznia 2012 r., w którym Komisja wyraża swoją gotowość do zmniejszenia liczby stanowisk w swoim planie zatrudnienia o 1% już w 2013 r. przy należytym uwzględnieniu rozmaitych skutków dla wielkich, średnich i małych dyrekcji generalnych; zamierza dokładnie przeanalizować zamiar Komisji zmniejszenia do 2013 r. liczby osób zatrudnionych w instytucjach i organach UE o 5% w porównaniu z rokiem 2018 i przypomina, że należy uznać to za cel ogólny; przypomina, że wszelka zmiana planu zatrudnienia ma bezpośredni wpływ na budżet i nie powinna w jakikolwiek sposób naruszać kompetencji budżetowych Komisji Budżetowej i Parlamentu Europejskiego; uważa, że wszelkie krótko- lub długoterminowe plany redukcji liczby personelu powinny opierać się na uprzedniej ocenie skutków oraz w pełni uwzględniać między innymi zobowiązania prawne Unii oraz nowe kompetencje i zwiększone zadania instytucji wynikające z traktatów;

31.

przypomina o znaczeniu ścisłej i konstruktywnej współpracy międzyinstytucjonalnej w ramach tej procedury i potwierdza swoją gotowość do pełnego zaangażowania w taką współpracę w całkowitej zgodności z postanowieniami TFUE; oczekuje, że niniejsze wytyczne zostaną w pełni wzięte pod uwagę podczas procedury budżetowej i przygotowywania projektu budżetu;

32.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i Trybunałowi Obrachunkowemu.

31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/42

—

uwzględniając art. 81 i 82 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, które przewidują przyjmowanie w zwykłej procedurze prawodawczej środków mających na celu zapewnienie „wspierania szkolenia sędziów i innych pracowników wymiaru sprawiedliwości”,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 września 1991 r. w sprawie ustanowienia Akademii Prawa Europejskiego (1), swoje stanowisko z dnia 24 września 2002 r. w sprawie w sprawie przyjęcia decyzji Rady dotyczącej ustanowienia europejskiej sieci szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości (2) i swoją rezolucję z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie roli sędziego krajowego w europejskim systemie wymiaru sprawiedliwości (3) oraz swoje zalecenie dla Rady z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie rozwoju obszaru sprawiedliwości UE w sprawach karnych (4),

—

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie planu działań służącego realizacji programu sztokholmskiego (COM(2010)0171),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie programu sztokholmskiego (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie w sprawie szkoleń dla pracowników wymiaru sprawiedliwości (6),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 września 2011 r. zatytułowany „Budowanie zaufania do europejskiego wymiaru sprawiedliwości. Nowy wymiar europejskiego szkolenia dla pracowników wymiaru sprawiedliwości”(COM(2011)0551),

—

uwzględniając projekt pilotażowy w zakresie szkoleń dla pracowników wymiaru sprawiedliwości, zaproponowany przez Parlament w 2011 r.,

—

uwzględniając badanie porównawcze dotyczące szkoleń dla pracowników wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich, którego wykonanie Parlament zlecił Akademii Prawa Europejskiego przy współpracy z Europejską Siecią Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości (EJTN) (7),

—

uwzględniając art. 115 ust. 5 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w wyżej wymienionym badaniu podsumowano działalność prowadzoną w tej dziedzinie przez krajowe uczelnie kształcące sędziów, w tym rodzaj oferowanego szkolenia, odpowiednie warunki i środki budżetowe, również w celu określenia potrzeb i wysunięcia propozycji usprawnień oraz najlepszych praktyk; mając na uwadze, że opracowanie to zawiera wyniki dogłębnego sondażu przeprowadzonego w państwach członkowskich wśród ponad 6 000 sędziów i prokuratorów, w którym to sondażu skoncentrowano się na ich doświadczeniach pod względem szkolenia z zakresu prawa UE, a także na propozycjach usprawnień;

B.

mając na uwadze, że szkolenie dla pracowników wymiaru sprawiedliwości powinno właściwie nosić miano „studiów sądowych”, tak aby odzwierciedlić szczególny charakter ustawicznego rozwoju intelektualnego, jaki towarzyszy ich pracy, a także by odzwierciedlić fakt, że najlepszymi wykładowcami w tej dziedzinie są sami sędziowie;

C.

mając na uwadze, że na chwilę obecną oferta szkoleń daleka jest realizacji zamierzeń Komisji, zgodnie z którymi połowa prawników UE powinna mieć do niej dostęp;

D.

mając na uwadze, do najczęstszych przyczyn względnie niskiego poziomu uczestnictwa w szkoleniach z zakresu prawa UE (53%, z czego tylko jedna trzecia w ciągu ostatnich trzech lat) respondenci zaliczają: bariery językowe, brak aktualnych informacji na temat istniejących programów, fakt, iż programy nie zawsze są dopasowane do potrzeb sędziów, a także duże obciążenie pracą sędziów oraz brak odpowiedniego finansowania;

E.

mając na uwadze, że w czasie obecnych ograniczeń finansowych rozsądne jest (także z budżetowego punktu widzenia) korzystanie z istniejących już instytucji, szczególnie z krajowych placówek kształcenia sądowego, a także uniwersytetów i organizacji zawodowych, jeśli chodzi o aspekty „prawa krajowego” w kształtowaniu europejskiej kultury sądowniczej; mając na uwadze, że pozwoli to określić najlepsze praktyki w państwach członkowskich, a następnie wypromować je i rozpowszechnić w całej UE; mając na uwadze, Akademia Prawa Europejskiego (ERA) powinna nadal odgrywać swoją rolę w zakresie prawa UE;

F.

mając na uwadze, że - jak już podkreślił Parlament - europejska przestrzeń sądowa musi się opierać na wspólnej europejskiej kulturze sądowniczej wśród prawników, sędziów i prokuratorów, zasadzającej się nie tylko na prawie Unii, lecz rozwijanej w oparciu o wzajemne poznanie i zrozumienie krajowych systemów sądownictwa, gruntowną modernizację uniwersyteckich programów nauczania, wymiany, wizyty studyjne i wspólne szkolenia przy aktywnym wsparciu ze strony Akademii Prawa Europejskiego, Europejskiej Sieci szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości oraz europejskiego Instytutu Prawa;

G.

mając na uwadze, że szkoleniu pracowników wymiaru sprawiedliwości towarzyszyć powinna debata na temat tradycyjnej roli sądownictwa i jego modernizacji, a także debata nad tym, jak zwiększyć jego dostępność i poszerzyć jego horyzonty; mając na uwadze, że wiąże się to także z organizacją kursów językowych oraz propagowaniem studiów prawa porównawczego i międzynarodowego;

H.

mając na uwadze, że wśród sędziów należy wypracować także wspólna kulturę sądowniczą - wykorzystując Kartę praw podstawowych, prace działającej przy Radzie Europy Komisji Weneckiej, itd. - tak aby promować podstawowe wartości w zawodach prawniczych poprzez omawianie i rozpowszechnianie wspólnej etyki zawodowej, praworządności oraz wspólnych zasad powoływania i wyboru sędziów, oraz aby uniknąć upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości, promując tym samym wzajemne zaufanie, niezbędne do urzeczywistnienia wspólnego obszaru sądowego;

I.

mając na uwadze, że należy utworzyć sieci pomiędzy sędziami wywodzącymi się z różnych kultur oraz poprawić koordynację istniejących już sieci celem utworzenia „kręgów spójności”; mając na uwadze, że aby to osiągnąć nie wystarczy sama komunikacja elektroniczna i że potrzebne są fora, podczas których sędziowie będą mogli nawiązać ze sobą kontakt; mając na uwadze, że należy też zaangażować sędziów z sądów w Luksemburgu i Strasburgu;

J.

mając na uwadze, że studia sądowe nie mogą ograniczać się jedynie do prawa materialnego i prawa procesowego; mając na uwadze, że sędziowie potrzebują szkoleń związanych z ich działalnością i „warsztatem sędziego”;

1.

uważa - podtrzymując jednocześnie opinię, że bezpośrednie kontakty są najlepszym rozwiązaniem - że w związku z przeszkodami finansowymi oraz odpowiedziami udzielonymi przez sędziów w sondażu, organizacja szkoleń oraz porad mogłyby się odbywać przez internet (wideokonferencje, kursy online, przesył strumieniowy), a także za pomocą wymiany; odnotowuje, że sędziowie domagają się dalszej oceny programów szkoleń oraz dostosowywania ich do swoich potrzeb, jednocześnie opowiadając się raczej za interaktywną formą szkoleń, podczas których będą mogli wymieniać się doświadczeniami i omawiać przypadki, niż za klasyczną formą szkolenia (z góry na dół);

2.

uważa, że kolejnym celem byłoby koordynowanie szkoleń zapewnianych przez istniejące już placówki szkolenia sądowego, a także ułatwianie i promowanie dialogu i kontaktów zawodowych;

3.

zauważa, że duże znaczenie mają szkolenia wielojęzyczne, ponieważ - jak wykazują badania - jedynie stosunkowo niewielka liczba sędziów mówi w obcym języku na tyle dobrze, by aktywnie uczestniczyć w szkoleniach dla pracowników wymiaru sprawiedliwości w innych państwach członkowskich;

4.

wyraża opinię, że jedynym sposobem na rozwiązania problemów (koszty, kursy językowe, opłacalność) jest wykorzystanie nowoczesnej technologii oraz finansowanie tworzenia aplikacji na liniach ITunes U firmy Apple; takie aplikacje, opracowywane przez krajowe szkoły, Akademię Prawa Europejskiego, uniwersytety i inne centra szkoleniowe, mogłyby składać się z kursów szkoleniowych i zawierać materiały wideo, w tym kursy językowe (ze szczególnym naciskiem na terminologie prawniczą), a także informacje na temat krajowych systemów prawnych, szczególnych procedur prawnych, itd.; sędziowie mieliby darmowy dostęp do takich aplikacji;

5.

uważa, że owocny udział w takich kursach mógłby stanowić furkę do uczestnictwa w programie Erasmus dla sędziów i w kursach szkoleniowych zagranicą;

6.

proponuje, aby takie „aplikacje” były również dostępne za skromną opłatą dla przedstawicieli zawodów prawniczych, organizacji zawodowych, naukowców i studentów prawa oraz aby ich opracowanie i produkcja przyczyniły się przy niewielkim nakładzie do delikatnego pobudzenia gospodarki i zatrudnienia;

7.

uważa, że projekt pilotażowy przedstawiony przez Luigiego Berlinguera i Erminię Mazzoni, którego realizację zaplanowano na rok 2012, powinien mieć przede wszystkim na celu ustalenie i rozpowszechnienie najlepszych praktyk w zakresie organizowania dostępu do prawa UE oraz odpowiednich szkoleń w ramach krajowych systemów sądownictwa i placówek szkoleniowych; jest np. zdania, że UE powinna zachęcać państwa członkowskie do brania przykładu ze skutecznych instytucji, takich jak koordynatorzy ds. prawa UE, którzy działają we Włoszech i w Holandii w ramach krajowej struktury sądownictwa, oraz promować szkolenie takich koordynatorów i w inny sposób ułatwiać im pracę na szczeblu UE;

8.

jest zdania, że projekt pilotażowy powinien obejmować utworzenie grupy roboczej składającej się z krajowych i europejskich placówek kształcenia sądowego oraz podmiotów „pozasądowych”, których zadaniem będzie określenie bloków tematycznych dotyczących kwestii związanych z prawem UE, które wydają się najistotniejsze z punktu widzenia codziennej praktyki sądowniczej zarówno w dziedzinie spraw „praktycznych” (jak złożyć wniosek w trybie prejudycjalnym, jak korzystać z baz danych dotyczących prawa UE itp.), jak i spraw merytorycznych;

9.

proponuje, aby w ramach projektu pilotażowego zapewnić koordynację a) wymiany porad i wiedzy na temat poszczególnych systemów prawnych między placówkami kształcenia sądowego, w oparciu o istniejące sieci i zasoby, oraz b) formalnego szkolenia i zapoznania z systemami prawnymi innych krajów;

10.

proponuje na koniec, by Komisja organizowała co rok forum, na którym sędziowie z różnorodnym doświadczeniem w tych dziedzinach prawa, w których często ma się do czynienia z kwestiami wewnętrznymi i transgranicznymi, mogliby prowadzić dyskusje na temat najnowszych kwestii budzących kontrowersje lub trudności prawne, w celu sprzyjania dyskusji, nawiązywania kontaktów, tworzenia kanałów komunikacji oraz budowania wzajemnego zaufania i zrozumienia; uważa, że takie forum stworzyłoby również okazję właściwym organom, placówkom szkoleniowym i ekspertom, w tym uczelniom wyższym i organizacjom zawodowym, do omawiania polityki w zakresie szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości i przyszłości edukacji prawniczej w Europie;

11.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji.

31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/45

—

uwzględniając art. 3, 6 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej,

—

uwzględniając art. 206 i 207 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając Konwencję Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) nr 182 dotyczącą zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminowania najgorszych form pracy dzieci, Konwencję MOP nr 138 dotyczącą najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia oraz Konwencję Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) o prawach dziecka,

—

uwzględniając zawarcie międzynarodowego porozumienia w sprawie kakao z 2010 r., a w szczególności jego art. 42 i 43,

—

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie handlu dziećmi i w sprawie wyzysku dzieci w krajach rozwijających się,

—

uwzględniając swoje rezolucje z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie praw człowieka oraz norm społecznych i środowiskowych w międzynarodowych umowach handlowych (1) oraz w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w międzynarodowych umowach handlowych (2),

—

uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że według szacunków MOP ponad 215 mln dzieci na całym świecie pracuje i bierze udział w czynnościach, które powinny być zakazane; spośród tych dzieci 152 mln nie przekroczyły 15 roku życia, a 115 mln bierze udział w czynnościach niebezpiecznych;

B.

mając na uwadze, że do celów niniejszej rezolucji praca dzieci oznacza pracę dzieci zdefiniowaną przez MOP w Konwencji nr 138 dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia oraz w Konwencji nr 182 dotyczącej zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminowania najgorszych form pracy dzieci;

C.

mając na uwadze, że do zawarcia międzynarodowego porozumienia w sprawie kakao z 2010 r. potrzebna jest zgoda Parlamentu; mając na uwadze, że zainteresowane podmioty wyraziły poważne zaniepokojenie narastaniem zjawiska pracy dzieci przy uprawie i zbiorze ziarna kakaowego;

D.

mając na uwadze, że 70% światowej produkcji kakao pochodzi z Afryki Zachodniej i że w regionie tym przy produkcji kakao pracuje około 7,5 mln ludzi, niemal wyłącznie w małych gospodarstwach rodzinnych, przy czym liczba plantacji rodzinnych w całej Afryce Zachodniej to około 1,5–2 mln; mając na uwadze, że uprawa kakao wymaga bardzo dużego nakładu pracy w pięciomiesięcznym okresie zbiorów, a producenci znajdują się pod silną presją wywieraną przez krajowe i międzynarodowe podmioty rynkowe skłaniającą ich do obniżania kosztów pracy; mając na uwadze, że w okresach szczytowych w pracy uczestniczą wszyscy członkowie rodziny, w tym dzieci; mając na uwadze, że praca dzieci wiąże się z niedopuszczalnymi zagrożeniami;

E.

mając na uwadze, że według MOP nie wszystkie rodzaje pracy wykonywanej przez dzieci powinny być klasyfikowane jako praca dzieci wymagająca likwidacji oraz że należy jasno rozróżniać dwie formy pracy dzieci; mając na uwadze, że udział dzieci lub nastolatków w pracy, która nie wpływa negatywnie na ich zdrowie i rozwój indywidualny ani nie koliduje z nauką szkolną, jest ogólnie uznawany za zjawisko pozytywne, chyba że wykonywane zadania są niebezpieczne lub uniemożliwiają dzieciom uczęszczanie do szkoły;

F.

mając na uwadze, że badania przeprowadzone w Ghanie i na Wybrzeżu Kości Słoniowej wskazują, że dzieci pracujące na plantacjach kakao są narażone na różnego rodzaju niebezpieczeństwa; mając na uwadze, że ponadto niektóre dzieci mogą być sprowadzane, jako przedmiot handlu, z innych regionów kraju lub z krajów ościennych; mając na uwadze, że potrzebne są dalsze badania nad występowaniem zjawiska pracy dzieci i handlu dziećmi w regionie, z uwagi na brak zweryfikowanych danych;

G.

mając na uwadze, że wykorzystywanie najgorszych form pracy dzieci przy uprawie i zbiorze ziarna kakaowego jest niedopuszczalne;

H.

mając na uwadze, że w ostatnich latach programy i inicjatywy na rzecz zwalczania najgorszych form pracy dzieci na zachodnioafrykańskich plantacjach kakao przyniosły istotny postęp, jednak wiele jeszcze pozostaje do zrobienia z uwagi na znaczne rozmiary tego sektora; mając na uwadze, że ponowne wystąpienie konfliktów w regionie, w szczególności na Wybrzeżu Kości Słoniowej, znowu pogorszyło sytuację dzieci;

I.

mając na uwadze, że ubóstwo, brak alternatywnych źródeł dochodu, ograniczone możliwości pozaszkolnej aktywności młodzieży ludzi lub całkowity ich brak, sztywne struktury i dominujące postawy na poziomie lokalnym, brak odpowiedniej ochrony prawnej praw dzieci oraz brak działającej obowiązkowej oświaty publicznej dla wszystkich dzieci, bez względu na ich płeć, nie wspominając o korupcji i słabości rządów, stanowią czynniki społeczno-ekonomiczne i polityczne mogące przyczyniać się do nawracającego nadużywania pracy dzieci w niektórych częściach świata;

J.

przypominając, że rządy wszystkich zainteresowanych krajów w głównej mierze odpowiadają za pełne wdrożenie Konwencji ONZ o prawach dziecka, Konwencji MOP nr 138 dotyczącej najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia oraz Konwencji MOP nr 182 dotyczącej zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminowania najgorszych form pracy dzieci;

K.

przypominając o strategii UE na rzecz społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (2011–2014), o inicjatywie ONZ Global Compact, w szczególności o jej zasadzie nr 5 dotyczącej zniesienia pracy dzieci, a także o protokole Harkina-Engela, stanowiących przydatne ramy regulujące społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw w sektorze produkcji kakao;

1.

wzywa państwa, które dotychczas nie ratyfikowały konwencji ONZ o prawach dziecka oraz konwencji MOP nr 138 i nr 182, do ich szybkiego ratyfikowania i wdrożenia; uważa ponadto, że państwa powinny wdrażać wszelkie odpowiednie strategie polityczne mające na celu uwrażliwienie na kwestię wykorzystywania dzieci na rynku pracy oraz na potrzebę zapewnienia zgodności z obowiązującymi przepisami krajowym i międzynarodowymi;

2.

zdecydowanie potępia korzystanie z pracy dzieci na plantacjach kakao;

3.

wzywa wszystkie podmioty uczestniczące w uprawie i przetwarzaniu ziarna kakaowego i produktów pochodnych – to jest rządy, światowy przemysł, producentów kakao, organizacje pracownicze, organizacje pozarządowe i konsumentów – aby wywiązywały się ze swych odpowiednich obowiązków w zakresie zwalczania wszelkich form przymusowej pracy dzieci i handlu dziećmi, dzieliły się wiedzą specjalistyczną i współpracowały na rzecz zapewnienia zrównoważonych dostaw kakao bez udziału pracy dzieci;

4.

uważa, że jedynie całościowe i skoordynowane ramy odnoszące się do głębokich przyczyn pracy dzieci, wdrażane w perspektywie długofalowej przez rządy, przemysł, przedsiębiorstwa handlowe, producentów i społeczeństwo obywatelskie, mogą doprowadzić do istotnych zmian;

5.

wzywa Komisję, aby zapewniła spójność polityczną we wszystkich swoich inicjatywach, szczególnie związanych z handlem, rozwojem (w szczególności w zakresie dostępu dzieci do edukacji), prawami człowieka, zamówieniami publicznymi i społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw, oraz zachęcała do wymiany najlepszych praktyk między różnymi sektorami, w których występuje zjawisko pracy dzieci;

6.

apeluje do Komisji o zadbanie, aby każda umowa handlowa zawierała skuteczne postanowienia odnoszące się do ograniczenia ubóstwa oraz do promowania godnej pracy i bezpiecznych warunków pracy, a także prawnie wiążące klauzule dotyczące praw człowieka, norm społecznych i środowiskowych uzgodnionych na poziomie międzynarodowym oraz ich stosowania, wraz ze środkami do zastosowania w razie ich naruszenia;

7.

przypomina, że ogólny system preferencji taryfowych (GSP) UE – jej główny instrument polityki handlowej służący promowaniu podstawowych norm pracy – jest obecnie poddawany przeglądowi oraz że preferencje w handlu przyznawane krajom-beneficjentom w ramach tego systemu mogą być wycofywane w konkretnych sytuacjach, mianowicie w razie poważnych i systematycznych naruszeń zasad określonych w szeregu podstawowych konwencji MOP, w tym w konwencjach nr 138 i nr 182;

8.

przypomina, że w dniu 15 grudnia 2011 r. Parlament postanowił wycofać swoją zgodę na protokół dotyczący sektora odzieży do umowy o partnerstwie i współpracy między UE a Uzbekistanem z uwagi na zastrzeżenia związane z wykorzystywaniem przymusowej pracy dzieci na polach bawełny w Uzbekistanie oraz zalecił, aby UE rozważyła możliwość tymczasowego wstrzymania przywilejów z tytułu GSP dla Uzbekistanu, jeżeli organy monitorujące z ramienia MOP stwierdzą, że kraj ten poważnie i systematycznie narusza swoje zobowiązania (3);

9.

z zadowoleniem przyjmuje wszelkie inicjatywy prowadzone z udziałem licznych zainteresowanych stron, obejmujące rządy, przemysł, producentów i społeczeństwo obywatelskie, mające na celu likwidację pracy dzieci, poprawę warunków życia dzieci i dorosłych na plantacjach kakao oraz zapewnienie odpowiedzialnej uprawy kakao, takie jak niedawna inicjatywa podjęta przez OECD, sekretariat Klubu Sahelu i Afryki Zachodniej, a także międzynarodowa inicjatywa w sprawie kakao zmierzająca do promowania najlepszych praktyk w zakresie walki z najgorszymi formami pracy dzieci na plantacjach kakao w Afryce Zachodniej; zauważa, że inicjatywy te wymagają odpowiednich działań następczych w celu zapewnienia rzeczywistych postępów; wzywa rządy do większego wspierania spółdzielni wiejskich oraz sieci sprawiedliwego handlu w sektorze kakao, tak aby umożliwić im bezpośrednie wysyłanie własnych wyrobów na rynki krajowe i międzynarodowe, przez co unikną oni pośredników i będą mogli otrzymywać sprawiedliwe ceny; wzywa Komisję do wspierania takich działań;

10.

popiera cele Protokołu dotyczącego uprawy i przetwarzania ziaren kakaowych i produktów pochodnych w sposób zgodny z Konwencją MOP nr 182 dotyczącą zakazu i natychmiastowych działań na rzecz eliminowania najgorszych form pracy dzieci (tzw. protokołu Harkina-Engela) oraz wzywa do jego pełnego wdrożenia;

11.

przypomina, że Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN) postanowił ostatnio powołać nowy komitet projektowy w celu opracowania normy europejskiej złożonej z dwóch części, dotyczących identyfikowalności i zrównoważonego rozwoju w sektorze produkcji kakao; wzywa Komisję do rozważenia i w stosownym przypadku przedstawienia wniosku ustawodawczego dotyczącego skutecznego mechanizmu identyfikowalności towarów produkowanych przy wykorzystaniu przymusowej pracy dzieci; wzywa strony międzynarodowego porozumienia w sprawie kakao, aby wspierały udoskonalenia w łańcucha dostaw i poprawę organizacji pracy na plantacjach w celu umożliwienia śledzenia całego łańcucha dostaw w sektorze produkcji kakao;

12.

wzywa strony międzynarodowego porozumienia w sprawie kakao do rozważenia możliwości wprowadzenia systemu śledzenia łańcucha dostaw kakao pod kontrolą akredytowanych strony trzecich;

13.

wzywa Komisję, MOP-Międzynarodowy Program na rzecz Eliminacji Pracy Dzieci oraz innych partnerów do dalszych wysiłków na rzecz lepszego zrozumienia złożonych kwestii gospodarczych, społecznych i kulturowych w społecznościach rolniczych;

14.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, UNICEF, współprzewodniczącym Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE, Unii Afrykańskiej oraz Międzynarodowej Organizacji Pracy.

31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/47

—

uwzględniając art. 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

—

uwzględniając deklarację z St Vincent w sprawie opieki i badań diabetologicznych w Europie, którą przyjęto na pierwszym posiedzeniu w ramach programu działań w sprawie cukrzycy zgodnie z deklaracją z St Vincent, jakie odbyło się w St Vincent w dniach 10-12 października 1989 r. (1),

—

uwzględniając utworzenie przez Komisję w dniu 15 marca 2005 r. Platformy UE ds. żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia (2),

—

uwzględniając zieloną księgę Komisji z dnia 8 grudnia 2005 r. pt. „Promowanie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej: europejski wymiar zapobiegania nadwadze, otyłości i chorobom przewlekłym”, która opisuje czynniki zdrowotne sprzyjające występowaniu cukrzycy typu 2 (COM(2005)0637),

—

uwzględniając konkluzje ze zorganizowanej przez austriacką prezydencję konferencji pt. „Zapobieganie cukrzycy typu 2”, która odbyła się w dniach 15 i 16 lutego 2006 r. w Wiedniu (3),

—

uwzględniając swoje oświadczenie z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie cukrzycy (4),

—

uwzględniając konkluzje Rady w sprawie promowania zdrowego trybu życia oraz zapobiegania cukrzycy typu 2 (5),

—

uwzględniając rezolucję Biura Regionalnego WHO dla Europy z dnia 11 września 2006 r. pt. „Zapobieganie chorobom niezakaźnym i ich zwalczanie w regionie europejskim WHO” (6),

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 61/225 z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie Światowego Dnia Walki z Cukrzycą,

—

uwzględniając decyzję nr 1350/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. ustanawiającą drugi wspólnotowy program działań w dziedzinie zdrowia na lata 2008-2013 (7) oraz późniejszą decyzję Komisji z dnia 22 lutego 2011 r. dotyczącą przyjęcia decyzji w sprawie finansowania na rok 2011 w ramach drugiego wspólnotowego programu działań w dziedzinie zdrowia na lata 2008-2013 oraz kryteriów wyboru, przyznawania finansowania oraz innych kryteriów finansowego wsparcia działań w ramach tego programu (8),

—

uwzględniając białą księgę Komisji z dnia 23 października 2007 r. pt. „Razem na rzecz zdrowia: Strategiczne podejście dla UE na lata 2008-2013” (COM(2007)0630),

—

uwzględniając siódmy program ramowy w zakresie badań (2007-2013) (9) oraz program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (COM(2011)0808),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 października 2009 r. pt. „Solidarność w zdrowiu: zmniejszanie nierówności zdrowotnych w UE” (COM(2009)0567),

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 64/265 z dnia 13 maja 2010 r. w sprawie zapobiegania chorobom niezakaźnym i ich zwalczania,

—

uwzględniając główne wyniki i zalecenia projektu siódmego programu ramowego Zdrowie - 200701 zawarte w sprawozdaniu „DIAMAP – Mapa drogowa w dziedzinie badań naukowych związanych z cukrzycą w Europie” (10),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 października 2010 r. pt. „Projekt przewodni strategii Europa 2020 – Unia innowacji” (COM(2010)0546) oraz pilotażowe partnerstwo na rzecz aktywnego i zdrowego starzenia się,

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 7 grudnia 2010 r. pt. „Innowacyjne podejścia do chorób przewlekłych w systemach zdrowia publicznego i opieki zdrowotnej”,

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 65/238 z dnia 24 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu, procedur, formy i organizacji posiedzenia wysokiego szczebla Zgromadzenia Ogólnego na temat zapobiegania chorobom niezakaźnym i ich zwalczania,

—

uwzględniając deklarację moskiewską w sprawie zdrowego trybu życia i zwalczania chorób niezakaźnych, przyjętą na pierwszej światowej konferencji ministerialnej ONZ, która odbyła się w Moskwie w dniach 28-29 kwietnia 2011 r. (11),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 września 2011 r. w sprawie stanowiska i zobowiązań Unii Europejskiej przed posiedzeniem wysokiego szczebla ONZ w sprawie zapobiegania chorobom niezakaźnym i ich zwalczania (12),

—

uwzględniając art. 110 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że cukrzyca jest jedną z najbardziej powszechnych chorób niezakaźnych i szacuje się, że dotyka ponad 32 mln obywateli UE, co stanowi blisko 10% całkowitej liczby ludności UE, zaś dodatkowe 32 mln obywateli cierpi zaburzenia tolerancji glukozy, co wiąże się z bardzo wysokim ryzykiem zachorowania na cukrzycę (13);

B.

mając na uwadze, że liczba osób chorych na cukrzycę w Europie wzrośnie prawdopodobnie do 2030 r. o 16,6% w wyniku epidemii otyłości, starzenia się europejskiego społeczeństwa i innych nieokreślonych jeszcze czynników;

C.

mając na uwadze, że cukrzyca typu 2 skraca średnią długość życia o 5-10 lat (14), a cukrzyca typu 1 o około 20 lat (15), oraz mając na uwadze, że w UE 325 tys. zgonów rocznie spowodowanych jest cukrzycą (16), tj. co dwie minuty na cukrzycę umiera jeden obywatel UE;

D.

mając na uwadze, że zredukowanie znanych czynników ryzyka, zwłaszcza niezdrowych nawyków, jest coraz powszechniej uznawane za główną strategię prewencyjną, dzięki której możliwe jest zmniejszenie częstości występowania cukrzycy typu 1 i 2, zachorowalności i komplikacji związanych tą chorobą;

E.

mając na uwadze, że ciągle istnieje potrzeba określenia czynników ryzyka cukrzycy typu 1, przy czym prowadzone są nadal badania nad predyspozycjami genetycznymi, a do zachorowań na cukrzycę typu 1 dochodzi u coraz młodszych osób;

F.

mając na uwadze, że cukrzyca typu 2 jest chorobą, której można zapobiegać oraz której czynniki ryzyka – takie jak uboga i niezbilansowana dieta, otyłość, brak aktywności fizycznej i spożycie alkoholu – zostały w sposób jasny określone i mogą zostać ograniczone dzięki skutecznym strategiom prewencyjnym;

G.

mając na uwadze, że cukrzyca jest obecnie chorobą nieuleczalną;

H.

mając na uwadze, że powikłaniom cukrzycy typu 2 można zapobiegać dzięki promocji zdrowego trybu życia i wczesnej diagnostyce, mając jednak na uwadze, że choroba ta jest diagnozowana często zbyt późno i nawet 50% wszystkich cierpiących obecnie na cukrzycę nie jest świadomych tej choroby (17);

I.

mając na uwadze, że do 75% wszystkich osób cierpiących na cukrzycę nie kontroluje dobrze swojego stanu zdrowia, co prowadzi do wzrostu ryzyka powikłań, spadku wydajności i kosztów dla społeczeństwa (18), jak wykazano w niedawnym badaniu (19);

J.

mając na uwadze, że w większości państw członkowskich cukrzyca jest przyczyną ponad 10% wydatków w służbie zdrowia, a wskaźnik ten niekiedy osiąga 18,5% (20), natomiast ogólne koszty opieki zdrowotnej nad obywatelami UE chorymi na cukrzycę wynoszą średnio 2 100 EUR rocznie na jednego chorego (21), oraz mając na uwadze, że koszty te w sposób nieunikniony wzrosną w związku z rosnącą liczbą zachorowań na cukrzycę, starzeniem się społeczeństwa i związanym z tym wzrostem współwystępowania procesów chorobowych;

K.

mając na uwadze, że cukrzyca, gdy jest źle leczona lub zdiagnozowana zbyt późno, jest główną przyczyną zawałów mięśnia sercowego, udarów, ślepoty, amputacji, a także niewydolności nerek;

L.

mając na uwadze, że upowszechnianie zdrowego trybu życia i zajęcie się czterema głównymi czynnikami warunkującymi stan zdrowia (palenie tytoniu, niewłaściwy sposób odżywiania, brak aktywności fizycznej i spożywanie alkoholu) we wszystkich obszarach polityki może w znacznym stopniu przyczyniać się do zapobiegania cukrzycy, jej powikłaniom oraz powodowanym przez nią kosztom gospodarczym i społecznym;

M.

mając na uwadze, że osoby chore na cukrzycę muszą w 95% same zapewniać sobie opiekę (22) oraz że wynikające z cukrzycy trudności, z jakimi zmagają się chorzy i ich rodziny, są nie tylko natury finansowej, ale również psycho-społecznej oraz wiążą się z gorszą jakością życia;

N.

mając na uwadze, że tylko 16 z 27 państw członkowskich opracowało krajowe ramy lub program przeciwdziałania cukrzycy, że brakuje jasnej wizji tego, czym powinien cechować się dobry program lub które kraje stosują najlepsze wzorce (23), oraz że w jakości leczenia cukrzycy w UE występują znaczne różnice i nierówności;

O.

mając na uwadze, brak jest prawnych ram unijnych dotyczących dyskryminacji ludzi cierpiących na cukrzycę lub inne choroby przewlekłe, zaś w całej UE wciąż rozpowszechnione są stereotypy w stosunku do chorych w szkole, przy zatrudnieniu, w miejscu pracy, polityce ubezpieczeń czy przy egzaminach na prawo jazdy;

P.

mając na uwadze, że brakuje środków finansowych i infrastruktury służących koordynacji badań nad cukrzycą w UE, co wywiera negatywny wpływ na konkurencyjność unijnych badań nad cukrzycą i utrudnia osobom cierpiącym na cukrzycę pełne korzystanie z osiągnięć badawczych w Europie;

Q.

mając na uwadze, że obecnie nie ma europejskiej strategii przeciwdziałania cukrzycy mimo konkluzji austriackiej prezydencji w Radzie w sprawie propagowania zdrowego trybu życia oraz zapobiegania cukrzycy typu 2 (24), obszernej listy rezolucji ONZ oraz pisemnego oświadczenia Parlamentu Europejskiego w sprawie cukrzycy;

1.

z zadowoleniem przyjmuje konkluzje Rady z dnia 7 grudnia 2010 r. pt. „Innowacyjne podejścia do chorób przewlekłych w systemach zdrowia publicznego i opieki zdrowotnej” (25) oraz jej apel do państw członkowskich i Komisji o zainicjowanie procesu refleksji, który będzie miał na celu określenie możliwości zoptymalizowania reakcji na wyzwania związane z chorobami przewlekłymi;

2.

przyjmuje do wiadomości wyżej wymienioną rezolucję z 15 września 2011 r. w sprawie stanowiska i zobowiązań Unii Europejskiej przed posiedzeniem wysokiego szczebla ONZ w sprawie zapobiegania chorobom niezakaźnym i ich zwalczania, która skupia się na cukrzycy jako jednej z czterech najbardziej powszechnych chorób niezakaźnych;

3.

wzywa Komisję, aby opracowała i wdrożyła ukierunkowaną strategię UE w sprawie cukrzycy, w formie zalecenia Rady UE dotyczącego zapobiegania, diagnozowania, zarządzania, edukacji i badań w zakresie cukrzycy;

4.

wzywa Komisję, żeby opracowała wspólne, znormalizowane kryteria i metody gromadzenia danych o cukrzycy oraz żeby we współpracy z państwami członkowskimi koordynowała, gromadziła, rejestrowała i monitorowała kompleksowe dane epidemiologiczne o cukrzycy i dane gospodarcze o pośrednich i bezpośrednich kosztach zapobiegania cukrzycy i zarządzania tym problemem, a także żeby zarządzała ww. danymi;

5.

wzywa państwa członkowskie, żeby opracowały, wdrożyły i monitorowały krajowe programy przeciwdziałania cukrzycy, które będą miały na celu upowszechnianie zdrowego stylu życia, zmniejszenie czynników ryzyka oraz przewidywanie, zapobieganie, wczesną diagnozę i leczenie cukrzycy oraz będą skierowane do społeczeństwa w ogólności, a w szczególności do grup wysokiego ryzyka, a także będą miały na celu zmniejszenie nierówności i optymalizację zasobów opieki zdrowotnej;

6.

wzywa państwa członkowskie, żeby wspierały zapobieganie cukrzycy typu 2 i otyłości (poprzez zalecanie, aby od wczesnego wieku poprzez szkolną edukację wdrażano strategie na rzecz zdrowych nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej) oraz strategie na rzecz zdrowego stylu życia, obejmujące aktywność fizyczną i sposoby odżywiania się; podkreśla w związku z tym konieczność dostosowania strategii politycznych związanych z żywnością do celu, jakim jest promowanie zdrowej diety, umożliwienie konsumentom dokonywania świadomego i zdrowego wyboru oraz wczesne diagnozowanie jako kluczowe dziedziny działania w ich krajowych programach przeciwdziałania cukrzycy;

7.

wzywa Komisję, żeby wspierała państwa członkowskie, upowszechniając wymianę najlepszych wzorców w odniesieniu do krajowych programów przeciwdziałania cukrzycy; podkreśla, że Komisja powinna stale monitorować postępy w zakresie wdrażania przez państwa członkowskie krajowych programów przeciwdziałania cukrzycy, oraz systematycznie przedstawiać wyniki w formie sprawozdania Komisji;

8.

wzywa państwa członkowskie do opracowania programów zarządzania cukrzycą na podstawie najlepszych praktyk oraz wytycznych w zakresie leczenia opartych na wynikach badań naukowych;

9.

wzywa państwa członkowskie, aby zapewniały pacjentom korzystającym z podstawowej i specjalistycznej opieki stały dostęp do wysoko wykwalifikowanych interdyscyplinarnych zespołów, metod i technologii służących leczeniu cukrzycy, w tym technologii e-zdrowia, oraz pomagały pacjentom w zdobywaniu i podtrzymywaniu umiejętności i wiedzy umożliwiających kompetentne zajmowanie się własnym zdrowiem przez całe życie;

10.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poprawy koordynacji europejskich badań nad cukrzycą w drodze wspierania współpracy między dyscyplinami badawczymi oraz tworzenia ogólnej, wspólnie wykorzystywanej infrastruktury celem ułatwienia europejskich badań nad cukrzycą, w tym w dziedzinie identyfikacji czynników ryzyka i prewencji;

11.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia stałego dopływu funduszy na badania nad cukrzycą w aktualnych i przyszłych unijnych ramowych programach badań, dokonując rozróżnienia między cukrzycą typu 1 i typu 2, gdyż są to dwie różne choroby;

12.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zagwarantowania właściwej i adekwatnej reakcji na rezultaty szczytu ONZ w sprawie chorób niezakaźnych, który odbył się we wrześniu 2011 r.;

13.

przypomina, że aby osiągnąć cele związane z chorobami niezakaźnymi i stawić czoła wyzwaniom w dziedzinie zdrowia publicznego oraz wyzwaniom społecznym i gospodarczym, UE i jej państwa członkowskie powinny nadal uwzględniać działania prewencyjne i zmierzające do ograniczenia występowania czynników ryzyka we wszystkich odpowiednich aktach ustawodawczych i obszarach polityki, a w szczególności w polityce dotyczącej ochrony środowiska, żywności i ochrony konsumentów;

14.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom państw członkowskich.

31.8.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

CE 251/52

—

uwzględniając decyzję Rady Europejskiej z dnia 16 grudnia 2005 r. o przyznaniu temu państwu statusu kraju kandydującego do członkostwa w UE oraz uwzględniając konkluzje prezydencji Rady Europejskiej z posiedzeń w dniach 15-16 czerwca 2006 r. i 14-15 grudnia 2006 r.,

—

uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 845(1993) i 817(1993), rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 47/225(1993) oraz umowę przejściową z 1995 r.,

—

uwzględniając orzeczenie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie zastosowania umowy przejściowej z dnia 13 września 1995 r. (była jugosłowiańska republika Macedonii przeciwko Grecji),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji dotyczące postępów w 2011 r. (SEC(2011)1203) oraz komunikat Komisji z dnia 12 października 2011 r. pt. „Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania na lata 2011-2012” (COM(2011)0666),

—

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje,

—

uwzględniając zalecenia wspólnej komisji parlamentarnej z dnia 4 listopada 2011 r.,

—

uwzględniając sprawozdanie końcowe misji obserwacji wyborów OBWE/ODIHR dotyczące przedterminowych wyborów parlamentarnych, które odbyły się dnia 5 czerwca 2011 r.,

—

uwzględniając decyzję Rady nr 2008/212/WE z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie zasad, priorytetów i warunków zawartych w Partnerstwie dla członkowstwa zawartym z tym krajem,

—

uwzględniając wnioski z posiedzeń Rady do Spraw Ogólnych i Rady do Spraw Zagranicznych w dniach 13-14 grudnia 2010 r. oraz 5 grudnia 2011 r.,

—

uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że na posiedzeniu Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r. zobowiązano się do przyjęcia wszystkich państw Bałkanów Zachodnich do Unii Europejskiej i zobowiązanie to powtórzono na posiedzeniu wysokiego szczebla dotyczącym Bałkanów Zachodnich, które odbyło się w Sarajewie w dniu 2 czerwca 2010 r.;

B.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu z postępów w 2011 r. Komisja podtrzymała zalecenie z 2009 r., by określić datę rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych z tym krajem;

C.

mając na uwadze, że w strategii rozszerzenia z 2011 r. Komisja potwierdziła, że „polityka rozszerzenia okazała się być istotnym narzędziem służącym transformacji społeczeństw” oraz że „w sercu samego procesu przystąpienia znalazły się zaangażowanie, uwarunkowania i wiarygodność, które gwarantują jego sukces”;

D.

mając na uwadze, że partnerstwo wynikające z układu o stowarzyszeniu wymagało zwiększenia wysiłków w oparciu o konstruktywne podejście w celu przyjęcia wspólnie z Grecją wynegocjowanego i akceptowanego przez obie strony rozwiązania kwestii nazwy państwa w ramach rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 817(1993) i 845(1993) oraz unikania działań, które mogłyby negatywnie wpłynąć na te wysiłki; mając na uwadze, że zarówno Komisja, jak i Rada wielokrotnie podkreślały, że niezwykle ważne jest utrzymywanie dobrych stosunków sąsiedzkich, w tym wypracowanie pod auspicjami ONZ wynegocjowanego i akceptowanego przez obie strony rozwiązania kwestii nazwy;

E.

mając na uwadze, że problemy dwustronne nie powinny stanowić przeszkody w procesie akcesyjnym ani być w takim celu wykorzystywane, należy je natomiast jak najszybciej rozwiązywać w konstruktywny sposób z uwzględnieniem ogólnych interesów i wartości UE;

F.

mając na uwadze, że współpraca regionalna i dobre stosunki sąsiedzkie są kluczowymi elementami procesu rozszerzenia, a dążenie do kompromisu w spornych kwestiach jest najlepszym sposobem pogłębiania współpracy regionalnej i sprzyja utrzymaniu pokoju oraz dobrych stosunków sąsiedzkich na Bałkanach Zachodnich; mając na uwadze, że kontynuowanie procesu akcesyjnego przyczyniłoby się do poprawy stabilności kraju i dalszego zacieśnienia stosunków międzyetnicznych;

G.

mając na uwadze, że każdy kraj kandydujący ma własny określony poziom postępu i tempo procesu akcesyjnego; mając na uwadze, że UE odpowiada za to, by żaden kraj nie został w tyle, oraz że ciągłe opóźnienia rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych mogą podważać wiarygodność procesu przystąpienia do UE;

H.

mając na uwadze, że jest to jeden z pierwszych krajów w regionie, któremu nadano status kraju kandydującego, ponadto kraj o najwyższym poparciu lokalnej opinii społecznej dla przystąpienia do UE, który uzyskał pozytywną opinię Komisji odnośnie do wyznaczenia w ciągu nadchodzących trzech lat daty rozpoczęcia negocjacji w sprawie przystąpienia do UE;

I.

mając na uwadze, że wszystkie kraje kandydujące oraz potencjalne kraje kandydujące powinny być traktowane w procesie akcesyjnym z uwzględnieniem ich indywidualnych osiągnięć;

1.

ponownie wzywa Radę do niezwłocznego określenia daty rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych z tym krajem;

2.

zgadza się z oceną Komisji zawartą w sprawozdaniu z postępów w 2011 r. odnośnie do dalszego wypełniania przez ten kraj kryteriów politycznych; wyraża ubolewanie, że trzeci rok z rzędu Rada nie zastosowała się do zalecenia Komisji i nie podjęła decyzji o otwarciu negocjacji akcesyjnych z tym krajem na posiedzeniu w dniu 9 grudnia 2011 r.;

3.

podkreśla znaczenie procesu integracji europejskiej tego kraju oraz wszystkich starań na rzecz wsparcia tego dążenia, w szczególności rozpoczęcia wstępnego przeglądu dostosowania ustawodawstwa do dorobku prawnego Unii oraz wdrożenia drugiego etapu układu o stabilizacji i stowarzyszeniu;

4.

choć nie chce powstrzymywać słów uznania dla postępu dokonanego na drodze do przystąpienia do UE przez inne państwa Bałkanów Zachodnich, wyraża jednak zaniepokojenie z powodu opinii, iż kraj ten został prześcignięty w postępie, gdyż taka wizja może mieć skutek przeciwny do oczekiwanego dla stałej poprawy stosunków między grupami etnicznymi w tym kraju, oraz z powodu faktu, że brak stałego postępu na drodze do przystąpienia do UE jakiegokolwiek państwa w regionie może w rezultacie zagrozić stabilności i bezpieczeństwu ich wszystkich;

5.

zauważa, że o ile każdy kraj kandydujący ma własny określony poziom postępu i dynamikę procesu akcesyjnego, o tyle UE odpowiada za to, by żaden kraj nie został w tyle;

6.

odnotowuje uwagę komisarza ds. rozszerzenia i polityki sąsiedztwa z dnia 5 września 2011 r., iż „pozytywna rekomendacja Komisji Europejskiej nie jest wieczna”; zauważa jednak, że decyzja Rady o niezastosowaniu się do zalecenia Komisji wywołała uzasadnioną frustrację i niezadowolenie krajowej opinii publicznej; zauważa również, że UE i jej państwa członkowskie nigdy nie mogą uznawać europejskich aspiracji jakiegokolwiek kraju kandydującego za oczywistość, lecz muszą dołożyć równorzędnych starań na rzecz przyspieszenia procesu akcesyjnego w duchu prawdziwego partnerstwa;

7.

z zadowoleniem przyjmuje powołanie nowego szefa delegatury Unii Europejskiej i wyraża nadzieję, że nominacja ta zacieśni stosunki między UE a tym krajem;

8.

z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie w dniu 15 marca 2012 r. dialogu akcesyjnego na wysokim szczeblu z Komisją Europejską jako kroku naprzód w procesie przystąpienia do UE, który ma na celu realizację harmonogramu reform poprzez merytoryczną wymianę poglądów i regularne konsultacje techniczne w pięciu kluczowych obszarach polityki: wolności słowa, praworządności, reformy administracji publicznej, reformy systemu wyborczego oraz w zakresie gospodarki; podziela pogląd Komisji oraz organów rządowych, że dialog powinien skupiać się na rozdziale 23 (Wymiar sprawiedliwości i prawa podstawowe) i 24 (Sprawiedliwość, wolność i bezpieczeństwo), co przyczyni się do dalszego postępu w realizacji unijnych kryteriów i standardów akcesyjnych; oczekuje, że ta zaawansowana forma dialogu będzie kontynuowana w innych obszarach istotnych dla procesu przystąpienia do UE; uważa, że dialog ten na nowo zobowiąże do przeprowadzenia reform i zacieśni relacje poprzez spotkania na szczeblu politycznym odbywające się co dwa lata;

9.

uznaje, że członkostwo w NATO i w Unii Europejskiej jest równie ważne dla przyjętego przez to państwo podejścia euroatlantyckiego, i zauważa, że szczyt NATO w Chicago w maju 2012 r., jak również rozpoczęcie dialogu akcesyjnego na wysokim szczeblu oraz posiedzenie Rady Europejskiej w czerwcu 2012 r. stanowią kolejną istotną okazję na osiągnięcie dalszego postępu; przypomina niedawne oświadczenie sekretarza generalnego NATO, że kraj ten otrzyma zaproszenie niezwłocznie po wypracowaniu możliwego do zaakceptowania przez obie strony rozwiązania kwestii nazwy;

10.

ponawia apel do władz i mediów tego kraju o stworzenie pozytywnej atmosfery, która będzie sprzyjała rozwojowi stosunków z państwami ościennymi, a nie nawoływaniu do nienawiści;

11.

odnotowuje podjętą przez utworzony w lipcu 2011 r. rząd decyzję o zastosowaniu ustawy o amnestii do czterech spraw związanych ze zbrodniami wojennymi, które Międzynarodowy Trybunał Karny dla Byłej Jugosławii przekazał krajowemu wymiarowi sprawiedliwości w 2008 r.; zwraca się do rządu o przeanalizowanie alternatywnych rozwiązań w celu zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości oraz reparacji dla ofiar tych zbrodni i ich rodzin, zgodnie ze zobowiązaniami wynikającymi z międzynarodowego prawa humanitarnego;

12.

odnotowuje ogłoszoną dnia 5 grudnia 2011 r. decyzję Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie sporu o nazwę; uważa, że decyzja ta powinna stać się nowym bodźcem do zagwarantowania, że podjęte zostaną wszelkie możliwe wysiłki, by rozwiązać spór o nazwę pod auspicjami ONZ; ponadto apeluje do zaangażowanych stron o zastosowanie się do wyroku w dobrej wierze i o wykorzystanie go do zintensyfikowania dialogu, a jednocześnie podkreśla potrzebę wypracowania kompromisu możliwego do zaakceptowania przez obie strony; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie mediatora z ramienia ONZ oraz jego skierowany do stron sporu apel o potraktowanie tego wydarzenia jako szansy na konstruktywne przeanalizowanie ich wzajemnego stosunku oraz o rozważenie wznowienia inicjatywy służącej znalezieniu ostatecznego rozwiązania kwestii nazwy;

13.

wyraża głębokie ubolewanie, iż spór o nazwę wciąż blokuje drogę tego kraju do przystąpienia do UE, a co za tym idzie hamuje również sam proces rozszerzenia; podkreśla, że dobre stosunki sąsiedzkie stanowią kluczowe kryterium procesu rozszerzenia UE, i wzywa zaangażowane rządy do unikania kontrowersyjnych gestów, działań i oświadczeń, które mogłyby negatywnie wpływać na te stosunki;

14.

ponownie wzywa wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel oraz komisarza odpowiedzialnego za rozszerzenie do ułatwienia osiągnięcia porozumienia w sprawie nazwy i udzielenia wskazówek politycznych; ponadto jest zdania, że przywódcy tego kraju i Unia Europejska powinni systematycznie wyjaśniać społeczeństwu korzyści wynikające z osiągniętego porozumienia, zanim dojdzie do referendum w tej sprawie;

15.

wyraża ubolewanie w związku z pomijaniem od 2009 r. słowa „macedoński” w sprawozdaniach z postępów, w tym w sprawozdaniu za 2011 r., pomimo że jest to normą w odwoływaniu się do języka, kultury i tożsamości tego kraju w tekstach ONZ; zwraca uwagę na negatywne reakcje opinii publicznej, jakie ta kwestia wywołała w tym roku, i wzywa Komisję do uwzględnienia tej sprawy przy sporządzaniu przyszłych sprawozdań; przypomina, że umowa ramowa z Ochrydy opiera się na zasadzie poszanowania etnicznej tożsamości wszystkich społeczności;

16.

podkreśla znaczenie utrzymania dynamiki procesu akcesyjnego; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje propozycję rządu tego kraju, by ustalić ostateczny termin pomyślnego rozwiązania sporu o nazwę przed końcem screeningu, który Komisja ma rozpocząć niezwłocznie po rozpoczęciu negocjacji; uważa, że autentyczne wysiłki rządu i przeprowadzenie reform UE obejmujących szereg istotnych kwestii może wspomóc tworzenie politycznego środowiska sprzyjającego rozwiązywaniu problemów dwustronnych, tak jak miało to miejsce w przypadku innych rozszerzeń; zauważa, że równolegle toczący się proces rozwiązywania problemu dwustronnego i kontynuowanie negocjacji akcesyjnych, prowadzone według modelu słoweńsko-chorwackiego, będą korzystne zarówno dla samego kraju, jak i dla UE;

17.

ponownie wzywa Komisję i Radę do rozpoczęcia opracowywaniamechanizmu arbitrażowego o ogólnym zastosowaniu z myślą o rozwiązywaniu dwustronnych kwestii spornych między krajami zainteresowanymi przystąpieniem do UE a jej państwami członkowskimi;

18.

z zadowoleniem przyjmuje wybór nowego parlamentu i szybkie utworzenie rządu koalicyjnego po przedterminowych wyborach parlamentarnych; wzywa do zintensyfikowania dialogu politycznego przy jednoczesnym zwróceniu uwagi na parlament jako najważniejszą demokratyczną instytucję dla prowadzenia dyskusji i rozwiązywania problemów wynikających z różnic politycznych; odnotowuje przyjętą jednogłośnie rezolucję Zgromadzenia Narodowego, w której odniesiono się przychylnie do zaleceń zawartych w tegorocznym sprawozdaniu z postępów; wzywa wszystkie podmioty krajowej sceny politycznej do podwojenia wysiłków celem rozpoczęcia koniecznych reform, w tym skutecznego wdrożenia zaleceń Komisji i ich stosowania;

19.

gratuluje krajowi przebiegu przedterminowych wyborów parlamentarnych w dniu 5 czerwca 2011 r. i z zadowoleniem przyjmuje ocenę OBWE/ODIHR, iż zostały one przeprowadzone w duchu rywalizacji, w przejrzysty i dobrze zorganizowany sposób w całym kraju; zwraca jednak uwagę na pewne niedociągnięcia i wzywa władze do uwzględnienia zaleceń międzynarodowej społeczności, w szczególności wniosków i zaleceń misji obserwacji wyborów OBWE/ODIHR, oraz krajowych obserwatorów ze stowarzyszenia Most, np. dotyczących aktualizacji listy wyborców, zagwarantowania wyważonych relacji w prasie, również przez nadawcę publicznego, dotyczących zarówno partii będących u władzy, jak i opozycyjnych, ochrony urzędników służby cywilnej przed wszelkiego rodzaju naciskami politycznymi, zapewnienia skutecznego monitorowania finansowania partii i przejrzystego finansowania publicznego, uzgodnień dotyczących głosowania za granicą, a także pełnego poszanowania rozdziału państwa od struktur partyjnych; wzywa odpowiednie organy do zajęcia się tymi kwestiami w najbliższej przyszłości;

20.

z zadowoleniem przyjmuje zakończenie bojkotu parlamentarnego i uważa, że dalsze wzmocnienie demokracji w kraju może zostać osiągnięte jednie przez wspieranie dialogu politycznego w obrębie instytucji o ugruntowanych tradycjach demokratycznych, w który będą zaangażowane wszystkie partie polityczne; apeluje o zwiększenie roli parlamentu jako instytucji sprawującej nadzór nad rządem i jego przedstawicielstwami; wzywa do udostępnienia koniecznych środków finansowych oraz do zatrudnienia niezbędnych dodatkowych pracowników, by umożliwić pełne utworzenie Instytutu Parlamentarnego; zachęca do kontynuowania postępów osiągniętych za pośrednictwem ustanowienia przesłuchań w ramach parlamentarnej kontroli i wspiera dalsze wysiłki ze strony Unii Europejskiej, by zapewnić Zgromadzeniu Narodowemu pomoc techniczną celem rozwijania tych praktyk; zachęca do dalszej współpracy wspólnej komisji parlamentarnej z Parlamentem Europejskim;

21.

wyraża uznanie dla kraju za dobre wyniki gospodarcze i utrzymanie stabilności makroekonomicznej; gratuluje rządowi uzyskania trzeciej pozycji na świecie pod względem pomyślnie podjętych reform regulacyjnych w ciągu minionych pięciu lat, o czym donosi sprawozdanie Banku Światowego pt. „Doing Business”; zauważa, że światowa recesja gospodarcza uderzyła w bezpośrednie inwestycje zagraniczne, które utrzymują się na bardzo niskim poziomie; uważa, że potencjał w zakresie inwestycji, handlu i rozwoju gospodarczego pozostaje głównym argumentem za dążeniem kraju do przystąpienia do UE;

22.

zauważa, że przewidywalność prawa i skuteczne egzekwowanie przepisów mają kluczowe znaczenie dla dalszej poprawy otoczenia biznesowego dla krajowych przedsiębiorstw i zagranicznych inwestorów; wzywa zatem rząd do przyspieszenia działań służących zapewnieniu skutecznego i niezawisłego sądownictwa oraz profesjonalnej, kompetentnej i bezstronnej administracji, w tym do podjęcia kroków na rzecz zwiększenia niezależności i potencjału organów regulacyjnych i nadzorczych;

23.

zwraca uwagę na wyzwania w postaci wysokiego bezrobocia i ubóstwa, które nadal stanowią dla kraju poważne obciążenie; z zadowoleniem przyjmuje toczącą się obecnie w parlamencie debatę na temat minimalnego wynagrodzenia za pracę; przypomina, że oenzetowski wskaźnik rozwoju społecznego w tym kraju jest niski, i z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie strategii na rzecz walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym; wzywając rząd do zwiększenia wysiłków na rzecz rozwiązania problemu bezrobocia strukturalnego i ochrony najsłabszych grup społecznych, podkreśla, że tylko zrównoważony wzrost gospodarczy, osiągnięty dzięki stworzeniu otoczenia zachęcającego przedsiębiorców do większych inwestycji, może być rozwiązaniem poważnego problemu stale wysokiej stopy bezrobocia w tym kraju; w związku z tym wzywa rząd do wspierania małych i średnich przedsiębiorstw przez ułatwienie dostępu do finansowania i zachęca go do kontynuowania dobrej praktyki konsultacji z przedstawicielami środowiska biznesowego;

24.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w ciągu ostatnich pięciu lat kraj poprawił o 40 miejsc swoją pozycję w publikowanym przez Transparency International wskaźniku postrzegania korupcji; pochwala zgodne z zaleceniami GRECO zmiany wprowadzone do ram prawnych polityki zwalczania korupcji; podziela opinię Komisji, zgodnie z którą korupcja pozostaje „poważnym problemem”; wzywa do nieustannych wysiłków zmierzających do ustanowienia kontroli osiągnięć w zakresie obiektywnych wyroków skazujących wydanych w sprawach korupcyjnych, szczególnie na wysokim szczeblu, oraz w najważniejszych dziedzinach, takich jak zamówienia publiczne; podkreśla potrzebę zwiększenia przejrzystości wydatków publicznych i finansowania partii politycznych; wzywa inwestorów z Unii Europejskiej i przedsiębiorstwa prowadzące wymianę handlową z tym krajem do odgrywania większej roli partnera-lidera w otwartym występowaniu przeciwko korupcji w kontaktach z lokalnymi kontrahentami;

25.

odnotowuje wyniki sprawozdania z postępów, zgodnie z którymi niezależność i bezstronność Państwowej Komisji ds. Zapobiegania Korupcji nadal jest niewystarczająca; apeluje o większą ochronę prawną i instytucjonalną osób zgłaszających przypadki naruszeń; z zadowoleniem przyjmuje nowy kodeks postępowania karnego, który został przyjęty w ramach szerszej reformy sądownictwa karnego i który powinien wpłynąć na usprawnienie procedur dochodzeniowych w skomplikowanych sprawach dotyczących przestępczości zorganizowanej i korupcji; z zadowoleniem przyjmuje powołanie od przyszłego roku zespołu dochodzeniowego współpracującego bezpośrednio z prokuratorem generalnym i wyraża nadzieję, że dzięki temu więcej spraw przekazanych przez Państwową Komisję zakończy się wydaniem rzeczywistego wyroku; wzywa rząd do zapewnienia Państwowej Komisji ds. Zapobiegania Korupcji niezbędnych środków finansowych i pracowników; podkreśla, że wola polityczna ma podstawowe znacznie dla rozwiązania problemu korupcji systemowej;

26.

odnotowuje przyjęcie kompleksowego pakietu prawnego mającego na celu dalszą poprawę skuteczności i niezależności sądownictwa; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje efektywną działalność Akademii Sędziów i Prokuratorów oraz wprowadzenie systemu losowego przy rozdzielaniu spraw; zachęca odpowiednie władze do dalszego wdrażania ustawodawstwa służącego zwalczaniu korupcji oraz do poprawy niezależności, skuteczności i zasobów sądownictwa; zwraca uwagę na znaczenie systemu sądowniczego funkcjonującego bez nacisków politycznych; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki na rzecz zwiększenia skuteczności i przejrzystości systemu sądowniczego; podkreśla potrzebę stworzenia rejestru postępowań i wyroków skazujących, który umożliwi ocenę postępów; wzywa do ujednolicenia orzecznictwa w celu zapewnienia przewidywalności systemu sądowniczego i zwiększenia zaufania opinii publicznej;

27.

gratuluje krajowi z okazji przypadającej w 2011 r. 20. rocznicy odzyskania niepodległości oraz 10. rocznicy podpisania umowy ramowej z Ochrydy; podkreśla, że umowa ta może stanowić wzorzec skutecznego rozwiązywania konfliktów międzyetnicznych przy równoczesnym zachowaniu integralności terytorialnej i reformie struktur państwa; podkreśla jednak, że konieczne jest podejmowanie dalszych i jeszcze bardziej zdecydowanych działań, aby osiągnąć pełne pojednanie między stronami i stworzyć podstawy dla ugruntowania niezależnych i międzyetnicznych instytucji demokratycznych;

28.

gratuluje premierowi przemówienia wygłoszonego dnia 5 września 2011 r., w którym przyklasnął on wielokulturowości jako społecznemu i politycznemu modelowi państwa, podkreślając konieczność wdrożenia OFA i obrania za cel „integracji bez asymilacji”; wspiera zobowiązania podjęte na rzecz drugiej dekady wdrażania umowy ramowej z Ochrydy;

29.

docenia niedawne przyjęcie kilku ustaw, w szczególności zmian do ustawy o językach oraz używaniu symboli; wzywa do aktywnego wspierania we wszystkich społecznościach komisji ds. stosunków między społecznościami;

30.

z zaniepokojeniem dostrzega wysuwanie argumentów historycznych w bieżącej debacie, w tym zjawisko tzw. „ustarożytniania”, które grozi eskalacją napięć pomiędzy sąsiadami i stworzeniem nowych podziałów wewnętrznych;

31.

podkreśla potrzebę odpowiedniego przygotowania i operacyjnego zorganizowania spisu ludności w zgodzie z przepisami i normami Eurostatu; wzywa rząd do przedstawienia wiarygodnego planu przeprowadzenia tego procesu w niedalekiej przyszłości; odnotowuje znaczenie osiągnięcia 20% progu uruchamiającego pewne prawa na mocy OFA, ale nalega, by nigdy nie uzasadniać żadnych form dyskryminacji wobec Albańczyków lub innych mniejszości etnicznych ich liczbą w społeczeństwie;

32.

wzywa do istotnego wzmożenia wysiłków na rzecz zwalczania rozdzielania dzieci z różnych grup etnicznych w systemie edukacji, przy czym popiera powszechne prawo do edukacji w języku ojczystym; podkreśla w związku z tym znaczenie opracowania nowych podręczników mających na celu zwiększenie wzajemnego zrozumienia oraz zakończenia szkodliwej, a wciąż utrzymującej się w niektórych szkołach praktyki organizowania zajęć na zmiany w oparciu o przynależność etniczną; z myślą o najwyższym znaczeniu edukacji dla tego kraju apeluje o zwiększenie wsparcia udzielanego w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej, pod warunkiem skutecznego rozwiązania problemu segregacji edukacyjnej;

33.

wspiera decydujące kroki na rzecz politycznej decentralizacji kraju, opisane przez rząd jako „główny filar” OFA, jak i leżące w interesie dobrej administracji publicznej; z zadowoleniem przyjmuje zatwierdzenie planów działania, by osiągnąć ten cel;

34.

popiera zalecenie Komisji, by procesowi decentralizacji dać silniejszy bodziec; wzywa do znacznego poprawienia równowagi między budżetem centralnym i budżetami lokalnymi celem osiągnięcia tejże decentralizacji; podkreśla znaczenie przejrzystości, obiektywizmu i bezstronności podczas podziału dotacji między gminy; obawia się, że niektóre gminy znajdą się w kłopotach finansowych z uwagi na brak zdolności w zakresie zarządzania finansami, i apeluje do rządu o udzielenie im odpowiedniej pomocy technicznej, w stosownych przypadkach przy wsparciu Komisji;

35.

gratuluje pomyślnej realizacji programu współpracy gmin, wspieranego przez UNDP, i wzywa UE do zwiększenia wsparcia dla tego działania;

36.

jest głęboko zaniepokojony niedawnymi wydarzeniami w mediach oraz faktem, że własność mediów nie jest jasna i jest skoncentrowana; apeluje o wykazanie się absolutnym zaangażowaniem w wolność i pluralizm mediów, obejmujący dojrzałą i różnorodną debatę w kwestii reform wymienionych w sprawozdaniu z postępów; z zadowoleniem przyjmuje zaproszenie przedstawiciela OBWE ds. wolności mediów do wzięcia udziału w nowo ustanowionym okrągłym stole ds. wolności mediów i popiera oświadczenie tej grupy, że podczas gdy wszystkie środki przekazu muszą przestrzegać przepisów prawnych i finansowych dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej, system prawny nie powinien w szczególności koncentrować się na mediach krytycznych wobec jednej partii; pilnie wzywa władze do zapewnienia praworządności i wolności mediów, aby w ten sposób utrzymać pozytywną ocenę Komisji w przyszłości;

37.

wzywa do sprawiedliwego i przejrzystego rozdzielenia dochodów z reklam rządowych między wszystkich krajowych nadawców bez względu na treść przekazu czy poglądy polityczne; popiera zalecenie Komisji dotyczące podjęcia działań w celu zagwarantowania, że państwowy kanał telewizji będzie wypełniał misję mediów publicznych i zachowywał bezstronność; wzywa władze do wprowadzenia koniecznych zmian, by dostosować ustawę o radiofonii i telewizji do prawodawstwa UE;

38.

wzywa do wysiłków zmierzających do unikania wytaczania dziennikarzom procesów o zniesławienie z przyczyn politycznych; z zadowoleniem przyjmuje niedawno wydane przez rząd oświadczenie o zamiarze usunięcia przepisów o zniesławieniu z kodeksu karnego oraz zawieszeniu toczących się postępowań sądowych przeciw dziennikarzom; podkreśla, że wolność mediów jest kamieniem węgielnym demokracji oraz jest absolutnie niezbędna w każdym państwie aspirującym do członkostwa w UE; podziela pogląd, że sektor mediów powinien stworzyć i wdrożyć najwyższe profesjonalne standardy uprawiania dziennikarstwa, a także przestrzegać zasad etyki dziennikarskiej; zwraca się do władz o opracowanie ustawodawstwa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym w sektorze mediów, a także o stworzenie środków uniemożliwiających wywieranie nacisków politycznych w sektorze mediów;

39.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż wolność przekonań, sumienia i religii jest powszechnie zagwarantowana; zachęca rząd do kontynuowania starań na rzecz wzmocnienia antydyskryminacyjnych strategii politycznych, podkreśla znaczenie zapobiegania dyskryminacji na tle etnicznym, w tym dyskryminacji obywateli manifestujących otwarcie swą bułgarską tożsamość lub pochodzenie;

40.

z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie w tym roku komisji antydyskryminacyjnej i wzywa Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz sieć Equinet zrzeszającą europejskie niezależne agencje antydyskryminacyjne do pełnego poparcia tej komisji i współpracy z nią; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że trzy skargi w sprawie domniemanej dyskryminacji w oparciu o orientację seksualną przekazane przez Koalicję na rzecz praw seksualnych i zdrowotnych są rozpatrywane przez Komisję;

41.

wzywa do wzmocnienia i skutecznej realizacji antydyskryminacyjnych strategii politycznych, w tym wysiłków zmierzających do ochrony praw kobiet i dzieci, jak i osób niepełnosprawnych; z zadowoleniem przyjmuje aktywną i skuteczną rolę parlamentarnego klubu kobiet, jest jednak zaniepokojony wciąż niskim udziałem kobiet w życiu politycznym na szczeblu lokalnym, a ponadto uważa, że należy ulepszać i wdrażać programy edukacyjne mające na celu angażowanie kobiet w życie obywatelskie i polityczne; wzywa do podejmowania dalszych wysiłków w kierunku odinstytucjonalizowania osób niepełnosprawnych; z zadowoleniem przyjmuje ratyfikowanie przez parlament w dniu 7 grudnia 2011 r. Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych;

42.

wyraża zaniepokojenie, że w kwestii równouprawnienia płci i praw kobiet osiągnięto jedynie niewielkie postępy; zachęca rząd do nadania kwestii równouprawnienia płci charakteru priorytetowego oraz do zwiększenia wsparcia dla działań i inicjatyw ukierunkowanych na zwalczanie dyskryminujących zwyczajów, tradycji i stereotypów, które ograniczają podstawowe prawa kobiet;

43.

ponawia swój apel o zamianę ustawy o zapobieganiu dyskryminacji i ochronie przed nią, by zakazywała ona dyskryminacji w oparciu o wszystkie przesłanki ujęte w art. 19 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, a także podkreśla, że stanowi to warunek wstępny dla przystąpienia; wyraża zaniepokojenie w związku z podręcznikami uniwersyteckimi i szkolnymi, w których homoseksualizm określa się mianem choroby, i wzywa do ich natychmiastowej zmiany; wzywa Komisję do stworzenia programów dotyczących budowania potencjału, ukierunkowanych na wzmacnianie społeczeństwa obywatelskiego, w tym społeczności LGBT;

44.

z zadowoleniem przyjmuje obecne przewodnictwo kraju w akcji Dekada Integracji Romów i wyraża nadzieję, że zainspiruje ono do dalszych postępów w integracji Romów w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym; z zadowoleniem przyjmuje postępy osiągnięte w zakresie włączania Romów w system edukacji, obejmujące większy odsetek przyjętych do placówek szkolnictwa średniego i wyższego, a także większą reprezentację Romów w służbach cywilnych; zwraca jednak uwagę na wnioski Komisji, zgodnie z którymi niezbędne jest podejmowanie ciągłych wysiłków na rzecz zwiększania zaufania, w szczególności w dziedzinie edukacji, kultury i języka; ponownie wyraża zaniepokojenie bardzo ciężkimi warunkami życia społeczności Romów oraz tym, że nieustannie borykają się oni z dyskryminacją w dostępie do edukacji, rynku pracy, opieki zdrowotnej i usług społecznych; zwraca uwagę na szczególnie trudną sytuację romskich kobiet i dzieci żyjących poniżej progu ubóstwa i apeluje do władz o podjęcie natychmiastowych kroków w celu rozwiązania tego problemu;